Halla Tomasdottir: A feminine response to Iceland's financial crash

Vertaald door: Albert Edelman Nagekeken door: Els De Keyser

It sure used to be a lot easier to be from Iceland,

Vroeger was het gemakkelijker om IJslands te zijn,

because until a couple of years ago,

want tot enkele jaren geleden

people knew hardly anything about us,

wist niemand bijna nog iets over ons

and I could basically come out here

en kon ik in feite hier komen

and say only good things about us.

en alleen maar goede dingen over ons zeggen.

But in the last couple of years

Maar sinds de laatste paar jaar

we've become infamous for a couple of things.

zijn we berucht voor een paar dingen.

First, of course, the economic meltdown.

Allereerst natuurlijk de economische crisis.

It actually got so bad

Het werd zelfs zo erg

that somebody put our country up for sale on eBay.

dat iemand ons land te koop aanbood op eBay.

(Laughter)

(Gelach)

Ninety-nine pence was the starting price

99 pence was het startbedrag

and no reserve.

en er was geen minimum.

Then there was the volcano

Toen was er de vulkaan

that interrupted the travel plans

die grote problemen veroorzaakte voor de reisplannen

of almost all of you and many of your friends,

van bijna ieder van jullie en veel van jullie vrienden

including President Obama.

inclusief president Obama.

By the way, the pronunciation

Trouwens, de naam spreek je uit

is "Eyjafjallajokull."

als "Eyjafjallajokull."

None of your media got it right.

Al jullie media hadden het verkeerd.

(Laughter)

(Gelach)

But I'm not here to share these stories

Maar ik ben niet hier om te praten

about these two things exactly.

over deze twee zaken;

I'm here to tell you the story of Audur Capital,

ik ben hier om het verhaal te vertellen van Audur Capital,

which is a financial firm founded by me

het financiële bedrijf dat ik heb opgericht

and Kristin -- who you see in the picture --

met Kristin -- je ziet haar op deze foto --

in the spring of 2007,

in de lente van 2007,

just over a year before the economic collapse hit.

iets meer dan een jaar voordat de economische crisis toesloeg.

Why would two women

Waarom zouden twee vrouwen

who were enjoying successful careers in investment banking

met succesvolle carrières bij investeringsbanken

in the corporate sector

in de zakensector

leave to found a financial services firm?

hun baan opgeven om een financiële dienstverlener op te richten?

Well let it suffice to say

Laat ik me beperken door te zeggen

that we felt a bit overwhelmed

dat we ons nogal overrompeld voelden

with testosterone.

door testosteron.

And I'm not here to say

Ik wil hier niet zeggen

that men are to blame for the crisis

dat mannen de schuld moeten krijgen voor de crisis

and what happened in my country.

en voor wat er gebeurde in mijn land.

But I can surely tell you that in my country,

Maar ik kan jullie zeker vertellen dat in mijn land,

much like on Wall Street and the city of London and elsewhere,

eigenlijk net als op Wall Street en in de Londense City en elders,

men were at the helm

de mannen aan het roer stonden

of the game of the financial sector,

van het spel in de financiële sector.

and that kind of lack of diversity

En dat gebrek aan diversiteit,

and sameness

die gelijkheid,

leads to disastrous problems.

dat leidt tot rampzalige problemen.

(Applause)

(Applaus)

So we decided, a bit fed-up with this world

Met de buik vol van die wereld besloten we,

and also with the strong feeling in our stomach

ook met een sterk onderbuikgevoel

that this wasn't sustainable,

dat dit niet vol te houden was,

to found a financial services firm

om een bedrijf voor financiële diensten te starten

based on our values,

op basis van onze waarden.

and we decided to incorporate feminine values

We besloten vrouwelijke waarden toe te passen

into the world of finance.

op de financiële wereld.

Raised quite a few eyebrows in Iceland.

Dat wekte nogal wat verbazing in IJsland.

We weren't known

We stonden niet bekend

as the typical "women" women

als typische vrouwen-vrouwen

in Iceland up until then.

tot dat moment in IJsland.

So it was almost like coming out of the closet

Het was bijna alsof we uit de kast kwamen

to actually talk about the fact that we were women

door het feit te benoemen dat we vrouwen zijn

and that we believed that we had a set of values

en dat we geloofden in onze verzameling waarden

and a way of doing business

en in een bepaalde manier van zakendoen

that would be more sustainable

die duurzamer zou worden

than what we had experienced until then.

dan wat we tot dan toe hadden meegemaakt.

And we got a great group of people to join us --

Een geweldige groep mensen sloot zich bij ons aan --

principled people with great skills,

mensen met principes én veel talent,

and investors with a vision

en investeerders met een visie

and values to match ours.

en waarden die aansloten bij die van ons.

And together we got through the eye of the financial storm in Iceland

Samen kwamen we door het oog van de financiële storm in IJsland

without taking any direct losses to our equity

zonder direct verlies te lijden op ons vermogen

or to the funds of our clients.

of op het geld van onze klanten.

And although I want to thank

En hoewel ik graag vooral

the talented people of our company

de talenten van ons bedrijf

foremost for that --

daarvoor wil bedanken --

and also there's a factor of luck and timing --

er is was ook sprake van geluk en timing --

we are absolutely convinced

ben ik er absoluut van overtuigd

that we did this because of our values.

dat we dit voor elkaar kregen door onze waarden.

So let me share with you our values.

Laat me die dus met jullie delen.

We believe in risk awareness.

We geloven in een bewustzijn van risico.

What does that mean?

Wat betekent dat?

We believe that you should always understand the risks that you're taking,

We geloven dat je altijd begrip moet hebben van de risico's die je neemt,

and we will not invest

daarom investeren we niet

in things we don't understand.

in dingen die we niet begrijpen.

Not a complicated thing.

Niet zo ingewikkeld.

But in 2007,

Maar in 2007,

at the height of the sub-prime

op het hoogtepunt van de subprime-hypotheken

and all the complicated financial structures,

en alle ingewikkelde financiële structuren,

it was quite opposite

was dat het tegenovergestelde

to the reckless risk-taking behaviors

van de roekeloze risico's die werden genomen

that we saw on the market.

in de markt.

We also believe in straight-talking,

We geloven ook in zeggen waar het op staat,

telling it as it is,

geen blad voor de mond,

using simple language that people understand,

in duidelijke taal die mensen begrijpen;

telling people about the downsides

vertellen over nadelen

as well as the potential upsides,

en over mogelijke voordelen

and even telling the bad news that no one wants to utter,

en zelfs over het slechte nieuws dat niemand wil je wil vertellen,

like our lack of belief in the sustainability

zoals ons ongeloof in de duurzaamheid

of the Icelandic financial sector

van de financiële sector in IJsland,

that already we had

een gevoel dat we al maanden

months before the collapse hit us.

hadden voordat de crisis ons raakte.

And, although we do work in the financial sector,

En, hoewel we in de financiële sector werken

where Excel is king,

waar Excel koning is,

we believe in emotional capital.

geloven we in emotioneel kapitaal.

And we believe

We geloven

that doing emotional due diligence

dat emotioneel due diligence-onderzoek

is just as important

even belangrijk is

as doing financial due diligence.

als financieel due diligence-onderzoek.

It is actually people

Het gaat immers om mensen

that make money and lose money,

die geld verdienen en verliezen,

not Excel spreadsheets.

niet om Excel-spreadsheets.

(Applause)

(Applaus)

Last, but not least,

En last but not least,

we believe in profit with principles.

we geloven in winst met principes;

We care how we make our profit.

het maakt voor ons uit hoe we geld verdienen.

So while we want to make economic profit for ourselves and our customers,

Terwijl we dus economische winst willen behalen voor onszelf en onze klanten

we are willing to do it with a long-term view,

zijn we bereid daarbij op de lange termijn te kijken.

and we like to have a wider definition of profits

We hebben liever een bredere definitie van winst

than just the economic profit in the next quarter.

dan economisch gewin in het volgende kwartaal.

So we like to see profits,

We zoeken dus naar winst

plus positive social

plus positieve sociale

and environmental benefits, when we invest.

en ecologische voordelen als we investeren.

But it wasn't just about the values,

Maar 't ging niet alleen om de waarden,

although we are convinced that they matter.

hoewel we ervan overtuigd zijn dat die een rol spelen.

It was also about a business opportunity.

Het ging ook om een business-kans.

It's the female trend, and it's the sustainability trend,

De vrouwelijke trend en de duurzame trend

that are going to create

gaan zorgen voor

some of the most interesting investment opportunities

enkele van de meest interessante investeringskansen

in the years to come.

in de komende jaren.

The whole thing about the female trend

De kern van de vrouwelijke trend

is not about women being better than men;

gaat er niet over dat vrouwen beter zijn dan mannen,

it is actually about

maar veeleer over het feit

women being different from men,

dat vrouwen anders zijn dan mannen,

bringing different values and different ways to the table.

met andere waarden en een andere manier van doen.

So what do you get? You get better decision-making,

Wat levert dat op? Betere beslissingsprocessen.

and you get less herd behavior,

En minder kuddegedrag.

and both of those things hit your bottom line

Die twee dingen hebben een zeer positief effect

with very positive results.

op het eindresultaat.

But one has to wonder,

Maar je moet je afvragen

now that we've had this financial sector collapse upon us in Iceland --

nu IJsland slachtoffer werd van een ingestorte financiële sector --

and by the way, Europe looks pretty bad right now,

overigens staat Europa er nu ook behoorlijk slecht voor.

and many would say that you in America

En er wordt vaak gezegd dat jullie in Amerika

are heading for some more trouble as well.

ook op weg zijn naar meer problemen.

Now that we've had all that happen,

Nu dit allemaal achter de rug is

and we have all this data out there

en we al die data hebben

telling us that it's much better to have diversity

die ons vertellen dat we beter kunnen streven naar diversiteit

around the decision-making tables,

rond de tafels waar beslissingen worden genomen,

will we see business and finance change?

zullen we nu een verandering zien in de zakelijke sector?

Will government change?

Zal de overheid veranderen?

Well I'll give you my straight talk about this.

Ik zal jullie precies vertellen wat ik denk.

I have days that I believe,

Er zijn dagen dat ik geloof,

but I have days that I'm full of doubt.

maar ook dagen dat ik enorm twijfel.

Have you seen the incredible urge out there

Zien jullie die ongelooflijke behoefte

to rebuild the very things that failed us?

om de zaken te herbouwen die ons in de problemen brachten?

(Applause)

(Applaus)

Einstein said

Einstein zei

that this was the definition of insanity --

dat dit de definitie van waanzin was --

to do the same things

om steeds opnieuw

over and over again,

hetzelfde te doen

hoping for a different outcome.

in de hoop op een ander resultaat.

So I guess the world is insane,

Blijkbaar is de wereld dus waanzinnig,

because I see entirely too much

want ik zie veel te veel

of doing the same things over and over again,

van dezelfde dingen telkens opnieuw gebeuren

hoping that this time it's not going to collapse upon us.

in de hoop dat het dit keer niet op ons hoofd zal instorten.

I want to see more revolutionary thinking,

Ik wil meer revolutionair denken zien.

and I remain hopeful.

En ik hou hoop.

Like TED, I believe in people.

Net als TED geloof ik in mensen.

And I know that consumers

En ik weet dat consumenten

are becoming more conscious,

zich steeds meer bewust worden

and they are going to start voting with their wallets,

en dat zullen gaan stemmen met hun portemonnee.

and they are going to change the face

Zij gaan het gezicht veranderen

of business and finance from the outside,

van de wereld van zaken en financiën van buitenaf,

if they don't do it from the inside.

als ze het niet van binnenuit doen.

But I'm more of the revolutionary,

Maar ik ben meer van het revolutionaire type,

and I should be; I'm from Iceland.

zoals het hoort: ik kom van IJsland.

We have a long history

We hebben een lange geschiedenis

of strong, courageous, independent women,

van sterke, dappere, onafhankelijke vrouwen

ever since the Viking age.

en dat sinds de tijd van de Vikingen.

And I want to tell you when

Ik wil jullie graag vertellen van

I first realized that women matter to the economy

toen ik me voor 't eerst realiseerde dat vrouwen belangrijk zijn voor de economie

and to the society,

en de samenleving.

I was seven -- it happened to be my mother's birthday --

Ik was zeven -- toevallig op de verjaardag van mijn moeder --

October 24, 1975.

24 oktober 1975.

Women in Iceland took the day off.

Vrouwen in IJsland namen een dag vrij.

From work or from home, they took the day off,

Ze namen een dag vrij van huis of van hun werk,

and nothing worked in Iceland.

en niets werkte meer in IJsland.

(Laughter)

(Gelach)

They marched into the center of Reykjavik,

Ze verzamelden in het centrum van Reykjavik

and they put women's issues onto the agenda.

en zetten vrouwenkwesties op de agenda.

And some say this was the start of a global movement.

Sommigen zeggen dat dit het begin was van een internationale beweging.

For me it was the start of a long journey,

Voor mij was het een begin van een lange reis,

but I decided that day to matter.

maar ik besloot dat die dag voor mij belangrijk was.

Five years later,

Vijf jaar later

Iceland elected Vigdis Finnbogadottir as their president --

koos IJsland Vigdis Finnbogadottir tot president --

first female to become head of state,

het eerste vrouwelijke staatshoofd,

single mom,

een alleenstaande moeder,

a breast cancer survivor

genezen van kanker

who had had one of her breasts removed.

met als gevolg daarvan nog maar één borst.

And at one of the campaign sessions,

Tijdens een campagnebijeenkomst

she had one of her male contenders

zei een van haar mannelijke tegenstanders

allude to the fact that she couldn't become president --

dat ze geen president zou kunnen worden:

she was a woman, and even half a woman.

ze was een vrouw, en zelfs een halve vrouw.

That night she won the election,

Die avond won ze de verkiezingen,

because she came back --

omdat ze een weerwoord had --

not just because of his crappy behavior --

niet alleen omdat hij zich zo had misdragen --

but she came back and said,

maar ze had als weerwoord:

"Well, I'm actually not going to breastfeed the Icelandic nation;

"Tja, ik ga IJsland geen borstvoeding geven,

I'm going to lead it."

ik ga het leiden."

(Applause)

(Applaus)

So I've had incredibly many

Ik heb dus ongelooflijk veel

women role models

vrouwelijke voorbeelden

that have influenced who I am and where I am today.

gehad die me hebben gemaakt tot wie en waar ik nu ben.

But in spite of that,

Maar ondanks dat

I went through the first 10 or 15 years of my career

maakte ik de eerste 10 of 15 jaar carrière

mostly in denial of being a woman.

door mijn vrouwzijn vooral te ontkennen.

Started in corporate America,

Ik begon in de Amerikaanse zakenwereld

and I was absolutely convinced

met de absolute overtuiging

that it was just about the individual,

dat het slechts om het individu ging,

that women and men would have just the same opportunities.

dat vrouwen en mannen dezelfde kansen zouden hebben.

But I've come to conclude lately

Maar onlangs moest ik concluderen

that it isn't like that.

dat het zo niet werkt.

We are not the same,

We zijn niet hetzelfde.

and it's great. Because of our differences,

En dat is geweldig -- want door onze verschillen

we create and sustain life.

scheppen en onderhouden we leven.

So we should embrace our difference and aim for challenge.

We moeten onze verschillen dus omarmen en de uitdaging aangaan.

The final thought I want to leave with you

Ik wil jullie graag achterlaten met een laatste gedacht,

is that I'm fed up with this tyranny

namelijk dat ik die tirannie zat ben

of either/or choices in life --

van die of/of-vragen in het leven --

either it's men or it's women.

óf het zijn mannen, óf het zijn vrouwen.

We need to start embracing the beauty of balance.

We moeten de schoonheid van evenwicht omarmen.

So let's move away

Laten we dus niet langer

from thinking about business here and philanthropy there,

denken in termen van hier zakendoen, daar filantropie,

and let's start thinking about

maar juist gaan nadenken over

doing good business.

goed zakendoen.

That's how we change the world. That's the only sustainable future.

Zo veranderen we de wereld. Alleen dat is een duurzame toekomst.

Thank you.

Dank jullie wel.

(Applause)

(Applaus)