Jay Bradner: Open-source cancer research

Jay Bradner: Open-source cancer research

Çeviri: Neslihan Kaya Gözden geçirme: Furkan Zonturoğlu

Bundan 10 yıl önce Chicago'dan Boston'a

I moved to Boston 10 years ago from Chicago,

with an interest in cancer and in chemistry.

kanser ve kimyaya olan ilgimle taşındım.

You might know that chemistry is the science of making molecules

Belki bilirsiniz ki kimya molekül yapma bilimidir

or, to my taste,

ya da benim için yeni kanser ilaçları demektir.

new drugs for cancer.

Yine bilebileceğiniz gibi kimya ve ilaç için

And you might also know that, for science and medicine,

Boston is a bit of a candy store.

Boston tam bir cennet.

You can't roll a stop sign in Cambridge without hitting a graduate student.

Cambridge'de bir üniversite öğrencisine çarpmadan

dur işaretini pas geçemezsiniz.

The bar is called the Miracle of Science.

Okulun barının adı ''Bilimin Mucizesi''.

The billboards say "Lab Space Available."

Levhalarda ''Laboratuvarda boş yer vardır'' yazıyor.

And it's fair to say that in these 10 years,

Bu 10 yıl içinde kesinlikle bilimsel bir devrimin başlangıcına

we've witnessed absolutely the start of a scientific revolution --

şahit olduğumuzu söyleyebiliriz ve bu devrim genom tıbbıdır.

that of genome medicine.

Artık kliniğimize gelen hastalar hakkında

We know more about the patients that enter our clinic now

hiç olmadığı kadar çok şey biliyoruz.

than ever before.

And we're able, finally, to answer the question

Nihayet yıllardır onlara baskı yapan şu sorunun cevabını verebiliyoruz:

that's been so pressing for so many years:

Why do I have cancer?

Neden kanser oldum?

This information is also pretty staggering.

Bu bilgi aynı zamanda çok şaşırtıcı.

Daha bu devrimin başlangıcında olsak da biliyoruz ki

You might know that, so far, in just the dawn of this revolution,

on binden fazla geni etkileyen

we know that there are perhaps 40,000 unique mutations

kırk bin civarı mutasyon var.

affecting more than 10,000 genes,

and that there are 500 of these genes that are bona-fide drivers,

Bu genlerin beş yüzü kansere sebep olan birer faktör.

causes of cancer.

Yet comparatively,

Ama karşılastırdığımızda

we have about a dozen targeted medications.

bir düzine kadar hedeflenen ilacımız var.

And this inadequacy of cancer medicine

Bu kanser ilaçlarının yetersizliği

babama pankreas kanseri teşhisi konulduğunda

really hit home when my father was diagnosed with pancreatic cancer.

bizi can evimizden vurdu.

We didn't fly him to Boston.

Onu Boston'a götürmedik.

We didn't sequence his genome.

Genomunu sekanslamadık.

It's been known for decades what causes this malignancy.

Bu kansere neyin sebep olduğu yıllardır biliniyor.

Sebebi üç tane protein: ras, myc, p53.

It's three proteins: ras, myc, p53.

This is old information we've known since about the 80s,

Bu yaklaşık 80'lerden beri bildiğimiz eski bir bilgi.

yet there's no medicine I can prescribe

Bu veya çok sayıda katı tümörden

to a patient with this or any of the numerous solid tumors

herhangi birine sahip bir hastaya

yazabileceğim bir ilaç yok.

caused by these three ...

Horsemen of the Apocalypse that is cancer.

Mahşerin Atlıları'nın kanser versiyonu.

ras, myc ve p53'ün ilacı yok.

There's no ras, no myc, no p53 drug.

Doğal olarak sorabilirsiniz: Neden?

And you might fairly ask: Why is that?

And the very unsatisfying yet scientific answer is:

Hiç tatmin edici olmayan fakat bilimsel cevap:

it's too hard.

Bu çok zor.

That for whatever reason,

Hangi sebeple olursa olsun bu üç protein bizim alanda

these three proteins have entered a space, in the language of our field,

''ilaçlanılamaz genom'' diye anılan bölgeye girdi.

that's called the undruggable genome --

which is like calling a computer unsurfable

bu sörf yapılamaz bir bilgisayar ya da yürünemez bir ay demek gibi.

or the Moon unwalkable.

Bu korkunç bir ticari koşul.

It's a horrible term of trade.

Fakat bu demek oluyor ki

But what it means

is that we've failed to identify a greasy pocket in these proteins,

biz bu proteinlerde, içine moleküler çilingir gibi

into which we, like molecular locksmiths,

küçük ve aktif organik madde veya ilaç maddesi iliştirebileceğimiz

can fashion an active, small, organic molecule or drug substance.

kaygan girintiyi tanımlayamadık.

Klinik tıp ve hematoloji, onkoloji

Now, as I was training in clinical medicine

ve kök hücre nakli konusunda eğitim aldığım için,

and hematology and oncology and stem-cell transplantation,

bunun yerine FDA'daki düzenleyici ağ üzerinden

what we had instead,

cascading through the regulatory network at the FDA,

basamaklanan şu maddelerdi:

were these substances:

arsenic,

arsenik, talidomit

thalidomide,

and this chemical derivative of nitrogen mustard gas.

ve bu azot hardal gazının kimyasal türeviydi.

And this is the 21st century.

Bu 21'inci yüzyıl.

And so, I guess you'd say,

Yani ben de bu ilaçların performans ve kalitesinden

dissatisfied with the performance and quality of these medicines,

I went back to school, in chemistry,

tatmin olmamış diyebileceğiniz bir şekilde

keşif kimyasını öğrenerek

with the idea that perhaps by learning the trade of discovery chemistry

ve açık kaynağın, kitle kaynağın akademide erişimimiz olan

and approaching it in the context of this brave new world

işbirliği ağımızın cesur yeni dünyası kapsamında yaklaşarak

of the open source,

the crowd source,

the collaborative network that we have access to within academia,

hastalarımıza daha hızlı bir şekilde

that we might more quickly bring powerful and targeted therapies

güçlü ve hedefli tedaviler sağlayabilmek için okula döndüm.

to our patients.

And so, please consider this a work in progress,

Şimdi buna yapılmakta olan bir iş gözüyle bakın

but I'd like to tell you today a story

ama size çok nadir bir kanser olan orta hat karsinomu ile ilgili

about a very rare cancer called midline carcinoma,

ve bu kansere sebep olan, ilaçlanamayan, BRD4 adındaki protein hakkında

about the undruggable protein target that causes this cancer,

ve Dana-Farber kanser enstitüsündeki laboratuvarımda geliştirilen

called BRD4,

and about a molecule developed at my lab at Dana-Farber Cancer Institute,

bunu geliştiren kimyacı Jun Qi'nin isminiz verdiğimiz JQ1 molekülü hakkında

called JQ1,

which we affectionately named for Jun Qi,

bir hikaye anlatacağım.

the chemist that made this molecule.

BRD4 ilginç bir protein.

Now, BRD4 is an interesting protein.

You might ask: with all the things cancer's trying to do to kill our patient,

Hastalarımızı öldürmek için yaptığı onca şeye bakarak

kanserin kanser olduğunu nasıl hatırladığını sorabilirsiniz.

how does it remember it's cancer?

Bütün genomunu sarmalayıp iki hücreye bölündükten sonra tekrar açtığı zaman

When it winds up its genome,

divides into two cells and unwinds again,

why does it not turn into an eye, into a liver,

ihtiyacı olan genler olmasına rağmen

neden göz veya karaciğer hücresine dönüşmüyor?

as it has all the genes necessary to do this?

It remembers that it's cancer.

O kanser olduğunu hatırlıyor.

And the reason is that cancer, like every cell in the body,

Bunun sebebi diğer bütün hücrelerde olduğu gibi

kanser, hücreye kanser olduğunu

places little molecular bookmarks,

ve sürekli bölünmeye devam etmesi gerektiğini hatılatan

little Post-it notes,

that remind the cell, "I'm cancer; I should keep growing."

küçük post-it notlar gibi moleküler işaretler yerleştiriyor.

And those Post-it notes involve this and other proteins of its class --

Bu küçük post-it notlar, bu protein ve onun sınıfında olan

bromodomain proteinlerini içeriyor.

so-called bromodomains.

So we developed an idea, a rationale,

Biz de düşündük ki eğer biz bu dönen proteinin temelindeki

that perhaps if we made a molecule

küçük girintiye girerek o post-it'in yapışmasını engelleyen

that prevented the Post-it note from sticking

bir protein yaparsak, belki de bu BRD4 proteinine bağımlı olan

by entering into the little pocket

at the base of this spinning protein,

then maybe we could convince cancer cells,

certainly those addicted to this BRD4 protein,

kanser hücrelerini kanser olmadıklarına ikna edebilirdik.

that they're not cancer.

Böylece bu problem üzerine çalışmaya başladık.

And so we started to work on this problem.

We developed libraries of compounds

Bileşen kütüphaneleri oluşturduk.

and eventually arrived at this and similar substances

Sonunda bu ve buna benzeyen JQ1 adındaki maddelere ulaştık.

called JQ1.

Now, not being a drug company,

Şimdi bir ilaç şirketi olmadığımız için

we could do certain things, we had certain flexibilities,

ilaç şirketlerinin sahip olmadığı bazı esnekliklere sahip olabilir

that I respect that a pharmaceutical industry doesn't have.

ve onların yapamadığı bazı şeyler yapabilirdik.

We just started mailing it to our friends.

Arkadaşlarımıza bunu mail atmaya başladık.

I have a small lab.

Benim laboratuvarım küçük.

We thought we'd just send it to people and see how the molecule behaves.

Düşündük ki bu başkalarına gönderip

molekülün davranışını görebilirdik.

We sent it to Oxford, England,

Molekülü, bu protein için tam olarak nasıl bu kadar potent olduğunu

where a group of talented crystallographers provided this picture,

anlamamıza yardım eden bu fotoğrafı yollayanın

which helped us understand exactly how this molecule is so potent

başarılı bir grup kristal bilimcinin olduğunu

for this protein target.

It's what we call a perfect fit of shape complementarity,

İngiltere, Oxford'a gönderdik.

Buna biz şekil tamamlayıcılığının mükemmel uyumu

or hand in glove.

ya da eldivenin içindeki el diyoruz.

Now, this is a very rare cancer,

Şimdi bu BRD4'e bağımlı olan çok nadir bir kanser.

this BRD4-addicted cancer.

And so we worked with samples of material

Biz de Birmingham'daki genç patologlar

that were collected by young pathologists at Brigham and Women's Hospital.

ve Kadın Hastanesinden aldığımız örneklerle çalıştık.

And as we treated these cells with this molecule,

Bu örneklere bu molekülü uyguladığımız zaman

we observed something really striking.

çok çarpıcı bir şey gözlemledik.

Küçük, yuvarlak, hızla çoğalan, kol ve uzantıları olan

The cancer cells --

small, round and rapidly dividing,

grew these arms and extensions.

kanser hücreleri şekil değiştiriyordu.

They were changing shape.

In effect,

Aslında, kanser hücresi kanser olduğunu

the cancer cell was forgetting it was cancer

unutup normal hücreye dönüşüyordu.

and becoming a normal cell.

Bu bizi çok heyecanlandırdı.

This got us very excited.

Normalde bir sonraki hamle, bu molekülü fareye uygulamak olurdu.

The next step would be to put this molecule into mice.

The only problem was there's no mouse model of this rare cancer.

Ama bu nadir kanser türünde bir fare modeli olmaması problemdi.

And so at the time we were doing this research,

Biz bu araştırmayı yaparken

I was caring for a 29-year-old firefighter from Connecticut

bu tedavisi olmayan kanserden dolayı

hayatının son evresinde olan 29 yaşındaki Connecticut'tan

who was very much at the end of life

with this incurable cancer.

bir itfaiyeci ile ilgileniyordum.

This BRD4-addicted cancer was growing throughout his left lung.

Bu BRD4 bağımlısı kanser, onun sol akciğeri boyunca büyüyordu.

And he had a chest tube in that was draining little bits of debris.

Küçük birikintileri süzen bir göğüs tüpü vardı.

And every nursing shift, we would throw this material out.

Her hasta bakım vardiyasında bu birikintileri atıyorduk.

And so we approached this patient

Bu hastaya gittik ve bizimle işbirliği yapmasını teklif ettik.

and asked if he would collaborate with us.

Could we take this precious and rare cancerous material

Onun değerli ve nadir kanserli parçacığını göğüs tüpünden alıp

from this chest tube

şehrin öbür ucuna götürüp,

and drive it across town and put it into mice

bir fareye enjekte ederek klinik araştırma yapabilir miydik?

and try to do a clinical trial at a stage that with a prototype drug,

Tabii ki bunu insanlarda uygulamak imkansız olurdu ve yasaktı.

well, that would be, of course, impossible

and, rightly, illegal to do in humans.

Ve o bize izin verdi.

And he obliged us.

Lurie Aile Hayvan Görüntüleme Merkezi'nde meslektaşımız Andrew Kung,

At the Lurie Family Center for Animal Imaging,

our colleague, Andrew Kung, grew this cancer successfully in mice

plastiğe hiç dokunmadan bu kanseri başarılı bir şekilde farede büyüttü.

without ever touching plastic.

And you can see this PET scan of a mouse -- what we call a pet PET.

Ve bir farenin PET taramasını burada görebilirsiniz.

Kanser, bu hayvanın arka bacağında bu kırmızı, iri kütle olarak büyüyor.

The cancer is growing

as this red, huge mass in the hind limb of this animal.

Ve biz onu bizim molekülümüz ile tedavi ettik.

And as we treat it with our compound,

this addiction to sugar,

Bu şeker bağımlılığı ve hızlı büyüme kayboldu gitti.

this rapid growth, faded.

And on the animal on the right,

Sağdaki hayvanda ise kanserin karşılık verdiğini görebilirsiniz.

you see that the cancer was responding.

We've completed, now, clinical trials

Bu hastalığın dört farklı fare modelinde klinik araştırmalarını tamamladık.

in four mouse models of this disease.

And every time, we see the same thing.

Ve her seferinde aynı şeyi gördük.

The mice with this cancer that get the drug live,

Bu ilacı alan fareler yaşıyor, diğerleri ise hızlıca ölüyordu.

and the ones that don't rapidly perish.

Bir ilaç şirketi bu durumda ne yapardı diye düşündük.

So we started to wonder,

what would a drug company do at this point?

Well, they probably would keep this a secret

Onlar büyük ihtimalle bu maddeyi aktif bir farmasötik haline getirene kadar

until they turn the prototype drug

into an active pharmaceutical substance.

bunu bir sır olarak saklarlardı.

So we did just the opposite.

Biz ise tam tersini yaptık.

We published a paper that described this finding

Bu bulguyu en erken prototip aşamasında

at the earliest prototype stage.

açıklayan bir makale yayınladık.

We gave the world the chemical identity of this molecule,

Dünyaya bu molekülün kimyasal kimliğini açıkladık.

typically a secret in our discipline.

Normalde bizim alanda bu bir sırdır.

We told people exactly how to make it.

İnsanlara onu tam olarak nasıl yapacaklarını söyledik.

We gave them our email address,

Onlara e-mail adresimizi verip

suggesting that if they write us,

isterlerse molekülü bedavaya gönderebileceğimizi söyledik.

we'll send them a free molecule.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

We basically tried to create the most competitive environment

Laboratuvarımız için en çekişmeli ortamı oluşturmak istedik.

for our lab as possible.

Ve maalesef bu denememiz başarılı oldu.

And this was, unfortunately, successful.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Because now, we've shared this molecule,

Çünkü şimdi, bu molekülü paylaştığımız için,

just since December of last year,

sadece geçen yıl Aralıktan beri Amerika'da 40 laboratuvar

with 40 laboratories in the United States

and 30 more in Europe --

ve Avrupa'da 30 laboratuvar --çoğu ilaç şirketi-- bu alana girmeye,

many of them pharmaceutical companies,

seeking now to enter this space,

bu nadir kanseri hedeflemeye çalışıyor.

to target this rare cancer that, thankfully right now,

Neyse ki şu an bu, alanda çalışılmak istenen bir konu.

is quite desirable to study in that industry.

But the science that's coming back from all of these laboratories

Fakat, bu laboratuvarlardan gelen bu molekül ile ilgili olan çalışmalar,

about the use of this molecule

bize belki de tek başımıza sahip olamayacağımız

has provided us insights we might not have had on our own.

bakış açısı kazandırdı.

Leukemia cells treated with this compound

Bu molekül uygulanan lösemi hücreleri normal beyaz kan hücresine dönüştü.

turn into normal white blood cells.

Tedavisi olmayan bir kemik iliği hastalığı olan

Mice with multiple myeloma,

an incurable malignancy of the bone marrow,

çoklu miyelomlu fareler bu ilaca çarpıcı bir şekilde cevap verdi.

respond dramatically

to the treatment with this drug.

Belki yağların hafızası olduğunu biliyorsunuzdur.

You might know that fat has memory.

I'll nicely demonstrate that for you.

Bunu sizin için güzelce açıklayacağım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

In fact, this molecule

Aslında, bu molekül, bu adiposit denen yağ kök hücresinin

prevents this adipocyte, this fat stem cell,

from remembering how to make fat,

nasıl yağ yapılacağını hatırlamasını engelliyor.

such that mice on a high-fat diet,

Böylelikle şu, tıpkı memleketim Şikago'daki insanlar gibi, yağlı diyete

like the folks in my hometown of Chicago --

(Laughter)

tabii olan fare büyük bir tıbbi problem olan yağlı karaciğere yakalanmayacak.

fail to develop fatty liver,

which is a major medical problem.

What this research taught us --

Bu araştırma, sadece benim laboratuvarıma değil

not just my lab, but our institute,

and Harvard Medical School more generally --

bizim enstitümüze, Harvard Tıp Okulu'na öğrettiği şey bizim ilaç keşfi için

is that we have unique resources in academia

for drug discovery;

akademide eşsiz kaynaklarımız olduğu ve diğer hepsinden fazla kanser molekülünü

that our center, which has tested perhaps more cancer molecules

bilimsel olarak test eden merkezimizin kendi kendine yapamadığıdır.

in a scientific way

than any other,

never made one of its own.

Burada listelenen sebeplerden dolayı, bizce akademik merkezler için bu

For all the reasons you see listed here,

we think there's a great opportunity for academic centers

kavramsal olarak ustalık isteyen ve yaratıcı prototip ilaç keşfi disiplinine

to participate in this earliest, conceptually tricky

katılmak için büyük bir fırsat.

and creative discipline

of prototype drug discovery.

So what next?

Peki, sırada ne var?

We have this molecule, but it's not a pill yet.

Bu molekülü yaptık fakat o hâlâ bir hap değil.

It's not orally bioavailable.

Ağız yoluyla almaya uygun değil.

We need to fix it so we can deliver it to our patients.

Bunu halledip onu hastalara ulaştırmamız gerekiyor.

And everyone in the lab,

Laboratuvardaki herkes,

especially following the interaction with these patients,

özellikle hastalarla etkileşime geçtikten sonra,

feels quite compelled to deliver a drug substance

bu molekülü içeren ilacı yapmaya zorunlu hissetti.

based on this molecule.

It's here where I'd say

Burası, sizin yardımınızı, içgörünüzü,

that we could use your help and your insights,

your collaborative participation.

ve işbirlikçi katılımınızı kullanabileceğimizi söyleceğim yer.

Unlike a drug company, we don't have a pipeline

Bir ilaç şirketinin aksine, bu molekülleri koyabileceğimiz

that we can deposit these molecules into.

bir ardışık düzeneğimiz yok.

We don't have a team of salespeople and marketeers

Bu molekülü diğerlerinin yanında nasıl konumlandıracağımızı söyleyecek

to tell us how to position this drug against the other.

satış ve pazarlamacılarımız yok.

What we do have is the flexibility of an academic center

Bizim elimizde olan, bu molekülü kliniğe taşımamız için

to work with competent, motivated,

akademik bir merkezin esnekliği sayesinde yeterli, motive, hevesli

enthusiastic, hopefully well-funded people

ve iyi finanse edilmiş insanlarla, prototip ilacımızı dünya çapında

to carry these molecules forward into the clinic

while preserving our ability to share the prototype drug worldwide.

paylaşma yeteneğimizi kaybetmeden çalışmak.

Bu molekül yakında bizi terkedip,

This molecule will soon leave our benches

and go into a small start-up company called Tensha Therapeutics.

küçük bir şirket olan Tensha Therapeutics'e geçiş yapacak.

And, really, this is the fourth of these molecules

Ve gerçekten, bu bizim küçük ilaç keşif düzeneğimizden

to kind of "graduate" from our little pipeline

mezun olur gibi giden dördüncü molekül; ve bunların ikisi

of drug discovery,

two of which -- a topical drug for lymphoma of the skin

--cilt lenfoması için topikal bir ilaç ile

çoklu miyelom için ağızdan alınan bir ilaç--

and an oral substance for the treatment of multiple myeloma --

will actually come to the bedside for the first clinical trial

bu yıl temmuzda ilk klinik araştırma için hasta yataklarına gelecek ki

in July of this year -- for us, a major and exciting milestone.

bu bizim için büyük ve heyecan verici bir dönüm noktası.

I want to leave you with just two ideas.

Sizi sadece iki fikir ile bırakmak istiyorum.

The first is: if anything is unique about this research,

Birincisi: eğer bu araştırma hakkında bir şey eşsiz ise

bu bilimden çok stratejik olmasıdır.

it's less the science than the strategy.

This, for us, was a social experiment --

Bu bize göre "Keşif kimyası araştırmasının en başında olabileceğimiz kadar dürüst

an experiment in "What would happen if we were as open and honest

ve açık olursak ne olur?" sorusunun cevabını aradığımız bir sosyal deneydi.

at the earliest phase of discovery chemistry research

as we could be?"

This string of letters and numbers

Bu sayı ve harfler dizini ve yazıya dökülebilen

and symbols and parentheses

ve sanırım dünya çapında Tivitlenebilen sembol

that can be texted, I suppose,

or Twittered worldwide,

ve parantezler bizim molekülümüzün kimyasal kimliği.

is the chemical identity of our pro compound.

It's the information that we most need from pharmaceutical companies,

Bu ilaç şirketlerinden en çok ihtiyacımız olan bilgi,

the information on how these early prototype drugs might work.

bu erken prototip ilaçların nasıl çalışabileceğinin bilgisi.

Yet this information is largely a secret.

Fakat bu bilgi büyük ölçüde bir sır.

And so we seek, really, to download

Ve biz de hedefli tedavileri hızlı ve sorumlu bir şekilde artırmak için

from the amazing successes of the computer-science industry,

two principles -- that of open source and that of crowdsourcing --

bilgisayar biliminin iki en büyük başarısı olan kitlesel açık kaynaktan

to quickly, responsibly accelerate the delivery of targeted therapeutics

veri indirmenin yollarını arıyoruz.

to patients with cancer.

Now, the business model involves all of you.

Şimdi, bu iş modeli, hepinizi kapsıyor.

This research is funded by the public.

Bu araştırma toplum tarafından fonlanıyor.

It's funded by foundations.

Kurumlar tarafından fonlanıyor.

And one thing I've learned in Boston

Ve Boston'da öğrendiğim bir şey ise insanların kanser için her şeyi yapması

is that you people will do anything for cancer, and I love that.

işte ben buna bayılıyorum.

You bike across the state, you walk up and down the river.

Bütün eyalet boyunca bisiklet sürüyor, nehir boyunca yürüyorsunuz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Hiçbir yerde kanser araştırması için

I've never seen, really, anywhere,

this unique support for cancer research.

böylesine eşsiz bir destek görmedim.

And so I want to thank you

Ve ben katılımınız, işbirliğiniz

for your participation, your collaboration

ve en çok da fikirlerinize olan güveniniz için

and most of all,

size teşekkür etmek istiyorum.

for your confidence in our ideas.

(Alkışlar)

(Applause)