Sara Lewis: The loves and lies of fireflies

Vertaald door: Rosanne Klaver Nagekeken door: Peter van de Ven

As a scientist, and also as a human being,

Als wetenschapper, en ook als mens,

I've been trying to make myself

probeer ik mezelf open te stellen

susceptible to wonder.

voor verwondering.

I think Jason Webley last night called it

Volgens mij noemde Jason Webley het gisteravond

"conspiring to be part of the magic."

"samenzweren om deel te zijn van de magie."

So it's fortunate that my career as a biologist

Het komt dus goed uit dat mijn carrière als bioloog

lets me dive deeply into the lives

me de kans geeft diep in de levens te duiken

of some truly wondrous creatures

van enkele wonderbaarlijke wezens

that share our planet:

met wie we onze planeet delen:

fireflies.

vuurvliegjes.

Now, for many of you, I know that fireflies

Voor velen van jullie

might conjure up some really great memories:

zullen vuurvliegjes heel mooie herinneringen oproepen:

childhood, summertime,

kinderjaren, zomer,

even other TED Talks.

zelfs andere TED Talks.

Maybe something like this.

Misschien zoiets als dit.

My seduction into the world of fireflies

Ik raakte voor het eerst geïnteresseerd in vuurvliegjes

began when I was back in graduate school.

toen ik nog studeerde.

One evening, I was sitting out in my backyard

Op een avond zat ik in mijn achtertuin

in North Carolina,

in North Carolina,

and suddenly, these silent sparks

toen er plotseling overal om mij heen

rose up all around me,

geluidloze vonkjes opstegen.

and I began to wonder:

Ik vroeg me af,

How do these creatures make light,

hoe maken deze beestjes licht?

and what's with all this flashing?

En hoe zit het met al dat geflits?

Are they talking to one another?

Praten ze met elkaar?

And what happens after the lights go out?

En wat gebeurt er als het licht uitgaat?

I've been lucky enough to answer

Ik heb een aantal van deze vragen kunnen beantwoorden

some of these questions

as I've explored this nocturnal world.

in mijn onderzoek naar deze nachtelijke wereld.

Now if you've ever seen

Als je ooit vuurvliegjes hebt gezien

or even heard about fireflies,

of van vuurvliegjes hebt gehoord,

then you'll know how magically they can transform

dan weet je hoe ze op magische wijze een alledaags landschap kunnen veranderen

our everyday landscape into something

in iets hemels en bovenaards.

ethereal and otherworldly,

and this happens around the globe,

Dit komt over de hele wereld voor,

like this hillside in the Smoky Mountains

zoals op deze heuvel in de Smoky Mountains

that I saw transformed into a living cascade of light

die ik zag veranderen in een levende waterval van licht

by the eerie glows of these blue ghost fireflies,

door de spookachtige gloed van deze 'blue ghost' vuurvliegjes.

or a roadside river that I visited in Japan

Of een rivier langs een weg in Japan

as it was giving birth to the slow, floating flashes

die het leven schenkt aan de trage, drijvende flitsen

of these Genji fireflies,

van deze Genji vuurvliegjes.

or in Malaysia, the mangrove trees

Of in Maleisië,

waar ik 's nachts mangrovebomen zag bloeien.

that I watched blossom nightly

not with flowers

Niet met bloemen,

but with the lights of a thousand — (Bleep! Bleep!) — fireflies,

maar met de lichtjes van duizenden -- bliep! bliep! -- vuurvliegjes

all blinking together

die wonderbaarlijk synchroon samen knipperden.

in stunning synchrony.

These luminous landscapes

Deze lichtgevende landschappen

still fill me with wonder,

vervullen me nog steeds met verwondering.

and they keep me connected to the magic

Ze houden me in contact

met de magie van de natuurlijke wereld.

of the natural world.

And I find it amazing that they're created

Ik vind het verbazingwekkend

by these tiny insects.

dat ze worden gemaakt door deze kleine insecten.

In person, fireflies are charming.

Van dichtbij zijn vuurvliegjes betoverend.

They're charismatic.

Ze zijn charismatisch.

They've been celebrated in art

Ze worden al eeuwen geprezen in de kunsten en in poëzie.

and in poetry for centuries.

As I've traveled around the world,

Tijdens mijn reizen

I've met many thoughtful people

heb ik veel mensen ontmoet

who have told me that God put fireflies on Earth

die me vertelden dat God de vuurvliegjes heeft geschapen

for humans to enjoy.

voor het genot van de mens.

Other creatures can enjoy them too.

Andere wezens kunnen ook plezier van ze hebben.

I think these graceful insects are truly miraculous

Ik vind dat deze elegante insecten werkelijk wonderbaarlijk zijn,

because they so beautifully illuminate

omdat ze zo mooi een licht werpen

the creative improvisation of evolution.

op de vindingrijke improvisatie van de evolutie.

They've been shaped by two powerful

Ze zijn gevormd door twee sterke evolutionaire krachten:

evolutionary forces:

natural selection, the struggle for survival,

natuurlijke selectie, de strijd om te overleven,

and sexual selection,

en seksuele selectie,

the struggle for reproductive opportunity.

de strijd om voortplantingskansen.

As a firefly junkie, the past 20 years

Voor een vuurvliegjesverslaafde

zijn de afgelopen 20 jaar een behoorlijk spannende tijd geweest.

have been quite an exciting ride.

Together with my students at Tufts University

Samen met mijn studenten van de Tufts University

and other colleagues,

en andere collega's

we've made lots of new discoveries about fireflies:

hebben we veel nieuwe ontdekkingen over vuurvliegjes gedaan:

their courtship and sex lives,

hun baltsgedrag en seksleven,

their treachery and murder.

hun daden van verraad en moord.

So today I'd like to share with you

Vandaag wil ik een paar verhalen met jullie delen

just a couple of tales that we've brought back

die we hebben verzameld tijdens onze gezamenlijke avonturen

from our collective adventures

into this hidden world.

in deze verborgen wereld.

Fireflies belong to a very beautiful

Vuurvliegjes behoren tot een erg mooie

and diverse group of insects, the beetles.

en diverse groep insecten:

kevers.

Worldwide, there are more than 2,000 firefly species,

Wereldwijd bestaan er meer dan 2.000 soorten vuurvliegjes.

and these have evolved remarkably diverse

Zij hebben bijzonder uiteenlopende paringssignalen ontwikkeld,

courtship signals,

dat wil zeggen, verschillende manieren om een partner te vinden.

that is, different ways to find and attract mates.

Around 150 million years ago,

Ongeveer 150 miljoen jaar geleden

the very first fireflies probably looked like this.

zagen de allereerste vuurvliegjes er vermoedelijk zo uit.

They flew during the daytime

Ze vlogen overdag

and they didn't light up.

en ze gaven geen licht.

Instead, males used their fantastic antennae

In plaats daarvan gebruikten de mannetjes hun fantastische antennes

to sniff out perfumes given off by their females.

om de geur van hun vrouwtjes op te pikken.

In other fireflies, it's only the females who light up.

Bij andere vuurvliegjes geven alleen de vrouwtjes licht.

They are attractively plump and wingless,

Ze zijn aantrekkelijk mollig en hebben geen vleugels.

so every night, they climb up onto perches

Elke avond klimmen ze naar een hoge plek

and they glow brightly for hours

waar ze urenlang een heldere gloed afgeven

to attract their flying but unlit males.

om vliegende, maar onverlichte, mannetjes aan te trekken.

In still other fireflies, both sexes

Bij wéér andere vuurvliegjes gebruiken beide geslachten

use quick, bright flashes to find their mates.

snelle, heldere flitsen om een partner te vinden.

Here in North America,

Hier in Noord-Amerika

we have more than 100 different kinds of firefly

zijn er meer dan honderd verschillende soorten vuurvliegjes

that have the remarkable ability to shine energy

die de bijzondere gave hebben

om hun lichaamsenergie uit te stralen

out from their bodies

in the form of light.

in de vorm van licht.

How do they do that?

Hoe doen ze dat?

It seems totally magical,

Het lijkt compleet magisch,

but these bioluminescent signals

maar deze bioluminescente signalen

arise from carefully orchestrated chemical reactions

komen voort uit zorgvuldig georkestreerde chemische reacties

that happen inside the firefly lantern.

in de vuurvliegjeslantaarn.

The main star is an enzyme called luciferase,

De hoofdrol is weggelegd voor een enzym genaamd luciferase,

which in the course of evolution

dat er in de loop van de evolutie in is geslaagd

has figured out a way to wrap its tiny arms

zijn kleine armpjes om een nog kleiner molecuul heen te slaan,

around an even smaller molecule called luciferin,

genaamd luciferin.

in the process getting it so excited

Daarbij raakt hij zo opgewonden

that it actually gives off light.

dat hij licht afgeeft.

Incredible.

Ongelooflijk.

But how could these bright lights

Hoe kan dit heldere licht

have benefited some proto-firefly?

een proto-vuurvliegje voordeel hebben geboden?

To answer this question, we need to flip back

Om deze vraag te beantwoorden, moeten we terugbladeren

in the family album to some baby pictures.

in het familiealbum naar wat babyfoto's.

Fireflies completely reinvent their bodies as they grow.

Vuurvliegjes vinden hun lichaam volledig opnieuw uit tijdens de groei.

They spend the vast majority of their lifetime,

Het grootste deel van hun leven --

up to two years,

tot twee jaar lang --

in this larval form.

brengen ze door als larve.

Their main goal here, like my teenagers,

Hun hoofddoel, net als mijn tieners,

is to eat and grow.

is eten en groeien.

And firefly light first originated

Het licht van vuurvliegjes ontstond

in these juveniles.

in deze jongen.

Every single firefly larva can light up,

Elke vuurvliegjeslarve kan oplichten,

even when their adults can't.

zelfs als hun volwassen vorm dat niet kan.

But what's the point

Wat heeft het voor zin om zo op te vallen?

to being so conspicuous?

Well, we know that these juveniles

We weten dat deze jongens

make nasty-tasting chemicals

vies smakende chemische stofjes aanmaken

that help them survive their extended childhood,

die ze helpen hun lange jeugd te overleven.

so we think these lights first evolved as a warning,

We denken dat deze lichten ontstonden als een waarschuwing,

a neon sign that says, "Toxic! Stay away!"

een neonbord waarop staat: 'Giftig! Blijf uit mijn buurt!'

to any would-be predators.

in de ogen van mogelijke roofdieren.

It took many millions of years

Het duurde vele miljoenen jaren

before these bright lights

voor deze heldere lichten

evolved into a smart communication tool

een slim communicatiemiddel waren geworden

that could be used not just to ward off potential predators

dat niet alleen kon worden gebruikt om roofdieren af te weren,

but to bring in potential mates.

maar ook om mogelijke partners te lokken.

Driven now by sexual selection,

Nu gedreven door seksuele selectie

some adult fireflies

ontwikkelden sommige volwassenen,

like this proud male

zoals dit trotse mannetje,

evolved a shiny new glow-in-the-dark lantern

een blinkend nieuwe lantaarn die licht geeft in het donker,

that would let them take courtship

zodat hun baltsgedrag

to a whole new level.

naar een hoger niveau werd getild.

These adults only live a few weeks,

Deze volwassen dieren leven maar een paar weken

and now they're single-mindedly focused on sex,

en zijn volledig gericht op seks,

that is, on propelling their genes

op het doorgeven van hun genen

into the next firefly generation.

aan de volgende generatie vuurvliegjes.

So we can follow this male out into the field

We kunnen dit mannetje volgen in het veld,

as he joins hundreds of other males

waar hij zich voegt bij honderden andere mannetjes

who are all showing off their new courtship signals.

die allemaal lopen te pronken met hun nieuwe baltssignalen.

It's amazing to think that the luminous displays

Het is verbazingwekkend

dat de lichtshow die wij zo bewonderen,

we admire

here and in fact everywhere around the world

hier en over de hele wereld,

are actually the silent love songs

in feite de geluidloze liefdesliedjes zijn

of male fireflies.

van mannelijke vuurvliegjes.

They're flying and flashing their hearts out.

Ze vliegen en flitsen dat het een aard heeft.

I still find it very romantic.

Ik vind het nog steeds heel romantisch.

But meanwhile, where are all the females?

Maar waar zijn ondertussen alle vrouwtjes?

Well, they're lounging down below

Zij hangen lager rond

surveying their options.

en bekijken hun mogelijkheden.

They have plenty of males to choose from,

Er is ruime keuze in mannetjes

and these females turn out to be very picky.

en deze vrouwtjes blijken ontzettend kieskeurig te zijn.

When a female sees a flash

Wanneer een vrouwtje een flits ziet

from an especially attractive male,

van een bijzonder aantrekkelijk mannetje,

she'll aim her lantern in his direction,

richt ze haar lantaarn in zijn richting

and give him a flash back.

en stuurt hem een flits terug.

It's her "come hither" sign.

Dat is haar 'kom naderbij'-teken.

So he flies closer and he flashes again.

Dus hij vliegt dichterbij en flitst nogmaals.

If she still likes him,

Als ze hem nog steeds leuk vindt, beginnen ze een gesprek.

they'll strike up a conversation.

These creatures speak their love

Deze wezens verklaren hun liefde

in the language of light.

in de taal van het licht.

So what exactly do these females consider sexy?

Wat vinden deze vrouwtjes nou precies sexy?

We decided to conduct some firefly opinion polls

We besloten wat opiniepeilingen te doen

to find out.

om daar achter te komen.

When we tested females using blinking LED lights,

Toen we knipperende LED-lichtjes op de vrouwtjes uitprobeerden,

we discovered they prefer males

ontdekten we dat ze een voorkeur hebben

voor mannetjes die langere flitsen geven.

who give longer-lasting flashes.

(Laughter) (Applause)

(Gelach) (Applaus)

I know you're wondering,

Je vraagt je vast af

what gives these males their sex appeal?

hoe de mannetjes aan hun sexappeal komen.

Now we get to see what happens

Nu krijgen we te zien wat er gebeurt

when the lights go out.

wanneer de lichten uitgaan.

The first thing we discovered

Het eerste wat we ontdekten

is that once a male and female hook up like this,

is dat wanneer een mannetje en een vrouwtje het aanleggen,

they stay together all night long,

ze de hele nacht bij elkaar blijven.

and when we looked inside

Toen we binnenin gingen kijken om te zien wat er gebeurde,

to see what might be happening,

we discovered a surprising new twist

ontdekten we iets verrassends

to firefly sex.

over vuurvliegjesseks.

While they're mating,

Terwijl ze paren

the male is busy giving the female

geeft het mannetje het vrouwtje

not just his sperm

niet alleen zijn sperma,

but also a nutrient-filled package

maar ook een pakketje gevuld met voedingsstoffen,

called a nuptial gift.

dat een bruidsgeschenk wordt genoemd.

We can zoom in to look more closely

We kunnen inzoomen en dieper in dit parende stel kijken.

inside this mating pair.

We can actually see the gift —

We kunnen het geschenk zien -- hier in het rood aangegeven --

it's shown here in red —

as it's being passed from the male to the female.

terwijl het wordt overgegeven van het mannetje naar het vrouwtje.

What makes this gift so valuable

Wat dit geschenk zo waardevol maakt,

is that it's packed with protein

is dat het vol zit met eiwitten

that the female will use to provision her eggs.

dat het vrouwtje zal gebruiken om haar eitjes mee te voorzien.

So females are keeping their eyes on this prize

Dit is dus waar het de vrouwtjes om te doen is

as they size up potential mates.

wanneer ze potentiële partners de maat nemen.

We discovered that females use male flash signals

We ontdekten dat vrouwtjes de flitssignalen gebruiken

to try to predict which males

om te voorspellen welke mannetjes de grootste geschenken te bieden hebben,

have the biggest gifts to offer,

because this bling helps the female lay more eggs

omdat deze 'bling' de vrouwtjes in staat stelt meer eitjes te leggen

and ultimately launch more of her own offspring

en uiteindelijk meer eigen kroost

into the next generation.

de volgende generatie in te sturen.

So it's not all sweetness and light.

Het is niet een en al beminnelijkheid.

Firefly romance is risky.

Vuurvliegjesromantiek is riskant.

For the most part, these adult fireflies

De meeste volwassen vuurvliegjes worden niet opgegeten,

don't get eaten because like their juveniles

omdat ze, net als hun jeugdige versies, giftige stoffen kunnen maken

they can manufacture toxins that are repellent

die vogels en andere insecteneters afstoten.

to birds and other insectivores,

but somewhere along the line,

Maar ergens onderweg

one particular group of fireflies

is een specifieke groep vuurvliegjes

somehow lost the metabolic machinery

op de een of andere manier het stofwisselingsmechanisme verloren

needed to make their own protective toxins.

dat ze nodig hebben om beschermingsgif te maken.

This evolutionary flaw,

Deze evolutionaire fout,

which was discovered by my colleague Tom Eisner,

die is ontdekt door mijn collega Tom Eisner,

has driven these fireflies

heeft ertoe geleid dat deze vuurvliegjes

to take their bright lights out into the night

hun heldere lichtjes mee de nacht in nemen

with treacherous intent.

met kwade bedoelingen.

Dubbed "femme fatales"

Deze 'femme fatales',

by Jim Lloyd, another colleague,

zo genoemd door Jim Lloyd, een andere collega,

these females have figured out how to target

hebben een manier gevonden

the males of other firefly species.

om de mannetjes van andere vuurvliegjessoorten te misleiden.

So the hunt begins with the predator —

De jacht begint met het roofdier.

she's shown here in the lower left —

Zij is hier linksonder te zien.

where she's sitting quietly

Ze zit stilletjes

and eavesdropping on the courtship conversation

de baltsgesprekken van haar beoogde prooi

of her intended prey,

af te luisteren.

and here's how it might go.

Zo zou het kunnen gaan.

First the prey male flashes, "Do you love me?"

Eerst flitst het prooimannetje: "Hou je van me?"

His own female responds, "Maybe."

Zijn eigen vrouwtje antwoordt: "Misschien."

So then he flashes again.

En dus flitst hij opnieuw.

But this time, the predator sneaks in a reply

Maar deze keer geeft het roofdier een antwoord

that cleverly mimics exactly what the other female just said.

dat precies lijkt op wat het andere vrouwtje net heeft gezegd.

She's not looking for love: she's looking for toxins.

Ze is niet op zoek naar de liefde; ze is op zoek naar gifstoffen.

If she's good, she can lure this male close enough

Als ze goed is, kan ze zo het mannetje voldoende dichtbij lokken

to reach out and grab him,

om hem te grijpen.

and he's not just a light snack.

Hij is niet slechts een licht hapje.

Over the next hour, she slowly

Gedurende het volgende uur

zuigt ze langzaam al het bloed uit dit mannetje

exsanguinates this male

leaving behind just some gory remains.

en blijven er alleen wat bloederige resten over.

Unable to make their own toxins,

Omdat ze zelf geen gifstoffen kunnen maken,

these females resort to drinking the blood

nemen deze vrouwtjes hun toevlucht

tot het drinken van het bloed van andere vuurvliegjes

of other fireflies to get these protective chemicals.

om deze beschermende stoffen binnen te krijgen.

So a firefly vampire,

Een vuurvliegjesvampier dus,

brought to you by natural selection.

mogelijk gemaakt door natuurlijke selectie.

We still have a lot to learn about fireflies,

Er is nog veel dat we niet weten over vuurvliegjes,

but it looks like many stories will remain untold,

maar het lijkt erop dat veel verhalen nooit verteld zullen worden,

because around the world, firefly populations

want vuurvliegjespopulaties over de hele wereld

are blinking out.

doven uit.

The main culprit: habitat loss.

De belangrijkste boosdoener: verlies van habitat.

Pretty much everywhere, the fields and forests,

Nagenoeg overal moeten de velden en bossen,

the mangroves and meadows that fireflies need to survive,

de mangroves en weiden die vuurvliegjes nodig hebben,

are giving way to development and to sprawl.

wijken voor stadsuitbreiding en nieuwbouw.

Here's another problem: we've conquered darkness,

Er is nog een ander probleem: we hebben het duister overwonnen,

but in the process, we spill so much extra light out into the night

maar ondertussen sturen we zoveel extra licht de nacht in

that it disrupts the lives of other creatures,

dat het leven van andere wezens wordt verstoord.

and fireflies are especially sensitive to light pollution

Vuurvliegjes zijn erg gevoelig voor lichtvervuiling,

because it obscures the signals

omdat het de signalen hindert

that they use to find their mates.

die zij gebruiken om een partner te vinden.

Do we really need fireflies?

Hebben we vuurvliegjes wel echt nodig?

After all, they're just one tiny bit

Ze zijn immers maar een klein onderdeeltje

of Earth's biodiversity.

van de biodiversiteit op Aarde.

Yet every time a species is lost,

Maar elke keer dat een soort uitsterft,

it's like extinguishing a room full of candles

is als het doven van een kamer vol kaarsen,

one by one.

één voor één.

You might not notice

Het valt misschien niet op wanneer de eerste vlammetjes uitdoven,

when the first few flames flicker out,

but in the end, you're left sitting in darkness.

maar uiteindelijk blijf je achter in het donker.

As we work together to craft a planetary future,

Terwijl we samenwerken aan een toekomst voor onze planeet,

I hope we can find a way

hoop ik dat we een manier kunnen vinden

to keep these bright lights shining.

om deze heldere lichten te laten schijnen.

Thank you.

Dankjewel.

(Applause)

(Applaus)