Gavin Pretor-Pinney: Cloudy with a chance of joy

Μετάφραση: THEODORE KOUTMOS Επιμέλεια: Mary Keramida

Clouds.

Τα σύννεφα.

Have you ever noticed how much people moan about them?

Έχετε προσέξει ποτέ πόσο γκρινιάζουν οι άνθρωποι γι' αυτά;

They get a bad rap.

Έχουν κακή φήμη.

If you think about it, the English language

Αν το σκεφτείτε, στην αγγλική γλώσσα

has written into it negative associations towards the clouds.

τα σύννεφα σχετίζονται με αρνητικές καταστάσεις.

Someone who's down or depressed,

Κάποιος που είναι πεσμένος ή θλιμμένος

they're under a cloud.

είναι «κάτω από ένα σύννεφο».

And when there's bad news in store,

Όταν έρχονται κακά νέα

there's a cloud on the horizon.

υπάρχουν «σύννεφα στον ορίζοντα».

I saw an article the other day.

Διάβασα τις προάλλες ένα άρθρο,

It was about problems with computer processing

σχετικά με τα προβλήματα επεξεργασίας των υπολογιστών

over the Internet.

στο διαδίκτυο.

"A cloud over the cloud," was the headline.

Ο τίτλος του ήταν «ένα σύννεφο πάνω από το σύννεφο».

It seems like they're everyone's default

Φαίνεται πως είναι για όλους μας η κλασική

doom-and-gloom metaphor.

παρομοίωση της καταστροφής.

But I think they're beautiful, don't you?

Εγώ όμως νομίζω πως είναι όμορφα, εσείς;

It's just that their beauty is missed

Απλώς είναι εύκολο να παραβλέψουμε την ομορφιά τους

because they're so omnipresent,

επειδή είναι τόσο πανταχού παρόντα,

so, I don't know, commonplace,

τόσο κοινότοπα,

that people don't notice them.

που οι άνθρωποι δεν τα παρατηρούν.

They don't notice the beauty, but they don't even notice the clouds

Δεν παρατηρούν την ομορφιά τους, ούτε καν τα ίδια τα σύννεφα

unless they get in the way of the sun.

εκτός και αν καλύψουν τον ήλιο.

And so people think of clouds as

Έτσι, οι άνθρωποι σκέφτονται τα σύννεφα

things that get in the way.

σαν πράγματα που «μπαίνουν στη μέση».

They think of them as the annoying, frustrating obstructions,

Τα σκέφτονται σαν ενοχλητικά, απογοητευτικά εμπόδια

and then they rush off and do some blue-sky thinking.

και βιάζονται να τα αποφύγουν για να σκεφτούν κάτω από καθαρό ουρανό.

(Laughter)

(Γέλια)

But most people, when you stop to ask them,

Βέβαια, οι πιο πολλοί άνθρωποι, όταν τους ρωτήσεις,

will admit to harboring a strange sort of fondness for clouds.

θα παραδεχτούν πως νιώθουν μια παράξενη οικειότητα προς τα σύννεφα.

It's like a nostalgic fondness,

Μοιάζει με μια νοσταλγική οικειότητα

and they make them think of their youth.

που τους κάνει να θυμούνται τα νιάτα τους.

Who here can't remember thinking, well,

Υπάρχει κανείς εδώ που δε θυμάται τον εαυτό του

looking and finding shapes in the clouds

να κοιτάζει και να βρίσκει σχήματα στα σύννεφα

when they were kids?

όταν ήταν παιδί;

You know, when you were masters of daydreaming?

Τότε που ήμασταν όλοι οι ικανότεροι ονειροπόλοι;

Aristophanes, the ancient Greek playwright,

Ο Αριστοφάνης, ο αρχαίος Έλληνας θεατρικός συγγραφέας,

he described the clouds as the patron godesses

περιέγραφε τα σύννεφα σαν τις προστάτιδες θεές

of idle fellows

των αργόσχολων

two and a half thousand years ago,

δυόμισι χιλιάδες χρόνια πριν,

και μπορείτε να καταλάβετε τί εννοούσε.

and you can see what he means.

Απλώς στις μέρες μας εμείς οι ενήλικοι είμαστε απρόθυμοι

It's just that these days, us adults seem reluctant

to allow ourselves the indulgence

να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας την ικανοποίηση

of just allowing our imaginations

να αφήσουμε τη φαντασία μας

to drift along in the breeze, and I think that's a pity.

να περιπλανηθεί στον αέρα, και πιστεύω πως αυτό είναι κρίμα.

I think we should perhaps do a bit more of it.

Πιστεύω πως θα έπρεπε ίσως να το κάνουμε περισσότερο.

I think we should be a bit more willing, perhaps,

Θα έπρεπε να είμαστε, ίσως, λίγο περισσότερο διατεθειμένοι

to look at the beautiful sight of the sunlight bursting out

να δούμε την υπέροχη εικόνα του φωτός που ξεσπάει

from behind the clouds and go, "Wait a minute,

πίσω από τα σύννεφα και να πούμε: «Μισό λεπτό,

that's two cats dancing the salsa!"

αυτές είναι δύο γάτες που χορεύουν σάλσα!»

(Laughter) (Applause)

(Γέλια) (Χειροκρότημα)

Or seeing the big, white, puffy one up there

Ή να δούμε εκείνο το μεγάλο, άσπρο, φουσκωτό σύννεφο

over the shopping center looks like

πάνω από το εμπορικό κέντρο που μοιάζει

the Abominable Snowman going to rob a bank.

με τον κακό χιονάνθρωπο που πάει να ληστέψει την τράπεζα.

(Laughter)

(Γέλια)

They're like nature's version of those inkblot images,

Μοιάζουν με τις εκδοχές της φύσης εκείνων των μελανών φωτογραφιών

you know, that shrinks used to show their patients

που οι ψυχίατροι συνήθιζαν να δείχνουν στους ασθενείς τους

τη δεκαετία του '60,

in the '60s,

and I think if you consider the shapes you see in the clouds,

και αν αναλογιστείτε όλα τα σχήματα που βλέπετε στα σύννεφα

you'll save money on psychoanalysis bills.

θα γλυτώσετε τα χρήματα για την ψυχανάλυση.

Let's say you're in love. All right?

Ας πούμε πως είστε ερωτευμένοι, εντάξει;

And you look up and what do you see?

Κοιτάζετε ψηλά, και τι βλέπετε;

Right? Or maybe the opposite.

Ναι; Ή ίσως το αντίθετο.

You've just been dumped by your partner,

Ο σύντροφός σας μόλις σας εγκατέλειψε

and everywhere you look, it's kissing couples.

και όπου και να κοιτάξετε, υπάρχουν ζευγάρια που φιλιούνται.

(Laughter)

(Γέλια)

Perhaps you're having a moment of existential angst.

Σας βρίσκει, ίσως, μια στιγμή υπαρξιακής αγωνίας,

You know, you're thinking about your own mortality.

ξέρετε, τότε που σκέφτεται κανείς τη θνητότητά του,

And there, on the horizon, it's the Grim Reaper.

και εκεί, στον ορίζοντα, ιδού ο Χάρος.

(Laughter)

(Γέλια)

Or maybe you see a topless sunbather.

Ή ίσως να δείτε μία γυμνόστηθη στην παραλία.

(Laughter)

(Γέλια)

What would that mean?

Τι θα σήμαινε αυτό;

What would that mean? I have no idea.

Τι θα σήμαινε; Δεν έχω ιδέα.

But one thing I do know is this:

Αυτό που ξέρω πάντως είναι το εξής:

The bad press that clouds get is totally unfair.

η κακή δημοσιότητα που δίνεται στα σύννεφα είναι άδικη.

I think we should stand up for them,

Πιστεύω πως θα έπρεπε να τα υπερασπιστούμε,

which is why, a few years ago,

και γι' αυτό το λόγο, πριν μερικά χρόνια,

ίδρυσα την «Ένωση Εκτίμησης προς τα Σύννεφα».

I started the Cloud Appreciation Society.

Tens of thousands of members now

Έχουμε ήδη δεκάδες χιλιάδες μέλη

in almost 100 countries around the world.

σε περίπου 100 χώρες ανά τον κόσμο.

And all these photographs that I'm showing,

Όλες αυτές οι φωτογραφίες που δείχνω

they were sent in by members.

έχουν σταλεί από τα μέλη μας.

And the society exists to remind people of this:

Η ένωση αυτή υπάρχει για να υπενθυμίζει στους ανθρώπους

Clouds are not something to moan about.

ότι τα σύννεφα δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να γκρινιάζουμε.

Far from it. They are, in fact,

Αντιθέτως, είναι στην πραγματικότητα

the most diverse, evocative, poetic aspect of nature.

η πιο πολυποίκιλη, υποβλητική και ποιητική όψη της φύσης.

I think, if you live with your head in the clouds

Πιστεύω πως αν ζούμε με το μυαλό στα σύννεφα κάθε τόσο,

every now and then, it helps you keep your feet on the ground.

μας βοηθά να κρατάμε τα πόδια μας στο έδαφος.

And I want to show you why, with the help of

Θέλω να σας το δείξω, με τη βοήθεια

some of my favorite types of clouds.

μερικών από τα αγαπημένα μου σύννεφα.

Let's start with this one. It's the cirrus cloud,

Ας αρχίσουμε με αυτό. Αυτό είναι το σύννεφο «θύσανος»

named after the Latin for a lock of hair.

που πήρε το όνομά του από τη λατινική ονομασία για την τούφα των μαλλιών.

It's composed entirely of ice crystals

Αποτελείται αποκλειστικά από παγοκρυστάλλους

cascading from the upper reaches of the troposphere,

που κατεβαίνουν αλυσιδωτά από τα ανώτερα στρώματα της τροπόσφαιρας.

and as these ice crystals fall,

Κάθως πέφτουν αυτοί οι κρύσταλλοι

they pass through different layers with different winds

περνούν μέσα από τα διάφορα στρώματα με διαφορετικούς ανέμους,

επιταχύνουν και επιβραδύνουν,

and they speed up and slow down,

giving the cloud these brush-stroked appearances,

δίνοντας στο σύννεφο αυτή τη «βουρτσισμένη» εμφάνιση,

these brush-stroke forms known as fall streaks.

γνωστή και ως «fall streaks».

And these winds up there can be very, very fierce.

Αυτοί οι άνεμοι μπορεί να είναι πολύ μανιώδεις.

They can be 200 miles an hour, 300 miles an hour.

Μπορεί να φτάσουν τα 200 έως 300 μίλια την ώρα.

These clouds are bombing along,

Αυτά τα σύννεφα κινούνται γρήγορα σαν σφαίρες,

but from all the way down here,

αλλά από εδώ κάτω, χαμηλά,

they appear to be moving gracefully, slowly,

φαίνεται σαν να κινούνται αργά, με χάρη,

like most clouds.

όπως τα περισσότερα σύννεφα.

And so to tune into the clouds is to slow down,

Έτσι, ο συντονισμός μας με τα σύννεφα είναι για να επιβραδύνουμε,

to calm down.

για να ηρεμήσουμε.

It's like a bit of everyday meditation.

Είναι κάπως σαν ένας μικρός, καθημερινός διαλογισμός.

Those are common clouds.

Αυτά είναι κάποια κοινά σύννεφα.

What about rarer ones, like the lenticularis,

Τι θα λέγατε όμως για κάποια πιο σπάνια,

the UFO-shaped lenticularis cloud?

όπως το «φακοειδές» σύννεφο που μοιάζει με UFO;

These clouds form in the region of mountains.

Αυτά τα σύννεφα σχηματίζονται στις ορεινές περιοχές.

When the wind passes, rises to pass over the mountain,

Καθώς ο άνεμος ανυψώνεται για να περάσει πάνω από τα βουνά

it can take on a wave-like path in the lee of the peak,

μπορεί να ακολούθησει μια διαδρομή σαν κύμα στην απάνεμη κορυφή,

with these clouds hovering at the crest

με τα σύννεφα αυτά να αιωρούνται στην κορυφογραμμή

of these invisible standing waves of air,

πάνω από αυτά τα αόρατα κύματα του αέρα,

these flying saucer-like forms,

αυτές οι μορφές που μοιάζουν με ιπτάμενους δίσκους.

and some of the early black-and-white UFO photos

Στην ουσία, κάποιες από τις πρώτες ασπρόμαυρες φωτογραφίες των UFO

are in fact lenticularis clouds. It's true.

είναι στην ουσία φακοειδή σύννεφα, είναι αλήθεια.

A little rarer are the fallstreak holes. All right?

Κάπως πιο σπάνια είναι τα «σύννεφα-τρύπες».

This is when a layer is made up of very, very cold

Αυτό συμβαίνει όταν ένα στρώμα αποτελείται από πολύ κρύα

water droplets, and in one region they start to freeze,

σταγονίδια νερού που αρχίζουν σε ένα σημείο να παγώνουν.

and this freezing sets off a chain reaction which spreads outwards

Αυτό το πάγωμα πυροδοτεί μια αλυσιδωτή αντίδραση που εκτείνεται προς τα έξω

with the ice crystals cascading and falling down below,

με τους παγοκρυστάλλους να πέφτουν προς τα κάτω

giving the appearance of jellyfish tendrils down below.

και μοιάζουν από χαμηλά με τα πλοκάμια της μέδουσας.

Rarer still, the Kelvin–Helmholtz cloud.

Ακόμη πιο σπάνιο, το σύννεφο «Kelvin–Helmholtz».

Not a very snappy name. Needs a rebrand.

Όχι πολύ πιασάρικο σαν όνομα, θα ήθελε κάποιο καινούργιο.

This looks like a series of breaking waves,

Μοιάζει με μια σειρά από κύματα που σπάνε

and it's caused by shearing winds -- the wind

και προκαλείται από διατμητικούς ανέμους -- οι άνεμοι

above the cloud layer and below the cloud layer

πάνω και κάτω από το στρώμα του συννέφου

διαφέρουν σημαντικά, και στο ενδιάμεσο

differ significantly, and in the middle, in between,

you get this undulating of the air,

ο αέρας κάνει κυματισμούς.

and if the difference in those speeds is just right,

Όταν η διαφορά στις ταχύτητες των ανέμων έχει μια συγκεκριμένη τιμή

οι κορυφές των κυματισμών συστρέφονται

the tops of the undulations curl over

δίνοντας αυτούς τους όμορφους στροβιλισμούς που μοιάζουν με κύματα που σπάνε.

in these beautiful breaking wave-like vortices.

All right. Those are rarer clouds than the cirrus,

Αυτά τα σύννεφα είναι πιο σπάνια από τους «θυσάνους»,

αλλά δεν είναι και τόσο σπάνια.

but they're not that rare.

If you look up, and you pay attention to the sky,

Αν κοιτάζετε ψηλά και δώσετε προσοχή στον ουρανό

you'll see them sooner or later,

αργά ή γρήγορα θα τα δείτε,

maybe not quite as dramatic as these, but you'll see them.

ίσως όχι τόσο εντυπωσιακά όσο αυτά, πάντως θα τα δείτε.

And you'll see them around where you live.

Θα τα δείτε και στην περιοχή που ζείτε.

Clouds are the most egalitarian

Τα σύννεφα είναι η πιο ισότιμη επίδειξη της φύσης

of nature's displays, because we all have a good,

διότι όλοι έχουμε μια καθαρή,

fantastic view of the sky.

εκπληκτική θέα στον ουρανό.

And these clouds, these rarer clouds,

Και τα σπανιότερα σύννεφα μας υπενθυμίζουν

remind us that the exotic can be found in the everyday.

ότι στην καθημερινότητά μας μπορεί να βρεθεί και κάτι εξωτικό.

Nothing is more nourishing, more stimulating

Τίποτα δε δίνει περισσότερα ερεθίσματα και δεν καλλιεργεί καλύτερα

to an active, inquiring mind than being surprised,

ένα ενεργητικό, ανήσυχο πνεύμα από την αίσθηση της έκπληξης,

being amazed. It's why we're all here at TED, right?

του εντυπωσιασμού. Γι' αυτό δε βρισκόμαστε άλλωστε όλοι εδώ στο TED;

But you don't need to rush off

Δε χρειάζεται, όμως, να τρέχετε μακριά

away from the familiar, across the world

από το οικείο περιβάλλον, γύρω στον πλανήτη

to be surprised.

για να αισθανθείτε έκπληξη.

You just need to step outside,

Χρειάζεται μονάχα να βγείτε έξω,

pay attention to what's so commonplace, so everyday,

να δώστε προσοχή σε ό,τι είναι τόσο κοινότυπο, τόσο καθημερινό,

so mundane that everybody else misses it.

τόσο παγκόσμιο που όλοι οι άλλοι το παραβλέπουν.

One cloud that people rarely miss is this one:

Ένα σύννεφο που οι άνθρωποι σπάνια παραβλέπουν είναι αυτό εδώ:

the cumulonimbus storm cloud.

ο «σωρειτομελανίας», το σύννεφο της καταιγίδας.

It's what's produces thunder and lightning and hail.

Είναι αυτό που παράγει κεραυνούς, αστραπές και χαλάζι.

These clouds spread out at the top in this enormous

Αυτά τα σύννεφα εκτείνονται στην κορυφή ενός τεράστιου σχηματισμού

anvil fashion stretching 10 miles up into the atmosphere.

που μοιάζει με αμόνι, σε ύψος 10 μιλίων στην ατμόσφαιρα.

They are an expression of the majestic architecture

Αποτελούν μια έκφραση της αρχοντικής αρχιτεκτονικής

of our atmosphere.

της ατμόσφαιράς μας.

But from down below, they are the embodiment

Από εδώ χαμηλά, όμως, είναι η ενσάρκωση

of the powerful, elemental force and power

των ισχυρών δυνάμεων των στοιχείων της φύσης

that drives our atmosphere.

που δημιουργούν την ατμόσφαιρά μας.

To be there is to be connected in the driving rain

Είναι αυτό που μας ενώνει με τις δυνάμεις της βροχής

and the hail, to feel connected to our atmosphere.

και του χαλαζιού, με την ατμόσφαιρά μας.

It's to be reminded that we are creatures

Είναι αυτό που μας υπενθυμίζει ότι είμαστε πλάσματα

that inhabit this ocean of air.

που κατοικούν σε αυτόν τον αέριο ωκεανό.

We don't live beneath the sky. We live within it.

Δε ζούμε κάτω από τον ουρανό, ζούμε μέσα του.

And that connection, that visceral connection to our atmosphere

Αυτή τη σύνδεση, την τόσο βαθιά, με την ατμόσφαιρά μας

feels to me like an antidote.

εγώ την νιώθω σαν ένα αντίδοτο.

It's an antidote to the growing tendency we have

Ένα αντίδοτο ενάντια στην αυξανόμενη τάση μας

to feel that we can really ever experience life

να πιστεύουμε ότι μπορούμε στ' αλήθεια να ζήσουμε τη ζωή

by watching it on a computer screen, you know,

παρατηρώντας την σε μια οθόνη υπολογιστή,

when we're in a wi-fi zone.

σε μια ζώνη wi-fi.

But the one cloud that best expresses

Εκείνο, πάντως, το σύννεφο που εκφράζει καλύτερα

why cloudspotting is more valuable today than ever

το γιατί η παρατήρηση συννέφων είναι σήμερα πιο πολύτιμη από ποτέ

is this one, the cumulus cloud.

είναι αυτό εδώ, ο λεγόμενος «σωρείτης».

Right? It forms on a sunny day.

Σχηματίζεται τις μέρες με ήλιο.

If you close your eyes and think of a cloud,

Αν κλείσετε τα μάτια σας και σκεφτείτε ένα σύννεφο

it's probably one of these that comes to mind.

πιθανόν να σας έρθει στο μυαλό ένα απ' αυτά.

All those cloud shapes at the beginning,

Όλοι αυτά τα σύννεφα με τα διάφορα σχήματα

those were cumulus clouds.

αρχικά ήταν σωρείτες.

The sharp, crisp outlines of this formation

Το αιχμηρό, κοφτό περίγραμμα αυτού του σχηματισμού

make it the best one for finding shapes in.

το καθιστά έναν από τους από τους καλύτερους για να ανακαλύπτει κανείς σχήματα.

And it reminds us

Αυτό μας θυμίζει

of the aimless nature of cloudspotting,

την άσκοπη φύση της παρατήρησης συννέφων,

what an aimless activity it is.

πόσο άσκοπη είναι σαν δραστηριότητα.

You're not going to change the world

Δεν πρόκειται να αλλάξετε τον κόσμο

by lying on your back and gazing up at the sky, are you?

ξαπλώνοντας και χαζεύοντας τον ουρανό, έτσι δεν είναι;

It's pointless. It's a pointless activity,

Είναι μια ανούσια, μια άσκοπη δραστηριότητα

which is precisely why it's so important.

και αυτό ακριβώς είναι που την κάνει τόσο σημαντική.

The digital world conspires to make us feel

Ο ψηφιακός κόσμος συνωμοτεί για να μας κάνει να νιώθουμε

eternally busy, perpetually busy.

αδιάκοπα, αιωνίως απασχολημένοι.

You know, when you're not dealing with

Ξέρετε, τις ώρες εκείνες που δεν χειριζόμαστε

the traditional pressures of earning a living

τις συνήθεις πιέσεις, όπως το να βγάζουμε το ψωμί μας

and putting food on the table, raising a family,

και να φέρνουμε φαγητό στο τραπέζι, να ανατρέφουμε την οικογένειά μας

writing thank you letters,

ή να γράφουμε ευχαριστήρια γράμματα,

you have to now contend with

τώρα πρέπει ακόμη να αντιμετωπίζουμε

answering a mountain of unanswered emails,

τα βουνά των e-mail που έχουν μείνει αναπάντητα,

updating a Facebook page,

την ανανέωση της σελίδας μας στο Facebook

feeding your Twitter feed.

και τα τιτιβίσματα στο Twitter.

And cloudspotting legitimizes doing nothing.

Ενώ η παρατηρήση συννέφων νομιμοποιεί το να μην κάνεις τίποτα.

(Laughter)

(Γέλια)

And sometimes we need —

Κάποιες φορές χρειαζόμαστε ----

(Applause)

(Χειροκρότημα)

Sometimes we need excuses to do nothing.

Κάποιες φορές χρειαζόμαστε δικαιολογίες για να μην κάνουμε τίποτα.

We need to be reminded by these

Πρέπει πάντοτε να μας υπενθυμίζουν,

patron goddesses of idle fellows

αυτές οι προστάτιδες θεές των αργόσχολων,

that slowing down

ότι το να επιβραδύνουμε

and being in the present, not thinking about

και να ζούμε στο παρόν, χωρίς τη σκέψη

what you've got to do and what you should have done,

των όσων έχουμε να κάνουμε ή θα έπρεπε να έχουμε κάνει,

but just being here, letting your imagination

αλλά απλώς αφήνοντας τη φαντασία μας

lift from the everyday concerns down here

να ανυψωθεί από τις καθημερινές έγνοιες μας

and just being in the present, it's good for you,

και απλώς ζώντας στο παρόν, όλο αυτό είναι καλό για εμάς

and it's good for the way you feel.

και καλό για τα συναισθήματά μας.

It's good for your ideas. It's good for your creativity.

Είναι καλό για τις ιδέες μας, για τη δημιουργικότητά μας.

It's good for your soul.

Είναι καλό για την ψυχή μας.

So keep looking up,

Οπότε, συνεχίστε να κοιτάτε ψηλά,

marvel at the ephemeral beauty,

θαυμάστε την εφήμερη ομορφιά,

and always remember to live life with your head in the clouds.

και πάντα να θυμάστε να ζείτε τη ζωή με το μυαλό στα σύννεφα.

Thank you very much.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)