Ian Goldin: Navigating our global future

Ian Goldin: Küresel geleceğimizi kullanma

Çeviri: Sancak Gülgen Gözden geçirme: osman oguz ahsen

The future, as we know it, is very unpredictable.

Gelecek, bildiğimiz üzere, oldukça tahmin edilemez.

The best minds in the best institutions

En iyi enstitülerdeki en iyi kafalar genellikle

generally get it wrong.

onu yanlış anlıyorlar.

This is in technology. This is in the area of politics,

Bu teknolojinin içindedir. Bu bilginlerin, CIA'in, MI6'in

where pundits, the CIA, MI6 always get it wrong.

her zaman yanlış anladıkları yer olan politikanın alanının içindedir.

And it's clearly in the area of finance.

Bu net olarak finansın içindedir.

With institutions established to think about the future,

Gelecek hakkında düşünmenin yer edindiği enstitütlerle,

the IMF, the BIS, the Financial Stability Forum, couldn't see what was coming.

IMF, BIS, Finansal İstikrar Forumu neyin geldiğini göremediler.

Over 20,000 economists

20,000'in üzerinde iktisatçı, ki onların işi bu,

whose job it is, competitive entry to get there,

rekabet girişini getirmek

couldn't see what was happening.

ne olacağını göremedi.

Globalization is getting more complex.

Küreselleşme gittikçe karmaşıklaşıyor.

And this change is getting more rapid.

Ve bu değişim gittikçe hızlanıyor.

The future will be more unpredictable.

Gelecek daha da tahmin edilemez olacak.

Urbanization, integration,

Şehirleşme, entegrasyon, bir araya gelme

coming together, leads to a new renaissance.

yeni bir uyanışa götürecek.

It did this a thousand years ago.

Bunu 1000 yıl önce gerçekleştirdi.

The last 40 years have been extraordinary times.

Son 40 yıl olağanüstü zamanlardı.

Life expectancy has gone up by about 25 years.

Yaşam süresi yaklaşık 25 yıl arttı.

It took from the Stone Age to achieve that.

Buna ulaşabilmek için taş devrinden başladı.

Income has gone up for a majority of the world's population,

Gelir dünya nüfusunun büyük bir bölümü için arttı,

despite the population going up by about two billion people over this period.

nüfusun bu süre zarfında 2 milyar insan artmasına rağmen.

And illiteracy has gone down, from a half to about a quarter of the people on Earth.

Ve okuma-yazma bilmeme azaldı, dünyadaki insanların yarısından dörtte birine indi.

A huge opportunity, unleashing of new potential

Yenileme için, geliştirme için

for innovation, for development.

ortaya çıkması büyük bir fırsat

But there is an underbelly.

Fakat zayıf bir noktası da var.

There are two Achilles' heels of globalization.

Küreselleşmenin iki zaafı far.

There is the Achilles' heel of growing inequality --

Biri eşitsiz büyüme.

those that are left out, those that feel angry,

Bunlar terkedenler, kızgın olanlar,

those that are not participating. Globalization

katılım sağlamayanlar. Küreselleşme

has not been inclusive.

belirli bir kapsam dahilinde olmadı.

The second Achilles' heel is complexity --

İkinci zaafı karmaşıklığıdır.

a growing fragility, a growing brittleness.

Bir büyüme kırılganlığı, büyüme hassasiyeti.

What happens in one place very quickly affects everything else.

Bir yerde olan şey diğer herşeyi hemen etkilemesiydi.

This is a systemic risk, systemic shock.

Bu kaideli bir risk, kaideli bir şok.

We've seen it in the financial crisis. We've seen it in the pandemic flu.

Onu finansal krizde gördük. Grip salgınında gördük.

It will become virulent and it's something we have to build resilience against.

Güçlü olacak ve ona karşı bir direnç göstermemiz gereken bir şey.

A lot of this is driven by what's happening in technology.

Bunların çoğu teknolojide olan şeylerin bir sonucunda oluşuyor.

There have been huge leaps. There will be a million-fold improvement

Çok büyük adımlar vardı. 2030 yılına kadar bilgisayar alanında

in what you can get for the same price

aynı fiyata elde edebileceğiniz milyon kat

in computing by 2030.

gelişim olacak.

That's what the experience of the last 20 years has been.

Bu 20 yılda olan deneyimin sonucudur.

It will continue.

Devam edecek.

Our computers, our systems will be as primitive

Bilgisayarlarımız, sistemlerimiz bugün için Apollo'nun

as the Apollo's are for today.

ki kadar ilkel olacak.

Our mobile phones are more powerful than the total Apollo space engine.

Cep telefonlarımız Apollo'nun uzay motorundan daha güçlü.

Our mobile phones are more powerful than

Cep telefonlarımız 20 yıl önceki en güçlü

some of the strongest computers of 20 years ago.

bilgisayarlardan daha güçlüdür.

So what will this do?

Peki ne olacak?

It will create huge opportunities in technology.

Teknolojide büyük fırsatlar yaratacak.

Miniaturization as well.

Minyatür hale de getirecek.

There will be invisible capacity. Invisible capacity in our bodies,

Görünmeyen kapasite olacak. Görünmeyen kapasite,

in our brains, and in the air.

vüducumuzda beynimizde, havada olacak.

This is a dust mite on a nanoreplica.

Bir replikanın üzerinde ev tozu akaryasıdır.

This sort of ability to do everything in new ways unleashes potential,

Yeni yollarla herşeyi yapabilme yetisinin bir çeşidinin potansiyelini çıkarıyor,

not least in the area of medicine.

sadece tıp alanında değil.

This is a stem cell that we've developed here in Oxford,

Burada Oxford'da geliştiridiğimiz bir kök hücredir,

from an embryonic stem cell.

bir embriyonik kök hücreden.

We can develop any part of the body.

Vücudun herhangi bir parçasını geliştirebiliriz.

Increasingly, over time, this will be possible from our own skin --

Artan bir şekilde, zamanla, bu kendi tenimiz için mümkün olabilecek --

able to replicate parts of the body.

vücudumuzun parçalarını kopyalayabilmek.

Fantastic potential for regenerative medicine.

Onarımsal tıp için olağanüstü potansiyel.

I don't think there will be a Special Olympics long after 2030,

Vücudun parçalarını yenilenebilme kapasitesinden dolayı

because of this capacity to regenerate parts of the body.

2030'dan sonra bir engelli olimpiyatının olacağını düşünmüyorum,

But the question is, "Who will have it?"

Fakat soru şu, "Ona kim sahip olacak?"

The other major development is going to be

Diğer bir büyük gelişme genetikte ne olabileceği

in the area of what can happen in genetics.

alanında olacaktır.

The capacity to create, as this mouse has been genetically modified,

Yaratma kapasitesi, bir farenin genetiğinin değiştirilmesi gibi,

something which goes three times faster,

üç katı hızla giden bir şey,

lasts for three times longer, we could produce,

üç katı uzun sürer, bunu azaltabilirdik,

as this mouse can, to the age of our equivalent of 80 years,

bu fare bunu yapabilirdi, bizim 80 yaşımıza denk geliyor,

using about the same amount of food.

aynı miktarda besin kullanarak.

But will this only be available for the super rich,

Fakat bu çok zengin biri için mi, bunu karşılayabilenler

for those that can afford it? Are we headed for a new eugenics?

için mi uygun olacak? Yeni bir soyarıtımına mı gidiyor?

Will only those that are able to afford it

Bunu karşılayabilecek olanla mı geleceğin süper

be able to be this super race of the future?

ırkı olacak?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So the big question for us is,

Bu yüzden bizim için önemli soru şu,

"How do we manage this technological change?"

"Bu teknolojik değişimi nasıl yöneteceğiz?"

How do we ensure that it creates

Daha kapsamlı bir teknoloji yarattığımızdan

a more inclusive technology,

bir teknoloji yalnızca biz yaşlandıkça değil

a technology which means

akıllandıkça ve

that not only as we grow older,

geleceğin

that we can also grow wiser, and that we're able to support

nüfusunu destekliyebileceğimiz

the populations of the future?

bir teknoloji olduğundan nasıl emin olacağız?

One of the most dramatic manifestations of these improvements

Bu gelişmelerin en dramatize edilmişlerinden biri

will be moving from population pyramids

populasyon piramidinden

to what we might term population coffins.

populasyon tabutları diyebileceğimiz terime geçiş olacak.

There is unlikely to be a pension

Bu emekli olmanın ya da

or a retirement age in 2030.

emekli yaşının 2030'da olması gibi değildir.

These will be redundant concepts. And this isn't only something of the West.

Bu tekrar eden biçimler olacak. Bu sadece Batı'nın şeyi olmayacak.

The most dramatic changes will be the skyscraper

En dramatik değişimler Çin ve bir çok diğer ülkede olacak olan

type of new pyramids

gökdelen tipi

that will take place in China and in many other countries.

yeni piramitler olacak.

So forget about retirements if you're young.

Eğer gençseniz emekliliği unutun gitsin.

Forget about pensions. Think about life and where it's going to be going.

Emekliliği unutun. Yaşamı ve onun nereye gideceğini düşünün.

Of course, migration will become even more important.

Tabi ki, göç daha önemli olacaktır.

The war on talent, the need to attract people

Yetenek savaşı, bütün yetenek aralığındaki

at all skill ranges,

insanları etkileme ihtiyacı,

to push us around in our wheelchairs,

tekerlekli sandalyelerimize bizi itmek,

but also to drive our economies. Our innovation will be vital.

fakat ekonomilerimizi de ilerletmek. Yenileşmemiz hayati olacak.

The employment in the rich countries

Zengin ülkelerde istihdam 800 milyon insandan

will go down from about 800

700 milyon insana

to about 700 million of these people.

düşecek.

This would imply a massive leap in migration.

Bu göçte büyük bir sıçrama gerektirecek.

So the concerns, the xenophobic concerns of today,

Göçün endişeleri, bugünün yabancı düşmanlığı korkusu,

of migration, will be turned on their head,

gelecekte ekonomimiz için ve emekliliğimiz için bir nevi bize

as we search for people to help us sort out

yardım edecek insanlar ararken

our pensions and our economies in the future.

onları uykudan uyandıracak.

And then, the systemic risks.

Ve sonra, sistematik riskler.

We understand that these will become much more virulent,

Bunların daha kuvetli olacağını anlıyoruz,

that what we see today

bugün gördüğümüz

is this interweaving of societies, of systems,

sistemlerin ve toplumların iç içe birbirine girmesidir,

fastened by technologies and hastened by just-in-time management systems.

teknoloji ile bağlanmasıdır, ve tam-zamanında yönetim sistemleri ile hızlandırılmasıdır.

Small levels of stock push resilience into other people's responsibility.

Küçük seviyelerde sermaye diğer insanların sorumluluğuna direnç sağlayabilir.

The collapse in biodiversity,

Bio-çeşitlilikteki yıkım,

climate change, pandemics, financial crises:

iklim değişikliği, salgınlar, finansal krizler:

these will be the currency that we will think about.

hakkında düşüneceğimiz değerler olacaktır.

And so a new awareness will have to arise,

Ve bu yüzden bunlarla nasıl başa çıkacağımız,

of how we deal with these, how we mobilize ourselves,

nasıl kendimizi harekete geçireceğimiz, yeni bir yol ve

in a new way, and come together as a community

sistematik riskleri yönetmek için bir toplum olarak

to manage systemic risk.

bir araya getirecek yeni bir farkındalık doğmak zorunda.

It's going to require innovation.

Yenileşmeye gereksinimi olacak.

It's going to require an understanding that the glory of globalization

Küreselleşmenin ihtişamının onun düşüşü olacağı anlayışına

could also be its downfall.

gereksinimi var.

This could be our best century ever because of the achievements,

Elde edilen başarılar yüzünden bizim en iyi yüzyılımız olabilirdi.

or it could be our worst.

En kötüsüde.

And of course we need to worry about the individuals,

Ve elbette bireyler için kaygılanmamız gerekiyor.

particularly the individuals that feel that they've

Özellikler bir yöne veya başka bir yöne terkedilmiş hisseden

been left out in one way or another.

bireylere.

An individual, for the first time in the history of humanity,

İlk seferinde bir birey, insanlık tarihinde

will have the capacity, by 2030,

2030'a kadar yaradılışla, örneğin, hastalık yapıcı şeyle

to destroy the planet, to wreck everything,

gezegeni yok etmek,

through the creation, for example, of a biopathogen.

herşeyi mahvetmek için kapasitesi olacak

How do we begin to weave these tapestries together?

Birlikte kilimleri dokumaya nasıl başlayacağız?

How do we think about complex systems in new ways?

Yeni yollarla karmaşık sistemler hakkında nasıl düşüneceğiz?

That will be the challenge of the scholars,

Bilim adamları için zor olacak,

and of all of us engaged in thinking about the future.

ve hepimiz gelecek hakkında düşünmeye odaklanacağız.

The rest of our lives will be in the future. We need to prepare for it now.

Hayatlarımızın geri kalanı gelecekte olacak. Onu şimdi hazırlamalıyız.

We need to understand that the governance structure in the world is fossilized.

Dünyadaki yönetim yapısının fosilleştiğini anlamamız gerekiyor.

It cannot begin to cope with the challenges that this will bring.

Bunun getireceği zorluklarlar baş etmeye başlayamaz.

We have to develop a new way of managing the planet,

Gezegeni yönetmek için yeni bir yol inşa etmek zorundayız,

collectively, through collective wisdom.

birlikte, toplu akılla.

We know, and I know from my own experience,

Biliyoruz ki, ve biliyorum ki, kendi deneyimlerimde,

that amazing things can happen,

bireyler ve toplumlar geleceklerini değiştirmek için

when individuals and societies come together

bir araya geldiklerinde

to change their future.

inanılmaz şeyler olabilir.

I left South Africa, and 15 years later,

Güney Afrika'yı terk ettim. ve 15 yıl sonra,

after thinking I would never go back,

asla geri dönmeyeceğimi düşündükten sonra,

I had the privilege and the honor to work in the government of Nelson Mandela.

Nelson Mandela hükümetinde çalıma onuruna ve ayrıcalığına sahip oldum.

This was a miracle. We can create miracles,

Bu bir mucizeydi. Yaşamımızda

collectively, in our lifetime.

toplu halde mucizeler yaratabiliriz.

It is vital that we do so.

Yaptığımız hayati bir şey.

It is vital that the ideas that are nurtured in TED,

TED'te gelişen fikirler, hakkında düşündüğümüz fikirler

that the ideas that we think about

dört gözle beklediğimiz, bunun en ihtişamlı yüzyıl olacağından,

look forward, and make sure that this will be the most glorious century,

eko-felaket olmayacağından ve eko-çöküş olmayacağından emin olacağımız

and not one of eco-disaster and eco-collapse.

fikirler hayati bir şey.

Thank you. (Applause)

Teşekkür ederim. (Alkış)