What happens when a city runs out of room for its dead | Alison Killing

Çeviri: Zeynep Duygu Tamer Gözden geçirme: Ramazan Şen

So, I have an overlooked but potentially lucrative

Sizin için gözden kaçmış fakat olasılıkla

kârlı bir yatırım fırsatım var.

investment opportunity for you.

Over the past 10 years in the UK,

Geçen 10 yıl içinde Britanya'da

the return on burial plots has outperformed the UK property market

defin alanlarından gelen getiri,

gayrimenkul pazarından

by a ratio of around three to one.

yaklaşık üçe bir oranda daha iyi durumda.

There are private cemeteries being set up with plots for sale to investors,

Yatırımcılar için

satılık özel mezarlıklar kuruluyor

and they start at around 3,900 pounds.

ve yaklaşık 3.900 pounddan başlıyor.

And they're projected to achieve about 40 percent growth.

Yaklaşık yüzde 40 büyüme

kaydedeceği öngörülüyor.

The biggest advantage is that this is a market with continuous demand.

En büyük avantajı

sürekli bir arza sahip bir pazar olması.

Now, this is a real proposition,

Şimdi, bu gerçek bir teklif

and there are companies out there that really are offering this investment,

ve gerçekten bu yatırımı sunan

şirketler var,

but my interest in it is quite different.

ama beni ilgilendiren tarafı çok farklı.

I'm an architect and urban designer,

Ben bir mimar ve kentsel tasarımcıyım

and for the past year and a half,

ve son 1.5 yıldır,

I've been looking at approaches to death and dying

ölüm ve ölmeye dair yaklaşımlara

and at how they've shaped our cities and the buildings within them.

ve şehirlerimizi ve içindeki binaları

nasıl şekillendirdiğine bakıyorum.

So in the summer, I did my first exhibition

Yazın, Venedik'te ölüm ve mimarlık

on death and architecture in Venice,

konulu ilk sergimi düzenledim

and it was called "Death in Venice."

ve adı "Venedik'te Ölüm"dü.

And because death is a subject

Ve birçoğumuz için ölüm,

that many of us find quite uncomfortable to talk about,

konuşmaktan çekindiğimiz bir konu olduğundan,

the exhibition was designed to be quite playful,

sergi eğlenceli olacak şekilde tasarlandı,

so that people would literally engage with it.

böylece insanlar ilgi gösterebilirdi.

So one of our exhibits was an interactive map of London

Sergilerimizden biri Londra'nın interaktif bir haritasıydı,

which showed just how much of the real estate in the city

şehirde ölüm için ayrılan ne kadar mülk olduğunu gösteriyordu.

is given over to death.

As you wave your hand across the map,

Elinizi harita boyunca salladığınızda,

the name of the piece of real estate -- the building or the cemetery --

mülkün ismi - bina ya da mezarlığın -

is revealed.

ortaya çıkıyordu.

And those white shapes that you can see,

Ve gördüğünüz o beyaz şekiller,

they're all of the hospitals and hospices

hepsi şehirdeki hastane, darülaceze,

and mortuaries and cemeteries in the city.

cenaze evi ve mezarlar.

In fact, the majority are cemeteries.

Aslında, çoğunluğu mezarlık.

We wanted to show that, even though death and burial are things

Göstermek istediğimiz şey,

ölüm ve definin düşünmek istemeyeceğimiz

bir konu olmamasına rağmen

that we might not think about,

they're all around us, and they're important parts of our cities.

etrafımızda olduğu, şehirlerimiz için önemli olduğuydu.

So about half a million people die in the UK each year,

Her yıl Britanya'da yaklaşık

yarım milyon insan ölüyor

and of those, around a quarter will want to be buried.

ve yaklaşık çeyreği gömülmek istiyor.

But the UK, like many Western European countries,

Ama Britanya'da,

birçok Batı Avrupa ülkesi gibi,

is running out of burial space,

defin yerleri gittikça azalıyor,

especially in the major cities.

özellikle büyük şehirlerde.

And the Greater London Authority has been aware of this for a while,

Ve Londra Belediyesi bu konunun farkında

and the main causes are population growth,

ve temel nedenler, nüfusun büyümesi

the fact that existing cemeteries are almost full.

ve varolan mezarlıkların neredeyse dolu olması.

There's a custom in the UK that graves are considered to be occupied forever,

Britanya'da geleneğe göre mezarlar sonsuza dek dolu sayılır

and there's also development pressure -- people want to use that same land

ve imar baskısı da var,

insanlar aynı araziyi

to build houses or offices or shops.

ev veya ofis veya dükkan

inşa etmek için kullanmak istiyorlar.

So they came up with a few solutions.

Bu nedenle birkaç çözüm buldular.

They were like, well, maybe we can reuse those graves after 50 years.

Belki 50 yıl sonra o mezarları tekrar kullanabiliriz.

Or maybe we can bury people, like, four deep,

Ya da belki insanları 4 kat aşağı gömeriz,

so that four people can be buried in the same plot,

yani aynı alanda 4 kişi gömülebilir,

and we can make more efficient use of the land that way,

böylece araziyi verimli şekilde kullanabiliriz

and in that way, hopefully London will still have space to bury people

ve gelecekte insanları defnetmek için

Londra'da hâlâ yer bulunabilir.

in the near future.

But, traditionally, cemeteries haven't been taken care of

Ama geleneksel olarak mezarlıklar

yerel makamlarca bakılmaz.

by the local authority.

In fact, the surprising thing is that there's no legal obligation

Aslında, şaşırtıcı olarak Britanya'da

on anyone in the UK to provide burial space.

kimsenin mezar yeri sağlamak için

kanuni zorunluluğu yok.

Traditionally, it's been done by private and religious organizations,

Geleneksel olarak,

kiliseler, camiler ve sinagoglar gibi

özel ve dini kurumlar tarafından yapılırdı.

like churches and mosques and synagogues.

But there's also occasionally been a for-profit group

Ama bu işin bir parçası olmak isteyen

who has wanted to get in on the act.

kâr amaçlı gruplar da oldu.

And, you know, they look at the small size of a burial plot

Defin alanın küçük boyutuna ve

and that high cost,

yüksek masrafına bakarlar

and it looks like there's serious money to be made.

ve büyük para kazanılabileceğini görürler.

So, actually, if you want to go out and start your own cemetery,

Aslında, kendi mezarlığınızı açmak istiyorsanız,

you kind of can.

yapabilirsiniz.

There was this couple in South Wales,

Güney Galler ülkesinde bir çift vardı,

and they had a farmhouse and a load of fields next to it,

çiftlik evleri ve yanında bir yığın arazi vardı,

and they wanted to develop the land.

araziyi imara açmak istediler.

They had a load of ideas.

Bir sürü fikirleri vardı.

They first thought about making a caravan park,

Önce bir karavan parkı yapmayı düşündüler,

but the council said no.

ama belediye meclisi hayır dedi.

And then they wanted to make a fish farm

Sonra balık çiftliği yapmak istediler

and again the council said no.

ve yine meclis hayır dedi.

Then they hit on the idea of making a cemetery

Sonra akıllarına

mezarlık yapma fikri geldi

and they calculated that by doing this,

ve yaptıkları hesaplamaya göre,

they could increase the value of their land

arazinin değerini 95.000 pounddan

from about 95,000 pounds to over one million pounds.

bir milyona artırabileceklerini gördüler.

But just to come back to this idea of making profit from cemeteries,

Ama mezarlıktan kazanç sağlama fikrine dönersek,

like, it's kind of ludicrous, right?

biraz saçma geliyor, değil mi?

The thing is that the high cost of those burial plots

Durum şu ki, defin alanlarının yüksek masrafı

is actually very misleading.

aslında çok yanıltıcı.

They look like they're expensive,

Pahalı gibi geliyor,

but that cost reflects the fact that you need to maintain the burial plot --

ama o masrafa defin alanın bakımı da dahil

like, someone has to cut the grass for the next 50 years.

gelecek 50 yıl birinin çimleri kesmesi gerekiyor.

That means it's very difficult to make money from cemeteries.

Yani mezarlıklardan para kazanmak çok zor.

And it's the reason that normally they're run by the council

Bu nedenle, normalde belediye meclisi veya

kâr amacı gütmeyen bir grup tarafından yönetilir.

or by a not-for-profit group.

But anyway, the council granted these people permission,

Neyse, belediye meclisi o çifte izin verdi

and they're now trying to build their cemetery.

ve şimdi mezarlıği yapmaya çalışıyorlar.

So just to explain to you kind of how this works:

Sürecin nasıl işlediğini açıklayayım.

If I want to build something in the UK,

Britanya'da bir şey inşa etmek istiyorsam,

like a cemetery for example,

örneğin bir mezarlık gibi,

then I have to apply for planning permission first.

önce planlama izni için başvurmalıyım.

So if I want to build a new office building for a client

Bir müşteri için yeni bir ofis binası

inşa etmek istiyorsam,

or if I want to extend my home

ya da evimi genişletmek istiyorsam

or, you know, if I have a shop and I want to convert it into an office,

ya da mesela bir dükkanım var

ve onu ofise dönüştürmek istiyorum,

I have to do a load of drawings,

bir sürü çizim yapmak zorundayım

and I submit them to the council for permission.

ve izin için belediye meclisine sunmalıyım

And they'll look at things like how it fits in the surroundings.

ve onlar muhite nasıl uyacağına bakarlar.

So they'll look at what it looks like.

Nasıl göründüğüne bakarlar.

But they'll also think about things like what impact is it going to have

Ama ayrıca yerel çevreye

nasıl bir etkisi olacağını düşünürler.

on the local environment?

And they'll be thinking about things like,

Ve şu gibi şeyleri de düşünürler,

is this thing going to cause pollution

çevre kirliliğine neden olacak mı

or is there going to be a lot of traffic

ya da inşa ettiğim yapıya gitmek çok trafik yaratacak mı?

that wants to go to this thing that I've built?

But also good things.

Ama ayrıca iyi şeyler de var.

Is it going to add local services like shops to the neighborhood

Muhite, yerel halkın kullanmak isteyeceği

that local people would like to use?

dükkanlar gibi yerel hizmetler katacak mı?

And they'll weigh up the advantages and the disadvantages

Avantaj ve dezavantajları karşılaştırır

and they'll make a decision.

ve bir karar verirler.

So that's how it works if I want to build a large cemetery.

Büyük bir mezarlık için süreç böyle işler,

But what if I've got a piece of land

Ama ya bir parça arazim varsa

and I just want to bury a few people, like five or six?

ve sadece beş, altı gibi

birkaç kişiyi defnetmek istiyorsam?

Well, then -- actually, I don't need permission from anyone!

O zaman, aslında izin almama gerek yok!

There's actually almost no regulation in the UK around burial,

Defin konusunda Britanya'da

neredeyse hiç düzenleme yok,

and the little bit that there is, is about not polluting water courses,

sadece küçük düzenlemeler var,

su yolunu kirletmemek,

like not polluting rivers or groundwater.

nehir veya yeraltı suyu kirletmemek gibi.

So actually, if you want to go and make your own mini-cemetery,

Yani kendinize ait küçük bir mezarlık yapmak istiyorsanız,

then you can.

yapabilirsiniz.

But I mean, like -- really, who does this? Right?

Ama kim yapar ki böyle bir şeyi, değil mi?

Well, if you're an aristocratic family and you have a large estate,

Aristokrat bir aileyseniz

ve büyük bir mülkünüz varsa,

then there's a chance that you'll have a mausoleum on it,

o zaman muhtemelen bir anıt mezarınız vardır

and you'll bury your family there.

ve ailenizi oraya defnedersiniz.

But the really weird thing

Ama çok garip olan şey,

is that you don't need to have a piece of land of a certain size

insanları defnetme izni için

before you're allowed to start burying people on it.

belli büyüklükte bir araziniz olmasına gerek yok

And so that means that, technically,

Yani bu demek ki, teknik olarak,

this applies to, like, the back garden of your house in the suburbs.

buna evinizin arka bahçesi da dahil.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So what if you wanted to try this yourself at home?

Kendi evinizde denemek istiyorsanız,

Well, there's a few councils that have guidance on their website

bazı belediye meclislerinin websitelerinde

size yardım edebilecek kılavuzlar var.

which can help you.

So, the first thing that they tell you

Size söyledikleri ilk şey,

is that you need to have a certificate of burial before you can go ahead --

başlamadan önce defin sertifikasına

sahip olmanıza gerek var,

you're not allowed to just murder people and put them under the patio.

cinayet işleyip, verandanın altına gömemezsiniz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

They also tell you that you need to keep a record of where the grave is.

Söylenen bir başka şey ise, mezarın yerinin kaydını tutmalısınız.

But that's pretty much it for formal requirements.

Ama resmi zorunuluklar burada bitiyor.

Now, they do warn you that your neighbors might not like this,

Komşunuzun bundan hoşlanmayabiliceği

konusunda da uyarırlar,

but, legally speaking, there's almost nothing that they can do about it.

ama kanunen, yapabilecekleri

neredeyse hiçbir şey yok.

And just in case any of you still had that profit idea in your mind

Ve o defin alanlarının maliyeti

about how much those burial plots cost

ve ne kadar para kazanabileceğinize dair

and how much money you might be able to make,

hâlâ kazanç yapma fikri aklınızdaysa,

they also warn that it might cause the value of your house

evinizin değerinin yüzde 20 düşebileceği

to drop by 20 percent.

konusunda da sizi uyarırlar.

Although, actually, it's more likely

Aslında muhtemelen evinizi

that no one will want to buy your house at all after that.

bundan sonra kimse satın almak istemeyecektir.

So what I find fascinating about this

Bu konuda ilgimi çeken şey,

is the fact that it kind of sums up many of our attitudes towards death.

ölüme dair tavırlarımızın

çoğunu özetliyor olması.

In the UK, and I think that the figures across Europe are probably similar,

Britanya'da ve sanırım Avrupa'daki

rakamlar muhtemelen benzer.

only about 30 percent of people have ever talked to anyone

Halkın sadece yaklaşık yüzde 30'ü

ölüme dair istekleri hakkında biriyle konuşmuş.

about their wishes around death,

and even for people over 75,

75 yaş üzeri insanların bile

only 45 percent of people have ever talked about this.

sadece yüzde 45'i bu konuda konuşmuş.

And the reasons that people give ... you know,

Ve insanların verdiği nedenler,

they think that their death is far off

ölümlerinin uzakta olduğunu düşünürler

or they think that they're going to make people uncomfortable

ya da ölüm hakkında konuşarak insanları

by talking about it.

rahatsız edeceklerini düşünürler.

And you know, to a certain extent,

Ve bence, belli bir ölçüde,

there are other people out there who are taking care of things for us.

bizim için bazı şeyleri halleden

başka insanlar var.

The government has all this regulation and bureaucracy around things

Devlet, ölüyü defnetme gibi durumlar için

like burying a death, for example,

düzenleme ve bürokrasiye sahip

and there's people like funeral directors

ve cenaze müdürü gibi tüm iş hayatlarını

who devote their entire working lives to this issue.

bu konuya adamış insanlar var.

But when it comes to our cities

Ama konu şehirlerimize geldiğinde

and thinking about how death fits in our cities,

ölümün şehirlerimizdeki yerini düşünürsek,

there's much less regulation and design and thought

düşünebileceğimizden daha az düzenleme,

tasarım ve düşünce var.

than we might imagine.

So we're not thinking about this,

Yani biz bu konuyu düşünmüyoruz,

but all of the people we imagine are thinking about it --

ama düşündüklerini sandığımız

they're not taking care of it either.

tüm o insanlar da düşünmüyorlar.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)