Chris Anderson: How YouTube is driving innovation

Chris Anderson: Video trên web thúc đẩy sự cách tân toàn cầu

Translator: LD . Reviewer: Anh Tran

If nothing else, at least I've discovered

Ít ra bây giờ tôi cũng đã hiểu được

what it is we put our speakers through:

chúng tôi bắt những người thuyết trình của chúng tôi trải qua những gì:

sweaty palms, sleepless nights,

bàn tay đẫm mồ hôi, những đêm tối mất ngủ,

a wholly unnatural fear of clocks.

nỗi sợ hãi thời gian.

I mean, it's quite brutal.

Khá là ác liệt.

And I'm also a little nervous about this.

Và tôi cũng đang khá là hồi hộp.

There are nine billion humans coming our way.

Có đến chín tỷ người đang đi đến phía chúng ta.

Now, the most optimistic dreams

Những giấc mơ lạc quan nhất đều có thể

can get dented by the prospect

bị làm cho sứt mẻ bởi cái viễn tưởng

of people plundering the planet.

về con người cướp bóc lấy hành tinh của mình.

But recently, I've become intrigued

Nhưng gần đây, tôi đã trở nên rất thích thú

by a different way of thinking of large human crowds,

bởi cách suy nghĩ của những đám đông lớn

because there are circumstances

bởi vì có những trường hợp

where they can do something really cool.

mà ở đó họ thực hiện một số thứ rất hay.

It's a phenomenon that I think

Tôi nghĩ đó là một hiện tượng

any organization or individual can tap into.

mà tôi nghĩ rằng bất kỳ tập đoàn hay cá nhân nào đều có thể sử dụng đến.

It certainly impacted the way we think about TED's future,

Nó đã ảnh hưởng đến cách chúng tôi nghĩ đến tương lai của TED

and perhaps the world's future overall.

và có lẽ là tương lai của cả thế giới luôn.

So, let's explore.

Nào ta hãy thử khám phá.

The story starts with just a single person,

Câu chuyện bắt đầu từ một người,

a child, behaving a little strangely.

một cậu bé, hành động một cách lạ kỳ.

This kid is known online as Lil Demon.

Cậu bé này có tên mạng là Lil Demon.

He's doing tricks here, dance tricks,

Cậu ấy làm trò, các trò nhảy múa

that probably no six-year-old in history ever managed before.

mà có lẽ chưa một cậu bé sáu tuổi nào đã từng làm được trong lịch sử.

How did he learn them?

Cậu đã học được những trò đó như thế nào?

And what drove him to spend the hundreds of hours of practice

Và điều gì đã khiến cậu tốn hàng trăm giờ đồng hồ

this must have taken?

luyện tập mà hẳn cậu đã phải bỏ ra?

Here's a clue.

Đây là một gợi ý.

(Video) Lil Demon: ♫ Step your game up. Oh. Oh. ♫

(Video) Lil Demon: ♫ Nhảy đi nào. Ố ô. (Step your game up. Oh. Oh.) ♫

♫ Step your game up. Oh. Oh. ♫

♫ Nhảy đê, nhảy đê. Ố ồ. (Step your game up. Oh. Oh.) ♫

Chris Anderson: So, that was sent to me by this man,

Chris Anderson: Tôi đã được gửi cái clip này

a filmmaker, Jonathan Chu,

bởi một nhà làm phim, Jonathan Chu,

who told me that was the moment he realized

anh ấy nói với tôi rằng đó là khoảnh khắc mà anh ấy nhận ra rằng

the Internet was causing dance to evolve.

Internet đã khiến cho các kiểu nhảy phát triển.

This is what he said at TED in February.

Đó là điều mà anh ấy đã nói tại TED vào tháng hai.

In essence,

Về cốt lõi,

dancers were challenging each other online to get better;

những vũ công đã thách thức nhau qua mạng để trở nên hay hơn;

incredible new dance skills were being invented;

nhiều chiêu thức nhảy hay mới đã được nghĩ ra;

even the six-year-olds were joining in.

thậm chí những cậu bé sáu tuổi cũng tham gia.

It felt like a revolution.

Điều này cảm giác như một cuộc cách mạng.

And so Jon had a brilliant idea:

Và Jon đã có một ý tưởng tuyệt vời:

He went out to recruit the best of the best dancers

Anh đã đi triệu tập những người nhảy hay nhất trong những người hay nhất

off of YouTube

từ YouTube

to create this dance troupe --

để tạo ra đoàn nhảy này --

The League of Extraordinary Dancers, the LXD.

Liên Đoàn Những Người Nhảy Tài Ba (The League of Extraordinary Dancers, viết tắt: LXD)

I mean, these kids were web-taught,

Ý tôi là, những đứa trẻ này đã tự học qua web

but they were so good that they got to play at the Oscars this year.

nhưng chúng hay đến nỗi mà chúng đã được diễn ở lễ giải Oscar năm nay.

And at TED here in February,

Và tại TED tháng hai này,

their passion and brilliance just took our breath away.

niềm đam mê và khả năng tuyệt vời của chúng đã làm chúng tôi ngỡ ngàng.

So, this story

Câu chuyện

of the evolution of dance

về sự phát triển các kiểu nhảy này

seems strangely familiar.

rất là quen thuộc.

You know, a while after TEDTalks started taking off,

Một thời gian sau khi TEDTalks được khởi đầu,

we noticed that speakers

chúng tôi đã chú ý thấy rằng những người thuyết trình

were starting to spend a lot more time in preparation.

đã dần dần bỏ nhiều thời gian ra hơn để chuẩn bị.

It was resulting in incredible new talks like these two.

Điều đó đã đem lại nhiều bài nói tuyệt vời như hai bài nói này.

... Months of preparation

... Hàng tháng chuẩn bị

crammed into 18 minutes,

gói gọn vào trong 18 phút,

raising the bar cruelly for the next generation of speakers,

nâng tiêu chuẩn lên cao hơn một cách tàn nhẫn đối với thế hệ những người thuyết trình tiếp theo

with the effects that we've seen this week.

những hệ quả mà chúng ta đã được thấy trong tuần này.

It's not as if J.J. and Jill

Không phải là vì J.J. hay Jill

actually ended their talks saying, "Step your game up,"

đã kết thúc những bài nói của mình bằng câu "Nhảy đê"

but they might as well have.

mặc dù đã có thể làm như thế.

So, in both of these cases,

Trong cả hai trường hợp này,

you've got these cycles of improvement,

các bạn thấy được những vòng lặp của sự cải thiện và tiến bộ

apparently driven

mà có vẻ như được thúc đẩy

by people watching web video.

bởi những người xem video trên web.

What is going on here?

Điều gì đang diễn ra đây?

Well, I think it's the latest iteration of a phenomenon we can call

Tôi nghĩ rằng hiện tượng vòng lặp chúng ta có thể gọi là

"crowd-accelerated innovation."

"sự cách tân tăng nhanh bởi đám đông. (crowd-accelerated innovation)"

And there are just three things you need for this thing to kick into gear.

Và chỉ cần có ba thứ để làm cho vòng lặp này hoạt động.

You can think of them

Các bạn có thể coi chúng như

as three dials on a giant wheel.

ba đĩa số của một trục quay lớn.

You turn up the dials, the wheel starts to turn.

Các bạn quay đĩa số, bánh quay sẽ chạy.

And the first thing you need is ... a crowd,

Và thứ đầu tiến cần đến là ... một đám đông,

a group of people who share a common interest.

một nhóm người có cùng một sở thích.

The bigger the crowd,

Đám đông càng lớn

the more potential innovators there are.

thì càng có cơ hội có nhiều người đổi mới.

That's important, but actually most people in the crowd

Điều này quan trọng nhưng thật ra thì đa số người trong đám đông

occupy these other roles.

đảm nhiệm những vai trò này.

They're creating the ecosystem

Họ tạo ra một môi trường tự nhiên

from which innovation emerges.

mà từ đó các phát minh xuất hiện.

The second thing you need is light.

Điều thứ hai các bạn cần là ánh sáng.

You need clear, open visibility

Các bạn cần một tầm nhìn thông và thoáng

of what the best people in that crowd are capable of,

để biết được những người trong đám đông có khả năng gì

because that is how you will learn

bởi vì đó là cách mà các bạn sẽ học hỏi

how you will be empowered to participate.

cách mà các bạn sẽ được cho quyền tham gia.

And third, you need desire.

Và điều thứ ba các bạn cần là ham muốn.

You know, innovation's hard work.

Các bạn đều biết mà, đổi mới là một công việc khó khăn.

It's based on hundreds of hours of research, of practice.

Nó dựa trên hàng trăm giờ nghiên cứu và thực tập.

Absent desire, not going to happen.

Nếu không có ham muốn thì sẽ không có điều gì xảy ra.

Now, here's an example -- pre-Internet --

Đây là một ví dụ -- trước khi có Internet --

of this machine in action.

cỗ máy này hoạt động thế nào.

Dancers at a street corner --

Những vũ công ở các góc phố --

it's a crowd, a small one,

đó là một đám đông nhỏ

but they can all obviously see what each other can do.

nhưng họ tất nhiên có thể thấy được từng người đang làm gì.

And the desire part comes, I guess,

Và sự ham muốn đến từ

from social status, right?

địa vị trong xã hội phải không?

Best dancer walks tall, gets the best date.

Người nhảy hay nhất có thể đi ngẩng cao đầu, cặp một nhỏ xinh nhất.

There's probably going to be some innovation happening here.

Thế nên sẽ có sự cách tân đâu đó ở đây.

But on the web,

Nhưng ở trên web,

all three dials are ratcheted right up.

cả ba đĩa quay được lắp hẳn lên.

The dance community is now global.

Cộng đồng những vũ công bây giờ đã ở trên diện toàn cầu.

There's millions connected.

Có đến hàng triệu người được kết nối với nhau.

And amazingly,

Và hay hơn là

you can still see what the best can do,

cá bạn vẫn có thể thấy được người hay nhất có thể làm được gì

because the crowd itself shines a light on them,

bởi vì chính đám đông tự rọi sáng ánh đèn lên họ,

either directly, through comments, ratings,

trực tiếp qua những lời bình luận, điểm chấm,

email, Facebook, Twitter,

email, Facebook, Twitter,

or indirectly,

hay gián tiếp

through numbers of views,

qua số lần xem

through links that point Google there.

qua những đường link mà Google dẫn đến.

So, it's easy to find the good stuff,

Thế nên rất là dễ để kiếm được những thứ hay

and when you've found it, you can watch it in close-up repeatedly

và khi các bạn đã tìm thấy nó, các bạn có thể xem đi xem lại nhiều lần

and read what hundreds of people have written about it.

và đọc những lời bình luận của hàng trăm người khác.

That's a lot of light.

Đó là rất nhiều ánh sáng.

But the desire element

Nhưng yếu tố ham muốn

is really dialed way up.

thật sự được đặt ở trên cùng.

I mean, you might just be a kid with a webcam,

Y tôi là, các bạn có thể chỉ là một đứa bé với chiếc webcam

but if you can do something that goes viral,

nhưng nếu các bạn có thể làm điều gì đó thu hút được sự chú ý

you get to be seen by the equivalent

thì các bạn sẽ được theo dõi

of sports stadiums crammed with people.

bởi số người tương đương với nhiều sân thi đấu.

You get hundreds of strangers writing excitedly about you.

Hàng trăm người lạ sẽ viết nhiều thứ về các bạn.

And even if it's not that eloquent -- and it's not --

Và dù cho nó không được hùng biện cho lắm -- và thường thì không thật --

it can still really make your day.

nó vẫn sẽ làm cho ngày của bạn tốt đẹp hơn.

So, this possibility

Khả năng

of a new type of global recognition,

nhận được sự công nhận toàn cầu này

I think, is driving huge amounts of effort.

tôi nghĩ là đang thúc đẩy rất nhiều sự cố gắng.

And it's important to note that it's not just the stars who are benefiting:

Và quan trọng là cũng phải nhớ rằng không chỉ những ngôi sao được hưởng lợi:

because you can see the best, everyone can learn.

bởi vì các bạn sẽ có thể chứng kiến kẻ hay nhất, mọi người sẽ có thể học hỏi.

Also, the system is self-fueling.

Thêm vào đó, hệ thống này cũng tự chạy.

It's the crowd that shines the light and fuels the desire,

Đám đông soi sáng và cung cấp nhiên liệu cho sự ham muốn

but the light and desire are a lethal one-two combination

nhưng ánh sáng và sự ham muốn là một sự kết hợp một-hai chết người

that attract new people to the crowd.

thu hút nhiều người tham gia vào đám đông.

So, this is a model

Đây là một mô hình

that pretty much any organization could use

mà hầu như bất kỳ tập đoàn nào đều có thể sử dụng

to try and nurture its own cycle

để thử và nuôi dưỡng chính vòng lặp

of crowd-accelerated innovation.

sự cách tân tăng nhanh bởi đám đông của mình.

Invite the crowd, let in the light,

Mời một đám đông đến, rọi sáng,

dial up the desire.

cho sự ham muốn chạy.

And the hardest part about that is probably the light,

Và phần khó nhất có lẽ là ánh sáng

because it means you have to open up,

bởi vì điều đó có nghĩa là các bạn phải cởi mở,

you have to show your stuff to the world.

các bạn phải cho thế giới xem thành quả của các bạn.

It's by giving away what you think is your deepest secret

Cho đi những gì mà cá bạn cho rằng là bí mật sâu thẳm nhất

that maybe millions of people

mà có thể sẽ khiến hàng triệu người

are empowered to help improve it.

cùng nhau cải thiện nó.

And, very happily, there's one class of people

Và có một lớp người

who really can't make use of this tool.

mà không thể sử dụng công cụ này.

The dark side of the web

Phần đen tối của web

is allergic to the light.

dị ứng với ánh sáng.

I don't think we're going to see terrorists, for example,

Tôi không nghĩ rằng chúng ta sẽ thấy những kẻ khủng bố

publishing their plans online and saying to the world,

công khai kế hoạch của họ lên mạng và nói với thế giới rằng

"Please, could you help us to actually

"Làm ơn, các bạn có thể giúp chúng tôi

make them work this time?"

thành công trong lần này được không?"

But you can publish your stuff online.

Nhưng các bạn thì có thể.

And if you can get that wheel to turn,

Và nếu các bạn có thể làm cho bánh quay quay

look out.

thì hãy đợi lấy thành quả.

So, at TED,

Tại TED

we've become a little obsessed with this idea of openness.

chúng tôi hơi bị mê hoặc bởi ý tưởng về sự cởi mở.

In fact, my colleague, June Cohen, has taken to calling it "radical openness,"

Đồng nghiệp của tôi, June Cohen, gọi điều này là "sự cởi mở hoàn toàn"

because it works for us each time.

bởi vì nó luôn hiệu quả.

We opened up our talks to the world,

Chúng tôi đã đưa những bài nói của chúng tôi đến với thế giới

and suddenly there are millions of people out there

và bỗng có đến hàng triệu người ở ngoài kia

helping spread our speakers' ideas,

giúp tuyên truyền những ý tưởng của những người thuyết trình

and thereby making it easier for us

và nhờ đó giúp chúng tôi

to recruit and motivate the next generation of speakers.

kêu gọi và thúc đẩy thế hệ những người thuyết trình tiếp theo.

By opening up our translation program,

Bằng cách mở chương trình phiên dịch của chúng tôi,

thousands of heroic volunteers --

hàng nghìn người tình nguyện anh hùng --

some of them watching online right now, and thank you! --

một số người chắc đang xem ngay lúc này, cảm ơn các bạn! --

have translated our talks

họ đã phiên dịch những bài nói của chúng tôi

into more than 70 languages,

ra hơn 70 thứ tiếng

thereby tripling our viewership in non-English-speaking countries.

nhờ đó đã làm tăng số lần xem lên ba lần ở những nước không nói tiếng Anh.

By giving away our TEDx brand,

Bằng cách cho đi thương hiệu TEDx,

we suddenly have a thousand-plus

chúng tôi bỗng có được hơn một nghìn

live experiments in the art of spreading ideas.

màn thí nghiệm trực tiếp về nghệ thuật tuyên truyền ý tưởng.

And these organizers,

Và những người tổ chức,

they're seeing each other, they're learning from each other.

họ gặp nhau và họ học hỏi nhau.

We are learning from them.

Chúng tôi thì học hỏi họ.

We're getting great talks back from them.

Chúng tôi nhận được những bài nói rất hay từ họ.

The wheel is turning.

Bánh xe đang chạy.

Okay, step back a minute.

Ok, ta hãy lùi lại một tý.

I mean, it's really not news for me to tell you

Ý tôi là, điều này không phải mới mẻ gì khi nói với các bạn rằng

that innovation emerges out of groups.

sự đổi mới đến từ các nhóm người.

You know, we've heard that this week --

Tuần này chúng ta đã được nghe về điều này --

this romantic notion of the lone genius

cái ý niệm lãng mạn về một thiên tài cô độc

with the "eureka!" moment that changes the world

với khoảnh khắc "eureka" của mình mà khiến cả thế giới thay đổi

is misleading.

là một ý niệm sai.

Even he said that, and he would know.

Thậm chí nếu ông ta đã nói thế thật, ông ấy cũng sẽ tự biết.

We're a social species.

Chúng ta là một loài vật cộng đồng.

We spark off each other.

Chúng ta tỏa sáng nhờ vào nhau.

It's also not news

Cũng không mới mẻ gì

to say that the Internet has accelerated innovation.

khi nói rằng Internet đã thúc đẩy sự phát triển.

For the past 15 years,

Trong vòng 15 năm qua,

powerful communities have been connecting online,

nhiều cộng đồng hùng mạnh đã kết nối với nhau qua mạng,

sparking off each other.

tỏa sáng cùng nhau.

If you take programmers,

Các nhà lập trình chẳng hạn,

you know, the whole open-source movement

các bạn biết đấy, toàn bộ phong trào về mã nguồn mở

is a fantastic instance of crowd-accelerated innovation.

là một ví dụ rất hay về sự đổi mới tăng nhanh bởi đám đông.

But what's key here is,

Nhưng mấu chốt ở đây là

the reason these groups have been able to connect

lý do vì sao những nhóm người này lại có thể kết nối

is because their work output is of the type

là bởi vì thành quả làm việc của họ là thuộc kiểu

that can be easily shared digitally --

có thể dễ dàng chia sẻ bằng kỹ thuật số --

a picture, a music file,

một bức tranh, một tập tin nhạc,

software.

phần mềm.

And that's why what I'm excited about,

Và đó là vì sao tôi lại phấn khởi

and what I think is under-reported,

với tầm quan trọng ngày càng cao của video trên mạng

is the significance of the rise

và tầm quan trọng này hiện đang

of online video.

chưa được nhiều người biết đến.

This is the technology

Đây là công nghệ

that's going to allow the rest of the world's talents to be shared digitally,

mà sẽ cho phép các năng khiếu của thế giới được chia sẻ bằng kỹ thuật số

thereby launching a whole new cycle

qua đó tạo nên một vòng lặp

of crowd-accelerated innovation.

cách tân tăng nhanh bởi đám đông mới.

The first few years of the web

Những năm đầu của web

were pretty much video-free,

hầu như không có video

for this reason: video files are huge; the web couldn't handle them.

chủ yếu bởi vì: các tập tin video rất lớn về kích cỡ; web đã không thể chứa đựng chúng.

But in the last 10 years,

Nhưng trong vòng 10 năm qua,

bandwidth has exploded a hundredfold.

băng thông đã mở rộng cả trăm lần.

Suddenly, here we are.

Bỗng dưng ta lại được như thế này đây.

Humanity watches 80 million hours of YouTube every day.

Loài người đang xem hơn 80 triệu giờ mỗi ngày trên YouTube.

Cisco actually estimates that, within four years,

Cisco ước đoán rằng trong vòng bốn năm tới

more than 90 percent of the web's data will be video.

hơn 90 phần trăm lượng dữ liệu trên web sẽ là video.

If it's all puppies, porn and piracy,

Nếu toàn bộ số đó là phim con heo và phim ảnh chia sẻ vi phạm bản quyền

we're doomed.

thì chán lắm.

I don't think it will be.

Tôi không nghĩ là sẽ như thế.

Video is high-bandwidth for a reason.

Video đòi hỏi lượng băng thông cao vì có lý do của nó.

It packs a huge amount of data,

Nó gói gọn rất nhiều dữ liệu

and our brains are uniquely wired to decode it.

và não của chúng đã được sắp đặt theo cách để giải mã được chúng.

Here, let me introduce you to Sam Haber.

Tôi xin giới thiệu với các bạn Sam Haber.

He's a unicyclist.

Anh ta là một nghệ sỹ xe đạp một bánh.

Before YouTube,

Trước khi có YouTube,

there was no way for him to discover

đã không có cách nào để anh ấy phát hiện ra

his sport's true potential,

những hứa hẹn thật sự của môn này,

because you can't communicate this stuff in words, right?

bởi vì các bạn không thể truyền đạt những thứ như thế này bằng lời nói phải không?

But looking at video clips posted by strangers,

Nhưng nhìn vào các đoạn phim đăng bởi những người xa lạ

a world of possibility opens up for him.

mở ra một thế giới đầy cơ hội cho anh ấy.

Suddenly, he starts to emulate and then to innovate.

Bỗng dưng, anh ấy bắt đầu cạnh tranh và phát triển.

And a global community of unicyclists discover each other online,

Và một cộng đồng quốc tế bao gồm những người đạp xe đạp một bánh tìm hiểu nhau qua mạng,

inspire each other to greatness.

chia sẻ đam mê với nhau để tiến tới.

And there are thousands of other examples of this happening --

Và có hàng ngàn những ví dụ tương tự khác --

of video-driven evolution of skills,

về sự phát triển kỹ năng nhờ video,

ranging from the physical to the artful.

từ các kỹ năng về nghệ thuật lẫn thể thao.

And I have to tell you,

Và tôi phải nói với các bạn rằng,

as a former publisher of hobbyist magazines,

với cương vị là một nhà xuất bản cũ những tờ tạp chí giải trí,

I find this strangely beautiful.

tôi thấy điều này đẹp một cách lạ kỳ.

I mean, there's a lot of passion right here on this screen.

Ta có thể thấy được vô vàn đam mê ngay ở trên màn hình.

But if Rube Goldberg machines

Nhưng nếu các cỗ máy của Rube Goldberg

and video poetry aren't quite your cup of tea,

và thơ văn video của ông ấy không hợp các bạn lắm,

how about this.

các bạn thử cái này xem.

Jove is a website

Jove là một trang web

that was founded to encourage scientists

được sáng lập để khuyến khích các nhà khoa học

to publish their peer-reviewed research

công bố các tiến hành nghiên cứu của mình

on video.

lên video.

There's a problem with a traditional scientific paper.

Có một vấn đề xoay quanh các bài luận văn khoa học truyền thống.

It can take months for a scientist in another lab

Có thể mất đến hàng tháng để một nhà khoa học ở phòng nghiên cứu khác

to figure out how to replicate the experiments

tìm ra được cách làm lại các thí nghiệm

that are described in print.

mà đã được in trên giấy.

Here's one such frustrated scientist,

Ví dụ như anh nhà khoa học này,

Moshe Pritsker, the founder of Jove.

Moshe Pritsker, người sáng lập ra Jove.

He told me that the world is wasting

Anh ấy nói với tôi rằng thế giới đang lãng phí

billions of dollars on this.

hàng tỷ đô vì điều này.

But look at this video.

Nhưng hãy xem thử video này.

I mean, look: if you can show

Ý tôi là hãy xem đây: nếu các bạn có thể chỉ cách làm

instead of just describing,

thay vì mô tả trên giấy,

that problem goes away.

vấn đề gay go sẽ tự biến mất.

So it's not far-fetched to say

Vì thế không phải là cường điệu lắm khi nói rằng

that, at some point,

đến một lúc nào đó

online video is going to dramatically accelerate scientific advance.

video trên mạng sẽ đẩy nhanh sự phát triển khoa học một cách đột ngột.

Here's another example

Đây là một ví dụ khác

that's close to our hearts at TED,

mà rất gẫn gũi với chúng ta tại TED,

where video is sometimes more powerful than print --

tại đây video đôi khi hùng mạnh hơn là giấy báo --

the sharing of an idea.

sự chia sẻ ý tưởng.

Why do people like watching TEDTalks?

Tại sao mọi người lại thích xem TEDTalks?

All those ideas are already out there in print.

Tất cả những ý tưởng đó có sẵn ở trên các trang giấy.

It's actually faster to read than to view.

Thật ra đọc còn nhanh hơn là xem.

Why would someone bother?

Thế sao một số người lại không thích?

Well, so, there's some showing as well as telling.

Trên video có cả hình ảnh và lời nói.

But even leaving the screen out of it,

Nhưng thậm chí nếu bỏ cả màn hình sang một bên,

there's still a lot more being transferred than just words.

vẫn có nhiều hơn là đơn thuần vài lời nói được truyền đạt.

And in that non-verbal portion, there's some serious magic.

Và trong cái thành phần không lời nói đó, có một phép thuật nào đó.

Somewhere hidden in the physical gestures,

Ẩn nấp ở đâu đó trong các cử chỉ,

the vocal cadence, the facial expressions,

nhịp điệu lời nói, nét mặt,

the eye contact,

ánh mắt,

the passion,

niềm đam mê,

the kind of awkward, British body language,

cái ngôn ngữ cơ thể lúng túng của người Anh,

the sense of how the audience are reacting,

sự biểu lộ của khán giả,

there are hundreds of subconscious clues

có hàng trăm mối tiềm thức

that go to how well you will understand,

liên quan đến việc bạn sẽ hiểu vấn đề rõ như thế nào

and whether you're inspired --

và bạn có được truyền cảm hứng hay không --

light, if you like,

ánh sáng,

and desire.

và ham muốn.

Incredibly, all of this can be communicated

Kỳ diệu thay, tất cả những thứ này có thể được truyền đạt

on just a few square inches of a screen.

qua vài in-sơ màn hình.

Reading and writing are actually

Đọc và viết thật ra

relatively recent inventions.

là những phát minh gần đây.

Face-to-face communication has been fine-tuned

Cách truyền thông mặt đối mặt đã được tinh chỉnh

by millions of years of evolution.

qua hàng triệu năm tiến hóa.

That's what's made it into this mysterious, powerful thing it is.

Điều đó đã làm cho nó hùng cường bí ẩn như ngày hôm nay.

Someone speaks,

Khi một ai đó nói,

there's resonance in all these receiving brains,

có sự cộng hưởng ở tất cả các bộ não ghi nhận,

the whole group acts together.

cả nhóm người trở thành một.

I mean, this is the connective tissue

Đây chính là chuỗi xã hội hữu cơ của con người

of the human superorganism in action.

gắn liền với nhau.

It's probably driven our culture for millennia.

Có lẽ nó đã thúc đẩy văn hóa chúng ta hàng thiên niên kỷ nay.

500 years ago, it ran into

500 năm trước, nó đã gặp phải

a competitor with a lethal advantage.

một kẻ cạnh tranh với một ưu thế chết người.

It's right here.

Nó đây.

Print scaled.

Phép in giấy.

The world's ambitious innovators and influencers

Các nhà phát minh tham vọng và các thế lực

now could get their ideas to spread far and wide,

bấy giờ có thể truyền bá ý tưởng của mình rộng rãi

and so the art of the spoken word

và vì thế nghệ thuật của lời nói

pretty much withered on the vine.

ngày càng tàn lụi.

But now, in the blink of an eye,

Nhưng bây giờ, chớp mắt một cái,

the game has changed again.

thế trận đã lật ngược.

It's not too much to say

Không phải là gì quá khi nói rằng

that what Gutenberg did for writing,

những gì Gutenberg đã làm cho sự viết lách,

online video can now do for face-to-face communication.

video trên mạng bây giờ có thể làm cho ngành truyền thông mặt đối mặt.

So, that primal medium,

Vì thế, cái môi trường ban sơ ấy,

which your brain is exquisitely wired for ...

mà bộ não các bạn đã thích nghi một cách khéo léo ...

that just went global.

nó mới được phủ khắp toàn cầu.

Now, this is big.

Điều này là rất lớn.

We may have to reinvent an ancient art form.

Chúng ta có thể sẽ phải tái phát minh lại một dạng nghệ thuật cổ mới.

I mean, today, one person speaking

Ý tôi là, ngày nay, một con người nói

can be seen by millions,

có thể được theo dõi bởi hàng triệu người,

shedding bright light on potent ideas,

rọi sáng vào những ý tưởng hay,

creating intense desire

tạo ra những ham muốn lớn lao

for learning and to respond --

để học tập và hưởng ứng --

and in his case, intense desire to laugh.

và trong trường hợp của anh, một tràng cười.

For the first time in human history,

Lần đầu tiên trong lịch sử loài người,

talented students

những sinh viên có năng khiếu

don't have to have their potential and their dreams

không cần phải để cho những người thầy cô

written out of history by lousy teachers.

vẽ ra những giấc mơ và khả năng của họ từ những trang sử.

They can sit two feet in front of the world's finest.

Họ có thể ngồi cách người giỏi nhất trên thế giới chỉ 60cm.

Now, TED is just a small part of this.

TED chỉ là một phần nhỏ trong hiện tượng này.

I mean, the world's universities are opening up their curricula.

Các trường đại học trên thế giới đang đăng các chương trình giảng dạy của mình.

Thousands of individuals and organizations

Hàng nghìn các cá nhân và tập đoàn

are sharing their knowledge and data online.

đang chia sẻ kiến thức và dữ liệu ở trên mạng.

Thousands of people are figuring out new ways

Hàng nghìn người đang tìm ra những cách mới

to learn and, crucially,

để học tập và

to respond, completing the cycle.

hưởng ứng, làm đầy vòng lặp.

And so, as we've thought about this,

Và vì thế, chúng tôi đã nghĩ về điều này

you know, it's become clear to us

và chúng tôi đã rõ

what the next stage of TED's evolution has to be.

bước tiến tiếp theo trong sự tiến hóa của TED là gì.

TEDTalks can't be a one-way process, one-to-many.

TEDTalks không thể là một quá trình một chiều hay một đến nhiều người.

Our future is many-to-many.

Tương lai của chúng tôi là nhiều người đến nhiều người.

So, we're dreaming of ways

Chúng tôi đang nghĩ ra những cách

to make it easier for you, the global TED community,

để giúp các bạn, cộng đồng TED toàn cầu,

to respond to speakers,

đáp lại những người thuyết trình,

to contribute your own ideas,

để đóng góp ý tưởng riêng của mình,

maybe even your own TEDTalks,

có thể là đóng góp chính những bài TEDTalk của mình,

and to help shine a light on the very best of what's out there.

và giúp chiếu sáng những gì hay nhất ở ngoài kia.

Because, if we can bubble up the very best

Bởi vì, nếu chúng ta có thể thổi phồng lên những cái hay nhất

from a vastly larger pool,

từ một nhóm người rộng lớn hơn,

this wheel turns.

chiếc bánh quay này sẽ quay tròn.

Now, is it possible to imagine

Liệu có thể tưởng tượng ra

a similar process to this,

một quá trình giống quá trình này không,

happening to global education overall?

mà đang diễn ra với nền giáo dục toàn cầu nói chung?

I mean, does it have to be this painful,

Liệu nó có phải khổ sở như thế này không,

top-down process?

cái quá trình đi từ cao xuống thấp này?

Why not a self-fueling cycle

Tại sao lại không có một vòng lặp tự hoạt động

in which we all can participate?

mà tất cả chúng ta có thể tham gia chứ?

It's the participation age, right?

Đây là thời đại tham gia toàn cầu, phải không?

Schools can't be silos.

Các trường học không thể là các xi-lô được.

We can't stop learning at age 21.

Chúng ta không thể ngừng học ở tuổi 21.

What if, in the coming crowd of nine billion ...

Nếu đám đông gồm chín tỷ người kia ...

what if that crowd could learn enough

nếu họ có thể học đủ

to be net contributors,

để trở thành những người đóng góp cho mạng

instead of net plunderers?

thay vì những người phá hoại mạng thì sao?

That changes everything, right?

Điều đó sẽ thay đổi tất cả phải không?

I mean, that would take more teachers than we've ever had.

Điều đó sẽ cần đến nhiều thầy cô hơn bất kỳ lúc nào.

But the good news is they are out there.

Nhưng tin lành là họ đã ở ngoài đó sẵn rồi.

They're in the crowd,

Họ đang ở trong đám đông

and the crowd is switching on lights,

và đám đông đang chiếu sáng

and we can see them for the first time,

và chúng ta có thể nhìn thấy họ lần đầu tiên,

not as an undifferentiated mass of strangers,

không phải dưới hình thể một đám người lạ,

but as individuals we can learn from.

mà là như những cá nhân chúng ta có thể học hỏi.

Who's the teacher?

Ai là người thầy?

You're the teacher.

Các bạn là các thầy cô.

You're part of the crowd

Các bạn trực thuộc đám đông

that may be about to launch

mà có thể sẽ cho chạy

the biggest learning cycle in human history,

vòng học tập lớn nhất trong lịch sử con người,

a cycle capable of carrying all of us

một vòng lặp có khả năng đưa tất cả chúng ta

to a smarter, wiser, more beautiful place.

đến một nơi thông minh hơn, thông thái hơn.

Here's a group of kids in a village in Pakistan

Đây là một nhóm những đứa trẻ ở một ngôi làng ở Pakistan

near where I grew up.

gần nơi tôi lớn lên.

Within five years, each of these kids is going to have access

Trong vòng năm năm, từng đứa trẻ này

to a cellphone capable of full-on web video

sẽ có một chiếc di động có khả năng xem video trực tuyến

and capable of uploading video to the web.

và có khả năng tải video lên mạng.

I mean, is it crazy to think that this girl,

Liệu có điên rồ khi nói rằng cô bé kia,

in the back, at the right, in 15 years,

ở bên phải phía đằng sau, trong 15 năm nữa,

might be sharing the idea that keeps the world beautiful

có thể sẽ chia sẻ những ý tưởng của mình sao cho thế giới vẫn còn tươi đẹp

for your grandchildren?

cho con cháu các bạn?

It's not crazy; it's actually happening right now.

Không điên rồ chút nào; điều đó đang diễn ra ngay lúc nào.

I want to introduce you to a good friend of TED

Tôi muốn giới thiệu với các bạn một người bạn tốt của TED

who just happens to live in Africa's biggest shantytown.

người mà đang sống tại một phố chòi lớn nhất ở Châu Phi.

(Video) Christopher Makau: Hi. My name is Christopher Makau.

(Video) Christopher Makau: Xin chào. Tôi tên là Christopher Makau.

I'm one of the organizers of TEDxKibera.

Tôi là một trong những người thuộc ban tổ chức TEDxKibera.

There are so many good things which are happening right here in Kibera.

Có rất nhiều điều hay đang diễn ra tại đây ở Kibera.

There's a self-help group.

Ở đây chúng tôi có một nhóm tự hoạt.

They turned a trash place into a garden.

Họ đã biến một bãi rác thành một khu vườn.

The same spot, it was a crime spot

Cũng là nơi mà đã từng là một khu vực tội phạm

where people were being robbed.

nơi nhiều người đã bị cướp bóc.

They used the same trash

Họ đã dùng chính những thứ rác rưởi kia

to form green manure.

để làm phân bón xanh.

The same trash site

Cùng một bãi rác

is feeding more than 30 families.

đang nuôi sống hơn 30 gia đình.

We have our own film school.

Chúng tôi có một trường dạy làm phim riêng.

They are using Flip cameras

Họ sử dụng những chiếc camera Flip

to record, edit,

để ghi, sửa đổi

and reporting to their own channel,

và làm phóng sự cho kênh truyền hình của chính họ,

Kibera TV.

Kibera TV.

Because of a scarcity of land,

Bởi vì đất thiếu,

we are using the sacks to grow vegetables,

chúng tôi sử dụng các bao bố để trồng rau

and also [we're] able to save on the cost of living.

và nhờ đó cũng giảm chi phí ăn ở.

Change happens when we see things in a different way.

Đổi mới diễn ra khi chúng ta nhìn mọi vật theo một hướng khác.

Today, I see Kibera in a different way.

Hôm nay, tôi nhìn Kibera theo một góc nhìn khác.

My message to TEDGlobal

Thông điệp của tôi đến với TEDGlobal

and the entire world is:

và cả thế giới là:

Kibera is a hotbed

Kibera là một lò

of innovation and ideas.

của sự phát triển và những ý tưởng.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: You know what?

CA: Các bạn biết không?

I bet Chris has always been an inspiring guy.

Tôi dám cá rằng Chris đã luôn là một anh chàng đầy cảm hứng dành cho người khác.

What's new -- and it's huge --

Một điều mới là -- và cái này rất là lớn --

is that, for the first time, we get to see him,

là lần đầu tiên, chúng ta có thể thấy anh ấy

and he can see us.

và anh ấy có thể thấy chúng ta.

Right now, Chris and Kevin

Ngay bây giờ, Chris và Kevin

and Dennis and Dickson and their friends

và Dennis và Dickson và những người bạn của họ

are watching us, in Nairobi, right now.

đang theo dõi chúng ta, ở Nairobi, ngay bây giờ.

Guys,

Các bạn,

we've learned from you today.

chúng tôi đã học hỏi từ các bạn ngày hôm nay.

Thank you.

Các ơn các bạn.

And thank you.

Và cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)