Talking and squawking | Einstein the parrot and Stephanie White

Chú vẹt Einstein nói và kêu quác quác

Translator: Lien Hoang Reviewer: Minh Trang Lai

Stephanie White: I'm going to let her introduce herself to everybody.

Stephanie White: Tôi sẽ để cô nhóc vẹt này tự giới thiệu với mọi người.

Can you tell everybody your name?

Em có thể nói cho mọi người biết tên mình được không?

Einstein: Einstein.

Einstein: Einstein.

SW: This is Einstein. Can you tell everyone "hi"?

SW: Đây là Einstein. Em chào mọi người được không?

E: Hello.

E: Xin chào!

SW: That's nice. Can you be polite?

SW: Hay quá. Em có thể lịch sự hơn không?

E: Hi, sweetheart.

E: Chào tình yêu.

SW: Much better.

SW: Hay hơn nhiều. Vâng, Einstein rất vinh dự được có mặt tại đây, TED 2006,

Well, Einstein is very honored to be here at TED 2006,

amongst all you modern-day Einsteins.

giữa những Einstein của thời hiện đại. Thực ra cô nhóc vô cùng hào hứng.

In fact, she's very excited.

E: Woo.

E: Woo.

SW: Yeah.

SW: Vâng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Since we've arrived, there's been a constant buzz

Từ lúc chúng tôi mới đến đây, bầu không khí lúc nào cũng thật phấn chấn vì

about all the exciting speakers here for the conference.

những khách mời thật thú vị cho hội nghị này.

This morning we've heard a lot of whispers about Tom O'Reilly's wrap-up on Saturday.

Sáng nay chúng tôi đã nghe nhiều lời xì xào bàn tán về

lời tổng kết của anh Tom Reillly vào Thứ Bảy. Einstein, em có nghe thấy tiếng xì xào không?

Einstein, did you hear whispers?

E: [Squawks]

E: [Quác quác].

SW: Yeah.

SW: Vâng.

(Laughter)

(Tiếng cười).

Einstein's especially interested in Penelope's talk.

Einstein đặc biệt quan tâm đến bài nói chuyện của Penelope.

Cô ấy nghiên cứu rất nhiều về các hang động, mà vấn đề này thì có thể trở nên khá bụi bặm.

A lot of her research goes on in case, which can get pretty dusty.

E: Achoo!!

E: Achoo!

SW: It could make her sneeze.

SW: Nó cỏ thể làm Einstein hắt xì hơi. Nhưng quan trọng hơn, nghiên cứu của cô ấy

But more importantly, her research could help Einstein

có thể giúp Einstein tìm ra cách chữa cho cái cổ họng không ngừng ngứa ngáy của cô nhóc.

find a cure for her never-ending scratchy throat.

Einstein: [Coughs]

Einstein: [Ho]

SW: Yeah.

SW: Vâng.

(Laughter)

Well, Bob Russell was telling us about his work on nanotubes

(Tiếng cười)

Vâng, Bob Russell đã nói với chúng ta công trình của anh về vi ống nanô

in his research at the microscopic level.

và nghiên cứu của anh ở tầm hiển vi.

Ồ, cái đó thật là thú vị, nhưng điều mà Einstein thực sự hi vọng

Well, that's really cool, but what Einstein's really hoping

is that maybe he'll genetically engineer a five-pound peanut.

là anh ấy sẽ tạo ra một hạt lạc biến đổi gien nặng 5 pound.

E: Oh, my God! My God! My God!

E: Ôi lạy chúa tôi! Chúa tôi! Chúa tôi!

SW: Yeah. She would get really, really excited.

SW: Vâng. Cô nhóc sẽ cực kì, cực kì hào hứng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

That is one big peanut.

Hạt lạc như thế thật là to. Vì Einstein là một chú chim,

Since Einstein is a bird,

she's very interested in things that fly.

cô nhóc rất thích thú những thứ có thể bay được.

She thinks Burt Rutan is very impressive.

Cô nhóc thấy là Burt Rutan rất ấn tượng.

E: Ooh.

E: Ooh.

SW: Yeah. She especially likes his latest achievement, SpaceShipOne.

SW: Vâng. Cô nhóc đặc biệt thích thành quả mới nhất của anh ấy, SpaceShipOne (Tàu vũ trụ 1).

Einstein, would you like to ride in Burt's spaceship?

Einstein, em có muốn đi chơi trên tàu của Burt không?

E: [Spaceship noise]

E: [Tiếng tàu vũ trụ]

SW: Even if it doesn't have a laser?

SW: Dù nó chẳng có đèn laze đi nữa?

E: [Tiếng laze]

E: [Laser noise]

(Laughter)

(Tiếng cười)

SW: Vâng, vâng. Buồn cười thật đấy, Einstein ạ.

SW: Yeah, yeah. That was pretty funny, Einstein.

Now, Einstein also thinks, you know,

Bây giờ, Einstein cũng nghĩ là, bạn biết đấy, làm việc trong hang động

working in caves and travelling through space --

và đi xuyên vũ trụ - đều là những công việc thật nguy hiểm.

it's all very dangerous jobs.

It would be very dangerous if you fell down.

Sẽ rất nguy hiểm nếu bạn rơi xuống.

E: Wheeeeeee! [Splat]

E: Wheeeeeee! Tạch.

SW: Yeah.

SW: Vâng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Little splat at the end there. Einstein, did that hurt?

Tiếng "tạch" ở cuối kìa. Einstein, có đau không?

E: Ôi, ôi, ôi.

E: Ow, ow, ow.

SW: Yeah. It's all a lot of hard work.

SW: Vâng. Tất cả đều là những công việc thật vất vả.

E: [Squawks]

E: [Quác quác]

SW: Yeah. It can get a bird like Einstein frustrated.

SW: Nó có thể làm một chú chim như Einstein thật là nản chí.

E: [Squawks]

E: [Quác quác]

SW: Yeah, it sure can.

SW: Hiển nhiên là nó có thể rồi. Nhưng mỗi khi Einstein cần giải trỉ khỏi công việc của mình

But when Einstein needs to relax from her job educating the public

là giáo dục công chúng, cô nhóc rất thích nghệ thuật.

she loves to take in the arts.

If the children of the Uganda need another dance partner,

Nếu các em bé ở Uganda cần một bạn nhảy nữa

Einstein could sure fit the bill, because she loves to dance.

Einstein nhất định sẽ phù hợp yêu cầu, vì cô nhóc thích nhảy lắm.

Em nhảy xuống được không?

Can you get down?

E: [Bobbing head] (Laughter)

E: [Lắc đầu] (Tiếng cười)

SW: Let's get down for everybody. Come on now.

Xuống vì mọi người đi nào. Đi nào.

She's going to make me do it, too. Ooh, ooh.

Cô ta nhất định phải khiến tôi làm theo cơ. Ooh, ooh.

Einstein: Ooh, ooh, ooh, ooh.

Einstein: Ooh, ooh, ooh, ooh.

SW: Do your head now.

SW: Làm cả đầu em nữa đi nào.

E: Ooh, ooh, ooh, ooh, ooh.

E: Ooh, ooh, ooh, ooh, ooh.

(Laughter)

(Tiếng cười)

SW: Or maybe Sirena Huang would like to learn some arias on her violin,

SW: Hoặc có thể là cô bé Sirena Huang sẽ muốn học một vài điệu Aria

cho vi-ô-lông, và Einstein có thể hát opera theo?

and Einstein can sing along with some opera?

E: [Operatic squawk]

E: [Quác theo kiểu opera]

SW: Very good.

SW: Tốt lắm.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Or maybe Stu just needs another backup singer?

Hoặc là Stu cần một ca sĩ hát bè?

Einstein, can you also sing?

Einstein, em có hát được không?

I know, you need to get rid of that seed first. Can you sing?

Ồ chị biết rồi, em cần quăng cái hạt kia đi đã. Vậy em có hát được không?

E: La, la.

E: La, la.

SW: There you go.

Thế đó. Và, dĩ nhiên, nếu mọi thứ đều thất bại,

And, of course, if all else fails,

she can just run off and enjoy a fun fiesta.

em có thể chỉ cần chạy đi và thưởng thức một ngày hội thật là vui nhộn.

E: [Squawks]

E: [Quác quác]

SW: All right.

SW: Được rồi. Ồ, Einstein cảm thấy thật xấu hổ khi phải thừa nhận điều này,

Well, Einstein was pretty embarrassed to admit this earlier,

nhưng cô nàng đã nói với tôi sau cánh gà là cô có một vấn đề.

but she was telling me backstage that she had a problem.

E: Chuyện gì thế?

E: What's the matter?

SW: No, I don't have a problem. You have the problem, remember?

SW: Không, chị có vấn đề gì đâu. Vấn đề là của em cơ mà, nhớ không?

You were saying that you were really embarrassed,

Em nói là em thật xấu hổ

because you're in love with a pirate?

vì em đã yêu một tên cướp biển?

E: Yar.

E: Yar.

SW: There we go. And what do pirates like to drink?

SW: Thế đấy. Cướp biển thích uống gì nào?

E: Beer.

E: Bia.

SW: Yeah, that's right.

SW: Ồ đúng rồi. Nhưng em không thích bia, phải không Einstein?

But you don't like to drink beer, Einstein.

You like to drink water.

Em thích uống nước cơ.

E: [Water sound]

E: [Tiếng nước chảy]

SW: Very good. Now, really, she is pretty nervous.

SW: Tốt lắm. Hiện giờ, thật tình là, cô nhóc lo lắng lắm.

Because one of her favorite folks from back home is here,

Vì một trong những nhân vật ưa thích từ quê nhà của cô đang ở đây

and she's pretty nervous to meet him.

và cô thật sự lo lắng khi được gặp ông.

She thinks Al Gore is a really good-looking man.

Cô nhóc nghĩ rằng Al Gore thật là đẹp trai.

Em nói gì với một anh chàng đẹp trai nào?

What do you say to a good-looking man?

E: Hey, baby.

E: Này, anh yêu.

(Laughter)

(Tiếng cười)

SW: And so do all the folks back home in Tennessee.

SW: Và tất cả các anh chàng ở nhà ở Tennessee đều nói như vậy.

E: Yee haw.

E: Yee haw.

(Laughter)

(Tiếng cười)

SW: And since she's such a big fan,

SW: Và bởi vì cô nhóc là một fan hâm mộ cuồng nhiệt,

she knows that his birthday is coming up at the end of March.

cô biết rằng sinh nhật của ông sắp tới vào cuối tháng 3 này.

And we didn't think he'd be in town then,

Và chúng tôi không nghĩ là tới lúc đó thì ông còn ở gần đây nữa,

so Einstein wanted to do something special for him.

nên Einstein muốn làm một điều gì đó thật đặc biệt cho ông.

So let's see if Einstein will sing "Happy Birthday" to Al Gore.

Vậy ta hãy xem Einstein có hát "Chúc mừng sinh nhật" cho Al Gore được không nào.

Can you sing "Happy Birthday" to him?

Em hát "Chúc mừng sinh nhật" cho ông được không?

E: Happy birthday to you.

E: Mừng ngày sinh nhật của anh.

SW: Again.

SW: Lại đi.

E: Happy birthday to you.

E: Mừng ngày sinh nhật của anh.

SW: Again.

SW: Lại nữa.

E: Happy birthday to you.

E: Mừng ngày sinh nhật của anh.

SW: Big finish.

SW: Kết thúc hoành tráng nào.

E: Happy birthday to you.

E: Mừng ngày sinh nhật của anh.

SW: Good job!

SW: Tốt lắm.

(Applause)

(Vỗ tay)

Well, before we wrap it up, she would like to give a shout out

Nào, trước khi chúng ta kết thúc, nàng vẹt muốn hò reo một chút

to all our animal friends back at the Knoxville Zoo.

cho những người bạn thú vật của chúng tôi ở vườn thú Knoxville.

Einstein, do you want to say "hi" to all the owls?

Einstein, em có muốn nói "chào" với những chú cú không?

E: Woo, woo, woo.

E: Woo, woo, woo.

SW: What about the other birds?

SW: Còn những bạn chim khác thì sao?

E: Tweet, tweet, tweet.

E: Tuýt, tuýt, tuýt.

SW: And the penguin?

SW: Còn chú cánh cụt?

E: Quack, quack, quack.

SW: There we go.

E: Quạc, quạc, quạc.

SW: Thế đó.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Let's get that one out of there. How about a chimpanzee?

Phải lôi cái hạt kia ra mới được. Còn chú tinh tinh thì sao?

E: Ooh, ooh, ooh. Aah, aah, aah.

E:Ooh, ooh, ooh. Aah, aah, aah.

SW: Very good.

SW: Tốt lắm.

(Laughter)

(Tiếng cười).

What about a wolf?

Còn chú chó sói?

E: Ooooowww.

SW: And a pig?

E: Ooooowww.

E: Oink, oink, oink.

SW: Còn chú heo?

E: Ủn ỉn ủn ỉn.

SW: And the rooster?

SW: Còn chú gà trống?

E: Cock-a-doodle-doo!

E: Cúc cù cu!!

SW: And how about those cats?

SW: Còn lũ mèo thì sao?

E: Meow.

E: Meo.

(Laughter)

(Tiếng cười)

SW: At the zoo we have big cats from the jungle.

SW: Ở sở thú chúng ta có lũ mèo to lớn từ rừng xanh.

E: Grrrrr.

E: Grừ.

(Laughter)

(Tiếng cười)

SW: Chú chồn hôi thì sao?

SW: What about a skunk?

E: Stinker.

E: Bốc mùi lắm.

(Laughter)

(Tiếng cười)

SW: She's a comedian. I suppose you think you're famous? Are you famous?

SW: Cô nhóc là diễn viên hài đấy. Chị nghĩ là em nghĩ mình nổi tiếng lắm phải không? Em có nổi tiếng không?

E: Superstar.

E: Siêu sao.

SW: Yeah. You are a superstar.

SW: Ừ. Em là siêu sao.

(Laughter)

(Tiếng cười).

Well, we would like to encourage all of you

Vâng, chúng tôi muốn động viên tất cả các bạn làm những gì có thể

to do your part to help protect Einstein's animal friends,

để bảo vệ những người bạn động vật của Einstein, và làm những gì có thể

and to do your part to help protect their homes that they live [in].

dể giúp bảo vệ các căn nhà của những người bạn đó.

Now, Einstein does say it best when we ask her.

Einstein nói thật đúng khi chúng ta hỏi cô nhóc.

Why do we want to protect your home?

Tại sao chúng ta lại muốn bảo vệ nhà em?

E: I'm special.

E: Em đặc biệt.

SW: You are very special.

SW: Em rất đặc biệt. Em muốn nói gì

What would you like to say to all these nice people?

với tất cả những người tốt ở đây?

E: I love you.

E: Tôi yêu bạn.

SW: Tốt lắm. Em hôn gió mọi người được không?

SW: That's good. Can you blow them a kiss?

E: [Kissing noise]

E: [Tiếng hôn]

SW: And what do you say when it's time to go?

SW: Và khi phải đi rồi thì em nói gì?

E: Goodbye.

E: Tạm biệt.

SW: Good job. Thank you all.

Làm tốt lắm. Xin cảm ơn tất cả mọi người.

(Applause)

(Vỗ tay)