Sean Gourley on the mathematics of war

Sean Gourley ile savaşın matematiği üzerine

Çeviri: Sancak Gülgen Gözden geçirme: Ramazan Gurer

We look around the media, as we see on the news from Iraq,

Medyaya bakıyoruz, haberleri izliyoruz Irak’taki,

Afghanistan, Sierra Leone,

Afganistan’daki, Sierra Leone’deki,

and the conflict seems incomprehensible to us.

ve çatışma bize anlaşılmaz geliyor.

And that's certainly how it seemed to me when I started this project.

Bu projeye başladığım anda bana nasıl gözüktüğü tamamen böyleydi.

But as a physicist,

Ancak bir fizikçi olarak,

I thought, well if you give me some data,

Düşündüm ki; bana biraz veri sağlarsanız,

I could maybe understand this. You know, give us a go.

Belki bunu nedenini anlayabilirim. Bilirsiniz, sadece bir fırsat verin.

So as a naive New Zealander

Saf bir Yeni Zelandalı olarak

I thought, well I'll go to the Pentagon.

Düşündüm ki; Pentagon’a gideceğim.

Can you get me some information?

Biraz bilgi edinebilir miyim?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

No. So I had to think a little harder.

Hayır. Bu yüzden biraz daha fazla düşünmek zorundaydım.

And I was watching the news one night in Oxford.

Bir gece Oxford'tayken haberleri izliyordum

And I looked down at the chattering heads on my channel of choice.

Ve izlediğim kanaldaki gevezelere baktım.

And I saw that there was information there.

Ve gördüm ki; burada bilgi duruyor.

There was data within the streams of news that we consume.

Tükettiğimiz haber akışının içinde veriler var.

All this noise around us actually has information.

Etrafımızdaki bütün bu yaygara bilgi taşıyor.

So what I started thinking was,

Dolayısıyla düşündüğüm şey,

perhaps there is something like open source intelligence here.

belki de açık kaynak istihbaratı gibi bir şey burada olabilir.

If we can get enough of these streams of information together,

Bu bilgi akışını bir araya getirebilirsek

we can perhaps start to understand the war.

belki savaşı anlamaya başlayabiliriz.

So this is exactly what I did. We started bringing a team together,

Yaptığım şey de tamamen budur. Bir takım oluşturmaya başladık,

an interdisciplinary team of scientists,

bilim adamların olduğu disiplinlerarası bir takım

of economists, mathematicians.

ekonomistlerin, matematikçilerin olduğu

We brought these guys together and we started to try and solve this.

Bu adamları bir araya getirdik ve bunu denemeye ve çözmeye başladık.

We did it in three steps.

Üç adımda gerçekleştirdik.

The first step we did was to collect. We did 130 different sources of information --

İlk adım bir araya getirmekti. 130 farklı bilgi kaynağını topladık --

from NGO reports to newspapers and cable news.

hükümet dışı kaynaklardan, gazetelerden ve haber kanallarından

We brought this raw data in and we filtered it.

İşlenmemiş bu verileri aldık ve filtreledik.

We extracted the key bits on information to build the database.

Veri tabanını oluşturmak için kilit bölümleri aldık.

That database contained

Bu veri tabanının içerdikleri

the timing of attacks,

saldırıların zamanlaması

the location, the size and the weapons used.

konumu, büyüklüğü ve kullanılan silahları.

It's all in the streams of information we consume daily,

Her gün kullandığımız bilgi akışının içinde olanlar şeyler.

we just have to know how to pull it out.

sadece bunu nasıl çekip çıkartacağımızı bilmemiz gerekiyordu.

And once we had this we could start doing some cool stuff.

Ve bir kere yaptıktan sonra eğlenceli kısma başlayabilirdik.

What if we were to look at the distribution of the sizes of attacks?

İster misiniz saldırıların büyüklüğünün dağılımına bir bakalım?

What would that tell us?

Bize ne söyleyecekti?

So we started doing this. And you can see here

O nedenle bunu yapmaya başladık. Ve burada görebilirsiniz

on the horizontal axis

yatay eksen üzerinde

you've got the number of people killed in an attack

bir saldırıda ölen insanların sayısını biliyorsunuz

or the size of the attack.

ya da saldırının büyüklüğü.

And on the vertical axis you've got the number of attacks.

Ve dikey eksen üzerinde saldırıların sayısı bulunmaktadır.

So we plot data for sample on this.

Verileri örnek için bunun üzerinde yerleştiriyoruz.

You see some sort of random distribution --

Bir nevi tesadüfi dağılım görmektesiniz --

perhaps 67 attacks, one person was killed,

belki 67 saldırıda, bir kişi öldürüldü,

or 47 attacks where seven people were killed.

veya 47 saldırıda 7 kişi öldürüldü.

We did this exact same thing for Iraq.

Bunun aynısını Irak üzerinde denedik.

And we didn't know, for Iraq what we were going to find.

Irak için ne bulacağımızdan haberimiz yoktu.

It turns out what we found was pretty surprising.

Sonunda bulduklarımız oldukça şaşırtıcıydı.

You take all of the conflict,

Bütün bu anlaşmazlıkları alın,

all of the chaos, all of the noise,

bütün bu kaos, gürültü,

and out of that

ve bunun dışında

comes this precise mathematical distribution

bu kesin matematiksel dağılım ortaya çıkıyor

of the way attacks are ordered in this conflict.

bu çatışmada düzenlenen saldırıların davranışı.

This blew our mind.

Zihnimizde şimşekler çaktı

Why should a conflict like Iraq have this

Neden Irak gibi bir çatışmada elde ettik böyle bir şeyi

as its fundamental signature?

asıl olan bir işareti?

Why should there be order in war?

Niçin savaşın içinde böyle bir düzen vardı?

We didn't really understand that.

Bunu aslında anlamadık.

We thought maybe there is something special about Iraq.

Düşündük ki; belki de Irak’ı özel yapan bir şey var.

So we looked at a few more conflicts.

Bu yüzden birkaç çatışmaya daha baktık.

We looked at Colombia, we looked at Afghanistan,

Kolombiya'dakine baktık, Afganistan’dakine baktık,

and we looked at Senegal.

ve Senegal’dakine baktık.

And the same pattern emerged in each conflict.

Her çatışma da aynı model ortaya çıktı.

This wasn't supposed to happen.

Olması gereken bu değildi.

These are different wars, with different religious factions,

Bunlar farklı savaşlar, farklı dinsel ayrılıklar,

different political factions, and different socioeconomic problems.

farklı politik itilaflar, ve farklı sosyoekonomik problemler var.

And yet the fundamental patterns underlying them

Yine de altında yatan temel modeller

are the same.

aynıydı.

So we went a little wider.

Biraz daha kapsamı genişlettik

We looked around the world at all the data we could get our hands on.

Elimize geçirebileceğimiz dünyadaki bütün verileri gözden geçirdik.

From Peru to Indonesia,

Peru’dan Endonezya’ya

we studied this same pattern again.

aynı modeli tekrar çalıştık.

And we found that not only

Bulduklarımız sadece

were the distributions these straight lines,

bu doğrusal dağılımlar değil,

but the slope of these lines, they clustered around

ama bu doğruların eğimiydi, onların toplandığı

this value of alpha equals 2.5.

Alfa'nın bu değeri 2.5 'a eşittir.

And we could generate an equation

Ve oluşturacağımız formülle

that could predict the likelihood of an attack.

bir saldırının olasılığını tahmin edebilirdik.

What we're saying here

Burada söylediğimiz

is the probability of an attack killing X number of people

X sayıdaki insanın öldüğü bir saldırının olasılığıdır.

in a country like Iraq

Irak gibi bir ülkede mesela,

is equal to a constant, times the size of that attack,

ya da bir sabite, saldırının büyüklüğünün katlarına eşittir,

raised to the power of negative alpha.

negatif Alfa üssüne yükseltilmiş bir sayı olabilir.

And negative alpha is the slope of that line I showed you before.

Ve negatif Alfa size daha önce gösterdiğim doğrunun eğimidir.

So what?

Peki n'olcak?

This is data, statistics. What does it tell us about these conflicts?

Bu veri istatistikidir. Bize bu çatışmalar hakkında ne diyor?

That was a challenge we had to face as physicists.

Biz fizikçiler olarak karşılaştığımız bir meseldir bu.

How do we explain this?

Bunu nasıl açıklayabiliriz?

And what we really found was that alpha,

Gerçekten bulduğumuz Alfa

if we think about it, is the organizational

Eğer gerçekten bunun hakkında kafa yorarsak, bu örgütsel

structure of the insurgency.

ayaklanmanın yapısıdır

Alpha is the distribution of the sizes of attacks,

Alfa, saldırıların boyutlarının dağılımıdır.

which is really the distribution

gerçek dağılımıdır

of the group strength carrying out the attacks.

saldırıları düzenleyen grup direncinin.

So we look at a process of group dynamics:

Bu nedenle grup dinamiklerinin bir sürecine bakarsak --

coalescence and fragmentation,

birleşme ve parçalara ayrılma.

groups coming together, groups breaking apart.

Gruplar bir araya geliyor. Gruplar dağılıyor.

And we start running the numbers on this. Can we simulate it?

Bunun üzerindeki sayıları kullanmaya başlıyoruz. Bunu simüle edebilir miyiz?

Can we create the kind of patterns that we're seeing

Gördüğümüz modellerin benzerini yapabilir miyiz

in places like Iraq?

Irak gibi yerlerde?

Turns out we kind of do a reasonable job.

Sonuçta mantıklı bir iş çıkarabilir sayılırız.

We can run these simulations.

Bu simülasyonları oluşturabiliriz.

We can recreate this using a process of group dynamics

Grup dinamiklerini kullanarak bunu tekrardan oluşturabiliriz

to explain the patterns that we see

gördüğümüz bu modelleri açıklamak için

all around the conflicts around the world.

dünyanın her tarafında olan çatışmalardaki.

So what's going on?

Peki neler oluyor?

Why should these different -- seemingly different conflicts

Niçin bunlar farklı -- görünüşe göre farklı çatışmalar

have the same patterns?

benzer modellere sahip?

Now what I believe is going on is that

Şimdi devam etmekte olan inandığım şey

the insurgent forces, they evolve over time. They adapt.

isyancı güçler zamanla gelişiyorlar. Uyum sağlıyorlar.

And it turns out there is only one solution

Sonuçta tek bir çözüm noktasına geliyor

to fight a much stronger enemy.

çok daha güçlü düşmanla savaşmak için.

And if you don't find that solution as an insurgent force,

Ve eğer bu çözümü isyancı güç olarak bulamazsanız,

you don't exist.

var olamazsınız.

So every insurgent force that is ongoing,

Bu yüzden gelişmekte olan her isyancı güç,

every conflict that is ongoing,

devam eden her çatışma,

it's going to look something like this.

bunun gibi bir şeye benzeyecektir.

And that is what we think is happening.

Oluştuğunu düşündüğümüz şey budur.

Taking it forward, how do we change it?

Bunu nasıl değiştirdiğimizi bir adım ileriye götürelim?

How do we end a war like Iraq?

Irak gibi bir savaşı nasıl bitirebiliriz?

What does it look like?

Nasıl görünüyor?

Alpha is the structure. It's got a stable state at 2.5.

Alfa yapımız. 2.5’ta sabit bir konumu var.

This is what wars look like when they continue.

Bu savaşların devam ederken nasıl göründüğüdür.

We've got to change that.

Bunu değiştirmek zorundayız.

We can push it up:

Onu yükseltebiliriz.

the forces become more fragmented;

Güçler daha çok parçalara ayrılmış olur.

there is more of them, but they are weaker.

Onlardan daha fazla olur, fakat daha da zayıftırlar.

Or we push it down:

Ya da aşağıya çekebiliriz.

they're more robust; there is less groups;

Daha dirençliler. Daha az sayıda gruplar.

but perhaps you can sit and talk to them.

Ancak belki onlarla oturup konuşabiliriz.

So this graph here, I'm going to show you now.

Yani buradaki grafik, şimdi size göstereceğim.

No one has seen this before. This is literally

Daha önce bunu kimse görmedi. Bu tamamen

stuff that we've come through last week.

geçen hafta sonuçlandırdığımız bir şey.

And we see the evolution of Alpha through time.

Burada Alfanın zaman içindeki gelişimini görüyoruz.

We see it start. And we see it grow up to the stable state

Başlangıcı görüyoruz. Sabit bir konuma kadar yükseldiğini görüyoruz

the wars around the world look like.

dünyadaki savaşlar buna benzer.

And it stays there through the invasion of Fallujah

Falusia’nun işgali boyunca orada kalır

until the Samarra bombings in the

ta ki Samara bombalamalarına kadar

Iraqi elections of '06.

2006 Irak seçimlerindeki.

And the system gets perturbed. It moves upwards

Sistem kaygı verici olmaktadır. Yukarılara hareket ediyor

to a fragmented state.

bir parçalanmış duruma doğru.

This is when the surge happens.

Bu gerilimin oluştuğu zamandır.

And depending on who you ask,

Ve kime sorduğunuza bağlıdır.

the surge was supposed to push it up even further.

gerilim onu daha yukarıya çıkarabilirdi.

The opposite happened.

Tam tersi oldu.

The groups became stronger.

Gruplar daha güçlendi.

They became more robust.

Daha dirençli oldular.

And so I'm thinking, right, great, it's going to keep going down.

Bu nedenle düşünüyorum da, doğru, müthiş, aşağıya inmeye devam edecek.

We can talk to them. We can get a solution. The opposite happened.

Onlarla konuşabiliriz. Bir çözüm bulabiliriz. Tam tersi oldu.

It's moved up again. The groups are more fragmented.

Tekrar yukarıya çıktı. Gruplar daha da bölündü.

And this tells me one of two things.

Bu bana iki şeyden birini söylüyor.

Either we're back where we started

Ya başladığımız yere geri döneceğiz,

and the surge has had no effect;

ya da gerilimin hiçbir etkisi olmadı.

or finally the groups have been fragmented to the extent

Ya da sonuçta gruplar belli bir noktaya kadar parçalandı

that we can start to think about maybe moving out.

onların çıktığını düşünmeye başlayadığımız noktaya.

I don't know what the answer is to that.

Buna verilecek cevabın ne olduğunu bilmiyorum.

But I know that we should be looking at the structure of the insurgency

Ancak biliyorum ki; isyanın yapısına bakıyor olmalıyız.

to answer that question.

bu soruyu cevaplayabilmek için.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)