Charles Limb: Your brain on improv

Charles Limb: Doğaçlama yapan beyniniz

Çeviri: evrim kuran Gözden geçirme: Meric Aydonat

Ben yaratıcılığı araştıran bir cerrahım

So I am a surgeon who studies creativity,

and I have never had a patient tell me,

ve şu ana kadar hiç bir hastam bana

"I really want you to be creative during surgery,"

''Ameliyat esnasında yaratıcı olmanı istiyorum'' demedi.

and so I guess there's a little bit of irony to it.

Evet, bu sanırım biraz ironik.

I will say though that, after having done surgery a lot,

Buna rağmen, bir sürü ameliyattan sonra,

it's similar to playing a musical instrument.

bir şekilde enstrüman çalmaya benzediğini söyleyebilirim.

And for me, this deep and enduring fascination with sound

Seslere karşı bu derin ve kalıcı ilgim

is what led me to both be a surgeon

hem cerrah olmama, hem de ses bilimini

and to study the science of sound, particularly music.

özellikle de müziği araştırmama vesile oldu.

Önümüzdeki dakikalarda size işimden bahsedeceğim.

I'm going to talk over the next few minutes

Müziği aslında nasıl araştırabildiğim ve

about my career

in terms of how I'm able to study music

beynin nasıl yaratıcı olabildiğine dair

and try to grapple with all these questions

sorularla boğuştuğumu

of how the brain is able to be creative.

anlatmaya çalışacağım.

I've done most of this work at Johns Hopkins University,

Bu çalışmaların çoğunu Johns Hopkins Üniversitesinde,

and at the National Institute of Health where I was previously.

bir kısmını da daha önceden çalıştığım National Institute of Health'de (Ulusal Sağlık Enstitüsü) yaptım.

Birkaç bilimsel deneyden bahsedeceğim ve

I'll go over some science experiments and cover three musical experiments.

üç tane de müzikal deneye değineceğim.

Bir video göstermekle başlayacağım.

I will start off by playing a video for you.

Bu ünlü bir caz doğaçlamacısı ve

This video is of Keith Jarrett, who's a well-known jazz improviser

muhtemelen de doğaçlamayı çok yüksek düzeylere çıkaran

and probably the most well-known, iconic example

en ünlü idol olan Keith Jarrett'a ait.

of someone who takes improvisation to a higher level.

Bütün konser boyunca

And he'll improvise entire concerts off the top of his head,

doğaçlama çalıyor

and he'll never play it exactly the same way again,

ve hiç bir zaman daha öncekinin tamamen aynısını çalmıyor.

Ve bence, yoğun yaratıcılığa

so as a form of intense creativity,

çok güzel bir örnek bu.

I think this is a great example.

And so why don't we go and click the video.

Hadi o zaman videoyu başlatalım.

(Music)

(Müzik)

(Music ends)

Burada olan gerçekten de olağanüstü, dehşet bir şey.

It's really a remarkable thing that happens there.

Her zaman -- salt bir dinleyici, bir hayran olarak --

I've always as a listener, as a fan,

bunu dinliyorum ve hayretler içinde kalıyorum.

I listen to that, and I'm astounded.

I think -- how can this possibly be?

"Bu nasıl gerçekleşiyor?" diye düşünüyorum.

How can the brain generate that much information,

Beyin o kadar bilgiyi,

o kadar müziği spontane biçimde nasıl üretiyor?

that much music, spontaneously?

And so I set out with this concept, scientifically,

Bu nedenle bir kavram oluşturdum, bilimsel olarak,

that artistic creativity, it's magical, but it's not magic,

sanatsal yaratıcılık büyüleyici ama büyü değil.

Yani, sanatsal yaratıcılık beynin bir ürünü.

meaning that it's a product of the brain.

Beyin ölümü gerçekleşmiş olup da sanat eseri yaratan pek fazla kişi de yok.

There's not too many brain-dead people creating art.

Sanatsal yaratıcılığın aslında

With this notion that artistic creativity is in fact a neurologic product,

nörolojik bir ürün olduğunu anlatan bu yaklaşımla,

I took this thesis that we could study it

bunu herhangi bir kompleks nörolojik işlem gibi

just like we study any other complex neurologic process,

araştırabileceğimiz tezini benimsedim.

and there are subquestions that I put there.

Sanırım buradan bir kaç soru daha çıkıyor.

Is it possible to study creativity scientifically?

Gerçekten de yaratıcılığı bilimsel olarak araştırmak mümkün mü?

And I think that's a good question.

ve bence bu güzel bir soru.

And I'll tell you that most scientific studies of music,

Müzikle ilgili olan bilimsel araştırmaların çoğunun

they're very dense,

zor anlaşılır olduğunu söyleyebilirim.

and when you go through them,

Ve incelendiğinde içindeki müziği çıkartabilmek çok zor.

it's very hard to recognize the music in it.

In fact, they seem to be unmusical entirely

Aslında, tamamı ahenksiz

and to miss the point of the music.

ve müzikle hiç ilgisi yok gibiler.

This brings the second question:

Ve bu ikinci soruyu doğuruyor:

Why should scientists study creativity?

Bilim insanları neden yaratıcılığı araştırmalı?

Maybe we're not the right people to do it.

Belki de bunu yapacak doğru kişiler biz değiliz.

(Laughter)

Evet böyle olabilir,

Well it may be, but I will say that, from a scientific perspective,

ama bilimsel açıdan baktığımızda --

we talked a lot about innovation today,

bugün yaratıcılık hakkında çok konuştuk --

the science of innovation,

yaratıcılık bilimi,

how much we understand about how the brain is able to innovate

beynin yenilik yapmasının nasıl mümkün olduğunu ne kadar anladığımız,

henüz emekleme aşamasında.

is in its infancy,

and truly, we know very little about how we are able to be creative.

Hakikaten, nasıl yaratıcı olabildiğimize dair çok az şey biliyoruz.

I think that we're going to see,

Önümüzdeki 10, 20, 30 sene içinde

over the next 10, 20, 30 years,

gerçek bir yaratıcılık biliminin

a real science of creativity that's burgeoning

büyüdüğünü ve geliştiğini göreceğimizi düşünüyorum.

and is going to flourish,

Because we now have new methods that can enable us

Çünkü artık bunun gibi karmaşık caz doğaçlamalarını

derinlemesine araştırmamızı sağlayabilen

to take this process like complex jazz improvisation,

yeni yöntemlerimiz var.

and study it rigorously.

Ve beyne gelelim.

So it gets down to the brain.

Hepimiz hakkında çok az şey bildiğimiz,

All of us have this remarkable brain,

bu olağanüstü beyine sahibiz.

which is poorly understood, to say the least.

I think that neuroscientists have more questions than answers,

Nörobilimcilerin sorularının, cevaplarından çok daha fazla

olduğunu düşünüyorum.

and I'm not going to give you answers today,

Ve ben de bugün size çok cevap verecek değilim,

just ask a lot of questions.

sadece bir sürü soru soracağım.

And that's what I do in my lab.

Esasen laboratuvarımda yaptığım da bu.

I ask questions about what is the brain doing to enable us to do this.

Beyin ne yapıyor da bunları yapmamızı sağlıyor.

Kullandığım ana yöntem bu. Fonksiyonel MRI.

This is the main method that I use. This is functional MRI.

Eğer bir MRI tarayıcıya girdiyseniz, hemen hemen aynı,

If you've been in an MRI scanner, it's very much the same,

but this one is outfitted in a special way to not just take pictures of your brain,

sadece fMRI beyninizin görüntülerini almak dışında

aynı zamanda beynin etkin olan bölümlerinin

but to also take pictures of active areas of the brain.

görüntülerini de alacak şekilde donatılmış.

The way that's done is by the following:

Şimdi, bu şu şekilde yapılıyor.

There's something called BOLD imaging,

BOLD görüntüleme (kan oksijen seviyesi bağımlı)

which is Blood Oxygen Level Dependent imaging.

adında bir teknik var.

Şimdi bir fMRI tarayıcının içindeyken

When you're in an fMRI scanner, you're in a big magnet

belli bölgelerdeki moleküllerinizi düzenleyen

that's aligning your molecules in certain areas.

büyük bir mıknatısın içindesinizdir.

When an area of the brain is active, meaning a neural area is active,

Beynin bir bölgesi aktif olduğunda, yani nöral bir bölge aktif olduğunda,

kan dolaşımı beynin o bölgesine doğru yön değiştirir.

it gets blood flow shunted to that area.

That blood flow causes an increase in local blood to that area

Bu kan dolaşımı o bölgedeki

deoksihemoglobin yoğunluğu değişmiş kanın

with a deoxyhemoglobin change in concentration.

artmasına neden oluyor.

Deoxyhemoglobin can be detected by MRI,

Deoksihemoglobin MRI ile tespit edilebiliyorken

oksihemoglobin tespit edilemiyor.

whereas oxyhemoglobin can't.

So through this method of inference --

Bu yöntemle

and we're measuring blood flow, not neural activity --

-- bu arada kan akışını ölçüyoruz, nöral aktiviteyi değil --

belirli bir görev esnasında daha çok kanın hücum ettiği

we say that an area of the brain that's getting more blood

beyin bölgesinin aktif olduğunu söylüyoruz.

was active during a particular task, and that's the crux of how fMRI works.

İşte bu da fMRI'ın nasıl çalıştığının püf noktası.

Ve 90'lardan beri

And it's been used since the '90s to study really complex processes.

çok karmaşık prosesleri araştırmak için kullanılıyor.

I'm going to review a study that I did, which was jazz in an fMRI scanner.

Şimdi yaptığım bir araştırmaya göz atalım:

Bir fMRI tarayıcıda Caz.

It was done with a colleague, Alan Braun, at the NIH.

Ve bunu NIH'den meslektaşım Alan Braun ile yaptık.

This is a short video of how we did this project.

Bu projeyi nasıl yaptığımızı gösteren kısa bir video.

(Video) Charles Limb: This is a plastic MIDI piano keyboard

(Video) Charles Limb: Bu caz deneylerinde kullandığımız

plastik bir MIDI piyano.

that we use for the jazz experiments.

And it's a 35-key keyboard

Bu 35 tuşlu klavye

designed to fit both inside the scanner,

hem tarayıcının içine sığabilecek,

hem manyetik açıdan güvenli,

be magnetically safe,

have minimal interference that would contribute to any artifact,

hem de herhangi bir hataya minimal düzeyde sebep olacak

şekilde tasarlanmıştır.

and have this cushion so that it can rest on the players' legs

Klavyenin aynı zamanda tarayıcının içinde sırtüstü uzanmış deneğin

while they're lying down in the scanner, playing on their back.

bacaklarının üstüne koyabileceği bir yastığı mevcuttur.

It works like this -- this doesn't actually produce any sound.

Şu şekilde çalışıyor -- bu aslında herhangi bir ses çıkartmıyor.

It sends out what's called a MIDI signal --

bu kablolar aracılığıyla kutunun içine ve sonra bilgisayara

MIDI denen (Müzik Enstrümanları Dijital Arabirimi)

or a Musical Instrument Digital Interface --

bir sinyal gönderiyor --

through these wires into the box and then the computer,

which then trigger high-quality piano samples like this.

bu da gördüğünüz gibi yüksek kalitede ses örneklerini harekete geçiriyor.

(Music)

(Müzik)

(Müzik)

(Music)

(Music ends)

OK, so it works.

Tamam, işte bu şekilde çalışıyor.

And so through this piano keyboard,

Bu piyano klavyesi sayesinde artık

we have the means to take a musical process and study it.

müzikal bir prosesi araştırabileceğimiz bir aracımız var.

Peki şimdi bu havalı piyano klavyesine sahip olunca ne olacak?

So what do you do now that you have this cool piano keyboard?

You can't just say, "It's great we have a keyboard."

Şöyle diyebilirsiniz --"Yaşasın! Böyle bir klavyemiz var."

Esasında bilimsel bir deney ortaya koymak durumundayız.

We have to come up with a scientific experiment.

Ve deney şuna dayanıyor;

The experiment really rests on the following:

What happens in the brain during something that's memorized and over-learned,

Ezberlenmiş bir şey geldiğinde beyinde ne oluyor?

and what happens in the brain during something

ve spontane olarak üretilen veya doğaçlama şekilde gelen

bir şey olduğunda

that is spontaneously generated, or improvised,

düşük düzey duyusal motor nitelikler anlamında

in a way that's matched motorically

beyinde motorik biçimde eşleşen ne oluyor?

and in terms of lower-level sensory motor features?

Burada paradigma dediğimiz şey var.

I have here what we call the paradigms.

There's a scale paradigm, which is playing a scale up and down, memorized,

Bu bir ölçek paradigması, yani terazinin kefesini ezbere biçimde kaldırmak indirmek gibi.

Ve bir de sınırlandırılmış biçimde doğaçlama yapmak diye birşey var --

then there's improvising on a scale,

quarter notes, metronome, right hand --

dörtlük notalar, metronom, sağ el --

scientifically very safe,

bilimsel açıdan çok güvenli

but musically really boring.

ama müzikal açıdan çok sıkıcı.

Then there's the bottom one, which is called the jazz paradigm.

Ve bir de caz paradigması var.

Biz de şunu yaptık: profesyonel cazcıları NIH'ye getirdik

So we brought professional jazz players to the NIH,

ve onlara, solda aşağıdaki müzik parçasını ezberlettik --

and we had them memorize this piece of music on the lower-left,

benim çaldığımı duyduğunuz parça --

which is what you heard me playing --

sonra da onlara tam olarak aynı akord değişikliklerine göre doğaçlama yaptırdık.

and we had them improvise to the same chord changes.

Sağ alttaki ses simgesine basar mısın,

And if you can hit that lower-right sound icon,

tarayıcıda kaydettiğimizden bir örnek.

that's an example of what was recorded in the scanner.

(Müzik)

(Music)

(Music ends)

Sonuçta, bu en doğal ortam değil

In the end, it's not the most natural environment,

ama gerçek müzik yapabiliyorlar.

but they're able to play real music.

Ve bu parçayı 200 kere dinlememe rağmen

And I've listened to that solo 200 times,

hala seviyorum.

and I still like it.

And the musicians were comfortable in the end.

Müzisyenler de sürecin sonunda iyi hissettiler.

İlk önce notaları saydık.

We first measured the number of notes.

Were they playing more notes when they were improvising?

Doğaçlama yaptıklarında aslında sadece çok daha fazla nota mı çalıyorlardı?

Hayır, olan bu değildi.

That was not what was going on.

Ve sonra beyin aktivitesine baktık.

And then we looked at the brain activity.

Bunu sizin için özetlemeye çalışacağım.

I will try to condense this for you.

Doğaçlama yaptığınızda olanla,

These are contrast maps that are showing subtractions between what changes

ezbere yaptığınızda olan değişiklikler arasındaki

when you're improvising vs. when you're doing something memorized.

kesintileri gösteren kontrast haritaları var.

In red is an area that's active in the prefrontal cortex,

Kırmızı renk beynin frontal lobunda, prefrontal kortekste

aktif bir bölgeyi gösteriyor.

the frontal lobe of the brain,

and in blue is this area that was deactivated.

Mavi renk ise etkisiz hale gelmiş bölge.

Böylece medyal alın korteksi denen bu merkezin

So we had this focal area called the medial prefrontal cortex

aktivite boyunca bir hayli yukarı çıktığını gördük.

that went way up in activity.

Yan alın korteksi denen bu alanın ise

We had this broad patch of area called the lateral prefrontal cortex

aktivite boyunca bir hayli indiğini gördük; bunu sizin için özetleyim.

that went way down in activity,

I'll summarize that for you.

Şimdi bunlar beynin çok işlevli bölgeleri.

These are multifunctional areas of the brain,

Yani en sevdiğim tabirle, bunlar beynin caz alanları değil.

these are not the jazz areas of the brain.

İçgözlem, özyansıtma,

They do a whole host of things

hafızanın çalışması, vb gibi

that have to do with self-reflection,

introspection, working memory etc.

bir sürü iş yapıyorlar.

Bilinçlilik ise ön lobda yer alıyor.

Really, consciousness is seated in the frontal lobe.

But we have this combination

Ama beyinde

of an area that's thought to be involved in self-monitoring, turning off,

özizleme ile ilişkili olduğunu düşündüğümüz alanın kapandığı ve

otobiyografik ya da öz ifade ile ilgili olduğunu düşündüğümüz alanın açıldığı

and this area that's thought to be autobiographical,

bir kombinasyonumuz var.

or self-expressive, turning on.

Ve bu başlangıç aşamasında bizce --

We think, at least in this preliminary --

Bu arada bu bir deney. Muhtemelen de yanlış.

it's one study; it's probably wrong, but it's one study --

Ama bir deney.

(Laughter)

Bizce en azından mantıklı bir hipotez olduğu söylenebilecek şey şu ki

we think that at least a reasonable hypothesis

yaratıcı olmak için frontal lobunuzda

is that, to be creative,

you should have this weird dissociation in your frontal lobe.

bu tuhaf çözülümün olması gerekiyor.

Bir alan aktif hale gelip, büyük bir alan devre devre dışı kalsın ki,

One area turns on, and a big area shuts off,

duygularınızı dışa vurabilin, hata yapmaya razı olabilin,

so that you're not inhibited, you're willing to make mistakes,

tüm bu yeni,

so that you're not constantly shutting down

üretici dürtüleri kapatmayın.

all of these new generative impulses.

Now a lot of people know that music is not always a solo activity --

Şimdi bir çok kişi müziğin her zaman yapılan tek başına değil

bazen de diğerleriyle iletişim halinde yapılan bir aktivite olduğunu biliyor.

sometimes it's done communicatively.

Bir başka soru da şuydu:

The next question was:

What happens when musicians are trading back and forth,

Müzisyenler herhangi bir caz deneyiminde normal olarak yaptıkları

something called "trading fours,"

"dört bar solo değişimi" adı verilen

which is something they do normally in a jazz experiment.

arkaya ve öne doğru hareketleri yaptıklarında ne oluyor?

Mesela bu bir 12-bar blues'u.

So this is a 12-bar blues,

and I've broken it down into four-bar groups,

Ve burada 4-bar gruplara böldüm,

so you would know how you would trade.

böylelikle nasıl hareket edebileceğinizi bileceksiniz.

We brought a musician into the scanner, same way,

Şimdi yaptığımız şey -- gene aynı şekilde -- bir müzisyeni tarayıcıya soktuk

bu melodiyi ezberlettik ve

had them memorize this melody

then had another musician out in the control room

kontrol odasında başka bir müzisyenin interaktif bir şekilde

arkaya ve öne doğru hareket etmesini sağladık.

trading back and forth interactively.

So this is a musician, Mike Pope,

Bu bir müzisyen, Mike Pope,

one of the world's best bassists and a fantastic piano player.

dünyanın en iyi basçılarından ve muhteşem bir piyanist.

(Music)

Şimdi az önce gördüğümüz

He's now playing the piece that we just saw

parçayı çalıyor,

a little better than I wrote it.

benim yazdığımdan biraz daha iyi.

(Video) CL: Mike, come on in.

(Video) CL: Mike, hadi gel. (Adam: Güç seninle olsun.)

Mike Pope: May the force be with you.

Hemşire: Ceplerinde birşey yok, değil mi Mike?

Nurse: Nothing in your pockets, Mike?

Mike Pope: Hayır. Ceplerimde hiç birşey yok. (Hemşire: Tamam.)

MP: No. Nothing's in my pockets.

CL: You have to have the right attitude to agree to do it.

CL: Bu fikre katılmak için doğru bir tavırda olmalısın.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

It's kind of fun, actually.

Aslında biraz eğlenceli de.

(Music)

Evet, ve şimdi geriye ve öne doğru çalıyoruz.

Now we're playing back and forth.

Mike içeride. Bacaklarını görüyorsunuz.

He's in there. You can see his legs up there.

(Music)

And then I'm in the control room here, playing back and forth.

Ben de burada kontrol odasındayım, geriye ve ileri doğru çalarak.

(Music)

(Müzik)

(Music ends)

(Video) Mike Pope: This is a pretty good representation

(Video) Mike Pope: Bu neye benzediğini

of what it's like.

epey iyi temsil ediyor.

And it's good that it's not too quick.

Çok hızlı olmaması da iyi.

The fact that we do it over and over again

Bunu tekrar tekrar yapmamız

çevrenize intibak etmenizi sağlıyor.

lets you acclimate to your surroundings.

Benim için en zor olan kinestetik tarafıydı,

So the hardest thing for me was the kinesthetic thing,

looking at my hands through two mirrors,

ellerime iki ayna

aracılığıyla bakmak,

laying on my back,

sırtüstü yatmak ve

and not able to move at all except for my hand.

elim dışında hiç bir yerimi kımıldatamamak.

That was challenging.

Bu zorlayıcıydı.

But again --

Yine de,

bazı anlar vardı, hiç şüphesiz,

there were moments, for sure --

gerçek, içten müzikal etkileşimin

(Laughter)

there were moments of real, honest-to-God musical interplay, for sure.

gerçekleştiği bazı anlar vardı.

Bu noktada, birkaç dakikanızı alacağım.

CL: At this point, I'll take a few moments.

Burada gördüğünüz şey --

So what you're seeing here --

and I'm doing a cardinal sin in science,

ve aslında ben size bu başlangıç datasını göstererek

bilimsel bir günah işliyorum.

which is to show you preliminary data.

This is one subject's data.

Bu bir deneğin verileri.

This is, in fact, Mike Pope's data.

Bunlar, aslında, Mike Pope'un verileri.

So what am I showing you here?

Size şimdi burada ne gösteriyorum?

When he was trading fours with me, improvising vs. memorized,

Benimle ezbere yerine doğaçlama biçimde 4 bar solo yaparken,

dil alanları Broca alanı denen

his language areas lit up, his Broca's area,

in the inferior frontal gyrus on the left.

soldaki ön iç kıvrımları canlandırdı.

He had it also homologous on the right.

Aslında bu durum benzeş şekilde sağda da vardı.

This is an area thought to be involved in expressive communication.

Bu, etkili iletişim kurma görevi olduğu düşünülen bir alan.

Müziğin bir dil olduğu kavramının

This whole notion that music is a language --

belki de dayandığı nörolojik bir temel vardır

maybe there's a neurologic basis to it after all,

and we can see it when two musicians are having a musical conversation.

ve bunu iki müzisyenin karşılıklı çalmalarında görebiliyoruz.

So we've done this on eight subjects now,

Bunu şimdi sekiz denek üzerinde yaptık,

and we're getting all the data together,

verileri henüz birleştiriyoruz.

hopefully we'll have something to say about it meaningfully.

Umarım anlamlı bir sonuç çıkarabiliriz.

Şimdi, doğaçlama ve dili düşünürsek, sırada ne var?

Now when I think about improvisation and the language, what's next?

Rap, tabi ki, rap --

Rap, of course, rap -- freestyle.

serbest-stil.

I've always been fascinated by freestyle.

Her zaman serbest stilden etkilenmişimdir.

Peki şimdi devam edelim ve videoyu çalıştıralım.

And let's play this video.

(Video) Mos Def: Brown skin I be, standing five-ten I be

(Video) Mos Def: ♫ ... derim kahve, dimdik duruyorum ♫

♫ Senin civarındayken sarsılıyorum♫

Rockin' it when I be, in your vicinity

Whole-style synergy, recognize symmetry

♫ Tamamen sinerji, simetriyi farkettin mi ♫

♫ Hadi incit beni, onları kimyasal olarak parçala ♫

Go and try to injure me, broke 'em down chemically

Ain't the number 10 MC, talk about how been I be

♫ 10 M.C. bir sayı değildir, benim kim olduğumu anlatır ♫

♫ Kennedy gibi stili vardır, 10'a 3 kalmışçasına gecikmiştir. ♫

Styled it like Kennedy, late like a 10 to three

When I say when I be, girls say bend that key cut

♫ Kim olduğumu söylediğimde, kızlar önümde eğilir ♫

CL: So there's a lot of analogy

Evet gördüğünüz gibi, serbest stil rap ve caz arasında

between what takes place in freestyle rap and jazz.

pek çok tümevarım sözkonusu.

There are a lot of correlates between the two forms of music,

Aslında müziğin bu iki formu arasında epey korelasyon var.

Bence farklı zaman dilimlerinde,

I think, in different time periods, in lot of ways,

bir çok bakımdan rap

rap serves the same social function that jazz used to serve.

cazın hizmet ettiği sosyal amaca hizmet ediyor.

Peki, rap bilimsel olarak nasıl araştırılır?

So how do you study rap scientifically?

Meslektaşlarım deli olduğumu düşünüyor,

And my colleagues think I'm crazy, but I think it's very viable.

ama bence bu çok tutarlı.

This is what you do:

Yapacağınız şey şu: bir serbest-stil sanatçıyı alıyorsunuz,

You have a freestyle artist come and memorize a rap

sizin onlar için yazdığınız ve

that you write for them,

daha önceden hiç duymadıkları

that they've never heard before, and then you have them freestyle.

bir rap parçayı ezberliyorlar ve sonra da free-style yaptırıyorsunuz.

So I told my lab members that I would rap for TED,

Böylece laboratuvar arkadaşarıma TED için rap yapacağımı söyledim ve

''Hayır, yapmayacaksın'' dediler.

and they said, "No, you won't."

Ve sonra düşündüm ki --

And then I thought --

(Laughter)

(Alkış)

(Applause)

Ama işte burda.

But here's the thing.

With this big screen, you can all rap with me. OK?

Bu büyük ekranla, hepiniz bana eşlik edebilirsiniz. Tamam mı?

So what we had them do

Özetle onlara bunu ezberlettik

was memorize this lower-left sound icon, please.

sol alttaki ses ikonu lütfen.

Bu kontrol durumu. Bu ezberledikleri şey.

This is the control condition. This is what they memorized.

Bilgisayar: ♫ Hafıza, ritm. ♫

Computer: Memory, thump.

CL: ♫ Bilinen bir tekrarda ritmin vuruşu ♫

CL: Thump of the beat in a known repeat

Rhythm and rhyme, they make me complete

♫Ritim ve kafiye beni tamamlıyor♫

The climb is sublime when I'm on the mic

♫ Mikrofondayken tepelere tırmanıyorum ♫

Spittin' rhymes that hit you like a lightning strike

♫ Şimşek gibi çakan nakaratlar söylüyorum ♫

Computer: Search.

♫Bu sonsuz arayışta gerçeği arıyorum♫

CL: I search for the truth in this eternal quest

♫Moda tutkum değil, giysilerimden belli oluyor♫

My passion's not fashion, you can see how I'm dressed

♫Psikopatik sözler aklımda açığa çıkıyor♫

Psychopathic words in my head appear

Whisper these lyrics only I can hear

♫Sadece benim duyabileceğim bu sözleri fısıldıyor♫

Computer: Art.

CL: The art of discovering and that which is hovering

♫ Keşfetme ve fır dönme sanatı ♫

♫ Sınırsızların kafasında ♫

Inside the mind of those unconfined

All of these words keep pouring out like rain

♫Bütün bu sözler yağmur gibi yağıyor♫

I need a mad scientist to check my brain

♫Çılgın bir biliminsanı beynime bakmalı♫

Computer: Stop.

(Alkış)

(Applause)

Size söz veriyorum, bir daha asla olmayacak.

I guarantee you that will never happen again.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So now, what's great about these free-stylers,

Evet, bu serbest-stilcilerle ilgili harika olan şey şu:

they will get cued different words.

farklı kelimeler uydurabiliyorlar.

They don't know what's coming,

Ne geldiğini bilmiyorlar ama doğaçlama biçimde duyuyorlar.

but they'll hear something off the cuff.

Devam edelim, sağdaki ses ikonuna tıklayalım.

Go hit that right sound icon,

Şu üç sözcüğü yuvarlayacaklar: "sevmek" "değil" "kafa"

there will be cued three square words: like, not and head.

Sırada neyin olduğunu bilmiyor.

He doesn't know what's coming. Computer: Like.

Serbest-stilci: ♫Bir çeşit [anlaşılmıyor] ♫

Freestyler: I'm like some kind of

♫ [anlaşılmıyor] dünya dışından, göksel manzara ♫

extraterrestrial, celestial scene

Back in the days, I used to sit in pyramids and meditate

♫ O günlerde, piramitlerde oturup meditasyon yapardım ♫

With two microphones -- Computer: Head

♫ Kafamda fır dönen iki mikrofonla ♫

hovering over my head

♫ Bakalım hala dinleyebilecek miyim ♫

See if I could still listen,

spittin' off the sound

See what you grinning

♫Neye sırıttığını görebilecek miyim♫

I teach the children in the back of the classroom

♫Sınıfın arka sıralarındakilere öğretiyorum♫

About the message of apocalyptical

♫İlahi mesajı♫

Computer: Not.

Not really though, 'cause I've got to keep it simple

♫Aslında öyle değil, çünkü basit tutmak zorundayım♫

instrumental

♫ [anlaşılmıyor] enstrümental ♫

Detrimental playing Super Mario

♫ Muzır Super Mario oynuyor ♫

boxes [unclear] hip hop

♫ [anlaşılmıyor] kutular [anlaşılmıyor] hip hop ♫

Computer: Stop.

CL: It's an incredible thing that's taking place.

CL: Ve işte yine inanılmaz birşey oluyor.

Nörolojik olarak, olağanüstü bir şey yapıyor.

It's doing something neurologically remarkable.

Müziği beğenip beğenmemeniz önemli değil.

Whether or not you like the music is irrelevant.

Bu bir doğa olayı.

Creatively speaking, it's just a phenomenal thing.

Tarayıcıda da nasıl yaptığımıza dair kısa bir video.

This is a short video of how we do this in a scanner.

(Gülüşmeler)

[fMRI of Hip-Hop Rap]

(Laughter)

(Video) CL: Emmanuel ile buradayız.

(Video) CL: We're here with Emmanuel.

CL: Bu tarayıcıda kayıt edildi bu arada.

CL: That was recorded in the scanner, by the way.

(Video) CL: Tarayıcıdaki Emmanuel.

(Video) CL: That's Emmanuel in the scanner.

Bizim için bir nakarat ezberledi.

He's just memorized a rhyme for us.

[Control Condition Memorized Verses]

Emmanuel: ♫ Tekrar etmeden ritmin tepesinde ♫

Emmanuel: Top of the beat with no repeat

Rhythm and rhyme make me complete

♫Ritim ve kafiye beni tamamlıyor♫

Climb is sublime when I'm on the mic

♫ Mikrofondayken tepelere tırmanıyorum ♫

Spittin' rhymes that'll hit you like a lightning strike

♫ Şimşek gibi çakan nakaratlar söylüyorum ♫

♫Bu sonsuz arayışta gerçeği arıyorum♫

Computer: Search.

I search for the truth in this eternal quest

♫ Modayı yayıyorum; bak nasıl giyindiğime ♫

I'm passing on fashion; you can see how I'm dressed

CL: Tamam, burada durduruyorum. Beyinde ne görüyoruz?

CL: I'm going to stop that there; so what do we see in his brain?

Aslında bu dört rapçının beyinleri.

This is four rappers' brains.

And we do see language areas lighting up,

Ve ne görüyoruz: Dil alanları açılıyor,

but then, eyes closed --

ve sonra -- gözler kapanıyor --

when you are freestyling vs. memorizing,

ezber yerine serbest stil yaptığınızda

you've got major visual areas lighting up.

bazı temel görsel alanlar açılıyor

You've got major cerebellar activity, which is involved in motor coordination.

Beyincikte, motor koordinasyonunu sağlayan bazı aktiviteler oluyor.

Biri yaratıcı ve diğeri ezbere olan mukayeseli bir iş yaparken

You have heightened brain activity when you're doing a comparable task,

beyin aktivitenizi artırıyorsunuz

when that one task is creative and the other task is memorized.

It's very preliminary, but I think it's kind of cool.

Çok basit ama çok havalı.

Bitiririken, soracağımız pek çok soru olabilir.

To conclude, we've got a lot of questions to ask,

and like I said, we'll ask questions here, not answer them.

Ve söylediğim gibi, burada soru soruyoruz, cevaplamıyoruz.

But we want to get at the root of what is creative genius neurologically,

Ama biz nörolojik olarak yaratıcı dehanın kökenine inmek istiyoruz.

Ve bu yöntemlerle hedefimize yaklaştığımızı düşünüyorum.

and I think, with these methods, we're getting close.

And I think, hopefully in the next 10, 20 years,

Ve sanırım gelecek 10, 20 yıl içinde

gerçek, anlamlı çalışmalar göreceksiniz.

you'll see real, meaningful studies

Bilimin sanatı yakalamak zorunluluğu olduğunu söylerler,

that say science has to catch up to art,

and maybe we're starting now to get there.

belki de şimdi o noktaya gitmeye başlıyoruz.

Thank you for your time, I appreciate it.

Vaktiniz için teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)