Zahra' Langhi: Why Libya's revolution didn't work -- and what might

Zahra' Langhi: Libya'daki devrim neden başarısız oldu? -- Eksik olan neydi?

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Diba Szamosi Gözden geçirme: banu yobas

I have never, ever forgotten the words of my grandmother

Sürgünde ölen büyükannemin sözlerini

who died in her exile:

asla ve asla unutmadım:

"Son, resist Gaddafi. Fight him.

"Evlat, Kaddafi'ye diren. Onunla savaş.

But don't you ever turn

Ama hiçbir zaman

into a Gaddafi-like revolutionary."

Kaddafi-türü bir devrimciye dönüşme."

Almost two years have passed

Hem Tunus hem de Mısır devrimlerindeki

since the Libyan Revolution broke out,

halk seferberliği dalgalarından ilham alan,

inspired by the waves of mass mobilization

Libya Devrimi patlak verdiğinden bu yana

in both the Tunisian and the Egyptian revolutions.

neredeyse iki yıl geçti.

I joined forces with many other Libyans inside and outside Libya

Kaddafi'nin zorba rejimine karşı bir devrim başlatmak

to call for a day of rage

ve bir öfke günü çağrısı yapmak için

and to initiate a revolution against the tyrannical regime of Gaddafi.

Libya içinde ve dışındaki birçok Libyalı ile güç birliği yaptım.

And there it was, a great revolution.

Ve sonunda oldu, büyük bir devrim.

Young Libyan women and men were at the forefront

Genç Libyalı kadınlar ve erkekler en ön saftaydı

calling for the fall of the regime,

rejimin düşmesi çağrısı yapıyor,

raising slogans of freedom, dignity, social justice.

özgürlük, onur, sosyal adalet sloganları atıyorlardı.

They have shown an exemplary bravery

Kaddafi'nin acımasız diktatörlüğüne karşı

in confronting the brutal dictatorship of Gaddafi.

göğüs gererek bir cesaret örneği sergilediler.

They have shown a great sense of solidarity

En batıdan, en doğuya ve güneye

from the far east to the far west to the south.

büyük bir dayanışma sağduyusu gösterdiler.

Eventually, after a period of six months of brutal war

En sonunda, altı aylık acımasız bir savaş döneminden

and a toll rate of almost 50,000 dead,

ve yaklaşık 50,000 ölü verdikten sonra

we managed to liberate our country and to topple the tyrant.

despotu devirmeyi ve ülkemizi özgürleştirmeyi başardık.

(Applause)

(Alkışlar)

However, Gaddafi left behind a heavy burden,

Ancak, Kaddafi arkasında ağır bir yük bıraktı,

a legacy of tyranny, corruption and seeds of diversions.

bir tiranlık mirası, yozlaşma ve bölünme tohumları.

For four decades Gaddafi's tyrannical regime

Kırk yıl boyunca Kaddafi’nin despotluk rejimi,

destroyed the infrastructure as well as the culture and the moral fabric of Libyan society.

Libya toplumunun kültürüyle birlikte altyapısını ve ahlaki dokusunu tahrip etti.

Aware of the devastation and the challenges,

Yıkım ve zorlukların farkında olmama rağmen,

I was keen among many other women to rebuild the Libyan civil society,

diğer birçok kadınla birlikte, Libya sivil toplumunun yeniden inşası,

calling for an inclusive and just transition

demokrasiye adil ve katılımcı bir geçiş ve

to democracy and national reconciliation.

milli mutabakat çağrısı yapmak için istekliydim.

Almost 200 organizations were established in Benghazi

Kaddafi’nin düşüşü esnasında ve hemen sonrasında

during and immediately after the fall of Gaddafi --

Bingazi’de yaklaşık 200 --

almost 300 in Tripoli.

Trablus’ta yaklaşık 300 örgüt kuruldu.

After a period of 33 years in exile, I went back to Libya,

33 yıllık sürgün sonrasında, Libya’ya geri döndüm ve

and with unique enthusiasm,

benzersiz bir şevkle

I started organizing workshops

kapasite oluşturma üzerine,

on capacity building, on human development of leadership skills.

liderlik becerilerinde insani gelişim üzerine seminerler düzenlemeye başladım.

With an amazing group of women,

Harika bir grup kadınla birlikte,

I co-founded the Libyan Women's Platform for Peace,

Barış için Libyalı Kadınlar Platformunu kurdum,

a movement of women, leaders, from different walks of life,

toplumun farklı kesimlerinden oluşan,

to lobby for the sociopolitical empowerment of women

bir "kadınlar", "liderler", hareketi,

and to lobby for our right

kadınların sosyopolitik güçlenmesi,

for equal participation in building democracy and peace.

demokrasi ve barışın inşasında eşit katılım hakkımız için lobi yapmak amacıyla.

I met a very difficult environment in the pre-elections,

Ön seçimlerde çok zor bir ortamla karşılaştım,

an environment which was increasingly polarized,

tahakküm ve dışlamanın bencil politikalarıyla şekillenmiş,

an environment which was shaped by the selfish politics of dominance and exclusion.

gittikçe kutuplaşan bir ortamla.

I led an initiative by the Libyan Women's Platform for Peace

Barış için Libyalı Kadınlar Platformunda, daha katılımcı bir seçim yasası

to lobby for a more inclusive electoral law,

için lobi oluşturmaya öncülük ettim,

a law that would give every citizen, no matter what your background,

bu yasa, geçmişi ne olursa olsun, herkesin

the right to vote and run,

seçme ve seçilme hakkını kullanabilmesini

and most importantly to stipulate on political parties

ve daha da önemlisi, politik partilerde erkekle kadınların

the alternation of male and female candidates

seçim listelerinde dönüşümlü olarak hem yatay hem de dikeyde yer almasını

vertically and horizontally in their lists,

zorunlu kılmayı, karma liste oluşturmayı

creating the zipper list.

sağlayacaktı.

Eventually, our initiative was adopted and successful.

Sonunda, girişimlerimiz başarıyla kabul edildi.

Women won 17.5 percent of the National Congress

İlk seçimlerde, son 52 yılda ilk defa kadınlar,

in the first elections ever in 52 years.

Ulusal Meclis'in yüzde 17.5'i oranında oy aldılar.

(Applause)

(Alkışlar)

However, bit by bit, the euphoria of the elections,

Ancak, azar azar, seçimlerin ve bir bütün olarak

and of the revolution as a whole,

devrimin neşesi yok olmaya

was fading out --

başladı--

for every day we were waking up to the news of violence.

çünkü her gün yeni şiddet haberlerine uyanıyorduk.

One day we wake up to the news

Bir gün, Sufi anıtları ve tarihi camiler

of the desecration of ancient mosques and Sufi tombs.

saygısızlıkla kirletildiği haberine uyanıyorduk.

On another day we wake up to the news

Öteki gün, konsolos saldırıya uğruyor,

of the murder of the American ambassador and the attack on the consulate.

Amerikan büyükelçisi cinayete kurban gidiyordu.

On another day we wake up to the news

Bir başka gün ise ordu mensuplarına

of the assassination of army officers.

suikast düzenleniyordu.

And every day, every day we wake up with the rule of the militias

Ve her geçen gün milislerin kurallarıyla

and their continuous violations of human rights of prisoners

tutsakların insan haklarını ihlal etmelerine

and their disrespect of the rule of law.

ve hukukun üstünlüğünü yok saymalarına tanık olduk.

Our society, shaped by a revolutionary mindset,

Devrimci bir zihniyetle şekillenmiş toplumumuzda

became more polarized

kutuplaşmalar başladı,

and has driven away from the ideals and the principles --

en başta belirlediğimiz özgürlük, saygınlık, sosyal adalet

freedom, dignity, social justice --

gibi ideallerinden ve prensiplerinden

that we first held.

uzaklaştı.

Intolerance, exclusion and revenge

Hoşgörüsüzlük, ayrımcılık ve intikam

became the icons of the [aftermath] of the revolution.

devrim sonrası ikonlar haline geldi.

I am here today not at all to inspire you

Ben bugün burada size sadece, başarılı karma liste ve

with our success story of the zipper list and the elections.

seçim öyküleryle ilham vermek için bulunmuyorum.

I'm rather here today to confess

Bugün, bir ulus olarak nasıl yanlış seçimler yapıp

that we as a nation took the wrong choice, made the wrong decision.

yanlış kararlar verdiğimizi itiraf etmek için buradayım.

We did not prioritize right.

Önceliklerimizi doğru seçemedik.

For elections did not bring peace and stability and security in Libya.

Seçimler Libya'ya güvenlik, barış ve istikrar kazandırmadı.

Did the zipper list and the alternation between female and male candidates

Karma liste ve kadın-erkek adaylar

bring peace and national reconciliation?

ulusal uzlaşmayı sağladı mı?

No, it didn't.

Hayır. Sağlamadı.

What is it, then?

Ne oldu peki?

Why does our society continue to be polarized and dominated

Toplumumuz neden kutuplaşmaya ve ayrımcı, bencil politikaların, ki onları

with selfish politics of dominance and exclusion, by both men and women?

kadınlar ve erkekler birlikte yaptılar, baskısı altında kalmaya devam etti?

Maybe what was missing was not the women only,

Belki eksik olan sadece kadınlar değildi, asıl eksiklik

but the feminine values of compassion, mercy and inclusion.

kadınsı değerler olan şefkat, merhamet ve kabullenmeydi.

Our society needs national dialogue and consensus-building

Toplumumuzun --kutuplaşma ve bölünmelere neden olan

more than it needed the elections,

seçimlerden daha çok--

which only reinforced polarization and division.

ulusal bir diyalog ile oybirliğine ihtiyacı var.

Our society needs the qualitative representation of the feminine

Toplumumuzun, kadınların temsil edenlerin

more than it needs the numerical, quantitative representation of the feminine.

sayısından ziyade niteliğinin artırılmasına ihtiyacı var.

We need to stop acting as agents of rage and calling for days of rage.

Öfke temsilcileri gibi hareket edip, intikam çağrıları yapmayı bırakmamız gerekiyor.

We need to start acting as agents of compassion and mercy.

Şefkat ve merhamet temsilcileri gibi hareket etmeye başlamamız lazım.

We need to develop a feminine discourse

Ayrımcılık yerine kabullenme, intikam yerine merhamet,

that not only honors but also implements

çekişme yerine destekleme gibi özellikleri

mercy instead of revenge, collaboration instead of competition,

onurlandıran ve uygulayan bir kadın hareketi

inclusion instead of exclusion.

başlatmalıyoz.

These are the ideals that a war-torn Libya

Savaşın parçaladığı Libya'nın barışa ulaşmak için

needs desperately in order to achieve peace.

umutsuzca ihtiyacı olan idealler bunlar olmalı.

For peace has an alchemy,

Barışın bir simyası vardır

and this alchemy is about the intertwining, the alternation

ve bu simya, kadın ve erkek bakışaçılarının

between the feminine and masculine perspectives.

iç içe olmasını ve karşılıklı iletişimini gerektirir.

That's the real zipper.

İşte asıl karma bu.

And we need to establish that existentially

Ve bunu sosyopolitik olarak yapmadan önce,

before we do so sociopolitically.

varoluşsal olarak yapmalıyız.

According to a Quranic verse

Kuran'da bir ayette denildiği gibi:

"Salam" -- peace -- "is the word of the all-merciful God, raheem."

"Selamet" --barış-- "merhametli Allah'ın, rahimin sözüdür."

In turn, the word "raheem," which is known in all Abrahamic traditions,

Ayrıca, tüm semavi kültürlerde bilinen "rahim" sözcüğü

has the same root in Arabic as the word "rahem" -- womb --

Arapça kökenli "rahem" -- rahim-- kelimesinden gelir

symbolizing the maternal feminine encompassing all humanity

ve kadınların anaçlığının, kadından erkeğe,

from which the male and the female,

tüm kabilelerden halklara kadar

from which all tribes, all peoples, have emanated from.

tüm insanlığı kuşattığını sembolize eder.

And so just as the womb entirely envelopes the embryo, which grows within it,

Yani, rahim nasıl bir embriyonun oluşmasını sağlayıp onu büyütürse

the divine matrix of compassion nourishes the entire existence.

şefkatin sonsuz matrisi de tüm varoluşu o şekilde besler.

Thus we are told that "My mercy encompasses all things."

Bu yüzden bize şöyle dendi: "Merhametim herşeyi sarmalar."

Thus we are told that "My mercy takes precedence over my anger."

Bu yüzden bize şöyle dendi: "Merhametim öfkemden üstün gelir."

May we all be granted a grace of mercy.

Hepimiz merhamet lütfuyla onurlandırılalım.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)