What are those floaty things in your eye? - Michael Mauser

Translator: Ростислав Голод Reviewer: Hanna Baradzina

Have you ever noticed something swimming in your field of vision?

Вы калі-небудзь заўважалі, як нешта быццам плавае ў полі вашага зроку?

It may look like a tiny worm or a transparent blob,

Гэта падобна да малога чарвяка або празрыстай кроплі,

and whenever you try to get a closer look, it disappears,

але калі вы пачынаеце пільна ўглядацца, яно прападае,

only to reappear as soon as you shift your glance.

а потым раптам зноў узнікае, калі пераводзіце позірк.

But don't go rinsing out your eyes!

Але вочы мыць не трэба!

What you are seeing is a common phenomenon

Тое, што вы бачыце, даволі распаўсюджаная з'ява,

known as a floater.

якая атрымала назву лятаючыя мушкі.

The scientific name for these objects is Muscae volitantes,

Навуковая назва гэтых «істот» — muscae volintates,

Latin for "flying flies,"

што на латыні значыць «лятаючыя мухі»,

and true to their name, they can be somewhat annoying.

і ў адпаведнаці з іх назвай яны могуць быць дакучлівымі.

But they're not actually bugs or any kind of external objects at all.

Але сапраўды гэта не насякомыя і нават навогул не аб'екты звонку.

Rather, they exist inside your eyeball.

На самой справе яны існуюць унутры вочнага яблыка.

Floaters may seem to be alive, since they move and change shape,

Падаецца, быццам мушкі жывыя, таму што яны варушацца і змяняюць форму,

but they are not alive.

але насамрэч гэта не так.

Floaters are tiny objects that cast shadows on the retina,

Лятаючыя мушкі — гэта маленькія часціцы, што кідаюць цень на сятчатку,

the light-sensitive tissue at the back of your eye.

святлоадчувальную тканку на ўнутранай паверхні вока.

They might be bits of tissue,

Гэта могуць быць рэшткі тканак,

red blood cells,

чырвоныя крывяныя клеткі,

or clumps of protein.

або згусткі бялкоў.

And because they're suspended within the vitreous humor,

Яны трапляюць ў шклопадобнае цела,

the gel-like liquid that fills the inside of your eye,

падобную на гель вадкасць, што змешчана ўнутры вока,

floaters drift along with your eye movements,

і таму мушкі «плаваюць», калі вочы рухаюцца,

and seem to bounce a little when your eye stops.

а калі зрок прыпыніць, то здаецца, што мушкі «падскокваюць».

Floaters may be only barely distinguishable most of the time.

Большасць часу лятаючых мушак цяжка заўважыць.

They become more visible the closer they are to the retina,

Яны робяцца больш прыкметнымі, калі набліжаюцца да сятчаткі,

just as holding your hand closer to a table with an overhead light

гэта тое самае, як калі паднесці руку бліжэй да святла,

will result in a more sharply defined shadow.

то ў выніку цень будзе больш прыкметным.

And floaters are particularly noticeable

А мушак лепш заўважыць,

when you are looking at a uniform bright surface,

калі глядзець на паверхню, што аднолькава ярка асвечана,

like a blank computer screen,

напрыклад, белы экран манітору,

snow,

снег

or a clear sky,

або чыстае неба,

where the consistency of the background makes them easier to distinguish.

на іх аднолькавым фоне лёгка ўбачыць мушак.

The brighter the light is, the more your pupil contracts.

Чым ярчэй святло, тым больш звужаецца зрэнка.

This has an effect similar to replacing a large diffuse light fixture

Тут такі ж эфект, калі замяніць вялікую лямпачку,

што свеціць рассеяным святлом,

with a single overhead light bulb,

на адну звычайную лямпачку,

which also makes the shadow appear clearer.

тады цень таксама стане ярчэй.

There is another visual phenomenon that looks similar to floaters

Ёсць яшчэ адна зрокавая з'ява, што нагадвае лятаючых мушак,

but is in fact unrelated.

але яны не маюць дачынення адзін да аднаго.

If you've seen tiny dots of light darting about

Калі вы бачылі маленькія кропкі свету, што нібы раяцца,

when looking at a bright blue sky,

калі вы глядзіце на яскравае блакітнае неба,

you've experienced what is known as the blue field entoptic phenomenon.

то сутыкаецеся з тым, што называюць энтапічны феномен сіняга поля.

In some ways, this is the opposite of seeing floaters.

У некаторым сэнсе гэта супрацьлеглая з'ява ў адносінах да эфекту мушак.

Here, you are not seeing shadows

Тут вы не бачыце цяней,

but little moving windows letting light through to your retina.

а ўзнікаюць маленькія рухлівыя вокны, што прапускаюць святло да сятчаткі.

The windows are actually caused by white blood cells

Гэтыя вокны насамрэч узнікаюць праз белыя крывяныя клеткі,

moving through the capillaries along your retina's surface.

што рухаюцца па капілярах, змешчаных на паверхні сятчаткі.

These leukocytes can be so large that they nearly fill a capillary

Лейкацыты могуць быць такімі вялікімі, што яны амаль запаўняюць сабой капіляр,

causing a plasma space to open up in front of them.

і ім спатрэбіцца больш прасторы за кошт плазмы.

Because the space and the white blood cells

Прастора капіляраў і белыя клеткі крыві

are both more transparent to blue light

лепей прапускаюць блакітнае святло,

than the red blood cells normally present in capillaries,

чым чырвоныя клеткі крыві, што таксама прысутнічаюць у капілярах,

we see a moving dot of light wherever this happens,

таму там, дзе гэта здараецца, мы бачым кропку святла,

following the paths of your capillaries and moving in time with your pulse.

што рухаецца шляхам вашых капіляраў, а таксама — у такт з пульсам.

Under ideal viewing conditions,

Пры лепшых умовах да назірання

you might even see what looks like a dark tail following the dot.

вы можаце нават убачыць за кропкай чорны хвост.

This is the red blood cells that have bunched up behind the leukocyte.

Гэта менавіта чырвоныя клеткі крыві, што збіліся ў кучу за лейкацытам.

Some science museums have an exhibit which consists of a screen of blue light,

У некаторых музеях навукі ёсць стэнды,

на якіх можна ўбачыць экран з блакітным святлом,

allowing you to see these blue sky sprites much more clearly than you normally would.

што дазволіць вам лепей разгледзець чароўныя кропкі блакітнага неба.

While everybody's eyes experience these sort of effects,

Падобныя эфекты ўзнікаюць у вачах кожнага чалавека,

the number and type vary greatly.

яны адрозніваюцца толькі памерамі і тыпам.

In the case of floaters,

У выпадку з лятаючымі мушкамі

they often go unnoticed, as our brain learns to ignore them.

мы звычайна не заўважаем іх, таму што мозг вучыцца ігнараваць гэтыя сігналы.

However, abnormally numerous

Але надзвычайна вялікая колькасць

or large floaters that interfere with vision

або вялікі памер мушак, што перашкаджаюць зроку,

may be a sign of a more serious condition, requiring immediate medical treatment.

могуць сведчыць пра сур'ёзнае захворванне, якое патрабуе неадкладнага лячэння.

But the majority of the time entoptic phenomena,

Большасць часу такія з'явы,

such as floaters and blue sky sprites,

як лятаючыя мушкі або кропкі, што рухаюцца на блакітным небе,

are just a gentle reminder that what we think we see

сведчаць пра тое, што не толькі ад знешняга міра,

depends just as much on our biology and minds

але яшчэ і ад будовы нашага арганізму залежыць менавіта тое,

as it does on the external world.

што нам здаецца, мы бачым.