Talking and squawking | Einstein the parrot and Stephanie White

Translator: Arpiné Grigoryan Reviewer: Gohar Khachatryan

Stephanie White: I'm going to let her introduce herself to everybody.

Սթեֆանի Ուայթ` ես կթողնեմ որ նա ինքն իրեն ներկայացնի:

Can you tell everybody your name?

Կասե՞ս անունդ:

Einstein: Einstein.

Այնշտայն` Այնշտայն:

SW: This is Einstein. Can you tell everyone "hi"?

ՍՈւ` Սա Այնշտայնն է: Կողջունե՞ս բոլորին:

E: Hello.

Ա: Ողջույն:

SW: That's nice. Can you be polite?

ՍՈւ` Ապրես: Կարո՞ղ ես ավելի քաղաքավարի կերպով ասել:

E: Hi, sweetheart.

Ա` Բարև սիրելիս:

SW: Much better.

ՍՈւ` Շատ ավելի լավ: Դե, Այնշտայնը շատ ուրախ է լինել այստեղ` TED 2006-ին,

Well, Einstein is very honored to be here at TED 2006,

amongst all you modern-day Einsteins.

ձեր պես մեր օրերի Այնշտայններով շրջապատված: Նա շատ ոգևորված է:

In fact, she's very excited.

E: Woo.

Ա` Ու՛...

SW: Yeah.

ՍՈւ` Այո:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Since we've arrived, there's been a constant buzz

Ինչ եկել ենք այստեղ, բոլորը խոսում էին

about all the exciting speakers here for the conference.

այս կոնֆերանսի բոլոր հիանալի խոսնակների մասին:

This morning we've heard a lot of whispers about Tom O'Reilly's wrap-up on Saturday.

Այս առավոտ մենք շատ շշուկներ ենք լսել

Թոմ Ռեյլիի շաբաթ օրվա ավարտական ելույթի մասին: Այնշտայն, դու լսեցի՞ր շշուկները:

Einstein, did you hear whispers?

E: [Squawks]

Ա` [Ծվծվում է]

SW: Yeah.

ՍՈւ` Այո:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Einstein's especially interested in Penelope's talk.

Այնշտայնը հատկապես հետաքրքրված է Պենելոպեի ելույթով:

Նրա հետազոտությունների մեծ մասը քարանձավներում է, որոնք կարող են շատ փոշոտ լինել:

A lot of her research goes on in case, which can get pretty dusty.

Ա` Ափչի՛:

E: Achoo!

SW: It could make her sneeze.

ՍՈւ` Դրանից նա կարող է փռշտալ: Իսկ ինչ առավել կարևոր է`

But more importantly, her research could help Einstein

նրա հետազոտությունը կարող է օգնել Այնշտայնին բուժում գտնել իր մշտապես չոր կոկորդի համար:

find a cure for her never-ending scratchy throat.

Einstein: [Coughs]

Ա` [հազում է]

SW: Yeah.

ՍՈւ` Ահա:

(Laughter)

Well, Bob Russell was telling us about his work on nanotubes

(Ծիծաղ)

Լավ, Բոբ Ռասելը պատմում էր միկրոսկոպիկ մակարդակում արվող իր հետազոտության

in his research at the microscopic level.

նանոխողովակների վրա տարվող աշխատանքի մասին:

Դա շատ հավես է, սակայն Այնշտայնը հույս ունի,

Well, that's really cool, but what Einstein's really hoping

is that maybe he'll genetically engineer a five-pound peanut.

որ մի գուցե նա գենետիկորեն կնախագծի մի 2 կգ-անոց գետնանուշ:

E: Oh, my God! My God! My God!

Ա` Էհ, Տեր Աստված, Տեր Աստվա՛ծ:

SW: Yeah. She would get really, really excited.

ՍՈւ` Այո, նա շատ, շատ կուրախանար։

(Laughter)

(Ծիծաղ)

That is one big peanut.

Դա մի մեծ գետնանուշ է: Քանի որ Այնշտայնը թռչուն է,

Since Einstein is a bird,

she's very interested in things that fly.

նրան շատ հետաքրքրում են թռչող օբյեկտները:

She thinks Burt Rutan is very impressive.

Նա կարծում է, որ Բարտ Ռութանը բավականին տպավորիչ է:

Ա` Օհհ:

E: Ooh.

SW: Yeah. She especially likes his latest achievement, SpaceShipOne.

ՍՈւ` Ահա, նա հատկապես հավանում է նրա վերջին նվաճումը` SpaceShipOne-ը:

Einstein, would you like to ride in Burt's spaceship?

Այնշտայն, դու կուզենա՞յիր նստել Բարտի տիեզերանավը:

E: [Spaceship noise]

Ա` [տիեզերանավի ձայն]

SW: Even if it doesn't have a laser?

ՍՈւ` Նույնիսկ եթե նա լազեր չունի՞:

Ա` [Լազերի ձայն]

E: [Laser noise]

(Laughter)

(Ծիծաղ)

ՍՈւ` Այո, այո: Շատ ծիծաղելի էր, Այնշտայն:

SW: Yeah, yeah. That was pretty funny, Einstein.

Now, Einstein also thinks, you know,

Այնշտայնը կարծում է, որ քարանձավներում աշխատելը

working in caves and travelling through space --

և տիեզերական ճամփորդություններ անելը բավականին վտանգավոր են:

it's all very dangerous jobs.

It would be very dangerous if you fell down.

Շատ վտանգավոր կլինի եթե ընկնես:

E: Wheeeeeee! [Splat]

Ա` Իուււււււ... ճլըպ:

SW: Yeah.

ՍՈւ` Ահա:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Little splat at the end there. Einstein, did that hurt?

Վերջում մի փոքր ճլփոց է լինում: Այնշտայն, հո չցավե՞ց:

Ա` Օյ, օյ, օյ...

E: Ow, ow, ow.

SW: Yeah. It's all a lot of hard work.

ՍՈւ` Ահա: Շատ ծանր աշխատանք է:

E: [Squawks]

Ա` [Ծվծվում է]

SW: Yeah. It can get a bird like Einstein frustrated.

ՍՈւ` Ահա, դա կարող է Այնշտայնի պես թռչունին բարկացնել:

E: [Squawks]

Ա` [Ծվծվում է]

SW: Yeah, it sure can.

ՍՈւ` Այո, իսկապես կարող է: Բայց երբ Այնշտայնը պետք է հանգստանա իր գործից

But when Einstein needs to relax from her job educating the public

հասարակությանը կրթելուց, նա սիրում է արվեստով զբաղվել:

she loves to take in the arts.

If the children of the Uganda need another dance partner,

Եթե Ուգանդայի երեխաները պարային զույգի կարիք ունենան

Einstein could sure fit the bill, because she loves to dance.

Այնշտայնը իհարկե կարող է օգնել, քանի որ նա շատ է սիրում պարել:

Մի քիչ զվարճանա՞նք:

Can you get down?

E: [Bobbing head] (Laughter)

Ա` [Գլուխը թափահարում է] (Ծիծաղ)

SW: Let's get down for everybody. Come on now.

Եկեք բոլորով գլխով անենք: Դե եկեք:

She's going to make me do it, too. Ooh, ooh.

Նա ինձ էլ է ստիպելու անել: Ահ, ահ..

Einstein: Ooh, ooh, ooh, ooh.

Ա` Օ՛օ, օօօօօ՛

SW: Do your head now.

ՍՈւ` Հիմա գլխով արա:

E: Ooh, ooh, ooh, ooh, ooh.

Ա` Օ՛օ, օօօօօ՛

(Laughter)

(Ծիծաղ)

SW: Or maybe Sirena Huang would like to learn some arias on her violin,

ՍՈւ` Կամ գուցե Սիրենա Հուանը ցանկանա որոշ արիաներ սովորել

իր ջութակի վրա, և Այնշտայնը կարող է հետը որոշ օպերաներ երգե՞լ:

and Einstein can sing along with some opera?

E: [Operatic squawk]

Ա` [օպերային ծլվլոց]

SW: Very good.

ՍՈւ` Շատ լավ:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Or maybe Stu just needs another backup singer?

Կամ գուցե Սթուին հարկավոր լինի և՞ս մի փոխարինող երգիչ:

Einstein, can you also sing?

Այնշտայն, դու երգել է՞լ կարող ես:

I know, you need to get rid of that seed first. Can you sing?

Գիտեմ, պետք է այդ սերմից ազատվես նախ: Կարո՞ղ ես երգել:

E: La, la.

Ա` Լա, լա:

SW: There you go.

ՍՈւ` Հենց այսպես: Եվ, իհարկե, եթե ուրիշ ոչինչ չստացվի,

And, of course, if all else fails,

she can just run off and enjoy a fun fiesta.

դու կարող ես ուղղակի փախչել և ուրախ սիեստա անցկացնել:

E: [Squawks]

Ա` [Ծլվլում է]

SW: All right.

ՍՈւ` Շատ լավ: Դե, Այնշտայնը բավականին ամաչում էր խոստովանել ավելի շուտ,

Well, Einstein was pretty embarrassed to admit this earlier,

սակայն ետնաբեմում նա ինձ ասաց որ մի խնդիր ունի:

but she was telling me backstage that she had a problem.

Ա` Ի՞նչ է եղել:

E: What's the matter?

SW: No, I don't have a problem. You have the problem, remember?

ՍՈւ` Ոչ, ես չունեմ խնդիր: Դու խնդիր ունես, հիշու՞մ ես:

You were saying that you were really embarrassed,

Դու ասում էիր, որ շատ ամաչում ես,

because you're in love with a pirate?

որովհետև մի ծովահենի ես սիրահարվել:

E: Yar.

Ա` Յառ...

SW: There we go. And what do pirates like to drink?

ՍՈւ` Ահա, իսկ ծովահենները ի՞նչ են սիրում խմել:

E: Beer.

Ա` Գարեջուր:

SW: Yeah, that's right.

ՍՈւ` Ահա, ճիշտ է: Բայց դու գարեջուր խմել չե՞ս սիրում, Այնշտայն:

But you don't like to drink beer, Einstein.

You like to drink water.

Դու ջուր ես սիրում խմել:

E: [Water sound]

Ա` [Ջրի ձայն]

SW: Very good. Now, really, she is pretty nervous.

ՍՈւ` Շատ լավ: Նա, իսկապես շատ հուզված է:

Because one of her favorite folks from back home is here,

Քանի որ հայրենիքից իր ամենասիրելի մարդկանցից մեկն այստեղ է,

and she's pretty nervous to meet him.

և նա բավականին հուզված է, որ նրան հանդիպելու է:

She thinks Al Gore is a really good-looking man.

Նա կարծում է որ Ալ Գորը բավականին բարետես տղամարդ է:

Իսկ բարետես տղամարդուն ի՞նչ ես ասում:

What do you say to a good-looking man?

E: Hey, baby.

Ա` Հեյ ջան:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

SW: And so do all the folks back home in Tennessee.

ՍՈւ` Այդպես էլ Թեննեսիի իր հայրենակիցներն են ասում:

E: Yee haw.

Ա` Յիիի հաաա:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

SW: And since she's such a big fan,

ՍՈւ` Եվ քանի որ նա մեծ երկրպագու է,

she knows that his birthday is coming up at the end of March.

նա գիտի, որ Գորի ծնունդը մարտի վերջին է:

And we didn't think he'd be in town then,

Եվ մենք չգիտեինք, թե արդյոք նա քաղաքում կլինի՞ այդ ժամանակ,

so Einstein wanted to do something special for him.

դրա համար Այնշտայնը որոշել է մի հատուկ բան անել նրա համար:

So let's see if Einstein will sing "Happy Birthday" to Al Gore.

Տեսնենք, թե արդյոք Այնշտայնը Ալ Գորի համար կերգի «Ծնունդդ շնորհավորը»:

Can you sing "Happy Birthday" to him?

Կարո՞ղ ես «Ծնունդդ շնորհավոր» երգել նրա համար:

E: Happy birthday to you.

Ա` Ծնունդդ շնորհավոր:

SW: Again.

ԱՈւ` Կրկին:

E: Happy birthday to you.

Ա` Ծնունդդ շնորհավոր:

SW: Again.

ՍՈւ` Կրկին:

E: Happy birthday to you.

Ա` Ծնունդդ շնորհավոր:

SW: Big finish.

ՍՈւ` և վերջում...

E: Happy birthday to you.

Ա` Ծնունդդ շնորհավոր:

SW: Good job!

ՍՈւ` Ապրես:

(Applause)

(Ծափահարություններ)

Well, before we wrap it up, she would like to give a shout out

Դե, մինչև ավարտելը կցանկանայինք մի կոչ անել,

to all our animal friends back at the Knoxville Zoo.

Նոքսվիլի կենդանաբանական այգու մեր բոլոր ընկերներին:

Einstein, do you want to say "hi" to all the owls?

Այնշտայն, ուզու՞մ ես ողջունել բուերին:

E: Woo, woo, woo.

Ա` Ու, ու, ու...

SW: What about the other birds?

ՍՈւ` Իսկ մնացած թռչունների՞ն:

E: Tweet, tweet, tweet.

Ա` Ծվ, ծվ, ծվ:

SW: And the penguin?

ՍՈւ` իսկ պինգվինի՞ն:

E: Quack, quack, quack.

SW: There we go.

Ա` քուակ, քուակ, քուակ...

ՍՈւ` Ահա այդպես:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Let's get that one out of there. How about a chimpanzee?

Արի մի հատ էլ անենք: Իսկ շիմպանզե՞ն:

E: Ooh, ooh, ooh. Aah, aah, aah.

Ա` Օօհ, օօհ, օօհ, աահ, աահ, աահ:

SW: Very good.

ՍՈւ` Շատ լավ:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

What about a wolf?

Իսկ գա՞յլը:

E: Ooooowww.

SW: And a pig?

Ա` Ոււււ:

E: Oink, oink, oink.

ՍՈւ` Իսկ խո՞զը:

Ա` ուինկ, ուինկ, ուինկ:

SW: And the rooster?

ՍՈւ` Իսկ աքաղա՞ղը:

E: Cock-a-doodle-doo!

Ա` Կուկարիկու:

SW: And how about those cats?

ՍՈւ` Իսկ այն կատունե՞րը:

E: Meow.

Ա` Մյաու:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

SW: At the zoo we have big cats from the jungle.

ՍՈւ` այգին ունի ջունգլիների այն մեծ կատուներից:

E: Grrrrr.

Ա` գռռռ:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

ՍՈւ` Իսկ սկու՞նսը:

SW: What about a skunk?

E: Stinker.

Ա` Գարշահոտ է:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

SW: She's a comedian. I suppose you think you're famous? Are you famous?

ՍՈւ` Նա երգիծաբան է: Կարծում եմ դու մտածում ես, որ հայտնի՞ ես: Դու հայտնի՞ ես:

E: Superstar.

Ա` Սուպերսթար:

SW: Yeah. You are a superstar.

ՍՈւ` Այո, դու սուպերսթար ես:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Well, we would like to encourage all of you

Դե, մենք ցանկանում ենք խրախուսել ձեզ, որ դուք բոլորդ ձեր մասը անեք,

to do your part to help protect Einstein's animal friends,

որպեսզի օգնեք Այնշտայնի կենդանի ընկերներին,

and to do your part to help protect their homes that they live [in].

օգնելու պաշտպանել այն տները, որտեղ նրանք ապրում են:

Now, Einstein does say it best when we ask her.

Այնշտայնը լավագույնն ասում է դա երբ նրան հարցնում են:

Why do we want to protect your home?

Ինչո՞ւ ենք մենք ուզում պաշտպանել քո տունը:

E: I'm special.

Ա` Ես յուրահատուկ եմ:

SW: You are very special.

ՍՈւ` Դու շատ յուրահատուկ ես: Ի՞նչ կցանկանաս ասել

What would you like to say to all these nice people?

այս բոլոր լավ մարդկանց:

E: I love you.

Ա` Ես ձեզ սիրում եմ:

ՍՈւ` Լավ, կարո՞ղ ես նրան համբույր ուղարկել:

SW: That's good. Can you blow them a kiss?

E: [Kissing noise]

Ա` [Համբույրի ձայն]

SW: And what do you say when it's time to go?

ՍՈւ` Իսկ ի՞նչ ես ասում, երբ գնալու ժամանակն է:

E: Goodbye.

Ա` Ցտեսություն:

SW: Good job. Thank you all.

ՍՈւ` Ապրես, շնորհակալություն բոլորիդ:

(Applause)

(Ծափահարություններ)