Jon Gosier: The problem with "trickle-down techonomics"

Çeviri: Yunus ASIK Gözden geçirme: Eren Gokce

As a software developer and technologist,

Bir yazılımcı ve teknoloji uzmanı olarak,

I've worked on a number of civic technology projects

yıllar boyunca sayısız kentsel teknoloji

over the years.

projesinde çalıştım.

Civic tech is sometimes referred to as tech for good,

Kentsel teknoloji, insanlık problemlerini çözmek

using technology to solve humanitarian problems.

için kullanıldığından yararlı teknoloji olarak da adlandırılır.

This is in 2010 in Uganda,

2010 yılında Uganda'da

working on a solution that allowed local populations

devletin, lokal nüfusun cep telefonlarını

to avoid government surveillance on their mobile phones

görüş ayrılığı yüzünden denetlemesine karşı çıkılması üzerine

for expressing dissent.

bu sorunla ilgili çalışıldı.

That same technology was deployed later in North Africa

Aynı teknoloji daha sonra Kuzey Afrika'da,

for similar purposes to help activists stay connected

benzer bir amaç için; nüfusu kontrol etmek için

when governments were deliberately shutting off connectivity

devlet bilerek bağlantıyı kestiğinde, aktivistlerin bağlı kalmasına

as a means of population control.

yardımcı olmak amacıyla kullanıldı.

But over the years, as I have thought about these technologies

Ama yıllar geçtikçe, bütün bu teknolojiler

and the things that I work on,

ve çalıştığım işler üzerine düşündüğümde,

a question kind of nags in the back of my mind, which is,

zihnimi kurcalayan bir soru oluştu.

what if we're wrong about the virtues of technology,

Ya teknolojinin erdemleri konusunda yanılıyorsak

and if it sometimes actively hurts

ve biz yardım etmeye çalışırken,

the communities that we're intending to help?

aslında bazen toplumlara gerçek anlamda zarar veriyorsa?

The tech industry around the world tends to operate under similar assumptions

Dünyanın dört bir yanındaki teknoloji endüstrileri, herkesi olumlu yönde

that if we build great things,

etkileyecek büyük bir şey yapma

it will positively affect everyone.

varsayımıyla hareket ederler.

Eventually, these innovations will get out and find everyone.

Nihayetinde, bu inovasyonlar dışarıya açılacak ve herkese ulaşacak.

But that's not always the case.

Ama bu durum her zaman geçerli değil.

I like to call this blind championing of technology "trickle-down techonomics,"

Ben teknolojinin bu kör savunmasına bir cümleyi kopyalayarak,

"teknolojik süzülme" diyorum.

to borrow a phrase. (Laughter)

(Gülüşmeler)

We tend to think that if we design things for the select few,

Eğer seçkin şeyler tasarlarsak er ya da geç bu teknolojilerin

eventually those technologies will reach everyone,

herkese ulaşacağını sanma eğilimindeyiz,

and that's not always the case.

ama her zaman böyle olmuyor.

Technology and innovation behaves a lot like wealth and capital.

Teknoloji ve inovasyon daha çok para ve zenginlik gibi hareket eder.

They tend to consolidate in the hands of the few,

Birkaç kişinin elinde bulunma eğiliminde olurlar

and sometimes they find their way out into the hands of the many.

ve bazen birçok kişinin eline geçme imkânı bulurlar.

And so most of you aren't tackling oppressive regimes on the weekends,

Çoğunuz hafta sonlarında baskı rejimiyle mücadele etmediğinizden,

so I wanted to think of a few examples that might be a little bit more relatable.

biraz daha ilişkilendirebilmek için birkaç örnek düşünmenizi istedim.

In the world of wearables and smartphones and apps,

Giyilebilir teknoloji, akıllı telefonlar ve uygulamaların dünyasında,

there's a big movement to track people's personal health

kişisel sağlığınızı takip edebildiğiniz büyük bir akım var.

with applications that track the number of calories that you burn

Ne kadar kalori yaktığınızı takip edebileceğiniz,

or whether you're sitting too much or walking enough.

fazla mı oturduğunuzu ya da yürüyüşünüzün yeterli mi olduğunu gösteren programlar.

These technologies make patient intake in medical facilities much more efficient,

Bu teknolojiler, tıbbi tesislerde hasta alımını çok daha etkili hâle getiriyor

and in turn, these medical facilities

ve sonrasında bu tıbbi tesisler

are starting to expect these types of efficiencies.

bu verimlilik türlerini beklemeye başlıyorlar.

As these digital tools find their way into medical rooms,

Peki, bu dijital araçlar tıbbi odalara girip

and they become digitally ready,

dijital açıdan hazır olduktan sonra,

what happens to the digitally invisible?

dijital görünümlü olamayana ne oluyor?

What does the medical experience look like

Hareketlerinin kaydını tutacak

for someone who doesn't have the $400 phone or watch

400$'lık bir telefonu ya da saati olmayanın

tracking their every movement?

tıbbi deneyimi nasıl olacak?

Do they now become a burden on the medical system?

Tıbbi sistemin omzuna yüklenmiş bir yük mü olacaklar?

Is their experience changed?

Deneyimleri değişecek mi?

In the world of finance, Bitcoin and crypto-currencies

Finans dünyasında, sanal para ve kripto paralar

are revolutionizing the way we move money around the world,

dünya çapında para transferinde köklü değişiklikler getiriyor,

but the challenge with these technologies

ama bu teknolojilerle gelen

is the barrier to entry is incredibly high, right?

giriş güvenliği inanılmaz derecede zor, değil mi?

You need access to the same phones, devices, connectivity,

Aynı bağlantılara, telefona, cihazlara ulaşabilmeniz gerekiyor.

and even where you don't, where you can find a proxy agent,

Ulaşamadığınız durumlarda ise genelde belli miktarda nakit isteyen

usually they require a certain amount of capital to participate.

bir veri yüklenicisi bulabilirsiniz.

And so the question that I ask myself is, what happens to the last community

Bu noktada kendime sorduğum bir soru; dünyanın geri kalanı

using paper notes when the rest of the world moves to digital currency?

dijital paraya geçerken, kâğıt para kullanan son topluma ne olur?

Another example from my hometown in Philadelphia:

Kendi memleketim olan Philadelphia'dan bir örnek;

I recently went to the public library there,

geçenlerde, orada halk kütüphanesine gittiğimde

and they are facing an existential crisis.

varlıksal bir kriz yaşıyorlardı.

Public funding is dwindling,

Kamu fonu küçülüyordu,

they have to reduce their footprint to stay open and stay relevant,

açık kalıp amaçlarına hizmet etmeleri için alanlarını daraltmaları gerekliydi

and so one of the ways they're going about this

ve bunun için buldukları yol; birçok kitabı

is digitizing a number of the books and moving them to the cloud.

dijital ortama aktarmak ve buluta taşımaktı.

This is great for most kids. Right?

Birçok çocuk için bu harikadır, değil mi?

You can check out books from home,

Kitapları evden kiralayabilirsiniz,

you can research on the way to school or from school,

okula giderken veya okuldan araştırma yapabilirsiniz,

but these are really two big assumptions,

ama bunlar için iki büyük şart var.

that one, you have access at home,

Birincisi, evde bağlantın olması gerekir,

and two, that you have access to a mobile phone,

ikincisi ise, bir cep telefonuna erişimin gereklidir.

and in Philadelphia, many kids do not.

Philadelphia'da birçok çocuğun böyle bir imkânı yoktur.

So what does their education experience look like

Basit bir eğitim sistemine alışmışlarken,

in the wake of a completely cloud-based library,

tamamen bulut tabanlı bir kütüphaneye geçiş

what used to be considered such a basic part of education?

eğitim deneyimlerini nasıl etkileyecek?

How do they stay competitive?

Rekabetçi kalmayı nasıl başaracaklar?

A final example from across the world in East Africa:

Dünyanın diğer köşesindeki Doğu Afrika'dan son bir örnek daha:

there's been a huge movement to digitize land ownership rights,

Toprak mülkiyet haklarını pek çok sebepten dolayı dijital ortama

for a number of reasons.

geçirmek için büyük bir hareket vardı.

Migrant communities, older generations dying off,

Göçmen topluluklar ve art arda ölen yaşlılar

and ultimately poor record-keeping

sonucunda ortaya çıkan zayıf arşiv

have led to conflicts over who owns what.

kimin neye sahip olduğu konusunda karışıklık yaratıyordu.

And so there was a big movement to put all this information online,

Sonucunda, bütün bilgileri dijital ortama aktarma,

to track all the ownership of these plots of land,

mülk sahiplerinin kayıtlarının tutulması, buluta aktarılması

put them in the cloud, and give them to the communities.

ve toplumla paylaşılması gibi büyük bir değişim vardı.

But actually, the unintended consequence of this

Ancak, istenmeden doğan bir sonuç;

has been that venture capitalists, investors, real estate developers,

risk sermayedarları, yatırımcılar ve emlak müteahhitleri

have swooped in and they've begun buying up these plots of land

teknolojiye erişimleri

right out from under these communities,

ve bunu mümkün kılan bağlantıları olduğundan

because they have access to the technologies

bu toplumlara dadandılar ve bu toplumlardaki

and the connectivity that makes that possible.

arazileri satın almaya başladılar.

So that's the common thread that connects these examples,

Bu örnekleri birbirine bağlayan ortak payda,

the unintended consequences of the tools and the technologies that we make.

bizim yaptığımız teknoloji araçlarının istenmeyen sonuçlarıdır.

As engineers, as technologists,

Mühendisler, teknoloji uzmanları olarak

we sometimes prefer efficiency over efficacy.

bazen verimliliği, faydaya tercih edebiliyoruz.

We think more about doing things than the outcomes of what we are doing.

Sonuçlardan daha çok bir şeyler yapma konusunda düşünüyoruz.

This needs to change.

Bunun değişmesi gerekiyor.

We have a responsibility to think about the outcomes of the technologies we build,

İnşa ettiğimiz ve giderek yaşadığımız dünyayı kontrol altına alan teknolojinin

especially as they increasingly control the world in which we live.

sonuçları hakkında düşünme sorumluluğumuz var.

In the late '90s,

90'ların sonlarında,

there was a big push for ethics in the world of investment and banking.

dünya yatırım ve banka sisteminde, etik açıdan büyük bir baskı vardı.

I think in 2014, we're long overdue for a similar movement

2014 yılında, teknik ve teknoloji alanında

in the area of tech and technology.

benzer bir hareket için gecikmiş olduğumuzu düşünüyorum.

So, I just encourage you, as you are all thinking about the next big thing,

Girişimci, genel müdür, mühendis ve yapıcı olan sizleri,

as entrepreneurs, as CEOs, as engineers, as makers,

yapacağınız bir sonraki büyük şeyi düşünürken,

that you think about the unintended consequences

yaptığınız şeyin istenmeyen sonuçlarını

of the things that you're building,

düşünmeniz konusunda destekliyorum.

because the real innovation is in finding ways to include everyone.

Çünkü gerçek inovasyon, herkesi kapsayan yollar bulmaktır.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)