Francis Collins: We need better drugs -- now

Francis Collins: Şimdi daha iyi ilaçlara ihtiyacımız var

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Aysel SÜS Gözden geçirme: Hatice Melek Yıldız

So let me ask for a show of hands.

Pekala, izninizle ellerinizi göreyim

How many people here are over the age of 48?

Buradaki kaç kişi 48 yaşın üzerinde?

Well, there do seem to be a few.

Güzel, çok az kişi gözüküyor.

Well, congratulations,

Harika, tebrikler.

because if you look at this particular slide of U.S. life expectancy,

Amerika'nın ortalama yaşam süresiyle ilgili bu slayda baktığınızda

you are now in excess of the average life span

1990 da doğan birinin ortalama yaşam süresinin

of somebody who was born in 1900.

üzerinde olduğunuzu göreceksiniz.

But look what happened in the course of that century.

Fakat, şu yüzyılın rotasında ne olduğuna bakınız.

If you follow that curve,

Şu kavisi takip ederseniz

you'll see that it starts way down there.

şuradan aşağıdan başladığını göreceksiniz.

There's that dip there for the 1918 flu.

1918' deki grip nedeniyle şurada bir alçalma var.

And here we are at 2010,

Ve burada, bugün doğan bir çocuğun ortalama ömrünün

average life expectancy of a child born today, age 79,

79 yaş olduğu 2010' dayız

and we are not done yet.

ama henüz işimiz bitmedi.

Now, that's the good news.

Şimdi bu iyi bir haberdi.

But there's still a lot of work to do.

Ancak daha yapacak çok iş var.

So, for instance, if you ask,

Yani örnek verecek olursak

how many diseases do we now know

şimdi tamamen moleküler tabanlı

the exact molecular basis?

kaç tane hastalık biliyoruz?

Turns out it's about 4,000, which is pretty amazing,

Aşağı yukarı 4000'e kadar çoğaltabiliriz. Oldukça şaşırtıcı.

because most of those molecular discoveries

çünkü bu moleküler keşiflerin çoğu

have just happened in the last little while.

çok kısa bir süre önce ortaya çıkmıştır.

It's exciting to see that in terms of what we've learned,

Haberini aldığımız şeyler bakımından bunu fark etmek heyecan verici.

but how many of those 4,000 diseases

Fakat bu 4000 hastalığın kaç tanesi

now have treatments available?

şu anda mevcut tedaviye sahip?

Only about 250.

Yaklaşık sadece 250 tanesi.

So we have this huge challenge, this huge gap.

Yani büyük bir soruna ve boşluğa sahibiz.

You would think this wouldn't be too hard,

Bunun çok zor olmayacağını düşünebilirsiniz.

that we would simply have the ability

Biz temelde hastalığın nedenleri ve

to take this fundamental information that we're learning

temel biyolojinin bize öğrettiklerinin nasıl olduğu hakkında

about how it is that basic biology teaches us

öğrendiğimiz bu esas bilgileri kavrama

about the causes of disease

becerisine sahibiz.

and build a bridge across this yawning gap

Böylece temel bilim hakkında öğrendiğimiz şey

between what we've learned about basic science

ve onun kullanımı arasına

and its application,

bu derin boşluk boyunca bir köprü inşa ederiz.

a bridge that would look maybe something like this,

Bir taraftan diğerine geçmek için

where you'd have to put together a nice shiny way

iyi açık bir yolu birleştirmeniz gereken yerdeki köprü

to get from one side to the other.

belki şöyle bir şeye benzer.

Well, wouldn't it be nice if it was that easy?

Pekala, bu kadar kolay olsaydı iyi olmaz mıydı?

Unfortunately, it's not.

Maalesef öyle değil.

In reality, trying to go from fundamental knowledge

Gerçek hayatta, temel bilgiden sıyrılıp kullanımına

to its application is more like this.

teşebbüs etmek bunun gibi daha fazlasıdır.

There are no shiny bridges.

Hiç açık köprüler yoktur.

You sort of place your bets.

Sen bir tür bahis oynarsın.

Maybe you've got a swimmer and a rowboat

Belki bir yüzücün ve kayığın var

and a sailboat and a tugboat

ve bir yelkenlin ve römorkorün...

and you set them off on their way,

ve sen onlarla yola koyuluyorsun

and the rains come and the lightning flashes,

yağmur başlıyor, şimşekler çakıyor

and oh my gosh, there are sharks in the water

ve aman Tanrım! Denizde köpek balıkları var

and the swimmer gets into trouble,

ve yüzücünün başı belada.

and, uh oh, the swimmer drowned

Olamaz yüzücü boğuldu,

and the sailboat capsized,

kayık alabora oldu

and that tugboat, well, it hit the rocks,

ve şu römorkör kayalara çarptı

and maybe if you're lucky, somebody gets across.

Belki şanslıysanız, birkaçı kıl payı kurtarabilir.

Well, what does this really look like?

Pekala, bu sahiden neye benziyor?

Well, what is it to make a therapeutic, anyway?

Bunu yine de tedavi edici hale getirmek için ne olmalıdır?

What's a drug? A drug is made up

İlaç nedir? Bir ilaç

of a small molecule of hydrogen, carbon,

hidrojen, karbon

oxygen, nitrogen, and a few other atoms

oksijen, nitrojen ve birkaç diğer atomun

all cobbled together in a shape,

tümünün kabaca bir şekil almasıyla yapılır

and it's those shapes that determine whether, in fact,

ve gerçekte bu özel ilacın hedefi tutup tutmayacağını

that particular drug is going to hit its target.

belirleyen bu şekillerdir.

Is it going to land where it's supposed to?

Beklenen konuma ulaşabilecek mi?

So look at this picture here -- a lot of shapes dancing around for you.

Öyleyse buradaki şu resme bakın... sizin için sıçrayan pek çok şekil

Now what you need to do, if you're trying to develop

Şimdi otizm, Alzaymır hastalığı ya da kanser

a new treatment for autism

için yeni bir tedavi geliştirmeye çalışıyorsanız

or Alzheimer's disease or cancer

yapmanız gereken şey

is to find the right shape in that mix

nihayetinde yarar sağlayacak

that will ultimately provide benefit and will be safe.

ve güvenilir olacak bu karışımda doğru şekli bulmaktır.

And when you look at what happens to that pipeline,

Ve bu ardışık düzene ne olduğuna baktığımızda

you start out maybe with thousands,

belki binlerle, on binlerce bileşkelerle

tens of thousands of compounds.

yola çıkarsınız.

You weed down through various steps

Aşağıya doğru pek çoğunun çökmesine neden olan

that cause many of these to fail.

çeşitli aşamalar boyunca ayıklamalar yaparsınız.

Ultimately, maybe you can run a clinical trial with four or five of these,

En nihayetinde, belki 4 ya da 5' iyle klinik bir deney yaparsınız

and if all goes well, 14 years after you started,

ve başladıktan 14 yıl sonra her şey iyi giderse

you will get one approval.

bir onay alırsınız.

And it will cost you upwards of a billion dollars

Ve bu tek başarı

for that one success.

sana bir milyar dolardan fazlaya mal olur.

So we have to look at this pipeline the way an engineer would,

Öyleyse bu ardışık düzene bir mühendisin bakacağı şekilde bakmalıyız

and say, "How can we do better?"

ve 'Nasıl daha iyi yapabiliriz' demeliyiz..

And that's the main theme of what I want to say to you this morning.

Ve bu, bu sabah size söylemek istediğim şeyin ana temasıdır.

How can we make this go faster?

Bunu daha nasıl hızlandırabiliriz?

How can we make it more successful?

Daha başarılı hale nasıl getiririz?

Well, let me tell you about a few examples

Peki, size gerçekte işe yaramış olan

where this has actually worked.

birkaç örnek vereyim.

One that has just happened in the last few months

Bir tanesi geçtiğimiz birkaç ay içinde henüz gerçekleşen

is the successful approval of a drug for cystic fibrosis.

kistik fibrozis için olan bir ilacın başarıya ulaşan onayıdır.

But it's taken a long time to get there.

Fakat buralara gelmesi çok zaman aldı.

Cystic fibrosis had its molecular cause discovered in 1989

7. kromozomdaki belirli bir gende hangi değişimin olduğunu fark eden

by my group working with another group in Toronto,

Toronto'daki diğer bir grupla birlikte benim grup çalışmamın

discovering what the mutation was in a particular gene

1989 da keşfettiği

on chromosome 7.

kistik fibrozisin kendi moleküler nedeni vardı.

That picture you see there?

Şu resim... şurada görüyor musunuz?

Here it is. That's the same kid.

İşte burada. İşte aynı çocuk.

That's Danny Bessette, 23 years later,

Bu Danny Bassente, 23 yıl sonra

because this is the year,

çünkü bu o önemli

and it's also the year where Danny got married,

ayrıca Danny' nin evlendiği ve

where we have, for the first time, the approval by the FDA

bizim ilk defa tüm bu moleküler kavrayışa dayanan

of a drug that precisely targets the defect in cystic fibrosis

kistik fibrozisteki hataları tamamen hedef alan bir ilacın

based upon all this molecular understanding.

onayını Gıda ve İlaç yönetiminden aldığımız yıldır.

That's the good news.

Bu iyi bir haber.

The bad news is, this drug doesn't actually treat all cases of cystic fibrosis,

Kötü haber ise bu ilacın kistik fibrozisin tüm vakalarını tedavi etmemesi.

and it won't work for Danny, and we're still waiting

Danny için işe yaramayacak ve biz hala

for that next generation to help him.

gelecek neslin ona yardım etmesini beklemekteyiz.

But it took 23 years to get this far. That's too long.

Fakat bu aşamaya gelmek 23 yıl aldı. Çok uzun bir süre.

How do we go faster?

Daha nasıl hızlanırız?

Well, one way to go faster is to take advantage of technology,

Peki, daha hızlı olmanın bir yolu teknolojiden yararlanmaktır

and a very important technology that we depend on

ve tüm bunlar için eline baktığımız çok etkili teknoloji

for all of this is the human genome,

insan kalıtlarıdır (genomudur).

the ability to be able to look at a chromosome,

Bir kromozoma bakma,

to unzip it, to pull out all the DNA,

onu açma, tüm DNA yı çekme becerisi

and to be able to then read out the letters in that DNA code,

ve DNA kodundaki bizim ve tüm canlıların talimat kitabı olan

the A's, C's, G's and T's

A'nın, C'nin, G'nin ve T'nin

that are our instruction book and the instruction book for all living things,

tüm şifrelerini okuyabilme ve bunları yapmanın yüz milyonlarca dolar

and the cost of doing this,

olan bedeli

which used to be in the hundreds of millions of dollars,

geçtiğimiz 10 yıl boyunca

has in the course of the last 10 years

Moore'nin yasasına göre daha hızlı olan

fallen faster than Moore's Law, down to the point

bugün sizin ya da benim ardışık genoma sahip olmamızın

where it is less than 10,000 dollars today to have your genome sequenced, or mine,

10000 dolardan daha az olduğu noktaya geldi.

and we're headed for the $1,000 genome fairly soon.

Çok yakında 1000 dolarlık genoma doğru ilerliyoruz.

Well, that's exciting.

Harika, bu heyecan verici...

How does that play out in terms of application to a disease?

Hastalığa uygulanması açısından nasıl vuku bulacak?

I want to tell you about another disorder.

Size diğer bir hastalık hakkında konuşmak istiyorum.

This one is a disorder which is quite rare.

Bu çok nadir görülen bir hastalık.

It's called Hutchinson-Gilford progeria,

Hutchinson-Gilford progeriası olarak adlandırılır

and it is the most dramatic form of premature aging.

ve erken yaşlanmanın en dramatik şeklidir.

Only about one in every four million kids has this disease,

Sadece yaklaşık her dört milyon çocuktan bir tanesinde bu hastalık vardır

and in a simple way, what happens is,

ve basitçe söylemek gerekirse

because of a mutation in a particular gene,

belirli bir gendeki değişim nedeniyle

a protein is made that's toxic to the cell

bir hücreye taşınan zehirlerden bir protein oluşur

and it causes these individuals to age

ve bu da bu insanların normal hızından yaklaşık olarak

at about seven times the normal rate.

7 kat daha hızlı şekilde yaşlanmasına sebep olur.

Let me show you a video of what that does to the cell.

Bunun hücreye ne yaptığını anlatan bir video göstereyim.

The normal cell, if you looked at it under the microscope,

Normal hücre mikroskopla baksaydınız

would have a nucleus sitting in the middle of the cell,

ortasında çeperinde güzel, yuvarlak ve pürüzsüz olan

which is nice and round and smooth in its boundaries

çekirdeğe sahip olacaktı

and it looks kind of like that.

ve o böyle bir şeye benzeyecekti.

A progeria cell, on the other hand,

Bir progeria hücresi öte yandan

because of this toxic protein called progerin,

progerin olarak adlandırılan bu zehirli protein yüzünden

has these lumps and bumps in it.

bu yumrulara ve şişliklere sahiptir.

So what we would like to do after discovering this

Yani bunu geçmişte 2003' te keşfettikten sonra

back in 2003

yapmamız gereken şey

is to come up with a way to try to correct that.

bunu düzeltmeye çalışmak için bir yol bulmaktır.

Well again, by knowing something about the molecular pathways,

Pekala tekrardan, moleküler yol hakkında bir şeyler bilerek

it was possible to pick

kullanışlı olabilecek pek çok

one of those many, many compounds that might have been useful

bileşikten birini ayırmak

and try it out.

ve deneyden geçirmek mümkündü.

In an experiment done in cell culture

Doku ekiminde yapılan

and shown here in a cartoon,

ve burada ekranda gösterilen bir deneyde

if you take that particular compound

şu belirli bileşiği alırsak

and you add it to that cell that has progeria,

ve progeriaya sahip hücreye eklersek

and you watch to see what happened,

sonra ne olduğunu görmek için izleriz...

in just 72 hours, that cell becomes,

Sadece 72 saat içinde, bu hücre

for all purposes that we can determine,

belirleyebildiğimiz tüm amaçlar için

almost like a normal cell.

neredeyse normal bir hücre gibi olur.

Well that was exciting, but would it actually work in a real human being?

Harika, bu şaşırtıcıydı, fakat gerçek bir insanda bu gerçekten işe yarayacak mı?

This has led, in the space of only four years

Bu genin ilk keşfedildiği zamandan

from the time the gene was discovered to the start of a clinical trial,

klinik vakanın başlangıcına kadarki sadece 4 yıllık bir boşlukta

to a test of that very compound.

bu salt bileşiğin deneyine öncülük etti.

And the kids that you see here

Ve burada gördüğünüz çocuklar

all volunteered to be part of this,

hepsi bunun parçası olmak için gönüllüydü.

28 of them,

Onlardan 28 tanesi

and you can see as soon as the picture comes up

resim ortaya çıkar çıkmaz görebileceğiniz

that they are in fact a remarkable group of young people

gerçekte olağanüstü olan bu hastalığa yakalanmış

all afflicted by this disease,

bir grup genç adamın hepsi

all looking quite similar to each other.

birbirlerine oldukça benzemektedirler.

And instead of telling you more about it,

Ve size bunu hakkında daha çok şey söylemek yerine,

I'm going to invite one of them, Sam Berns from Boston,

Size onlardan bir tanesini, bu sabah

who's here this morning, to come up on the stage

sahneye çıkmak için Boston'dan buraya gelen

and tell us about his experience

progeriaya çocukken yakalanmış Sam Berns'i

as a child affected with progeria.

deneyimlerini bizimle paylaşması için buraya davet edeceğim.

Sam is 15 years old. His parents, Scott Berns and Leslie Gordon,

Sam 15 yaşında. Ailesi, Scott Berns ve Leslie Gordon

both physicians, are here with us this morning as well.

ikisi de doktor ve bu sabah onlar da bizimle birlikte.

Sam, please have a seat.

Sam, lütfen otur.

(Applause)

(Alkış)

So Sam, why don't you tell these folks

Evet Sam, neden bu insanlara

what it's like being affected with this condition called progeria?

progeria olarak adlandırılan bu durumdan etkilenmenin nasıl bir şey olduğunu anlatmıyorsun?

Sam Burns: Well, progeria limits me in some ways.

Sam Burns: Pekala, progeria bazı yönlerden beni kısıtlıyor.

I cannot play sports or do physical activities,

Spor ya da fiziksel etkinlik yapamıyorum

but I have been able to take interest in things

fakat progerianın neyse ki kısıtlamadığı

that progeria, luckily, does not limit.

şeylerle ilgilenebiliyorum.

But when there is something that I really do want to do

Fakat gerçekten yapmak istediğim bir şey varsa

that progeria gets in the way of, like marching band

ve progeria sokak çetesi ya da hakem gibi araya giriyorsa,

or umpiring, we always find a way to do it,

biz daima o şeyi yapmak için bir yol buluyoruz.

and that just shows that progeria isn't in control of my life.

Bu tam olarak progerianın hayatımın kontrolünde olmadığını gösterir.

(Applause)

(Alkış)

Francis Collins: So what would you like to say to researchers

Francis Collins: Öyleyse burada konferans salonunda bulunan ve bunu izleyen

here in the auditorium and others listening to this?

diğer araştırmacılara ne söylemek istersin?

What would you say to them both about research on progeria

Onlara hem progeria hakkındaki araştırmalar

and maybe about other conditions as well?

hem de belki diğer durumlarla ilgili de neler söylemek istersin?

SB: Well, research on progeria has come so far

SB: Pekala, progeria ile ilgili araştırmalar 15 seneden daha az bir sürede

in less than 15 years,

belirli bir yere kadar geldi.

and that just shows the drive that researchers can have

Bu, araştırmacıların mesafe kat etmek için sahip olabileceği

to get this far, and it really means a lot

gayreti gösterir. Bu progeri hastalığı olan diğer çocuklar ve benim için

to myself and other kids with progeria,

gerçekten çok şey ifade eder.

and it shows that if that drive exists,

Ve bu gayret devam ederse

anybody can cure any disease,

birinin her hastalığı tedavi edebileceğini gösterir.

and hopefully progeria can be cured in the near future,

Umarım progeria yakın gelecekte tedavi edilebilir.

and so we can eliminate those 4,000 diseases

Ve böylece Francis'in de söylediği gibi

that Francis was talking about.

şu 4000 hastalığı ortadan kaldırabiliriz.

FC: Excellent. So Sam took the day off from school today

FC: Mükemmel. Sam bugün burada olmak için

to be here, and he is — (Applause) --

okuldan izin aldın ve o...(Alkış)

He is, by the way, a straight-A+ student in the ninth grade

O bu arada Boston' da okuyan

in his school in Boston.

tertipli, başarılı bir 9. sınıf öğrencisi.

Please join me in thanking and welcoming Sam.

Lütfen hep birlikte Sam'e teşekkür edip hoş geldin diyelim.

SB: Thank you very much. FC: Well done. Well done, buddy.

SB: Çok teşekkür ederim. FC: Harikaydın, harika ahbap.

(Applause)

(Alkış)

So I just want to say a couple more things

Neyse bu özel hikaye hakkında birkaç şey daha söylemek istiyorum.

about that particular story, and then try to generalize

Sonra da evrendeki bu hastalıklar,

how could we have stories of success

Sam' in de belirttiği şu halledilmeyi bekleyen 4000 hastalık için

all over the place for these diseases, as Sam says,

nasıl başarı hikayelerine sahip olabileceğimizi

these 4,000 that are waiting for answers.

yaygınlaştırmaya çalışırız.

You might have noticed that the drug

Progeria için klinik deneyde olan ilacın

that is now in clinical trial for progeria

aslında progeria için tasarlanmadığını

is not a drug that was designed for that.

fark etmiş olabilirsiniz.

It's such a rare disease, it would be hard for a company

O kadar nadir görülen bir hastalık ki bir şirket için

to justify spending hundreds of millions of dollars to generate a drug.

bir ilaca yüz milyonlarca dolar harcama ayırmak zor olacaktır.

This is a drug that was developed for cancer.

Bu kanser için geliştirilen bir ilaçtır.

Turned out, it didn't work very well for cancer,

Kanser için çok işe yaramadı ve boşa çıktı

but it has exactly the right properties, the right shape,

fakat progeria için işe yarayacak olan tamamıyla doğru özelliklere

to work for progeria, and that's what's happened.

ve şekle sahipti sonunda ortaya çıkan şey buydu.

Wouldn't it be great if we could do that more systematically?

Daha sistematik olarak yapsaydık harika olmaz mıydı?

Could we, in fact, encourage all the companies that are out there

Aslına bakarsanız dondurucularında insanlık için güvenilir olan

that have drugs in their freezers

fakat hiç bir zaman denendikleri tedavi için

that are known to be safe in humans

etkili olma bakımından asla başarılı olamamış ilaçlara

but have never actually succeeded in terms

sahip olan şuradaki tüm bu şirketleri

of being effective for the treatments they were tried for?

teşvik edebilir miydik?

Now we're learning about all these new molecular pathways --

Bugünlerde tüm bu yeni moleküler yollar ve bazılarının yeniden yerleştirilip

some of those could be repositioned or repurposed,

başka amaca uygun hale getirilmesiyle ilgili haberler alıyoruz.

or whatever word you want to use, for new applications,

Ya da yeni uygulamalar için her ne kelime kullanmak isterseniz isteyin

basically teaching old drugs new tricks.

temel olarak eski ilaçları yeni külahla öğretmektir.

That could be a phenomenal, valuable activity.

Bu harika ve kıymetli bir etkinlik olabilir.

We have many discussions now between NIH and companies

Biz, Ulusal Sağlık Enstitüsü ve şirketler arasında bunu yapmanın

about doing this that are looking very promising.

çok umut vadedici gözükmesiyle ilgili pek çok görüşmeye sahibiz.

And you could expect quite a lot to come from this.

Ve siz, bundan oldukça çok ilham gelmesini bekleyebilirsiniz.

There are quite a number of success stories one can point to

Bunun nasıl önemli gelişimlere yol açtığıyla ilgili

about how this has led to major advances.

birinin gösterebileceği bir hayli çok başarı hikayesi vardır.

The first drug for HIV/AIDS

HIV/AIDS'in ilk ilacı

was not developed for HIV/AIDS.

aslında HIV/AIDS için geliştirilmemişti.

It was developed for cancer. It was AZT.

Kanser için geliştirilmişti. O AZT idi.

It didn't work very well for cancer, but became

Kanser için çok işe yaramadı, fakat

the first successful antiretroviral,

ilk başarılı virüs ilacı oldu.

and you can see from the table there are others as well.

tablodan başka ilaçların da bu şekilde olduğunu görebilirsiniz.

So how do we actually make that a more generalizable effort?

Bunu gerçekte nasıl daha genellenebilir bir girişim haline getiririz?

Well, we have to come up with a partnership

Pekala, bunu gerçekleştirmek için

between academia, government, the private sector,

akademik çevre, hükumet, özel sektör

and patient organizations to make that so.

ve hasta örgütlenmeleri arasında bir ortaklık kurmalıyız.

At NIH, we have started this new

Ulusal Sağlık Enstitüsü nezdinde, bu yeni

National Center for Advancing Translational Sciences.

ilerleyen dönüştürülebilir bilimler adına ulusal merkez kurduk.

It just started last December, and this is one of its goals.

Henüz geçtiğimiz aralıkta başladı ve bu amaçlarından bir tanesidir.

Let me tell you another thing we could do.

Size yapabileceğimiz diğer şeyi söyleyeyim.

Wouldn't it be nice to be able to a test a drug

Hastaları riske sokmadan

to see if it's effective and safe

ilacın etkili ve güvenilir olup olmadığını görmek için

without having to put patients at risk,

ilacı test edebilmek iyi olmaz mıydı?

because that first time you're never quite sure?

Çünkü ilk sefer için asla tamamen emin olamazsınız.

How do we know, for instance, whether drugs are safe

Örnek vermek gerekirse insanlara vermeden önce ilaçların güvenilir olup olmadığını

before we give them to people? We test them on animals.

nasıl öğrenebiliriz? Hayvanlar üzerinde test ederiz.

And it's not all that reliable, and it's costly,

Tamamen güvenilir değil, pahalı

and it's time-consuming.

ve zaman alıcı.

Suppose we could do this instead on human cells.

Onun yerine insan hücreleri üzerinde test ettiğimizi farz edin.

You probably know, if you've been paying attention

Siz şu anda bir cilt hücresi alabileceğiniz

to some of the science literature

fen-edebiyatın bazısıyla ilgileniyorsanız

that you can now take a skin cell

muhtemelen biliyorsunuzdur

and encourage it to become a liver cell

ve herhangi birimizin kalp, böbrek, beyin

or a heart cell or a kidney cell or a brain cell for any of us.

ya da ciğer hücresi olmasını desteklersiniz.

So what if you used those cells as your test

Öyleyse bu hücreleri ilacın işe yarayıp yaramayacağını ya da güvenilir olup olmayacağını

for whether a drug is going to work and whether it's going to be safe?

görmek için deneyiniz olarak kullansaydınız ne olurdu?

Here you see a picture of a lung on a chip.

Burada çipin üzerindeki akciğer resmini görüyorsunuz.

This is something created by the Wyss Institute in Boston,

Boston'daki Wyss enstitüsü tarafından üretilmiş bir şeydir.

and what they have done here, if we can run the little video,

Burada yaptıkları şey.. Videoyu biraz ilerletirsek

is to take cells from an individual,

bir kişiden hücreleri almak

turn them into the kinds of cells that are present in the lung,

akciğerde mevcut olan hücre türlerine dönüştürmek

and determine what would happen

ve zehirli ya da güvenilir olup olmayacaklarını anlamak için

if you added to this various drug compounds

bu çeşitli ilaç bileşiklerine ilave edip

to see if they are toxic or safe.

ne olacağını tespit etmektir.

You can see this chip even breathes.

Hatta bu çipi solurken görebilirsiniz.

It has an air channel. It has a blood channel.

O bir hava kanalına sahiptir. Bir kan kanalına sahiptir.

And it has cells in between

Ve bir bileşiği eklediğinizde ne olduğunu görmenizi sağlayan

that allow you to see what happens when you add a compound.

bu ikisi arasında hücrelere sahiptir.

Are those cells happy or not?

Bu hücreler uygun mu değil mi?

You can do this same kind of chip technology

Aynı tür çip teknolojisini

for kidneys, for hearts, for muscles,

böbrekler, kalpler, kaslar ve

all the places where you want to see whether a drug

ilacın canlı için problem olup olmayacağını görmek istediğiniz

is going to be a problem, for the liver.

her yerde uygulayabilirsiniz.

And ultimately, because you can do this for the individual,

Ve sonunda, bunu birey uğruna yapabildiğinizden

we could even see this moving to the point

ilacı geliştirme ve test etme yeteneği

where the ability to develop and test medicines

üzerinizdeki çipte olacağı için

will be you on a chip, what we're trying to say here is

bunu hatta tam yerinde bir karar olarak görebiliriz. Burada

the individualizing of the process of developing drugs

söylemek istediğimiz şey ilacı geliştirme ve

and testing their safety.

güvenilirliğini test etme sürecinin bireyselleştirilmesi.

So let me sum up.

Şöyle özetleyeyim.

We are in a remarkable moment here.

Burada önemli bir anın içindeyiz.

For me, at NIH now for almost 20 years,

Bana göre yaklaşık 20 yıldır Ulusal Sağlık Enstitüsü'nde

there has never been a time where there was more excitement

önümüzde bulunan imkandan daha heyecan verici

about the potential that lies in front of us.

bir devir olmamıştır.

We have made all these discoveries

Biz tüm bu keşifleri

pouring out of laboratories across the world.

dünya üzerindeki laboratuvarları araştırarak yaptık.

What do we need to capitalize on this? First of all, we need resources.

Bundan yarar sağlamak için neye ihtiyacımız var? Her şeyden önce, kaynaklara ihtiyacımız var.

This is research that's high-risk, sometimes high-cost.

Bu bazen yüksek maliyetli olan aşırı riskli bir araştırmadır.

The payoff is enormous, both in terms of health

Netice hem sağlık hem de

and in terms of economic growth. We need to support that.

ekonomik gelişim açısından muazzam. Bunu desteklemeliyiz.

Second, we need new kinds of partnerships

İkincisi, akademik çevre, hükümet, özel sektör ve hasta kuruluşları

between academia and government and the private sector

arasında burada tarif ettiğim gibi görülmemiş bileşikleri

and patient organizations, just like the one I've been describing here,

başka bir amaca hazırlamak için çabalayabileceğimiz

in terms of the way in which we could go after repurposing new compounds.

yeni bir çeşit ortaklığa ihtiyacımız var.

And third, and maybe most important, we need talent.

Üçüncüsü ve belki de en önemlisi; yeteneğe ihtiyacımız var.

We need the best and the brightest

En iyi, en parlak, tüm yaşlardan, farklı gruplardan

from many different disciplines to come and join this effort --

ve birçok farklı bilimden gelip bu amaca katılacak

all ages, all different groups --

insanlara ihtiyacımız var.

because this is the time, folks.

Çünkü şimdi tam zamanı, millet...

This is the 21st-century biology that you've been waiting for,

Beklediğiniz 21. yüzyıl biyolojisi

and we have the chance to take that

ve biz bunu alıp

and turn it into something which will, in fact,

adeta hastalığı nakavt edecek

knock out disease. That's my goal.

bir şeye dönüştürme şansına sahibiz. Bu benim amacım.

I hope that's your goal.

Umarım sizin de amacınızdır.

I think it'll be the goal of the poets and the muppets

Şairlerin, kuklaların

and the surfers and the bankers

sörfçülerin, bankacıların

and all the other people who join this stage

ve bu sahneye katılan tüm insanların amacı olacağını düşünüyorum.

and think about what we're trying to do here

Burada yapmaya çalıştığımız şey

and why it matters.

ve neden önemli olduğu hakkında düşünüyorum.

It matters for now. It matters as soon as possible.

Bu aralar önemli. Mümkün olan en kısa zamanda önemli olacak.

If you don't believe me, just ask Sam.

Bana inanmıyorsanız, Sam'e sormanız yeter.

Thank you all very much.

Hepinize çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)