Jon Gosier: The problem with "trickle-down techonomics"

Translator: Nguyen Trang Reviewer: Tien Pham

As a software developer and technologist,

Là nhà phát triển phần mềm và kỹ sư công nghệ,

I've worked on a number of civic technology projects

tôi làm cho rất nhiều dự án công nghệ dân sự

over the years.

trong nhiều năm qua.

Civic tech is sometimes referred to as tech for good,

Công nghệ dân sự đôi khi được gọi là kỹ thuật hàng hóa

using technology to solve humanitarian problems.

sử dụng công nghệ để giải quyết các vấn đề nhân đạo.

This is in 2010 in Uganda,

Vào năm 2010 tại Uganda,

working on a solution that allowed local populations

tôi làm cho một dự án cho phép người dân địa phương

to avoid government surveillance on their mobile phones

ngăn chặn chính quyền theo dõi các cuộc điện thoại của họ

for expressing dissent.

nhằm bày tỏ bất đồng quan điểm.

That same technology was deployed later in North Africa

Công nghệ tương tự đã được khai thác sau đó ở Bắc Phi

for similar purposes to help activists stay connected

vì mục đích tương tự nhằm giúp các nhà hoạt động giữ liên lạc

when governments were deliberately shutting off connectivity

khi chính phủ cố tình chặn các kết nỗi

as a means of population control.

như một biện pháp kiểm soát người dân.

But over the years, as I have thought about these technologies

Nhưng nhiều năm qua, tôi nghĩ về những công nghệ này

and the things that I work on,

và những thứ tôi làm,

a question kind of nags in the back of my mind, which is,

một câu hỏi day dứt trong đầu tôi, nó là

what if we're wrong about the virtues of technology,

điều gì xảy ra nếu chúng ta nhầm về tác dụng của công nghệ

and if it sometimes actively hurts

và nếu nó gây tổn thương

the communities that we're intending to help?

đến cộng đồng chúng ta định giúp đỡ?

The tech industry around the world tends to operate under similar assumptions

Ngành công nghệ trên thế giới có xu hướng hoạt động theo các giả định tương tự

that if we build great things,

rằng nếu chúng ta làm nên những điều to lớn,

it will positively affect everyone.

nó sẽ ảnh hưởng tích cực đến mọi người.

Eventually, these innovations will get out and find everyone.

Rốt cuộc, những cải tiến này sẽ ra đời và được người ta sử dụng.

But that's not always the case.

Nhưng không phải luôn luôn là như vậy.

I like to call this blind championing of technology "trickle-down techonomics,"

Tôi thích gọi thứ công nghệ đấu tranh mù quáng này là

to borrow a phrase. (Laughter)

"kinh tế học công nghệ nhỏ giọt" - từ mượn.

We tend to think that if we design things for the select few,

Chúng ta thường nghĩ nếu thiết kế những thứ này cho thiểu số

eventually those technologies will reach everyone,

cuối cùng đa số đều dùng được,

and that's not always the case.

không phải lúc nào cũng thế.

Technology and innovation behaves a lot like wealth and capital.

Công nghệ và đổi mới song hành như của cải và vốn.

They tend to consolidate in the hands of the few,

Chúng có xu hướng hợp nhất trong tay một vài người,

and sometimes they find their way out into the hands of the many.

và đôi khi chúng tìm lối vào trong tay nhiều người khác.

And so most of you aren't tackling oppressive regimes on the weekends,

Và như hầu hết các bạn không giữ chế độ kiêng khem vào cuối tuần,

so I wanted to think of a few examples that might be a little bit more relatable.

nên tôi muốn nghĩ về một số ví dụ có thể thiết thực hơn.

In the world of wearables and smartphones and apps,

Trong thế giới thiết bị đeo thông minh, điện thoại thông minh và ứng dụng,

there's a big movement to track people's personal health

có sự thay đổi lớn trong việc theo dõi sức khỏe

with applications that track the number of calories that you burn

bằng các ứng dụng theo dõi số lượng calo bạn dùng

or whether you're sitting too much or walking enough.

hoặc liệu bạn có ngồi quá lâu hay đi bộ đủ chưa.

These technologies make patient intake in medical facilities much more efficient,

Các công nghệ này giúp nhập hồ sơ bệnh án ở các cơ sở y tế hiệu quả hơn rất nhiều,

and in turn, these medical facilities

đổi lại, các cơ sở y tế này

are starting to expect these types of efficiencies.

bắt đầu đặt yêu cầ hiệu quả như thế.

As these digital tools find their way into medical rooms,

Khi các công cụ số lan tràn vào phòng y tế,

and they become digitally ready,

và số hóa sẵn sàng,

what happens to the digitally invisible?

điều gì xảy đến với thế giới số vô hình?

What does the medical experience look like

Hoạt động y tế sẽ ra sao

for someone who doesn't have the $400 phone or watch

nếu bệnh nhân không có đồng hồ hay điện thoại $400

tracking their every movement?

để theo dõi mỗi thay đổi của họ?

Do they now become a burden on the medical system?

Giờ họ thành gánh nặng trong hệ thống y tế phải không?

Is their experience changed?

Phương thức chữa bệnh đã thay đổi?

In the world of finance, Bitcoin and crypto-currencies

Trong thế giới tài chính, Bitcoin và các loại tiền tệ số

are revolutionizing the way we move money around the world,

đang làm thay đổi cách chuyển tiền trên toàn thế giới,

but the challenge with these technologies

nhưng thách thức cho những công nghệ này

is the barrier to entry is incredibly high, right?

là rào cản gia nhập rất lớn, phải không?

You need access to the same phones, devices, connectivity,

Bạn phải truy cập ở cùng loại điện thoại, thiết bị, kết nối,

and even where you don't, where you can find a proxy agent,

và thậm chí nếu nơi bạn ở không có, bạn phải tìm đại lý ủy quyền,

usually they require a certain amount of capital to participate.

thông thường còn mất một khoản nhất định khi tham gia.

And so the question that I ask myself is, what happens to the last community

Và câu hỏi tôi thắc mắc là điều gì sẽ xảy đến với những người còn lại

using paper notes when the rest of the world moves to digital currency?

họ sử dụng tiền giấy trong khi phần còn lại của thế giới dùng tiền tệ số?

Another example from my hometown in Philadelphia:

Một ví dụ nữa từ quê tôi ở Philadelphia:

I recently went to the public library there,

gần đây tôi đến thư viện công cộng,

and they are facing an existential crisis.

họ đang phải đối mặt với sự sống còn.

Public funding is dwindling,

Nguồn quỹ công cộng đang giảm xuống,

they have to reduce their footprint to stay open and stay relevant,

họ phải giảm số lượng in ấn để duy trì hoạt động,

and so one of the ways they're going about this

và một trong những cách họ đang áp dụng là

is digitizing a number of the books and moving them to the cloud.

số hóa một số lượng lớn sách và lưu trữ trên đám mây.

This is great for most kids. Right?

Rất tuyệt cho trẻ em, đúng không?

You can check out books from home,

Bạn có thể tìm sách ở nhà,

you can research on the way to school or from school,

tra cứu trên đường tới trường hay tại ngay trường học,

but these are really two big assumptions,

nhưng có 2 giả định ở đây,

that one, you have access at home,

một, bạn truy cập ở nhà,

and two, that you have access to a mobile phone,

và hai, bạn truy cập trên thiết bị di động,

and in Philadelphia, many kids do not.

Và ở Philadelphia, nhiều trẻ em không có điều kiện đó

So what does their education experience look like

Trải nghiệm giáo dục sẽ như thế nào

in the wake of a completely cloud-based library,

trong sự trỗi dậy của thư viện hoàn toàn dựa trên đám mây,

what used to be considered such a basic part of education?

khi thư viện từng được coi là thành phần quan trọng của giáo dục?

How do they stay competitive?

Làm thế nào chúng trụ được?

A final example from across the world in East Africa:

Ví dụ cuối cùng từ Đông Phi:

there's been a huge movement to digitize land ownership rights,

có bước chuyển lớn trong việc số hóa quyền sử dụng đất,

for a number of reasons.

vì rất nhiều lí do.

Migrant communities, older generations dying off,

Các cộng đồng nhập cư, thế hệ già hơn chết đi,

and ultimately poor record-keeping

và cuối cùng tình trạng nghèo đói

have led to conflicts over who owns what.

dẫn tới tranh chấp về chủ sở hữu.

And so there was a big movement to put all this information online,

Vì thế một động thái lớn xảy ra là công bố tất cả thông tin lên mạng,

to track all the ownership of these plots of land,

theo dõi tất cả quyền sở hữu của các lô đất,

put them in the cloud, and give them to the communities.

đưa thông tin lên đám mây và công bố cho mọi người.

But actually, the unintended consequence of this

Nhưng thực tế, hậu quả không lường trước được của việc này

has been that venture capitalists, investors, real estate developers,

là các nhà đầu tư, đầu tư mạo hiểm, nhà phát triển bất động sản,

have swooped in and they've begun buying up these plots of land

nhảy vào và họ bắt đầu thu mua nhiều lô đất

right out from under these communities,

từ chính những cộng đồng này,

because they have access to the technologies

bởi họ có thể truy cập vào các công nghệ này

and the connectivity that makes that possible.

và kết nối giúp họ làm được điều đó.

So that's the common thread that connects these examples,

Thế nên một điểm chung ở các ví dụ này là

the unintended consequences of the tools and the technologies that we make.

những công cụ, công nghệ chúng ta tạo nên gây ra nhiều hậu quả khôn lường.

As engineers, as technologists,

Là kĩ sư kỹ thuật, kỹ sư công nghệ,

we sometimes prefer efficiency over efficacy.

chúng tôi thích hiệu quả hơn là kết quả.

We think more about doing things than the outcomes of what we are doing.

Chúng tôi quan tâm về làm việc hơn là kết quả.

This needs to change.

Điều này cần thay đổi.

We have a responsibility to think about the outcomes of the technologies we build,

Chúng ta có trách nhiệm nghĩ về hậu quả của những công nghệ chúng ta tạo nên,

especially as they increasingly control the world in which we live.

đặc biệt khi chúng ngày càng kiểm soát thế giới chúng ta sống.

In the late '90s,

Cuối những năm 90,

there was a big push for ethics in the world of investment and banking.

có sự thúc đẩy mạnh mẽ thực hành đạo đức trong thế giới đầu tư và ngân hàng.

I think in 2014, we're long overdue for a similar movement

Theo tôi đến năm 2014, chúng ta đã quá trễ cho một động thái tương tự

in the area of tech and technology.

trong ngành kỹ thuật, công nghệ.

So, I just encourage you, as you are all thinking about the next big thing,

Vì thế tôi khuyến nghị các bạn vì điều lớn lao bạn đang nghĩ đến,

as entrepreneurs, as CEOs, as engineers, as makers,

như các doanh nhân, CEO, kĩ sư, nhà sáng chế,

that you think about the unintended consequences

hãy nghĩ đến hậu quả không lường trước được

of the things that you're building,

của những thứ bạn đang tạo dựng,

because the real innovation is in finding ways to include everyone.

bởi đổi mới thực sự là tìm cách dùng được cho tất cả mọi người.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)