Gavin Pretor-Pinney: Cloudy with a chance of joy

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Christel Foncke

Clouds.

Wolken.

Have you ever noticed how much people moan about them?

Heb je al gemerkt hoeveel mensen erover zeuren?

They get a bad rap.

Ze krijgen onterecht een slechte pers.

If you think about it, the English language

De Engelse taal bulkt van de negatieve associaties met wolken.

has written into it negative associations towards the clouds.

De Engelse taal bulkt van de negatieve associaties met wolken.

Someone who's down or depressed,

Is iemand terneergeslagen of depressief,

they're under a cloud.

dan zit hij 'onder een wolk'.

And when there's bad news in store,

Is er slecht nieuws op komst,

there's a cloud on the horizon.

dan is er 'een wolk aan de lucht'.

I saw an article the other day.

Ik zag laatst een artikel

It was about problems with computer processing

over computerproblemen

over the Internet.

op het internet.

"A cloud over the cloud," was the headline.

'Een wolk over de cloud' was de titel.

It seems like they're everyone's default

Ze lijken eenieders standaard

doom-and-gloom metaphor.

kommer-en-kwel-metafoor.

But I think they're beautiful, don't you?

Ik vind ze mooi. Jullie niet?

It's just that their beauty is missed

Hun schoonheid gaat gewoon verloren

because they're so omnipresent,

omdat ze zo alomtegenwoordig zijn,

so, I don't know, commonplace,

zo gemeengoed

that people don't notice them.

dat niemand hen opmerkt.

They don't notice the beauty, but they don't even notice the clouds

Niemand merkt de schoonheid, ze merken zelfs de wolken niet op

unless they get in the way of the sun.

tenzij ze in de weg van de zon staan.

And so people think of clouds as

Mensen zien wolken als

things that get in the way.

dingen die in de weg staan.

They think of them as the annoying, frustrating obstructions,

Ze zien ze als vervelende, frustrerende obstakels

and then they rush off and do some blue-sky thinking.

en gaan dan snel over tot wolkeloze-hemel-denken.

(Laughter)

(Gelach)

But most people, when you stop to ask them,

Maar als je de tijd neemt om het te vragen,

will admit to harboring a strange sort of fondness for clouds.

bekennen de meeste mensen dat ze een vreemde voorliefde voor wolken koesteren.

It's like a nostalgic fondness,

Een soort nostalgische voorliefde:

and they make them think of their youth.

ze doen hen aan hun jeugd denken.

Who here can't remember thinking, well,

Wie hier kan zich niet herinneren

looking and finding shapes in the clouds

dat hij gedaantes zocht en vond in de wolken

when they were kids?

toen hij kind was?

You know, when you were masters of daydreaming?

Weet je nog, toen je meester-dagdromer was?

Aristophanes, the ancient Greek playwright,

Aristophanes, de oud-Griekse toneelauteur,

he described the clouds as the patron godesses

beschreef de wolken als de beschermgodinnen

of idle fellows

van de luiwammesen

two and a half thousand years ago,

van 2.500 jaar geleden

en je ziet wat hij bedoelt.

and you can see what he means.

Maar vandaag de dag lijken wij volwassenen

It's just that these days, us adults seem reluctant

to allow ourselves the indulgence

te aarzelen om onszelf de zwakte toe te staan

of just allowing our imaginations

om onze verbeelding

to drift along in the breeze, and I think that's a pity.

te laten meevoeren op de bries. Ik vind dat jammer.

I think we should perhaps do a bit more of it.

Misschien moeten we dat vaker doen.

I think we should be a bit more willing, perhaps,

Misschien moeten we wat meer bereid zijn

to look at the beautiful sight of the sunlight bursting out

om te kijken naar het mooie zicht van de zon

from behind the clouds and go, "Wait a minute,

die door de wolken breekt, en zeggen: "Wacht eens even,

that's two cats dancing the salsa!"

dat zijn twee katten die de salsa dansen!"

(Laughter) (Applause)

(Gelach) (Applaus)

Or seeing the big, white, puffy one up there

Of zien dat die dikke, witte, pafferige,

over the shopping center looks like

daar boven het winkelcentrum

the Abominable Snowman going to rob a bank.

lijkt op de Verschrikkelijke Sneeuwman die een bank gaat overvallen.

(Laughter)

(Gelach)

They're like nature's version of those inkblot images,

Ze lijken wel de natuur-versie van die inktvlekken

you know, that shrinks used to show their patients

die psychiaters aan hun patiënten voorlegden

in de jaren 60.

in the '60s,

and I think if you consider the shapes you see in the clouds,

Als je aandacht geeft aan de gedaantes die je in de wolken ziet,

you'll save money on psychoanalysis bills.

bespaar je op je psychiaterkosten.

Let's say you're in love. All right?

Laten we zeggen dat je verliefd bent.

And you look up and what do you see?

Je kijkt omhoog, en wat zie je?

Right? Or maybe the opposite.

Toch? Of misschien net omgekeerd.

You've just been dumped by your partner,

Je partner heeft je net verlaten,

and everywhere you look, it's kissing couples.

en je ziet overal om je heen zoenende koppeltjes.

(Laughter)

(Gelach)

Perhaps you're having a moment of existential angst.

Misschien ken je een moment van existentiële angst.

You know, you're thinking about your own mortality.

Je denkt na over je eigen sterfelijkheid.

And there, on the horizon, it's the Grim Reaper.

En daar, aan de horizon, verschijnt de Man met de Zeis.

(Laughter)

(Gelach)

Or maybe you see a topless sunbather.

Of je ziet een topless zonnebaadster.

(Laughter)

(Gelach)

What would that mean?

Wat zou dat betekenen?

What would that mean? I have no idea.

Ik heb er geen idee van.

But one thing I do know is this:

Maar ik weet één ding:

The bad press that clouds get is totally unfair.

de slechte pers die de wolken krijgen, is helemaal onverdiend.

I think we should stand up for them,

Om het voor hen op te nemen, stichtte ik enkele jaren geleden

which is why, a few years ago,

Om het voor hen op te nemen, stichtte ik enkele jaren geleden

de Cloud Appreciation Society (Genootschap ter Waardering van de Wolken).

I started the Cloud Appreciation Society.

Tens of thousands of members now

Tienduizenden leden inmiddels,

in almost 100 countries around the world.

in bijna 100 landen over de hele wereld.

And all these photographs that I'm showing,

Alle foto's die ik toon,

they were sent in by members.

werden door leden ingestuurd.

And the society exists to remind people of this:

Het genootschap bestaat om mensen eraan te herinneren:

Clouds are not something to moan about.

wolken zijn niets om over te zeuren.

Far from it. They are, in fact,

Verre van. Ze zijn

the most diverse, evocative, poetic aspect of nature.

het meest diverse, evocatieve, poëtische aspect van de natuur.

I think, if you live with your head in the clouds

Als je met je hoofd in de wolken leeft,

every now and then, it helps you keep your feet on the ground.

af en toe, dan kan je je voeten beter op de grond houden.

And I want to show you why, with the help of

Ik toon je waarom, met behulp van

some of my favorite types of clouds.

enkele van mijn favoriete wolkentypes.

Let's start with this one. It's the cirrus cloud,

We beginnen met de cirruswolk,

named after the Latin for a lock of hair.

genoemd naar het Latijn voor haarlok.

It's composed entirely of ice crystals

Ze bestaat volledig uit ijskristallen

cascading from the upper reaches of the troposphere,

die uit de bovenste lagen van de troposfeer neerkomen.

and as these ice crystals fall,

Terwijl deze ijskristallen vallen,

they pass through different layers with different winds

komen ze langs verschillende lagen met verschillende winden,

ze gaan sneller en trager,

and they speed up and slow down,

giving the cloud these brush-stroked appearances,

waardoor de wolk eruitziet alsof ze geborsteld is,

these brush-stroke forms known as fall streaks.

borstelstreken die we kennen als 'valstrepen'.

And these winds up there can be very, very fierce.

De winden daarboven kunnen heel, heel snel gaan,

They can be 200 miles an hour, 300 miles an hour.

tot 300 of 400 km per uur.

These clouds are bombing along,

Die wolken denderen mee,

but from all the way down here,

maar van hierbeneden

they appear to be moving gracefully, slowly,

lijkt het alsof ze sierlijk en traag bewegen,

like most clouds.

zoals de meeste wolken.

And so to tune into the clouds is to slow down,

Je op de wolken afstemmen, wil zeggen: vertragen,

to calm down.

kalmeren.

It's like a bit of everyday meditation.

Het is een stukje meditatie voor elke dag.

Those are common clouds.

Dat zijn gewone wolken.

What about rarer ones, like the lenticularis,

Wat met de zeldzamer gevallen,

the UFO-shaped lenticularis cloud?

zoals de lenticularis, die er als een ufo uitziet?

These clouds form in the region of mountains.

Ze vormen zich in bergstreken.

When the wind passes, rises to pass over the mountain,

Als de wind stijgt om over de berg te raken,

it can take on a wave-like path in the lee of the peak,

kan hij een golfachtig pad volgen in de luwte van de piek,

with these clouds hovering at the crest

waarbij deze wolken over de kam zweven

of these invisible standing waves of air,

van onzichtbare stilstaande luchtgolven,

these flying saucer-like forms,

deze wolken die net vliegende schotels zijn.

and some of the early black-and-white UFO photos

Sommige vroege zwart-witfoto’s van ufo's

are in fact lenticularis clouds. It's true.

zijn eigenlijk lenticulariswolken. Echt waar.

A little rarer are the fallstreak holes. All right?

Zeldzamer zijn deze valstreep-gaten.

This is when a layer is made up of very, very cold

Die ontstaan als een laag bestaat uit heel erg koude waterdruppels, die in één streek bevriezen

water droplets, and in one region they start to freeze,

Die ontstaan als een laag bestaat uit heel erg koude waterdruppels, die in één streek bevriezen

and this freezing sets off a chain reaction which spreads outwards

waardoor een kettingreactie ontstaat die zich verspreidt

with the ice crystals cascading and falling down below,

als de ijskristallen trapsgewijs naar beneden vallen,

giving the appearance of jellyfish tendrils down below.

waardoor het eruitziet als kwallententakels beneden.

Rarer still, the Kelvin–Helmholtz cloud.

Nog zeldzamer: de Kelvin-Helmholtz-wolk.

Not a very snappy name. Needs a rebrand.

Bekt niet zo goed, is aan een nieuwe naam toe.

This looks like a series of breaking waves,

Die lijkt op een reeks golven die breken

and it's caused by shearing winds -- the wind

en wordt veroorzaakt door scherende winden --

above the cloud layer and below the cloud layer

de wind boven de wolkenlaag verschilt sterk

van die eronder, en tussenin

differ significantly, and in the middle, in between,

you get this undulating of the air,

krijg je wervelende lucht.

and if the difference in those speeds is just right,

Als het verschil in snelheid net goed is,

krullen de toppen van die wervelingen om

the tops of the undulations curl over

in mooie kolken, als brekende golven.

in these beautiful breaking wave-like vortices.

All right. Those are rarer clouds than the cirrus,

Deze golven zijn zeldzamer dan de cirrus,

maar ze zijn niet zo zeldzaam.

but they're not that rare.

If you look up, and you pay attention to the sky,

Als je naar boven kijkt en op de hemel let,

you'll see them sooner or later,

zie je ze vroeg of laat wel,

maybe not quite as dramatic as these, but you'll see them.

misschien niet even dramatisch als deze, maar je zal ze zien.

And you'll see them around where you live.

Je ziet ze waar je woont.

Clouds are the most egalitarian

Wolken zijn van alle natuurvertoningen de meest egalitaire, want iedereen heeft

of nature's displays, because we all have a good,

Wolken zijn van alle natuurvertoningen de meest egalitaire, want iedereen heeft

fantastic view of the sky.

een fantastisch zicht op de hemel.

And these clouds, these rarer clouds,

Deze zeldzamer wolken

remind us that the exotic can be found in the everyday.

herinneren ons eraan dat het exotische in het alledaagse kan gevonden worden.

Nothing is more nourishing, more stimulating

Niets is voedzamer, stimulerender

to an active, inquiring mind than being surprised,

voor een actieve, onderzoekende geest dan je laten verrassen en

being amazed. It's why we're all here at TED, right?

verbluffen. Daarom zijn we hier op TED, niet?

But you don't need to rush off

Maar je hoeft niet weg te lopen

away from the familiar, across the world

uit je vertrouwde omgeving

to be surprised.

om verrast te worden.

You just need to step outside,

Je moet gewoon naar buiten gaan,

pay attention to what's so commonplace, so everyday,

aandacht besteden aan wat zo alledaags is,

so mundane that everybody else misses it.

zo gewoontjes dat iedereen erover kijkt.

One cloud that people rarely miss is this one:

Eén wolk waar men zelden overheen kijkt, is deze:

the cumulonimbus storm cloud.

de cumulonimbus-stormwolk.

It's what's produces thunder and lightning and hail.

Ze maakt donder, bliksem en hagel aan.

These clouds spread out at the top in this enormous

Deze wolken worden bovenaan breder als een enorm aambeeld

anvil fashion stretching 10 miles up into the atmosphere.

dat tot 16 km in de atmosfeer reikt.

They are an expression of the majestic architecture

Ze zijn een uitdrukking van de majestueuze architectuur

of our atmosphere.

van onze atmosfeer.

But from down below, they are the embodiment

Van beneden bekeken belichamen ze

of the powerful, elemental force and power

de krachtige elementaire kracht

that drives our atmosphere.

die onze atmosfeer aandrijft.

To be there is to be connected in the driving rain

Daar zijn, betekent verbonden zijn, in slagregen en hagel,

and the hail, to feel connected to our atmosphere.

met onze atmosfeer.

It's to be reminded that we are creatures

Het herinnert ons eraan dat we wezens zijn

that inhabit this ocean of air.

die deze oceaan van lucht bewonen.

We don't live beneath the sky. We live within it.

We leven niet onder de hemel, we leven erin.

And that connection, that visceral connection to our atmosphere

Die viscerale verbinding met onze atmosfeer

feels to me like an antidote.

is voor mij een soort tegengif.

It's an antidote to the growing tendency we have

Een tegengif tegen de groeiende tendens

to feel that we can really ever experience life

dat we vinden dat we het leven nooit echt kunnen ervaren

by watching it on a computer screen, you know,

door het op een computerscherm te bekijken,

when we're in a wi-fi zone.

als we in een wifizone zijn.

But the one cloud that best expresses

Maar de ene wolk die het beste uitdrukt

why cloudspotting is more valuable today than ever

waarom wolkenkijken vandaag waardevoller is dan ooit,

is this one, the cumulus cloud.

is deze, de cumuluswolk.

Right? It forms on a sunny day.

Ze vormt zich op een zonnige dag.

If you close your eyes and think of a cloud,

Als je je ogen sluit en aan een wolk denkt,

it's probably one of these that comes to mind.

is het er waarschijnlijk zo één die je te binnenschiet.

All those cloud shapes at the beginning,

De wolkengedaantes bij het begin,

those were cumulus clouds.

dat waren cumuluswolken.

The sharp, crisp outlines of this formation

De scherpe, heldere randen van deze formatie

make it the best one for finding shapes in.

maakt ze het meest geschikt om gedaantes te ontdekken.

And it reminds us

Ze herinnert ons

of the aimless nature of cloudspotting,

aan de doelloze aard van het wolkenkijken,

what an aimless activity it is.

wat voor doelloze activiteit dat is.

You're not going to change the world

Je zal de wereld niet veranderen

by lying on your back and gazing up at the sky, are you?

door op je rug te liggen en naar de hemel te kijken, of wel?

It's pointless. It's a pointless activity,

Het is een zinloze activiteit

which is precisely why it's so important.

en net daarom is het zo belangrijk.

The digital world conspires to make us feel

De digitale wereld zweert samen om ons

eternally busy, perpetually busy.

het gevoel te geven dat we eeuwig druk bezig zijn.

You know, when you're not dealing with

Als je niet bezig bent

the traditional pressures of earning a living

met de traditionele druk van je boterham verdienen,

and putting food on the table, raising a family,

brood op de plank brengen, een gezin grootbrengen,

writing thank you letters,

bedankbriefjes schrijven,

you have to now contend with

dan kijk je nu op tegen

answering a mountain of unanswered emails,

een berg onbeantwoorde e-mails,

updating a Facebook page,

een Facebookpagina

feeding your Twitter feed.

en een Twitterfeed die updates nodig hebben.

And cloudspotting legitimizes doing nothing.

Wolkenkijken geeft je het recht om niets te doen.

(Laughter)

(Gelach)

And sometimes we need —

Soms hebben we nood --

(Applause)

(Applaus)

Sometimes we need excuses to do nothing.

Soms hebben we nood aan een excuus om niets te doen.

We need to be reminded by these

We moeten er door deze

patron goddesses of idle fellows

beschermgodinnen der luiwammesen aan herinnerd worden

that slowing down

dat vertragen

and being in the present, not thinking about

en in het heden staan, zonder te denken

what you've got to do and what you should have done,

over wat je moet doen en wat je had moeten doen,

but just being here, letting your imagination

er gewoon zijn, je verbeelding toelaten

lift from the everyday concerns down here

om je boven de alledaagse zorgen te verheffen,

and just being in the present, it's good for you,

gewoon in het heden zijn, dat dat goed is voor je

and it's good for the way you feel.

en voor hoe je je voelt.

It's good for your ideas. It's good for your creativity.

Het is goed voor je ideeën. Het is goed voor je creativiteit.

It's good for your soul.

Het is goed voor je ziel.

So keep looking up,

Blijf dus naar boven kijken,

marvel at the ephemeral beauty,

verbaas je over de efemere schoonheid

and always remember to live life with your head in the clouds.

en vergeet nooit om je leven te leven met je hoofd in de wolken.

Thank you very much.

Zeer hartelijk dank.

(Applause)

(Applaus)