Ian Goldin: Navigating our global future

Tłumaczenie: Rysia Wand Korekta: Kinga Skorupska

The future, as we know it, is very unpredictable.

Przyszłość jest, jak wiadomo, nieprzewidywalna.

The best minds in the best institutions

Najlepsze umysły najlepszych instytucji

generally get it wrong.

zwykle się co do niej mylą,

This is in technology. This is in the area of politics,

tak w technologii, jak i w polityce,

where pundits, the CIA, MI6 always get it wrong.

spece z CIA i MI6 zawsze się mylą.

And it's clearly in the area of finance.

Widać to jasno w sferze finansów.

With institutions established to think about the future,

Mimo instytucji dbających o przyszłość,

the IMF, the BIS, the Financial Stability Forum, couldn't see what was coming.

jak IMF, BIS, FSF, nie przewidzieliśmy, co nadchodzi.

Over 20,000 economists

Ponad 20 tys. ekonomistów,

whose job it is, competitive entry to get there,

do których zadań to należy,

couldn't see what was happening.

nie widziało, co nadchodzi.

Globalization is getting more complex.

Globalizacja się komplikuje.

And this change is getting more rapid.

Zmiany są coraz szybsze.

The future will be more unpredictable.

Przyszłość będzie bardziej nieprzewidywalna.

Urbanization, integration,

Urbanizacja, integracja,

coming together, leads to a new renaissance.

połączone, prowadzą do nowego renesansu.

It did this a thousand years ago.

Tak było tysiąc lat temu.

The last 40 years have been extraordinary times.

Od 40 lat mamy ciekawe czasy.

Life expectancy has gone up by about 25 years.

Żyjemy średnio o 25 lat dłużej.

It took from the Stone Age to achieve that.

Zajęło to aż od Epoki Kamiennej.

Income has gone up for a majority of the world's population,

Większość światowej populacji więcej zarabia,

despite the population going up by about two billion people over this period.

mimo że przez ten okres przybyło 2 miliardy ludzi.

And illiteracy has gone down, from a half to about a quarter of the people on Earth.

Spada analfabetyzm, z 50% do 25% populacji.

A huge opportunity, unleashing of new potential

Wielkie możliwości, uwalnianie nowego potencjału

for innovation, for development.

dla innowacji i rozwoju.

But there is an underbelly.

Ale jest i druga strona medalu.

There are two Achilles' heels of globalization.

Globalizacja ma dwie pięty achillesowe.

There is the Achilles' heel of growing inequality --

Pierwsza to nierówność rozwoju.

those that are left out, those that feel angry,

To ludzie spisani na straty,

those that are not participating. Globalization

gniewni i wykluczeni.

has not been inclusive.

Globalizacja niektórych pomija.

The second Achilles' heel is complexity --

Drugą piętą achillesową jest złożoność.

a growing fragility, a growing brittleness.

Rosnąca łamliwość i kruchość.

What happens in one place very quickly affects everything else.

To, co dzieje się w jednym miejscu, szybko wpływa na inne.

This is a systemic risk, systemic shock.

To ryzyko i szok dla całego układu.

We've seen it in the financial crisis. We've seen it in the pandemic flu.

Weźmy np. kryzys finansowy czy pandemię grypy.

It will become virulent and it's something we have to build resilience against.

Kryzysy się zaostrzają i musimy się na nie uodpornić.

A lot of this is driven by what's happening in technology.

Za wieloma wydarzeniami stoi technologia.

There have been huge leaps. There will be a million-fold improvement

Miały miejsce wielkie skoki.

in what you can get for the same price

Za dzisiejszą cenę w 2030 r.

in computing by 2030.

dostaniecie milion razy lepszy komputer.

That's what the experience of the last 20 years has been.

Tego nauczyło nas ostatnie 20 lat.

It will continue.

Tak będzie nadal.

Our computers, our systems will be as primitive

Nasze komputery i systemy staną się tak prymitywne,

as the Apollo's are for today.

jak dzisiaj urządzenia z Apolla.

Our mobile phones are more powerful than the total Apollo space engine.

Telefony komórkowe są lepsze, niż silnik Apollo.

Our mobile phones are more powerful than

Są lepsze,

some of the strongest computers of 20 years ago.

niż najlepsze komputery 20 lat temu.

So what will this do?

Co z tego wyniknie?

It will create huge opportunities in technology.

To wspaniała okazja dla technologii

Miniaturization as well.

i miniaturyzacji.

There will be invisible capacity. Invisible capacity in our bodies,

Pojawią się niewidoczne możliwości

in our brains, and in the air.

w mózgach, w powietrzu.

This is a dust mite on a nanoreplica.

Oto roztocz na urządzeniu w skali nano.

This sort of ability to do everything in new ways unleashes potential,

Powstanie nowych metod uwolni potencjał

not least in the area of medicine.

także w medycynie.

This is a stem cell that we've developed here in Oxford,

Oto komórka macierzysta, wyhodowana w Oxfordzie

from an embryonic stem cell.

z komórki macierzystej embrionu.

We can develop any part of the body.

Możemy wyhodować dowolną część ciała.

Increasingly, over time, this will be possible from our own skin --

Z czasem uda nam się z własnej skóry

able to replicate parts of the body.

tworzyć repliki części ciała.

Fantastic potential for regenerative medicine.

Medycyna regeneratywna się rozwinie.

I don't think there will be a Special Olympics long after 2030,

Po roku 2030 nie będzie już paraolimpiad,

because of this capacity to regenerate parts of the body.

dzięki umiejętności odtwarzania kończyn.

But the question is, "Who will have it?"

Pozostaje pytanie: kto je dostanie?

The other major development is going to be

Kolejny wielki rozwój

in the area of what can happen in genetics.

czeka genetykę.

The capacity to create, as this mouse has been genetically modified,

Na przykładzie tej myszy, zdolność tworzenia

something which goes three times faster,

organizmów 3 razy szybszych,

lasts for three times longer, we could produce,

3 razy wytrzymalszych

as this mouse can, to the age of our equivalent of 80 years,

co utrzyma się nawet do jej odpowiednika 80 lat,

using about the same amount of food.

przy podobnym zapotrzebowaniu na jedzenie.

But will this only be available for the super rich,

Czy będzie to towar tylko dla bogaczy?

for those that can afford it? Are we headed for a new eugenics?

Czy dążymy do nowej eugeniki?

Will only those that are able to afford it

Czy tylko zamożni będą tworzyć

be able to be this super race of the future?

super-rasę przyszłości?

(Laughter)

(Śmiech)

So the big question for us is,

Wielkie pytanie brzmi:

"How do we manage this technological change?"

jak pokierować zmianami w technologii?

How do we ensure that it creates

Jak zapewnić powstanie

a more inclusive technology,

technologii dla mas,

a technology which means

technologii oznaczającej,

that not only as we grow older,

że nie tylko z wiekiem zmądrzejemy,

that we can also grow wiser, and that we're able to support

i że zdołamy utrzymać

the populations of the future?

populację przyszłości?

One of the most dramatic manifestations of these improvements

Ten postęp ujawni się dramatycznie

will be moving from population pyramids

w odejściu od piramid populacji

to what we might term population coffins.

do, powiedzmy, trumien populacji.

There is unlikely to be a pension

Nie sądzę, żeby po roku 2030

or a retirement age in 2030.

były jeszcze emerytury.

These will be redundant concepts. And this isn't only something of the West.

Pojęcie stanie się zbędne, nie tylko na Zachodzie.

The most dramatic changes will be the skyscraper

Pojawią się sięgające chmur

type of new pyramids

rodzaje piramid

that will take place in China and in many other countries.

w Chinach i innych krajach.

So forget about retirements if you're young.

Jeśli jesteś młody - zapomnij o przejściu na emeryturę.

Forget about pensions. Think about life and where it's going to be going.

Myśl o życiu i dokąd ono zmierza.

Of course, migration will become even more important.

Oczywiście wzrośnie znaczenie migracji.

The war on talent, the need to attract people

Wojna o talent, potrzeba

at all skill ranges,

przyciągania ludzi zdolnych

to push us around in our wheelchairs,

i do pchania wózków i do kierowania ekonomią.

but also to drive our economies. Our innovation will be vital.

Innowacja stanie się nieodzowna.

The employment in the rich countries

Zatrudnienie w bogatych krajach

will go down from about 800

spadnie z 800 mln

to about 700 million of these people.

do 700 mln,

This would imply a massive leap in migration.

co spowoduje masową migrację.

So the concerns, the xenophobic concerns of today,

Dzisiejsze ksenofobiczne obawy

of migration, will be turned on their head,

przed imigrantami staną na głowie,

as we search for people to help us sort out

bo zaczniemy szukać ludzi,

our pensions and our economies in the future.

którzy wspomogą emerytury i gospodarki.

And then, the systemic risks.

Następnie ryzyko ogólnosystemowe.

We understand that these will become much more virulent,

Wiemy, że problemy zaostrzają się.

that what we see today

Już dziś widzimy

is this interweaving of societies, of systems,

powiązania społeczeństw, systemów,

fastened by technologies and hastened by just-in-time management systems.

napędzane systemami zarządzania just-in-time.

Small levels of stock push resilience into other people's responsibility.

Akcje spychają odpowiedzialność za odporność na innych.

The collapse in biodiversity,

Załamanie bio-różnorodności,

climate change, pandemics, financial crises:

zmiana klimatu, kryzysy finansowe:

these will be the currency that we will think about.

oto waluta, o której będziemy myśleć.

And so a new awareness will have to arise,

Musi pojawić się nowa świadomość,

of how we deal with these, how we mobilize ourselves,

jak sobie z tym poradzić, jak się zmobilizować,

in a new way, and come together as a community

i jako społeczność połączyć siły

to manage systemic risk.

w zarządzaniu ryzykiem ogólnosystemowym.

It's going to require innovation.

Potrzebne będą innowacje.

It's going to require an understanding that the glory of globalization

Musimy zrozumieć, że sławiona globalizacja

could also be its downfall.

może się stać przyczyną upadku.

This could be our best century ever because of the achievements,

Być może czeka nas najlepsze stulecie.

or it could be our worst.

Albo najgorsze.

And of course we need to worry about the individuals,

Musimy przejmować się jednostkami.

particularly the individuals that feel that they've

Zwłaszcza ludźmi, którzy czują się

been left out in one way or another.

wystawieni poza nawias.

An individual, for the first time in the history of humanity,

Po raz pierwszy w historii ludzkości,

will have the capacity, by 2030,

jednostki będą potrafiły w 2030 r.

to destroy the planet, to wreck everything,

zniszczyć całą planetę,

through the creation, for example, of a biopathogen.

np. przez stworzenie bio-patogenu.

How do we begin to weave these tapestries together?

Jak zacząć wiązać końce?

How do we think about complex systems in new ways?

Jak podejść na nowo do złożonego systemu?

That will be the challenge of the scholars,

To wyzwanie dla uczonych

and of all of us engaged in thinking about the future.

i wszystkich, którzy myślą o przyszłości.

The rest of our lives will be in the future. We need to prepare for it now.

Musimy się przygotować na życie w przyszłości,

We need to understand that the governance structure in the world is fossilized.

zrozumieć, że rządzą nami skamieniałe struktury.

It cannot begin to cope with the challenges that this will bring.

One nie staną naprzeciw nowym wyzwaniom.

We have to develop a new way of managing the planet,

Potrzebny nam nowy sposób zarządzania planetą,

collectively, through collective wisdom.

wspólnie, wspólną mądrością.

We know, and I know from my own experience,

Wiem z doświadczenia,

that amazing things can happen,

że dzieją się cudowne rzeczy,

when individuals and societies come together

kiedy ludzie łączą się,

to change their future.

by odmienić przyszłość.

I left South Africa, and 15 years later,

Opuściłem RPA. Po 15 latach,

after thinking I would never go back,

kiedy myślałem, że nigdy nie wrócę,

I had the privilege and the honor to work in the government of Nelson Mandela.

miałem zaszczyt pracować w rządzie Nelsona Mandeli.

This was a miracle. We can create miracles,

To był cud. Możemy czynić cuda

collectively, in our lifetime.

wspólnie, za naszego życia.

It is vital that we do so.

Koniecznie musimy próbować.

It is vital that the ideas that are nurtured in TED,

Idee, które promuje TED

that the ideas that we think about

muszą wybiegać w przyszłość

look forward, and make sure that this will be the most glorious century,

i zapewnić stulecie chwały,

and not one of eco-disaster and eco-collapse.

a nie eko-klęski i załamania.

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Brawa)