Parasitic worms hold back human progress. Here's how we can end them | Ellen Agler

Translator: Vương Nguyễn Reviewer: Tony Nguyen

These are worms.

Đây là những con giun.

Not the kind of worms you find crawling in the dirt.

Không phải những con giun ngọ nguậy trong đất

These are parasitic roundworms.

mà là những con giun kí sinh trong chất thải.

They live inside a human being's intestines.

Chúng kí sinh trong tế bào cơ thể người.

Each of these worms can grow up to 12 inches long,

Mỗi con giun có thể dài hơn 12 inch (30 cm),

and there are 200 of them in this jar for a reason,

và có hơn 200 con như vậy trong chiếc lọ này,

because that is the number you might typically find

đó cũng là con số có thể bắt gặp

in the belly of a single infected child.

trong bụng của một trẻ em nhiễm bệnh.

Worm infections have been around for thousands of years.

Dịch sán lãi đã hoành hành hàng ngàn năm nay.

They have influenced the outcomes of wars,

Là nguyên nhân dẫn đến chiến tranh,

and they have long stymied human health.

và ảnh hưởng dài lâu sức khoẻ con người.

Roundworm, hookworm,

Giun đũa, giun móc,

whipworm, schistosomiasis:

giun tóc, sán máng:

infections from these species cause pain and discomfort.

bệnh từ những sinh vật này đau đớn và khó chịu vô cùng.

They steal nutrients and zap energy.

Chúng lấy đi dinh dưỡng và hút đi năng lượng,

They stunt both physical and cognitive growth.

làm chậm lại sự phát triển cả thể chất lẫn thần kinh.

In most cases, these worms may not be fatal,

Trong mọi trường hợp, các sinh vật này không gây tử vong,

but paradoxically, that's part of the problem.

nhưng lạ thay, đó lại chính là vấn đề.

It means that many countries

Nghĩa rằng nhiều quốc gia

simply have not been able to prioritize their treatment.

đơn giản vẫn chưa thể ưu tiên cho việc chữa trị.

There's a social cost to that:

Có một mức giá gánh lên xã hội:

children without access to deworming treatments

những trẻ em không được chữa trị giun sán

have lower rates of school attendance.

có tỉ lệ nhập học thấp hơn,,

Adults who grow up without deworming medicine

người trưởng thành không uống thuốc tẩy giun

are less productive and have lower lifelong earnings.

thì năng suất thấp và có mức lương thấp hơn.

What intestinal worms do, really,

Điều những con giun làm trong ruột,

is limit potential.

thật sự khủng khiếp.

Currently, there are 1.7 billion people in the world still at risk for worms.

Gần đây, vẫn còn 1,7 tỉ người trên thế giới mắc bệnh sán lãi.

Six hundred million of them are in Africa.

Sáu trăm triệu trong số họ đến từ châu Phi.

For every dollar invested in worm control and prevention,

Số tiền dành cho việc phòng chống giun sán,

African countries see up to 42 dollars return in economic benefits.

ước đoán đem lại 42 đô la cho nền kinh tế các nước châu Phi.

The good news is that deworming treatment is extremely easy.

Tin tốt là việc triệt giun sán cực kì đơn giản.

One to three pills given once or twice a year

Một tới ba viên thuốc cho một, hai liều mỗi năm

is enough to take a child from 200 worms to zero

đủ để giúp trẻ diệt 200 con giun sán

and to protect them from infection going forward.

và bảo vệ chúng khỏi tái phát bệnh.

In communities where there's a high prevalence of worms,

Tại các cộng đồng nơi dịch sán đang lan rộng mạnh,

treatment can be done right at school.

việc điều trị có thể diễn ra ngay tại trường học.

This process is extremely simple and fast.

Quá trình này rất đơn giản và nhanh chóng.

In Ethiopia, for example, this is done for 20 million children

Một ví dụ, tại Ethiopia, 20 triệu trẻ em đã được điều trị

in a matter of weeks.

chỉ trong vòng vài tuần.

The world has come a long way

Thế giới đang nỗ lực

on getting deworming medicines to the people who need them,

đưa thuốc triệt sán đến tay những người cần chúng,

and African governments want to gain more traction.

và chính phủ châu Phi muốn thu hút nhiều hơn.

It's now time to match their ambition.

Bây giờ chính là thời điểm cho nhu cầu đó.

The END Fund will work with governments

Quỹ END sẽ hợp tác với các chính phủ

to create a plan that drastically reduces the burden of disease caused by worms.

lên kế hoạch bài trừ những gánh nặng gây ra bởi giun sán.

They’ll work together to ensure prevention and treatment programs

Họ sẽ làm việc cùng nhau để đảm bảo chương trình phòng chữa bệnh

can serve everyone.

có thể phục vụ mọi người.

The END Fund has an audacious idea:

Quỹ END có một suy nghĩ táo bạo:

they believe we are the generation to end sickness from worm infections forever.

họ tin thế hệ chúng ta sẽ chấm dứt bệnh tật từ giun sán mãi mãi.

The key is not simply to build new programs from scratch,

Quan trọng không phải chỉ lập ra các chương trình thừa thãi,

but to amplify the efforts of the programs that are already taking shape.

mà mở rộng những thành quả của những chương trình đã đang hoạt động.

By examining the problem of how worms transmit disease,

Bằng cách tìm hiểu cách giun sán truyền bệnh,

the END Fund has identified five key areas where they can drive improvement.

Quỹ END đã chỉ ra năm yếu tố giúp họ cải thiện.

Number one: lower the cost of treatment.

Điều thứ nhất: giảm giá thành chữa trị.

Many pharmaceutical companies offer deworming medicines for free,

Nhiều công ty dược phẩm cung cấp thuốc tẩy giun miễn phí,

so the END Fund works with the right partners

và quỹ END làm việc với các đối tác tốt

to coordinate their delivery.

để hỗ trợ trong việc cung cấp.

They will continue to secure drug donations

Họ sẽ tiếp tục bảo tồn số thuốc hỗ trợ

for additional at-risk populations.

cho những khu dân cư đang gặp khó khăn.

They can now do it for less than 25 cents per child per year.

Giờ họ chỉ tốn ít hơn 25 xu cho một đứa trẻ mỗi năm.

Number two: focus on prevention.

Điều thứ hai: tập trung phòng bệnh.

The END Fund calls in the right partners to educate communities

Quỹ END kêu gọi các đối tác để hướng dẫn cho cộng đồng

on sanitation and hygiene

về điều kiện vệ sinh

in order to change behaviors around things like hand-washing

để thay đổi các thói quen như việc như rửa tay

and latrine use,

và sử dụng nhà xí,

ensuring people are not continually reinfected.

đảm bảo mọi người không tiếp tục tái nhiễm bệnh.

Number three: invest in innovation.

Điều thứ ba: đầu tư cho sáng tạo.

The END Fund has contributed to deworming

Quỹ END đã đóng góp cho việc tẩy giun

by introducing innovative techniques that effectively target and treat people.

bằng việc giới thiệu công nghệ vượt trội mà phù hợp cho con người.

They will test new delivery methods,

Họ sẽ kiểm tra những phương pháp mới,

target the environments where parasites thrive

nhắm vào môi trường nơi có ký sinh trùng

and influence behavior change.

và cố gắng thay đổi thái độ.

Number four: monitor and evaluate.

Điều thứ tư: giám sát và đánh giá.

The END Fund collects detailed data on all programs on a regular basis

Quỹ END thu nhập thông tin chi tiết về các chương trình trên nền tảng

to help them get better and better over time.

để giúp họ tốt lên theo thời gian.

Number five: increase local ownership.

Điều thứ năm: Đẩy mạnh quyền sở hữu địa phương.

At all stages of the process,

Tại các chặng của quá trình,

the END Fund works with government and local stakeholders

quỹ END làm việc với chính phủ và các nhà đầu tư địa phương

to encourage cofinancing commitments that support deworming efforts.

để khuyến khích cam kết hỗ trợ đẩy mạnh việc tẩy giun.

They also worked with African philanthropists

Họ cũng hợp tác với các nhà hảo tâm châu Phi

and corporate leaders to partner on these efforts.

và các nhà kinh tế cho những nỗ lực này.

There's an incredible opportunity to work together to create a new system

Một cơ hội tuyệt vời để cùng làm việc tạo ra hệ thống mới

for disease elimination for the next decade and beyond.

để ngăn chặn bệnh tật cho nhiều thế hệ về sau.

Part of the money the END Fund needs

Một phần tiền trích từ quỹ END

will go directly toward delivering deworming treatments

sẽ được dùng để đưa phương pháp chữa bệnh

to communities that need it

tới những cộng đồng cần nó

and part will go towards facilitating the handover of programs

và một phần sẽ giúp đỡ đưa ý tưởng về chương trình

to local ownership.

tới chính quyền địa phương.

Together, these efforts will create prevention and treatment programs

Cùng nhau nỗ lực sẽ mang những chương trình phòng và chữa bệnh

that are sustainable far into the future.

tiếp tục phát triển xa trong tương lai

If this plan gets fully funded for the next six years,

Nếu kế hoạch này được hỗ trợ đầy đủ cho sáu năm tới,

tens of millions of people will receive deworming treatment.

mười triệu người dân sẽ được điều trị triệt sán.

With that, countries will be interrupting the cycle of disease transmission

Như vậy, các quốc gia sẽ phá vỡ vòng luân hồi truyền bệnh

at all levels,

ở mọi cấp độ,

and most importantly, people will experience significant improvements

và quan trọng hơn, con người sẽ trải nghiệm sự cải tiến vượt bậc

in their mental, physical and social health.

về sức khoẻ thể chất, tinh thần và xã hội.

Just imagine the potential that will be gained

Chỉ tưởng tượng những tiềm năng có thể đạt được

when people can stop worrying about these

khi con người không còn bận tâm về những thứ này

and can put their energy into things like these.

và dành sức lực cho những việc này.

(Students' overlapping voices)

(Học sinh cười đùa)

(Clapping and singing)

(Vỗ tay và hát)

(Cheering)

(Vui mừng)