Lewis Pugh's mind-shifting Mt. Everest swim

Tłumaczenie: Aleksandra Gutowska Korekta: Rysia Wand

Last year when I was here, I was speaking to you about a swim

Rok temu opowiadałem tu o tym,

which I did across the North Pole.

jak przepłynąłem wody bieguna północnego.

And while that swim took place three years ago,

Chociaż minęły 3 lata,

I can remember it as if it was yesterday.

pamiętam to tak, jakby wydarzyło się wczoraj.

I remember standing on the edge of the ice,

Pamiętam, jak stałem na krawędzi lodu,

about to dive into the water,

tuż przed skokiem do wody

and thinking to myself, I have never ever

i rozmyślałem, że nigdy dotąd

seen any place on this earth

nie widziałem równie przerażającego miejsca.

which is just so frightening.

nie widziałem równie przerażającego miejsca.

The water is completely black.

Woda jest kompletnie czarna.

The water is minus 1.7 degrees centigrade,

Ma minus 1,7 stopni Celsjusza,

or 29 degrees Fahrenheit.

czyli 29 stopni Fahrenheita.

It's flipping freezing in that water.

Jest cholernie zimna.

And then a thought came across my mind:

Przyszło mi na myśl:

if things go pear-shaped on this swim,

"Jeśli coś pójdzie nie tak,

how long will it take for my frozen body

jak szybko moje zamarznięte ciało

to sink the four and a half kilometers

opadnie 4,5 km

to the bottom of the ocean?

na dno oceanu?"

And then I said to myself, I've just got to get this thought

Powiedziałem sobie,

out of my mind as quickly as possible.

że muszę się natychmiast pozbyć tej myśli.

And the only way I can dive

Uda mi się zanurzyć

into that freezing cold water

w tej lodowatej wodzie

and swim a kilometer

i przepłynąć kilometr,

is by listening to my iPod and really revving myself up,

jeśli tylko się nakręcę, słuchając iPoda:

listening to everything from beautiful opera

wszystkiego, począwszy od cudownej opery

all the way across to Puff Daddy,

aż po Puff Daddiego,

and then committing myself a hundred percent --

i jeśli zobowiążę się na 100%.

there is nothing more powerful than the made-up mind --

Nie ma nic potężniejszego niż zdecydowany umysł.

and then walking up to the edge of the ice

Potem podejdę na skraj lodu

and just diving into the water.

i wskoczę do wody.

And that swim took me

Płynąłem 18 minut i 50 sekund,

18 minutes and 50 seconds,

a miałem wrażenie,

and it felt like 18 days.

jakby to było 18 dni.

And I remember getting out of the water

Gdy wyszedłem z wody,

and my hands feeling so painful

potwornie bolały mnie dłonie.

and looking down at my fingers,

Spojrzałem na palce:

and my fingers were literally the size of sausages

były dosłownie wielkości kiełbasek,

because -- you know, we're made partially of water --

bo składamy się częściowo z wody.

when water freezes it expands,

Gdy woda zamarza, zwiększa objętość.

and so the cells in my fingers

Zamarzły mi komórki palców,

had frozen and expanded

zwiększyły objętość i popękały.

and burst.

zwiększyły objętość i popękały.

And the most immediate thought when I came out of that water

Wychodząc z wody pomyślałem:

was the following:

Wychodząc z wody pomyślałem:

I'm never, ever

Już nigdy w życiu

going to do another cold water swim

nie będę pływał w lodowatej wodzie.

in my life again.

nie będę pływał w lodowatej wodzie.

Anyway, last year, I heard about the Himalayas

W zeszłym roku usłyszałem o Himalajach

and the melting of the -- (Laughter)

i topnieniu -- (Śmiech)

and the melting of the glaciers

topnieniu lodowców

because of climate change.

z powodu zmian klimatu.

I heard about this lake, Lake Imja.

Usłyszałem o jeziorze Imja,

This lake has been formed in the last couple of years

które powstało w ciągu ostatnich kilku lat

because of the melting of the glacier.

w wyniku topnienia lodowca.

The glacier's gone all the way up the mountain

Po lodowcu nic nie zostało

and left in its place this big lake.

oprócz tego dużego jeziora.

And I firmly believe

Jestem głęboko przekonany,

that what we're seeing in the Himalayas

że to, co ma miejsce w Himalajach,

is the next great, big battleground

to kolejne wielkie pole bitwy

on this earth.

na ziemi.

Nearly two billion people --

Blisko dwa miliardy ludzi,

so one in three people on this earth --

a więc jedna na trzy osoby,

rely on the water from the Himalayas.

polega na wodzie z Himalajów.

And with a population increasing as quickly as it is,

Jeżeli populacja rośnie tak szybko,

and with the water supply from these glaciers --

a zapasy wody z lodowców

because of climate change --

kurczą się tak bardzo

decreasing so much,

z powodu zmian klimatycznych,

I think we have a real risk of instability.

zachodzi realne ryzyko niestabilności.

North, you've got China; south, you've India, Pakistan, Bangladesh,

Na północy są Chiny, na południu Indie,

all these countries.

Pakistan, Bangladesz itd.

And so I decided

Dlatego zdecydowałem

to walk up to Mt. Everest,

podejść pod Mount Everest,

the highest mountain on this earth,

najwyższą górę na ziemi,

and go and do a symbolic swim

i symbolicznie przepłynąć

underneath the summit

u pod szczytem Mount Everest.

of Mt. Everest.

u pod szczytem Mount Everest.

Now, I don't know if any of you have had the opportunity to go to Mt. Everest,

Nie wiem, czy kiedyś tam byliście,

but it's quite an ordeal getting up there.

ale dotrzeć tam to prawdziwa męka.

28 great, big, powerful yaks

28 wspaniałych, wielkich i silnych jaków

carrying all the equipment up onto this mountain --

niosło cały sprzęt na górę.

I don't just have my Speedo,

Miałem nie tylko kąpielówki.

but there's a big film crew who then

Była tam też liczna ekipa filmowa,

send all the images around the world.

która potem rozsyłała zdjęcia po świecie.

The other thing which was so challenging about this swim

Inne wielkie wyzwanie tego przedsięwzięcia

is not just the altitude.

to nie tylko wysokość.

I wanted to do the swim at 5,300 meters above sea level.

Chciałem płynąć na wysokości 5300 m npm.

So it's right up in the heavens.

Stamtąd już tylko dwa kroki do nieba.

It's very, very difficult to breath. You get altitude sickness.

Bardzo ciężko oddychać. Występuje choroba wysokościowa.

I feels like you've got a man standing behind you with a hammer

Masz wrażenie, że stoi za tobą facet z młotkiem

just hitting your head all the time.

i bez przerwy cię po głowie.

That's not the worst part of it.

Jednak najgorsze było co innego.

The worst part was this year was the year where they decided

Na ten właśnie rok przypadła

to do a big cleanup operation on Mt. Everest.

wielka operacja oczyszczania Everestu.

Many, many people have died on Mt. Everest,

Zginęło tam wielu ludzi.

and this was the year they decided to go

W tym roku postanowiono

and recover all the bodies of the mountaineers

wydobyć ciała wszystkich alpinistów

and then bring them down the mountain.

i znieść je na dół.

And when you're walking up the mountain

Szedłem więc pod górę

to attempt to do something

z zamiarem zrobienia czegoś,

which no human has ever done before, and, in fact, no fish --

czego jeszcze nie dokonał ani człowiek, ani ryba.

there are no fish up there swimming at 5,300 meters --

Żadne ryby nie pływają na wysokości 5300 m.

When you're trying to do that,

W tym samym czasie

and then the bodies are coming past you,

mijały nas znoszone ciała.

it humbles you,

To uczy pokory

and you also realize very, very clearly

i zdajemy sobie sprawę,

that nature is so much more powerful

że natura jest o wiele potężniejsza od nas.

than we are.

że natura jest o wiele potężniejsza od nas.

And we walked up this pathway,

Szliśmy tym szlakiem

all the way up.

na samą górę.

And to the right hand side of us

Po prawej stronie

was this great Khumbu Glacier.

mieliśmy potężny lodowiec Khumbu.

And all the way along the glacier we saw

A wzdłuż niego

these big pools of melting ice.

wielkie rozlewiska topniejącego lodu.

And then we got up to this small lake

W końcu dotarliśmy do tego małego jeziora

underneath the summit of Mt. Everest,

u podnóża szczytu Mount Everest.

and I prepared myself

Przygotowałem się,

the same way as I've always prepared myself,

tak samo jak zawsze,

for this swim which was going to be so very difficult.

do tego wyczynu, który miał być tak trudny.

I put on my iPod, I listened to some music,

Włączyłem iPoda, posłuchałem muzyki.

I got myself as aggressive as possible --

Obudziłem w sobie maksimum agresji,

but controlled aggression --

agresji kontrolowanej,

and then I hurled myself

po czym rzuciłem się do wody.

into that water.

po czym rzuciłem się do wody.

I swam as quickly as I could

Przepłynąłem jak najszybciej

for the first hundred meters,

pierwsze sto metrów,

and then I realized very, very quickly,

gdy zdałem sobie sprawę,

I had a huge problem on my hands.

że mam poważny problem.

I could barely breathe.

Ledwo mogłem oddychać.

I was gasping for air.

Z trudem łapałem powietrze.

I then began to choke,

Zacząłem się dusić,

and then it quickly led to me vomiting in the water.

a chwilę potem wymiotować w wodzie.

And it all happened so quickly:

Wszystko działo się tak szybko.

I then -- I don't know how it happened -- but I went underwater.

Nie wiem, jak zacząłem iść na dno.

And luckily, the water was quite shallow,

Na szczęście było dość płytko,

and I was able to push myself off the bottom of the lake

udało mi się odbić od dna

and get up and then take another gasp of air.

i zaczerpnąć tchu.

And then I said, carry on. Carry on. Carry on.

Powiedziałem: "Dalej! Dalej!".

I carried on for another five or six strokes,

Zrobiłem jeszcze 5-6 ruchów

and then I had nothing in my body,

kiedy siły mnie opuściły

and I went down to the bottom of the lake.

i poszedłem na dno.

And I don't where I got it from,

Nie wiem, jakim cudem

but I was able to somehow

udało mi się wypłynąć

pull myself up and as quickly as possible

i czym prędzej wrócić na brzeg.

get to the side of the lake.

i czym prędzej wrócić na brzeg.

I've heard it said that drowning

Słyszałem kiedyś, że utonięcie

is the most peaceful death that you can have.

to najspokojniejsza śmierć.

I have never, ever heard

W życiu nie słyszałem większej bzdury.

such utter bollocks.

W życiu nie słyszałem większej bzdury.

(Laughter)

(Śmiech)

It is the most frightening and panicky feeling

To największe przerażenie i panika

that you can have.

jakie mogą się przydarzyć.

I got myself to the side of the lake.

Dotarłem do brzegu.

My crew grabbed me,

Ekipa wyciągnęła mnie z wody,

and then we walked as quickly as we could

a potem schodziliśmy co sił w nogach

down -- over the rubble --

przez rumowisko do obozu.

down to our camp.

przez rumowisko do obozu.

And there, we sat down,

Usiedliśmy, żeby omówić,

and we did a debrief about what had gone wrong

co poszło nie tak na Evereście.

there on Mt. Everest.

co poszło nie tak na Evereście.

And my team just gave it to me straight.

Powiedzieli mi bez ogródek:

They said, Lewis, you need to have

"Musisz radykalnie zmienić taktykę,

a radical tactical shift

"Musisz radykalnie zmienić taktykę,

if you want to do this swim.

jeśli chcesz przepłynąć to jezioro.

Every single thing which you have learned

Musisz zapomnieć o wszystkim,

in the past 23 years of swimming,

czego się nauczyłeś

you must forget.

przez ostatnie 23 lata pływania.

Every single thing which you learned

Lekcje ze służby

when you were serving in the British army,

w armii brytyjskiej

about speed and aggression,

o prędkości i agresji

you put that to one side.

odłóż na bok.

We want you to walk up the hill in another two days' time.

Chcemy, żebyś spróbował za jakieś dwa dni.

Take some time to rest and think about things.

Przemyśl to sobie i odpocznij.

We want you to walk up the mountain in two days' time,

Za dwa dni wejdziesz na tę górę

and instead of swimming fast,

i zamiast płynąć szybko,

swim as slowly as possible.

popłyniesz jak najwolniej.

Instead of swimming crawl, swim breaststroke.

Zamiast kraulem, płyń stylem klasycznym.

And remember, never ever swim with aggression.

I pamiętaj, nigdy nie pływaj pełen agresji.

This is the time to swim

To czas, by popłynąć

with real humility.

z prawdziwą pokorą.

And so we walked back up

Weszliśmy ponownie

to the mountain two days later.

na górę dwa dni później.

And I stood there

Stałem tam,

on the edge of the lake,

na brzegu jeziora,

and I looked up at Mt. Everest --

i patrzyłam na Mount Everest.

and she is one of the most beautiful mountains on the earth --

To jedna z najpiękniejszych gór na ziemi.

and I said to myself, just do this slowly.

Powiedziałem sobie, że muszę płynąć powoli.

And I swam across the lake.

I przepłynąłem jezioro.

And I can't begin to tell you

Nie potrafię wyrazić,

how good I felt

jak dobrze się poczułem,

when I came to the other side.

gdy dopłynąłem na drugą stronę.

But I learned two very, very

Ale nauczyłem się

important lessons there on Mt. Everest,

dwóch bardzo ważnych rzeczy,

and I thank my team of Sherpas who taught me this.

za co dziękuję zespołowi Szerpów.

The first one is

Pierwsza z nich mówi,

that just because something has worked in the past so well,

że chociaż coś udawało się wcześniej,

doesn't mean it's going to work in the future.

niekoniecznie uda się w przyszłości.

And similarly,

Podobnie teraz.

now, before I do anything,

Przed podjęciem działania

I ask myself what type of mindset

zadaję sobie pytanie,

do I require

jakiego nastawienia potrzebuję,

to successfully complete a task.

by doprowadzić je do końca.

And taking that into the world of climate change --

Odnosząc to do kwestii zmian klimatu,

which is, frankly,

która, szczerze mówiąc,

the Mt. Everest of all problems --

jest Everestem wszystkich problemów,

just because we've lived the way we have lived for so long,

nasz dotychczasowy styl życia,

just because we have consumed the way we have for so long

sposób konsumpcji surowców

and populated the earth the way we have for so long,

i tempo w jakim zaludniamy ziemię

doesn't mean that we can carry on

są nie do utrzymania.

the way we are carrying on.

są nie do utrzymania.

The warning signs are all there.

Sygnały ostrzegawcze widać wszędzie.

When I was born, the world's population

Kiedy się urodziłem, światowa populacja

was 3.5 billion people.

wynosiła 3,5 miliarda.

We're now 6.8 billion people,

Teraz jest nas 6,8 miliarda,

and we're expected to be 9 billion people

a ma nas być 9 miliardów

by 2050.

do 2050.

And then the second lesson,

Druga ważna rzecz, której się nauczyłem,

the radical, tactical shift.

to radykalna taktyczna zmiana.

And I've come here to ask you today:

Chcę was dziś zapytać:

what radical tactical shift

jak możecie radykalnie zmienić

can you take in your relationship to the environment,

podejście do środowiska naturalnego,

which will ensure

która zagwarantuje,

that our children and our grandchildren

że nasze dzieci i wnuki

live in a safe world

będą żyły w bezpiecznym świecie,

and a secure world,

pozbawionym zagrożeń

and most importantly, in a sustainable world?

i, co najważniejsze, w świecie zrównoważonym?

And I ask you, please, to go away from here

Proszę, żebyście odchodząc

and think about that one

pomyśleli o tej jednej

radical tactical shift

radykalnej taktycznej zmianie,

which you could make,

osiągalnej i o wielkim znaczeniu

which will make that big difference,

osiągalnej i o wielkim znaczeniu.

and then commit a hundred percent to doing it.

Potem zobowiążcie się na 100%, że jej dokonacie.

Blog about it, tweet about it, talk about it,

Blogujcie o tym, wysyłajcie tweety, mówcie

and commit a hundred percent,

i zobowiążcie się na 100%.

because very, very few things

Mało jest nieosiągalnych rzeczy

are impossible to achieve

Mało jest nieosiągalnych rzeczy

if we really put our whole minds to it.

jeśli się naprawdę chce.

So thank you very, very much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Oklaski)