Lewis Pugh's mind-shifting Mt. Everest swim

Sự thay đổi tư tưởng của Lewis Pugh sau khi bơi trên đỉnh Everst

Translator: Anh Tran Reviewer: Ha Tran

Last year when I was here, I was speaking to you about a swim

Năm ngoái tôi đã ở đây và nói về chuyến đi bơi

which I did across the North Pole.

xuyên suốt Bắc Cực của mình.

And while that swim took place three years ago,

Và dù là chuyến đi đã 3 năm về trước,

I can remember it as if it was yesterday.

Nhưng nhớ lại như thể chỉ mới ngày hôm qua.

I remember standing on the edge of the ice,

Tôi còn nhớ mình đứng trên rìa của 1 tảng băng,

about to dive into the water,

chuẩn bị lặn xuống nước,

and thinking to myself, I have never ever

và nghĩ rằng tôi chưa từng thấy

seen any place on this earth

nơi nào trên trái đất

which is just so frightening.

mà đáng sợ như vậy.

The water is completely black.

Nước thì đen hoàn toàn

The water is minus 1.7 degrees centigrade,

và chỉ có âm 1.7 độ C,

or 29 degrees Fahrenheit.

29 độ F.

It's flipping freezing in that water.

Nước lạnh cóng ở dưới đó.

And then a thought came across my mind:

Và tội chợt nghĩ ra rằng:

if things go pear-shaped on this swim,

Nếu có gì không may xảy ra ở chuyến đi này,

how long will it take for my frozen body

thì sẽ mất bao lâu để cơ thể bị đông cứng của tôi

to sink the four and a half kilometers

chìm hẳn xuống dưới đáy

to the bottom of the ocean?

sâu 4.5 kilô mét.

And then I said to myself, I've just got to get this thought

Và rồi tôi dặn mình, tôi phải từ bỏ cái ý nghĩ này

out of my mind as quickly as possible.

ngay lập tức.

And the only way I can dive

Và cách duy nhất để lặn xuống

into that freezing cold water

cái hồ lạnh cóng này

and swim a kilometer

và bơi 1 kilômét

is by listening to my iPod and really revving myself up,

là tôi nghe iPod để làm cho mình thấy thật sự tỉnh táo,

listening to everything from beautiful opera

tôi nghe những bản opera

all the way across to Puff Daddy,

cho tới nhạc của Puff Daddy,

and then committing myself a hundred percent --

và dồn tâm trí vào việc đó 100% --

there is nothing more powerful than the made-up mind --

không có gì mạnh mẽ hơn một tinh thần đã được chuẩn bị sẵn sàng --

and then walking up to the edge of the ice

và sau đó tôi đi tới cái rìa của tảng băng

and just diving into the water.

và nhảy xuống nước.

And that swim took me

và tôi bơi hết

18 minutes and 50 seconds,

18 phút và 50 giây,

and it felt like 18 days.

mà tôi cứ cảm giác như là 18 ngày.

And I remember getting out of the water

Và tôi còn nhớ khi lên bờ

and my hands feeling so painful

đôi tay tôi rất đau

and looking down at my fingers,

và nhìn vào mấy ngón tay,

and my fingers were literally the size of sausages

nó giống y như là mấy cái xúc xích

because -- you know, we're made partially of water --

bởi vì -- bạn biết đấy, 1 phần cơ thể của chúng ta là từ nước --

when water freezes it expands,

khi nước bị làm lạnh, nó nở ra,

and so the cells in my fingers

và những tế bào trên mấy ngón tay tôi

had frozen and expanded

bị đông cứng và nở ra

and burst.

rồi nổ tung.

And the most immediate thought when I came out of that water

Và sau khi lên bờ tôi nghĩ

was the following:

ngay lập tức là:

I'm never, ever

tôi sẽ không bao giờ

going to do another cold water swim

bơi ở những nơi lạnh giá

in my life again.

như vậy nữa.

Anyway, last year, I heard about the Himalayas

Vậy mà, năm ngoái, tôi có nghe nói về Himalayas

and the melting of the -- (Laughter)

và sự tan chảy

and the melting of the glaciers

của những sông băng trên đó

because of climate change.

nguyên nhân do khí hậu thay đổi.

I heard about this lake, Lake Imja.

Tôi có nghe nói về hồ Imja này.

This lake has been formed in the last couple of years

Hồ này được hình thành từ vài năm gần đây

because of the melting of the glacier.

do sự tan băng.

The glacier's gone all the way up the mountain

Những sông băng thì còn trên cao

and left in its place this big lake.

nhưng nó để lại 1 cái hồ lớn như vậy đây.

And I firmly believe

Và tôi rất tin tưởng

that what we're seeing in the Himalayas

rằng cái chúng ta thấy tại Himalayas này

is the next great, big battleground

là 1 vấn đề lớn cần được tranh luận.

on this earth.

trên toàn thế giới.

Nearly two billion people --

Gần 2 tỷ người --

so one in three people on this earth --

vậy là trong 3 người trên trái đất, thì có 1 người

rely on the water from the Himalayas.

cần tới nguồn nước từ Himalayas.

And with a population increasing as quickly as it is,

Với dân số tăng nhanh như ngày nay,

and with the water supply from these glaciers --

với nguồn nước từ những sông băng này đây--

because of climate change --

do sự thay đổi khí hậu --

decreasing so much,

mà bị giảm đi đáng kể,

I think we have a real risk of instability.

Tôi nghĩ sẽ dẫn tới sự thiếu ổn định.

North, you've got China; south, you've India, Pakistan, Bangladesh,

Phía bắc là Trung Quốc; phía nam là Ấn độ, Pakistan, Bangladesh,

all these countries.

những nước này đây.

And so I decided

Và tôi quyết định

to walk up to Mt. Everest,

đi lên đỉnh Everest,

the highest mountain on this earth,

ngọn núi cao nhất thế giới,

and go and do a symbolic swim

là làm 1 cuộc

underneath the summit

ngay dưới

of Mt. Everest.

đỉnh Everest.

Now, I don't know if any of you have had the opportunity to go to Mt. Everest,

Tôi không biết là có ai trong số các bạn có dịp lên đỉnh Everest chưa,

but it's quite an ordeal getting up there.

nhưng nó đúng là 1 thử thách.

28 great, big, powerful yaks

28 còn bò Tây Tạng to bự

carrying all the equipment up onto this mountain --

mang vác tất cả những trang thiết bị lên trên đó --

I don't just have my Speedo,

Tôi không phải chỉ có cái quần Speedo.

but there's a big film crew who then

Mà còn có 1 đội quay phim sẽ

send all the images around the world.

gửi những hình ảnh đó đi khắp thế giới.

The other thing which was so challenging about this swim

Và có nhiều thử thách khác

is not just the altitude.

không chỉ riêng độ cao.

I wanted to do the swim at 5,300 meters above sea level.

Tôi muốn bơi ở 5.300 mét trên mực nước biển.

So it's right up in the heavens.

Ngay giữa bầu trời như vậy.

It's very, very difficult to breath. You get altitude sickness.

Rất là khó để hít thở. Bạn sẽ bị những triệu chứng khi ở trên cao.

I feels like you've got a man standing behind you with a hammer

Giống như là có 1 người đàn ông cầm búa

just hitting your head all the time.

nện ngay vào đầu bạn suốt chặng đường.

That's not the worst part of it.

Đó cũng không phải là điều tệ hại nhất.

The worst part was this year was the year where they decided

Điều tệ hại nhất là năm nay là năm mà nhiều người quyết định

to do a big cleanup operation on Mt. Everest.

là sẽ dọn dẹp sạch sẽ đỉnh Everest.

Many, many people have died on Mt. Everest,

Có rất nhiều người đã tử nạn ngay tại đỉnh Everest này,

and this was the year they decided to go

và đây là năm mà họ quyết định

and recover all the bodies of the mountaineers

sẽ thu gom tất cả các xác chết của những người leo núi

and then bring them down the mountain.

và mang họ xuống.

And when you're walking up the mountain

Và khi bạn đi lên đỉnh núi đó

to attempt to do something

dự định sẽ làm chuyện

which no human has ever done before, and, in fact, no fish --

mà chưa ai từng làm, và có 1 điều là

there are no fish up there swimming at 5,300 meters --

không có cá ở trên độ cao 5.300 mét ấy.

When you're trying to do that,

Khi bạn đang cố làm được điều đó,

and then the bodies are coming past you,

thì những cái xác lại hiện lên,

it humbles you,

làm bạn chùn bước,

and you also realize very, very clearly

và bạn cũng nhận ra 1 điều rõ ràng là

that nature is so much more powerful

thiên nhiên lớn mạnh hơn chúng ta

than we are.

rất nhiều.

And we walked up this pathway,

Và chúng tôi đi theo con đường này,

all the way up.

thẳng lên trên đó.

And to the right hand side of us

và ngay bên tay phải của chúng ta đây

was this great Khumbu Glacier.

là Khumbu Glacier rộng lớn.

And all the way along the glacier we saw

Và đi dọc hết sông băng này, chúng tôi thấy

these big pools of melting ice.

những hồ băng tan lớn.

And then we got up to this small lake

Và sau đó chúng tôi đi tới cái hồ nhỏ này

underneath the summit of Mt. Everest,

bên dưới đỉnh Everest,

and I prepared myself

và tôi tự chuẩn bị cho mình,

the same way as I've always prepared myself,

cũng như tôi vẫn hay tự chuẩn bị,

for this swim which was going to be so very difficult.

để bơi ở nơi hết sức khó khăn này.

I put on my iPod, I listened to some music,

Tôi mở iPod, nghe nhạc,

I got myself as aggressive as possible --

tôi tự làm cho mình phấn khích nhất có thể

but controlled aggression --

nhưng có kiềm chế --

and then I hurled myself

và rồi lao mình

into that water.

nhảy xuống nước.

I swam as quickly as I could

Tôi bơi nhanh nhất có thể

for the first hundred meters,

trong 100 mét đầu tiên,

and then I realized very, very quickly,

và ngay lập tức tôi nhận ra là

I had a huge problem on my hands.

tôi có vấn đề với đôi tay mình.

I could barely breathe.

Tôi thấy khó thở.

I was gasping for air.

Tôi cứ hổn hển.

I then began to choke,

Tôi bắt đầu bị nghẹn,

and then it quickly led to me vomiting in the water.

và rồi tôi nôn ra ngay đó.

And it all happened so quickly:

Mọi chuyện xảy ra quá nhanh

I then -- I don't know how it happened -- but I went underwater.

Tôi không biết nó xảy ra như thế nào và sau đó tôi chìm xuống dưới.

And luckily, the water was quite shallow,

May mắn là nước khá cạn,

and I was able to push myself off the bottom of the lake

và tôi có thể chạm đáy để bật lên

and get up and then take another gasp of air.

lấy hơi 1 lần nữa.

And then I said, carry on. Carry on. Carry on.

Rồi tôi nói: tiếp tục nào, tiếp tục nào.

I carried on for another five or six strokes,

Tôi tiếp tục bơi thêm được 5-6 lần nữa,

and then I had nothing in my body,

Và tôi thấy cơ thể lã đi,

and I went down to the bottom of the lake.

và chìm xuống đáy hồ.

And I don't where I got it from,

Và tôi không biết làm sao

but I was able to somehow

mà tôi có thể

pull myself up and as quickly as possible

kéo mình

get to the side of the lake.

vào tới bờ hồ.

I've heard it said that drowning

Và tôi nghe nói, chết đuối

is the most peaceful death that you can have.

là cái chết êm ả nhất.

I have never, ever heard

Tôi chưa bao giờ nghe

such utter bollocks.

cái gì ngược đời như vậy.

(Laughter)

(Tiếng cười)

It is the most frightening and panicky feeling

Chết đuối thật kinh khủng

that you can have.

và kèm theo nhiều cảm giác hoang mang sợ hãi.

I got myself to the side of the lake.

Tôi tới bờ hồ.

My crew grabbed me,

Và đồng đội kéo tôi lên,

and then we walked as quickly as we could

và chúng tôi mau chóng rời khỏi

down -- over the rubble --

chỗ đó

down to our camp.

để đến trại của mình.

And there, we sat down,

Tại đó chúng tôi ngồi lại,

and we did a debrief about what had gone wrong

và tự hỏi xem chúng tôi đã làm gì sai

there on Mt. Everest.

ở trên đó.

And my team just gave it to me straight.

Và đồng đội đã chỉ rõ điều đó cho tôi.

They said, Lewis, you need to have

Họ nói, Lewis, anh cần có

a radical tactical shift

sự thay đổi chiến lược căn bản

if you want to do this swim.

nếu anh muốn bơi ở đây.

Every single thing which you have learned

Bất cứ gì anh đã học tập được

in the past 23 years of swimming,

trong 23 năm kinh nghiệm bơi lội,

you must forget.

anh phải quên hết đi.

Every single thing which you learned

Những gì anh đã học được

when you were serving in the British army,

khi còn phục vụ trong quân đội Anh,

about speed and aggression,

về tốc độ, sự mạnh mẽ,

you put that to one side.

để chúng sang 1 bên.

We want you to walk up the hill in another two days' time.

Chúng tôi muốn anh trở lên đó trong thời gian 2 ngày.

Take some time to rest and think about things.

Dùng thời gian đó để nghỉ ngơi và suy nghĩ.

We want you to walk up the mountain in two days' time,

Chúng tôi muốn anh lên đó trong 2 ngày

and instead of swimming fast,

và thay vì bơi nhanh,

swim as slowly as possible.

hãy bơi thật chậm.

Instead of swimming crawl, swim breaststroke.

thay vì bơi sải anh hãy bơi ếch.

And remember, never ever swim with aggression.

Và nhớ đừng bơi mạnh quá.

This is the time to swim

Đây là lúc để bơi

with real humility.

với sự khiêm nhường.

And so we walked back up

2 ngày sau

to the mountain two days later.

chúng tôi trở lên đó.

And I stood there

Tôi lại đứng đó

on the edge of the lake,

ở bờ hồ,

and I looked up at Mt. Everest --

và nhìn lên đỉnh Everest --

and she is one of the most beautiful mountains on the earth --

Đó là một trong những ngọn núi đẹp nhất thế giới --

and I said to myself, just do this slowly.

và tôi tự dặn mình là phải bơi chậm.

And I swam across the lake.

Và tôi đã bơi qua cái hồ.

And I can't begin to tell you

Và tôi không thể diễn tả

how good I felt

cảm xúc vui sướng của mình như thế nào

when I came to the other side.

khi tôi đến được bờ bên kia.

But I learned two very, very

Nhưng tôi đã học được 2 điều

important lessons there on Mt. Everest,

cực kỳ quan trọng ở đây.

and I thank my team of Sherpas who taught me this.

Và tôi muốn cám ơn những người đồng đội Sherpas đã dạy tôi điều đó.

The first one is

Điều đầu tiên là

that just because something has worked in the past so well,

những gì đã diễn ra tốt đẹp trong quá khứ,

doesn't mean it's going to work in the future.

không có nghĩa là nó sẽ tiếp tục như vậy trong tương lai.

And similarly,

Và tương tự vậy,

now, before I do anything,

bây giờ trước khi tôi làm điều gì,

I ask myself what type of mindset

tôi tự hỏi xem tôi cần phải chuẩn bị tinh thần

do I require

những gì

to successfully complete a task.

để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

And taking that into the world of climate change --

Và áp dụng nó vào vấn đề thay đổi khí hậu,

which is, frankly,

và thật sự nó cũng là

the Mt. Everest of all problems --

vấn đề ở trên Everest này đây --

just because we've lived the way we have lived for so long,

chỉ vì chúng ta đã sống

just because we have consumed the way we have for so long

đã sử dụng

and populated the earth the way we have for so long,

đã xây dựng trái đất theo cách từ xưa tới nay,

doesn't mean that we can carry on

không có nghĩa là chúng ta có thể tiếp tục

the way we are carrying on.

đi theo con đường đó nữa.

The warning signs are all there.

Dấu hiệu cảnh báo đầy ra đó.

When I was born, the world's population

Khi tôi sinh ra, dân số thế giới

was 3.5 billion people.

là 3,5 tỷ người.

We're now 6.8 billion people,

Bây giờ đã là 6,8 tỷ người,

and we're expected to be 9 billion people

Chúng ta sẽ đến mức 9 tỷ người

by 2050.

vào năm 2050.

And then the second lesson,

Và bài học thứ 2,

the radical, tactical shift.

sự thay đổi chiến lược căn bản.

And I've come here to ask you today:

Và tôi đến đây hôm nay để hỏi các bạn 1 điều

what radical tactical shift

Sự thay đổi chiến lược căn bản nào

can you take in your relationship to the environment,

mà các bạn có thể áp dụng trong mối quan hệ của bạn với môi trường,

which will ensure

để đảm bảo

that our children and our grandchildren

con cháu chúng ta

live in a safe world

được sống

and a secure world,

trong 1 thế giới an toàn,

and most importantly, in a sustainable world?

và quan trọng hơn, một thế giới bền vững?

And I ask you, please, to go away from here

Và tôi xin các bạn khi rời khỏi đây

and think about that one

hãy nghĩ về

radical tactical shift

sự thay đổi chiến lược căn bản

which you could make,

mà các bạn có thể làm,

which will make that big difference,

để tạo nên được sự thay đổi lớn,

and then commit a hundred percent to doing it.

và sau đó cố gắng làm điều đó.

Blog about it, tweet about it, talk about it,

Viết blog về nó, tweet về nó, nói về nó,

and commit a hundred percent,

và cố gắng 100%.

because very, very few things

Bởi vì khó có gì

are impossible to achieve

là không thể làm được

if we really put our whole minds to it.

khi chúng ta đã toàn tâm toàn ý làm nó.

So thank you very, very much.

Và cám ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)