Cynthia Schneider: The surprising spread of "Idol" TV

Cynthia Schneider: "Idol" TV'nin beklenmeyen yaygınlığı

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: Sancak Gülgen

I'd like to ask you,

Size, bu üç kişinin

what do these three people have in common?

ortak noktalarının ne olduğunu sormak istiyorum.

Well, you probably recognize the first person.

Muhtemelen birinci kişiyi tanıyorsunuz.

I'm sure you're all avid "American Idol" watchers.

Eminim hepiniz "American Idol" (Amerikanın İdolü) izleyicisisiniz.

But you might not recognize Aydah Al Jahani,

Aydah Al Jahani'yi tanımıyor olabilirsiniz,

who is a contestant, indeed a finalist,

kendisi Abu Dabi'den tüm Arap dünyasına

in the Poet of the Millions competition,

yayını yapılan Poet of Millions (Milyonların şairi)

which is broadcast out of Abu Dhabi,

yarışmasının bir yarışmacısı,

and seen throughout the Arab world.

daha doğrusu finalisti.

In this contest

Bu yarışmada

people have to write and recite

yarışmacılar özgün şiirler yazmalı ve

original poetry, in the Nabati form of poetry,

ezberden okumalılar, geleneksel Bedouin'in

which is the traditional Bedouin form.

bir şekli olan Nabati formunda.

And Lima Sahar was a finalist

Lima Sahar Afgan Star şarkı

in the Afghan Star singing competition.

yarışmasının finalisti idi.

Now, before I go any further,

Daha ileriye gitmeden önce,

yes, I know it all began with "Britain's Got Talent."

hepsinin "Britain's Got Talent" ile başladığını biliyoruz.

But my point in discussing this

Ama benim bunu konuda konuşmaktaki

is to show you -- I hope I'll be able to show you

amacım sizlere şunu göstermek -- umarım

how these merit-based competitions,

herkesin katılabileceği,

with equal access to everyone,

kazananın SMS oylaması ile belirlendiği,

with the winner selected via voting by SMS,

bu yetenek yarışmalarının aşiret toplumlarını

are changing tribal societies.

nasıl değiştirdiğini gösterebilirim.

And I'm going to focus on Afghanistan

Bunun için Afganistan ve BAE

and the Arab world with the UAE,

aracılığı ile Arap ülkelerine odaklanacağım,

how they're changing tribal societies,

Batı fikirlerini uygulamadan,

not by introducing Western ideas,

ama oradaki dillere entegre edilerek

but by being integrated into the language in those places.

aşiret toplumlarını nasıl değiştirdiğini inceleyeceğiz.

It all begins with enjoyment.

Her şey beğeni ile başladı.

Video: We are late to watch "Afghan Star."

(Video): Afgan Star'ı izlemek için geç kaldık.

We are going to watch "Afghan Star." We are late.

Afgan Star'ı izleyeceğiz. Geciktik.

We are running late.

Geç kalıyoruz.

We must go to watch "Afghan Star."

Gidip Afgan Star'ı izlemeliyiz.

Cynthia Schneider: These programs are reaching incredibly deeply into society.

CS: Bu programlar toplumun en derinlerine kadar ulaşabiliyor.

In Afghanistan, people go to extraordinary lengths

Afganistan'da, insanlar programı izleyebilmek için

to be able to watch this program.

sıra dışı şeyler yapıyorlar.

And you don't necessarily have to have your own TV set.

Kendi televizyonunuza sahip olmanız gerekmez.

People watch it all over the country

İnsanlar her yerden izleyebiliyorlar,

also in public places.

umumi alanlarda bile.

But it goes beyond watching,

Ama bu izlemenin de ötesine gidiyor,

because also, part of this

çünkü bu programın bir parçası da

is campaigning.

kampanya yapmak.

People become so engaged

İnsanlar kendilerini öyle kaptırıyorlar ki;

that they have volunteers, just like political volunteers anyway,

aynı politik konulardaki gönüllüler gibi gönüllü oluyorlar,

who fan out over the countryside,

gönüllüler ülke geneline yayılmış haldeler,

campaigning for their candidate.

kendi adayları için kampanya yürütüyorlar.

Contestants also put themselves forward.

Yarışmacılarda kendilerini ön plana çıkarıyorlar.

Now, of course there is a certain degree of ethnic allegiance, but not entirely.

Tabi ki, mutlak bir etnik bağlılık söz konusu ama tamamen değil.

Because each year the winner has come from a different tribal group.

Çünkü her yıl kazanan farklı bir aşiretten çıkıyor.

This has opened up the door,

Bu özellikle kadınlar için

particularly for women.

kapıları açtı.

And in the last season there were two women in the finalists.

Son sezonda finallere iki kadın yarışmacı kaldı.

One of them, Lima Sahar, is a Pashtun from Kandahar,

Birincisi, çok tutucu bir bölge olan

a very conservative part of the country.

Pashtun, Kandahar'dan Lima Sahar.

And here she relates, in the documentary film "Afghan Star,"

Burada Afgan Star ile ilgili bir belgeselde gözüküyor,

how her friends urged her not to do this

arkadaşları ona bunu yapmaması yönünde ısrar ettiler

and told her that she was leaving them for democracy.

ve o bunu demokrasi için yaptığını söyledi.

But she also confides that

Ama aynı zamanda Taliban üyelerinin

she knows that members of the Taliban

kendisi için SMS oyları gönderdiğini

are actually SMS-ing votes in for her.

bildiğini gizlice açıklıyor.

Aydah Al Jahnani also took risks

Aydah Al Jahnani aynı zamanda riskler aldı,

and put herself out, to compete

ve Poet of Millions'da yarışmak için

in the Poet of the Millions competition.

kendini ön plana çıkardı.

I have to say, her husband backed her from the start.

Söylemeliyim ki kocası başından itibaren onu destekledi.

But her tribe and family urged her not to compete

Ama ailesi ve aşireti yarışmaması için ısrar ettiler

and were very much against it.

ve karşı çıktılar.

But, once she started to win,

Ama kazanmaya başlayınca

then they got behind her again.

desteklemeye başladılar.

It turns out that competition and winning is a universal human value.

Yarışmanın ve kazanmanın uluslararası bir insanlık değeri olduğunu ortaya koyuyor.

And she's out there.

Orada sahnede duruyor.

Her poetry is about women,

Şiiri kadınlar ve kadının

and the life of women in society.

toplum içindeki yaşamı hakkında.

So just by presenting herself

Sadece yarışmaya katılarak

and being in competition with men --

ve erkeklere rakip olarak --

this shows the voting on the program --

bu programın oylamasını gösteriyor --

it sets a very important example for young women --

genç bayanlar için çok önemli bir örnek teşkil ediyor --

these are young women in the audience of the program --

bunlar programın seyircileri arasındaki genç bayanlar --

in Abu Dhabi, but also people in the viewing audience.

Abu Dabi'de ve aynı zamanda televizyon başındaki seyirciler.

Now you'd think that "American Idol"

"American Idol"un Amerikalılaştırma için

would introduce a measure of Americanization.

bir ölçüt oluşturduğunu düşünebilirsiniz.

But actually, just the opposite is happening.

Ama aslında tam tersi gerçekleşiyor.

By using this engaging popular format

Bu popüler formatları geleneksel,

for traditional, local culture,

yerel kültürlere uyarlamak,

it actually, in the Gulf, is precipitating a revival

aslında, Körfez'de, Nabati şiirine,

of interest in Nabati poetry,

geleneksel dansa, kıyafete ve müziğe

also in traditional dress and dance and music.

olan ilginin yeniden canlanmasını sağlıyor.

And for Afghanistan,

Ve Taliban tarafından

where the Taliban banned music for many years,

müziğin yıllarca yasaklandığı Afganistan için, geleneksel müziklerinin

it is reintroducing their traditional music.

yeniden tanıtılmasını sağlıyor.

They don't sing pop songs,

Pop şarkıları söylemiyorlar,

they sing Afghan music.

Afgan şarkıları söylüyorlar.

And they also have learned how to lose gracefully,

Ayrıca nazik bir şekilde kaybetmeyi öğrendiler,

without avenging the winner.

kazanandan intikam almadan.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

No small thing.

Önemli bir şey.

And the final, sort of, formulation

"America Idol" formatının

of this "American Idol" format,

Afganistan'da yeni ortaya çıkan

which has just appeared in Afghanistan,

son uyarlaması

is a new program called "The Candidate."

"The Candidate" (Aday) adlı bir program.

And in this program, people present

Bu programda insanlar

policy platforms that are then voted on.

programın sonunda oylanan politik fikirlerini sunuyorlar.

Many of them are too young to run for president,

Bir çoğu başkan olabilmek için çok genç yaşta.

but by putting the issues out there,

Ama orada sorunları ortaya koyarak,

they are influencing the presidential race.

başkanlık yarışını etkiliyorlar.

So for me, the substance of things unseen

Bana göre, görünmeyen şeylerin önemi,

is how reality TV is driving reality.

realite TV'nin gerçekliği nasıl etkilediğinde gizli.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)