What's normal anxiety -- and what's an anxiety disorder? | Body Stuff with Dr. Jen Gunter | TED

We live in a culture that doesn't take mental health

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

Ruh sağlığı problemlerini ciddiye almayan bir kültürde yaşıyoruz.

issues seriously.

There's a lot of stigma.

Etrafta çok fazla damga var.

Bazı insanlar sadece boşvermenizi,

Some people tell you to just suck it up, or get it together, or to stop worrying,

kafanızı toplamanızı, endişelenmeyi bırakmanızı

or that it's all in your head.

ve bunların kafanızda olup bittiğini söylerler.

But I'm here to tell you that anxiety disorders,

Ama size kaygı bozukluklarının

they're as real as diabetes.

diyabet kadar gerçek olduğunu söylemek için buradayım.

(Music) [Body Stuff with dr.

(Müzik)

[Dr. Jen Gunter ile Body Stuff]

Tekrar selam. Ben Dr. Jen

Jen Gunter] Hi again.

It's Dr. Jen, and I've noticed something

ve hastalarımla alakalı şunu fark ettim:

with my patients.

They often describe to me some classic symptoms

Çoğunlukla bana bir kaygı bozukluğunun klasik semptomlarını tanımlıyorlar.

of an anxiety disorder.

Constant worry, trouble sleeping, tense muscles and struggle

Sürekli olarak endişeli olmak, uyumakta zorlanmak,

gerilmiş kaslar ve odaklanmada yaşadıkları zorluk.

with concentrating.

But they aren't getting treatment.

Ancak tedavi olmuyorlar.

There's a lot of issues with mental-health care in this country.

Bu ülkede ruh sağlığı hizmetleriyle ilgili birçok sorun var.

Some people don't have insurance that would cover it.

Bazı insanların bunu karşılayacak sigortası yok.

Some have been dismissed or minimized in the past,

Bazıları geçmişte önemsenmemiş ya da küçük düşürülmüş

and don't think seeking help will do any good.

ve yardım aramanın bir işe yaramayacağını düşünüyor.

Some worry about the stigma and whether it could affect

Bazıları damgalar yüzünden endişeli, bunun gelecekteki işleri ya da ilişkileri

future jobs or relationships.

But severe anxiety isn't a moral or personal failing.

etkileyip etkilemeyeceğini düşünüyor.

Ama aşırı derecede kaygı, bir değer veya kişisel başarısızlık değil.

It's a health problem, just like strep throat or diabetes.

Tıpkı bir boğaz ağrısı ve diyabet gibi bir sağlık sorunu.

It needs to be treated with the same kind of seriousness.

Aynı ciddiyetle tedavi edilmesi gerekiyor.

Before we can talk about anxiety disorders,

Kaygı bozuklukları hakkında konuşmadan önce

kaygının kendisi hakkında konuşalım.

let's talk about anxiety itself.

Anxiety is the very real and normal emotion

Kaygı, stresli bir durumda hissettiğimiz

we feel in a stressful situation.

oldukça gerçek ve normal bir duygu.

It's related to fear.

Korkuyla da bağlantılı.

But while fear is a response to an immediate threat

Ancak korku hızlıca yatışan

that quickly subsides, anxiety is a response

ani bir tehdide verilen tepkiyken

kaygı daha uzun sürmeye meyilli

to more uncertain threats that tends to last much longer.

belirsiz tehditlere verilen bir tepki.

It's all part of the threat detection system,

Bunların hepsi hayvanların da biraz sahip olduğu

which all animals have to some degree, to help protect us from predators.

bizi yırtıcılardan korumaya yardım eden tehdit tespit sisteminin bir parçası.

Kaygı, savunma hareketine hazır olması için beynin diğer bölümlerini uyaran,

Anxiety starts in the brain's amygdala, a pair of almond-sized nerve bundles

that alert other areas of the brain to be ready for defensive action.

bir çift badem şeklindeki sinir demetleri olan

beynin amigdalasında başlar.

Next, the hypothalamus relays the signal, setting off what we call

Sonra hipotalamus, vücudumuzda stres tepkisi olarak adlandırdığımız

the stress response in our body.

şeyi oluşturarak uyarıyı aktarır.

Our muscles tense, our breathing and heart rate increase

Kaslarımız gerilir,

nefes almamız ve kalp atışlarımız hızlanır

and our blood pressure rises.

ve kan basıncımız yükselir.

Areas in the brain stem kick in and put you in a state of high alertness.

Beyin sapındaki bölgeler devreye girer ve tetikte olmanızı sağlar.

This is the fight-or-flight response.

Bu, savaş ya da kaç tepkisi.

There are ways the fight-or-flight response

Savaş ya da kaç tepkisinin

is kept somewhat in check, with an area of higher-level thinking

ventromedial prefrontal korteks olarak adlandırılan

yüksek seviyede düşünme bölgesinde kontrol altında tutulabildiği yöntemler var.

called the ventromedial prefrontal cortex.

It works like this.

Şu şekilde çalışıyor:

If a person sees something they think is dangerous, like a tiger,

Eğer bir insan bir kaplan gibi tehlikeli olduğunu düşündüğü bir şey görürse

that sends a signal to the amygdala, saying "it's time to run."

bu durum “Kaçma vakti.” diyerek amigdalaya sinyal gönderir.

The ventromedial prefrontal cortex can say to the amygdala,

Ventromedial prefrontal korteks ise amigdalaya,

"Hey, look.

“Bak, kaplan kafesinde.

The tiger's in a cage.

You know what a cage is?

Kafesin ne olduğunu biliyorsun değil mi? Kafesten kaçamazlar,

They can't escape from a cage.

It's OK to calm down."

sakinleşebilirsin.” diyebilir.

It's a feedback loop that can help keep the response in check.

Tepkiyi kontrol altında tutmaya yardım edecek bir geribildirim döngüsü.

The hippocampus is also involved.

Hipokampus da işin içinde yer alır.

It provides context, saying things like, "Hey, we've seen tigers in cages before.

“Daha önce kafeste kaplan görmüştük.

Hayvanat bahçesindeyiz yani ekstra güvendesin.”

We're in a zoo.

gibi şeyler söyleyerek bağlam sağlar.

You are extra safe."

With anxiety, these threat-detection systems

Kaygıyla birlikte

kaygıyı azaltan ya da engelleyen bu tehdit tespit sistemleri veya mekanizmalar

and mechanisms that reduce or inhibit them are functioning incorrectly

yanlış bir şekilde çalışıyor

ve gelecek ve güvenliğimiz hakkında endişe duymamıza yol açıyor.

and cause us to worry about the future and our safety in it.

But for many people, it goes into overdrive.

Ancak birçok insan için bu endişelenme aşırı bir hal alıyor.

They experience persistent pervasive anxiety

İşleri, okulu ve ilişkileri aksatan

that disrupts work, school, and relationships

ve semptomları tetikleyebilecek durumlardan kaçınmalarına yol açan

and leads them to avoid situations that may trigger symptoms.

kalıcı ve her zaman hissedilen bir kaygı yaşıyorlar.

Anxiety disorders are not at all uncommon.

Kaygı bozuklukları o kadar da alışılmamış bir şey değil.

Based on data from the World Mental Health Survey,

Dünya Ruh Sağlığı Anketi’nin verilerine göre

researchers estimate that about 16% of individuals

bireylerin neredeyse %16′sı ya şu an kaygı bozukluğu yaşıyor

currently have or have had an anxiety disorder.

ya da daha önceden yaşamış.

These include social anxiety disorder, panic disorder, agoraphobia and phobias.

Bunlar sosyal kaygı bozukluğu,

panik bozukluk, agorafobi ve fobileri içeriyor.

Studies have shown that people with anxiety disorders

Araştırmalar kaygı bozukluğu yaşayan insanların

don't just have a different way of reacting to stress.

sadece strese farklı bir şekilde tepki vermediklerini gösterdi.

There may be actual differences in how their brain is working.

Beyinlerinin nasıl çalıştığı konusunda da farklılıklar olabilir.

One model describes possible mix-ups in the connections between the amygdala

Bir model, amigdala ve beynin diğer bölümleri arasındaki

bağlantılarda oluşan muhtemel bir karışıklığı tanımlıyor.

and other parts of the brain.

The pathways that signal anxiety become stronger.

Kaygıyı işaret eden yollar giderek güçleniyor.

And the more anxiety you have, the stronger the pathways become,

Ne kadar çok kaygınız olursa yollar o kadar güçlü hale geliyor

and it becomes a vicious cycle.

ve kısır bir döngü oluşuyor.

The good news is there's treatment for anxiety,

İyi haber şu ki kaygı için tedavi yöntemleri var

and that you don't have to suffer.

ve acı çekmenize gerek yok.

Remember, this isn't about weakness.

Unutmayın bu zayıflıkla alakalı değil

It's about changing brain patterns, and research shows that our brains

değişen beyin modelleriyle alakalı

ve araştırmalar bütün hayatımız boyunca

have the ability to reorganize and form new connections

beynimizin yeni bağlantılar oluşturup düzenleyebileceğini gösterdi.

all throughout our lives.

A good first step is to do the basics.

Başlangıçta yapılması gereken en iyi şey temelden başlamak.

Eat a balanced diet, exercise regularly

Dengeli beslenin, düzenli olarak egzersiz yapın

and get plenty of sleep, as your mind is part of your body.

ve yeteri kadar uyuyun

çünkü zihniniz de vücudunuzun bir parçası.

It might also help to try meditation.

Meditasyon yapmak da yardımcı olabilir.

Instead of our heart rate rising and our body tensing,

Farkındalık ve nefes egzersizleriyle kalp atışımızın hızlanması

with mindfulness and breathing, we can slow down

ya da vücudumuzun gerginleşmesi yerine

dövüş ya da kaç tepkisini yavaşlatabilir

the fight-or-flight response and improve how we feel in the moment.

ve o an ne hissettiğimizi geliştirebiliriz.

Cognitive behavioral therapy, a form of talk therapy,

Bir tür konuşma terapisi olan davranış bilişsel terapi

can also be fantastic.

harika bir seçim olabilir.

In it, you learn to identify upsetting thoughts

Bu terapide rahatsızlık veren düşünceleri belirleyerek

and determine whether they're realistic.

gerçekçi olup olmadıklarını belirleyebilirsiniz.

Over time, cognitive behavioral therapy can rebuild those neural pathways

Zamanla davranış bilişsel terapi kaygı tepkisini azaltan

that tamp down the anxiety response.

sinir yollarını tekrar inşa edebilir.

İlaç tedavisi de sizi rahatlatabilir,

Medication can also give relief, in both the short-term and the long-term.

hem kısa vadede hem de uzun vadede.

In the short-term, anti-anxiety drugs can down-regulate

Kısa vadeli kaygı karşıtı ilaçlar

aşırı olan tehdit tespit mekanizmalarını

the threat-detection mechanisms that are going into overdrive.

düzene sokabilir.

Studies have shown that both long-term medications

Araştırmalar hem uzun vadeli ilaçların

and cognitive behavioral therapy can reduce that overreactivity

hem de bilişsel davranışçıl terapinin

kaygı bozukluklarını gördüğümüz amigdalanın

of the amygdala we see an anxiety disorders.

fazla tepki vermesini azaltabileceğini gösterdi.

High blood pressure and diabetes, they can be treated or managed over time.

Yüksek kan basıncı ve diyabet de

zamanla tedavi edilebilir ve aşılabilir.

And the same is true for an anxiety disorder too.

Aynı şey kaygı bozuklukları için de geçerli.