Jack Horner: Shape-shifting dinosaurs

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Axel Saffran

Kan ik de handen zien

Shall I ask for a show of hands or a clapping

of geklap horen

van mensen van verschillende generaties?

of people in different generations?

I'm interested in how many are three to 12 years old.

Ik zou willen weten hoeveel

er hier tussen 3 en 12 jaar oud zijn.

(Laughter)

(Gelach)

Geen, hè?

None, huh?

(Laughter)

Goed.

All right.

Ik ga het hebben over dinosaurussen.

I'm going to talk about dinosaurs.

Do you remember dinosaurs when you were that age?

Herinner je je nog dinosaurussen van toen je zo oud was?

(Applause)

(Applaus)

Dinosaurs are kind of funny, you know.

Dinosaurussen zijn wel grappig, weet je.

(Laughter)

(Gelach)

We're going to kind of go in a different direction right now.

We gaan het even van de andere kant bekijken.

Ik hoop dat jullie dat beseffen.

I hope you all realize that.

So I'll just give you my message up front:

Ik geef je mijn boodschap meteen maar:

"Probeer om niet uit te sterven."

Try not to go extinct.

(Gelach)

(Laughter)

That's it.

Dat is het.

(Laughter)

(Gelach)

Mensen vragen me veel -

People ask me a lot --

een van de meest gestelde vragen

in fact, one of the most asked questions I get

is, why do children like dinosaurs so much?

is waarom kinderen zo gek zijn van dinosaurussen.

What's the fascination?

Vanwaar de fascinatie?

And I usually just say,

Ik zeg dan meestal:

"Well, dinosaurs were big,

"Dinosaurussen waren groot,

anders en weg."

different and gone."

Ze zijn allemaal verdwenen.

They're all gone.

Well that's not true,

Dat is niet waar,

but we'll get to the goose in a minute.

maar daar komen we straks wel aan.

Maar dat is het thema:

So that's sort of the theme:

big, different and gone.

"Groot, anders en weg."

The title of my talk:

De titel van mijn verhaal:

Shape-shifting Dinosaurs:

'Gedaanteverwisselende Dinosaurussen:

The cause of a premature extinction.

De Oorzaak van een Voortijdig Uitsterven.'

Ik ga ervan uit dat we ons de dinosaurussen herinneren.

Now I assume that we remember dinosaurs.

Er zijn heel veel verschillende vormen.

And there's lots of different shapes.

Veel verschillende soorten.

Lots of different kinds.

A long time ago,

Een lange tijd geleden,

back in the early 1900s, museums were out looking for dinosaurs.

in de vroege jaren 1900

waren musea op zoek naar dinosaurussen.

Ze gingen erop uit en verzamelden ze.

They went out and gathered them up.

And this is an interesting story.

Dit is een interessant verhaal.

Ieder museum wilde er graag eentje hebben die een beetje groter

Every museum wanted a little bigger or better one than anybody else had.

of beter was dan die van de andere.

So if the museum in Toronto went out and collected a Tyrannosaur, a big one,

Dus als het museum in Toronto

een grote Tyrannosaurus tentoonstelde,

wilde het museum in Ottawa een grotere

then the museum in Ottawa wanted a bigger one, and a better one.

en betere.

Zo ging het overal.

And that happened for all museums.

So everyone was out looking for all these bigger and better dinosaurs.

Iedereen was op zoek

naar grotere en betere dinosaurussen.

Dit was in de vroege jaren 1900.

And this was in the early 1900s.

By about 1970,

Rond 1970,

begonnen sommige wetenschappers

some scientists were sitting around and they thought, "What in the world --

zich af te vragen: "Hoe kan dat?

Look at these dinosaurs, they're all big.

Kijk naar deze dinosaurussen.

Ze zijn allemaal groot.

Waar zijn dan de kleintjes?"

Where are all the little ones?"

(Laughter)

And they thought about it and they even wrote papers about it:

Ze dachten erover na,

schreven er zelfs papers over:

"Where are the little dinosaurs?"

"Waar zijn de kleine dinosaurussen?"

(Laughter)

(Gelach)

Ga eens in een museum kijken

Well, go to a museum, you'll see,

see how many baby dinosaurs there are.

hoe veel babydinosaurussen er zijn.

People assumed -- and this was actually a problem --

Mensen veronderstelden - en dit was eigenlijk het probleem -

people assumed that if they had little dinosaurs,

mensen dachten dat

kleine dinosaurussen,

jonge dinosaurussen

if they had juvenile dinosaurs, they'd be easy to identify.

gemakkelijk te identificeren zouden zijn.

You'd have a big dinosaur and a littler dinosaur.

Je zou dan een grote dinosaurus

en een kleinere dinosaurus hebben.

(Laughter)

Maar ze hadden alleen maar grote dinosaurussen.

But all they had were big dinosaurs.

Het komt door een paar dingen.

And it comes down to a couple of things.

First off, scientists have egos,

Ten eerste, wetenschappers hebben ego's.

Wetenschappers geven dinosaurussen graag een naam.

and scientists like to name dinosaurs.

They like to name anything.

Ze vinden het leuk om iets te benoemen.

Everybody likes to have their own animal that they named.

Iedereen houdt ervan een dier zijn naam te hebben gegeven.

(Gelach)

(Laughter)

Elke keer dat ze iets vonden dat er een beetje anders uitzag,

And so every time they found something that looked a little different,

noemden ze het iets anders.

they named it something different.

And what happened, of course,

Daardoor hebben we nu natuurlijk

is we ended up with a whole bunch of different dinosaurs.

massa's verschillende dinosaurussen.

In 1975,

In 1975

ging er bij iemand een lampje branden.

a light went on in somebody's head.

Dr. Peter Dodson

Dr. Peter Dodson at the University of Pennsylvania

aan de Universiteit van Pennsylvania

realiseerde zich

actually realized that dinosaurs grew kind of like birds do,

dat dinosauriërs

een beetje zoals vogels groeiden.

which is different than the way reptiles grow.

Dat verschilt

van de manier waarop reptielen groeien.

And in fact,

In feite

he used the cassowary as an example.

gebruikte hij de kasuaris als voorbeeld.

And it's kind of cool -- if you look at the cassowary,

Dat is wel cool - als je naar de kasuaris kijkt,

or any of the birds that have crests on their heads,

of enige andere vogels met een kam,

they grow to about 80 percent adult size before the crest starts to grow.

dan groeien ze

tot ongeveer 80 procent van de volwassen grootte

voor de kam begint te groeien.

Denk daar even over na.

Now think about that.

They're basically retaining their juvenile characteristics

In principe behouden ze hun juveniele kenmerken

very late in what we call ontogeny.

tot zeer laat in wat wij de ontogenie noemen.

So allometric cranial ontogeny is relative skull growth.

Allometrische craniale ontogenie

is relatieve schedelgroei.

So you can see that if you actually found one that was 80 percent grown

Als je er dus

een vindt

die 80 procent volgroeid is,

and you didn't know that it was going to grow up to a cassowary,

en je wist niet dat het een kasuaris zou worden,

dan zou je denken dat ze twee verschillende dieren waren.

you would think they were two different animals.

So this was a problem,

Dit was een probleem,

and Peter Dodson pointed this out using some duck-billed dinosaurs

en Peter Dodson maakte het duidelijk

aan de hand van enkele eendenbekdinosaurussen,

toen nog Hypacrosaurus genoemd.

then called Hypacrosaurus.

And he showed that if you were to take a baby and an adult

Hij ging uit

van een baby en een volwassen dier

and make an average of what it should look like,

en maakte een gemiddelde van hoe het er zou moeten uitzien,

als het zich lineair zou ontwikkelen.

if it grew in sort of a linear fashion,

Het zou een kam hebben

it would have a crest about half the size of the adult.

van de halve grootte als van de volwassene.

But the actual subadult at 65 percent had no crest at all.

De werkelijke halfwas

had echter bij 65 procent ontwikkeling

nog helemaal geen kam.

So this was interesting.

Dit was interessant.

So this is where people went astray again.

Dit is waar

ze weer de mist ingingen.

I mean, if they'd have just taken that,

Als ze Peter Dodsons werk

hadden verder gezet

taken Peter Dodson's work, and gone on with that,

dan zouden we een stuk minder dinosaurussen

then we would have a lot less dinosaurs than we have.

hebben.

But scientists have egos; they like to name things.

Maar wetenschappers hebben ego's.

Ze vinden het leuk om dingen te benoemen.

And so they went on naming dinosaurs because they were different.

Ze bleven dinosaurussen benoemen

omdat ze anders waren.

Now we have a way of actually testing

Nu hebben we een manier om daadwerkelijk te testen

om te zien of een dinosaurus, of een ander dier,

to see whether a dinosaur, or any animal, is a young one or an older one.

een jong of een ouder dier is.

And that's by actually cutting into their bones.

Door hun botten open te zagen.

Maar de botten van een dinosaurus openzagen

But cutting into the bones of a dinosaur is hard to do, as you can imagine,

valt niet mee, zoals je je kan voorstellen.

because in museums, bones are precious.

Voor musea

zijn botten kostbaar.

In een museum dragen ze er heel goed zorg voor.

You go into a museum, and they take really good care of them.

They put them in foam, little containers.

Ze bewaren ze in schuim in kleine containers.

Ze worden er erg goed verzorgd.

They're very well taken care of.

Ze vind het niet leuk als je komt vragen

They don't like it if you come in and want to saw them open and look inside.

om ze open te zagen om er een kijkje in te nemen.

(Gelach)

(Laughter)

So they don't normally let you do that.

Normaal gesproken laten ze dat niet toe.

(Laughter)

Maar ik heb zelf een museum

But I have a museum and I collect dinosaurs

en ik verzamel dinosaurussen.

Ik kan de mijne dus openzagen.

and I can saw mine open.

Dat doe ik dan ook.

So that's what I do.

(Applaus)

(Applause)

Als je een jonge dinosaurus opensnijdt,

So if you cut open a little dinosaur,

it's very spongy inside, like A.

is de binnenkant zeer sponsachtig, zoals A.

De botten van een oudere dinosaurus

And if you cut into an older dinosaur, it's very massive.

zijn erg massief.

You can tell it's mature bone.

Je kan zien dat het volwassen bot is.

Het is heel makkelijk om ze uit elkaar te houden.

So it's real easy to tell them apart.

So what I want to do is show you these.

Ik wil

je deze nog laten zien.

In North America in the northern plains of the United States

In Noord-Amerika in de Noordelijke Vlakten van de Verenigde Staten

and the southern plains of Alberta and Saskatchewan,

en de Zuidelijke Vlakten van Alberta en Saskatchewan,

there's this unit of rock called the Hell Creek Formation

vind je dit rotsmassief, de Hell Creek Formation.

Daar vind je de laatste dinosauriërs die op aarde leefden.

that produces the last dinosaurs that lived on Earth.

12 ervan

And there are 12 of them that everyone recognizes --

kent iedereen -

I mean the 12 primary dinosaurs that went extinct.

Ik bedoel de 12 primaire dinosaurussen

die uitgestorven zijn.

And so we will evaluate them.

Die zullen we evalueren.

Dat is wat ik heb gedaan.

And that's sort of what I've been doing.

Mijn studenten, mijn staf

So my students, my staff, we've been cutting them open.

hebben ze opengezaagd.

Zoals je je kunt voorstellen,

Now as you can imagine, cutting open a leg bone is one thing,

is het openzagen van een beenbot een ding,

but when you go to a museum

maar als je naar een museum gaat

en zegt: "Mag ik

and say, "You don't mind if I cut open your dinosaur's skull, do you?"

die dinoschedel openzagen?",

they say, "Go away."

zeggen ze: "Daar is de deur."

(Laughter)

(Gelach)

Hier zijn 12 dinosaurussen.

So here are 12 dinosaurs.

And we want to look at these three first.

We gaan de eerste drie bekijken.

Ze heten Pachycephalosaurussen.

So these are dinosaurs that are called Pachycephalosaurus.

Iedereen weet

And everybody knows that these three animals are related.

dat deze drie dieren verwant zijn.

We veronderstelden

And the assumption is that they're related like cousins or whatever.

een beetje

als neven of zoiets van elkaar.

But no one ever considered that they might be more closely related.

Maar niemand heeft er ooit aan gedacht

dat ze misschien nauwer verwant zouden zijn.

Mensen keken

In other words,

people looked at them and they saw the differences.

vooral naar de verschillen.

And you all know that if you are going to determine

Je weet allemaal

dat als je de verwantschap

whether you're related to your brother or your sister,

met je broer of je zus wil vaststellen,

je dat niet kunt doen door te kijken naar de verschillen.

you can't do it by looking at differences.

You can only determine relatedness by looking for similarities.

Dat gaat alleen

door te kijken naar overeenkomsten.

So people were looking at these

Mensen hadden het

and they were talking about how different they are.

er alleen over hoe verschillend ze zijn.

Pachycephalosaurus has a big, thick dome on its head,

Pachycephalosaurus heeft een grote, dikke bult op zijn kop,

een paar kleine bultjes op de achterkant ervan

and it's got some little bumps on the back of its head,

en ook een bos knoestige dingen op het einde van zijn neus.

and it's got a bunch of gnarly things on the end of its nose.

Stygimoloch, een andere dinosaurus

And then Stygimoloch, another dinosaur from the same age, lived at the same time,

uit hetzelfde tijdperk, leefde in dezelfde tijd.

has spikes sticking out the back of its head.

Hij heeft uitsteeksels aan de achterkant van zijn kop.

Het heeft een erg kleine bult

It's got a little, tiny dome,

en nog een bos knoestige dingen op zijn neus.

and it's got a bunch of gnarly stuff on its nose.

And then there's this thing called Dracorex hogwartsia.

Dan heb je nog Dracorex,

Zweinsteins Oog.

Raad eens waar dat vandaan kwam? Dragon.

Guess where that came from?

Dragon.

Hier is een dinosaurus

So here's a dinosaur that has spikes sticking out of its head,

met wat uitsteeksels op zijn kop, geen bult

no dome and gnarly stuff on its nose.

en knoestige dingen op zijn neus.

Nobody noticed the gnarly stuff sort of looked alike.

Niemand had opgemerkt dat dat knoestige spul op elkaar leek.

Maar ze keken naar deze drie

But they did look at these three

and they said, "These are three different dinosaurs,

en zeiden: "Dat zijn drie verschillende dinosaurussen,

en Dracorex is waarschijnlijk de meest primitieve ervan.

and Dracorex is probably the most primitive of them.

En de andere is dan weer primitiever dan de andere.

And the other one is more primitive than the other."

Het is me onduidelijk

It's unclear to me how they actually sorted these three of them out.

hoe ze deze drie eigenlijk uit elkaar hielden.

But if you line them up,

Maar als je die drie schedels

if you just take those three skulls and just line them up,

gewoon achter elkaar legt,

they line up like this.

ziet het er zo uit.

Dracorex is the littlest one,

Dracorex is de kleinste,

Stygimoloch is the middle-size one,

Stygimoloch de middelste en

Pachycephalosaurus de grootste.

Pachycephalosaurus is the largest one.

And one would think, that should give me a clue.

Je zou denken

dat dat je een aanwijzing zou geven.

(Laughter)

(Gelach)

But it didn't give them a clue.

Maar het gaf ze geen aanwijzing.

(Laughter)

Because, well we know why.

Wij weten ook waarom.

Scientists like to name things.

Wetenschappers vinden het leuk om dingen te benoemen.

Toen we Dracorex

So if we cut open Dracorex --

opensneden -

I cut open our Dracorex --

ik sneed onze Dracorex open -

and look, it was spongy inside, really spongy inside.

was hij van binnen sponsachtig,

werkelijk sponsachtig.

I mean, it is a juvenile and it's growing really fast.

Het is een jong

en het groeit snel.

Hij wordt groter.

So it is going to get bigger.

Bij Stygimoloch

If you cut open Stygimoloch, it is doing the same thing.

zie je hetzelfde.

The dome, that little dome, is growing really fast.

De bult, die kleine bult,

groeit echt snel.

It's inflating very fast.

Hij wordt zeer snel groter.

What's interesting is the spike on the back of the Dracorex

Interessant is ook dat de piek op de achterkant van de Dracorex

zeer snel groeide.

was growing very fast as well.

De pieken op de achterzijde van de Stygimoloch

The spikes on the back of the Stygimoloch are actually resorbing,

worden eigenlijk geresorbeerd,

which means they're getting smaller as that dome is getting bigger.

wat betekent dat ze steeds kleiner worden

terwijl die bult steeds groter wordt.

And if we look at Pachycephalosaurus,

Pachycephalosaurus heeft

Pachycephalosaurus has a solid dome

een stevige bult

and its little bumps on the back of its head were also resorbing.

en de kleine oneffenheden op de achterkant van de kop

worden ook geresorbeerd.

So just with these three dinosaurs,

Met deze drie dinosaurussen

kan je als wetenschapper

as a scientist, we can easily hypothesize

gemakkelijk veronderstellen

that it is just a growth series of the same animal.

dat het gewoon een groeireeks

van hetzelfde dier is.

Wat natuurlijk betekent dat

Which of course means

dat Stygimoloch en Dracorex

that Stygimoloch and Dracorex are extinct.

zijn uitgestorven.

(Laughter)

(Gelach)

OK.

Oké.

(Laughter)

Wat natuurlijk betekent dat

Which of course means we have 10 primary dinosaurs to deal with.

we nog 10 primaire dinosaurussen hebben te behandelen.

So a colleague of mine at Berkeley -- he and I were looking at Triceratops.

Met een collega in Berkeley

was ik op zoek naar Triceratops.

And before the year 2000 --

Voor 2000 -

now remember, Triceratops was first found in the 1800s --

bedenk dat de eerste Triceratops

in de jaren 1800 werd gevonden -

before 2000, no one had ever seen a juvenile Triceratops.

vóór 2000, had niemand ooit

een jonge Triceratops gezien.

There's a Triceratops in every museum in the world,

Er is een Triceratops in elk museum in de wereld,

maar niemand had ooit een jonkie gevonden.

but no one had ever collected a juvenile.

We weten waarom, toch?

And we know why, right?

Want iedereen wil een grote.

Because everybody wants to have a big one.

Iedereen had dus een grote.

So everyone had a big one.

We gingen erop uit, verzamelden een hoop dingen

So we went out and collected a whole bunch of stuff

en vonden een heleboel kleintjes.

and we found a whole bunch of little ones.

Ze zijn overal. Je struikelt erover.

They're everywhere, they're all over the place.

So we have a whole bunch of them at our museum.

We hebben er dus een hele hoop van in ons museum.

(Gelach)

(Laughter)

And everybody says it's because I have a little museum.

Iedereen zegt dat het komt omdat ik een klein museum heb.

In een klein museum heb je kleine dinosaurussen.

When you have a little museum, you have little dinosaurs.

(Gelach)

(Laughter)

Je kan de Triceratops

If you look at the Triceratops,

you can see it's changing, it's shape-shifting.

zien veranderen, hij ondergaat een gedaanteverwisseling.

Terwijl de jongeren opgroeien,

As the juveniles are growing up, their horns actually curve backwards.

buigen hun hoorns naar achteren.

Als ze ouder worden,

And then as they get older, the horns grow forward.

groeien de horens naar voren.

Dat is nogal cool.

And that's pretty cool.

If you look along the edge of the frill,

Langs de rand van de kraag

they have these little triangular bones that actually grow big as triangles

hebben ze kleine driehoekige botten

die tot grote driehoeken uitgroeien

en dan plat tegen de kraag gaan liggen

and then they flatten against the frill

pretty much like the spikes do on the Pachycephalosaurs.

bijna zoals de pieken

van de Pachycephalosaurussen.

And then, because the juveniles are in my collection,

Omdat ik de jongen in mijn collectie had,

I cut them open ...

zaagde ik ze open

(Laughter)

om ze binnenin te bekijken.

and look inside.

And the little one is really spongy.

De kleine is echt sponsachtig.

And the middle-size one is really spongy.

Ook de middelmaat is sponsachtig.

But what was interesting was the adult Triceratops was also spongy.

Maar het interessante was

dat de volwassen Triceratops ook sponsachtig was.

And this is a skull that is two meters long.

Deze schedel is twee meter lang.

Het is een grote schedel.

It's a big skull.

Maar er is nog een dinosaurus

But there's another dinosaur that is found in this formation

in deze formatie te vinden

that looks like a Triceratops, except it's bigger,

die lijkt op een Triceratops, behalve dat hij groter is.

De Torosaurus.

and it's called Torosaurus.

De Torosaurus

And Torosaurus, when we cut into it, has mature bone.

heeft volwassen botten.

But it's got these big holes in its shield.

Maar hij heeft grote gaten in zijn schild.

And everybody says,

Iedereen zegt: "Een Triceratops en een Torosaurus

"A Triceratops and a Torosaurus can't possibly be the same animal

kunnen onmogelijk hetzelfde dier zijn

because one of them's bigger than the other one."

omdat de ene groter is dan de andere."

(Gelach)

(Laughter)

"And it has holes in its frill."

"En hij heeft gaten in zijn kraag."

Ik zei: "Hebben we ook jeugdige Torosaurussen?"

And I said, "Well do we have any juvenile Torosauruses?"

Ze zeiden: "Nee,

And they said, "Well, no, but it has holes in its frill."

maar hij heeft gaten in zijn kraag."

So one of my graduate students, John Scannella,

Een van mijn studenten, John Scannella,

doorliep onze hele collectie

looked through our whole collection

and he actually discovered that the hole starting to form in Triceratops

en ontdekte

dat de gaten zich beginnen te vormen

bij de Triceratops

en natuurlijk helemaal open zijn bij de Torosaurus -

and, of course it's open, in Torosaurus --

zo vond hij de overgangen

so he found the transitional ones between Triceratops and Torosaurus,

tussen de Triceratops en de Torosaurus.

Cool is dat.

which was pretty cool.

So now we know that Torosaurus is actually a grown-up Triceratops.

We weten nu

dat de Torosaurus

eigenlijk een volwassen Triceratops is.

Als we dinosaurussen benoemen,

Now when we name dinosaurs,

als we eender wat benoemen,

when we name anything, the original name gets to stick

blijft de oorspronkelijke naam bewaard

and the second name is thrown out.

De tweede naam schaffen we af.

Torosaurus is uitgestorven.

So Torosaurus is extinct.

Als je het nieuws gehoord over de Triceratops,

Triceratops, if you've heard the news, a lot of the newscasters got it all wrong.

hebben veel nieuwslezers het helemaal mis.

They thought Torosaurus should be kept and Triceratops thrown out,

Ze dachten dat Torosaurus zou bewaard blijven en Triceratops eruit gegooid,

maar dat zal niet gebeuren.

but that's not going to happen.

(Laughter)

(Gelach)

All right, so we can do this with a bunch of dinosaurs.

We kunnen dit doen met een hoop dinosaurussen.

I mean, here's Edmontosaurus

Hier is Edmontosaurus

and Anatotitan.

en Anatotitan.

Anatotitan: giant duck.

Anatotitan: reusachtige eend.

It's a giant duck-bill dinosaur.

Het is een gigantische eendenbekdinosaurus.

Hier is er nog een.

Here's another one.

So we look at the bone histology.

De bot-histologie

vertelt ons

The bone histology tells us that Edmontosaurus is a juvenile,

dat Edmontosaurus een jonge,

of hoogstens een subvolwassene is.

or at least a subadult,

and the other one is an adult, and we have an ontogeny.

De andere is een volwassene

en we hebben een ontogenie.

Daar gaat Anatotitan.

And we get rid of Anatotitan.

We kunnen daarmee blijven doorgaan.

So we can just keep doing this.

And the last one is T. Rex.

De laatste

is T. Rex.

So there's these two dinosaurs, T. Rex and Nanotyrannus.

We kennen twee dinosaurussen:

T. Rex en Nanotyrannus.

(Laughter)

(Gelach)

Je stelt je daar toch vragen bij.

Again, it makes you wonder.

(Laughter)

(Gelach)

Maar ze hadden een goede vraag.

But they had a good question.

Ze keken naar ze

They were looking at them and they said, "One's got 17 teeth,

en zeiden: "De een heeft 17 tanden en de grootste 12 tanden.

and the biggest one's got 12 teeth.

Dat slaat nergens op,

And that doesn't make any sense at all,

want we kennen geen dinosaurussen

because we don't know of any dinosaurs that gain teeth as they get older.

die tanden bijkrijgen als ze ouder worden.

So it must be true --

Het moeten wel

verschillende soorten zijn."

they must be different."

So we cut into them.

Dus maar weer openzagen.

En ja hoor,

And sure enough, Nanotyrannus has juvenile bone

Nanotyrannus heeft juveniel bot

and the bigger one has more mature bone.

en de grotere meer volwassen bot.

Het lijkt wel of hij nog groter kan worden.

It looks like it could still get bigger.

In ons Museum van de Rocky Mountains

And at the Museum of the Rockies where we work,

heb ik vier T. Rexen.

I have four T. rexes, so I can cut a whole bunch of them.

Ik mag er dus een hele hoop van openzagen.

Maar dat hoefde niet echt,

But I didn't have to cut any of them really,

because I just lined up their jaws

omdat ik hun kaken achter elkaar legde.

and it turned out the biggest one had 12 teeth

Het bleek dat de grootste 12 tanden heeft,

and the next smallest one had 13

de volgende kleinste 13

and the next smallest had 14.

en de volgende kleinste 14.

En natuurlijk heeft Nano er 17.

And of course, Nano has 17.

In andere collecties

And we just went out and looked at other people's collections

vonden we er een met 15 tanden.

and we found one that has sort of 15 teeth.

So again, real easy to say

Duidelijk dat Nanotyrannus

that Tyrannosaurus ontogeny included Nanotyrannus,

in de Tyrannosaurusontogenie

thuishoorde.

and therefore we can take out another dinosaur.

Weer een dinosaurus minder.

(Laughter)

(Gelach)

Aan het einde van het Krijt

So when it comes down to our end Cretaceous,

hebben we er

we have seven left.

dus nog 7 over.

Dat is een goed aantal.

And that's a good number.

That's a good number to go extinct, I think.

Een goed aantal om uit te sterven, denk ik.

Now as you can imagine,

Je kunt je voorstellen

this is not very popular with fourth-graders.

dat dit niet erg populair is bij de vierdeklassers.

(Laughter)

Vierdeklassers houden van hun dinosaurussen,

Fourth-graders love their dinosaurs, they memorize them.

ze leren ze van buiten.

Ze zijn hier niet blij mee.

And they're not happy with this.

(Gelach)

(Laughter)

Heel hartelijk bedankt.

Thank you very much.

(Applause)

(Applaus)