Aris Venetikidis: Making sense of maps

Aris Venetikidis: Haritalara anlam kazandırmak

64,515 views ・ 2012-10-01

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Çeviri: Polat Kizildag Gözden geçirme: banu yobas
00:15
What I do is I organize information.
1
15261
1784
Benim yaptığım iş bilgileri organize etmektir. Ben bir grafik tasarımcısıyım.
00:17
I'm a graphic designer.
2
17069
1407
00:18
Professionally, I try to make sense
3
18826
2719
Profesyonel olarak, genellikle kendi başlarına bir anlam ifade etmeyen
00:21
often of things that don't make much sense themselves.
4
21569
3605
şeylere bir anlam yüklemeye çalışırım.
00:25
So my father might not understand what it is that I do for a living.
5
25198
4114
Belki babam tam olarak benim yaptığım işin
ne olduğunu anlayamayabilir.
Baba tarafımdan sülalemiz çiftçilermiş.
00:29
His part of my ancestry has been farmers.
6
29336
2253
00:31
He's part of this ethnic minority called the Pontic Greeks.
7
31613
3100
Babam Pontus Rumları olarak adlandırılan etnik azınlığın bir parçası.
Onlar Küçük Asya'da yaşadılar ve yaklaşık yüz yıl önce olan
00:35
They lived in Asia Minor and fled to Greece after a genocide
8
35240
4412
bir soykırımdan sonra Yunanistan'a kaçtılar
00:39
about a hundred years ago.
9
39676
1520
00:41
And ever since that, migration has somewhat been a theme in my family.
10
41834
4249
ve o tarihten itibaren göç bir şekilde
ailemde bir konu haline geldi.
Babam Almanya'ya taşındı, orada okudu, evlendi
00:46
My father moved to Germany, studied there and married,
11
46107
4501
00:50
and as a result, I now have this half-German brain,
12
50632
4428
ve bunun bir sonucu olarak ben, bütünüyle analitik düşünen
ve onunla birlikte ortaya çıkan biraz şapşal
00:55
with all the analytical thinking and that slightly dorky demeanor
13
55084
3358
davranış biçimini de içeren yarı Alman bir beyne sahibim.
00:58
that come with that.
14
58466
1979
01:00
And of course it meant that I was a foreigner in both countries,
15
60469
3086
Elbette bu her iki ülkede de yabancı olduğum anlamına geldi
01:03
and that of course made it pretty easy for me to migrate as well,
16
63579
4350
ve bu durum kuşkusuz benim için göç etmeyi oldukça kolay
bir hale getirdi, iyi bir aile geleneği, baktığınız zaman.
01:07
in good family tradition, if you like.
17
67953
2423
01:10
But of course, most journeys that we undertake from day to day
18
70932
3325
Fakat tabi ki, gün begün yaptığımız yolculukların çoğu
bir şehrin sınırları içindedir ve özellikle
01:14
are within a city.
19
74281
1626
01:15
And, especially if you know the city,
20
75931
2772
şehri biliyorsanız, A'dan B'ye gitmek
01:18
getting from A to B may seem pretty obvious, right?
21
78727
3998
oldukça bariz görünebilir, değil mi?
01:23
But the question is, why is it obvious?
22
83551
3326
Fakat soru şu ki; neden bu kadar bariz?
01:26
How do we know where we're going?
23
86901
1882
Nereye gittiğimizi nasıl biliyoruz?
01:29
So I washed up on a Dublin ferry port about 12 years ago,
24
89243
3825
Yaklaşık 12 yıl önce Dublin'de bir vapur iskelesine
vardım, profesyonel bir yabancı, baktığınız zaman ve
01:33
a professional foreigner, if you like,
25
93092
2392
01:35
and I'm sure you've all had this experience before, yeah?
26
95508
3102
eminim daha önce hepinizin böyle bir tecrübesi oldu, değil mi?
01:38
You arrive in a new city,
27
98634
2088
Yeni bir şehre geliyorsunuz ve beyniniz
01:40
and your brain is trying to make sense of this new place.
28
100746
3973
bu yeni yerin anlamını kavramaya çalışıyor.
01:44
Once you find your base, your home,
29
104743
3378
Bir kere yerinizi, evinizi, bulduğunuz zaman
çevrenizin bu zihinsel haritasını oluşturmaya başlarsınız.
01:48
you start to build this cognitive map of your environment.
30
108145
4436
01:52
It's essentially this virtual map that only exists in your brain.
31
112605
3888
Sadece beyninizde oluşan bu sanal harita
temel bir gerekliliktir. Her ne kadar bizler bir parça farklı araç
01:56
All animal species do it,
32
116517
1761
01:58
even though we all use slightly different tools.
33
118302
2975
ve gereçler kullansak da, tüm hayvan türleri bunu yapar.
02:01
Us humans, of course, we don't move around marking our territory by scent, like dogs.
34
121301
6025
Biz insanlar, tabi ki köpekler gibi etrafta dolaşıp
kendi bölgemizi kokuyla işaretlemeyiz
02:07
We don't run around emitting ultrasonic squeaks, like bats.
35
127350
5492
Ayrıca yarasalar gibi yüksek frekanslı tiz sesler çıkarıp oradan oraya da koşmayız.
02:12
We just don't do that,
36
132866
1997
Bunları kesinlikle yapmayız, Temple Bar bölgesinde
02:14
although a night in the Temple Bar district can get pretty wild.
37
134887
3246
oldukça hovarda bir gece geçirmiş olsak bile. (Gülüşmeler)
02:18
(Laughter)
38
138157
1348
02:19
No, we do two important things to make a place our own.
39
139529
3914
Hayır, biz bir yeri benimsemek için iki önemli şey yaparız.
02:23
First, we move along linear routes.
40
143467
3052
Birincisi doğrusal bir güzergahta ilerleriz.
02:26
Typically, we find a main street,
41
146543
2470
Genellikle bir ana cadde buluruz ve bu ana cadde
02:29
and this main street becomes a linear strip map in our minds.
42
149037
3570
zihnimizde bir doğrusal şerit haritası haline gelir.
02:32
But our mind keeps it pretty simple, yeah?
43
152631
2223
Ama zihnimiz onu oldukça basitleştirir, değil mi?
02:34
Every street is generally perceived as a straight line,
44
154878
3355
Bütün caddeler genellikle düz bir çizgi olarak algılanır
02:38
and we kind of ignore the little twists and turns that the streets make.
45
158257
3732
ve caddelerin yaptığı küçük viraj ve dönüşleri adeta gözardı ederiz.
02:42
When we do, however, make a turn into a side street,
46
162370
2450
Fakat ara bir sokağa bir dönüş yaptığımız zaman,
02:44
our mind tends to adjust that turn to a 90-degree angle.
47
164844
5290
beynimiz bu dönüşü 90 derecelik bir açıya ayarlama eğilimindedir.
Bu durum tabii ki, bir nevi dairesel şehir mantığını sürdüren
02:50
This of course makes for some funny moments
48
170158
2698
02:52
when you're in some old city layout
49
172880
2326
tarihsel bir şehrin yerleşim planı içinde olduğunuz zaman
02:55
that follows some sort of circular city logic, yeah?
50
175230
4992
bazı komik anlara neden olur.
Belki böyle bir tecrübe de yaşamışsınızdır, değil mi?
03:00
Maybe you've had that experience as well.
51
180246
2088
Diyelim ki, siz kilise meydanından dışarıya doğru uzanan
03:02
Let's say you're on some spot on a side street
52
182358
3096
03:05
that projects from a main cathedral square,
53
185478
2342
bir ara sokaktaki noktadasınız ve işte bu şekilde
03:07
and you want to get to another point on a side street just like that.
54
187844
4192
ara sokaktaki bir diğer noktaya ulaşmak istiyorsunuz.
03:12
The cognitive map in your mind may tell you,
55
192568
3946
Zihninizdeki idraksal harita size şunu söyleyebilir, "Aris,
03:16
"Aris, go back to the main cathedral square,
56
196538
3401
kilise meydanına geri dön, 90 derecelik bir dönüş yap
03:19
take a 90-degree turn and walk down that other side street."
57
199963
3713
ve caddenin diğer tarafından aşağıya doğru yürü."
03:23
But somehow you feel adventurous that day, and you suddenly discover
58
203700
4435
Ama bir şekilde o gün maceraperest hissediyorsunuz
ve aniden iki noktanın aslında sadece tek bir bina
03:28
that the two spots were actually only a single building apart.
59
208159
4852
mesafesinde olduğunu keşfediyorsunuz.
03:33
Now, I don't know about you,
60
213035
1341
Sizi bilmem ama ben her zaman solucan deliğini ya da
03:34
but I always feel like I find this wormhole
61
214400
2124
boyutlar arası giriş kapısını bulmuş gibi hissederim.
03:36
or this inter-dimensional portal.
62
216548
2773
03:39
(Laughter)
63
219345
1274
03:40
So we move along linear routes
64
220643
3507
Doğrusal güzergahta ve zihnimizin caddeleri
düzlediği ve dönüşleri 90 derecelik bir açıyla algıladığı
03:44
and our mind straightens streets and perceives turns as 90-degree angles.
65
224174
6022
konularına devam ediyoruz.
Bir yeri benimsemek için yaptığımız ikinci şey ise
03:50
The second thing that we do to make a place our own
66
230220
2945
bu çizgiler boyunca gördüğümüz şeylere
03:53
is we attach meaning and emotions to the things
67
233189
4163
03:57
that we see along those lines.
68
237376
2865
anlam ve duygu yüklemektir.
Eğer İrlanda'nın kırsal bölgelerine giderseniz ve yaşlı bir bayana
04:00
If you go to the Irish countryside and you ask an old lady for directions,
69
240265
5867
adres sorarsanız, kentin bütün simgeleri hakkında birkaç
04:06
brace yourself for some elaborate Irish storytelling
70
246156
3888
detaylı İrlanda hikayesine kendinizi hazırlayın. Tamam mı?
04:10
about all the landmarks, yeah?
71
250068
1954
04:12
She'll tell you the pub where her sister used to work,
72
252046
3251
Size kız kardeşinin daha önce çalıştığı barı anlatacaktır
04:15
and "... go past that church where I got married," that kind of thing.
73
255321
3371
ve evlendiği kilisenin önünden geçmenizi söyleyecektir, bunun gibi şeyler.
04:18
So we fill our cognitive maps with these markers of meaning.
74
258716
4056
Böylece zihinsel haritamızı bu anlam işaretleriyle doldururuz.
Dahası, tekrarlanan şekilleri
04:23
What's more, we abstract repeat patterns and recognize them.
75
263303
5627
kuramsallaştırırız ve onları tanırız.
04:28
We recognize them by the experiences and we abstract them into symbols.
76
268954
5419
Onları deneyimlerle tanırız
ve semboller haline kuramsallaştırırız.
04:34
And of course, we're all capable of understanding these symbols.
77
274904
4591
Ve elbette hepimiz bu sembolleri anlayabilecek
kapasiteye sahibiz. (Gülüşmeler)
04:39
(Laughter)
78
279959
1036
Üstelik, hepimiz zihinsel haritaları anlayacak kapasiteye
04:41
What's more, we're all capable of understanding the cognitive maps,
79
281019
4483
sahibiz ve siz hepiniz bu tarz zihinsel haritaları
04:45
and you are all capable of creating these cognitive maps yourselves.
80
285526
5718
kendiniz yaratabilecek kapasiteye sahipsiniz.
04:51
So next time, when you want to tell your friend how to get to your place,
81
291268
3593
Bu yüzden gelecek sefer, arkadaşınıza sizin yerinize nasıl ulaşacağını tarif etmek istediğinizde,
04:54
you grab a beermat, grab a napkin, and you just observe yourself
82
294885
4768
bir bardak altlığı ve bir kağıt peçete alın
ve kendinizi sadece bu müthiş iletişim tasarımı parçasını
04:59
create this awesome piece of communication design.
83
299677
4367
yaratırken izleyin. Onun doğrusal çizgileri var.
05:04
It's got straight lines.
84
304068
1412
05:05
It's got 90-degree corners.
85
305504
2478
Onun 90 dereceli köşeleri var.
Yol boyunca küçük semboller de ekleyebilirsiniz.
05:08
You might add little symbols along the way.
86
308006
2100
Ve biraz önce çizdiğiniz şeye baktığınız zaman,
05:10
And when you look at what you've just drawn,
87
310130
4119
onun bir sokak haritasına benzemediğini fark edersiniz.
05:14
you realize it does not resemble a street map.
88
314273
4538
05:18
If you were to put an actual street map on top of what you've just drawn,
89
318835
4275
Çizdiğiniz bu şeyin üstüne gerçek bir cadde haritası
koyacak olursanız, sizin sokaklarınızın ve mesafelerinizin
05:23
you'd realize your streets and the distances -- they'd be way off.
90
323134
4565
alakasız olduğunu fark edersiniz.
05:28
No, what you've just drawn is more like a diagram or a schematic.
91
328480
5612
Hayır, biraz önce çizdiğiniz şey
daha çok bir diyagram ya da bir şematiğe benziyor.
05:34
It's a visual construct of lines, dots, letters,
92
334116
4947
Bu beynimizin dilinde tasarlanmış, çizgilerden,
noktalardan, harflerden oluşan görsel bir yapı.
05:39
designed in the language of our brains.
93
339087
2412
05:41
So it's no big surprise
94
341979
1856
Bu nedenle geçtiğimiz yüzyılın büyük tasarım ikonu
05:43
that the big information-design icon of the last century --
95
343859
4959
A'dan B'ye nasıl gidileceğini herkese göstermenin doruk noktası
05:48
the pinnacle of showing everybody how to get from A to B,
96
348842
4333
olan Londra metrosunun haritası da
05:53
the London Underground map --
97
353199
2018
bir haritacı ya da şehir planlamacısı tarafından çizilmemiştir.
05:55
was not designed by a cartographer or a city planner;
98
355241
4313
05:59
it was designed by an engineering draftsman.
99
359578
3674
Bir teknik ressam tarafından çizilmiştir.
06:03
In the 1930s,
100
363974
1710
1930'lu yıllarda, Harry Beck şematik diyagram tasarımının
06:05
Harry Beck applied the principles of schematic diagram design
101
365708
6152
ilkelerini uygulamıştır ve toplu taşımacılık haritalarının
06:11
and changed the way public transport maps are designed forever.
102
371884
3876
tasarımını sonsuza dek değiştirmiştir.
06:16
Now the very key to the success of this map
103
376530
3695
Şimdi bu haritanın başarısının temeli,
daha az önemli bilgilerin çıkarılmasına ve
06:20
is in the omission of less important information
104
380249
4060
06:24
and in the extreme simplification.
105
384333
2695
aşırı derecede sadeleştirmeye dayanmaktadır.
Böylece, doğrusallaştırılmış caddeler, 90 ve 45 dereceli köşeler,
06:27
So, straightened streets, corners of 90 and 45 degrees,
106
387052
3936
ama aynı zamanda aşırı derecede coğrafik çarpıtma da bu haritada mevcuttur.
06:31
but also the extreme geographic distortion in that map.
107
391012
6120
Bu istasyonların gerçek konumlarına bakacak olursanız,
06:37
If you were to look at the actual locations of these stations,
108
397156
3906
06:41
you'd see they're very different.
109
401086
2015
onların çok farklı olduğunu görürdünüz. Evet?
06:43
But this is all for the clarity of the public Tube map.
110
403753
3747
Ama bunun hepsi genel metro haritasının anlaşılabilirliği için.
06:48
If you, say, wanted to get from Regent's Park station
111
408341
3144
Değil mi? Farz edelim ki, Regent's Park durağından Great Portland
06:51
to Great Portland Street,
112
411509
1626
Caddesi'ne gitmek istiyorsunuz, metro haritası size şunu söylerdi;
06:53
the Tube map would tell you:
113
413159
1834
metroya bin, Baker Caddesi'ne git, hattı değiştir ve diğer bir metroya bin.
06:55
take the Tube, go to Baker Street, change over, take another Tube.
114
415017
4612
06:59
Of course, what you don't know is that the two stations
115
419653
3897
Tabii ki, sizin bilmediğiniz şey şu ki,
bu iki istasyon birbirinden sadece yaklaşık yüz metrelik bir mesafede.
07:03
are only about a hundred meters apart.
116
423574
2544
Artık toplu taşıma konusuna geldik,
07:06
Now we've reached the subject of public transport,
117
426142
2887
07:09
and public transport here in Dublin
118
429053
3044
ve burada Dublin'deki toplu taşıma da
biraz hassas bir konu. (Gülüşmeler)
07:12
is a somewhat touchy subject.
119
432121
1983
07:14
(Laughter)
120
434128
2279
Dublin'deki toplu taşımacılığı bilmeyen herkes için,
07:16
For everybody who does not know the public transport here in Dublin,
121
436431
3213
07:19
essentially, we have this system of local buses that grew with the city.
122
439668
4943
esasen bizim şehirle birlikte büyüyen bu yerel otobüs
sistemimiz var. İlave edilen her kenar semt için,
07:24
For every outskirt that was added, there was another bus route added,
123
444635
3624
kenar semtten şehir merkezine kadar bütün yol boyunca
07:28
running from the outskirt all the way to the city center.
124
448283
3730
çalışan başka bir otobüs güzergahı eklenmiştir.
Ayrıca bu yerel otobüsler, şehir merkezine yaklaştıklarında,
07:33
And as these local buses approach the city center,
125
453227
3969
07:37
they all run side by side and converge in pretty much one main street.
126
457220
4885
hepsi yan yana hareket eder ve bir ana cadde üzerinde
büyük ölçüde birleşirler.
07:42
So when I stepped off the boat 12 years ago,
127
462795
3913
12 yıl önce vapurdan indiğim zaman,
07:46
I tried to make sense of that.
128
466732
2537
bunun anlamını kavramaya çalıştım.
Çünkü bir şehri yürüyerek keşfetmek sizi belli bir yere kadar götürür.
07:50
Because exploring a city on foot only gets you so far.
129
470817
3734
07:55
But when you explore a foreign and new public transport system,
130
475234
5329
Fakat yabancı ve yeni bir toplu taşıma sistemini keşfettiğiniz zaman,
hemen hemen aynı şekilde aklınızda
08:00
you will build a cognitive map in your mind in pretty much the same way.
131
480587
4289
zihinsel bir harita oluşturursunuz.
08:06
Typically, you choose yourself a rapid transport route,
132
486362
4733
Genellikle kendinize hızlı bir ulaşım güzergahı seçersiniz
08:11
and in your mind, this route is perceived as a straight line.
133
491119
3792
ve bu güzergah aklınızda düz bir hat olarak algılanır.
08:15
And like a pearl necklace,
134
495555
1652
Bütün yerler ve duraklar inci bir kolye gibi
08:17
all the stations and stops are nicely and neatly aligned along the line.
135
497231
4929
hoş ve düzenli bir şekilde hat boyunca sıralanmıştır
08:22
And only then you start to discover some local bus routes
136
502849
5654
ve ancak o zaman boşlukları dolduran ve solucan deliğine,
boyutlar arası giriş kapısının kestirme yoluna imkan tanıyan
08:28
that would fill in the gaps,
137
508527
1715
08:30
and that allow for those wormhole, inter-dimensional portal shortcuts.
138
510266
4847
bazı yerel otobüs güzergahlarını keşfetmeye başlarsınız.
08:36
So I tried to make sense, and when I arrived,
139
516947
3392
Bu yüzden anlam yüklemeye çalıştım ve (Dublin'e) vardığım zaman,
08:40
I was looking for some information leaflets
140
520363
2540
bu sistemi çözmeme ve anlamama yardım edecek
08:42
that would help me crack this system and understand it,
141
522927
3517
bazı bilgilendirme kitapçıkları aradım
08:46
and I found those brochures.
142
526468
1711
ve bu broşürleri buldum. (Gülüşmeler)
08:48
(Laughter)
143
528633
4077
08:52
They were not geographically distorted.
144
532734
3345
Coğrafik olarak çarpıtılmamışlardı.
Onların bir çok bilgi noksanlığı vardı fakat
08:56
They had a lot of omission of information,
145
536103
3980
09:00
but unfortunately, the wrong information.
146
540107
2367
ne yazık ki yanlış bilginin, diyelim ki şehir merkezinde.
09:02
Say, in the city center --
147
542498
1750
09:04
there were never actually any lines that showed the routes.
148
544272
3227
Aslında hiçbir zaman güzergahları gösteren hatlar olmadı.
09:07
(Laughter)
149
547523
1144
09:08
There are actually not even any stations with names.
150
548691
4750
Doğrusu herhangi bir durağın ismi bile yok.
09:13
(Laughter)
151
553465
1246
09:14
Now, the maps of Dublin transport have gotten better,
152
554735
5623
Dublin'in ulaşım haritası iyileşti
ve ben bu projeyi bitirdikten sonra daha da iyi oldu
09:20
and after I finished the project, they got a good bit better,
153
560382
5166
09:25
but still no station names, still no routes.
154
565572
2496
fakat hala durak isimleri, güzergahlar mevcut değil.
09:28
So, being naive, and being half-German, I decided,
155
568635
6110
Böylece, saf ve yarı Alman biri olarak şuna karar verdim:
09:34
"Aris, why don't you build your own map?"
156
574769
2516
"Aris, neden kendi haritanı kendin yapmıyorsun?"
09:37
So that's what I did.
157
577872
1315
Sonuçta bunu yaptım. Şehrin içinden geçen
09:39
I researched how each and every bus route moved through the city, nice and logical,
158
579211
5988
bütün otobüs güzergahlarını tek tek inceledim,
güzel ve mantıklı, her otobüs güzergahı ayrı bir çizgi
09:45
every bus route a separate line.
159
585223
1985
09:47
I plotted it into my own map of Dublin,
160
587938
3357
ve onları kendi Dublin haritama çizerek yerleştirdim
ve şehir merkezinde,
09:51
and in the city center ...
161
591319
2587
09:53
I got a nice spaghetti plate.
162
593930
1630
hoş bir spagetti tabağım oldu. (Gülüşmeler)
09:55
(Laughter)
163
595584
2528
Şimdi bu bir parça karışık, bu yüzden ben de tabii ki şuna karar verdim;
09:58
Now, this is a bit of a mess,
164
598136
3049
10:01
so I decided, of course,
165
601209
2150
10:03
"You're going to apply the rules of schematic design,"
166
603383
3555
şematik planın kurallarını uygulayacaksınız,
10:06
cleaning up the corridors,
167
606962
1861
geçitleri düzeltmek, bir sürü otobüsün bulunduğu
10:08
widening the streets where there were loads of buses
168
608847
2755
caddeleri genişletmek ve onları 90 derecelik,
10:11
and making the streets at straight, 90-degree corners, 45-degree corners
169
611626
4785
45 derecelik veya katları olan açılar halinde düzleştirmek ve
10:16
or fractions of that,
170
616435
1429
10:17
and filled it in with the bus routes.
171
617888
2986
otobüs güzergahlarıyla birlikte tamamlamak. Ben de sistemin bu
10:20
And I built this city center bus map of the system,
172
620898
3299
şehir merkezi otobüs haritasını beş yıl önce nasılsa o şekilde hazırladım.
10:24
how it was five years ago.
173
624221
1832
10:26
I'll zoom in again so that you get the full impact
174
626610
2362
Tekrar yakınlaştırayım ki, iskelenin ve Westmoreland
10:28
of the quays and Westmoreland Street.
175
628996
2326
Caddesi'nin tüm etkisini elde edebilin. (Gülüşmeler)
10:31
(Laughter)
176
631346
2667
Şimdi gururla - (Alkışlar) -
10:34
Now I can proudly say --
177
634037
1990
10:36
(Applause)
178
636051
6328
10:42
I can proudly say, as a public transport map,
179
642403
4181
gururla söyleyebilirim ki, bir toplu taşıma haritası olarak
10:46
this diagram is an utter failure.
180
646608
3932
bu diyagram tam bir başarısızlık - (Gülüşmeler) -
10:50
(Laughter)
181
650564
1887
10:52
Except, probably, in one aspect:
182
652475
2035
muhtemelen bir yönü dışında:
10:54
I now had a great visual representation
183
654534
2628
şimdi şehir merkezinin gerçekten ne kadar tıkalı ve
10:57
of just how clogged up and overrun the city center really was.
184
657186
3872
istilaya uğramış olduğuna dair görsel bir sunumum oldu.
11:01
Now, call me old-fashioned,
185
661775
2632
Bana eski kafalı diyebilirsiniz ama ben bir toplu taşıma
11:04
but I think a public transport route map should have lines,
186
664431
3483
güzergahı haritasının çizgilerden oluşması gerektiğini düşünüyorum,
11:07
because that's what they are, yeah?
187
667938
2093
çünkü onların oldukları şey bu. Değil mi?
Onlar, şehir merkezi ya da şehir boyunca yönlerini oluşturan
11:10
They're little pieces of string that wrap their way
188
670055
3216
11:13
through the city center or through the city.
189
673295
2189
şeritlerin küçük parçalarıdırlar.
11:15
If you will, the Greek guy inside of me feels if I don't get a line,
190
675999
5491
Eğer isterseniz, içimdeki Yunan tarafım, eğer bir hat elde edemezsem,
bunun sanki Minatour'un labirentine, size yolunuzu bulmak
11:21
it's like entering the labyrinth of the Minotaur
191
681514
3069
11:24
without having Ariadne giving you the string to find your way.
192
684607
3264
için kılavuzluk edecek ipi veren Adriadne olmadan girmiş gibi olacağımı hissediyor.
11:27
So the outcome of my academic research,
193
687895
3943
Akademik araştırmalarımın,
11:31
loads of questionnaires, case studies and looking at a lot of maps,
194
691862
6773
bir sürü anket, örnek olay çalışmaları ve
bir çok harita incelemesinin sonucu, Dublin'deki toplu taşıma sisteminin
11:38
was that a lot of the problems and shortcomings
195
698659
2413
problemler ve noksanlıklarının, kolay anlaşılan bir toplu taşıma
11:41
of the public transport system here in Dublin
196
701096
2322
11:43
was the lack of a coherent public transport map --
197
703442
2406
haritasının eksikliğinden kaynaklandığı oldu --
11:45
a simplified, coherent public transport map --
198
705872
2717
Sadeleştirilmiş, kolay anlaşılabilen bir toplu taşıma haritası--
11:48
because I think this is the crucial step to understanding
199
708613
3415
çünkü ben bunun, bir toplu taşıma ağının fiziksel düzeyde
anlaşılabilmesi için çok önemli bir adım olduğunu düşünüyorum;
11:52
a public transport network on a physical level,
200
712052
3197
11:55
but it's also the crucial step to make a public transport network mappable
201
715273
4295
fakat bu aynı zamanda bir toplu taşıma ağının görsel
düzeyde eşleştirilebilir hale getirmek için de mühim bir adımdır.
11:59
on a visual level.
202
719592
1508
12:01
So I teamed up with a gentleman called James Leahy,
203
721599
3910
Böylelikle, DIT Sürdürülebilir Kalkınma Master programından
12:05
a civil engineer and a recent master's graduate
204
725533
3311
yeni mezun bir inşaat mühendisi olan James Leahy
12:08
of the Sustainable Development program at DIT,
205
728868
3310
adında bir beyefendiyle birlikte çalışmaya başladım ve
12:12
and together we drafted the simplified model network,
206
732202
4303
birlikte, daha da ileri gidip görselleştirebileceğim bu
12:16
which I could then go ahead and visualize.
207
736529
3278
sadeleştirilmiş model ağının taslağını hazırladık.
12:19
So here's what we did.
208
739831
2031
Ve yaptığımız şey burada.
12:21
We distributed these rapid-transport corridors throughout the city center,
209
741886
6290
Biz bu hızlı ulaşım koridorlarını şehir merkezinden
dağıtarak onları kenar mahallerin içlerine kadar uzattık.
12:28
and extended them into the outskirts.
210
748200
2415
12:31
Rapid, because we wanted them to be served by rapid-transport vehicles.
211
751100
6191
Hızlı çünkü biz onların hızlı ulaşım araçlarına
hizmet vermesini istedik.
12:37
They would get exclusive road use, where possible,
212
757315
3910
Mümkün olan yerlerde özel yol kullanımı elde edecekler ve
bu yüksek miktarda, yüksek kaliteli ulaşım olacak.
12:41
and it would be high-quantity, high-quality transport.
213
761249
2555
12:43
James wanted to use bus rapid transport for that,
214
763828
2678
James bunun için hafif raylı ulaşım yerine hızlı otobüs
12:46
rather than light rail.
215
766530
1430
ulaşımı istedi. Benim için, bu hızlı ulaşım koridorlarında
12:47
For me, it was important
216
767984
2127
kullanılacak otobüslerin sokakta ki diğer yerel otobüslerden
12:50
that the vehicles that would run on those rapid transport corridors
217
770135
4398
görünür bir şekilde fark edilebilir olmaları önemliydi.
12:54
would be visibly distinguishable from local buses on the street.
218
774557
4416
12:59
Now we could take out all the local buses
219
779973
3042
Şimdi bu hızlı ulaşım araçlarıyla yan yana işleyen
13:03
that ran alongside those rapid transport means.
220
783039
3073
yerel otobüsleri çıkarabiliriz.
13:06
Any gaps that appeared in the outskirts were filled again.
221
786136
3492
Kenar mahallelerde ortaya çıkan tüm boşluklar tekrar doldurulmuştur.
13:09
So, in other words, if there was a street in an outskirt
222
789652
3213
Başka bir deyişle, eğer bir kenar mahallede bir otobüsün
13:12
where there had been a bus, we put a bus back in,
223
792889
3063
geçtiği bir cadde varsa, oraya yeniden bir otobüs koyduk,
13:15
only now these buses wouldn't run all the way to the city center,
224
795976
4431
ancak şimdi bu otobüsler şehir merkezine kadar bütün yol üzerinde çalışmıyorlar,
13:20
but connect to the nearest rapid-transport mode,
225
800431
3540
fakat en yakın hızlı ulaşım araçlarına bağlıyorlar,
13:23
one of these thick lines over there.
226
803995
2161
şuradaki kalın çizgilerden birine.
Geri kalanı ise sadece birkaç aylık çalışma ve
13:26
So the rest was merely a couple of months of work,
227
806180
3145
13:29
and a couple of fights with my girlfriend,
228
809349
2099
evimiz sürekli haritalarla dolu olduğu için
13:31
of our place constantly being clogged up with maps,
229
811472
3952
kız arkadaşımla birkaç kavgaydı ve
13:35
and the outcome, one of the outcomes,
230
815448
1993
sonuçlardan biri ise Büyük Dublin Bölgesi'nin
13:37
was this map of the Greater Dublin area.
231
817465
3233
bu haritası oldu. Biraz yakınlaştıracağım.
13:40
I'll zoom in a little bit.
232
820722
1586
13:43
This map only shows the rapid transport connections, no local bus,
233
823808
4047
Bu harita sadece hızlı ulaşım bağlantılarını, yerel otobüsler
olmadan, daha çok Londra'da başarıyla uygulanan
13:47
very much in the "metro map" style that was so successful in London,
234
827879
5250
metro haritası tarzında gösteriyor, ayrıca birçok diğer
13:53
and that since has been exported to so many other major cities,
235
833153
4272
büyük şehirlere ihraç edildiği için bizim toplu taşıma
13:57
and therefore is the language that we should use
236
837449
2781
haritalarında kullanmak zorunda olduğumuz
dil de bu yüzden budur.
14:00
for public transport maps.
237
840254
2163
Önemli bir başka nokta ise, bunun gibi basitleştirilmiş bir ağ ile
14:03
What's also important is, with a simplified network like this,
238
843123
5517
14:08
it now would become possible for me to tackle the ultimate challenge
239
848664
5478
benim için son zorlu işle başa çıkmak
mümkün hale geldi,
sadece hızlı ulaşım bağlantılarını göstermenin yanı sıra,
14:14
and make a public transport map for the city center,
240
854166
3573
14:17
one where I wouldn't just show rapid transport connections,
241
857763
3096
aynı zamanda yerel otobüs güzergahlarını, sokakları ve benzerlikleri de
14:20
but also all the local bus routes, streets and the likes,
242
860883
3474
gösteren şehir merkezi için bir toplu taşım haritası yapmak.
14:24
and this is what a map like this could look like.
243
864381
2310
Ve bu da böyle bir haritanın benzediği şey.
14:26
I'll zoom in a little bit.
244
866715
1587
Biraz daha yakınlaştırıyorum.
Bu haritaya her bir ulaşım şeklini ekledim,
14:31
In this map, I'm including each transport mode,
245
871186
5042
14:36
so rapid transport, bus, DART, tram and the likes.
246
876252
4865
hızlı ulaşım, otobüs, DART, tramvay ve benzerleri.
14:41
Each individual route is represented by a separate line.
247
881459
5701
Her bir ferdi güzergah ayrı bir çizgi ile gösterilmektedir.
Harita her bir durağı ve her bir
14:48
The map shows each and every station,
248
888493
4156
14:52
each and every station name,
249
892673
3305
durağın ismini göstermektedir ve
ayrıca ara sokakları da gösteriyorum,
14:56
and I'm also displaying side streets.
250
896002
4250
15:00
In fact, most of the side streets even with their name,
251
900776
3481
aslında çoğu ara sokağın adları bile var
15:04
and for good measure, also a couple of landmarks,
252
904281
4927
ve iyi ölçüm için, ek olarak birkaç da simge,
bunlardan bazıları küçük sembollerle belirtilirken,
15:09
some of them signified by little symbols,
253
909232
2174
15:11
others by these isometric three-dimensional
254
911430
3089
diğerleri ise bu eş ölçekli üç boyutlu kuş bakışı
15:14
bird's-eye-view drawings.
255
914543
1998
görünümlü çizimle gösterilmektedir.
15:16
The map is relatively small in overall size,
256
916565
2633
Bu harita toplam büyüklük olarak nispeten küçük ve
15:19
so something that you could still hold as a fold-out map
257
919222
3141
bu yüzden yine de katlanır harita olarak tutabileceğiniz ya da
15:22
or display in a reasonably-sized display box on a bus shelter.
258
922387
3658
bir otobüs durağında makul ölçüdeki bir reklam alanında gösterebileceğiniz bir şey.
15:26
I think it tries to be the best balance
259
926069
4644
Bence fiili anlatım ve sadeleştirme arasındaki
15:30
between actual representation and simplification --
260
930737
3332
en iyi dengeyi bulmaya çalışıyor,
beynimizdeki yol bulmanın dili.
15:34
the language of way-finding in our brain.
261
934093
5143
15:39
So, straightened lines, cleaned-up corners,
262
939260
3531
Düzleştirilmiş çizgiler, düzeltilmiş köşeler ve
15:42
and of course, that very, very important geographic distortion
263
942815
3666
elbette çok çok önemli, toplu taşıma haritasını
olası hale getiren coğrafi çarpıtma.
15:46
that makes public transport maps possible.
264
946505
3524
Mesela, şehrin içinden geçen iki ana koridora
15:50
If you, for example, have a look at the two main corridors
265
950053
2738
bakarsanız eğer,
15:52
that run through the city -- the yellow and orange one over here --
266
952815
3272
sarı ve burada turuncu olan, onlar, kesin ve
15:56
this is how they look in an actual, accurate street map,
267
956111
3578
yanlışsız bir cadde haritasında böyle gözükmektedirler
15:59
and this is how they would look in my distorted,
268
959713
3985
ve bu da benim şeklini verdiğim , sadeleştirilmiş toplu
16:03
simplified public transport map.
269
963722
2415
ulaşım haritasında nasıl gözüktükleridir.
16:06
So for a successful public transport map,
270
966676
2902
Böylece, başarılı bir toplu taşım haritası için,
16:09
we should not stick to accurate representation,
271
969602
2754
kesin gösterime bağlı kalmamalıyız ama
onları beynimizin çalıştığı şekilde tasarlamalıyız.
16:12
but design them in the way our brains work.
272
972380
2361
16:14
The reactions I got were tremendous, it was really good to see.
273
974765
3271
Aldığım tepkiler muazzamdı. Gerçekten görülmeye değerdi.
Ve elbette, kendi açımdan, Almanya'daki ve Yunanistan'daki akrabalarımın
16:18
And of course, for my own self, I was very happy to see
274
978060
3692
16:21
that my folks in Germany and Greece finally have an idea
275
981776
3398
sonunda ne iş yaptığım hakkında bir fikirleri olduklarını
gördüğüm için çok memnun oldum. (Gülüşmeler) Teşekkür ederim. (Alkışlar)
16:25
what I do for a living.
276
985198
1179
16:26
(Laughter)
277
986401
1002
16:27
Thank you.
278
987427
1151
16:28
(Applause)
279
988602
2197
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7