Jonathan Drori: Every pollen grain has a story

Vertaald door: Axel Saffran Nagekeken door: Timmoty Wigboldus

Thank you. I have two missions here today.

Dank u. Ik heb twee missies hier vandaag.

The first is to tell you something about pollen, I hope,

De eerste is u iets te vertellen over stuifmeel,

and to convince you that it's more than just something that gets up your nose.

en u te overtuigen dat het meer is dan iets dat in je neus gaat zitten.

And, secondly, to convince you

En ten tweede, u ervan te overtuigen

that every home really ought to have a scanning electron microscope.

dat ieder huis een rasterelektronenmicroscoop zou moeten hebben.

(Laughter)

dat ieder huis een rasterelektronenmicroscoop zou moeten hebben.

Pollen is a flower's way of making more flowers.

Pollen is waarmee bloemen zich voortplanten.

It carries male sex cells

Het vervoert mannelijke geslachtcellen

from one flower to another.

van de ene bloem naar de andere.

This gives us genetic diversity,

Dit geeft ons genetische diversiteit,

or at least it gives the plants genetic diversity.

of tenminste geeft het de planten genetische diversiteit.

And it's really rather better not to mate with yourself.

En het is echt af te raden om met jezelf paren.

That's probably true of humans as well, mostly.

Dat geldt ook voor mensen, doorgaans.

Pollen is produced by the anthers of flowers.

Stuifmeel wordt gemaakt door de meeldraden.

Each anther can carry up to 100,000 grains of pollen,

Op een meeldraad kunnen tot 100.000 stuifmeelkorrels zitten.

so, it's quite prolific stuff.

Overvloedig spul, dus.

And it isn't just bright flowers

En niet alleen felgekleurde bloemen

that have pollen; it's also trees and grasses.

dragen stuifmeel, maar ook bomen en grassen.

And remember that all our cereal crops are grasses as well.

En bedenk dat alle graansoorten ook grassen zijn.

Here is a scanning electron micrograph of a grain of pollen.

Hier is een rasterelektronische weergave van een stuifmeelkorrel.

The little hole in the middle, we'll come to a bit later,

Op het gaatje in het midden, kom ik later terug.

but that's for the pollen tube

Daaruit komt de stuifmeelbuis,

to come out later on. A very tiny tube.

een minuscuul buisje.

So, that's 20 micrometers across,

Dit is dus 20 micrometer in doorsnede,

that pollen grain there.

deze stuifmeelkorrel.

That's about a 50th of a millimeter.

Dat is ongeveer eenvijftigste millimeter.

But not all pollen is quite so simple looking.

Maar niet alle stuifmeel ziet er zo simpel uit.

This is Morina. This is a plant --

Dit is Morina. Een plant

which I've always thought to be rather tedious --

die ik altijd wat saai heb gevonden,

named after Morin,

genoemd naar Morin,

who was an enterprising French gardener,

een ondernemende Franse hovenier,

who issued the first seed catalog

die de eerste zaadcatalogus heeft uitgebracht,

in 1621.

in 1621.

But anyway, take a look at its pollen.

Maar hoe dan ook, zie hier het stuifmeel.

This is amazing, I think.

Ik vind het verbazingwekkend.

That little hole in the middle there is for the pollen tube,

Dat kleine gat in het midden is voor de stuifmeelbuis.

and when the pollen finds its special female spot

En als het pollen het juiste vrouwelijke plekje vindt,

in another Morina flower,

in een andere Morinabloem,

just on the right species, what happens?

op precies de juiste soort, dan?

Like I said, pollen carries the male sex cells.

Zoals gezegd: pollen vervoert de mannelijke geslachtcellen.

If you actually didn't realize that plants have sex,

Mocht u zich niet realiseren dat planten seks hebben,

they have rampant, promiscuous

ze hebben ongeremde, promiscue

and really quite interesting and curious sex. Really.

en behoorlijk interessante en curieuze seks, in feite.

(Laughter) A lot.

(Gelach)

My story is actually not about plant propagation,

Mijn verhaal gaat echter niet over de voortplanting van planten,

but about pollen itself.

maar over het stuifmeel zelf.

"So, what are pollen's properties?" I hear you ask.

Welnu, wat zijn de eigenschappen van stuifmeel, hoor ik u vragen?

First of all, pollen is tiny. Yes we know that.

Ten eerste is pollen minuscuul. Dat weten we.

It's also very biologically active,

Het is ook zeer biologisch actief,

as anyone with hay fever will understand.

iedereen met hooikoorts begrijpt dat.

Now, pollen from plants, which are wind-dispersed --

Nu, stuifmeel dat zich met de wind verspreidt,

like trees and grasses and so on --

zoals van bomen en grassen etc.

tend to cause the most hay fever.

veroorzaakt de meeste hooikoorts.

And the reason for that is they've got to chuck out

En dat is omdat ze enorme massa's

masses and masses of pollen to have any chance

pollen moeten verspreiden, om enige kans te hebben

of the pollen reaching another plant of the same species.

dat het stuifmeel een andere plant van dezelfde soort bereikt.

Here are some examples --

Hier zijn wat voorbeelden.

they're very smooth if you look at them --

Ze zien er heel glad uit, van boomstuifmeel

of tree pollen that is meant to be carried by the wind.

dat door de wind verspreid moet worden.

Again -- this time, sycamore -- wind-dispersed.

En weer, dit is esdoorn, windverspreid.

So, trees: very boring flowers,

Dus bomen hebben erg saaie bloemen,

not really trying to attract insects.

proberen geen aandacht van insecten te winnen.

Cool pollen, though.

Wel tof stuifmeel.

This one I particularly like.

Deze vind ik bijzonder leuk.

This is the Monterey Pine, which has little air sacks

Dit is de Montereyden, met luchtzakjes

to make the pollen carry even further.

om het stuifmeel nog verder te verspreiden.

Remember, that thing is just about 30 micrometers across.

Bedenk dat dit een dingetje van 30 micrometer doorsnee is.

Now, it's much more efficient if you can get insects to do your bidding.

Veel efficiënter is het om insecten voor je te laten werken.

This is a bee's leg

Dit is een bijenpoot,

with the pollen glommed onto it from a mallow plant.

met stuifmeel van de heemst.

And this is the outrageous and beautiful

En dit is de uitbundige en mooie

flower of the mangrove palm.

bloem van de mangrovepalm.

Very showy, to attract lots of insects to do its bidding.

Erg opzichtig, om veel insecten aan te trekken.

The pollen has little barbs on it,

Het pollen heeft kleine doorntjes,

if we look.

zoals je ziet.

Now, those little barbs

Die doorntjes

obviously stick to the insects well,

hechten zich goed aan insecten,

but there is something else that we can tell from this photograph,

maar we kunnen nog iets anders afleiden uit deze foto,

and that is that you might be able to see a fracture line

en dat is dat je wellicht een kleine breuklijn kunt zien

across what would be the equator of this, if it was the Earth.

daar waar de evenaar zou zijn als dit de aarde was.

That tells me that it's actually been fossilized, this pollen.

Dat vertelt me dat dit stuifmeel een fossiel is.

And I'm rather proud to say

En ik kondig met enige trots aan

that this was found just near London, and that 55 million years ago

dat dit net buiten London gevonden is, en 55 miljoen jaar geleden

London was full of mangroves.

London volstond met mangrovepalmen.

Isn't that cool?

Cool hè?

(Laughter)

(Gelach)

Okay, so this is another species evolved to be dispersed by insects.

Hier nog een soort die zich ontwikkelde voor verspreiding door insecten.

You can tell that from the little barbs on there.

Dat zie je aan de weerhaakjes.

All these pictures were taken with a scanning electron microscope,

Al deze beelden zijn gemaakt met een rasterelektronenmicroscoop

actually in the lab at Kew Laboratories.

bij Kew Laboratories.

No coincidence that these were taken

Volgens mij is het geen toeval dat deze gemaakt zijn

by Rob Kesseler, who is an artist,

door Rob Kessler, een kunstenaar.

and I think it's someone with a design and artistic eye

Het is geen toeval denk ik dat iemand met een ontwerpers- en kunstenaarsoog

like him that has managed to bring out the best in pollen.

zoals hij, het beste uit pollen heeft weten te halen.

(Laughter)

(Gelach)

Now, all this diversity

Nu, al deze diversiteit,

means that you can look at a pollen grain

betekent dat je feitelijk aan een stuifmeelkorrel kunt zien

and tell what species it came from,

tot welke soort hij behoort.

and that's actually quite handy if you

En dat is reuze handig als je

maybe have a sample and you want to see where it came from.

een monster hebt en je wilt zien waar het vandaan kwam.

So, different species of plants

Welnu, verschillende plantensoorten

grow in different places,

groeien op verschillende plekken,

and some pollen carries further than others.

en sommige pollen reizen verder dan andere.

So, if you have a pollen sample,

Dus, als je een stuifmeelmonster hebt,

then in principle, you should be able to tell

zou je, in principe, moeten kunnen afleiden

where that sample came from.

waar het vandaan kwam.

And this is where it gets interesting for forensics.

En daar wordt het interessant voor forensische wetenschap.

Pollen is tiny. It gets on to things, and it sticks to them.

Pollen is minuscuul. Het hecht zich aan dingen, en laat niet los.

So, not only does each type of pollen look different,

Niet alleen ziet elk type pollen er anders uit,

but each habitat has a different combination of plants.

maar elk habitat heeft een andere combinatie van planten,

A different pollen signature, if you like,

een andere pollensignatuur, zogezegd,

or a different pollen fingerprint.

of een andere pollenvingerafdruk.

By looking at the proportions and combinations

Door te kijken naar de proporties en combinaties

of different kinds of pollen in a sample,

van diverse pollensoorten in een monster,

you can tell very precisely where it came from.

kun je heel precies zien waar het vandaan komt.

This is some pollen embedded in a cotton shirt,

Dit is wat stuifmeel op een katoenen blouse,

similar to the one that I'm wearing now.

zoals ik nu aan heb.

Now, much of the pollen will still be there

Veel van het stuifmeel zal er nog steeds zitten

after repeated washings.

na herhaaldelijk wassen.

Where has it been?

Waar is ze geweest?

Four very different habitats might look similar,

Vier verschillende habitats lijken wellicht op elkaar

but they've got very different pollen signatures.

maar hebben zeer verschillende pollensignaturen.

Actually this one is particularly easy, these pictures were all taken

Nu was deze bijzonder makkelijk. Deze beelden komen

in different countries.

uit verschillende landen.

But pollen forensics can be very subtle.

Maar forensisch pollenonderzoek kan subtiel zijn.

It's being used now to track

Het wordt gebruikt om te achterhalen

where counterfeit drugs have been made,

waar drugs gemaakt zijn,

where banknotes have come from,

waar papiergeld vandaan kwam,

to look at the provenance of antiques

om te kijken naar de herkomst van antiek

and see that they really did come from the place

en te zien dat ze werkelijk van de plek komen

the seller said they did.

die de verkoper aangeeft.

And murder suspects have been tracked

En moordverdachten zijn opgespoord

using their clothing,

door hun kleren --

certainly in the U.K., to within an area

zeker in Engeland -- tot in een gebied

that's small enough that you can send in tracker dogs

klein genoeg om speurhonden te gebruiken

to find the murder victim.

om het slachtoffer te vinden.

So, you can tell from a piece of clothing

Dus je kunt aan een kledingsstuk zien

to within about a kilometer or so,

op ongeveer een kilometer nauwkeurig,

where that piece of clothing has been recently

waar dat kledingsstuk recentelijk geweest is,

and then send in dogs.

en dan speurhonden gebruiken.

And finally, in a rather grizzly way,

Tot slot, enigszins luguber,

the Bosnia war crimes;

de Bosnische oorlogsmisdaden.

some of the people brought to trial were brought to trial

Sommige verdachten zijn berecht op grond

because of the evidence from pollen,

van bewijs met stuifmeel,

which showed that bodies had been buried,

waaruit bleek dat lichamen begraven waren,

exhumed and then reburied somewhere else.

opgegraven, en dan elders herbegraven.

I hope I've opened your eyes,

Ik hoop dat ik uw ogen heb geopend,

if you'll excuse the visual pun, (Laughter)

als u me de beeldgrap vergeeft,

to some of pollen's secrets.

voor enkele geheimen van stuifmeel.

This is a horse chestnut.

Dit is overigens paardenkastanje.

There is an invisible beauty all around us,

We zijn omringd door onzichtbare schoonheid,

each grain with a story to tell ...

elke korrel met zijn eigen verhaal,

each of us, in fact, with a story to tell

ieder van ons, feitelijk, met zijn verhaal,

from the pollen fingerprint that's upon us.

in onze eigen stuifmeel-vingerafdruk.

Thank you to the colleagues at Kew,

Dank aan de collega's bij Kew.

and thank you to palynologists everywhere.

En dank aan alle palynologen.

(Applause)

(applaus)