Embrace the Shake | Phil Hansen | TED Talks

Phil Hansen: Chiều theo sự run rẩy

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Ngọc Trâm Trần Thị Reviewer: Tran Le

So, when I was in art school,

Khi còn ở trường nghệ thuật,

I developed a shake in my hand,

Tôi bắt đầu bị run tay,

and this was the straightest line I could draw.

và đây là đường thẳng nhất mà tôi có thể vẽ.

Now in hindsight, it was actually good for some things,

Bây giờ nghĩ lại, điều đó cũng có cái hay,

like mixing a can of paint or shaking a Polaroid,

như việc trộn một thùng sơn hay lắc một tấm kính ảnh,

but at the time this was really doomsday.

nhưng tại thời điểm đó, điều này thực sự là ngày tận thế.

This was the destruction of my dream of becoming an artist.

Nó đẵ tàn phá ước mơ trở thành nghệ sĩ của tôi.

The shake developed out of, really,

Tay run đã thực sự ngăn cản

a single-minded pursuit of pointillism,

mục tiêu theo đuổi duy nhất dành cho nghệ thuật chấm kim

just years of making tiny, tiny dots.

những năm tháng miệt mài tạo nên những chấm nhỏ li ti.

And eventually these dots went from being perfectly round

Nhưng cuối cùng thì những dấu chấm thay vì tròn trịa

to looking more like tadpoles, because of the shake.

thì lại trở nên những con nòng nọc, bởi triệu chứng run.

So to compensate, I'd hold the pen tighter,

Nên bù lại, tôi giữ bút chặt hơn,

and this progressively made the shake worse,

và điều này dần dần khiến tay run dữ dội hơn,

so I'd hold the pen tighter still.

Thế nên tôi lại càng ghì chặt cây bút hơn.

And this became a vicious cycle that ended up

Và điều này đã trở thành một vòng luẩn quẩn mà kết thúc với

causing so much pain and joint issues,

việc gây ra rất nhiều đau đớn cùng các vấn đề về khớp,

I had trouble holding anything.

Tôi gặp trở ngại trong việc cầm nắm bất cứ thứ gì.

And after spending all my life wanting to do art,

Và sau khi dành cả cuộc đời của mình với mong muốn cống hiến cho nghệ thuật,

I left art school, and then I left art completely.

Tôi bỏ học, và rồi tôi xa rời nghệ thuật hoàn toàn.

But after a few years, I just couldn't stay away from art,

Nhưng chỉ sau một vài năm, tôi nhận ra mình không thể từ bỏ nghệ thuật,

and I decided to go to a neurologist about the shake

và tôi quyết định đến gặp một nhà thần kinh học để trao đổi về căn bệnh run tay

and discovered I had permanent nerve damage.

và được cho biết là tôi bị tổn thương thần kinh vĩnh viễn.

And he actually took one look at my squiggly line,

Rồi ông ấy đã xem qua đường thẳng nghuệch ngoạc của tôi,

and said, "Well, why don't you just embrace the shake?"

và nói, "Vậy, sao anh không chiều theo sự run rẩy?"

So I did. I went home, I grabbed a pencil,

Nên tôi đã làm vậy. Về nhà, tôi vồ lấy cây bút chì,

and I just started letting my hand shake and shake.

và chỉ khi đó tôi mới bắt đầu để cho bàn tay mình run và run

I was making all these scribble pictures.

Tôi đã vẽ ra tất cả những hình ảnh nghuệch ngoạc.

And even though it wasn't the kind of art

Và ngay cả khi nó không phải là loại hình nghệ thuật

that I was ultimately passionate about, it felt great.

mà tôi vô cùng say đắm, nó cũng khiến tôi cảm thấy rất tuyệt.

And more importantly, once I embraced the shake,

Và quan trọng hơn là, một khi tôi chấp nhận sự run rẩy,

I realized I could still make art.

thì tôi nhận ra rằng tôi vẫn có thể làm nghệ thuật được.

I just had to find a different approach

Chỉ cần tôi tìm ra một cách tiếp cận khác

to making the art that I wanted.

để làm thứ nghệ thuật mà tôi muốn.

Now, I still enjoyed the fragmentation of pointillism,

Bây giờ, tôi vẫn còn rất thích các phân mảnh của nghệ thuật chấm kim,

seeing these little tiny dots come together

nhìn thấy những dấu chấm nhỏ li ti gặp nhau

to make this unified whole.

để làm nên một tổng thể thống nhất.

So I began experimenting with other ways to fragment images

Vì vậy tôi bắt đầu thử những cách khác đến với các mảnh hình ảnh

where the shake wouldn't affect the work,

ở nơi không bị ảnh hưởng bởi việc run tay

like dipping my feet in paint and walking on a canvas,

giống như việc ngâm chân trong sơn và dẫm lên một bức tranh,

or, in a 3D structure consisting of two-by-fours,

hoặc, trong một cấu trúc 3D bao gồm những thanh gỗ xẻ (dày 2 inches và rộng 4 inches),

creating a 2D image by burning it with a blowtorch.

tạo ra một hình ảnh 2D bằng cách đốt nó bằng đèn hàn.

I discovered that, if I worked on a larger scale and with bigger materials,

Tôi phát hiện ra rằng, nếu tôi làm việc trên một quy mô lớn hơn với vật liệu lớn hơn,

my hand really wouldn't hurt,

bàn tay của tôi thực sự sẽ không đau,

and after having gone from a single approach to art,

và sau khi đi từ một cách tiếp cận nghệ thuật duy nhất,

I ended up having an approach to creativity

Cuối cùng thì tôi đã có thể đến gần sự sáng tạo

that completely changed my artistic horizons.

mà hoàn toàn thay đổi nhận thức của tôi về nghệ thuật.

This was the first time I'd encountered this idea

Đây là lần đầu tiên ý tưởng này nảy ra trong tôi

that embracing a limitation could actually drive creativity.

nó chứa đựng một sự giới hạn thực sự có thể điều khiển sự sáng tạo.

At the time, I was finishing up school,

Lúc đó, tôi đã hoàn tất việc học,

and I was so excited to get a real job and finally afford new art supplies.

và tôi đã rất vui mừng khi có được một công việc thật sự và cuối cùng có khả năng chi trả cho những dụng cụ nghệ thuật.

I had this horrible little set of tools, and I felt like

Tôi có chỉ có một ít dụng cụ, và tôi cảm thấy như

I could do so much more with the supplies

tôi có thể làm nhiều hơn nữa với các dụng cụ

I thought an artist was supposed to have.

mà tôi nghĩ rằng một nghệ sĩ cần được trang bị.

I actually didn't even have a regular pair of scissors.

Thực ra, tôi thậm chí không có một cây kéo chuyên dụng.

I was using these metal shears until I stole a pair

Tôi đã sử dụng những cái kéo lớn cắt kim loại cho đến khi tôi lấy trộm một cây kéo

from the office that I worked at.

từ văn phòng nơi tôi làm việc.

So I got out of school, I got a job, I got a paycheck,

Vậy là tôi rời trường học, nhận một công việc, và được trả lương,

I got myself to the art store,

Đích thân tôi đi đến cửa hàng nghệ thuật,

and I just went nuts buying supplies.

và tôi điên cuồng mua sắm dụng cụ.

And then when I got home, I sat down

Và khi về đến nhà, tôi ngồi xuống

and I set myself to task to really try to create something

và tôi ép bản thân mình phải cố gắng hết sức để tạo ra cái gi đó

just completely outside of the box.

miễn là hoàn toàn mới lạ, không theo lối mòn.

But I sat there for hours, and nothing came to mind.

Nhưng rồi tôi ngồi ở đó hàng giờ, và không có bất kì ý tưởng nào xuất hiện.

The same thing the next day, and then the next,

Những ngày tiếp theo đó, và sau đó nữa,

quickly slipping into a creative slump.

nhanh chóng trượt vào một sự cạn kiệt sức sáng tạo.

And I was in a dark place for a long time, unable to create.

Và tôi đã ở một nơi tối tăm trong một thời gian dài, mà không tạo ra thứ gì cả.

And it didn't make any sense, because I was finally able

Và điều này thật vô lí, bởi vì cuối cùng tôi cũng có khả năng

to support my art, and yet I was creatively blank.

sống với nghề của mình, mà óc sáng tạo của tôi hoàn toàn trống rỗng.

But as I searched around in the darkness,

Nhưng khi lần mò trong bóng tối,

I realized I was actually paralyzed by all of the choices

Tôi nhận ra tôi đã thực sự bị tê liệt bởi tất cả các lựa chọn

that I never had before.

mà trước đó không hề có.

And it was then that I thought back to my jittery hands.

Và đó là khi tôi nghĩ đến đôi bàn tay kinh hoàng,

Embrace the shake.

Chiều theo bàn tay run.

And I realized, if I ever wanted my creativity back,

Và tôi nhận ra rằng, nếu tôi thực sự muốn lấy lại sự sáng tạo,

I had to quit trying so hard to think outside of the box

Tôi phải ngưng việc cố gắng hết sức để nghĩ mới đi, không theo lối mòn lại

and get back into it.

và trở lại lối mòn.

I wondered, could you become more creative, then,

Tôi tự hỏi, tôi có thể trở nên sáng tạo không

by looking for limitations?

bằng cách tìm kiếm những hạn chế?

What if I could only create with a dollar's worth of supplies?

Nếu tôi tạo ra cái gì đó với một dụng cụ chỉ có giá 1 đô la?

At this point, I was spending a lot of my evenings in --

Tại thời điểm đó, tôi đã tiêu tốn rất nhiều tiền cho những buổi chiều

well, I guess I still spend a lot of my evenings in Starbucks —

vâng, tôi đã tiêu tốn rất nhiều tiền cho những buổi chiều cà phê Starbucks

but I know you can ask for an extra cup if you want one,

nhưng tôi biết đôi khi bạn có thể muốn hơn một cốc,

so I decided to ask for 50.

còn tôi thì gọi 50 cốc.

Surprisingly, they just handed them right over,

Đáng ngạc nhiên, họ lập tức mang đến,

and then with some pencils I already had,

và sau đó với một số bút chì đã có,

I made this project for only 80 cents.

Tôi thực hiện dự án này chỉ với 80 cent.

It really became a moment of clarification for me

Nó là thời điểm mà với tôi mọi thứ trở nên rõ ràng

that we need to first be limited

rằng chúng ta cần phải được giới hạn

in order to become limitless.

để trở thành vô hạn.

I took this approach of thinking inside the box

Tôi đã dùng cách tiếp cận thông thường

to my canvas, and wondered what if, instead of

áp dụng cho bức tranh của mình , và tự hỏi điều gì nếu, thay vì

painting on a canvas, I could only paint on my chest?

Sơn trên vải, tôi có thể vẽ trên ngực của tôi?

So I painted 30 images, one layer at a time,

Vì vậy tôi vẽ 30 hình ảnh, mỗi lớp tại một thời điểm,

one on top of another,

lớp này đè lên lớp kia,

with each picture representing an influence in my life.

với mỗi hình ảnh đại diện cho một ảnh hưởng trong cuộc sống của tôi.

Or what if, instead of painting with a brush,

Hoặc giả, thay vì sơn bằng cọ,

I could only paint with karate chops? (Laughter)

Tôi có thể vẽ bằng nhát chặt karate? (Tiếng cười)

So I'd dip my hands in paint,

Nên tôi nhúng tay minh trong sơn

and I just attacked the canvas,

và tôi tấn công tấm vải,

and I actually hit so hard that I bruised a joint in my pinkie

Tôi thực sĩ đã đánh đấm rất hăng đến nỗi làm bầm tím ngón tay út của mình

and it was stuck straight for a couple of weeks.

và nó đã không thể duỗi thẳng được trong mấy tuần.

(Laughter) (Applause)

(Tiếng cười) (Vỗ tay)

Or, what if instead of relying on myself,

Hoặc, sẽ như thế nào nếu thay vì chỉ dựa vào bản thân tôi,

I had to rely on other people

tôi nhờ những người khác

to create the content for the art?

để tạo ra nội dung cho nghệ thuật?

So for six days, I lived in front of a webcam.

Vì vậy, trong sáu ngày, tôi ở phía trước của webcam.

I slept on the floor and I ate takeout,

Tôi ngủ trên sàn nhà và tôi ăn thức ăn mang về

and I asked people to call me and share a story with me

và tôi yêu cầu mọi người gọi cho tôi và chia sẻ với tôi một câu chuyện

about a life-changing moment.

về khoảnh khắc thay đổi cuộc sống.

Their stories became the art

Câu chuyện của họ đã trở thành nghệ thuật

as I wrote them onto the revolving canvas.

khi tôi đã viết chúng lên tấm vải xoay.

(Applause)

(Vỗ tay)

Or what if instead of making art to display,

Hoặc sẽ ra sao nếu thay vì làm cho nghệ thuật được trưng bày

I had to destroy it?

Tôi phá hủy chúng?

This seemed like the ultimate limitation,

Điều này có vẻ như giới hạn cuối cùng,

being an artist without art.

là một nghệ sĩ mà không có tác phẩm nghệ thuật.

This destruction idea turned into a yearlong project

Ý tưởng phá hủy này biến thành một dự án kéo dài một năm

that I called Goodbye Art,

mà tôi gọi là Nghệ thuật " Tạm biệt "

where each and every piece of art had to be destroyed after its creation.

Nơi mà mỗi tác phẩm nghệ thuật phải bị phá hủy sau khi được tạo nên

In the beginning of Goodbye Art, I focused on

Khi bắt đầu Nghệ thuật " Tạm biệt ", tôi tập trung vào

forced destruction, like this image of Jimi Hendrix,

việc cưỡng bức phá hủy , như hình ảnh này của Jimi Hendrix,

made with over 7,000 matches.

thực hiện với hơn 7.000 que diêm.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Then I opened it up to creating art that was destroyed naturally.

Sau đó, tôi khám phá ra việc tạo ra nghệ thuật phá hủy theo cách tự nhiên.

I looked for temporary materials,

Tôi tìm kiếm những vật liệu tạm thời,

like spitting out food --

như việc phun ra thực phẩm--

(Laughter) —

(Tiếng cười) —

sidewalk chalk

viên lát vỉa hè được vẽ bằng phấn

and even frozen wine.

và thậm chí cả rượu vang đông lạnh.

The last iteration of destruction

Lần lặp đi lặp lại cuối cùng của sự phá húy

was to try to produce something that didn't actually exist in the first place.

đã cố gắng để sản xuất một cái gì đó mà ban đầu nó không thực sự tồn tại.

So I organized candles on a table, I lit them, and then blew them out,

Vì vậy, tôi xếp những cây nến trên bàn, thắp sáng chúng, và sau đó thổi nến đi,

then repeated this process over and over with the same set of candles,

sau đó lặp đi lặp lại quá trình này với cùng một bộ nến,

then assembled the videos into the larger image.

sau đó lắp ráp các đoạn video vào hình ảnh lớn hơn.

So the end image was never visible as a physical whole.

Do đó, hình ảnh cuối cùng là không bao giờ có thể nhìn thấy như một tổng thể vật lí.

It was destroyed before it ever existed.

Nó đã bị phá hủy trước khi nó từng tồn tại.

In the course of this Goodbye Art series,

Trong quá trình thực hiện loạt Nghệ thuật " Tạm biệt ",

I created 23 different pieces

Tôi tạo ra 23 phần khác nhau

with nothing left to physically display.

mà không có gì tổn tại thực sự dưới dạng vật lí.

What I thought would be the ultimate limitation

Cái mà tôi nghĩ có thể sẽ là giới hạn cuối cùng

actually turned out to be the ultimate liberation,

thực sự hóa ra lại là là sự giải thoát cuối cùng

as each time I created,

mỗi khi tôi tạo ra thứ gì đó,

the destruction brought me back to a neutral place

sự phá hủy đưa tôi trở lại nơi trung lập

where I felt refreshed and ready to start the next project.

nơi mà tôi cảm thấy được làm mới và sẵn sàng để bắt đầu dự án tiếp theo.

It did not happen overnight.

Điều đó không phải lúc nào cũng xảy ra.

There were times when my projects failed to get off the ground,

Đã có lần khi dự án của tôi thất bại ngay khi bắt đầu,

or, even worse, after spending tons of time on them

hoặc, thậm chí tệ hơn, sau khi mất rất nhiều thời gian cho chúng

the end image was kind of embarrassing.

sản phẩm cuối cùng là thứ rất đáng xấu hổ.

But having committed to the process, I continued on,

Nhưng đã quyết tâm thực hiện , tôi vẫn tiếp tục

and something really surprising came out of this.

và một cái gì đó thực sự đáng ngạc nhiên xuất hiện.

As I destroyed each project,

Mỗi khi tôi phá hủy một dự án,

I was learning to let go,

là tôi đã học cách để cho đi,

let go of outcomes, let go of failures,

cho đi kết quả, cho đi thất bại,

and let go of imperfections.

và bỏ qua những khiếm khuyết.

And in return, I found a process of creating art

Và trở lại, tôi thấy một quá trình của sáng tạo nghệ thuật

that's perpetual and unencumbered by results.

đó là vĩnh viễn và không bị cản trở bởi kết quả.

I found myself in a state of constant creation,

Tôi tìm thấy bản thân mình trong một trạng thái của sự sáng tạo liên tục,

thinking only of what's next

chỉ nghĩ đến những gì tiếp theo

and coming up with more ideas than ever.

và nhiều ý tưởng tuôn trào hơn bao giờ hết.

When I think back to my three years away from art,

Khi tôi nghĩ về ba năm mà tôi từ bỏ nghệ thuật,

away from my dream, just going through the motions,

xa rời ước mơ của tôi, chỉ sống như một cái máy,

instead of trying to find a different way to continue that dream,

thay vì cố gắng tìm cách khác để tiếp tục ước mơ đó,

I just quit, I gave up.

Tôi chỉ buông xuôi , tôi đã từ bỏ

And what if I didn't embrace the shake?

Và nếu như tôi đã không chiều theo bàn tay run?

Because embracing the shake for me

Bởi vì chiều theo chúng đối với tôi

wasn't just about art and having art skills.

không chỉ là về nghệ thuật và có kỹ năng nghệ thuật

It turned out to be about life, and having life skills.

Nó hóa ra là về cuộc sống, và có kỹ năng sống.

Because ultimately, most of what we do

Bởi vì cuối cùng, hầu hết những gì chúng ta làm

takes place here, inside the box, with limited resources.

diễn ra ở đây, bên trong chiếc hộp, với nguồn lực hạn chế.

Learning to be creative within the confines of our limitations

Học cách để được sáng tạo trong sự hạn chế của các giới hạn của chúng ta

is the best hope we have to transform ourselves

là hy vọng tốt nhất giúp chúng ta có thể biến đổi bản thân

and, collectively, transform our world.

và, nói chung, biến đổi thế giới của chúng ta

Looking at limitations as a source of creativity

Nhìn vào những hạn chế như là khởi nguồn của sự sáng tạo

changed the course of my life.

thay đổi hướng đi của cuộc đời tôi

Now, when I run into a barrier

Bây giờ, mỗi khi gặp phải trở ngại

or I find myself creatively stumped,

hoặc thấy mình gặp thử thách

I sometimes still struggle,

đôi khi tôi vẫn còn đấu tranh,

but I continue to show up for the process

nhưng tôi tiếp tục ở đó kiên trì với công việc

and try to remind myself of the possibilities,

và cố gắng để nhắc nhở bản thân mình về những khả năng,

like using hundreds of real, live worms to make an image,

như sử dụng hàng trăm con sâu còn sống để tạo ra một hình ảnh,

using a pushpin to tattoo a banana,

sử dụng một chiếc đinh ghim để xăm hình cho một trái chuối

or painting a picture with hamburger grease.

hoặc vẽ một hình ảnh với dầu bánh hamburger.

(Laughter)

(Tiếng cười)

One of my most recent endeavors

Một trong những nỗ lực gần đây nhất của tôi

is to try to translate the habits of creativity that I've learned

là cố gắng để dịch những thói quen của sự sáng tạo mà tôi đã học được

into something others can replicate.

vào một cái gì đó người khác có thể sao chép được.

Limitations may be the most unlikely of places

Giới hạn có thể là những nơi khác lạ nhất

to harness creativity, but perhaps

để khai thác sự sáng tạo, nhưng có lẽ

one of the best ways to get ourselves out of ruts,

một trong những cách tốt nhất để đưa chúng ta thoát khỏi lối mòn

rethink categories and challenge accepted norms.

suy nghĩ lại thể loại và thách thức các tiêu chuẩn chấp nhận.

And instead of telling each other to seize the day,

Và thay vì nói với nhau việc kiểm soát mỗi ngày đang sống,

maybe we can remind ourselves every day

có lẽ chúng ta có thể nhắc nhở bản thân mỗi ngày

to seize the limitation.

để nắm bắt các giới hạn.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)