How to find work you love | Scott Dinsmore

Translator: Minh Thắng Nguyễn Đình Reviewer: Linh Nguyễn

Wow, what an honor. I always wondered what this would feel like.

Wow, thật là vinh dự. Tôi luôn muốn thử được phát biểu ở đây.

So eight years ago, I got the worst career advice of my life.

Chẳng là tám năm trước, tôi nhận được lời khuyên về sự nghiệp rởm nhất.

I had a friend tell me,

Một người bạn bảo tôi

"Don't worry about how much you like the work you're doing now.

"Đừng quan tâm cậu thích công việc hiện tại bao nhiêu.

It's all about just building your resume."

Tất cả chỉ là để tạo dựng lí lịch thôi."

And I'd just come back from living in Spain for a while,

Và rồi tôi vừa trở về sau khi sống ở Tây Ban Nha một thời gian

and I'd joined this Fortune 500 company. I thought, "This is fantastic.

công ty của tôi ở trong danh sách Fortune 500, tôi nghĩ: "Thật tuyệt.

I'm going to have big impact on the world."

Mình rồi sẽ thay đổi thế giới."

I had all these ideas. And within about two months,

Ý tưởng thì tôi có đầy. Và chỉ trong hai tháng

I noticed at about 10am every morning I had this strange urge

Tôi để ý cứ 10 giờ mỗi sáng tôi lại có cảm thấy một sự thôi thúc kì lạ

to want to slam my head through the monitor of my computer.

là muốn lấy đầu mình đập thủng màn hình máy tính.

I don't know if anyone's ever felt that.

Không rõ có ai cảm thấy như tôi không.

And I noticed pretty soon after that that all the competitors in our space

Và rồi không lâu sau tôi nhận ra những đối thủ cạnh tranh trong ngành

had already automated my job role.

đã lên sẵn kịch bản cho công việc của tôi.

And this is right about when I got this sage advice to build up my resume.

Và đó là lúc tôi nhận được lời khuyên "thông thái" rằng mình chỉ cần làm đẹp CV.

Well, as I'm trying to figure out

Well, khi tôi cố tìm hiểu rằng

what two-story window I'm going to jump out of and change things up,

mình phải đánh liều những gì để có thể thay đổi điều đó,

I read some altogether different advice from Warren Buffett, and he said,

tôi có đọc qua vài lời khuyên khác nhau của Warren Buffett, và ông ấy bảo rằng,

"Taking jobs to build up your resume is the same as saving up sex for old age."

"Đi làm chỉ để tích cóp cho CV vô nghĩa như để dành đến già mới quan hệ tình dục."

(Laughter)

(khán giả cười)

And I heard that, and that was all I needed.

Tôi chỉ cần nghe vậy là hiểu.

Within two weeks, I was out of there, and I left with one intention:

Sau hai tuần, tôi đã bỏ việc, và tôi ra đi với một mục đích duy nhất

to find something that I could screw up. That's how tough it was.

để tìm một cái gì đó mình có thể phá. Căng thẳng vậy đó.

I wanted to have some type of impact. It didn't matter what it was.

Tôi chỉ muốn tạo ra ảnh hưởng. Chẳng cần biết ảnh hưởng kiểu gì.

And I found pretty quickly that I wasn't alone:

Và tôi nhanh chóng nhận ra tôi không hề đơn độc:

it turns out that over 80 percent of the people around

hóa ra đến 80% những người xung quanh tôi

don't enjoy their work.

không thích công việc của họ.

I'm guessing this room is different,

Chắc mọi người có thể khác

but that's the average that Deloitte has done with their studies.

nhưng đó là con số trung bình mà hãng Deloitte khảo sát được.

So I wanted to find out, what is it that sets these people apart,

Vì thế tôi muốn tìm hiểu, có gì khác biệt,

the people who do the passionate, world-changing work,

giữa những người có khát vọng thay đổi thế giới

that wake up inspired every day,

thức dậy mỗi ngày đầy cảm hứng,

and then these people, the other 80 percent

và những người thuộc 80% còn lại,

who lead these lives of quiet desperation.

lặng lẽ sống trong tuyệt vọng.

So I started to interview all these people doing this inspiring work,

Thế là tôi bắt đầu phỏng vấn những người truyền cảm hứng

and I read books and did case studies,

và tôi đọc sách rồi nghiên cứu thực địa.

300 books altogether on purpose and career and all this,

tổng cộng 300 cuốn sách về mục tiêu, sự nghiệp các kiểu

totally just self-immersion, really for the selfish reason of --

một cách hoàn toàn tự nguyện, tất cả là vì cái lí do ích kỉ rằng

I wanted to find the work that I couldn't not do,

tôi muốn tìm một thứ mà tôi không thể làm,

what that was for me.

để xem xem nó ra sao.

But as I was doing this, more and more people started to ask me,

Nhưng khi tôi làm điều này, đã có nhiều người hỏi tôi

"You're into this career thing.

"Anh am hiểu về nghề nghiệp.

I don't like my job. Can we sit down for lunch?"

Tôi ghét công việc hiện tại. Ăn trưa không?"

I'd say, "Sure." But I would have to warn them,

Tôi trả lời, "Chắc chắn rồi." Nhưng tôi luôn nhắc họ

because at this point, my quit rate was also 80 percent.

rằng lúc đó, khả năng tôi bỏ việc cũng là 80%.

Of the people I'd sit down with for lunch, 80 percent would quit their job

Trong số những người hẹn tôi ăn trưa, 80% sau đó bỏ việc

within two months.

trong vòng hai tháng.

I was proud of this, and it wasn't that I had any special magic.

Tôi tự hào về chuyện này, và chẳng phải tôi có bùa phép hay đại loại vậy.

It was that I would ask one simple question.

Tôi đơn giản chỉ hỏi họ một câu ngắn gọn.

It was, "Why are you doing the work that you're doing?"

Đó là, "Tại sao bạn làm công việc bạn đang làm?"

And so often their answer would be,

Thường thường câu trả lời sẽ là,

"Well, because somebody told me I'm supposed to."

"Ừm, vì người ta bảo tôi phải làm vậy."

And I realized that so many people around us

Và tôi nhận ra trong chúng ta có những người

are climbing their way up this ladder that someone tells them to climb,

đang leo lên một chiếc thang mà người khác bắt họ phải leo,

and it ends up being leaned up against the wrong wall,

và rồi chiếc thang đó dựa vào sai bức tường,

or no wall at all.

hoặc chẳng dựa vào đâu cả.

The more time I spent around these people and saw this problem,

Càng dành nhiều thời gian bên bọn họ và quan sát vấn đề

I thought, what if we could create a community,

tôi nghĩ, ra sao nếu như ta tạo ra một cộng đồng,

a place where people could feel like they belonged

một nơi mà mọi người cảm thấy họ thuộc về

and that it was OK to do things differently,

và cảm thấy ổn khi làm những điều khác biệt

to take the road less traveled, where that was encouraged,

đến nơi chưa ai đến, một nơi khuyến khích,

and inspire people to change?

và truyền cảm hứng để người ta thay đổi?

And that later became what I now call Live Your Legend,

Điều đó sau này trở thành cái tôi gọi là Live Your Legend

which I'll explain in a little bit.

lát nữa tôi sẽ giải thích sau.

But as I've made these discoveries, I noticed a framework

Khi tôi phát hiện ra những điều này tôi thấy có một bộ khung

of really three simple things

gồm ba điều đơn giản

that all these different passionate world-changers have in common,

mà những người sôi nổi muốn thay đổi thế giới có chung,

whether you're a Steve Jobs or if you're just, you know,

dẫu đó là một Steve Jobs hay là một, nói sao ta,

the person that has the bakery down the street.

một tên mở được tiệm bánh dưới phố.

But you're doing work that embodies who you are.

Miễn việc đó thể hiện con người họ.

I want to share those three with you, so we can use them as a lens

Tôi muốn chia sẻ ba điều đó với các bạn, để chúng ta có thể

for the rest of today and hopefully the rest of our life.

đến hết hôm nay hoặc cả đời, nhìn đời qua lăng kính khác.

The first part of this three-step passionate work framework

Điều đầu tiên của bộ khung làm việc đầy tâm huyết

is becoming a self-expert and understanding yourself,

đó là hiểu và trở thành chuyên gia về chính bản thân mình.

because if you don't know what you're looking for,

Bởi nếu bạn không biết mình đang tìm gì,

you're never going to find it.

bạn sẽ không bao giờ tìm ra nó.

And the thing is that no one is going to do this for us.

Cái này không ai làm giúp bạn được.

There's no major in university on passion and purpose and career.

Trong đại học không hề có chuyên ngành về đam mê & lí tưởng và sự nghiệp.

I don't know how that's not a required double major,

Tôi chẳng hiểu sao hai ngành đó không bắt buộc

but don't even get me started on that.

thôi đừng bắt tôi nói về điều đó.

I mean, you spend more time picking out a dorm room TV set

Nghĩ coi, bạn bỏ nhiều thời gian cho việc lựa TV cho phòng trọ

than you do you picking your major and your area of study.

hơn cả cho việc lựa chuyên ngành và lĩnh vực học.

But the point is, it's on us to figure that out,

Nhưng quan trọng là, việc lựa chọn là phải do chúng ta,

and we need a framework, we need a way to navigate through this.

và chúng ta cần một bộ khung, một cách nào đó để vượt qua việc này.

And so the first step of our compass is finding out what our unique strengths are.

Và bước đi đầu tiên đó là tìm những thế mạnh đặc biệt của bản thân.

What are the things that we wake up loving to do no matter what,

Điều gì bạn thức dậy đã muốn làm dù cho có chuyện gì,

whether we're paid or we're not paid, the things that people thank us for?

dù có được trả lương hay không, điều khiến người ta cảm kích bạn?

And the Strengths Finder 2.0 is a book and also an online tool.

Strength Finder 2.0, đó là một cuốn sách và cũng là một công cụ trực tuyến.

I highly recommend it for sorting out what it is that you're naturally good at.

Tôi khuyên bạn nên dùng nó để hiểu rõ bản thân bạn giỏi làm gì.

And next, what's our framework or our hierarchy for making decisions?

Tiếp theo, bộ khung hay cấp bậc nào khi ta đưa ra quyết định?

Do we care about the people, our family, health,

Ta có quan tâm tới mọi người, tới gia đình, sức khỏe,

or is it achievement, success, all this stuff?

hay là tới thành tích, thành công các kiểu?

We have to figure out what it is to make these decisions,

Chúng ta cần hiểu những quyết định đưa ra dựa vào đâu

so we know what our soul is made of,

đặng biết thâm tâm ta muốn gì,

so that we don't go selling it to some cause we don't give a shit about.

để ta không phải cống hiến tâm huyết cho thứ ta đách quan tâm.

And then the next step is our experiences.

Và tiếp theo là những trải nghiệm của chúng ta.

All of us have these experiences. We learn things every day, every minute

Ai cũng có những trải nghiệm. Ta học hỏi mỗi ngày, mỗi phút

about what we love, what we hate,

học những thứ ta thích, ta ghét,

what we're good at, what we're terrible at.

cái ta được làm tốt, cái ta thấy mình tệ.

And if we don't spend time paying attention to that

Và nếu ta không bỏ thời gian lưu tâm đến điều đó

and assimilating that learning

không lồng ghép những bài học đó

and applying it to the rest of our lives, it's all for nothing.

và áp dụng vào cuộc sống sau này, thì đúng là vô nghĩa.

Every day, every week, every month of every year

Mỗi ngày, mỗi tuần, mỗi tháng của mỗi năm

I spend some time just reflecting on what went right,

tôi dành chút thời gian chiêm nghiệm những điều tốt

what went wrong, and what do I want to repeat,

những điều chưa tốt và những điều tôi muốn lặp lại

what can I apply more to my life.

muốn áp dụng thêm cho cuộc sống.

And even more so than that, as you see people, especially today,

Và hơn thế nữa, như mọi người thấy, đặc biệt trong hôm nay,

who inspire you, who are doing things where you say

ai truyền cảm hứng cho bạn, ai làm cho bạn phải nói

"Oh God, what Jeff is doing, I want to be like him."

"Ôi Chúa ơi, nhìn Jeff làm gì kìa. Tôi muốn được như anh ấy."

Why are you saying that? Open up a journal.

Bạn nói vậy làm gì? Mở nhật kí ra.

Write down what it is about them that inspires you.

Ghi lại điều gì ở họ đã cho bạn cảm hứng.

It's not going to be everything about their life,

Không cần viết về cả cuộc đời họ đâu

but whatever it is, take note on that,

nhưng dù điều đó là gì, cứ ghi lại đi,

so over time we'll have this repository of things

để sau này ta sẽ có một kho những điều

that we can use to apply to our life and have a more passionate existence

mà ta có thể sử dụng cho cuộc sống và sống có khát khao hơn

and make a better impact.

và tạo ra tác động mạnh mẽ hơn.

Because when we start to put these things together,

Vì khi ta bắt đầu liên hệ những điều ta đã ghi lại

we can then define what success actually means to us,

ta có thể định nghĩa đối với ta thành công là như thế nào,

and without these different parts of the compass, it's impossible.

và nếu chiếc la bàn thiếu những bộ phận này thì rất khó.

We end up in the situation -- we have that scripted life

Chúng ta kẹt trong một cuộc sống đã được lên kịch bản

that everybody seems to be living going up this ladder to nowhere.

nơi mà mọi người dường như cố gắng chẳng vì một mục đích cụ thể.

It's kind of like in Wall Street 2, if anybody saw that,

Giống như trong phim Wall Street 2, nếu ai đã xem rồi,

the peon employee asks the big Wall Street banker CEO,

đoạn gã nhân viên tiểu tốt hỏi ông CEO của một ngân hàng ở phố Wall,

"What's your number? Everyone's got a number,

"Anh muốn kiếm nhiêu? Ai cũng có con số đó,

where if they make this money, they'll leave it all."

kiểu kiếm được nhiêu đó là xong bỏ hết mọi thứ."

He says, "Oh, it's simple. More."

Ông CEO đáp, "Oh, dễ mà. Kiếm thêm nữa."

And he just smiles.

Và ông ấy chỉ cười.

And it's the sad state of most of the people

Đó là thực trạng buồn của đa số những ai

that haven't spent time understanding what matters for them,

chưa dành thời gian để hiểu điều gì quan trọng với họ,

who keep reaching for something that doesn't mean anything to us,

những ai cứ cố gắng vươn tới những thứ rất vô nghĩa với chúng ta,

but we're doing it because everyone said we're supposed to.

nhưng ta vẫn cố làm vì mọi người bảo ta phải làm vậy.

But once we have this framework together,

Nhưng một khi nắm được bộ khung này,

we can start to identify the things that make us come alive.

ta có thể xác định những điều truyền cảm hứng cho ta.

You know, before this, a passion could come and hit you in the face,

Bạn biết đấy, trước đó, niềm đam mê có thể xuất hiện ngay trước mặt bạn

or maybe in your possible line of work, you might throw it away

hoặc trong việc bạn đang làm, bạn có thể không nhận ra

because you don't have a way of identifying it.

vì bạn không có cách để nhận dang nó.

But once you do, you can see something that's congruent with my strengths,

Nhưng khi làm được, bạn có thể thấy nó khớp với những ưu điểm của bạn

my values, who I am as a person,

những giá trị, khẳng định bạn là ai,

so I'm going to grab ahold of this, I'm going to do something with it,

nên bạn phải nắm bắt điều đó, bạn phải làm gì đó với nó,

and I'm going to pursue it and try to make an impact with it.

và bạn phải theo đuổi điều đó, và cố tạo ra ảnh hưởng với nó.

And Live Your Legend and the movement we've built

"Live Your Legend" và cuộc vận động chúng tôi tạo ra

wouldn't exist if I didn't have this compass to identify,

đã biến mất nếu tôi không xác định được bản sắc của mình,

"Wow, this is something I want to pursue and make a difference with."

"Wow, đây là thứ tôi muốn theo đuổi và làm nên sự khác biệt."

If we don't know what we're looking for, we're never going to find it,

Không biết bản thân muốn gì thì sẽ không bao giờ tìm ra nó,

but once we have this framework, this compass,

nhưng khi ta nắm được bộ khung, la bàn bản sắc

then we can move on to what's next -- and that's not me up there --

thì ta có thể tiến tới những thứ tiếp theo à đó không phải tôi đâu nha

doing the impossible and pushing our limits.

làm điều bất khả và thách thức bản thân.

There's two reasons why people don't do things.

Có hai lí do khiến người ta không dấn thân.

One is they tell themselves they can't do them,

Một là họ tự nhủ họ không làm được,

or people around them tell them they can't do them.

hoặc mọi người bảo họ không làm được.

Either way, we start to believe it.

Rồi ta bắt đầu tin điều đó.

Either we give up, or we never start in the first place.

Hoặc là ta từ bỏ, hoặc là ta không bắt đầu luôn.

The things is, everything was impossible until somebody did it.

Vấn đề là, mọi thứ đều bất khả thi tới khi một ai đó dám làm.

Every invention, every new thing in the world,

Mọi phát minh, mọi điều mới trên đời,

people thought were crazy at first.

lúc đầu đều bị xem là điên khùng.

Roger Bannister and the four-minute mile, it was a physical impossibility

Roger Bannister chạy 1.6 km dưới bốn phút, điều đó là bất khả thi

to break the four-minute mile in a foot race

không ai có đủ thể lực làm điều đó

until Roger Bannister stood up and did it.

cho tới khi Bannister đứng lên thực hiện.

And then what happened?

Sau đó chuyện gì xảy ra?

Two months later, 16 people broke the four-minute mile.

Hai tháng sau, 16 người hoàn thành 1.6 km dưới bốn phút.

The things that we have in our head that we think are impossible

Những thứ ta nghĩ rằng ta không thể làm được

are often just milestones waiting to be accomplished

thường chỉ là những cột mốc chờ ta chinh phục

if we can push those limits a bit.

nếu ta dám thách thức bản thân.

And I think this starts with probably your physical body and fitness

Và tôi nghĩ điều này nên bắt đầu từ hơn hết từ thể trạng

more than anything, because we can control that.

và sức khỏe mỗi người, vì ta có thể kiểm soát chúng.

If you don't think you can run a mile,

Không nghĩ có đủ sức chạy một dặm,

you show yourself you can run a mile or two,

thì cho hãy bản thân thấy hai dặm cũng được,

or a marathon, or lose five pounds, or whatever it is,

hoặc chạy marathon, hoặc giảm năm pounds gì cũng được,

you realize that confidence compounds

bạn sẽ nhận ra sự tự tin sẽ được bồi đắp

and can be transferred into the rest of your world.

và sẽ lan tỏa sang mọi khía cạnh của cuộc sống.

And I've actually gotten into the habit of this a little bit with my friends.

Tôi với mấy người bạn cũng đã dần quen với việc này.

We have this little group. We go on physical adventures,

Chúng tôi hay đi thám hiểm mà đi theo nhóm nhỏ ấy,

and recently, I found myself in a kind of precarious spot.

lần gần nhất, tụi tôi tới một chỗ khá hẻo lánh.

I'm terrified of deep, dark, blue water.

Tôi hãi nhất là những mặt nước sâu thăm thẳm.

I don't know if anyone's ever had that same fear

Không biết có ai sợ giống tôi không

ever since they watched Jaws 1, 2, 3 and 4 like six times

kể từ khi tôi xem bốn phần "Hàm Cá Mập" những sáu lần

when I was a kid.

từ hồi còn bé xíu.

But anything above here, if it's murky, I can already feel it right now.

Kiểu nước mà cao hơn mức này, chỉ cần hơi âm u là tôi thấy rợn rợn rồi.

I swear there's something in there.

Tôi sợ rằng có gì đó ở dưới.

Even if it's Lake Tahoe, it's fresh water, totally unfounded fear,

Ngay cả hồ Tahoe, đó là một hồ nước ngọt, sợ thì vẫn sợ,

ridiculous, but it's there.

kì cục lắm, nhưng là sự thật.

Anyway, three years ago I find myself on this tugboat

DÙ sao thì, ba năm trước tôi nhớ có lần đi tàu kéo

right down here in the San Francisco Bay.

ra ngay ngoài vịnh San Francisco.

It's a rainy, stormy, windy day, and people are getting sick on the boat,

Hôm đó trời mưa, gió bão ghê lắm, và mọi người thì đang say sóng dữ dội,

and I'm sitting there wearing a wetsuit, and I'm looking out the window

và tôi thì ngồi đó trong bộ đồ lặn, ngồi nhìn ra cửa sổ

in pure terror thinking I'm about to swim to my death.

hoàn toàn hoảng loạn, nghĩ rằng mình sắp đi bơi với Hà Bá.

I'm going to try to swim across the Golden Gate.

Chả là tôi định bơi qua cầu Cổng Vàng

And my guess is some people in this room might have done that before.

Và tôi đoán là vài người trong phòng này có thể đã thử làm vậy rồi.

I'm sitting there, and my buddy Jonathan, who had talked me into it,

Lúc ấy, tôi ngồi với anh bạn Jonathan, người đã dụ tôi làm việc đó,

he comes up to me and he could see the state I was in.

anh ấy lại gần tôi và thấy sự hoảng loạn của tôi.

And he says, "Scott, hey man, what's the worst that could happen?

Anh bảo, "Scott, nói nghe, chuyện tệ nhất có thể là gì?"

You're wearing a wetsuit. You're not going to sink.

Cậu đang mặc đồ lặn, muốn chết chìm cũng khó.

And If you can't make it, just hop on one of the 20 kayaks.

Còn mà không bơi nổi, nhảy đại vào một chiếc kayak gần đó.

Plus, if there's a shark attack, why are they going to pick you

Thêm nữa, cá mập mà có tới, tại sao nó chọn tấn công cậu

over the 80 people in the water?" So thanks, that helps.

thay vì một trong 80 người đi cùng?" Cảm ơn, có ích ghê.

He's like, "But really, just have fun with this. Good luck."

Cậu ấy kiểu, "Mà nói thiệt, cứ thoải mái đi. Chúc may mắn."

And he dives in, swims off. OK.

Rồi cậu ấy nhảy xuống nước, bơi đi cái vèo. OK.

Turns out, the pep talk totally worked, and I felt this total feeling of calm,

Hóa ra, lời động viên ấy siêu hiệu nghiệm, và tôi cảm thấy hoàn toàn bình tĩnh,

and I think it was because Jonathan was 13 years old.

chắc có lẽ tại vì Jonathan nó mới có 13 tuổi.

(Laughter)

(khán giả cười)

And of the 80 people swimming that day,

Và trong 80 người bạn cùng bơi với tôi hôm ấy,

65 of them were between the ages of nine and 13.

đến 65 người ở vào độ tuổi từ 9 đến 13 .

Think how you would have approached your world differently

Thử nghĩ coi bạn sẽ nhìn đời khác đi như thế nào

if at nine years old you found out you could swim a mile and a half

nếu vào năm bạn 9 tuổi, bạn nhận ra mình có thể bơi cả dặm rưỡi

in 56-degree water from Alcatraz to San Francisco.

trong dòng nước lạnh 10°C từ Alcatraz đến San Francisco.

What would you have said yes to?

Còn gì có thể khiến bạn sợ?

What would you have not given up on? What would you have tried?

Còn gì có thể khiến bạn đầu hàng? Còn gì mà bạn chưa dám thử?

As I'm finishing this swim, I get to Aquatic Park,

Sau khi bơi xong, tôi bơi tới chỗ Thủy Cung,

and I'm getting out of the water

và leo lên bờ

and of course half the kids are already finished,

tất nhiên một nửa đám nhóc đã tới nơi từ lâu,

so they're cheering me on and they're all excited.

nên chúng cổ vũ tôi một cách cực kì hào hứng.

And I got total popsicle head, if anyone's ever swam in the Bay,

Đầu tôi thì lạnh như kem cây, ai đã bơi qua Vịnh sẽ biết,

and I'm trying to just thaw my face out, and I'm watching people finish.

trong khi để mặt mình tan băng, tôi có xem mấy đứa chưa bơi xong bơi tiếp.

And I see this one kid, something didn't look right.

Và tôi thấy có một đứa, nó bơi có gì đó sai sai.

And he's just flailing like this.

Nó cứ quơ tới quào lui thế này này.

And he's barely able to sip some air before he slams his head back down.

Chưa hít được miếng hơi nào thì cái đầu nó lại ụp xuống mặt nước.

And I notice other parents were watching too,

Tôi để ý có mấy phụ huynh cũng đang theo dõi,

and I swear they were thinking the same thing I was:

tôi thề tôi với họ cùng nghĩ một điều:

this is why you don't let nine-year-olds swim from Alcatraz.

đây là lí do tại sao không nên để mấy đứa 9 tuổi bơi từ Alcatraz về San Francisco.

This was not fatigue.

Không phải vì chúng sẽ mệt.

All of a sudden, two parents run up and grab him,

Đột nhiên, hai phụ huynh chạy tới chụp lấy nó,

and they put him on their shoulders, and they're dragging him like this,

họ khoác tay nó lên vai họ, rồi kéo nó đi như này này,

totally limp.

đó hoàn toàn là lết đi.

And then all of a sudden they walk a few more feet

Và đột nhiên sau khi đi thêm vài feet

and they plop him down in his wheelchair.

họ đặt nó vào một chiếc xe lăn.

And he puts his fists up in the most insane show of victory I've ever seen.

Và nó giương nắm đấm chiến thắng lên trời theo cách máu nhất tôi từng biết.

I can still feel the warmth and the energy on this guy

Tôi vẫn cảm nhận được sự ấm áp và năng lượng từ thằng bé

when he made this accomplishment.

khi nó đạt được thành tích ấy.

I had seen him earlier that day in his wheelchair.

Trước đó tôi đã thấy nó đi trên chiếc xe lăn.

I just had no idea he was going to swim.

Nên chẳng hề nghĩ nó sẽ bơi cùng.

I mean, where is he going to be in 20 years?

Ý tôi là, trong 20 năm nữa cậu bé đó sẽ còn tiến xa tới đâu?

How many people told him he couldn't do that, that he would die if he tried that?

Bao nhiêu người đã bảo rằng nó không thể làm được, có làm thì chết chắc?

You prove people wrong, you prove yourself wrong,

Bạn chứng tỏ họ sai, chứng tỏ bản thân sai,

that you can make little incremental pushes

rằng bạn có thể từ từ thúc đẩy bản thân

of what you believe is possible.

làm điều mình tin là có thể.

You don't have to be the fastest marathoner in the world,

Bạn không cần là VĐV marathon nhanh nhất thế giới,

just your own impossibilities, to accomplish those,

chỉ cần thứ bạn chưa làm được, hãy có làm cho được,

and it starts with little bitty steps.

nó bắt đầu từ những bước đơn giản nhất.

And the best way to do this

Và cách tốt nhất để làm điều này

is to surround yourself with passionate people.

là bao quanh bản thân với những ai có đam mê.

The fastest things to do things you don't think can be done

Cách tốt nhất để là việc mà bạn nghĩ là bạn không thể

is to surround yourself with people already doing them.

là bao quanh bản thân với những ai đã vượt qua điều đó.

There's this quote by Jim Rohn and it says.

Có một câu nói của Jim Rohn thế này,

"You are the average of the five people you spend the most time with."

"Bạn là trung bình cộng của năm người mà bạn ở bên cạnh nhiều nhất."

And there is no bigger lifehack in the history of the world

Lịch sử chỉ ra chẳng có mánh khóe nào ghê gớm hơn

from getting where you are today to where you want to be

để từ con người bạn hôm nay trở thành con người bạn muốn

than the people you choose to put in your corner.

chỉ cần ta chọn đúng người để dành thời gian của ta cùng.

They change everything, and it's a proven fact.

Họ thay đổi mọi thứ, điều này đã được kiểm chứng.

In 1898, Norman Triplett did this study with a bunch of cyclists,

Năm 1898, Norman Triplett làm một nghiên cứu với một nhóm VĐV đua xe đạp,

and he would measure their times around the track in a group,

ông sẽ đo thời gian họ đua khi đi thành nhóm,

and also individually.

và khi chạy cá nhân.

And he found that every time the cyclists in the group would cycle faster.

Và ông phát hiện ra những VĐV đi theo nhóm lúc nào cũng chạy nhanh hơn.

And it's been repeated in all kinds of walks of life since then,

Và điều này được lặp đi lặp lại ở rất nhiều trường hợp khác

and it proves the same thing over again,

những kết quả đều chứng minh một điều,

that the people around you matter, and environment is everything.

những người xung quanh, hay môi trường quyết định tất cả.

But it's on you to control it, because it can go both ways.

Cơ mà bạn phải chủ động, vì tác động là từ hai phía.

With 80 percent of people who don't like the work they do,

Với 80% những ai không thích công việc của mình,

that means most people around us, not in this room, but everywhere else,

đa số những người quanh bạn, không chỉ ở đây, mà ở bất kì đâu,

are encouraging complacency and keeping us from pursuing the things that matter to us

đều cổ xúy sự tự mãn và khiến bạn không thể theo đuổi những điều bạn muốn

so we have to manage those surroundings.

nên chúng ta phải kiểm soát môi trường đó.

I found myself in this situation --

Tôi từng ở trong trường hợp như vậy,

personal example, a couple years ago.

ví dụ cá nhân, vài năm trước.

Has anyone ever had a hobby or a passion they poured their heart and soul into,

Có ai từng có một sở thích hay đam mê mà bạn dồn hết tâm huyết,

unbelievable amount of time, and they so badly want to call it a business,

tất cả thời gian cho nó, và bạn cực kì muốn một sự nghiệp cùng nó,

but no one's paying attention and it doesn't make a dime?

nhưng chẳng ai quan tâm và nó chẳng kiếm cho bạn xu nào?

OK, I was there for four years trying to build this Live Your Legend movement

OK, tôi bỏ ra bốn năm cố gắng gây dựng cuộc vận động "Live Your Legend"

to help people do work that they genuinely cared about and that inspired them,

giúp mọi người làm những việc truyền cảm hứng mà họ thực sự quan tâm,

and I was doing all I could,

và tôi đã cố hết khả năng,

and there were only three people paying attention,

mà cũng chỉ có vẻn vẹn ba người quan tâm,

and they're all right there: my mother, father and my wife, Chelsea.

và họ đang ngồi dưới đây: mẹ, cha và vợ tôi, Chelsea.

Thank you guys for the support.

Cảm ơn mọi người vì tất cả.

(Applause)

(vỗ tay)

And this is how badly I wanted it, it grew at zero percent for four years,

Và tôi đã tuyệt vọng thế đấy, bốn năm phát triển thêm 0%,

and I was about to shut it down,

và khi tôi vừa định vứt hết,

and right about then,

ngay lúc đó,

I moved to San Francisco and started to meet some pretty interesting people

tôi chuyển đến San Francisco và bắt đầu làm quen với vài người khá thú vị

who had these crazy lifestyles of adventure,

với cái lối sống điên điên đầy phiêu lưu,

of businesses and websites and blogs

với doanh nghiệp, websites rồi blogs

that surrounded their passions and helped people in a meaningful way.

bảo bọc cho đam mê của họ và giúp đỡ mọi người một cách đầy ý nghĩa.

And one of my friends, now, he has a family of eight,

Và một anh bạn của tôi, hiện có một gia đình tám người,

and he supports his whole family

anh ấy nuôi cả gia đình đấy

with a blog that he writes for twice a week.

bằng một trang blog mà anh ấy viết hai tuần một lần.

They just came back from a month in Europe, all of them together.

Gia đình anh vừa đi du lịch châu Âu về, cả tám người luôn nhé.

This blew my mind. How does this even exist?

Không thể tin được. Điều này là thật sao?

And I got unbelievably inspired by seeing this,

Và tôi được truyền một nguồn cảm hứng dồi dào khó tin từ điều này,

and instead of shutting it down, I decided, let's take it seriously.

rồi thay vì ngưng hoạt động, tôi quyết định sẽ tiếp tục

And I did everything I could to spend my time,

Và tôi làm tất cả để dành hết thời gian,

every waking hour possible trying to hound these guys,

mọi giờ có thể, cố gắng làm phiền mấy gã này,

hanging out and having beers and workouts, whatever it was.

đi chơi rồi đi nhậu rồi đi tập thể dục, đủ thứ hết.

And after four years of zero growth,

Và sau bốn năm chẳng đi tới đâu,

within six months of hanging around these people,

chỉ trong sáu tháng tiếp xúc với họ,

the community at Live Your Legend grew by 10 times.

cộng đồng Live Your Legend rộng hơn gấp 10 lần.

In another 12 months, it grew by 160 times.

Sau 12 tháng tiếp theo, nó rộng hơn gấp 160 lần nữa.

And today over 30,000 people from 158 countries

Và hôm nay trên 30,000 người từ 158 quốc gia khác nhau

use our career and connection tools on a monthly basis.

sử dụng công cụ kết nối sự nghiệp của chúng tôi hằng tháng.

And those people have made up that community of passionate folks

Chính họ đã tạo nên một cộng đồng đầy đam mê hứng khởi

who inspired that possibility that I dreamed of

những người đã giúp tôi hiện thực hóa giấc mơ

for Live Your Legend so many years back.

"Live Your Legend" mà tôi đã ấp ủ nhiều năm trời.

The people change everything, and this is why --

Họ đã thay đổi tất cả, đó là lí do tại sao

you know, you ask what was going on.

bạn biết không, có ai hỏi tôi đều nói vậy.

Well, for four years, I knew nobody in this space,

Well, bốn năm ròng, tôi chẳng biết một ai như vậy,

and I didn't even know it existed, that people could do this stuff,

thậm chí chẳng biết là họ có thật, là họ tài năng đến vậy,

that you could have movements like this.

đến tạo nên những cuộc vận động như vậy.

And then I'm over here in San Francisco, and everyone around me was doing it.

Và khi tôi đến San Francisco, mọi người xung quanh đều rất tài giỏi,

It became normal, so my thinking went from how could I possibly do this

chuyện đó bình thường đến mức tôi chuyển từ "Sao mình có thể làm được?"

to how could I possibly not.

thành "Sao mình lại không làm nhỉ?"

And right then, when that happens, that switch goes on in your head,

Ngay khi bạn nghĩ được thế, công tắc mở lên trong đầu bạn,

it ripples across your whole world.

lan tỏa đến cả thế giới của bạn,

And without even trying, your standards go from here to here.

và không cần phải cố, tiêu chuẩn của bạn đi từ đây lên đây.

You don't need to change your goals. You just need to change your surroundings.

Bạn không cần thay đổi mục tiêu, chỉ cần thay đổi môi trường xung quanh.

That's it, and that's why I love being around this whole group of people,

Có vậy thôi, vậy nên tôi mới thích được là một phần của cộng đồng đam mê ấy,

why I go to every TED event I can,

dự mọi sự kiện TED tôi có thể

and watch them on my iPad on the way to work, whatever it is.

hay xem chúng trên iPad trên đường đi làm, đại loại thế.

Because this is the group of people that inspires possibility.

Bởi vì đó là cộng đồng khiến bạn tin rằng mọi thứ đều có thể.

We have a whole day to spend together and plenty more.

Vậy nên chúng tôi luôn dành rất nhiều thời gian cùng nhau.

To sum things up, in terms of these three pillars,

Nói tóm lại, ba chuẩn mực mà tôi đưa ra,

they all have one thing in common more than anything else.

đều có một điểm chung quan trọng hơn cả.

They are 100 percent in our control.

Chúng đều do bạn kiểm soát, 100% luôn.

No one can tell you you can't learn about yourself.

Chẳng ai có thể nói rằng bạn không được tìm hiểu bản thân.

No one can tell you you can't push your limits

không được thách thức chính mình

and learn your own impossible and push that.

hay hiểu những hạn chế của bạn và thay đổi chúng.

No one can tell you you can't surround yourself with inspiring people

Hay bảo rằng bạn không được ở cùng những người đầy đam mê

or get away from the people who bring you down.

hay không được tránh những kẻ chỉ biết bàn ra

You can't control a recession.

Một cuộc khủng hoảng kinh tế

You can't control getting fired or getting in a car accident.

bị công ty sa thải, hay bị tai nạn giao thông.

Most things are totally out of our hands.

Ta không thể kiểm soát những thứ kiểu vậỵ.

These three things are totally on us,

Nhưng ba điều trên thì hoàn toàn của ta

and they can change our whole world if we decide to do something about it.

và chúng có thể thay đổi thế giới của ta nếu ta quyết định tận dụng chúng.

And the thing is, it's starting to happen on a widespread level.

Quan trọng là, điều tôi nói đã bắt đầu diễn ra ở nhiều nơi.

I just read in Forbes, the US Government reported for the first time

Tôi mới đọc trong tờ Forbes, chính phủ Mỹ lần đầu tiên báo cáo

in a month where more people had quit their jobs

trong một tháng, có nhiều người tự nghỉ việc

than had been laid off.

hơn là bị sa thải.

They thought this was an anomaly, but it's happened three months straight.

Họ tưởng đó chỉ là ngẫu nhiên, nhưng ba tháng liên tiếp đều vậy.

In a time where people claim it's kind of a tough environment,

Cái thời buổi khắc nghiệt làm nhiều người mệt mỏi,

people are giving a middle finger to this scripted life,

nên họ bảo thôi kệ mợ cái cuộc sống máy móc này đi

the things that people say you're supposed to do,

kệ những thứ người ta bắt họ phải làm,

in exchange for things that matter to them and do the things that inspire them.

để được làm những điều quan trọng với họ, hay truyền cảm hứng cho họ.

And the thing is, people are waking up to this possibility,

Quan trọng là, giờ mọi người ngủ dậy họ tin vào một điều,

that really the only thing that limits possibility now is imagination.

là không có gì là không thể, chủ yếu là ở trí tưởng tượng của bạn.

That's not a cliché anymore.

Câu nói đó bây giờ không hề sáo rỗng nữa.

I don't care what it is that you're into, what passion, what hobby.

Không cần biết bạn ghiền thứ gì, đam mê cái gì, sở thích là gì.

If you're into knitting, you can find someone who is killing it knitting,

Nếu bạn thích đan lát, bạn có thể tìm ai đó đan lát siêu bá đạo,

and you can learn from them. It's wild.

và học hỏi từ người đó, chẳng sao hết.

And that's what this whole day is about, to learn from the folks speaking,

Đó là mục đích của buổi thảo luận này, để học hỏi từ những người như vậy,

and we profile these people on Live Your Legend every day,

và chúng tôi đưa thông tin của họ lên "Live Your Legend" mỗi ngày,

because when ordinary people are doing the extraordinary,

vì khi những người tầm thường làm những điều phi thường,

and we can be around that,

và họ ở xung quanh ta,

it becomes normal.

điều đó trở nên bình thường.

And this isn't about being Gandhi or Steve Jobs, doing something crazy.

Không cần cứ phải như Gandhi hay Steve Jobs, làm những thứ ghê gớm.

It's just about doing something that matters to you,

Chỉ cần làm những điều quan trọng đối với bạn,

and makes an impact that only you can make.

và tạo nên ảnh hưởng của riêng bạn.

Speaking of Gandhi, he was a recovering lawyer,

Nhắc tới Gandhi, ông từng là một luật sư "chán nghề",

as I've heard the term,

nghe đâu là vậy,

and he was called to a greater cause, something that mattered to him,

rồi ông đi theo tiếng gọi của lí tưởng, điều rất có ý nghĩa với ông,

he couldn't not do.

điều ông không làm được.

And he has this quote that I absolutely live by.

Tôi lấy một câu nói của ông làm phương châm sống

"First they ignore you, then they laugh at you,

"Lúc đầu họ lơ bạn, rồi họ cười vào mặt bạn,

then they fight you, then you win."

rồi họ phải đấu với bạn, và bạn sẽ thắng."

Everything was impossible until somebody did it.

Mọi thứ đều bất khả thi cho đến khi có người làm được.

You can either hang around the people who tell you it can't be done

Bạn có thể hoặc chơi với những người luôn luôn bàn ra

and tell you you're stupid for trying,

và bảo bạn thật ngu vì cứ cố gắng,

or surround yourself with the people who inspire possibility,

hoặc chơi với những con người luôn truyền cảm hứng cho bạn,

the people who are in this room.

như những ai trong căn phòng này.

Because I see it as our responsibility to show the world

Bởi vì trách nhiệm của chúng ta là cho thế giới thấy

that what's seen as impossible can become that new normal.

những thứ tưởng như không tưởng có thể trở nên bình thường.

And that's already starting to happen.

Điều đó đã bắt đầu diễn ra từ lâu rồi.

First, do the things that inspire us,

Ta truyền cảm hứng cho bản thân trước,

so we can inspire other people to do the things that inspire them.

để có thể truyền cảm hứng cho người khác thúc đẩy họ làm điều họ muốn.

But we can't find that

Nhưng ta không thể làm vậy

unless we know what we're looking for.

cho tới khi ta biết mình thực sự muốn gì.

We have to do our work on ourself,

Chúng ta phải tự thân làm việc đó

be intentional about that, and make those discoveries.

phải thật chủ động, để khám phá bản thân.

Because I imagine a world where 80 percent of people love the work they do.

Thử tưởng tượng một thế giới mà 80% dân số thích thú với công việc của họ.

What would that look like?

Thế giới đó sẽ ra làm sao?

What would the innovation be like? How would you treat the people around you?

Tiến bộ sẽ diễn ra như thế nào? Mọi người sẽ đối xử với nhau ra sao?

Things would start to change.

Mọi thứ hẳn sẽ thay đổi.

And as we finish up, I have just one question to ask you guys,

Để kết buổi nói chuyện này, tôi muốn hỏi mọi người một câu,

and I think it's the only question that matters.

và tôi nghĩ chỉ cần hỏi câu này là đủ rồi,

And it's what is the work you can't not do?

Đó là, công việc gì bạn nghĩ mình không làm được,

Discover that, live it,

Tìm hiểu về nó đi, sống với nó đi,

not just for you, but for everybody around you,

không phải chỉ cho bạn, mà cho mọi người xung quanh nữa,

because that is what starts to change the world.

vì đó là thứ khơi mào cho thế giới thay đổi,

What is the work you can't not do?

Điều gì bạn nghĩ mình không làm được?

Thank you guys.

Cảm ơn mọi người.

(Applause)

(vỗ tay)