What role does luck play in your life? | Barry Schwartz

Translator: Aey Ch Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant

Hello, everybody.

สวัสดีทุกคน

I'm honored to be here to talk to you,

ผมรู้สึกเป็นเกียรติที่ได้มาคุยกับคุณที่นี่

and what I'm going to talk about today is luck and justice

และที่ผมจะพูดวันนี้คือเรื่องโชค และความยุติธรรม

and the relation between them.

และความสัมพันธ์ของสองสิ่งนี้

Some years ago,

หลายปีที่แล้ว

a former student of mine called me

นักเรียนเก่าของผมโทรมาหา

to talk about his daughter.

เพื่อคุยเรื่องลูกสาวของเขา

It turns out his daughter was a high school senior,

ลูกสาวของเขาอยู่มัธยมปลาย

was seriously interested in applying to Swarthmore,

และสนใจอยากสมัครเข้าเรียนที่สวาร์ทมอร์

where I taught,

ที่ผมสอนอยู่

and he wanted to get my sense of whether she would get in.

และเขาอยากจะได้ความเห็นของผมว่า ลูกสาวของเขาน่าจะได้เข้าเรียนหรือไม่

Swarthmore is an extremely hard school to get into.

สวาร์ทมอร์นั้นเป็นโรงเรียนที่เข้ายากมาก

So I said, "Well, tell me about her."

ผมจึงพูดว่า "เล่าเรื่องลูกสาวของคุณให้ผมฟังหน่อย"

And he told me about her,

และเขาก็เล่าให้ผมฟัง

what her grades were like, her board scores,

ว่าเธอได้เกรดอะไรบ้าง คะแนนโดยรวมเป็นอย่างไร

her extracurricular activities.

กิจกรรมพิเศษนอกห้องเรียนที่เธอทำ

And she just sounded like a superstar,

และฟังดูเหมือนเธอเป็นดาวเด่นทีเดียว

wonderful, wonderful kid.

เป็นเด็กเก่ง ยอดเยี่ยมมาก

So I said, "She sounds fabulous.

ผมจึงพูดขึ้นว่า "เธอฟังดูยอดเยี่ยม

She sounds like just the kind of student

น่าจะเป็นนักเรียนแบบที่

that Swarthmore would love to have."

สวาร์ทมอร์อยากได้มาเรียนที่นี่"

And so he said, "Well, does that mean that she'll get in?"

เขาจึงถามขึ้นว่า "แล้วนั่นหมายความว่า เธอจะได้เข้าเรียนใช่ไหม?"

And I said, "No.

ผมตอบว่า "ไม่ใช่

There just aren't enough spots in the Swarthmore class

ห้องเรียนที่สวาร์ทมอร์ไม่มีที่พอสำหรับ

for everybody who's good.

เด็กที่ดีทุกคนหรอก

There aren't enough spots at Harvard or Yale or Princeton or Stanford.

ไม่มีที่พอที่ฮาร์วาร์ด หรือเยล หรือพรินซ์ตัน หรือสแตนฟอร์ด

There aren't enough spots at Google or Amazon or Apple.

ไม่มีที่พอที่กูเกิ้ล หรืออเมซอน หรือแอปเปิ้ล

There aren't enough spots at the TED Conference.

ไม่มีที่พอที่ TED Conference ด้วย

There are an awful lot of good people,

มีคนดี ๆ เก่ง ๆ มากมายเหลือเกิน

and some of them are not going to make it."

และบางคนก็ไม่ได้ที่นั่งในที่เหล่านี้"

So he said, "Well, what are we supposed to do?"

เขาจึงกล่าวว่า "แล้วเราจะต้องทำอย่างไร?"

And I said, "That's a very good question."

และผมก็พูดว่า "นั่นเป็นคำถามที่ดี"

What are we supposed to do?

แล้วเราจะต้องทำอย่างไร?

And I know what colleges and universities have done.

และผมก็รู้ว่าวิทยาลัยและ มหาวิทยาลัยเหล่านั้นทำอย่างไร

In the interest of fairness,

เพื่อให้เกิดความยุติธรรม

what they've done is they've kept ratcheting up the standards

พวกเขาจึงยกระดับมาตรฐานให้สูงขึ้นเรื่อย ๆ

because it doesn't seem fair to admit less qualified people

เพราะมันดูไม่ยุติธรรม ที่จะรับคนที่คุณสมบัติด้อยกว่า

and reject better qualified people,

และปฏิเสธผู้ที่มีคุณสมบัติเด่นกว่า

so you just keep raising the standards higher and higher

คุณจึงต้องยกมาตรฐานให้สูงขึ้นและสูงขึ้น

until they're high enough that you can admit

จนสูงพอที่คุณจะสามารถรับ

only the number of students that you can fit.

นักเรียนในจำนวนที่คุณ ให้ที่นั่งเขาได้เท่านั้น

And this violates a lot of people's sense of what justice and fairness is.

และนี่ก็ขัดกับความรู้สึกเรื่องความยุติธรรม และความเท่าเทียมของหลาย ๆ คน

People in American society have different opinions

คนในสังคมอเมริกันมีทัศนคติต่าง ๆ กันไป

about what it means to say that some sort of process is just,

ในเรื่องที่ว่ากระบวนการเช่นใดจึงจะยุติธรรม

but I think there's one thing that pretty much everyone agrees on,

แต่ผมคิดว่าสิ่งหนึ่งที่แทบทุกคนเห็นด้วยคือ

that in a just system, a fair system,

ระบบที่มีเหตุผล ระบบที่เป็นธรรม

people get what they deserve.

คือผู้คนได้ในสิ่งที่สมควรได้

And what I was telling my former student

และสิ่งที่ผมบอกกับนักเรียนเก่าของผม

is that when it comes to college admissions,

คือเมื่อพูดถึง การรับนักเรียนเข้าเรียน

it just isn't true that people get what they deserve.

มันไม่จริงหรอกที่ ผู้คนจะได้ในสิ่งที่สมควรได้

Some people get what they deserve, and some people don't,

บางคนได้ในสิ่งที่สมควรได้ แต่บางคนก็ไม่

and that's just the way it is.

มันก็เป็นอย่างนั้นเอง

When you ratchet up requirements as colleges have done,

เมื่อคุณยกระดับมาตรฐานจนสูง เหมือนกับที่มหาวิทยาลัยได้ทำ

what you do is you create a crazy competition

คุณทำให้เกิดการแข่งขันกันอย่างบ้าคลั่ง

among high school kids,

ในหมู่เด็กมัธยมปลาย

because it's not adequate to be good,

เพราะแค่เก่งนั้นไม่เพียงพอเสียแล้ว

it's not adequate to be good enough,

ไม่เพียงพอที่จะแค่เป็นคนเก่งพอ

you have to be better than everybody else who is also applying.

แต่คุณต้องเก่งกว่า คนอื่น ๆ ที่สมัครทุกคนด้วย

And what this has done,

และมันทำให้เกิด

or what this has contributed to,

หรือมีส่วนทำให้เกิด

is a kind of epidemic of anxiety and depression

การระบาดของโรควิตกกังวลและโรคซึมเศร้า

that is just crushing our teenagers.

ที่กำลังทำร้ายเด็กวัยรุ่นของเรา

We are wrecking a generation with this kind of competition.

เรากำลังทำลายคนรุ่นหนึ่ง ด้วยการแข่งขันอย่างนี้

As I was thinking about this,

ขณะที่ผมครุ่นคิดเรื่องนี้

it occurred to me there's a way to fix this problem.

ผมก็คิดได้ว่ามีทางแก้ไขปัญหานี้

And here's what we could do:

และนี่คือสิ่งที่เราน่าจะทำ:

when people apply to college,

เมื่อนักเรียนส่งใบสมัครเข้าวิทยาลัย

we distinguish between the applicants who are good enough to be successful

เราแยกผู้สมัครที่เก่งพอ ที่จะประสบความสำเร็จออกมา

and the ones who aren't,

และผู้ที่ไม่เก่งพอ

and we reject the ones who aren't good enough to be successful,

เราคัดคนที่ไม่เก่งพอออก

and then we take all of the others, and we put their names in a hat,

เอาคนชื่อคนที่เก่งพอมาใส่ลงในกระป๋อง

and we just pick them out at random

แล้วจับฉลากเอาแบบสุ่ม

and admit them.

และรับคนที่ได้รับการจับฉลากเข้าเรียน

In other words, we do college admissions by lottery,

พูดอีกอย่างคือ เราคัดคนเข้าเรียนด้วยวิธีลอตเตอรี่

and maybe we do job offers at tech companies by lottery,

และเราอาจจะรับคนเข้าทำงานใน บริษัทเทคโนโลยีด้วยวิธีนี้ด้วย

and -- perish the thought --

และ --ดับความคิดนั้น--

maybe we even make decisions about who gets invited to talk at TED

เราอาจจะตัดสินว่า ใครจะได้รับเชิญมาพูดที่ TED

by lottery.

ด้วยวิธีนี้เช่นกัน

Now, don't misunderstand me,

อย่าเข้าใจผมผิดไป

a lottery like this is not going to eliminate the injustice.

วิธีลอตเตอรี่เช่นนี้ ไม่ได้เป็นการขจัดความอยุติธรรม

There will still be plenty of people who don't get what they deserve.

จะยังมีคนอีกมาก ที่ไม่ได้ในสิ่งที่เขาสมควรได้รับ

But at least it's honest.

แต่อย่างน้อยมันก็เป็นวิธีที่ซื่อสัตย์

It reveals the injustice for what it is instead of pretending otherwise,

มันเผยให้เห็นความอยุติธรรม ในอย่างที่มัน เป็นแทนที่จะเสแสร้งว่าไม่มี

and it punctures the incredible pressure balloon

และมันเจาะบอลลูนความดันสูง

that our high school kids are now living under.

ที่กดดันเด็กมัธยมปลายของเราอยู่ให้แตกออก

So why is it that this perfectly reasonable proposal,

มันจึงเป็นข้อเสนอที่เหมาะสมอย่างที่สุด

if I do say so myself,

แม้ว่าผมจะพูดเองเออเองก็ตาม

doesn't get any serious discussion?

แต่ทำไมไม่มีใครนำไปถกกันต่อ?

I think I know why.

ผมคิดว่าผมรู้เหตุผลนะ

I think it's that we hate the idea

ผมคิดว่ามันเป็นเพราะ เราไม่ชอบความคิดเช่นนี้

that really important things in life might happen by luck or by chance,

ที่ว่าสิ่งที่สำคัญในชีวิต เกิดขึ้นจากโชคหรือความบังเอิญ

that really important things in our lives are not under our control.

ว่าสิ่งที่สำคัญในชีวิตนั้น อยู่นอกการควบคุมของเรา

I hate that idea.

ผมเกลียดความคิดเช่นนั้น

It's not surprising that people hate that idea,

มันจึงไม่น่าแปลกใจ ที่ผู้คนเกลียดความคิดนั้น

but it simply is the way things are.

แต่เอาง่าย ๆ มันก็เป็นอย่างนั้นเอง

First of all, college admissions already is a lottery.

ประการแรกคือ การคัดเลือกนักเรียนเข้าเรียน ในวิทยาลัยเป็นแบบลอตเตอรี่อยู่แล้ว

It's just that the admissions officers pretend that it isn't.

แค่เจ้าหน้าที่คัดเลือก แกล้งทำเป็นว่าไม่ใช่ก็เท่านั้น

So let's be honest about it.

มาทำให้มันตรงไปตรงมากันเถอะ

And second,

และอย่างที่สอง

I think if we appreciated that it was a lottery,

ผมว่าหากเรายอมรับว่ามันเป็นลอตเตอรรี่

it would also get us to acknowledge the importance of good fortune

มันจะทำให้เรายอมรับความสำคัญของโชคดี

in almost every one of our lives.

ในชีวิตของพวกเราทุกคน

Take me.

ดูอย่างผม

Almost all the most significant events in my life have occurred,

เหตุการณ์สำคัญแทบทุกเหตุการณ์ ในชีวิตของผม

to a large degree,

โดยมาก

as a result of good luck.

เป็นผลมาจากความโชคดี

When I was in seventh grade, my family left New York

ตอนผมอยู่มัธยมหนึ่ง ครอบครัวของผมย้ายออกจากนิวยอร์ค

and went to Westchester County.

ไปอยู่ที่เวสต์เชสเตอร์

Right at the beginning of school,

ตอนที่ผมเริ่มเข้าโรงเรียน

I met a lovely young girl who became my friend,

ผมพบเด็กผู้หญิงน่ารักคนหนึ่ง ซึ่งต่อมากลายเป็นเพื่อนของผม

then she became my best friend,

แล้วกลายมาเป็นเพื่อนซี้ของผม

then she became my girlfriend

และกลายมาเป็นแฟนของผม

and then she became my wife.

และต่อมาเป็นภรรยาของผม

Happily, she's been my wife now

ถึงตอนนี้เธอเป็นภรรยาของผม อย่างมีความสุข

for 52 years.

มา 52 ปีแล้ว

I had very little to do with this. This was a lucky accident.

ผมไม่ได้ทำอะไรมากเลย มันเป็นความบังเอิญที่โชคดี

I went off to college,

ผมเข้าวิทยาลัย

and in my first semester, I signed up for a class in introduction to psychology.

ในเทอมแรกผมลงชื่อเรียน วิชาจิตวิทยาเบื้องต้น

I didn't even know what psychology was,

ผมไม่รู้ด้วยซ้ำว่าจิตวิทยาคืออะไรในตอนนั้น

but it fit into my schedule and it met requirements,

แต่มันลงตัวกับตารางเวลาของผม และเป็นไปตามข้อกำหนด

so I took it.

ผมจึงลงเรียน

And by luck, the class was taught

และด้วยโชคพาไป ครูที่สอน

by a superstar introductory psychology teacher, a legend.

เป็นครูจิตวิทยาเบื้องต้นระดับซูเปอร์สตาร์ ผู้เป็นตำนาน

Because of that, I became a psychology major.

เพราะเช่นนั้น ผมจึงเลือกวิชาเอกจิตวิทยา

Went off to graduate school.

และเรียนต่อบัณฑิตวิทยาลัย

I was finishing up.

ขณะที่ผมกำลังจะจบ

A friend of mine who taught at Swarthmore decided

เพื่อนของผมซึ่งสอนที่สวาร์ทมอร์ตัดสินใจว่า

he didn't want to be a professor anymore,

เขาไม่อยากเป็นอาจารย์แล้ว

and so he quit to go to medical school.

เขาจึงลาออกไปเข้าวิทยาลัยแพทย์

The job that he occupied opened up,

ตำแหน่งของเขาจึงว่างลง

I applied for it, I got it,

ผมจึงสมัครเข้าทำงานในตำแหน่งของเขา

the only job I've ever applied for.

ซึ่งเป็นงานเดียวที่ผมเคยสมัครทำ

I spent 45 years teaching at Swarthmore,

ผมทำงานที่สวาร์ทมอร์มาแล้ว 45 ปี

an institution that had an enormous impact on the shape that my career took.

เป็นสถาบันที่ส่งผลและปั้นอาชีพของผม

And to just give one last example,

และอีกตัวอย่างสุดท้าย

I was giving a talk about some of my work in New York,

ขณะที่ผมกำลังบรรยาย เกี่ยวกับงานของผมในนิวยอร์ค

and there was somebody in the audience who came up to me after my talk.

มีผู้ฟังคนหนึ่งมาพบผมหลังการบรรยายจบลง

He introduced himself.

เขาแนะนำตัวเอง

He said, "My name is Chris.

เขากล่าวว่า "ผมชื่อคริสครับ

Would you like to give a talk at TED?"

คุณสนใจมาพูดที่ TED ไหมครับ?"

And my response was, "What's TED?"

คำตอบของผมคือ "TED คืออะไร?"

Well, I mean, he told me,

เขาจึงเล่าให้ผมฟัง

and TED then wasn't what it is now.

เมื่อก่อน TED ไม่ได้เป็นอย่างทุกวันนี้

But in the intervening years,

แต่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

the talks I've given at TED have been watched

ทอล์คหลาย ๆ ทอล์คที่ผมพูดที่ TED นั้น มีคนเข้าชม

by more than 20 million people.

มากกว่า 20 ล้านคน

So the conclusion is, I'm a lucky man.

สรุปก็คือผมเป็นคนโชคดี

I'm lucky about my marriage.

ผมโชคดีเรื่องคู่ชีวิต

I'm lucky about my education.

ผมโชคดีเรื่องการศึกษา

I'm lucky about my career.

ผมโชคดีเรื่องอาชีพการงาน

And I'm lucky to have had a platform and a voice at something like TED.

และผมก็โชคดีที่มีพื้นที่อย่าง TED ให้ได้ถ่ายทอดความคิด

Did I deserve the success I've had?

ผมควรได้รับความสำเร็จเหล่านี้หรือไม่?

Sure I deserve that success,

แน่นอนว่าผมควรได้รับ

just as you probably deserve your success.

เช่นเดียวกับพวกคุณ ที่น่าจะคู่ควรกับความสำเร็จของคุณ

But lots of people also deserve successes like ours

แต่ก็มีอีกมากมายหลายคน ที่ควรได้รับความสำเร็จเช่นเดียวกับพวกเรา

who haven't had it.

แต่พวกเขากลับไม่ได้

So do people get what they deserve?

แล้วผู้คนได้รับ ในสิ่งที่เขาสมควรได้รับกันไหม?

Is society just?

สังคมยุติธรรมไหม?

Of course not.

แนนอนว่าไม่

Working hard and playing by the rules is just no guarantee of anything.

การทำงานหนักและเล่นตามกติกานั้น ไม่ได้การันตีอะไรเลย

If we appreciate the inevitability of this kind of injustice

หากเรายอมรับว่าความอยุติธรรมเช่นนี้ ว่าเป็นสิ่งที่เลี่ยงไม่ได้

and the centrality of good fortune,

รวมถึงการให้ความสำคัญ กับความโชคดี

we might ask ourselves

เราอาจย้อนถามตัวเองว่า

what responsibilities do we have

เรามีความรับผิดชอบอะไรบ้าง

to the people we are now celebrating as heroes in this time of the pandemic

ต่อคนที่เรายกย่องให้เป็นฮีโร่ ในช่วงเวลาแห่งโรคระบาดใหญ่นี้

when a serious illness befalls their family

เมื่อโรคร้ายกล้ำกรายครอบครัวของพวกเขา

to make sure that they remain whole and their lives aren't ruined

เพื่อให้แน่ใจว่าพวกเขายังอยู่เป็นครอบครัว และชีวิตไม่พังพินาศ

by the cost of dealing with the illness?

จากผลของการที่ต้องเผชิญโรคร้ายนี้

What do we owe people who struggle,

เราติดค้างอะไรกับผู้คนที่ต้องดิ้นรน

work hard and are less lucky than we are?

ทำงานหนักและโชคดีน้อยกว่าเรา

About a half century ago,

ครึ่งศตวรรษที่แล้ว

the philosopher John Rawls wrote a book called "A Theory of Justice,"

นักปรัชญา จอห์น รอลส์ เขียนหนังสือชื่อ "ทฤษฎีแห่งความยุติธรรม"

and in that book, he introduced a concept that he called "the veil of ignorance."

และในหนังสือเล่มนั้นเขาได้แนะนำแนวคิด ที่เขาเรียกว่า "ม่านแห่งความเขลา"

The question he posed was:

คำถามที่เขาตั้งไว้คือ:

If you didn't know what your position in society was going to be,

ถ้าคุณไม่รู้จุดยืน ของคุณในสังคม

what kind of a society would you want to create?

แล้วคุณจะสร้างสังคม นั้นขึ้นมาได้อย่างไร?

And what he suggested

เขาจึงแนะว่า

is that when we don't know whether we're going to enter society

นั่นคือตอนที่เราไม่รู้ว่า เราจะเข้าสู่สังคม

at the top or at the bottom,

จากข้างบน หรือจากข้างล่าง

what we want is a society that is pretty damn equal,

สิ่งที่เราต้องการคือสังคม ที่มีความเท่าเทียมจริง ๆ

so that even the unlucky

เพื่อที่ว่า แม้แต่คนที่โชคไม่ดี

will be able to live decent, meaningful and satisfying lives.

ก็จะสามารถมีชีวิตที่ดี มีความหมาย และน่าพอใจได้

So bring this back, all of you lucky, successful people, to your communities,

ดังนั้นขอให้พวกคุณทุกคนที่โชคดี ประสบความสำเร็จ ย้อนดูชุมชนของคุณ

and do what you can to make sure that we honor and take care of

และทำในสิ่งที่ทำได้ เพื่อให้เกียรติและดูแล

people who are just as deserving of success as we are,

ผู้คนที่สมควรได้รับความสำเร็จ เช่นเดียวกับเรา

but just not as lucky.

แต่ไม่ได้โชคดีเท่าเรา

Thank you.

ขอบคุณครับ