Aris Venetikidis: Making sense of maps

64,515 views ・ 2012-10-01

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Phuong Nguyen Reviewer: Tien Lam
00:15
What I do is I organize information.
1
15261
1784
Công việc của tôi là tổ chức thông tin. Tôi làm thiết kế đồ họa.
00:17
I'm a graphic designer.
2
17069
1407
00:18
Professionally, I try to make sense
3
18826
2719
Tôi thường cố gắng cắt nghĩa
00:21
often of things that don't make much sense themselves.
4
21569
3605
những thứ khó hiểu.
00:25
So my father might not understand what it is that I do for a living.
5
25198
4114
Vì vậy, cha tôi có vẻ không hiểu rõ
tôi kiếm sống bằng cách nào.
Tổ tiên bên nội tôi làm nghề nông.
00:29
His part of my ancestry has been farmers.
6
29336
2253
00:31
He's part of this ethnic minority called the Pontic Greeks.
7
31613
3100
Ông là người người dân tộc thiểu số Hắc Hải Hy Lạp.
Họ từng sống ở vùng Tiểu Á và chạy trốn đến Hy Lạp
00:35
They lived in Asia Minor and fled to Greece after a genocide
8
35240
4412
do vụ diệt chủng cách đây khoảng 100 năm.
00:39
about a hundred years ago.
9
39676
1520
00:41
And ever since that, migration has somewhat been a theme in my family.
10
41834
4249
Kể từ đó, gia đình tôi
đã quen với những chuyến di cư.
Cha tôi chuyển đến Đức, học hành và kết hôn.
00:46
My father moved to Germany, studied there and married,
11
46107
4501
00:50
and as a result, I now have this half-German brain,
12
50632
4428
Kết quả là, tôi kế thừa một nửa bộ não Đức
với khả năng tư duy phân tích
00:55
with all the analytical thinking and that slightly dorky demeanor
13
55084
3358
và thêm vẻ bề ngoài có chút quê mùa kèm theo.
00:58
that come with that.
14
58466
1979
01:00
And of course it meant that I was a foreigner in both countries,
15
60469
3086
Đương nhiên, với cả hai dân tộc, tôi là kẻ ngoại quốc.
01:03
and that of course made it pretty easy for me to migrate as well,
16
63579
4350
Vậy nên tôi cũng dễ quen với việc đi cư,
có thể coi đó là một nét truyền thống tốt nếu bạn thấy thích.
01:07
in good family tradition, if you like.
17
67953
2423
01:10
But of course, most journeys that we undertake from day to day
18
70932
3325
Đương nhiên, hầu hết những chuyến đi
mỗi ngày thường trong phạm vi thành phố
01:14
are within a city.
19
74281
1626
01:15
And, especially if you know the city,
20
75931
2772
nhất là khi bạn biết rõ thành phố đó, thì di chuyển từ A đến B,
01:18
getting from A to B may seem pretty obvious, right?
21
78727
3998
có vẻ khá rõ ràng nhỉ?
01:23
But the question is, why is it obvious?
22
83551
3326
Nhưng câu hỏi là, sao lại rõ ràng đến thế?
01:26
How do we know where we're going?
23
86901
1882
Sao chúng ta biết rõ chúng ta đang đi đâu?
01:29
So I washed up on a Dublin ferry port about 12 years ago,
24
89243
3825
Và tôi leo lên một chiếc phà ở Dublin,
khoảng 12 năm trước đây, một người ngoại quốc chuyên nghiệp,
01:33
a professional foreigner, if you like,
25
93092
2392
01:35
and I'm sure you've all had this experience before, yeah?
26
95508
3102
và tôi chắc rằng bạn đã trải nghiệm điều này trước đó
01:38
You arrive in a new city,
27
98634
2088
Bạn đến một thành phố mới, và bộ não của bạn cố gắng
01:40
and your brain is trying to make sense of this new place.
28
100746
3973
cắt nghĩa địa điểm mới này.
01:44
Once you find your base, your home,
29
104743
3378
Khi bạn tìm thấy nơi chốn của mình, nhà của bạn,
bạn bắt đầu xây dựng bản đồ nhận thức về môi trường xung quanh
01:48
you start to build this cognitive map of your environment.
30
108145
4436
01:52
It's essentially this virtual map that only exists in your brain.
31
112605
3888
về cơ bản, bản đồ ảo này chỉ tồn tại
trong não của bạn. Tất cả các loài động vật làm điều đó,
01:56
All animal species do it,
32
116517
1761
01:58
even though we all use slightly different tools.
33
118302
2975
mặc dù chúng ta sử dụng công cụ có chút khác nhau.
02:01
Us humans, of course, we don't move around marking our territory by scent, like dogs.
34
121301
6025
Con người, tất nhiên là chúng ta không đi lòng vòng
đánh dấu lãnh thổ bằng mùi như loài chó
02:07
We don't run around emitting ultrasonic squeaks, like bats.
35
127350
5492
Chúng ta không di chuyển và tạo ra thứ sóng siêu âm như loài dơi
02:12
We just don't do that,
36
132866
1997
chỉ là chúng ta không làm vậy,
02:14
although a night in the Temple Bar district can get pretty wild.
37
134887
3246
mặc dù một đêm ở quận Temple Bar có thể trở nên khá hoang dã. (Tiếng cười)
02:18
(Laughter)
38
138157
1348
02:19
No, we do two important things to make a place our own.
39
139529
3914
Không, chúng ta làm hai điều quan trọng để biến một nơi thành của mình.
02:23
First, we move along linear routes.
40
143467
3052
Trước tiên, chúng ta di chuyển theo các tuyến đường thẳng.
02:26
Typically, we find a main street,
41
146543
2470
Thường thì ta tìm thấy một đường chính, và con đường chính này
02:29
and this main street becomes a linear strip map in our minds.
42
149037
3570
trở thành một bản đồ tuyến tính trải dài trong tâm trí chúng ta
02:32
But our mind keeps it pretty simple, yeah?
43
152631
2223
Nhưng tâm trí của chúng ta giữ nó khá đơn giản.
02:34
Every street is generally perceived as a straight line,
44
154878
3355
Mỗi con đường được xem như là một đường thẳng,
02:38
and we kind of ignore the little twists and turns that the streets make.
45
158257
3732
và chúng thường loại bỏ các đoạn uốn lượn của nó.
02:42
When we do, however, make a turn into a side street,
46
162370
2450
Tuy nhiên, khi chúng ta rẽ
02:44
our mind tends to adjust that turn to a 90-degree angle.
47
164844
5290
não có xu hướng điều chỉnh một góc rẽ 90 độ.
Dĩ nhiên đôi khi gây vài tình huống buồn cười
02:50
This of course makes for some funny moments
48
170158
2698
02:52
when you're in some old city layout
49
172880
2326
đối với các thành phố có thiết kế kiểu cũ
02:55
that follows some sort of circular city logic, yeah?
50
175230
4992
theo lô-gich vòng tròn.
Có lẽ bạn cũng từng có trải nghiệm đấy phải không?
03:00
Maybe you've had that experience as well.
51
180246
2088
Giả dụ bạn đang một điểm trên một con đường hướng từ
03:02
Let's say you're on some spot on a side street
52
182358
3096
03:05
that projects from a main cathedral square,
53
185478
2342
một quảng trường nhà thờ chính, và bạn muốn đi đến
03:07
and you want to get to another point on a side street just like that.
54
187844
4192
một điểm khác cũng trên con đường đó.
03:12
The cognitive map in your mind may tell you,
55
192568
3946
Bản đồ nhận thức trong tâm trí có thể nói với bạn, "Aris,
03:16
"Aris, go back to the main cathedral square,
56
196538
3401
đi trở lại quảng trường nhà thờ chính,
03:19
take a 90-degree turn and walk down that other side street."
57
199963
3713
Rẽ góc 90 độ, và đi xuống con đường đó.
03:23
But somehow you feel adventurous that day, and you suddenly discover
58
203700
4435
Bạn có được chút cảm giác phiêu lưu trong ngày hôm đó,
và bạn đột nhiên phát hiện ra rằng hai điểm
03:28
that the two spots were actually only a single building apart.
59
208159
4852
thực ra chỉ các nhau có một tòa nhà.
03:33
Now, I don't know about you,
60
213035
1341
Không biết các bạn thì sao tôi thì luôn thấy như
03:34
but I always feel like I find this wormhole
61
214400
2124
tôi tìm thấy lỗ sâu này hoặc cổng xuyên không gian vậy.
03:36
or this inter-dimensional portal.
62
216548
2773
03:39
(Laughter)
63
219345
1274
03:40
So we move along linear routes
64
220643
3507
Vì vậy, chúng di chuyển dọc theo tuyến đường tuyến tính
và tâm trí của chúng ta làm thẳng những con đường
03:44
and our mind straightens streets and perceives turns as 90-degree angles.
65
224174
6022
và nhìn nhận các góc rẽ là 90 độ.
Điều thứ hai chúng ta làm để biến một nơi thành của riêng mình
03:50
The second thing that we do to make a place our own
66
230220
2945
là chúng ta gắn kết ý nghĩa và cảm xúc vào những vật thể hữu hình
03:53
is we attach meaning and emotions to the things
67
233189
4163
03:57
that we see along those lines.
68
237376
2865
mà chúng ta nhìn thấy dọc theo các con đường này.
Nếu bạn đến vùng nông thôn Ai-len, và hỏi đường một bà cô lớn tuổi
04:00
If you go to the Irish countryside and you ask an old lady for directions,
69
240265
5867
thì hãy chuẩn bị tâm lý
04:06
brace yourself for some elaborate Irish storytelling
70
246156
3888
nghe một câu chuyện kể phong cách Ai-len về tất cả quan cảnh liên quan.
04:10
about all the landmarks, yeah?
71
250068
1954
04:12
She'll tell you the pub where her sister used to work,
72
252046
3251
Bà ấy sẽ chỉ cho bạn quán rượu mà bà từng làm việc,
04:15
and "... go past that church where I got married," that kind of thing.
73
255321
3371
nhà thờ nơi bà làm lễ cưới, kiểu như thế.
04:18
So we fill our cognitive maps with these markers of meaning.
74
258716
4056
Vì vậy, chúng ta điền vào bản đồ nhận thức của mình những dấu hiệu có ý nghĩa.
Còn gì nữa, chúng ta tóm tắt
04:23
What's more, we abstract repeat patterns and recognize them.
75
263303
5627
lặp lại các hình mẫu, và nhận biết chúng.
04:28
We recognize them by the experiences and we abstract them into symbols.
76
268954
5419
Chúng ta nhận biết thông qua kinh nghiệm,
và chúng ta tóm tắt chúng bằng biểu tượng.
04:34
And of course, we're all capable of understanding these symbols.
77
274904
4591
Và tất nhiên, chúng ta có khả năng
hiểu được các biểu tượng này. (Tiếng cười)
04:39
(Laughter)
78
279959
1036
Hơn nữa, chúng ta có khả năng hiểu
04:41
What's more, we're all capable of understanding the cognitive maps,
79
281019
4483
các bản đồ nhận thức, và bạn có khả năng
04:45
and you are all capable of creating these cognitive maps yourselves.
80
285526
5718
tạo ra các bạn đồ nhận thức của mình
04:51
So next time, when you want to tell your friend how to get to your place,
81
291268
3593
Nên lần tới, khi bạn muốn chỉ đường đến chỗ của bạn,
04:54
you grab a beermat, grab a napkin, and you just observe yourself
82
294885
4768
bạn chộp lấy một lái lót ly, hay một cái khăn giấy,
và bạn chỉ cần quan sát chính mình tạo ra
04:59
create this awesome piece of communication design.
83
299677
4367
một mẩu thiết kế truyền thông. Có những đường thẳng.
05:04
It's got straight lines.
84
304068
1412
05:05
It's got 90-degree corners.
85
305504
2478
có các góc 90 độ
Bạn có thể thêm các biểu biểu tượng dọc theo con đường.
05:08
You might add little symbols along the way.
86
308006
2100
Và khi bạn nhìn vào những gì bạn vừa vẽ ra,
05:10
And when you look at what you've just drawn,
87
310130
4119
bạn nhận ra nó không giống với bản đồ đường phố.
05:14
you realize it does not resemble a street map.
88
314273
4538
05:18
If you were to put an actual street map on top of what you've just drawn,
89
318835
4275
Nếu bạn thử đặt một bản đồ đường phố thực tế
lên trên bản vẽ của mình, bạn sẽ nhận ra các con đường
05:23
you'd realize your streets and the distances -- they'd be way off.
90
323134
4565
và khoảng cách thực sự cách xa nhau.
05:28
No, what you've just drawn is more like a diagram or a schematic.
91
328480
5612
Không, những gì bạn vừa vẽ ra
là giống như một biểu đồ hoặc một lược đồ.
05:34
It's a visual construct of lines, dots, letters,
92
334116
4947
Nó là một cấu trúc trực quan bao gồm đường thẳng, các điểm, và ký tự
thiết kế theo ngôn ngữ của não bộ
05:39
designed in the language of our brains.
93
339087
2412
05:41
So it's no big surprise
94
341979
1856
Vì vậy, không có gì bất ngờ khi hình tượng thiết kế truyền thông
05:43
that the big information-design icon of the last century --
95
343859
4959
của thế kỷ trước, đỉnh cao của việc hướng dẫn đường đi
05:48
the pinnacle of showing everybody how to get from A to B,
96
348842
4333
làm thế nào để đi từ đến B, bản đồ tàu diện ngầm Luân Đôn,
05:53
the London Underground map --
97
353199
2018
không được thiết kế bởi một người vẽ bản đồ hoặc nhà quy hoạch đô thị.
05:55
was not designed by a cartographer or a city planner;
98
355241
4313
05:59
it was designed by an engineering draftsman.
99
359578
3674
Nó được thiết kế bởi một người phác thảo kỹ thuật
06:03
In the 1930s,
100
363974
1710
Trong những năm 1930, Harry Beck áp dụng các nguyên tắc của
06:05
Harry Beck applied the principles of schematic diagram design
101
365708
6152
thiết kế sơ đồ, và thay đổi mãi mãi
06:11
and changed the way public transport maps are designed forever.
102
371884
3876
phương thức thiết kế bản đồ phương tiện giao thông công cộng.
06:16
Now the very key to the success of this map
103
376530
3695
Điểm mấu chốt cho sự thành công của bản đồ này
là việc cắt bỏ thông tin ít quan trọng hơn
06:20
is in the omission of less important information
104
380249
4060
06:24
and in the extreme simplification.
105
384333
2695
và sự tối giản.
không chỉ đường phố được vẽ thẳng, các góc 90 và 45 độ,
06:27
So, straightened streets, corners of 90 and 45 degrees,
106
387052
3936
sự biến dạng về mặt địa lý trong bản đồ đó.
06:31
but also the extreme geographic distortion in that map.
107
391012
6120
Nếu bạn đã nhìn vào vị trí thực tế của các trạm,
06:37
If you were to look at the actual locations of these stations,
108
397156
3906
06:41
you'd see they're very different.
109
401086
2015
bạn sẽ thấy chúng rất khác nhau, phải không?
06:43
But this is all for the clarity of the public Tube map.
110
403753
3747
Nhưng cũng là vì tạo ra sự rõ ràng cho bản đồ tàu điện công cộng.
06:48
If you, say, wanted to get from Regent's Park station
111
408341
3144
Giả dụ như bạn muốn đi từ trạm Regent's Park
06:51
to Great Portland Street,
112
411509
1626
đến Great Portland Street, bản đồ tàu điện sẽ cho bạn biết
06:53
the Tube map would tell you:
113
413159
1834
lấy tàu, đi đến Baker Street, đổi trạm, lấy tàu khác.
06:55
take the Tube, go to Baker Street, change over, take another Tube.
114
415017
4612
06:59
Of course, what you don't know is that the two stations
115
419653
3897
Tất nhiên, điều bạn không biết chính là hai trạm đấy
chỉ cách nhau chừng vài trăm mét.
07:03
are only about a hundred meters apart.
116
423574
2544
Bây giờ chúng ta đã chạm đến chủ đề của giao thông công cộng,
07:06
Now we've reached the subject of public transport,
117
426142
2887
07:09
and public transport here in Dublin
118
429053
3044
và giao thông công cộng ở đây ở Dublin
là một chủ đề hơi nhạy cảm. (Tiếng cười)
07:12
is a somewhat touchy subject.
119
432121
1983
07:14
(Laughter)
120
434128
2279
Cho những ai không biết giao thông công cộng ở đây ở Dublin,
07:16
For everybody who does not know the public transport here in Dublin,
121
436431
3213
07:19
essentially, we have this system of local buses that grew with the city.
122
439668
4943
về cơ bản chúng tôi có hệ thống xe buýt địa phương phát triển cùng thành phố
Cho mỗi khu vực ngoại thành đã được bổ sung,
07:24
For every outskirt that was added, there was another bus route added,
123
444635
3624
có thêm một xe buýt tuyến xe
07:28
running from the outskirt all the way to the city center.
124
448283
3730
chạy từ ngoại thành đến trung tâm thành phố,
và khi các xe buýt địa phương tiếp cận trung tâm thành phố,
07:33
And as these local buses approach the city center,
125
453227
3969
07:37
they all run side by side and converge in pretty much one main street.
126
457220
4885
chúng chạy song hành nhau và hội tụ đông đúc
trên một con đường chính.
07:42
So when I stepped off the boat 12 years ago,
127
462795
3913
Vì vậy, khi tôi bước ra khỏi thuyền 12 năm trước đây,
07:46
I tried to make sense of that.
128
466732
2537
Tôi đã cố gắng cắt nghĩa điều đó
bởi vì đi bộ khám phá thành phố sẽ rất là hạn chế.
07:50
Because exploring a city on foot only gets you so far.
129
470817
3734
07:55
But when you explore a foreign and new public transport system,
130
475234
5329
Nhưng khi bạn khám phá một hệ thống giao thông công cộng ở nước ngoài,
bạn sẽ xây dựng bản đồ nhận thức trong tâm trí của bạn
08:00
you will build a cognitive map in your mind in pretty much the same way.
131
480587
4289
theo cùng một cách khá giống.
08:06
Typically, you choose yourself a rapid transport route,
132
486362
4733
Thường thì bạn chọn một tuyến đường đi nhanh,
08:11
and in your mind, this route is perceived as a straight line.
133
491119
3792
và trong tâm trí của bạn, con đường này được coi là một đường thẳng,
08:15
And like a pearl necklace,
134
495555
1652
và như một chiếc vòng cổ ngọc trai, tất cả các trạm và điểm dừng
08:17
all the stations and stops are nicely and neatly aligned along the line.
135
497231
4929
được sắp xếp đẹp mắt và gọn gàng trên một đường thẳng
08:22
And only then you start to discover some local bus routes
136
502849
5654
và chỉ khi đó bạn bắt đầu khám phá ra một số tuyến xe buýt địa phương
mà sẽ lấp khoảng trống, cho phép bạn tìm ra các lỗ sâu,
08:28
that would fill in the gaps,
137
508527
1715
08:30
and that allow for those wormhole, inter-dimensional portal shortcuts.
138
510266
4847
các lối tắt xuyên không gian đó.
08:36
So I tried to make sense, and when I arrived,
139
516947
3392
Vì vậy, tôi đã cố cắt nghĩa, và khi tôi đến,
08:40
I was looking for some information leaflets
140
520363
2540
Tôi đã tìm kiếm một số tờ rơi thông tin
08:42
that would help me crack this system and understand it,
141
522927
3517
giúp tôi thâm nhập vào hệ thống này và hiểu về nó.
08:46
and I found those brochures.
142
526468
1711
và tôi tìm thấy những tài liệu quảng cáo. (Tiếng cười)
08:48
(Laughter)
143
528633
4077
08:52
They were not geographically distorted.
144
532734
3345
Chúng không bị thay đổi về mặt địa lý.
Nhiều thông tin được loại bỏ bớt,
08:56
They had a lot of omission of information,
145
536103
3980
09:00
but unfortunately, the wrong information.
146
540107
2367
nhưng không may, lại là thông tin không nên loại bỏ, giả dụ khu trung tâm.
09:02
Say, in the city center --
147
542498
1750
09:04
there were never actually any lines that showed the routes.
148
544272
3227
Không có đường thẳng nào đại diện cho tuyến đường đi.
09:07
(Laughter)
149
547523
1144
09:08
There are actually not even any stations with names.
150
548691
4750
Thậm chí không có trạm và tên trạm
09:13
(Laughter)
151
553465
1246
09:14
Now, the maps of Dublin transport have gotten better,
152
554735
5623
Bây giờ, các bản đồ của Dublin đã tốt hơn trước,
và sau khi tôi đã hoàn thành dự án, có thêm một chút cải thiện nữa,
09:20
and after I finished the project, they got a good bit better,
153
560382
5166
09:25
but still no station names, still no routes.
154
565572
2496
nhưng vẫn không có tên trạm, không có tuyến đường.
09:28
So, being naive, and being half-German, I decided,
155
568635
6110
Vì vậy, do sự ngây thơ và nửa dòng màu Đức, tôi quyết định,
09:34
"Aris, why don't you build your own map?"
156
574769
2516
"Aris, tại sao không xây dựng bản đồ riêng của mình?"
09:37
So that's what I did.
157
577872
1315
Đó là những gì tôi đã làm. Tôi nghiên cứu làm thế nào mà
09:39
I researched how each and every bus route moved through the city, nice and logical,
158
579211
5988
mọi tuyến đường xe buýt di chuyển qua thành phố,
đẹp mắt và hợp lý, mỗi xe buýt là một đường riêng biệt,
09:45
every bus route a separate line.
159
585223
1985
09:47
I plotted it into my own map of Dublin,
160
587938
3357
và tôi phát hoạ vào bản đồ của Dublin,
và ở trung tâm thành phố,
09:51
and in the city center ...
161
591319
2587
09:53
I got a nice spaghetti plate.
162
593930
1630
tôi có một đĩa mì Ý hết sức đẹp mắt. (Tiếng cười)
09:55
(Laughter)
163
595584
2528
Có chút hỗn độn ở đây, vì vậy tôi quyết định, tất nhiên,
09:58
Now, this is a bit of a mess,
164
598136
3049
10:01
so I decided, of course,
165
601209
2150
10:03
"You're going to apply the rules of schematic design,"
166
603383
3555
bạn sẽ phải áp dụng các quy tắc thiết kế phác đồ
10:06
cleaning up the corridors,
167
606962
1861
loại bỏ các hành lang, mở rộng đường phố
10:08
widening the streets where there were loads of buses
168
608847
2755
nơi nhiều xe buýt, và làm cho các đường phố
10:11
and making the streets at straight, 90-degree corners, 45-degree corners
169
611626
4785
thẳng thóm ra, các góc 90-độ , 45-độ hoặc tỉ lệ của nó.
10:16
or fractions of that,
170
616435
1429
10:17
and filled it in with the bus routes.
171
617888
2986
và điền vào các tuyến xe buýt. Và tôi đã xây dựng này bạn đổ xe buýt
10:20
And I built this city center bus map of the system,
172
620898
3299
của trung tâm thành phố.
10:24
how it was five years ago.
173
624221
1832
10:26
I'll zoom in again so that you get the full impact
174
626610
2362
Tôi sẽ phóng to ra để bạn thấy đầy đủ
10:28
of the quays and Westmoreland Street.
175
628996
2326
các bến tàu và Westmoreland Street. (Tiếng cười)
10:31
(Laughter)
176
631346
2667
Bây giờ tôi có thể tự hào mà nói (vỗ tay)
10:34
Now I can proudly say --
177
634037
1990
10:36
(Applause)
178
636051
6328
10:42
I can proudly say, as a public transport map,
179
642403
4181
Tôi có thể tự hào nói, một bản đồ giao thông công cộng,
10:46
this diagram is an utter failure.
180
646608
3932
sơ đồ này là một thất bại hoàn hảo. (tiếng cười)
10:50
(Laughter)
181
650564
1887
10:52
Except, probably, in one aspect:
182
652475
2035
ngoại trừ một khía cạnh:
10:54
I now had a great visual representation
183
654534
2628
Tôi bây giờ có được một hình ảnh trực quan tuyệt vời
10:57
of just how clogged up and overrun the city center really was.
184
657186
3872
về tình trạng tắt nghẽn và đông đúc của thành phố
11:01
Now, call me old-fashioned,
185
661775
2632
Cứ gọi tôi là lạc hậu, nhưng tôi nghĩ rằng
11:04
but I think a public transport route map should have lines,
186
664431
3483
một bản đồ giao thông công cộng nên có đường,
11:07
because that's what they are, yeah?
187
667938
2093
bởi vì nó là như vậy mà.
Chúng là các chuỗi nối tiếp nhau
11:10
They're little pieces of string that wrap their way
188
670055
3216
11:13
through the city center or through the city.
189
673295
2189
đi xuyên qua thành phố, hoặc khu trung tâm
11:15
If you will, the Greek guy inside of me feels if I don't get a line,
190
675999
5491
Anh chàng Hy Lạp bên trong tôi cảm thấy,
nếu tôi không có một tuyến đường, nó giống như vào mê cung của Minotaur
11:21
it's like entering the labyrinth of the Minotaur
191
681514
3069
11:24
without having Ariadne giving you the string to find your way.
192
684607
3264
mà không cần Ariadne cung cấp cho bạn các sợi dây tìm đường
11:27
So the outcome of my academic research,
193
687895
3943
Vì vậy kết quả nghiên cứu học thuật của tôi
11:31
loads of questionnaires, case studies and looking at a lot of maps,
194
691862
6773
rất nhiều câu hỏi, các nghiên cứu tình huống,
và xem xét rất nhiều bản đồ, cho thấy rất nhiều vấn đề
11:38
was that a lot of the problems and shortcomings
195
698659
2413
và thiếu sót trong hệ thống giao thông công cộng ở Dublin
11:41
of the public transport system here in Dublin
196
701096
2322
11:43
was the lack of a coherent public transport map --
197
703442
2406
là thiếu bản đồ mạch lạc -
11:45
a simplified, coherent public transport map --
198
705872
2717
bản đồ đơn giản, mạch lạc -
11:48
because I think this is the crucial step to understanding
199
708613
3415
bởi vì tôi nghĩ rằng đây không chỉ là những bước rất quan trọng để hiểu
một mạng lưới giao thông công cộng trên cấp độ thực tế,
11:52
a public transport network on a physical level,
200
712052
3197
11:55
but it's also the crucial step to make a public transport network mappable
201
715273
4295
nhưng nó cũng là bước quan trọng để làm cho
mạng lưới giao thông công cộng tương thích trên cấp độ trực quan.
11:59
on a visual level.
202
719592
1508
12:01
So I teamed up with a gentleman called James Leahy,
203
721599
3910
Vì vậy tôi hợp tác với một anh chàng được gọi là James Leahy,
12:05
a civil engineer and a recent master's graduate
204
725533
3311
một kỹ sư công chính và là Thạc sỹ mới tốt nghiệp
12:08
of the Sustainable Development program at DIT,
205
728868
3310
chương trình phát triển bền vững tại DIT,
12:12
and together we drafted the simplified model network,
206
732202
4303
và với nhau chúng tôi phác thảo một mạng lưới hình mẫu đơn giản hóa
12:16
which I could then go ahead and visualize.
207
736529
3278
mà tôi sau đó có thể trực quan hóa nó.
12:19
So here's what we did.
208
739831
2031
Và đây là những gì chúng tôi đã làm.
12:21
We distributed these rapid-transport corridors throughout the city center,
209
741886
6290
Chúng tôi phân phối các tuyến tàu vận chuyển nhanh
trong Trung tâm thành phố, và mở rộng vào các vùng ngoại ô.
12:28
and extended them into the outskirts.
210
748200
2415
12:31
Rapid, because we wanted them to be served by rapid-transport vehicles.
211
751100
6191
Nhanh chóng, bởi vì chúng tôi muốn các vùng này được bao phủ
bởi các phương tiện vận tải nhanh.
12:37
They would get exclusive road use, where possible,
212
757315
3910
Sẽ có quyền ưu tiên trên đường, khi có thể,
và vận chuyển trên phương diện số lượng nhiều, chất lượng cao.
12:41
and it would be high-quantity, high-quality transport.
213
761249
2555
12:43
James wanted to use bus rapid transport for that,
214
763828
2678
James muốn sử dụng xe buýt vận chuyển nhanh,
12:46
rather than light rail.
215
766530
1430
thay vì đường sắt nhẹ. Đối với tôi, điều quan trọng là
12:47
For me, it was important
216
767984
2127
những phương tiện vận tải nhanh đó
12:50
that the vehicles that would run on those rapid transport corridors
217
770135
4398
sẽ được phân biệt với các xe buýt địa phương.
12:54
would be visibly distinguishable from local buses on the street.
218
774557
4416
12:59
Now we could take out all the local buses
219
779973
3042
Bây giờ chúng tôi có thể tách các xe buýt địa phương
13:03
that ran alongside those rapid transport means.
220
783039
3073
ra khỏi tuyến đường có phương tiện vận tải nhanh
13:06
Any gaps that appeared in the outskirts were filled again.
221
786136
3492
Bất kỳ khoảng trống xuất hiện ở ngoại ô được lấp đầy một lần nữa.
13:09
So, in other words, if there was a street in an outskirt
222
789652
3213
Như vậy, nói cách khác, nếu đã có một con đường trong ngoại thành
13:12
where there had been a bus, we put a bus back in,
223
792889
3063
nơi đã có một xe buýt, chúng tôi đặt một xe buýt trở lại ở đó,
13:15
only now these buses wouldn't run all the way to the city center,
224
795976
4431
chỉ là bây giờ, nhưng xe buýt này sẽ không đi thẳng đên trung tâm thành phố
13:20
but connect to the nearest rapid-transport mode,
225
800431
3540
mà sẽ kết nối với một tuyến vận tải nhanh gần nhất.
13:23
one of these thick lines over there.
226
803995
2161
một trong những dòng đậm hơn như trên đó.
Do đó, phần còn lại chỉ là một vài tháng làm việc,
13:26
So the rest was merely a couple of months of work,
227
806180
3145
13:29
and a couple of fights with my girlfriend,
228
809349
2099
và một vài lần cãi cọ với bạn gái về việc các điểm hẹn của chúng tôi
13:31
of our place constantly being clogged up with maps,
229
811472
3952
liên tục bị làm tắt nghẽn bởi bản đồ.
13:35
and the outcome, one of the outcomes,
230
815448
1993
và kết quả, một trong những kết quả,
13:37
was this map of the Greater Dublin area.
231
817465
3233
là bản đồ khô vực Greater Dublin này. Tôi sẽ phóng to một chút.
13:40
I'll zoom in a little bit.
232
820722
1586
13:43
This map only shows the rapid transport connections, no local bus,
233
823808
4047
Bản đồ này chỉ hiển thị các điểm nối phương tiện vận tại nhanh,
không có xe buýt địa phương, tương đương với hình thức bản đồ Metro
13:47
very much in the "metro map" style that was so successful in London,
234
827879
5250
rất thành công ở Luân Đôn,
13:53
and that since has been exported to so many other major cities,
235
833153
4272
và đã được áp dụng ở nhiều thành phố lớn khác,
13:57
and therefore is the language that we should use
236
837449
2781
và do đó trở thành là ngôn ngữ mà chúng ta nên sử dụng
cho bản đồ giao thông công cộng.
14:00
for public transport maps.
237
840254
2163
Thêm một điều quan trọng là, với một mạng lưới đơn giản thế này,
14:03
What's also important is, with a simplified network like this,
238
843123
5517
14:08
it now would become possible for me to tackle the ultimate challenge
239
848664
5478
sẽ khả thi hơn cho tôi
khi giải quyết thách thức cuối cùng,
và tạo nên một bản đồ cho trung tâm thành phố,
14:14
and make a public transport map for the city center,
240
854166
3573
14:17
one where I wouldn't just show rapid transport connections,
241
857763
3096
không chỉ thể hiển các điểm kết nối với phương tiện vận tải nhanh,
14:20
but also all the local bus routes, streets and the likes,
242
860883
3474
mà còn các tuyến xe buýt địa phương, đường phố, và các thứ khác,
14:24
and this is what a map like this could look like.
243
864381
2310
và đây, một bản đồ như thế phải trông như thế này.
14:26
I'll zoom in a little bit.
244
866715
1587
Tôi sẽ phóng to một chút.
Trong bản đồ này, tôi là bao gồm mỗi hình thức vận tải,
14:31
In this map, I'm including each transport mode,
245
871186
5042
14:36
so rapid transport, bus, DART, tram and the likes.
246
876252
4865
vận tải nhanh, xe buýt, DART, xe điện và các thứ.
14:41
Each individual route is represented by a separate line.
247
881459
5701
Mỗi tuyến được đại diện bởi một đường riêng biệt.
Bản đồ cho thấy mỗi trạm,
14:48
The map shows each and every station,
248
888493
4156
14:52
each and every station name,
249
892673
3305
tên trạm,
và tôi cũng hiển thị đường phố,
14:56
and I'm also displaying side streets.
250
896002
4250
15:00
In fact, most of the side streets even with their name,
251
900776
3481
thực ra, hầu hết các con đường cùng với tên của chúng,
15:04
and for good measure, also a couple of landmarks,
252
904281
4927
và để dễ đo đếm, thêm một số quang cảnh nữa,
một số thể hiện thông qua các biểu tượng
15:09
some of them signified by little symbols,
253
909232
2174
15:11
others by these isometric three-dimensional
254
911430
3089
số khác thông qua các bản vẽ toàn cảnh
15:14
bird's-eye-view drawings.
255
914543
1998
không gian ba chiều.
15:16
The map is relatively small in overall size,
256
916565
2633
Bản đồ là tương đối nhỏ kích thước tổng thể,
15:19
so something that you could still hold as a fold-out map
257
919222
3141
nên bạn có thể cầm như một bản đồ gấp,
15:22
or display in a reasonably-sized display box on a bus shelter.
258
922387
3658
hoặc hiển thị trên bản thông tin của các bến xe buýt
15:26
I think it tries to be the best balance
259
926069
4644
Đây là sự cân bằng tốt nhất có thể
15:30
between actual representation and simplification --
260
930737
3332
giữa thực tế
và đơn giản hóa, ngôn ngữ tìm đường trong não chúng ta.
15:34
the language of way-finding in our brain.
261
934093
5143
15:39
So, straightened lines, cleaned-up corners,
262
939260
3531
Các đường thẳng, các góc rẽ gọn gàng,
15:42
and of course, that very, very important geographic distortion
263
942815
3666
và, tất nhiên, rất, rất quan trọng
sự biến dạng địa lý tạo nên bản đồ giao thông công cộng.
15:46
that makes public transport maps possible.
264
946505
3524
Nếu bạn, ví dụ, nhìn lại
15:50
If you, for example, have a look at the two main corridors
265
950053
2738
hai hành lang chính chạy qua thành phố,
15:52
that run through the city -- the yellow and orange one over here --
266
952815
3272
màu vàng và màu da cam trên đây,
15:56
this is how they look in an actual, accurate street map,
267
956111
3578
đây là cách thể hiện đúng trên bản đồ đường phố,
15:59
and this is how they would look in my distorted,
268
959713
3985
và đây là các thể hiện trên bản đồ giao thông công cộng
16:03
simplified public transport map.
269
963722
2415
được biến đổi và đơn giản hóa.
16:06
So for a successful public transport map,
270
966676
2902
Như vậy cho một bản đồ giao thông công cộng thành công,
16:09
we should not stick to accurate representation,
271
969602
2754
chúng tôi không nên bám và sự thể hiện thực tế,
mà phải thiết kế theo cách mà não bộ vận hành.
16:12
but design them in the way our brains work.
272
972380
2361
16:14
The reactions I got were tremendous, it was really good to see.
273
974765
3271
Các phản ứng tôi nhận được to lớn.
Và tất nhiên, riêng tôi, tôi đã rất vui mừng khi thấy
16:18
And of course, for my own self, I was very happy to see
274
978060
3692
16:21
that my folks in Germany and Greece finally have an idea
275
981776
3398
họ hàng tôi Đức và Hy Lạp cuối cùng hình dung được
tôi kiếm sống bằng cách nào. Xin cảm ơn.
16:25
what I do for a living.
276
985198
1179
16:26
(Laughter)
277
986401
1002
16:27
Thank you.
278
987427
1151
16:28
(Applause)
279
988602
2197
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7