Life at 30,000 feet | Richard Branson

Vertaald door: Kevin Keyaert Nagekeken door: Els De Keyser

Chris Anderson: Welcome to TED.

Chris Anderson: Welkom bij TED.

Richard Branson: Thank you very much. The first TED has been great.

Richard Branson: Dankjewel. De eerste TED was geweldig.

CA: Have you met anyone interesting?

CA: Heb je interessante mensen ontmoet?

RB: Well, the nice thing about TED is everybody's interesting.

RB: Wel, het leuke aan TED is dat iedereen interessant is.

I was very glad to see Goldie Hawn,

Ik was heel blij om Goldie Hawn te zien,

because I had an apology to make to her.

omdat ik mij bij haar nog moest verontschuldigen.

I'd had dinner with her about two years ago and I'd --

Twee jaar geleden had ik een etentje met haar.

she had this big wedding ring and I put it on my finger and I couldn't get it off.

Ze had zo'n immense trouwring. Ik deed hem om mijn vinger, maar ik kon hem er niet af krijgen.

And I went home to my wife that night

Die avond ging ik naar huis naar mijn vrouw

and she wanted to know why I had another woman's big,

en ze wilde weten waarom ik de gigantische --

massive, big wedding ring on my finger.

immense trouwring van een andere vrouw om mijn vinger had.

And, anyway, the next morning we had to go along to the jeweler

De volgende ochtend moesten we langsgaan bij de juwelier

and get it cut off.

om het stuk te breken.

So -- (Laughter) --

Vandaar -- (Hilariteit)

so apologies to Goldie.

mijn excuses aan Goldie.

CA: That's pretty good.

CA: Dat is geestig.

So, we're going to put up some slides

We gaan een paar dia's laten zien

of some of your companies here.

van een een paar van jouw bedrijven hier.

You've started one or two in your time.

Je richtte er een of twee tijdens je leven.

So, you know, Virgin Atlantic, Virgin Records --

Je weet wel, Virgin Atlantic, Virgin Records --

I guess it all started with a magazine called Student.

Ik neem aan dat het allemaal van start ging met een tijdschrift dat Student heette.

And then, yes, all these other ones as well. I mean, how do you do this?

Vervolgens al die andere bedrijven die erbij kwamen. Hoe krijg je dat voor elkaar?

RB: I read all these sort of TED instructions:

RB: Als ik al die instructies van TED lees --

you must not talk about your own business, and this,

je wordt verondersteld niet te praten over je eigen bedrijf,

and now you ask me.

maar nu vraag je er echt naar.

So I suppose you're not going to be able to kick me off the stage,

Dus ik neem aan dat je me nu niet van het podium zal schoppen

since you asked the question.

aangezien je me de vraag stelt.

(Laughter)

(Gelach)

CA: It depends what the answer is though.

CA: Het hangt er toch van af wat het antwoord is, hoor.

RB: No, I mean, I think I learned early on that if you can run one company,

RB: Ik heb al van in het begin geleerd dat als je één bedrijf kan leiden,

you can really run any companies.

je in feite alle bedrijven kan leiden.

I mean, companies are all about finding the right people,

Een bedrijf gaat enkel om het vinden van de juiste mensen,

inspiring those people, you know, drawing out the best in people.

die mensen inspireren om het beste in hen naar buiten te brengen.

And I just love learning and I'm incredibly inquisitive

Ik hou er gewoon van om te leren en ik ben ongelooflijk nieuwsgierig.

and I love taking on, you know, the status quo

Ik hou er van om mij te richten op het status quo

and trying to turn it upside down.

en het vervolgens op zijn kop te zetten.

So I've seen life as one long learning process.

Op die manier ben ik het leven beginnen zien als één lang leerproces.

And if I see -- you know, if I fly on somebody else's airline

Als ik met een andere luchtvaartmaatschappij zou vliegen

and find the experience is not a pleasant one, which it wasn't,

en ik vaststel dat het niet zo'n aangename ervaring was, wat

21 years ago, then I'd think, well, you know, maybe I can create

21 jaar geleden niet het geval was, dan zou ik denken dat ik misschien zelf

the kind of airline that I'd like to fly on.

een soort van luchtvaartmaatschappij zou kunnen creëren waarmee ik graag zou vliegen.

And so, you know, so got one secondhand 747 from Boeing and gave it a go.

Zo kreeg ik een tweedehands 747 van Boeing te pakken en besliste ik een poging te wagen.

CA: Well, that was a bizarre thing,

CA: Dat was toch vreemd want

because you made this move that a lot of people advised you was crazy.

je zette die stap terwijl vele mensen je zeiden dat het onbezonnen was.

And in fact, in a way, it almost took down your empire at one point.

En eigenlijk heeft dat op een bepaald moment jouw imperium bijna doen vallen.

I had a conversation with one of the investment bankers who,

Ik had eens een gesprek met een van de investeringsbankiers,

at the time when you basically sold Virgin Records

op het ogenblik dat je Virgin Records nagenoeg verkocht had

and invested heavily in Virgin Atlantic,

en nogal zwaar investeerde in Virgin Atlantic.

and his view was that you were trading, you know,

Zijn overtuiging was dat je

the world's fourth biggest record company

's werelds vierde grootste platenmaatschappij aan het verhandelen was

for the twenty-fifth biggest airline and that you were out of your mind.

voor de 25e gerangschikte luchtvaartmaatschappij en dat je gek was.

Why did you do that?

Waarom heb je dat gedaan?

RB: Well, I think that there's a very thin dividing line between success and failure.

RB: Ik denk dat er een heel dunne scheidingslijn is tussen succes en falen.

And I think if you start a business without financial backing,

Als je een onderneming start zonder financiële ondersteuning,

you're likely to go the wrong side of that dividing line.

kom je wellicht aan de verkeerde kant van die scheidingslijn te staan.

We had -- we were being attacked by British Airways.

We werden toen belaagd door British Airways.

They were trying to put our airline out of business,

Ze probeerden onze luchtvaartmaatschappij onderuit te halen.

and they launched what's become known as the dirty tricks campaign.

Ze lanceerden wat nadien bekend werd als de vuile listen-campagne.

And I realized that the whole empire was likely to come crashing down

Ik realiseerde me dat het hele imperium waarschijnlijk zou ineenstorten

unless I chipped in a chip.

tenzij ik nog een of andere opoffering zou maken.

And in order to protect the jobs of the people who worked for the airline,

En met het oog op het beschermen van de banen in de luchtvaartmaatschappij

and protect the jobs of the people who worked for the record company,

en de banen van de werknemers in de platenmaatschappij,

I had to sell the family jewelry to protect the airline.

heb ik de familiejuwelen moeten verkopen om de luchtvaartmaatschappij te kunnen beschermen.

CA: Post-Napster, you're looking like a bit of a genius, actually,

CA: Na de periode van Napster ben je eigenlijk precies een beetje een genie

for that as well.

geworden om die reden ook.

RB: Yeah, as it turned out, it proved to be the right move.

RB: Ja, uiteindelijk leek het de juiste beslissing te zijn geweest.

But, yeah, it was sad at the time, but we moved on.

Maar ja, het was triest op dat moment, maar we bleven doorgaan.

CA: Now, you use the Virgin brand a lot

CA: Nu, je maakt veel gebruik van het merk Virgin

and it seems like you're getting synergy from one thing to the other.

en het lijkt alsof je de synergie tussen de dingen creëert.

What does the brand stand for in your head?

Waar staat het merk voor in jouw hoofd?

RB: Well, I like to think it stands for quality,

RB: Wel, ik zie het graag als de vertolking van kwaliteit,

that you know, if somebody comes across a Virgin company, they --

bijvoorbeeld als iemand in contact komt met een Virgin-bedrijf ze --

CA: They are quality, Richard. Come on now, everyone says quality. Spirit?

CA: Kwaliteit, Richard, kom nu. Iedereen heeft het over kwaliteit -- spirit?

RB: No, but I was going to move on this.

RB: Neen, maar ik ging er over doorgaan.

We have a lot of fun and I think the people who work for it enjoy it.

We maken veel plezier en ik denk dat de mensen die er werken het leuk vinden.

As I say, we go in and shake up other industries,

We doen onze intrede en schudden andere bedrijfstakken door elkaar.

and I think, you know, we do it differently

Ik geloof dat wij het anders aanpakken.

and I think that industries are not quite the same

Bedrijfstakken zijn niet meer hetzelfde zijn als voorheen

as a result of Virgin attacking the market.

als gevolg van de intrede van Virgin op de markt.

CA: I mean, there are a few launches you've done

CA: Er zijn een paar zaken die je had opgestart --

where the brand maybe hasn't worked quite as well.

waar het merk misschien niet zo goed heeft aangeslagen.

I mean, Virgin Brides -- what happened there?

Ik bedoel zoals Virgin Brides -- wat ging er daar mis?

(Laughter)

(Gelach)

RB: We couldn't find any customers.

RB: We vonden geen klanten.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

CA: I was actually also curious why --

CA: Eigenlijk was ik ook benieuwd naar waarom --

I think you missed an opportunity with your condoms launch. You called it Mates.

De lancering van je condooms was een gemiste kans -- je noemde ze Mates (maten).

I mean, couldn't you have used the Virgin brand for that as well?

Kon je hiervoor ook niet het merk Virgin gebruiken?

Ain't virgin no longer, or something.

Geen maagd meer, of iets dergelijks.

RB: Again, we may have had problems finding customers.

RB: Nogmaals, we hadden mogelijk problemen met het vinden van klanten.

I mean, we had -- often, when you launch a company and you get customer complaints,

Als je start met een onderneming en je krijgt klachten van klanten,

you know, you can deal with them.

vind je er vaak een oplossing voor.

But about three months after the launch of the condom company,

Maar ongeveer drie maanden naar de start van het condoombedrijf

I had a letter, a complaint,

kreeg ik een klachtbrief.

and I sat down and wrote a long letter back to this lady apologizing profusely.

Ik schreef een lange brief terug naar deze dame, met uitgebreide verontschuldigingen.

But obviously, there wasn't a lot I could do about it.

Maar om vanzelfsprekende redenen kon ik er maar weinig aan doen.

And then six months later, or nine months after the problem had taken,

Zes maanden later, of negen maanden nadat het probleem was ontstaan,

I got this delightful letter with a picture of the baby

kreeg ik een innemende brief met een foto van de baby

asking if I'd be godfather, which I became.

met de vraag of ik de peter wilde zijn, wat ik ook ben geworden.

So, it all worked out well.

Dat kwam allemaal tot een goed einde.

CA: Really? You should have brought a picture. That's wonderful.

CA: Werkelijk? Je had een foto moeten meenemen. Dat is schitterend.

RB: I should have.

RB: Dat had ik moeten doen.

CA: So, just help us with some of the numbers.

CA: Dus help ons even met een paar cijfers.

I mean, what are the numbers on this?

Wat zijn de cijfers van dit alles?

I mean, how big is the group overall?

Hoe groot is de groep in zijn geheel?

How much -- what's the total revenue?

Hoeveel -- wat zijn de totale inkomsten?

RB: It's about 25 billion dollars now, in total.

RB: Het is nu ongeveer 25 miljard dollar in totaal.

CA: And how many employees?

CA: En hoeveel werknemers?

RB: About 55,000.

RB: Ongeveer 55000.

CA: So, you've been photographed in various ways at various times

CA: Dus je werd op allerlei manieren gefotografeerd op verschillende tijdstippen

and never worrying about putting your dignity on the line or anything like that.

en je was nooit bezorgd dat je waardigheid op het spel werd gezet of iets dergelijks.

What was that? Was that real?

Wat was dat? Was dat echt?

RB: Yeah. We were launching a megastore in Los Angeles, I think.

RB: Ja. We waren een megawinkel aan het lanceren in Los Angeles, denk ik.

No, I mean, I think --

Nee, ik bedoel, ik denk --

CA: But is that your hair?

CA: Maar is dat jouw haar?

RB: No.

RB: Neen.

CA: What was that one?

CA: En wat is dit?

RB: Dropping in for tea.

RB: Even binnenvallen voor een kopje thee.

CA: OK.

CA: Oke.

(Laughter)

(Gelach)

RB: Ah, that was quite fun. That was a wonderful car-boat in which --

RB: Ah, dat was vrij leuk. Dat was een schitterende autoboot waarin --

CA: Oh, that car that we -- actually we --

CA: Oh, de auto die wij -- eigenlijk hebben wij --

it was a TEDster event there, I think.

dat was een TEDster-evenement denk ik.

Is that -- could you still pause on that one actually, for a minute?

Is dat -- zou je de deze heel even willen laten staan?

(Laughter)

(Gelach)

RB: It's a tough job, isn't it?

RB: Het is een moeilijke baan, niet waar?

CA: I mean, it is a tough job.

CA: Ik bedoel -- het is een moeilijke baan.

(Laughter)

(Gelach)

When I first came to America, I used to try this with employees as well

Toen ik voor het eerst naar Amerika kwam, heb ik dit ook geprobeerd bij werknemers

and they kind of -- they have these different rules over here,

en ze deden zo een beetje -- ze hebben andere regels hier,

it's very strange.

heel vreemd.

RB: I know, I have -- the lawyers say you mustn't do things like that, but --

RB: Ik weet het, advocaten zeggen me dat ik zulke dingen niet zou moeten doen.

CA: I mean, speaking of which, tell us about --

CA: Nu je het er over hebt, vertel eens over --

RB: "Pammy" we launched, you know --

RB: We hebben Pammy gelanceerd weet je,

mistakenly thought we could take on Coca-Cola,

we dachten dat we het konden opnemen tegen Coca-Cola.

and we launched a cola bottle called "The Pammy"

We lanceerden een fles cola met de naam "The Pammy".

and it was shaped a bit like Pamela Anderson.

Het had een beetje de vorm van Pamela Anderson.

But the trouble is, it kept on tipping over, but --

Het probleem echter was dat het maar bleef overlopen.

(Laughter)

(Gelach)

CA: Designed by Philippe Starck perhaps?

CA: Ontworpen door Philippe Starck toevallig?

RB: Of course.

RB: Natuurlijk.

CA: So, we'll just run a couple more pictures here. Virgin Brides. Very nice.

CA: We gaan nog een aantal foto's laten zien. Virgin Brides. Heel mooi.

And, OK, so stop there. This was -- you had some award I think?

Oke, stop hier even. Dit was -- je kreeg een of andere award denk ik?

RB: Yeah, well, 25 years earlier, we'd launched the Sex Pistols'

RB: Ja, wel, 25 jaar daarvoor hadden we de Sex Pistols gelanceerd,

"God Save The Queen," and I'd certainly never expected

met "God Save The Queen" en ik had zeker niet verwacht

that 25 years later -- that she'd actually knight us.

dat ze ons 25 jaar later werkelijk tot ridder zou slaan.

But somehow, she must have had a forgetful memory, I think.

Maar op de ene of andere manier moest ze wel vergeetachtig zijn geweest, denk ik.

CA: Well, God saved her and you got your just reward.

CA: Wel, God heeft haar gered en jij kreeg je verdiende beloning.

Do you like to be called Sir Richard, or how?

Word je graag Sir Richard genoemd?

RB: Nobody's ever called me Sir Richard.

RB: Niemand heeft me ooit Sir Richard genoemd.

Occasionally in America, I hear people saying Sir Richard

Af en toe, in Amerika, hoor ik mensen Sir Richard zeggen

and think there's some Shakespearean play taking place.

en dat ik dan denk dat er een of ander toneelstuk van Shakespeare aan de gang is.

But nowhere else anyway.

Maar nergens anders in ieder geval.

CA: OK. So can you use your knighthood for anything or is it just ...

CA: Oke. Dus je kan je ridderschap voor eender wat gebruiken of is het gewoon...

RB: No. I suppose if you're having problems

RB: Neen, ik veronderstel dat wanneer je problemen hebt

getting a booking in a restaurant or something,

zoals om te reserveren in een restaurant of zo,

that might be worth using it.

dat het dan misschien handig kan zijn.

CA: You know, it's not Richard Branson. It's Sir Richard Branson.

CA: Weet je, het is niet Richard Branson, het is Sir Richard Branson.

RB: I'll go get the secretary to use it.

RB: Ik zal mijn medewerker aansporen om het te gebruiken.

CA: OK. So let's look at the space thing.

CA: Oke. Laten we het nu hebben over het ruimte-ding.

I think, with us, we've got a video that shows what you're up to,

Ik denk dat we een video hebben die toont wat jij

and Virgin Galactic up in the air. (Video)

en Virgin Galactic van plan zijn, hoog in de lucht.

So that's the Bert Rutan designed spaceship?

Dus dat is het ruimteschip dat ontworpen werd door Bert Rutan?

RB: Yeah, it'll be ready in -- well, ready in 12 months

RB: Ja, het zal gereed zijn over 12 maanden

and then we do 12 months extensive testing.

en vervolgens gaan we het nog eens 12 maanden uitgebreid testen.

And then 24 months from now,

Nadien, over 24 maanden, zullen

people will be able to take a ride into space.

mensen in staat zijn om een ritje naar de ruimte te maken.

CA: So this interior is Philippe Starcke designed?

CA: Dit interieur werd dus ontworpen door Philippe Starck?

RB: Philippe has done the -- yeah, quite a bit of it:

RB: Philippe heeft -- ja, toch wel veel gedaan --

the logos and he's building the space station in New Mexico.

de logo's en hij bouwt het ruimtestation in New Mexico.

And basically, he's just taken an eye

In essentie heeft hij gewoon een oog in gedachte

and the space station will be one giant eye,

en het ruimtestation zal één gigantisch oog worden.

so when you're in space,

Dus wanneer je in de ruimte bent,

you ought to be able to see this massive eye looking up at you.

zou je dit immense oog moeten kunnen zien dat naar je kijkt.

And when you land, you'll be able to go back into this giant eye.

En wanneer je landt, zou je moeten kunnen terugkeren tot binnen in dit reuzenoog.

But he's an absolute genius when it comes to design.

Hij is werkelijk geniaal op vlak van ontwerp.

CA: But you didn't have him design the engine?

CA: Maar je hebt hem niet de motor laten ontwerpen?

RB: Philippe is quite erratic,

RB: Philippe is nogal onvoorspelbaar,

so I think that he wouldn't be the best person to design the engine, no.

dus ik denk niet dat hij de geschikte persoon is om de motor te ontwerpen.

CA: He gave a wonderful talk here two days ago.

CA: Twee dagen geleden gaf hij hier een prachtige uiteenzetting.

RB: Yeah? No, he is a --

RB: Werkelijk? Nee, hij is een --

CA: Well, some people found it wonderful,

CA: Wel, sommige mensen vonden het schitterend,

some people found it completely bizarre.

anderen vonden het buitengewoon vreemd.

But, I personally found it wonderful.

Persoonlijk vond ik het schitterend.

RB: He's a wonderful enthusiast, which is why I love him. But ...

RB: Hij is een geweldige enthousiasteling. Dat vind ik ook zo leuk aan hem.

CA: So, now, you've always had this exploration bug in you.

CA: Je hebt altijd al die drang gehad om dingen te ontdekken.

Have you ever regretted that?

Heb je je dat ooit beklaagd?

RB: Many times.

RB: Vaak.

I mean, I think with the ballooning and boating expeditions we've done in the past.

Met de ballon- en vaarexpedities die we in het verleden hebben gedaan --

Well, I got pulled out of the sea I think six times by helicopters, so --

ik denk dat ik toen wel zes keer door helikopters uit de zee werd gehaald.

and each time, I didn't expect to come home to tell the tale.

Elke keer dacht ik dat ik niet meer thuis zou geraken om mijn avontuur te vertellen.

So in those moments,

Op zo'n momenten

you certainly wonder what you're doing up there or --

vraag je je zeker af wat je daar toch aan het uitspoken bent of...

CA: What was the closest you got to --

CA: Wanneer zat je het dichtste bij --

when did you think, this is it, I might be on my way out?

wanneer dacht je, dit is het, nu is het afgelopen?

RB: Well, I think the balloon adventures were -- each one was,

RB: Bij de ballonavonturen, allemaal --

each one, actually, I think we came close.

ik denk dat we dichtbij waren bij elke expeditie eigenlijk.

And, I mean, first of all we --

Eerst en vooral,

nobody had actually crossed the Atlantic in a hot air balloon before,

niemand had ooit eerder de Atlantische Oceaan overgestoken in een luchtballon,

so we had to build a hot air balloon that was capable of flying in the jet stream,

we moesten dus een luchtballon bouwen die kon vliegen in straalstromen,

and we weren't quite sure,

en we waren niet zeker of,

when a balloon actually got into the jet stream,

als een ballon in de straalstroom terechtkomt,

whether it would actually survive the 200, 220 miles an hour winds that you can find up there.

hij windsnelheden van om en bij de 320, 350 kilometer per uur aankon daarboven.

And so, just the initial lift off from Sugarloaf to cross the Atlantic,

Gewoon al het opstijgen van op Sugarloaf (Maine) om de oceaan over te steken,

as we were pushing into the jet stream, this enormous balloon --

en proberen in de straalstroom te geraken met deze enorme ballon --

the top of the balloon ended up going at a couple of hundred miles an hour,

de top van de ballon kreeg uiteindelijk een snelheid van zo'n 200 kilometer per uur,

the capsule that we were in at the bottom was going at maybe two miles an hour,

de capsule waar wij in zaten onderaan bewoog misschien tegen drie kilometer per uur,

and it just took off.

en toen ging die er gewoon vandoor.

And it was like holding onto a thousand horses.

Het was werkelijk alsof je je moest vastklampen aan wel duizend paarden.

And we were just crossing every finger,

We hoopten gewoon op een goede afloop,

praying that the balloon would hold together, which, fortunately, it did.

biddend dat de ballon het zou uithouden, wat hij gelukkig ook deed.

But the ends of all those balloon trips were, you know --

Maar tegen het einde van die ballonvaarten

something seemed to go wrong every time,

liep er altijd wel iets verkeerd,

and on that particular occasion, the more experienced balloonist who was with me

en die keer besliste de meer ervaren ballonvaarder die met mij mee was,

jumped, and left me holding on for dear life.

te springen en liet me daar over aan mijn lot.

(Laughter)

(Gelach)

CA: Did he tell you to jump, or he just said, "I'm out of here!" and ...

CA: Zei hij dat je moest springen, of zei hij gewoonweg "Ik ben hier weg!"?

RB: No, he told me jump, but once his weight had gone,

RB: Neen, hij zei dat ik moest springen, maar eenmaal zijn gewicht weg was,

the balloon just shot up to 12,000 feet and I ...

schoot de ballon bijna 4000 meter de hoogte in.

CA: And you inspired an Ian McEwan novel I think with that.

CA: Ik denk dat je daarmee een roman van Ian McEwan hebt geïnspireerd.

RB: Yeah. No, I put on my oxygen mask and stood on top of the balloon,

RB: Ja. Neen, ik deed mijn zuurstofmasker aan en ging bovenop de ballon staan.

with my parachute, looking at the swirling clouds below,

Met mijn parachute keek ik naar de wervelende wolken onder mij.

trying to pluck up my courage to jump into the North Sea, which --

Ik probeerde mijn moed bijeen te rapen om de Noordzee in te springen.

and it was a very, very, very lonely few moments.

Het waren heel, heel, heel eenzame momenten.

But, anyway, we managed to survive it.

Maar hoe dan ook slaagden we erin te overleven.

CA: Did you jump? Or it came down in the end?

CA: Heb je gesprongen of -- kwam het uiteindelijk naar beneden?

RB: Well, I knew I had about half an hour's fuel left,

RB: Wel, ik wist dat ik nog brandstof had voor een half uur,

and I also knew that the chances were that if I jumped,

en ik wist ook dat als ik zou springen,

I would only have a couple of minutes of life left.

ik nog slechts enkele minuten van mijn leven over zou hebben.

So I climbed back into the capsule and just desperately tried

Dus ik klom terug in de capsule en wanhopig probeerde ik

to make sure that I was making the right decision.

er zeker van te zijn dat ik de juiste beslissing aan het nemen was.

And wrote some notes to my family. And then climbed back up again,

Ik schreef iets op voor mijn gezin en klom daarna terug naar boven.

looked down at those clouds again,

Toen keek ik opnieuw naar die wolken onder mij,

climbed back into the capsule again.

en klom wederom in de capsule.

And then finally, just thought, there's a better way.

Uiteindelijk bedacht ik me opeens dat er een betere manier was.

I've got, you know, this enormous balloon above me,

Boven mij heb ik dus zo'n enorme ballon hangen,

it's the biggest parachute ever, why not use it?

zowat de grootst mogelijke parachute, waarom zou ik die niet gebruiken?

And so I managed to fly the balloon down through the clouds,

Het is mij gelukt om de ballon neerwaarts door de wolken heen te vliegen.

and about 50 feet, before I hit the sea, threw myself over.

Op zo'n 15 meter boven de zee heb ik mezelf eraf gegooid.

And the balloon hit the sea

De luchtballon botste op het zeeoppervlak

and went shooting back up to 10,000 feet without me.

en schoot zonder mij terug 3000 meter de lucht in.

But it was a wonderful feeling being in that water and --

Maar het voelde geweldig aan om in dat water te zitten.

CA: What did you write to your family?

CA: Wat heb je geschreven aan je gezin?

RB: Just what you would do in a situation like that:

RB: Gewoon hetgeen je in zo'n situatie zou schrijven,

just I love you very much. And

zoals 'ik hou heel veel van jullie'.

I'd already written them a letter before going on this trip, which --

Ik had hun al een brief geschreven voor de reis van start ging,

just in case anything had happened.

gewoon voor het geval dat er iets gebeurde.

But fortunately, they never had to use it.

Gelukkig hebben ze het nooit moeten gebruiken.

CA: Your companies have had incredible PR value out of these heroics.

CA: Deze heldendaden leverden jouw bedrijven ongelooflijk veel PR-waarde op.

The years -- and until I stopped looking at the polls,

De jaren -- en tot ik er mee ophield de peilingen te volgen,

you were sort of regarded as this great hero in the U.K. and elsewhere.

werd je zowat beschouwd als een grote held in het Verenigd Koninkrijk en elders.

And cynics might say, you know, this is just a smart business guy

Cynici zouden kunnen zeggen: hij is gewoon een scherpzinnige zakenman.

doing what it takes to execute his particular style of marketing.

Hij doet eenvoudigweg al het nodige om zijn marketingstijl uit te voeren.

How much was the PR value part of this?

Hoeveel droeg dit bij aan je PR?

RB: Well, of course, the PR experts said that as an airline owner,

RB: Uiteraard zeggen PR-experten dat het laatste dat ik als eigenaar van een luchtvaartmaatschappij

the last thing you should be doing is heading off in balloons and boats,

moet doen, is er vandoor gaan met luchtballonnen en boten

and crashing into the seas.

en vervolgens neerstorten op zee.

(Laughter)

(Gelach)

CA: They have a point, Richard.

CA: Ze hadden een punt, Richard.

RB: In fact, I think our airline took a full page ad at the time saying,

RB: Mijn bedrijf kocht een volledige reclamepagina innam waarop stond:

you know, come on, Richard,

"Komaan Richard,

there are better ways of crossing the Atlantic.

er zijn betere manieren om de Atlantische Oceaan over te steken".

(Laughter)

(Gelach)

CA: To do all this,

CA: Om dit alles te kunnen doen,

you must have been a genius from the get-go, right?

moest je wel van in het begin een genie zijn geweest, niet?

RB: Well, I won't contradict that.

RB: Wel, ik ga dat niet tegenspreken.

(Laughter)

(Gelach)

CA: OK, this isn't exactly hardball. OK.

CA: Oke, voor jou is dit dus kinderspel, oke.

Didn't -- weren't you just terrible at school?

CA: Was je niet behoorlijk slecht op school?

RB: I was dyslexic. I had no understanding of schoolwork whatsoever.

RB: Ik was dyslectisch, ik had absoluut geen benul van al het schoolwerk.

I certainly would have failed IQ tests.

Ik zou zeker gefaald hebben op IQ-testen.

And it was one of the reasons I left school when I was 15 years old.

Dat was een van de redenen waarom ik op 15 jaar gestopt ben met naar school te gaan.

And if I -- if I'm not interested in something, I don't grasp it.

Wanneer ik niet geïnteresseerd ben in iets, kan ik het ook niet vatten.

As somebody who's dyslexic,

Als iemand die dyslectisch is,

you also have some quite bizarre situations.

kom je ook terecht in nogal bizarre situaties.

I mean, for instance, I've had to -- you know,

Bijvoorbeeld --

I've been running the largest group of private companies in Europe,

ik heb de leiding gehad over de grootste groep private ondernemingen in Europa,

but haven't been able to know the difference between net and gross.

maar ik ken niet eens het verschil tussen netto en bruto.

And so the board meetings have been fascinating.

Bijgevolg waren de bestuursraden heel erg fascinerend.

(Laughter)

(Gelach)

And so, it's like, good news or bad news?

En dus was het zo van, is dit goed of slecht nieuws?

And generally, the people would say, oh, well that's bad news.

Meestal zouden de mensen dan zeggen, oh, wel dat is slecht nieuws.

CA: But just to clarify, the 25 billion dollars is gross, right? That's gross?

CA: Maar dus voor alle duidelijkheid, die 25 miljard is toch bruto, niet waar?

(Laughter)

(Gelach)

RB: Well, I hope it's net actually, having --

RB: Wel, ik hoop dat het netto is.

(Laughter) --

(Gelach)

I've got it right.

Ik heb het juist.

CA: No, trust me, it's gross.

CA: Neen geloof mij, het is bruto.

(Laughter)

(Gelach)

RB: So, when I turned 50, somebody took me outside the boardroom and said,

RB: Toen ik 50 werd, nam iemand me mee uit de bestuurszaal en zei:

"Look Richard, here's a -- let me draw on a diagram.

"Kijk Richard, laat me even een diagram voor je tekenen --

Here's a net in the sea,

hier heb je een net in de zee

and the fish have been pulled from the sea into this net.

en de vissen werden vanuit de zee in dit net gevangen.

And that's the profits you've got left over in this little net,

Dat zijn de winsten die je nog over hebt in dit kleine net;

everything else is eaten."

al de rest wordt opgegeten."

And I finally worked it all out.

En plots kon ik het allemaal snappen.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

CA: But, I mean, at school -- so as well as being,

CA: Maar op school,

you know, doing pretty miserably academically,

op academisch vlak deed je het behoorlijk zwak,

but you were also the captain of the cricket and football teams.

maar je was wel de aanvoerder van de cricket- en voetbalploegen.

So you were kind of a -- you were a natural leader,

Dus eigenlijk was je een soort van geboren leider,

but just a bit of a ... Were you a rebel then, or how would you ...

maar wel een beetje -- was je rebels toen?

RB: Yeah, I think I was a bit of a maverick and -- but I ... And I was,

RB: Ja, ik denk dat ik nogal non-conformistisch was, maar

yeah, I was fortunately good at sport,

gelukkig was ik goed in sport

and so at least I had something to excel at, at school.

en dus had ik toch iets waar ik in kon uitmunten op school.

CA: And some bizarre things happened just earlier in your life.

CA: Daarvoor gebeurden er ook enkele eigenaardige dingen in je vroege leven.

I mean, there's the story about your mother

Je hebt het verhaal over je moeder

allegedly dumping you in a field, aged four, and saying "OK, walk home."

die jou naar verluidt als 4-jarige dumpte in een veld en zei: "Oke, ga naar huis".

Did this really happen?

Is dit echt gebeurd?

RB: She was, you know,

RB: Weet je,

she felt that we needed to stand on our own two feet from an early age.

ze meende dat we al jong op onze eigen benen moesten kunnen staan.

So she did things to us, which now she'd be arrested for,

Ze deed ons dingen aan waarvoor je tegenwoordig gearresteerd kunt worden,

such as pushing us out of the car,

zoals bijvoorbeeld ons uit een wagen duwen,

and telling us to find our own way to Granny's,

en ons dan vertellen dat we zelf onze weg naar oma terug moesten vinden.

about five miles before we actually got there.

Ze deed dit op zo'n acht kilometer van waar we werkelijk moesten zijn.

And making us go on wonderful, long bike rides.

Ze deed ons ook heerlijk lange fietstochtjes maken.

And we were never allowed to watch television and the like.

We mochten nooit televisie kijken of iets dergelijks.

CA: But is there a risk here?

CA: Maar loop je dan geen gevaar?

I mean, there's a lot of people in the room who are wealthy, and they've got kids,

Er zijn hier een heleboel mensen in de zaal die rijk zijn en kinderen hebben,

and we've got this dilemma about how you bring them up.

maar we zitten met een soort van dilemma over hoe je ze moet opvoeden.

Do you look at the current generation of kids coming up and think

Als je kijkt naar de huidige generatie kinderen die opkomen, denk je dan

they're too coddled, they don't know what they've got,

dat ze te verwend zijn en geen besef hebben van wat ze hebben,

we're going to raise a generation of privileged ...

we gaan een generatie opvoeden van gepriviligeerde...

RB: No, I think if you're bringing up kids,

RB: Neen, ik denk dat als je kinderen opvoedt,

you just want to smother them with love and praise and enthusiasm.

je hen gewoon graag overlaadt met liefde en lof en enthousiasme.

So I don't think you can mollycoddle your kids too much really.

Dus ik denk niet dat je je kinderen teveel kan vertroetelen eigenlijk.

CA: You didn't turn out too bad, I have to say, I'm ...

CA: Ik moet zeggen dat je het er niet slecht van afgebracht hebt --

Your headmaster said to you --

Jouw schooldirecteur vertelde je --

I mean he found you kind of an enigma at your school --

Hij vond je een soort van raadsel op school.

he said, you're either going to be a millionaire or go to prison,

Hij zei: "Je gaat ofwel miljonair worden, of in de gevangenis terecht komen,

and I'm not sure which.

maar ik ben niet zeker wat het zal worden".

Which of those happened first?

Welke van beide gebeurde het eerst?

(Laughter)

(Gelach)

RB: Well, I've done both. I think I went to prison first.

RB: Wel, ik heb beide gedaan, maar ik denk dat ik eerst in de gevangenis zat.

I was actually prosecuted under two quite ancient acts in the U.K.

Ik werd vervolgd op grond van twee nogal ouderwetse wetten in het Verenigd Koninkrijk.

I was prosecuted under the 1889 Venereal Diseases Act

Ik werd aangeklaagd op grond van de wet op geslachtsziekten van 1889

and the 1916 Indecent Advertisements Act.

en de wet op onfatsoenlijke reclame van 1916.

On the first occasion, for mentioning the word venereal disease in public, which --

De eerste keer voor het vermelden van het woord 'geslachtsziekte' in het openbaar.

we had a center where we would help young people who had problems.

We hadden een centrum waar we jonge mensen met problemen hielpen.

And one of the problems young people have is venereal disease.

Een van de problemen van jonge mensen zijn geslachtsziekten.

And there's an ancient law that says

Volgens een aloude wet mag je

you can't actually mention the word venereal disease or print it in public.

het woord 'geslachtsziekte' niet vermelden of drukken in het openbaar.

So the police knocked on the door, and told us they were going to arrest us

Dus kwam de politie aankloppen. Ze zeiden dat ze ons gingen aanhouden

if we carried on mentioning the word venereal disease.

als we het woord 'geslachtsziekte' bleven vermelden.

We changed it to social diseases

We hebben het toen veranderd in sociale ziekten

and people came along with acne and spots,

en vervolgens kwamen er mensen langs met acne en vlekken,

but nobody came with VD any more.

maar niemand die nog langs kwam voor GZ.

So, we put it back to VD and promptly got arrested.

Dus besloten we het terug te zetten op GZ, waarna we terstond werden aangehouden.

And then subsequently, "Never Mind the Bollocks, Here's the Sex Pistols,"

En nadien "Het maakt geen ballen uit, hier zijn de Sex Pistols".

the word bollocks, the police decided was a rude word and so we were arrested

De politie besloot dat het woord 'ballen' onbeleefd was en dus werden we gearresteerd

for using the word bollocks on the Sex Pistols' album.

omdat we het woord 'ballen' hadden gebruikt van het album van de Sex Pistols.

And John Mortimer, the playwright, defended us.

De toneelschrijver John Mortimer heeft ons verdedigd en

And he asked if I could find a linguistics expert

hij vroeg of ik een taalexpert kon vinden die

to come up with a different definition of the word bollocks.

een andere definitie van het woord 'ballen' (Engels: 'bollocks') kon bedenken.

And so I rang up Nottingham University,

Zodoende belde ik naar de universiteit van Nottingham

and I asked to talk to the professor of linguistics.

en vroeg ik of ik een professor in de taalkunde kon spreken.

And he said, "Look, bollocks is not a -- has nothing to do with balls whatsoever.

Hij zei: "Kijk, 'ballen' heeft wat dan ook niets met teelballen te maken.

It's actually a nickname given to priests in the eighteenth century."

Het is eigenlijk een bijnaam die aan priesters werd gegeven in de 18e eeuw".

(Laughter)

(Gelach)

And he went, "Furthermore, I'm a priest myself."

Hij ging verder: "Bovendien ben ik zelf een priester".

And so I said, "Would you mind coming to the court?"

Dus zei ik: "Zou u het erg vinden om naar de rechtbank te komen?"

And he said he'd be delighted. And I said --

Hij zei dat hij heel graag wilde komen en ik zei --

and he said, "Would you like me to wear my dog collar?"

en hij zei: "Wil je graag dat ik mijn halsband draag?"

And I said, "Yes, definitely. Please."

Ik zei: "Ja, dat zou heel -- alstublieft..."

(Laughter)

(Gelach)

CA: That's great.

CA: Schitterend.

RB: So our key witness argued that it was actually

RB: Onze kroongetuige betoogde dat het eigenlijk

"Never Mind the Priest, Here's the Sex Pistols."

"De priester doet er niet toe, hier zijn de Sex Pistols" was.

(Laughter)

(Gelach)

And the judge found us -- reluctantly found us not guilty, so ...

De rechter oordeelde met tegenzin dat we onschuldig waren.

(Laughter)

(Gelach)

CA: That is outrageous.

CA: Dat is ongelooflijk.

(Applause)

(Applaus)

So seriously, is there a dark side?

Maar serieus nu, heb je een donkere kant?

A lot of people would say there's no way

Veel mensen zeggen dat het amper mogelijk is

that someone could put together this incredible collection of businesses

dat iemand zo'n buitengewone verzameling ondernemingen kan neerpoten

without knifing a few people in the back,

zonder een paar mensen te ruïneren,

you know, doing some ugly things.

je weet wel, verwerpelijke dingen doen.

You've been accused of being ruthless.

Je werd ervan beschuldigd meedogenloos te zijn.

There was a nasty biography written about you by someone.

Iemand heeft eens een gemene biografie geschreven over jou.

Is any of it true? Is there an element of truth in it?

Is er iets van waar? Zit er een grond van waarheid in?

RB: I don't actually think that the stereotype

RB: Eigenlijk denk ik niet dat het stereotype

of a businessperson treading all over people to get to the top,

van de zakenmens die over lijken gaat op weg naar de top,

generally speaking, works.

over het algemeen gesproken, klopt.

I think if you treat people well,

Ik ben ervan overtuigd dat als je mensen goed behandelt,

people will come back and come back for more.

ze ook zullen terugkomen en er ook meer van gaan willen.

And I think all you have in life is your reputation

Ik denk dat je reputatie het enige is dat je hebt

and it's a very small world.

en het is een heel kleine wereld.

And I actually think that the best way

In wezen denk ik ook dat de beste manier om

of becoming a successful business leader is dealing with people fairly and well,

een succesvol ondernemer te zijn, is door correct en fatsoenlijk met mensen om te gaan.

and I like to think that's how we run Virgin.

Ik denk dat Virgin een bedrijf dat zo gerund wordt.

CA: And what about the people who love you and who see you spending --

CA: Hoe zit het met de mensen die van je houden en die je bezig zien --

you keep getting caught up in these new projects,

je raakt steeds verwikkeld in allerlei nieuwe projecten,

but it almost feels like you're addicted to launching new stuff.

maar het lijkt alsof je bijna verslaafd bent aan het lanceren van nieuwe dingen.

You get excited by an idea and, kapow!

Je wordt enthousiast van een idee en, kapauw!

I mean, do you think about life balance?

Denk je na over een evenwichtig leven?

How do your family feel about

Hoe denkt je gezin erover wanneer

each time you step into something big and new?

je elke keer betrokken raakt in iets groots en nieuws?

RB: I also believe that being a father's incredibly important,

RB: Ik ben ook van mening dat vader zijn ongelooflijk belangrijk is,

so from the time the kids were very young,

dus al van toen de kinderen heel jong waren,

you know, when they go on holiday, I go on holiday with them.

ging ik mee met hen op vakantie als zij op vakantie gingen.

And so we spend a very good sort of three months away together.

Op die manier besteedden we een goede drie maanden samen.

Yes, I'll, you know, be in touch. We're very lucky,

Ja, ik laat dan nog van me horen. We hebben het heel goed,

we have this tiny little island in the Caribbean and we can --

we hebben een heel klein eilandje in de Caraïben.

so I can take them there and we can bring friends,

Daar breng ik hen naartoe en we kunnen dan vrienden meenemen,

and we can play together,

en we kunnen dan ook samenspelen,

but I can also keep in touch with what's going on.

maar ik kan ook in contact blijven met de dingen die gaande zijn.

CA: You started talking in recent years

CA: De voorbije jaren ben je ook beginnen praten

about this term capitalist philanthropy.

over het concept 'kapitalistische filantropie'.

What is that?

Wat is dat?

RB: Capitalism has been proven to be a system that works.

RB: Het kapitalisme is een systeem waarvan bewezen is dat het werkt.

You know, the alternative, communism, has not worked.

Het alternatief, het communisme, heeft niet gewerkt.

But the problem with capitalism is

Maar het probleem met kapitalisme is

extreme wealth ends up in the hands of a few people,

dat extreme rijkdom terecht komt in de handen van slechts weinig mensen,

and therefore extreme responsibility, I think, goes with that wealth.

vandaar dat ik ook denk dat er een buitengewone verantwoordelijkheid met die rijkdom samengaat.

And I think it's important that the individuals,

Ik denk dat het belangrijk is dat individuen

who are in that fortunate position, do not end up competing

die in een bevoorrechte positie zitten, niet wedijveren om

for bigger and bigger boats, and bigger and bigger cars,

alsmaar grotere boten en alsmaar grotere wagens,

but, you know, use that money to either create new jobs

maar eerder dat geld gebruiken om ofwel nieuwe banen te creëren

or to tackle issues around the world.

of allerhande problemen in de wereld aan te pakken.

CA: And what are the issues that you worry about most, care most about,

CA: Welke zijn de kwesties die jou het meest zorgen baren, waar je veel om geeft,

want to turn your resources toward?

waar je je middelen op zou richten?

RB: Well, there's -- I mean there's a lot of issues.

RB: Er zijn een heleboel problemen.

I mean global warming certainly is a massive threat to mankind

De opwarming van de Aarde is een immense bedreiging voor de mensheid.

and we are putting a lot of time and energy into,

We steken veel tijd en energie in

A, trying to come up with alternative fuels

ten eerste, het ontwikkelen van alternatieve brandstoffen

and, B, you know, we just launched this prize, which is really a prize

en ten tweede -- we hebben net een prijs gelanceerd,

in case we don't get an answer on alternative fuels,

voor het geval we geen antwoord vinden voor alternatieve brandstoffen,

in case we don't actually manage to get the carbon emissions

voor het geval we niet in staat zijn om de CO2-uitstoot

cut down quickly, and in case we go through the tipping point.

snel te verminderen en voor het geval we voorbij het kantelmoment komen.

We need to try to encourage people to come up with a way

We moeten mensen aanmoedigen om een manier te bedenken

of extracting carbon out of the Earth's atmosphere.

om koolstof uit de atmosfeer te halen.

And we just -- you know, there weren't really people

Er waren niet echt mensen

working on that before, so we wanted people to try to --

die daar mee bezig waren, dus wilden we mensen doen proberen,

all the best brains in the world to start thinking about that,

de knapste koppen in de wereld hierover doen nadenken,

and also to try to extract the methane

en ook proberen om methaan

out of the Earth's atmosphere as well.

uit de atmosfeer te halen.

And actually, we've had about 15,000 people fill in the forms

Ongeveer 15000 mensen vulden de formulieren in

saying they want to give it a go.

waarin ze zeiden dat ze het wilden proberen.

And so we only need one, so we're hopeful.

We hebben maar één iemand nodig, dus we zijn hoopvol.

CA: And you're also working in Africa on a couple of projects?

CA: Je bent ook bezig met een aantal projecten in Afrika, niet?

RB: Yes, I mean, we've got -- we're setting up something called

RB: Ja, we zijn iets aan het inrichten dat we

the war room, which is maybe the wrong word.

de oorlogskamer noemen, wat misschien niet het juiste woord is --

We're trying to -- maybe we'll change it -- but anyway, it's a war room

misschien veranderen we het nog, maar in elk geval is het een oorlogskamer

to try to coordinate all the attack that's going on in Africa,

waarin we alle geweld in Afrika willen coördineren,

all the different social problems in Africa,

al de verschillende sociale problemen in Afrika,

and try to look at best practices.

en proberen de beste acties eruit te halen en te bekijken.

So, for instance,

Bijvoorbeeld

there's a doctor in Africa that's found that

je hebt een dokter in Afrika die heeft vastgesteld dat

if you give a mother antiretroviral drugs at 24 weeks, when she's pregnant,

als je een moeder anti-retrovirale geneesmiddelen geeft op 24 weken van haar zwangerschap,

that the baby will not have HIV when it's born.

dat de baby dan geen HIV zal hebben bij de geboorte.

And so disseminating that information to

Daarom is de verspreiding van die informatie over

around the rest of Africa is important.

de rest van Afrika belangrijk.

CA: The war room sounds, it sounds powerful and dramatic.

CA: De oorlogskamer klinkt krachtig en dramatisch.

And is there a risk that the kind of the business heroes of the West

En bestaat het risico dat het soort zakenhelden van het Westen

get so excited about -- I mean, they're used to having an idea,

zo enthousiast worden. Ze zijn het gewoon om een idee te hebben,

getting stuff done, and they believe profoundly

dingen gedaan te krijgen, en ze geloven heel sterk

in their ability to make a difference in the world.

in hun vermogen om het verschil te maken in de wereld.

Is there a risk that we go to places like Africa and say,

Bestaat het risico dat we naar een plek gaan zoals naar Afrika en dan zeggen,

we've got to fix this problem and we can do it,

"We moeten dit probleem verhelpen en we kunnen het.

I've got all these billions of dollars, you know, da, da, da --

Ik beschik over miljarden dollars, enzovoort --

here's the big idea. And kind of take a much more complex situation

dit is het plan". En dan eigenlijk een heel complexe situatie nemen

and actually end up making a mess of it. Do you worry about that?

om er dan uiteindelijk een knoeiboel van te maken. Baart je dat zorgen?

RB: Well, first of all, on this particular situation, we're actually --

RB: Wel, eerst en vooral werken we in deze welbepaalde situatie

we're working with the government on it.

samen met de overheid.

I mean, Thabo Mbeki's had his problems with accepting

Thabo Mbeki kon moeilijk aanvaarden dat

HIV and AIDS are related, but this is a way, I think,

HIV en AIDS iets met elkaar te maken hebben, maar dit is een manier

of him tackling this problem and instead of the world criticizing him,

voor hem om het probleem aan te pakken. In plaats van dat de wereld hem bekritiseert.

it's a way of working with him, with his government.

is het een manier om met hem te werken, met zijn overheid.

It's important that if people do go to Africa and do try to help,

Het is belangrijk dat als mensen naar Afrika gaan en echt willen helpen,

they don't just go in there and then leave after a few years.

ze daar niet gewoon naartoe gaan en dan na een paar jaar vertrekken.

It's got to be consistent.

Consistentie is belangrijk.

But I think business leaders can bring their entrepreneurial know-how

Maar ik geloof dat ondernemers hun kennis kunnen aanbieden

and help governments approach things slightly differently.

en overheden helpen om de dingen een beetje anders aan te pakken.

For instance, we're setting up clinics in Africa

We zijn bijvoorbeeld ziekenhuizen aan het oprichten in Afrika

where we're going to be giving

waar we

free antiretroviral drugs, free TB treatment

gratis anti-retrovirale geneesmiddelen, gratis behandelingen voor tuberculose

and free malaria treatment.

en gratis malariabehandelingen zullen geven.

But we're also trying to make them self-sustaining clinics,

Ondertussen proberen we deze ziekenhuizen zelfvoorzienend te maken

so that people pay for some other aspects.

zodat mensen kunnen betalen voor sommige andere dingen.

CA: I mean a lot of cynics say about someone like yourself, or Bill Gates,

CA: Veel cynische mensen zeggen over mensen als jij of Bill Gates

or whatever, that this is really being -- it's almost driven by

of wie dan ook, dat dit zowat gedreven wordt

some sort of desire again, you know, for the right image,

door opnieuw een soort van verlangen naar het streven naar een goed imago

for guilt avoidance and not like a real philanthropic instinct.

om je minder schuldig te voelen, dit in tegenstelling tot een oprecht menslievende ingesteldheid.

What would you say to them?

Wat zou je tegen die mensen zeggen?

RB: Well, I think that everybody --

RB: Wel, ik denk dat

people do things for a whole variety of different reasons

mensen allerlei dingen doen om allerlei verschillende redenen

and I think that, you know, when I'm on me deathbed,

en ik denk dat wanneer ik op mijn sterfbed lig,

I will want to feel that I've made a difference

ik het gevoel wil hebben dat ik het verschil heb kunnen maken

to other people's lives.

in het leven van andere mensen.

And that may be a selfish thing to think,

Het kan misschien egoïstisch klinken,

but it's the way I've been brought up.

maar dit is de manier waarop in ben opgegroeid.

I think if I'm in a position to

Als ik mij in een positie bevind

radically change other people's lives for the better,

waarin ik het leven van andere mensen radicaal kan verbeteren,

I should do so.

dan denk ik ook dat ik dat moet doen.

CA: How old are you?

CA: Hoe oud ben je?

RB: I'm 56.

RB: Ik ben 56.

CA: I mean, the psychologist Erik Erikson says that -- as I understand him

CA: De psycholoog Erik Erikson zegt dat, als ik hem goed begrijp

and I'm a total amateur -- but that during 30s, 40s people are driven by

-- ik ben maar een amateur -- dat mensen in hun dertiger en veertiger jaren gedreven worden door

this desire to grow and that's where they get their fulfillment.

een verlangen om te groeien en daar hun voldoening uit halen.

50s, 60s, the mode of operation shifts more to the quest for wisdom

Als ze vijftig-zestig jaar worden, zou de doelstelling meer verschuiven naar de zoektocht naar wijsheid

and a search for legacy.

en het zoeken naar een nalatenschap.

I mean, it seems like you're still

Het lijkt alsof je nog steeds

a little bit in the growth phases,

een beetje in de groeifase zit.

you're still doing these incredible new plans.

Je werkt nog steeds aan die ongelooflijk nieuwe plannen.

How much do you think about legacy,

In hoeverre denk jij aan je nalatenschap

and what would you like your legacy to be?

en hoe zou deze eruit zien?

RB: I don't think I think too much about legacy.

RB: Ik denk amper na over mijn nalatenschap.

I mean, I like to -- you know, my grandmother lived to 101,

Weet je, mijn grootmoeder leefde tot ze 101 werd,

so hopefully I've got another 30 or 40 years to go.

dus hopelijk heb ik nog een 30 of 40 jaar te gaan.

No, I just want to live life to its full.

Neen, ik wil gewoon het beste uit mijn leven halen.

You know, if I can make a difference,

Als ik het verschil kan maken,

I hope to be able to make a difference.

dan hoop ik dat ik ook een verschil kan maken.

And I think one of the positive things at the moment is

Ik denk ook dat een van de positieve dingen op het ogenblik is dat

you've got Sergey and Larry from Google, for instance,

je bijvoorbeeld Sergey en Larry hebt van Google

who are good friends.

die goede vrienden van me zijn.

And, thank God, you've got two people

Godzijdank heb je dus twee mensen

who genuinely care about the world and with that kind of wealth.

die oprecht begaan zijn met de wereld.

If they had that kind of wealth and they didn't care about the world,

Als ze dat soort rijkdom hadden en ze niet begaan waren met de wereld,

it would be very worrying.

dan zou dat heel zorgwekkend zijn.

And you know they're going to make a hell of a difference to the world.

Ze zullen trouwens ook buitengewoon veel verschil maken in de wereld.

And I think it's important

Ik denk dat het belangrijk is

that people in that kind of position do make a difference.

dat mensen in zo'n positie werkelijk het verschil maken.

CA: Well, Richard, when I was starting off in business,

CA: Richard, toen ik van start ging in het bedrijfsleven,

I knew nothing about it and I also was sort of --

wist ik er niets over en ik was ook een beetje --

I thought that business people were supposed to just be ruthless

ik dacht dat zakenmensen meedogenloos moesten zijn

and that that was the only way you could have a chance of succeeding.

en dat dat de enige manier was om een kans te hebben op slagen.

And you actually did inspire me. I looked at you, I thought,

Je hebt me werkelijk geïnspireerd. Toen ik je zag, dacht ik:

well, he's made it. Maybe there is a different way.

"Wel, hij heeft het gemaakt, misschien is er ook een andere manier."

So I would like to thank you for that inspiration,

Daarom wil ik je graag bedanken voor die inspiratie

and for coming to TED today. Thank you.

en om vandaag naar TED te komen. Bedankt.

Thank you so much.

Heel erg bedankt.

(Applause)

(Applaus)