To learn is to be free | Shameem Akhtar

A room full of boys.

Çeviri: Begüm Kaya Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Erkek çocuklarla dolu bir oda.

A girl child, hardly nine or ten years old,

Ancak dokuz-on yaşında bir kız çocuğu,

she is sitting in the center of the room, surrounded by books.

odanın ortasında, etrafı kitaplarla çevrili olarak oturuyor.

She is the only girl among boys,

Erkek çocukların içinde tek kız o;

and is barely missing her female cousins and friends,

erkeklerle beraber öğrenim görmesi yasak olduğu için

who are inside the home instead of the school,

okula gitmek yerine evde olan

because they are not allowed to get an education alongside boys.

kız kuzenlerini ve arkadaşlarını çok az özlüyor.

There isn't a single functional girls' school in her village.

Köyünde bir tane bile kızlar için okul yok.

She was born in a Baloch conservative tribe,

Kadınların ve kızların şeref meselesi yapıldığı,

where women and girls are a matter of honor.

tutucu Baloch aşiretinde doğmuştu.

She is the eldest in her family,

Ailenin en büyüğü oydu

and when she was about to be born, her parents wanted a baby boy.

ve ailesi, bir erkek bebek istiyordu.

But they had bad luck; a baby girl arrived.

Ancak ailesi şanssızdı, bir kız bebek dünyaya geldi.

It was customary in her family to keep girls inside the homes.

Kız çocuklarını evin içinde tutmak ailesinde bir gelenekti.

But her uncle, who was a university graduate,

Ancak üniversite mezunu amcası

he wanted to give her an opportunity to see the world,

ona dünyayı görme, toplumun bir parçası olma

to be part of the society.

şansını vermek istedi.

Luckily, she has a name that can be used for both men and women.

Şansına, ismi hem erkekler hem de kadınlar için kullanılabiliyordu.

So he saw a chance to change her course of life.

Böylece amcası, kızın hayatını değiştirmek için bir imkan gördü.

So he decided to raise her as a boy.

Onu bir erkek gibi yetiştirmeye karar verdi.

At three months old,

Üç aylıkken,

she went from being a baby girl, to baby boy.

kız bebek olmak yerine erkek bebek oldu.

She is given a boy's getup.

Kıza, erkek giysileri verildi.

She is allowed to go outside

Kız çocuğu, dışarı çıkabiliyordu,

and get an education alongside boys.

erkeklerle beraber öğrenim görüyordu.

She is free, she is confident.

Özgür ve özgüvenliydi.

She observes, she notes small, everyday injustices

Köyündeki kız çocukların ve kadınların her gün karşılaştığı adaletsizlikleri

faced by women and girls in her village.

görüyor ve not alıyordu.

When newspapers arrive at her home,

Gazete eve geldiğinde, gazetenin

she watches as it passes from the eldest man to the youngest man.

en yaşlı erkekten en küçüğüne geçişini görüyordu.

By the time women get hold of the paper,

Kadınlar gazeteyi ellerine alabildiklerinde,

it is old news.

haber çoktan eskiyordu.

She completes her eighth-grade year.

Sekizinci sınıfı tamamladı.

Now fear starts to come in.

Artık korkmaya başlamıştı.

This will be the end of her education,

Eğitimine devam etmesi için tek seçeceği olan lise

because the only option for high school for further study

beş kilometre uzakta olduğu için

is five kilometers away.

bu öğreniminin sonu olacaktı.

Boys have bicycles, they are free.

Erkeklerin bisikletleri vardı, onlar özgürdü.

But she knows

Ama erkek gibi davransa da

her father will not allow her to travel on her own,

babasının onun tek başına seyahat etmesine

even if she were posing as a boy.

izin vermeyeceğini biliyordu.

"I can't let you do that.

"Bunu yapmana izin veremem

And I don't have the time to walk you there and back.

ve seninle oraya gidip gelecek kadar da vaktim yok.

Sorry, it is impossible."

Üzgünüm, ama imkansız."

She gets very upset.

Çok üzüldü.

But a miracle happened.

Fakat bir mucize oldu.

A long-distance relative offers to teach her

Uzaktan bir akrabası, yaz tatili boyunca

ninth- and tenth-grade curricula

dokuzuncu ve onuncu sınıf derslerini

during summer vacations.

öğretmeyi teklif etti.

This is how she completed her matriculation.

Bu şekilde yeterliliğini verebildi.

The girl whom I am talking about to you

Sizinle hakkında konuştuğum o kız benim, Shameem,

is me, Shameem, who is talking before you now.

şimdi ise sizin önünüzde konuşuyorum.

(Applause)

(Alkış)

Throughout centuries, people have been fighting for their identity.

Yüzyıllardır insanlar kimlikleri için savaşıyor.

People have been loved, privileged, because of their identity,

İnsanlar; kimlikleri, milliyetleri, etnik kökenleri sayesinde seviliyor,

their nationality, their ethnicity.

onlara ayrıcalık tanınıyor.

Again, people have been hated, denied,

Ya da milliyetleri, kimlikleri,

because of their nationality, their identity,

ırkları, cinsiyetleri, dinleri nedeniyle

their race, their gender, their religion.

yok sayılıyor veya nefret ediliyor.

Identity determines your position in society, wherever you live.

Nerede yaşarsanız yaşayın kimlik toplumdaki konumunuzu belirler.

So if you ask me, I would say I hate this question of identity.

Bu yüzden, bana sorarsanız kimlik sorularından nefret ediyorum.

Millions of girls in this world are being denied their basic rights

Dünyadaki milyonlarca kız temel haklarından mahrum bırakılıyor,

because of being female.

sadece kadın oldukları için.

I would have faced the same, if I hadn't been raised as a boy.

Eğer erkek gibi yetiştirilmeseydim ben de aynı sorunlarla karşılaşacaktım.

I was determined to continue my studies, to learn, to be free.

Öğrenimime devam etmeye, öğrenmeye, özgür olmaya kararlıydım.

After my schooling, even enrolling in college was not easy for me.

Evde öğrenimimden sonra, koleje kaydolmak bile benim için kolay değildi.

I went on a three-day hunger strike.

Üç gün açlık grevine girdim.

(Laughter)

(Kahkaha)

Then, I got permission for college.

Ondan sonra koleje gitmek için izin aldım.

(Laughter)

(Kahkaha)

(Applause)

(Alkış)

In that way, I completed my college.

Böylece, kolejden mezun oldum.

Two years later, when the time came for me to go to university,

İki yıl sonra, üniversiteye gitme vaktim geldiğinde,

my father turned his eyes, his attention, to my younger brothers.

babam dikkatini kardeşlerime verdi.

They need to be in school, secure jobs and support the family.

Onların okula gitmesi, güzel işleri olması ve aileyi desteklemesi gerekiyordu.

And as a woman, my place was to be home.

Ve bir kadın olarak, benim yerim evdi.

But, I don't give up.

Yine de pes etmedim.

I sign up for a two-year program to become a lady health visitor.

Kadın sağlık görevlisi olmak için iki yıllık bir programa kaydoldum.

Then I hear about Thardeep Rural Development Program,

Daha sonra, kırsal toplulukları güçlendirmeyi amaçlayan kâr amacı gütmeyen

a non-profit organization working to empower rural communities.

"Thardeep Kırsal Gelişim Programı"dan haberim oldu.

I sneak away.

Kaçtım.

I travel five hours to interview for a position.

Bir iş mülakatı için beş saat yolculuk yaptım.

It is the first time I am the farthest from my home I have ever been.

Hayatımda ilk defa evimden hiç olmadığım kadar uzaktım.

I am closest to my freedom I have ever been.

Hiç olmadığım kadar özgürlüğüme yakındım.

Luckily, I got the job,

Şanslıydım, işi aldım,

but the hardest part is facing my father.

fakat babamla yüzleşme en zor kısımdı.

(Laughter)

(Kahkaha)

Relatives are already scaring him

Akrabalarım şimdiden kızının,

about his daughter wandering off,

etrafta gezinmesi hakkında babamı korkutmaya;

teasing him with talk of his daughter crossing the border.

çizgiyi aşması hakkında babamla dalga geçmeye başlamıştı.

When I return home,

Eve döndüğümde,

I want nothing more than just to accept the position in Thardeep.

Thardeep'teki işi kabul etmek dışında bir şey istemiyordum.

So that night, I packed all my things in a bag,

O gece, bütün eşyalarımı çantama koydum,

and I walked into my father's room and told him,

babamın odasına girdim ve dedim ki:

"Tomorrow morning, the bus is going to come in.

"Yarın sabah bir otobüs gelecek,

If you believe in me,

bana inanıyorsan,

if you believe in me,

bana inanıyorsan,

you will wake me up and take me to the bus station.

beni uyandırır ve otogara bırakırsın.

If you don't, I'll understand."

İnanmıyorsan, anlarım."

Then I went to sleep.

Sonra yatağıma gittim.

The next morning, my father was standing beside me

Sonraki sabah, babam yatağım yanında

to take me to the bus stop.

beni durağa bırakmak için bekliyordu.

(Applause)

(Alkış)

That day, I understood the importance of words.

O gün, kelimelerin gücünü anladım.

I understood how words affect our hearts,

Kelimelerin kalbimizi nasıl etkilediğini,

how words play an important role in our lives.

kelimelerin hayatımızda ne kadar önemli bir yeri olduğunu anladım.

I understood words are more powerful than fighting.

Kelimelerin kavgalardan daha güçlü olduğunu anladım.

At TRDP, I saw there was a Pakistan which I didn't know,

"TKGP"de hiç bilmediğim bir Pakistan,

a country much more complex than I had realized.

kavradığımdan daha karışık bir ülke gördüm.

Until that, I thought I had a difficult life.

O zamana dek, benim zor bir hayatımın olduğunu düşünürdüm.

But here, I saw what women in other parts of Pakistan were experiencing.

Ama burada, Pakistan'ın başka yerlerindeki kadınların yaşadıklarını gördüm.

It really opened my eyes.

Gerçekten gözlerimi açtı.

Some women had 11 children but nothing to feed them.

Bazı kadınların 11 çocuğu vardı ama yedireceği hiçbir şeyi yoktu.

For getting water, they would walk three hours every day to wells.

Su almak için, her gün üç saat kuyuya yürüyorlardı.

The nearest hospital was at least 32 kilometers away.

En yakın hastane en az 32 km uzaklıktaydı.

So if a woman is in labor,

Eğer kadın doğum yapıyorsa,

she travels by camel to get to the hospital.

hastaneye deveyle gidiyordu.

The distance is great; she may die on her way.

Uzaklık çok fazlaydı, yolda ölebilirdi.

So now, this became more than just a job for me.

Böylece, bu iş benim için işten daha fazlası oldu.

I discovered my power.

Gücümü keşfettim.

Now, as I was getting salary,

Maaş almaya başlayınca,

I started sending back money to my home.

aileme para göndermeye başladım.

Relatives and neighbors were noticing this.

Akrabalarım ve komşularım bunu fark etmeye başladılar.

Now they started to understand the importance of education.

Böylece, eğitimin önemini anlamaya başladılar.

By that time, some other parents started sending their daughters to school.

Zamanla, başka ebeveynler de kızlarını okula göndermeye başladı.

Slowly, it became easier and acceptable

Yavaş yavaş, bazı genç kadınların okula gitmesi

for young women to be in college.

daha kolay ve kabul edilir oldu.

Today, there isn't a single girl out of school in my village.

Şimdi, köyümde okula gitmeyen bir kız bile yok.

(Applause)

(Alkış)

Girls are doing jobs in health sites, even in police.

Kadınlar, sağlık kuruluşlarında hatta polis olarak işlerini yapıyorlar.

Life was good.

Hayat güzeldi.

But somewhere in my heart,

Ancak, kalbimin derinliklerinde

I realized that my region, beyond my village

köyümün ötesinde bölgemin daha fazla değişime

needs further change.

ihtiyacı olduğunu fark ettim.

This was also the time when I joined Acumen Fellowship.

O anda Acumen Fellowship'e üye oldum.

There, I met leaders like me across the country.

Orada, ülkedeki benim gibi liderlerle tanıştım.

And I saw they are taking risks in their lives.

Hayatlarında risk aldıklarını gördüm.

I started to understand

Liderliğin gerçekten ne olduğunu

what leadership really means.

anlamaya başladım.

So I decided to go back to my region

Böylece, bölgeme geri dönmeye ve

and take a position as a teacher in a remote school,

her sabah ve akşam iki saatlik

a school that I have to reach by bus --

otobüs yolculuğuyla ulaştığım

two hours traveling, every morning and evening.

uzaktaki okula, öğretmen olmaya karar verdim.

Though it was hard, on my first day I knew

Zor olmasına rağmen, ilk günden

I made the right decision.

doğru kararı verdiğimi biliyordum.

The first day I walked into the school,

İlk gün, okula girdiğimde,

I saw all these little Shameems staring back at me --

tüm küçük Shameem'lerin, gözlerinde hayallerle--

(Laughter)

(Kahkaha)

with dreams in their eyes,

bana baktığını gördüm,

the same dream of freedom which I had in my childhood.

bu hayal çocukluğumda benimle olan özgürlük hayaliydi.

So the girls are eager to learn, but the school is understaffed.

Kızlar, öğrenmeye istekliydi ama okulda çalışan yoktu.

Girls sit hopeful,

Kızlar, umutla oturuyor,

learn nothing,

hiçbir şey öğrenmiyor

and they leave.

ve gidiyorlardı.

I can't bear to see this happening.

Bunun olmasına katlanamadım.

There was no turning back.

Geri dönüş yoktu.

I found my purpose.

Amacımı bulmuştum.

I enlisted a few of my friends to help me to teach.

Bana öğretmede yardımcı olacak birkaç arkadaşımdan destek aldım.

I'm introducing my girls to the outside world

Okul dışı aktiviteler ve kitaplarla,

by extracurricular activities and books.

kızlarıma dışarıdaki dünyayı tanıtıyorum.

I share with them the profiles of the world's best leaders,

Dünyadaki en iyi liderlerin profillerini paylaşıyorum,

like Martin Luther King and Nelson Mandela.

Martin Luther King, Nelson Mandela gibi.

Last year, a few of our students went to college.

Geçen sene birkaç öğrencim koleje gitti.

For me, I never stop studying.

Bense çalışmayı hiç bırakmadım.

Today, I'm working to complete my PhD in education --

Şimdi, eğitim alanında doktoramı tamamlamak için çalışıyorum.

(Applause)

(Alkış)

which will allow me to gain a management position

Doktora, okul içerisinde yönetim pozisyonuna

in the school system,

gelmemi sağlayacak

and I will be able to make more decisions

ve daha fazla karar alabileceğim

and play a pivotal role in the system.

ve sistemde daha önemli bir konumda olacağım.

I believe that without educating the girls,

Kızların eğitim almasını sağlamadan

we may not make world peace.

dünya barışını sağlayamayacağımıza,

We may not reduce child marriage.

çocuk yaşta evliliği azaltamayacağımıza,

We may not reduce infant mortality rate.

bebek ölüm oranlarını düşüremeyeceğimize,

We may not reduce maternal mortality rate.

anne ölüm oranlarını düşüremeyeceğimize inanıyorum.

For this, we have to continuously

Bu nedenle, sürekli ve topluca

and collectively work together.

birlikte çalışmalıyız.

At least I am playing my role,

Hedefime yakın olmasam da,

though the destination is not close.

ben görevimi yapıyorum.

The road is not easy.

Yol kolay değil.

But I have dreams in my eyes,

Fakat benim hayallerim var

and I am not going to look back now.

ve şimdi arkama bakacak değilim.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)