Mike deGruy: Hooked by an octopus

73,557 views ・ 2010-04-15

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Axel Saffran Nagekeken door: Els De Keyser
00:15
I first became fascinated with octopus at an early age.
0
15260
3000
Ik raakte gefascineerd door octopussen toen ik heel jong was.
00:18
I grew up in Mobile, Alabama --
1
18260
2000
Ik groeide op in Mobile, Alabama.
00:20
somebody's got to be from Mobile, right? --
2
20260
2000
Iemand moet uit Mobile komen, niet?
00:22
and Mobile sits at the confluence of five rivers,
3
22260
3000
Mobile ligt aan de samenvloeiing van vijf rivieren,
00:25
forming this beautiful delta.
4
25260
2000
die een prachtige delta vormen.
00:27
And the delta has alligators crawling
5
27260
2000
In die delta kruipen alligators
00:29
in and out of rivers filled with fish
6
29260
2000
in en uit rivieren gevuld met vis
00:31
and cypress trees dripping with snakes,
7
31260
2000
onder cipressen vol met slangen,
00:33
birds of every flavor.
8
33260
2000
en vogels van elke soort.
00:35
It's an absolute magical wonderland to live in --
9
35260
3000
Het is een absoluut wonderland om in te leven
00:38
if you're a kid interested in animals, to grow up in.
10
38260
3000
als kind dat in dieren geïnteresseerd is.
00:41
And this delta water flows to Mobile Bay, and finally into the Gulf of Mexico.
11
41260
4000
Het deltawater vloeit Mobile Bay in, en uiteindelijk de Golf van Mexico.
00:45
And I remember my first real contact with octopus
12
45260
3000
Ik herinner me mijn eerste contact met een octopus
00:48
was probably at age five or six.
13
48260
2000
toen ik een jaar of vijf, zes was.
00:50
I was in the gulf, and I was swimming around and saw a little octopus on the bottom.
14
50260
3000
Ik was in de Golf aan het zwemmen en zag een kleine octopus op de bodem.
00:53
And I reached down and picked him up, and immediately
15
53260
3000
Ik reikte omlaag en pakte hem op, en raakte onmiddellijk
00:56
became fascinated and impressed by its speed and its strength and agility.
16
56260
3000
gefascineerd en onder de indruk van zijn snelheid, kracht en lenigheid.
00:59
It was prying my fingers apart and moving to the back of my hand.
17
59260
4000
Hij wrikte mijn vingers open en klom naar de rug van mijn hand.
01:03
It was all I could do to hold onto this amazing creature.
18
63260
2000
Ik kon dit verbazingwekkende dier nauwelijks vasthouden.
01:05
Then it sort of calmed down in the palms of my hands
19
65260
3000
Toen kalmeerde hij een beetje in de palmen van mijn handen
01:08
and started flashing colors,
20
68260
2000
en er begon een schouwspel
01:10
just pulsing all of these colors.
21
70260
2000
van pulserende kleuren.
01:12
And as I looked at it, it kind of tucked its arms under it,
22
72260
3000
Terwijl ik naar hem keek, vouwde hij zijn armen onder
01:15
raised into a spherical shape
23
75260
2000
zich zodat hij een bal werd,
01:17
and turned chocolate brown with two white stripes.
24
77260
3000
en kleurde chocoladebruin met twee witte strepen.
01:20
I'm going, "My gosh!" I had never seen anything like this in my life!
25
80260
3000
Ik dacht: "Jeetje!" Ik had nog nooit zoiets gezien!
01:23
So I marveled for a moment, and then decided it was time to release him,
26
83260
3000
Dus ik bewonderde hem een tijdje, en besloot toen dat het tijd was
01:26
so I put him down.
27
86260
2000
om hem te laten gaan.
01:28
The octopus left my hands and then did the damnedest thing:
28
88260
4000
De octopus verliet mijn handen en deed iets ongelofelijks.
01:32
It landed on the bottom in the rubble
29
92260
3000
Hij landde op de bodem op de stenen
01:35
and -- fwoosh! -- vanished
30
95260
2000
en -- "fwoesjh" -- verdween! --
01:37
right before my eyes.
31
97260
1000
vlak voor mijn ogen.
01:38
And I knew, right then, at age six,
32
98260
2000
En ik wist als zesjarige meteen:
01:40
that is an animal that I want to learn more about. So I did.
33
100260
3000
dat dier wil ik bestuderen. Dus dat deed ik.
01:43
And I went off to college and got a degree in marine zoology,
34
103260
3000
Ik ging naar de universiteit, studeerde zeebiologie,
01:46
and then moved to Hawaii and entered graduate school
35
106260
2000
en verhuisde toen naar Hawaii en startte een mastersopleiding
01:48
at the University of Hawaii.
36
108260
2000
aan de universiteit van Hawaii.
01:50
And while a student at Hawaii, I worked at the Waikiki Aquarium.
37
110260
3000
Terwijl ik op Hawaii studeerde, werkte ik bij het Waikiki Aquarium.
01:53
And the aquarium had a lot of big fish tanks
38
113260
2000
Het aquarium had veel grote vistanks,
01:55
but not a lot of invertebrate displays,
39
115260
2000
maar er waren weinig ongewervelde dieren te zien.
01:57
and being the spineless guy, I thought, well
40
117260
3000
Als ruggengraatloos type dacht ik:
02:00
I'll just go out in the field and collect these wonderful animals
41
120260
3000
ik ga er gewoon op uit om wat van deze dieren te verzamelen
02:03
I had been learning about as a student
42
123260
3000
waarover ik als student geleerd had
02:06
and bring them in, and I built these elaborate sets and put them on display.
43
126260
3000
en breng ze hierheen. Ik bouwde uitgebreide sets voor bezichtiging.
02:09
Now, the fish in the tanks were gorgeous to look at,
44
129260
4000
Nou waren de vissen in de tanks prachtig om te zien,
02:13
but they didn't really interact with people.
45
133260
3000
maar niet echt interactief met mensen.
02:16
But the octopus did.
46
136260
2000
De octopus wel.
02:18
If you walked up to an octopus tank,
47
138260
2000
Als je op een octopustank afliep,
02:20
especially early in the morning before anyone arrived,
48
140260
2000
met name in de vroege ochtend, voordat mensen arriveerden,
02:22
the octopus would rise up and look at you
49
142260
2000
kwam de octopus overeind en keek naar je.
02:24
and you're thinking, "Is that guy really looking at me? He is looking at me!"
50
144260
3000
Dus je denkt: "Is hij nou echt naar me aan het kijken? Hij kijkt naar me!"
02:27
And you walk up to the front of the tank. Then you realize
51
147260
2000
Je gaat wat dichterbij de tank staan. Dan realiseer je je
02:29
that these animals all have different personalities:
52
149260
4000
dat deze dieren verschillende persoonlijkheden hebben.
02:33
Some of them would hold their ground,
53
153260
2000
Sommigen bleven waar ze waren.
02:35
others would slink into the back of the tank and disappear in the rocks,
54
155260
4000
Anderen slopen naar de achterkant van de tank en verdwenen in de rotsen.
02:39
and one in particular, this amazing animal ...
55
159260
2000
En eentje, in het bijzonder, dit ongelofelijke dier...
02:41
I went up to the front of the tank, and he's just staring at me,
56
161260
3000
Ik ging dichtbij de tank staan, en hij staart me aan.
02:44
and he had little horns come up above his eyes.
57
164260
2000
Hij had kleine horentjes boven zijn ogen.
02:46
So I went right up to the front of the tank --
58
166260
2000
Dus ik ging nog dichterbij de tank staan.
02:48
I was three or four inches from the front glass --
59
168260
2000
Ik was zo'n 10 cm van het glas vandaan.
02:50
and the octopus was sitting on a perch, a little rock,
60
170260
3000
De octopus zat op een kleine rots.
02:53
and he came off the rock and he also came down right to the front of the glass.
61
173260
4000
Hij kwam van de rots en ging eveneens vlak voor het glas zitten.
02:57
So I was staring at this animal about six or seven inches away,
62
177260
3000
Dus ik staarde naar dit dier van 20 cm afstand.
03:00
and at that time I could actually focus that close;
63
180260
3000
Destijds kon ik nog focussen van zo dichtbij.
03:03
now as I look at my fuzzy fingers I realize those days are long gone.
64
183260
4000
Wanneer ik nu mijn wazige vingers zie, besef ik dat die tijd voorbij is.
03:07
Anyway, there we were, staring at each other,
65
187260
2000
Hoe dan ook, daar stonden we elkaar aan te staren,
03:09
and he reaches down and grabs an armful of gravel
66
189260
3000
en hij reikt omlaag en graait een armvol gruis
03:12
and releases it in the jet of water entering the tank
67
192260
3000
en laat het los in de waterstroom
03:15
from the filtration system,
68
195260
2000
van het filtersysteem,
03:17
and -- chk chk chk chk chk! -- this gravel hits the front of the glass and falls down.
69
197260
3000
en "chk chk chk chk chk!" -- het gruis raakt het glas en valt omlaag.
03:20
He reaches up, takes another armful of gravel, releases it --
70
200260
3000
Hij pakt een nieuwe arm gruis, laat het los...
03:23
chk chk chk chk chk! -- same thing.
71
203260
3000
"Chk chk chk chk chk!" -- hetzelfde.
03:26
Then he lifts another arm and I lift an arm.
72
206260
3000
Dan tilt hij een arm op. Dus ik til een arm op.
03:29
Then he lifts another arm and I lift another arm.
73
209260
3000
Hij tilt nog een arm op. Ik til mijn andere arm op.
03:32
And then I realize the octopus won the arms race,
74
212260
3000
Dan realiseer ik me dat hij me tuk heeft wat armen betreft,
03:35
because I was out and he had six left. (Laughter)
75
215260
3000
want ik had er geen meer, en hij nog zes.
03:38
But the only way I can describe what I was seeing that day
76
218260
4000
Maar de enige wijze waarop ik kan beschrijven wat ik meemaakte,
03:42
was that this octopus was playing,
77
222260
3000
was dat deze octopus aan het spelen was,
03:45
which is a pretty sophisticated behavior for a mere invertebrate.
78
225260
4000
wat behoorlijk geraffineerd gedrag is voor een simpele ongewervelde.
03:49
So, about three years into my degree,
79
229260
2000
Drie jaar na het behalen van mijn graad
03:51
a funny thing happened on the way to the office,
80
231260
3000
was er een vreemd voorval op weg naar mijn kantoor,
03:54
which actually changed the course of my life.
81
234260
2000
dat feitelijk de koers van mijn leven heeft veranderd.
03:56
A man came into the aquarium. It's a long story, but essentially
82
236260
3000
Een man kwam naar het aquarium. Lang verhaal, maar hij
03:59
he sent me and a couple of friends of mine to the South Pacific
83
239260
3000
stuurde mij en een paar vrienden naar de Zuidelijke Grote Oceaan,
04:02
to collect animals for him,
84
242260
2000
om dieren voor hem te verzamelen.
04:04
and as we left, he gave us two 16-millimeter movie cameras.
85
244260
3000
Toen we vertrokken, gaf hij ons twee 16 mm filmcamera's.
04:07
He said, "Make a movie about this expedition."
86
247260
3000
Hij zei: "Maak een film over deze expeditie."
04:10
"OK, a couple of biologists making a movie --
87
250260
3000
... oké, een stel biologen die een film maken --
04:13
this'll be interesting,"
88
253260
1000
dat wordt wat.
04:14
and off we went. And we did, we made a movie,
89
254260
2000
We gingen en deden het, we maakten de film.
04:16
which had to be the worst movie ever made
90
256260
2000
Het moet de slechtste film zijn geweest
04:18
in the history of movie making,
91
258260
2000
in de geschiedenis van het filmmaken.
04:20
but it was a blast. I had so much fun.
92
260260
2000
Maar het was fantastisch. Ik had zoveel plezier.
04:22
And I remember that proverbial light going off in my head,
93
262260
2000
En ik herinner me dat het spreekwoordelijke lampje ging branden.
04:24
thinking, "Wait a minute.
94
264260
2000
Ik dacht: "Wacht eens even,
04:26
Maybe I can do this all the time.
95
266260
2000
misschien kan ik dit blijven doen.
04:28
Yeah, I'll be a filmmaker."
96
268260
2000
Ja, ik word filmmaker."
04:30
So I literally came back from that job,
97
270260
2000
Dus, letterlijk, ik kwam terug van die baan,
04:32
quit school, hung my filmmaking shingle
98
272260
2000
stopte met school, hing mijn filmmakersbord op
04:34
and just never told anyone that I didn't know what I was doing.
99
274260
3000
en heb gewoon nooit verteld dat ik geen benul had wat ik deed.
04:37
It's been a good ride.
100
277260
2000
Het was een mooie reis.
04:39
And what I learned in school though was really beneficial.
101
279260
2000
Wat ik geleerd had op school was echter erg nuttig.
04:41
If you're a wildlife filmmaker
102
281260
2000
Als je een natuurfilmer bent
04:43
and you're going out into the field to film animals,
103
283260
2000
en je gaat erop uit om dieren te filmen,
04:45
especially behavior,
104
285260
2000
vooral gedrag,
04:47
it helps to have a fundamental background
105
287260
2000
dan helpt het om gefundeerde kennis te hebben
04:49
on who these animals are,
106
289260
2000
over deze dieren,
04:51
how they work and, you know, a bit about their behaviors.
107
291260
3000
hoe ze functioneren, en hun gedrag.
04:54
But where I really learned about octopus
108
294260
2000
Maar waar ik echt leerde over octopussen
04:56
was in the field, as a filmmaker
109
296260
2000
was in het veld als filmmaker,
04:58
making films with them,
110
298260
2000
terwijl ik films met hen maakte,
05:00
where you're allowed to spend large periods of time
111
300260
3000
en lange tijd met hen mocht doorbrengen.
05:03
with the animals, seeing octopus being octopus
112
303260
3000
Ik zag hoe octopus een octopus was
05:06
in their ocean homes.
113
306260
2000
in zijn aquatische leefwereld.
05:08
I remember I took a trip to Australia,
114
308260
2000
Ik herinner me een reis naar Australië,
05:10
went to an island called One Tree Island.
115
310260
3000
naar een eiland genaamd One Tree Island.
05:13
And apparently, evolution had occurred
116
313260
2000
Kennelijk was de evolutie nogal
05:15
at a pretty rapid rate on One Tree,
117
315260
2000
snel gegaan op One Tree
05:17
between the time they named it and the time I arrived,
118
317260
3000
tussen de tijd van naamgeving en mijn arriveren
05:20
because I'm sure there were at least three trees
119
320260
2000
want er stonden minstens drie bomen
05:22
on that island when we were there.
120
322260
2000
op dat eiland toen wij er waren.
05:24
Anyway, one tree is situated right next to
121
324260
2000
One Tree ligt vlak naast een
05:26
a beautiful coral reef.
122
326260
2000
wonderschoon koraalrif.
05:28
In fact, there's a surge channel
123
328260
2000
Er loopt een vloedkanaal
05:30
where the tide is moving back and forth, twice a day, pretty rapidly.
124
330260
3000
waarin het getijde 2 keer per dag vrij snel heen en weer beweegt,
05:33
And there's a beautiful reef,
125
333260
1000
en er is een mooi rif,
05:34
very complex reef, with lots of animals,
126
334260
3000
een zeer complex rif met veel dieren,
05:37
including a lot of octopus.
127
337260
2000
inclusief een hoop octopussen.
05:39
And not uniquely
128
339260
2000
En, niet uniek,
05:41
but certainly, the octopus in Australia
129
341260
2000
maar zonder twijfel zijn de octopussen in Australië
05:43
are masters at camouflage.
130
343260
2000
meesters in camouflage.
05:45
As a matter of fact,
131
345260
2000
In feite
05:47
there's one right there.
132
347260
2000
is er eentje hier.
05:49
So our first challenge was to find these things,
133
349260
2000
Dus onze eerste uitdaging was om ze te vinden,
05:51
and that was a challenge, indeed.
134
351260
2000
en dat was werkelijk een uitdaging.
05:53
But the idea is, we were there for a month
135
353260
2000
Maar het idee is: we zijn hier een maand,
05:55
and I wanted to acclimate the animals to us
136
355260
2000
en ik wilde de dieren aan ons laten wennen
05:57
so that we could see behaviors without disturbing them.
137
357260
3000
zodat we gedragingen konden zien zonder ze te storen.
06:00
So the first week was pretty much spent
138
360260
2000
Dus de eerste week bestond grotendeels uit
06:02
just getting as close as we could,
139
362260
2000
zo dichtbij als mogelijk te komen,
06:04
every day a little closer, a little closer, a little closer.
140
364260
2000
iedere dag een beetje dichter, een beetje dichter...
06:06
And you knew what the limit was: they would start getting twitchy
141
366260
2000
Je wist wat de grens was, dan werden ze zenuwachtig,
06:08
and you'd back up, come back in a few hours.
142
368260
3000
en dan trok je je terug, om een paar uur later terug te komen.
06:11
And after the first week, they ignored us.
143
371260
3000
Na de eerste week negeerden ze ons.
06:14
It was like, "I don't know what that thing is, but he's no threat to me."
144
374260
2000
Alsof ze dachten: "Ik weet niet wat dat ding is, maar hij is niet gevaarlijk".
06:16
So they went on about their business
145
376260
2000
Dus ze gingen gewoon hun gang.
06:18
and from a foot away, we're watching mating
146
378260
2000
Van een halve meter afstand observeerden we paargedrag
06:20
and courting and fighting
147
380260
2000
en hofmakerij en gevechten
06:22
and it is just an unbelievable experience.
148
382260
3000
en dat is een ongelofelijke ervaring.
06:25
And one of the most fantastic displays
149
385260
2000
Een van de meest fantastische gedragingen
06:27
that I remember, or at least visually,
150
387260
2000
die ik me herinner, tenminste visueel,
06:29
was a foraging behavior.
151
389260
2000
was vergaargedrag.
06:31
And they had a lot of different techniques
152
391260
2000
Ze hadden een hoop verschillende technieken
06:33
that they would use for foraging,
153
393260
2000
die ze gebruikten voor vergaring.
06:35
but this particular one used vision.
154
395260
2000
Maar deze was gebaseerd op zicht.
06:37
And they would see a coral head,
155
397260
2000
Ze zagen een koraal
06:39
maybe 10 feet away,
156
399260
2000
op misschien 3 meter afstand
06:41
and start moving over toward that coral head.
157
401260
3000
en bewogen zich ernaar toe.
06:44
And I don't know whether they actually saw crab in it, or imagined that one might be,
158
404260
4000
Ik weet niet of ze er een krab in zagen, of aannamen dat er eentje kon zitten,
06:48
but whatever the case, they would leap off the bottom
159
408260
3000
maar hoe dan ook, ze sprongen op van de grond
06:51
and go through the water and land right on top of this coral head,
160
411260
3000
en gingen door het water en landden bovenop het koraal,
06:54
and then the web between the arms
161
414260
2000
en dan omsloot het web tussen hun armen
06:56
would completely engulf the coral head,
162
416260
2000
het koraal volledig,
06:58
and they would fish out, swim for crabs.
163
418260
2000
en dan visten ze naar de krabben.
07:00
And as soon as the crabs touched the arm, it was lights out.
164
420260
3000
Zodra de krabben de arm aanraakten, waren ze er geweest.
07:03
And I always wondered what happened under that web.
165
423260
2000
Ik vroeg me altijd af wat er gebeurde onder dat web.
07:05
So we created a way to find out, (Laughter)
166
425260
3000
Dus we vonden een manier om erachter te komen.
07:08
and I got my first look at that famous beak in action.
167
428260
3000
Zo zag ik voor het eerst die beroemde bek in actie.
07:11
It was fantastic.
168
431260
2000
Het was fantastisch.
07:13
If you're going to make a lot of films about a particular group of animals,
169
433260
3000
Als je een hoop films maakt over een bepaalde groep dieren,
07:16
you might as well pick one that's fairly common.
170
436260
2000
kies je er liefst eentje die wijdverspreid is.
07:18
And octopus are, they live in all the oceans.
171
438260
2000
Octopussen zijn dat. Ze leven in alle oceanen.
07:20
They also live deep.
172
440260
2000
Ze leven ook diep.
07:22
And I can't say octopus are responsible
173
442260
2000
Ik kan niet zeggen dat octopussen verantwoordelijk zijn
07:24
for my really strong interest
174
444260
2000
voor mijn bijzonder sterke interesse
07:26
in getting in subs and going deep,
175
446260
2000
voor kleine onderzeeërs en diepe afdalingen,
07:28
but whatever the case, I like that.
176
448260
2000
maar hoe dan ook, daar hou ik van.
07:30
It's like nothing you've ever done.
177
450260
2000
Het lijkt op niets dat je ooit gedaan hebt.
07:32
If you ever really want to get away from it all
178
452260
2000
Als je ooit werkelijk iets anders wil,
07:34
and see something that you have never seen,
179
454260
2000
en dingen wil zien die je nog nooit hebt gezien,
07:36
and have an excellent chance of seeing something
180
456260
2000
en grote kans maken om dingen te zien
07:38
no one has ever seen, get in a sub.
181
458260
3000
die nog nooit iemand zag, stap dan in een onderzeeër.
07:41
You climb in, seal the hatch, turn on a little oxygen,
182
461260
2000
Je klimt erin, sluit het luik, draait de zuurstof een beetje open,
07:43
turn on the scrubber,
183
463260
2000
draait de schrobber open,
07:45
which removes the CO2 in the air you breathe, and they chuck you overboard.
184
465260
3000
die de kooldioxide verwijdert uit de lucht die je ademt, en ze gooien je overboord.
07:48
Down you go. There's no connection to the surface
185
468260
2000
Daar ga je. Er is geen verbinding met de oppervlakte
07:50
apart from a pretty funky radio.
186
470260
2000
behalve een behoorlijk gammele radio.
07:52
And as you go down, the washing machine
187
472260
2000
Terwijl je afdaalt, kalmeert de wasmachine
07:54
at the surface calms down.
188
474260
2000
aan de oppervlakte,
07:56
And it gets quiet.
189
476260
2000
en het wordt stil.
07:58
And it starts getting really nice.
190
478260
2000
Het begint echt aangenaam te worden.
08:00
And as you go deeper, that lovely, blue water you were launched in
191
480260
3000
Terwijl je afdaalt, wordt dat mooie, blauwe water waarin je vertrok
08:03
gives way to darker and darker blue.
192
483260
3000
langzaamaan donkerder en donkerder blauw.
08:06
And finally, it's a rich lavender,
193
486260
2000
Uiteindelijk is het een rijke lavendelkleur,
08:08
and after a couple of thousand feet, it's ink black.
194
488260
3000
en na een kilometer of zo is het pikzwart.
08:11
And now you've entered the realm
195
491260
2000
Nu ben je het rijk van
08:13
of the mid-water community.
196
493260
3000
de midwatergemeenschap binnengedrongen.
08:16
You could give an entire talk
197
496260
2000
Je zou een hele lezing kunnen geven
08:18
about the creatures that live in the mid-water.
198
498260
2000
over de wezens die leven in het mid-water.
08:20
Suffice to say though, as far as I'm concerned,
199
500260
3000
Hier volstaat het om te zeggen dat, naar mijn mening
08:23
without question, the most bizarre designs
200
503260
3000
zonder twijfel, de meest bizarre ontwerpen
08:26
and outrageous behaviors
201
506260
3000
en buitenissige gedragingen
08:29
are in the animals that live in the mid-water community.
202
509260
3000
die van de dieren van de midwatergemeenschap zijn.
08:32
But we're just going to zip right past this area,
203
512260
2000
Maar we gaan nu even aan dit gebied voorbij,
08:34
this area that includes about 95 percent
204
514260
3000
dit gebied dat ongeveer 95 procent
08:37
of the living space on our planet
205
517260
2000
van de leefruimte op aarde omvat,
08:39
and go to the mid-ocean ridge, which I think is even more extraordinary.
206
519260
3000
en gaan naar de mid-oceanische rug, die volgens mij nog bijzonderder is.
08:42
The mid-ocean ridge is a huge mountain range,
207
522260
3000
De mid-oceanische rug is een enorme bergketen,
08:45
40,000 miles long, snaking around the entire globe.
208
525260
3000
64.000 km lang, die kronkelt rond de hele planeet.
08:48
And they're big mountains, thousands of feet tall,
209
528260
2000
Het zijn grote bergen, kilometers hoog.
08:50
some of which are tens of thousands of feet
210
530260
2000
Sommige zijn zo hoog dat ze
08:52
and bust through the surface,
211
532260
2000
door de oppervlakte barsten,
08:54
creating islands like Hawaii.
212
534260
2000
en eilanden vormen zoals Hawaii.
08:56
And the top of this mountain range
213
536260
2000
De top van deze bergketen
08:58
is splitting apart, creating a rift valley.
214
538260
3000
splijt uiteen, wat een vallei creëert.
09:01
And when you dive into that rift valley, that's where the action is
215
541260
3000
Wanneer je afdaalt in deze vallei, kom je terecht waar alle actie is
09:04
because literally thousands of active volcanoes
216
544260
3000
want letterlijk duizenden actieve vulkanen
09:07
are going off at any point in time
217
547260
2000
barsten uit op ieder moment,
09:09
all along this 40,000 mile range.
218
549260
2000
langs deze 65.000 km lange keten.
09:11
And as these tectonic plates are spreading apart,
219
551260
3000
Terwijl deze tektonische platen uit elkaar drijven,
09:14
magma, lava is coming up and filling those gaps,
220
554260
3000
komt magma, lava omhoog en vult de holtes op.
09:17
and you're looking land -- new land --
221
557260
3000
Je ziet land, nieuw land
09:20
being created right before your eyes.
222
560260
2000
gevormd worden vlak voor je ogen.
09:22
And over the tops of them is 3,000 to 4,000 meters of water
223
562260
3000
Daarboven is drie tot vierduizend meter water,
09:25
creating enormous pressure,
224
565260
2000
wat enorme druk genereert.
09:27
forcing water down through the cracks toward the center of the earth,
225
567260
3000
Water wordt door de spleten geperst, in de richting van het middelpunt van de aarde,
09:30
until it hits a magma chamber
226
570260
2000
totdat het een magmakamer raakt,
09:32
where it becomes superheated
227
572260
2000
waar het ultraverhit wordt
09:34
and supersaturated with minerals,
228
574260
2000
en, hoogverzadigd met mineralen,
09:36
reverses its flow and starts shooting back to the surface
229
576260
2000
omkeert en terugschiet naar de oppervlakte
09:38
and is ejected out of the earth like a geyser at Yellowstone.
230
578260
3000
waar het uit de aarde spuit zoals een geiser in Yellowstone.
09:41
In fact, this whole area
231
581260
2000
Feitelijk is dit hele gebied
09:43
is like a Yellowstone National Park with all of the trimmings.
232
583260
3000
als een Yellowstone National Park met alle franje.
09:46
And this vent fluid is about 600 or 700 degrees F.
233
586260
3000
Deze bronvloeistof is grofweg 350 graden Celsius.
09:49
The surrounding water is just a couple of degrees above freezing.
234
589260
3000
Het omringende water is enkele graden boven het vriespunt.
09:52
So it immediately cools,
235
592260
2000
Dus het koelt ogenblikkelijk,
09:54
and it can no longer hold in suspension
236
594260
2000
en kan niet langer alle materiaal vasthouden
09:56
all of the material that it's dissolved,
237
596260
2000
dat erin is opgelost.
09:58
and it precipitates out, forming black smoke.
238
598260
3000
Het separeert, en vormt zwarte rook.
10:01
And it forms these towers, these chimneys
239
601260
2000
Het vormt deze torens, deze schoorstenen
10:03
that are 10, 20, 30 feet tall.
240
603260
2000
die 3 tot 10 meter hoog zijn.
10:05
And all along the sides of these chimneys
241
605260
3000
Naast deze schoorstenen flikkert
10:08
is shimmering with heat and loaded with life.
242
608260
3000
de hitte en bruist het van het leven.
10:11
You've got black smokers going all over the place
243
611260
2000
Je hebt overal zwarte rookpluimen
10:13
and chimneys that have tube worms
244
613260
2000
en schoorstenen met daarop kokerwormen
10:15
that might be eight to 10 feet long.
245
615260
3000
die drie meter lang kunnen worden.
10:18
And out of the tops of these tube worms
246
618260
2000
Aan de bovenkant van deze kokerwormen
10:20
are these beautiful red plumes.
247
620260
2000
zitten prachtige rode pluimen.
10:22
And living amongst the tangle of tube worms
248
622260
3000
Tussen de wirwar van kokerwormen
10:25
is an entire community of animals:
249
625260
2000
leeft een hele gemeenschap van dieren,
10:27
shrimp, fish, lobsters, crab,
250
627260
2000
garnalen, vissen, kreeften, krabben,
10:29
clams and swarms of arthropods
251
629260
2000
oesters en zwermen vlokreeften
10:31
that are playing that dangerous game
252
631260
2000
die dat gevaarlijke spel spelen
10:33
between over here is scalding hot and freezing cold.
253
633260
3000
tussen hier gloeiend heet en daar ijskoud.
10:36
And this whole ecosystem
254
636260
2000
Dit hele ecosysteem
10:38
wasn't even known about
255
638260
2000
was niet eens bekend
10:40
until 33 years ago.
256
640260
2000
tot 33 jaar geleden.
10:42
And it completely threw science on its head.
257
642260
3000
Het zette de wetenschap compleet op zijn kop.
10:46
It made scientists rethink
258
646260
2000
Het liet wetenschappers heroverwegen
10:48
where life on Earth might have actually begun.
259
648260
2000
waar het leven op aarde nou echt begon.
10:50
And before the discovery of these vents,
260
650260
3000
Vóór de ontdekking van deze bronnen
10:53
all life on Earth, the key to life on Earth,
261
653260
2000
werd de sleutel tot alle leven op aarde
10:55
was believed to be the sun and photosynthesis.
262
655260
2000
geacht de zon te zijn, en fotosynthese,
10:57
But down there, there is no sun,
263
657260
2000
maar daar beneden is geen zon,
10:59
there is no photosynthesis;
264
659260
2000
is er geen fotosynthese.
11:01
it's chemosynthetic environment down there driving it,
265
661260
3000
De chemosynthetische omgeving daar drijft het aan,
11:04
and it's all so ephemeral.
266
664260
2000
en het is zo kortstondig allemaal.
11:06
You might film this
267
666260
2000
Je filmt deze
11:08
unbelievable hydrothermal vent,
268
668260
2000
ongelofelijke warmwaterbron,
11:10
which you think at the time has to be on another planet.
269
670260
3000
waarvan je denkt dat hij op een andere planeet staat.
11:13
It's amazing to think that this is actually on earth;
270
673260
2000
Het is verbazingwekkend dat dit echt op aarde is.
11:15
it looks like aliens in an alien environment.
271
675260
3000
Het lijkt een buitenaards tafereel.
11:18
But you go back to the same vent eight years later
272
678260
3000
Maar wanneer je acht jaar later terug gaat,
11:21
and it can be completely dead.
273
681260
2000
kan deze bron helemaal dood zijn.
11:23
There's no hot water.
274
683260
2000
Geen heet water meer.
11:25
All of the animals are gone, they're dead,
275
685260
2000
Alle dieren zijn weg, zijn dood.
11:27
and the chimneys are still there
276
687260
2000
De schoorstenen zijn er nog steeds
11:29
creating a really nice ghost town,
277
689260
2000
en creëren een mooie spookstad,
11:31
an eerie, spooky ghost town,
278
691260
2000
een griezelige spookstad,
11:33
but essentially devoid of animals, of course.
279
693260
2000
maar zonder enige dieren, uiteraard.
11:35
But 10 miles down the ridge...
280
695260
3000
Maar 10 kilometer verderop in de kloof...
11:38
pshhh! There's another volcano going.
281
698260
2000
Ppssshhh! Daar gaat een andere vulkaan af.
11:40
And there's a whole new hydrothermal vent community that has been formed.
282
700260
3000
Er ontstaat een heel nieuwe warmwaterbrongemeenschap.
11:43
And this kind of life and death of hydrothermal vent communities
283
703260
3000
Deze leven-en-dood-cycli van warmwaterbrongemeenschappen
11:46
is going on every 30 or 40 years
284
706260
2000
gebeuren elke 30 of 40 jaar
11:48
all along the ridge.
285
708260
2000
in de hele kloof.
11:50
And that ephemeral nature
286
710260
2000
Die kortstondige aard
11:52
of the hydrothermal vent community
287
712260
2000
van de warmwaterbrongemeenschap
11:54
isn't really different from some of the
288
714260
2000
is niet echt anders dan sommige
11:56
areas that I've seen
289
716260
2000
gebieden die ik zag
11:58
in 35 years of traveling around, making films.
290
718260
3000
gedurende 35 jaar rondreizen en films maken.
12:01
Where you go and film a really nice sequence at a bay.
291
721260
3000
Je filmt een mooi tafereel in een baai.
12:04
And you go back, and I'm at home,
292
724260
2000
Je keert terug. Later thuis
12:06
and I'm thinking, "Okay, what can I shoot ...
293
726260
2000
denk je: "Oké, wat kan ik draaien...
12:08
Ah! I know where I can shoot that.
294
728260
2000
Ah, ik weet al waar ik dat kan draaien.
12:10
There's this beautiful bay, lots of soft corals and stomatopods."
295
730260
2000
Die mooie baai met zachte koralen en bidsprinkhaankreeften."
12:12
And you show up, and it's dead.
296
732260
2000
Je gaat er heen, en alles is dood.
12:15
There's no coral, algae growing on it, and the water's pea soup.
297
735260
3000
Er is geen koraal, algen woekeren, en het water is groene drab.
12:18
You think, "Well, what happened?"
298
738260
2000
Je denkt: "Wat is hier nou gebeurd?"
12:20
And you turn around,
299
740260
2000
Je draait je om,
12:22
and there's a hillside behind you with a neighborhood going in,
300
742260
2000
en achter je is een heuvel met nieuwe bebouwing,
12:24
and bulldozers are pushing piles of soil back and forth.
301
744260
3000
en bulldozers duwen bergen aarde heen en weer.
12:27
And over here
302
747260
2000
Een eind verderop
12:29
there's a golf course going in.
303
749260
2000
is een nieuwe golfbaan.
12:31
And this is the tropics.
304
751260
2000
Maar dit zijn de tropen.
12:33
It's raining like crazy here.
305
753260
2000
Het regent hier pijpenstelen.
12:35
So this rainwater is flooding down the hillside,
306
755260
3000
Dus het regenwater stroomt van de heuvel af,
12:38
carrying with it sediments from the construction site,
307
758260
2000
en afzettingen van de bouwplaats spoelen mee,
12:40
smothering the coral and killing it.
308
760260
2000
bedekken het koraal en doden het.
12:42
And fertilizers and pesticides
309
762260
2000
Kunstmest en pesticiden
12:44
are flowing into the bay from the golf course --
310
764260
3000
vloeien de baai in van de golfbaan.
12:47
the pesticides killing all the larvae and little animals,
311
767260
3000
De pesticiden doden alle larven en kleine dieren,
12:50
fertilizer creating this beautiful plankton bloom --
312
770260
2000
de kunstmest zorgt voor bloeiende plankton.
12:52
and there's your pea soup.
313
772260
2000
Voilà: de groene drab.
12:54
But, encouragingly, I've seen just the opposite.
314
774260
3000
Maar gelukkig heb ik ook het tegenovergestelde gezien.
12:57
I've been to a place that was a pretty trashed bay.
315
777260
3000
Ik was op een plek met een verwoeste baai.
13:00
And I looked at it, just said, "Yuck,"
316
780260
2000
Ik kijk ernaar, zeg "Jakkes!"
13:02
and go and work on the other side of the island.
317
782260
2000
en ga aan de andere kant van het eiland werken.
13:04
Five years later, come back,
318
784260
2000
Vijf jaar later kom ik terug,
13:06
and that same bay is now gorgeous. It's beautiful.
319
786260
3000
en diezelfde baai is een plaatje. Wonderschoon!
13:09
It's got living coral, fish all over the place,
320
789260
2000
Er zijn levende koralen, overal vissen,
13:11
crystal clear water, and you go, "How did that happen?"
321
791260
3000
kristalhelder water, en je denkt: "Wat is hier gebeurd?"
13:14
Well, how it happened is
322
794260
2000
Welnu, wat er gebeurde, is
13:16
the local community galvanized.
323
796260
2000
dat de lokale gemeenschap de handen ineen sloeg.
13:18
They recognized what was happening on the hillside and put a stop to it;
324
798260
3000
Ze zagen wat er gebeurde en riepen het een halt toe.
13:21
enacted laws and made permits required
325
801260
2000
Ze lieten wetten gelden en verlangden vergunningen
13:23
to do responsible construction
326
803260
2000
voor verantwoorde bouwmethoden
13:25
and golf course maintenance
327
805260
2000
en golfbaanonderhoud.
13:27
and stopped the sediments flowing into the bay,
328
807260
2000
Ze stopten de stroom van afzettingen, de baai in.
13:29
and stopped the chemicals flowing into the bay,
329
809260
2000
Ze stopten de stroom van chemicaliën, de baai in.
13:31
and the bay recovered.
330
811260
2000
En de baai herstelde zich.
13:33
The ocean has an amazing ability
331
813260
2000
De oceaan heeft een verbijsterend vermogen
13:35
to recover, if we'll just leave it alone.
332
815260
3000
tot herstel, als we hem maar met rust laten.
13:38
I think Margaret Mead
333
818260
2000
Ik geloof dat Margaret Mead dit
13:40
said it best.
334
820260
2000
het beste verwoordde.
13:42
She said that a small group of thoughtful people
335
822260
2000
Ze zei dat een kleine groep nadenkende mensen
13:44
could change the world.
336
824260
2000
de wereld kunnen veranderen.
13:46
Indeed, it's the only thing that ever has.
337
826260
3000
Dat is inderdaad altijd zo geweest.
13:49
And a small group of thoughtful people
338
829260
2000
Een kleine groep nadenkende mensen
13:51
changed that bay.
339
831260
2000
veranderden die baai.
13:53
I'm a big fan of grassroots organizations.
340
833260
3000
Ik ben een grote fan van organisaties van onderuit.
13:56
I've been to a lot of lectures
341
836260
2000
Ik heb een hoop lezingen bijgewoond
13:58
where, at the end of it, inevitably,
342
838260
2000
waarbij op het eind, onvermijdelijk,
14:00
one of the first questions that comes up is,
343
840260
2000
één van de eerste dingen die opkomen, is:
14:02
"But, but what can I do?
344
842260
2000
"Maar wat kan ik doen?
14:04
I'm an individual. I'm one person.
345
844260
2000
Ik ben een individu, één enkel persoon.
14:06
And these problems are so large and global, and it's just overwhelming."
346
846260
3000
Deze problemen zijn zo groot en wereldomvattend, het is overweldigend."
14:09
Fair enough question.
347
849260
2000
Begrijpelijke vraag.
14:11
My answer to that is don't look
348
851260
2000
Mijn antwoord is: kijk niet
14:13
at the big, overwhelming issues of the world.
349
853260
3000
naar de grote overweldigende thema's van de wereld.
14:16
Look in your own backyard.
350
856260
2000
Kijk in je eigen achtertuin.
14:18
Look in your heart, actually.
351
858260
3000
Kijk in je hart, eigenlijk.
14:21
What do you really care about that isn't right where you live?
352
861260
3000
Waar geef je om dat niet in orde is waar je woont.
14:24
And fix it.
353
864260
2000
Los het op.
14:26
Create a healing zone in your neighborhood
354
866260
2000
Creëer een herstelzone in je eigen buurt
14:28
and encourage others to do the same.
355
868260
2000
en overtuig anderen om hetzelfde te doen.
14:30
And maybe these healing zones can sprinkle a map,
356
870260
2000
Wellicht kunnen deze herstelzones een landkaart bedekken,
14:32
little dots on a map.
357
872260
2000
kleine stipjes op een kaart.
14:34
And in fact, the way that we can communicate today --
358
874260
3000
De manier waarop we tegenwoordig kunnen communiceren,
14:37
where Alaska is instantly knowing what's going on in China,
359
877260
3000
waar Alaska direct weet wat er in China gebeurt,
14:40
and the Kiwis did this, and then over in England they tried to ...
360
880260
2000
en in Nieuw Zeeland doen ze dit, in Engeland dat...
14:42
and everybody is talking to everyone else --
361
882260
2000
Iedereen praat met iedereen.
14:44
it's not isolated points on a map anymore,
362
884260
2000
Het zijn geen geïsoleerde punten op een kaart meer,
14:46
it's a network we've created.
363
886260
2000
het is een netwerk dat we gecreëerd hebben.
14:48
And maybe these healing zones can start growing,
364
888260
2000
En misschien dat deze herstelzones kunnen groeien,
14:50
and possibly even overlap, and good things can happen.
365
890260
3000
en zelfs overlappen, zodat goede dingen mogelijk worden.
14:53
So that's how I answer that question.
366
893260
3000
Dus dat is hoe ik deze vraag beantwoord.
14:56
Look in your own backyard, in fact, look in the mirror.
367
896260
3000
Kijk om je heen, kijk in de spiegel.
14:59
What can you do that is more responsible
368
899260
2000
Wat kun jij doen dat verantwoordelijker is
15:01
than what you're doing now?
369
901260
2000
dan wat je nu al doet?
15:03
And do that, and spread the word.
370
903260
3000
Doe dat... en verspreid de boodschap.
15:06
The vent community animals
371
906260
2000
De dieren rondom de warmwaterbronnen
15:08
can't really do much
372
908260
2000
kunnen niet zo veel doen
15:10
about the life and death
373
910260
2000
aan hoe leven en dood
15:12
that's going on where they live, but up here we can.
374
912260
3000
zich manifesteren waar zij leven, maar hier boven kunnen we dat wel.
15:15
In theory, we're thinking, rational human beings.
375
915260
3000
Theoretisch zijn we denkende, rationele wezens.
15:18
And we can make changes to our behavior
376
918260
3000
We kunnen ons gedrag veranderen
15:21
that will influence and affect the environment,
377
921260
3000
zodat het onze leefomgeving beïnvloedt,
15:24
like those people changed the health of that bay.
378
924260
2000
zoals de mensen die de baai weer gezond maakten.
15:26
Now, Sylvia's TED Prize wish
379
926260
3000
Nu, Sylvia's TED Prize wens
15:29
was to beseech us to do anything we could,
380
929260
3000
was een smeekbede om alles te doen
15:32
everything we could,
381
932260
2000
wat we maar kunnen,
15:34
to set aside not pin pricks,
382
934260
2000
om aanzienlijke delen
15:36
but significant expanses
383
936260
2000
van de oceaan
15:38
of the ocean for preservation,
384
938260
2000
te claimen voor conservering,
15:40
"hope spots," she calls them.
385
940260
2000
'hope spots' noemt ze ze.
15:42
And I applaud that. I loudly applaud that.
386
942260
3000
Ik juich dat toe. Ik juich dat luid toe.
15:46
And it's my hope that some of these "hope spots"
387
946260
3000
Het is mijn hoop dat sommige van deze 'hope spots'
15:49
can be in the deep ocean,
388
949260
2000
in de diepe oceaan kunnen zijn,
15:51
an area that has historically
389
951260
3000
een gebied dat, historisch gezien,
15:54
been seriously neglected, if not abused.
390
954260
3000
ernstig verwaarloosd is, zo niet mishandeld.
15:57
The term "deep six" comes to mind:
391
957260
2000
Het doet me denken aan de term 'deep-six'.
15:59
"If it's too big or too toxic for a landfill,
392
959260
3000
Als het te groot of te giftig is voor een stortplaats,
16:02
deep six it!"
393
962260
2000
deep-six je het.
16:04
So, I hope that we can also keep
394
964260
2000
Dus ik hoop dat we ook een paar
16:06
some of these "hope spots" in the deep sea.
395
966260
3000
van deze 'hope spots' kunnen hebben in de diepzee.
16:09
Now, I don't get a wish,
396
969260
3000
Nu mag ik geen wens doen,
16:12
but I certainly can say
397
972260
3000
maar ik kan wel zeggen
16:15
that I will do anything I can
398
975260
2000
dat ik zal doen wat ik maar kan
16:17
to support Sylvia Earle's wish.
399
977260
2000
om Sylvia's wens te ondersteunen.
16:19
And that I do.
400
979260
2000
En dat doe ik.
16:21
Thank you very much. (Applause)
401
981260
2000
Dank je wel. (Applaus)

Original video on YouTube.com
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7