How miscommunication happens (and how to avoid it) - Katherine Hampsten

Hiểu lầm trong giao tiếp diễn ra như thế nào (và cách để tránh nó) - Katherine Hampsten

Translator: Da Nguyen Reviewer: Trang Rương

Have you ever talked with a friend about a problem only to realize

Có bao giờ bạn chia sẻ vấn đề của mình với người bạn để rồi nhận ra

that he just doesn't seem to grasp why the issue is so important to you?

anh ta dường như không hiểu được vì sao vấn đề đó lại quan trọng với bạn?

Have you ever presented an idea to a group and it's met with utter confusion?

Có bao giờ bạn trình bày ý tưởng để rồi nhận lại thái độ bối rối?

Or maybe you've been in an argument

Hay có thể bạn đang tranh cãi

when the other person suddenly accuses you

thì người kia đột nhiên chỉ trích bạn

of not listening to what they're saying at all?

đã không hề lắng nghe những gì họ nói?

What's going on here?

Chuyện gì đang xảy ra vậy?

The answer is miscommunication,

Câu trả lời là sự hiểu lầm trong giao tiếp

and in some form or another,

ở một dạng nào đó,

we've all experienced it.

chúng ta đều trải qua điều này.

It can lead to confusion,

Vấn đề này gây ra nhầm lẫn,

animosity,

thù địch,

misunderstanding,

hiểu nhầm

or even crashing a multimillion dollar probe into the surface of Mars.

thậm chí còn khiến tàu thăm dò vũ trụ hàng tỉ đô la đâm vào bề mặt Sao Hỏa.

The fact is even when face-to-face with another person,

Thực tế là kể cả khi trực tiếp đối mặt với người khác,

in the very same room,

trong cùng một căn phòng,

and speaking the same language,

nói cùng một ngôn ngữ,

human communication is incredibly complex.

giao tiếp giữa con người cũng phức tạp một cách khó tin.

But the good news is that a basic understanding

Tin vui là nếu ta có được hiểu biết cơ bản

of what happens when we communicate

về những gì diễn ra khi giao tiếp

can help us prevent miscommunication.

ta hoàn toàn có thể tránh được hiểu lầm trong giao tiếp.

For decades, researchers have asked, "What happens when we communicate?"

Qua nhiều thập kỷ, các nhà nghiên cứu đã hỏi "Chuyện gì xảy ra khi ta giao tiếp?"

One interpretation, called the transmission model,

Một cách diễn dịch, được gọi là mô hình chuyển giao,

views communication as a message that moves directly from one person to another,

xem giao tiếp như một thông điệp đi trực tiếp từ người này sang người kia,

similar to someone tossing a ball and walking away.

giống như ai đó ném quả bóng rồi bỏ đi.

But in reality,

Nhưng thực tế thì,

this simplistic model doesn't account for communication's complexity.

mô hình này không giải thích được sự phức tạp diễn ra trong giao tiếp.

Enter the transactional model,

Giới thiệu mô hình giao dịch,

which acknowledges the many added challenges of communicating.

mô hình này thừa nhận những thách thức phát sinh khi giao tiếp.

With this model, it's more accurate to think of communication between people

Theo mô hình này, chính xác hơn là xem giao tiếp giữa con người

as a game of catch.

như trò chơi bắt ném đồ vật.

As we communicate our message, we receive feedback from the other party.

Khi ta phát ra thông điệp, đồng thời ta cũng nhận phản hồi từ bên kia.

Through the transaction, we create meaning together.

Thông qua việc giao dịch, ta cùng tạo ra ý nghĩa.

But from this exchange, further complications arise.

Nhưng từ việc trao đổi này lại nảy sinh thêm nhiều điều phức tạp.

It's not like the Star Trek universe,

Không giống như ở vũ trụ Star Trek

where some characters can Vulcan mind meld,

ở đó một số nhân vật có khả năng ngoại cảm,

fully sharing thoughts and feelings.

hoàn toàn chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc.

As humans, we can't help but send and receive messages

Là con người, chúng ta không thể không gửi và nhận thông điệp

through our own subjective lenses.

thông qua lăng kính chủ quan của mình.

When communicating, one person expresses her interpretation of a message,

Khi giao tiếp, một người diễn tả diễn dịch của mình về thông điệp này,

and the person she's communicating with

và đối phương

hears his own interpretation of that message.

sẽ nghe được diễn dịch của riêng anh về thông điệp đó.

Our perceptual filters continually shift meanings and interpretations.

Màng lọc nhận thức của chúng ta liên tục chuyển đổi giữa ý nghĩa và diễn dịch.

Remember that game of catch?

Nhớ trò chơi ném đồ vật chứ?

Imagine it with a lump of clay.

Hãy tưởng tượng chơi trò đó với cục đất sét.

As each person touches it,

Khi mỗi người chơi đụng vào đất sét,

they shape it to fit their own unique perceptions

họ nhào nặn để nó vừa với nhận thức khác biệt của riêng họ

based on any number of variables,

dựa vào các yếu tố,

like knowledge or past experience, age, race, gender,

như kiến thức hay trải nghiệm cũ, tuổi tác, sắc tộc, giới tính

ethnicity, religion, or family background.

dân tộc, tôn giáo hay bối cảnh gia đình.

Simultaneously, every person interprets the message they receive

Mỗi người đều cùng lúc diễn dịch thông điệp họ nhận được

based on their relationship with the other person,

tùy theo mối quan hệ giữa họ với người kia

and their unique understanding

và sự hiểu biết của riêng họ

of the semantics and connotations of the exact words being used.

về ngữ nghĩa và hàm ý của những từ được sử dụng.

They could also be distracted by other stimuli,

Họ cũng có thể bị phân tâm bởi các tác nhân kích thích khác,

such as traffic

như giao thông

or a growling stomach.

hoặc cái bụng đang kêu gào.

Even emotion might cloud their understanding,

Thậm chí cảm xúc cũng làm che mờ nhận thức

and by adding more people into a conversation,

và càng có thêm nhiều người tham gia trò chuyện,

each with their own subjectivities,

mỗi người có tính chủ quan riêng mình,

the complexity of communication grows exponentially.

việc giao tiếp càng trở nên phức tạp một cách nhanh chóng.

So as the lump of clay goes back and forth from one person to another,

Vậy nên khi cục đất sét di chuyển qua lại giữa hai người,

reworked, reshaped, and always changing,

được biến đổi, được nắn lại và luôn trong trạng thái thay đổi,

it's no wonder our messages sometimes turn into a mush of miscommunication.

nên không lạ gì thông điệp của chúng ta có lúc trở thành hiểu lầm trong giao tiếp.

But, luckily, there are some simple practices

May thay, có một vài cách thực hành đơn giản

that can help us all navigate our daily interactions for better communication.

giúp chúng ta điều chỉnh tương tác hàng ngày để giao tiếp tốt hơn.

One:

Một là:

recognize that passive hearing and active listening are not the same.

nhận ra rằng nghe bị động và lắng nghe chủ động là 2 việc khác nhau.

Engage actively with the verbal and nonverbal feedback of others,

Tích cực tương tác với phản hồi ngôn ngữ và phi ngôn ngữ của người khác,

and adjust your message to facilitate greater understanding.

và điều chỉnh thông điệp của mình để giúp đối phương hiểu bạn nhiều hơn.

Two:

Hai là

listen with your eyes and ears, as well as with your gut.

lắng nghe bằng đôi mắt, đôi tai cũng như trực giác của mình.

Remember that communication is more than just words.

Hãy nhớ rằng giao tiếp không chỉ liên quan đến mỗi lời nói.

Three:

Ba là:

take time to understand as you try to be understood.

dành thời gian để hiểu người khác cũng như giúp người khác hiểu bạn.

In the rush to express ourselves,

Khi vội vã muốn thể hiện bản thân,

it's easy to forget that communication is a two-way street.

ta thường dễ quên rằng giao tiếp là con đường hai chiều.

Be open to what the other person might say.

Cởi mở với những gì người kia nói.

And finally, four:

Và cuối cùng, bốn là:

Be aware of your personal perceptual filters.

Ý thức về màng lọc nhận thức cá nhân của bạn.

Elements of your experience,

Những gì bạn đã trải nghiệm,

including your culture, community, and family,

bao gồm văn hóa, cộng đồng và gia đình,

influence how you see the world.

sẽ ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận thế giới.

Say, "This is how I see the problem, but how do you see it?"

Hãy nói rằng "Đây là cách tôi nhìn nhận vấn đề, còn bạn thấy thế nào?"

Don't assume that your perception is the objective truth.

Đừng mặc định rằng nhận thức của bạn là sự thật khách quan.

That'll help you work toward sharing a dialogue with others

Điều này sẽ giúp bạn nói chuyện được với người khác

to reach a common understanding together.

để có thể cùng thấu hiểu lẫn nhau.