Leslie T. Chang: The voices of China's workers

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Tom Fokkens

Hi. So I'd like to talk a little bit about the people

Ik wil het hebben over de mensen

who make the things we use every day:

die de dingen maken die we dagelijks gebruiken:

our shoes, our handbags, our computers and cell phones.

onze schoenen, onze handtassen, onze computers en mobiele telefoons.

Now, this is a conversation that often calls up a lot of guilt.

Dit soort discours roept vaak een heleboel schuldgevoelens op.

Imagine the teenage farm girl who makes less than

Het tiener-boerenmeisje dat minder dan

a dollar an hour stitching your running shoes,

één dollar per uur verdient om jouw loopschoenen te naaien

or the young Chinese man who jumps off a rooftop

of de jonge Chinees die van een dak springt

after working overtime assembling your iPad.

omwille van het overwerk bij het monteren van jouw iPad.

We, the beneficiaries of globalization, seem to exploit

Wij, de begunstigden van de globalisering,

these victims with every purchase we make,

lijken deze slachtoffers uit te buiten bij elke aankoop die we maken,

and the injustice

en het onrecht lijkt wel ingebed in de producten zelf.

feels embedded in the products themselves.

en het onrecht lijkt wel ingebed in de producten zelf.

After all, what's wrong with a world in which a worker

Wat is er mis met een wereld waarin een arbeider

on an iPhone assembly line can't even afford to buy one?

aan de assemblagelijn zich zelf geen iPhone kan veroorloven?

It's taken for granted that Chinese factories are oppressive,

Het lijkt vast te staan dat Chinese fabrieken de arbeiders onderdrukken,

and that it's our desire for cheap goods

en dat dat komt

that makes them so.

door onze hang naar goedkope goederen.

So, this simple narrative equating Western demand

Het simpele verhaal dat de westerse vraag

and Chinese suffering is appealing,

oorzaak is van het Chinese lijden, is verleidelijk.

especially at a time when many of us already feel guilty

Zeker nu velen van ons al een schuldgevoel ervaren

about our impact on the world,

over onze impact op de wereld.

but it's also inaccurate and disrespectful.

Maar het is ook onterecht en respectloos.

We must be peculiarly self-obsessed to imagine that we

We zijn wel erg zelfingenomen om te veronderstellen dat we

have the power to drive tens of millions of people

de macht hebben om tientallen miljoenen mensen

on the other side of the world to migrate and suffer

aan de andere kant van de wereld

in such terrible ways.

op zo'n verschrikkelijke manier te laten migreren en lijden.

In fact, China makes goods for markets all over the world,

China maakt goederen voor markten over de hele wereld,

including its own, thanks to a combination of factors:

met inbegrip van zijn eigen markt, door een combinatie van factoren:

its low costs, its large and educated workforce,

lage kosten, vele en goed opgeleide arbeiders,

and a flexible manufacturing system

en een flexibel productiesysteem

that responds quickly to market demands.

dat snel reageert op de marktvraag.

By focusing so much on ourselves and our gadgets,

Door ons zozeer te richten op onszelf en onze gadgets,

we have rendered the individuals on the other end

hebben we de mensen aan de andere kant

into invisibility, as tiny and interchangeable

onzichtbaar gemaakt, even klein en inwisselbaar

as the parts of a mobile phone.

als onderdelen van een mobiele telefoon.

Chinese workers are not forced into factories

Chinese arbeiders worden niet naar de fabrieken gedwongen

because of our insatiable desire for iPods.

door ons onverzadigbare verlangen naar iPods.

They choose to leave their homes in order to earn money,

Ze willen hun thuis verlaten om geld te verdienen,

to learn new skills, and to see the world.

om nieuwe vaardigheden te leren en de wereld te zien.

In the ongoing debate about globalization, what's

Wat ontbreekt in het debat over globalisering

been missing is the voices of the workers themselves.

zijn de stemmen van de arbeiders zelf.

Here are a few.

Hier zijn er een paar.

Bao Yongxiu: "My mother tells me to come home

Bao Yongxiu: "Mijn moeder vraagt me naar huis te komen

and get married, but if I marry now, before I have fully

en te trouwen, maar als ik nu trouw voordat ik mezelf volledig heb ontwikkeld,

developed myself, I can only marry an ordinary worker,

kan ik alleen maar een gewone arbeider trouwen.

so I'm not in a rush."

Ik ben niet gehaast."

Chen Ying: "When I went home for the new year,

Chen Ying: "Toen ik voor Nieuwjaar naar huis ging,

everyone said I had changed. They asked me,

zei iedereen dat ik veranderd was. Ze vroegen me:

what did you do that you have changed so much?

'Wat heb je gedaan dat je zo veranderd bent?'

I told them that I studied and worked hard. If you tell them

Ik zei dat ik studeerde en hard werkte. Als je meer vertelt,

more, they won't understand anyway."

begrijpen ze het toch niet."

Wu Chunming: "Even if I make a lot of money,

Wu Chunming: "Zelfs een hele hoop geld verdienen,

it won't satisfy me.

zou niet genoeg zijn voor me.

Just to make money is not enough meaning in life."

Geld verdienen op zich geeft niet genoeg zin aan het leven."

Xiao Jin: "Now, after I get off work, I study English,

Xiao Jin: "Na mijn werk studeer ik Engels

because in the future, our customers won't

omdat in de toekomst onze klanten niet

be only Chinese, so we must learn more languages."

alleen Chinezen zullen zijn. Dus moeten we meer talen leren."

All of these speakers, by the way, are young women,

Dit zijn stemmen van jonge vrouwen,

18 or 19 years old.

18 of 19 jaar oud.

So I spent two years getting to know assembly line workers

Twee jaar lang leerde ik bandwerkers zoals zij kennen

like these in the south China factory city called Dongguan.

in de Zuid-Chinese fabriekstad Dongguan.

Certain subjects came up over and over:

Bepaalde onderwerpen kwamen steeds terug:

how much money they made,

hoeveel geld ze verdienden,

what kind of husband they hoped to marry,

wat voor soort man ze hoopten te huwen,

whether they should jump to another factory

of ze naar een andere fabriek zouden gaan

or stay where they were.

of blijven waar ze waren.

Other subjects came up almost never, including

Andere onderwerpen kwamen bijna nooit ter sprake,

living conditions that to me looked close to prison life:

zoals de levensomstandigheden die voor mij leken op het gevangenisleven:

10 or 15 workers in one room,

10 tot 15 arbeiders per kamer,

50 people sharing a single bathroom,

50 mensen die een gemeenschappelijke badkamer delen,

days and nights ruled by the factory clock.

het hele leven geregeld door de fabrieksklok.

Everyone they knew lived in similar circumstances,

Iedereen die ze kenden, leefde in vergelijkbare omstandigheden,

and it was still better than the dormitories and homes

en het was nog steeds beter dan de slaapzalen en huizen

of rural China.

op het Chinese platteland.

The workers rarely spoke about the products they made,

De arbeiders hadden het zelden over de producten die ze maakten

and they often had great difficulty explaining

en ze hadden vaak grote moeite om uit te leggen

what exactly they did.

wat ze precies deden.

When I asked Lu Qingmin,

Toen ik Lu Qingmin, de jonge vrouw

the young woman I got to know best,

die ik het best had leren kennen, vroeg wat ze precies deed op het werk

what exactly she did on the factory floor,

die ik het best had leren kennen, vroeg wat ze precies deed op het werk

she said something to me in Chinese that sounded like

zei ze iets dat in het Chinees klonk als

"qiu xi."

'qiu xi'.

Only much later did I realize that she had been saying

Pas veel later besefte ik dat ze

"QC," or quality control.

"QC", of kwaliteitscontrole, had gezegd.

She couldn't even tell me what she did on the factory floor.

Ze kon me zelfs niet vertellen wat ze deed op de werkvloer.

All she could do was parrot a garbled abbreviation

Alles wat ze kon doen, was een verhaspelde afkorting napraten

in a language she didn't even understand.

in een taal die ze zelf niet begreep.

Karl Marx saw this as the tragedy of capitalism,

Karl Marx zag dit als de tragedie van het kapitalisme,

the alienation of the worker from the product of his labor.

de vervreemding van de arbeider van het product van zijn arbeid.

Unlike, say, a traditional maker of shoes or cabinets,

In tegenstelling tot bijvoorbeeld een traditionele maker van schoenen of kasten,

the worker in an industrial factory has no control,

heeft de werker in een industriële fabriek geen controle,

no pleasure, and no true satisfaction or understanding

geen plezier en geen ware voldoening of begrip

in her own work.

van haar eigen werk.

But like so many theories that Marx arrived at

Maar zoals zoveel theorieën die Marx te binnen vielen

sitting in the reading room of the British Museum,

in de leeszaal van het British Museum,

he got this one wrong.

was ook deze fout.

Just because a person spends her time

Alleen maar het feit dat een persoon haar tijd besteedt

making a piece of something does not mean

aan het maken van een of ander ding

that she becomes that, a piece of something.

betekent niet dat ze een ding wordt.

What she does with the money she earns,

Wat ze doet met het geld dat ze verdient,

what she learns in that place, and how it changes her,

wat ze daar leert en hoe haar dat verandert,

these are the things that matter.

zijn belangrijke dingen.

What a factory makes is never the point, and

Het gaat nooit over wat een fabriek maakt.

the workers could not care less who buys their products.

Het kan de arbeiders niet schelen wie hun producten koopt.

Journalistic coverage of Chinese factories,

Maar als journalisten het hebben over Chinese fabrieken

on the other hand, plays up this relationship

gaat het altijd over deze relatie

between the workers and the products they make.

tussen de arbeiders en hun producten.

Many articles calculate: How long would it take

Vaak wordt uitgerekend hoe lang zou het duren

for this worker to work in order to earn enough money

voor een arbeider genoeg geld heeft verdiend

to buy what he's making?

om te kopen wat hij zelf maakt.

For example, an entry-level-line assembly line worker

Een beginnende bandwerker in een iPhonefabriek in China

in China in an iPhone plant would have to shell out

zou twee en een halve maand loon

two and a half months' wages for an iPhone.

moeten uitgeven voor één iPhone.

But how meaningful is this calculation, really?

Maar hoe zinvol is deze berekening?

For example, I recently wrote an article

Ik schreef onlangs een artikel

in The New Yorker magazine,

in The New Yorker Magazine,

but I can't afford to buy an ad in it.

maar ik kan me geen advertentie erin veroorloven. Wie kan dat wat schelen?

But, who cares? I don't want an ad in The New Yorker,

Ik wil niet eens een advertentie in The New Yorker,

and most of these workers don't really want iPhones.

en de meeste van deze arbeiders willen geen iPhones.

Their calculations are different.

Zij maken andere berekeningen.

How long should I stay in this factory?

Hoe lang moet ik in deze fabriek blijven?

How much money can I save?

Hoeveel geld kan ik sparen?

How much will it take to buy an apartment or a car,

Wanneer kan ik een flat of een auto kopen,

to get married, or to put my child through school?

om te trouwen of mijn kind te laten studeren?

The workers I got to know had a curiously abstract

De arbeiders die ik leerde kennen,

relationship with the product of their labor.

hadden een erg abstracte relatie met het product van hun arbeid.

About a year after I met Lu Qingmin, or Min,

Ongeveer een jaar nadat ik Lu Qingmin, of Min, ontmoette,

she invited me home to her family village

nodigde ze me uit bij haar thuis, in het dorp van haar familie

for the Chinese New Year.

voor het Chinese Nieuwjaar.

On the train home, she gave me a present:

Op de trein gaf ze me een geschenk:

a Coach brand change purse with brown leather trim.

een portemonnee van het merk Coach met bruinleren rand.

I thanked her, assuming it was fake,

Ik bedankte haar. Ik dacht dat het nep was

like almost everything else for sale in Dongguan.

zoals bijna alles wat in Dongguan te koop was.

After we got home, Min gave her mother another present:

Thuisgekomen gaf Min haar moeder een ander cadeau:

a pink Dooney & Bourke handbag,

een roze handtas van Dooney & Bourke,

and a few nights later, her sister was showing off

en een paar dagen later liep haar zus te pronken

a maroon LeSportsac shoulder bag.

met een kastanjebruine LeSportsac schoudertas.

Slowly it was dawning on me that these handbags

Langzaamaan drong het tot me door dat deze handtassen

were made by their factory,

in hun fabriek werden gemaakt

and every single one of them was authentic.

en ze allemaal authentiek waren.

Min's sister said to her parents,

Mins zus zei aan haar ouders:

"In America, this bag sells for 320 dollars."

"In Amerika koop je deze tas voor 320 dollar."

Her parents, who are both farmers, looked on, speechless.

Haar ouders, allebei boeren, waren sprakeloos.

"And that's not all -- Coach is coming out with a new line,

"Dat is niet alles - Coach komt uit met een nieuwe lijn, 2191.

2191," she said. "One bag will sell for 6,000."

Eén tas zal 6000 gaan kosten."

She paused and said, "I don't know if that's 6,000 yuan or

Ze hield even op en zei: "Ik weet niet of dat 6000 yuan of

6,000 American dollars, but anyway, it's 6,000." (Laughter)

6000 Amerikaanse dollars gaat zijn, maar het is hoe dan ook 6000." (Gelach)

Min's sister's boyfriend, who had traveled home with her

De vriend van Mins zus,

for the new year, said,

die voor Nieuwjaar was meegereisd, zei:

"It doesn't look like it's worth that much."

"Het ziet er niet uit alsof het zoveel waard is."

Min's sister turned to him and said, "Some people actually

Mins zus wendde zich tot hem en zei:

understand these things. You don't understand shit."

"Er zijn mensen die oog hebben voor deze dingen. Jij snapt er de ballen van."

(Laughter) (Applause)

(Gelach) (Applaus)

In Min's world, the Coach bags had a curious currency.

In Mins wereld hadden de Coach-tassen een eigenaardige waarde.

They weren't exactly worthless, but they were nothing

Niet dat ze waardeloos waren, maar ze waren ver

close to the actual value, because almost no one they knew

beneden de werkelijke waarde, omdat bijna niemand daar

wanted to buy one, or knew how much it was worth.

er een wilde kopen of wist hoeveel ze waard was.

Once, when Min's older sister's friend got married,

Toen de vriend van Mins oudere zus trouwde,

she brought a handbag along as a wedding present.

bracht ze een handtas mee als trouwcadeau.

Another time, after Min had already left

Later, toen Min al weg was

the handbag factory, her younger sister came to visit,

uit de handtassenfabriek, kwam haar jongere zus haar eens bezoeken

bringing two Coach Signature handbags as gifts.

en bracht twee Coach-handtassen mee als geschenk.

I looked in the zippered pocket of one,

Binnenin vond ik een gedrukt kaartje

and I found a printed card in English, which read,

waarop in het Engels te lezen stond:

"An American classic.

"Een Amerikaanse klassieker.

In 1941, the burnished patina

In 1941 inspireerde het gepolijste patina

of an all-American baseball glove

van een all-American honkbalhandschoen

inspired the founder of Coach to create

de oprichter van Coach

a new collection of handbags from the same

om een nieuwe collectie handtassen van hetzelfde

luxuriously soft gloved-hand leather.

luxueuze zachte handschoenenleer te creëren.

Six skilled leatherworkers crafted 12 Signature handbags

Zes geschoolde leerbewerkers vervaardigden twaalf merktassen

with perfect proportions and a timeless flair.

met perfecte proporties en tijdloze flair.

They were fresh, functional, and women everywhere

Ze waren fris en functioneel.

adored them. A new American classic was born."

Vrouwen hielden ervan. Een nieuwe Amerikaanse klassieker was geboren."

I wonder what Karl Marx would have made of Min

Ik vraag me af wat Karl Marx zou hebben gedacht

and her sisters.

over Min en haar zusters.

Their relationship with the product of their labor

Hun relatie met het product van hun arbeid

was more complicated, surprising and funny

was ingewikkelder, verrassender en grappiger

than he could have imagined.

dan hij kon denken.

And yet, his view of the world persists, and our tendency

Toch blijft zijn visie op de wereld voortduren, evenals onze neiging

to see the workers as faceless masses,

om arbeiders als gezichtsloze massa's te bekijken

to imagine that we can know what they're really thinking.

en te veronderstellen dat wij kunnen weten wat ze echt denken.

The first time I met Min, she had just turned 18

De eerste keer dat ik Min ontmoette, was ze net 18 geworden

and quit her first job on the assembly line

en had ze haar eerste baan aan de assemblagelijn

of an electronics factory.

van een elektronicafabriek vaarwel opgezegd.

Over the next two years, I watched as she switched jobs

In de komende twee jaar zag ik dat ze

five times, eventually landing a lucrative post

vijf keer van baan wisselde, om uiteindelijk op een lucratieve post

in the purchasing department of a hardware factory.

bij de inkoopafdeling van een hardwarefabriek te belanden.

Later, she married a fellow migrant worker,

Ze trouwde met een collega migrant-arbeider

moved with him to his village,

en verhuisde met hem naar zijn dorp.

gave birth to two daughters,

Ze kreeg twee dochters

and saved enough money to buy a secondhand Buick

en spaarde genoeg geld om een tweedehands Buick te kopen

for herself and an apartment for her parents.

en een appartement voor haar ouders.

She recently returned to Dongguan on her own

Onlangs ging ze alleen terug naar Dongguan

to take a job in a factory that makes construction cranes,

om in een bouwkranenfabriek te gaan werken.

temporarily leaving her husband and children

Ze liet haar man en kinderen

back in the village.

tijdelijk achter in het dorp.

In a recent email to me, she explained,

In een recente e-mail legde ze uit:

"A person should have some ambition while she is young

"Een persoon moet enige ambitie tonen terwijl ze jong is

so that in old age she can look back on her life

zodat ze, als ze oud is, kan terugkijken

and feel that it was not lived to no purpose."

met het gevoel dat ze niet voor niets heeft geleefd."

Across China, there are 150 million workers like her,

In China zijn er 150 miljoen arbeiders zoals zij,

one third of them women, who have left their villages

van wie een derde vrouwen, die hun dorpen hebben verlaten

to work in the factories, the hotels, the restaurants

om te werken in de fabrieken, de hotels, de restaurants

and the construction sites of the big cities.

en de bouwsites van de grote steden.

Together, they make up the largest migration in history,

Samen vormen ze de grootste migratie in de geschiedenis.

and it is globalization, this chain that begins

Dat is globalisering: een keten die begint

in a Chinese farming village

in een Chinees landbouwdorp

and ends with iPhones in our pockets and Nikes on our feet

en eindigt met iPhones in onze zakken, Nikes aan onze voeten

and Coach handbags on our arms

en Coach-handtassen aan onze armen.

that has changed the way these millions of people

Dat veranderde de manier waarop miljoenen mensen

work and marry and live and think.

werken, trouwen, leven en denken.

Very few of them would want to go back

Zeer weinigen willen terug

to the way things used to be.

naar hoe het vroeger was.

When I first went to Dongguan, I worried that

Toen ik voor het eerst naar Dongguan ging, maakte ik me zorgen

it would be depressing to spend so much time with workers.

dat het deprimerend zou zijn om zo veel tijd door te brengen met arbeiders.

I also worried that nothing would ever happen to them,

Ik was ook bezorgd dat het een saaie bedoening zou zijn

or that they would have nothing to say to me.

of dat ze me niets zouden te vertellen hebben.

Instead, I found young women who were smart and funny

In plaats daarvan ontmoette ik jonge vrouwen

and brave and generous.

die slim, grappig, moedig en genereus waren.

By opening up their lives to me,

Door me deel te laten hebben aan hun leven

they taught me so much about factories

leerden ze me zoveel over fabrieken,

and about China and about how to live in the world.

over China en over hoe te leven in de wereld.

This is the Coach purse that Min gave me

Dit is de portemonnee van Coach die Min me gaf

on the train home to visit her family.

op de trein naar huis om haar familie te bezoeken.

I keep it with me to remind me of the ties that tie me

Ik houd hem bij om me te herinneren aan mijn banden

to the young women I wrote about,

met de jonge vrouwen waar ik over schreef,

ties that are not economic but personal in nature,

geen economische maar persoonlijke banden,

measured not in money but in memories.

niet gemeten in geld, maar in herinneringen.

This purse is also a reminder that the things that you imagine,

Het is ook een herinnering aan het feit dat de dingen die je je voorstelt

sitting in your office or in the library,

in je kantoor of bibliotheek,

are not how you find them when you actually go out

niet overeenkomen met wat er werkelijk gaande is in de wereld.

into the world.

niet overeenkomen met wat er werkelijk gaande is in de wereld.

Thank you. (Applause)

Bedankt. (Applaus)

(Applause)

(Applaus)

Chris Anderson: Thank you, Leslie, that was an insight

Chris Anderson: Dank je, Leslie, dat was een kijk op de zaken

that a lot of us haven't had before.

die veel van ons niet hadden.

But I'm curious. If you had a minute, say,

Maar als je één minuut had

with Apple's head of manufacturing,

om te praten met het productiehoofd van Apple,

what would you say?

wat zou je dan zeggen?

Leslie Chang: One minute?

Leslie Chang: Één minuut?

CA: One minute. (Laughter)

CA: Één minuut. (Gelach)

LC: You know, what really impressed me about the workers

LC: Wat echt indruk op me maakte,

is how much they're self-motivated, self-driven,

was hoe gemotiveerd, gedreven

resourceful, and the thing that struck me,

en vindingrijk die arbeiders waren. Wat me opviel,

what they want most is education, to learn,

was dat ze bovenal onderwijs willen, leren,

because most of them come from very poor backgrounds.

omdat de meesten uit zeer arme milieus komen.

They usually left school when they were in 7th or 8th grade.

Meestal hadden ze slechts 7 of 8 jaar onderwijs genoten.

Their parents are often illiterate,

Hun ouders zijn vaak ongeletterd.

and then they come to the city, and they, on their own,

Als ze naar de stad gaan, volgen ze op eigen initiatief

at night, during the weekends, they'll take a computer class,

's nachts en tijdens het weekend computerlessen,

they'll take an English class, and learn

of Engels.

really, really rudimentary things, you know,

Ze leren er echt rudimentaire dingen,

like how to type a document in Word,

zoals hoe een document in Word te typen

or how to say really simple things in English.

of hoe eenvoudige dingen in het Engels te zeggen.

So, if you really want to help these workers,

Als je deze arbeiders echt wilt helpen,

start these small, very focused, very pragmatic classes

begin dan met kleine, zeer gerichte, zeer pragmatische klassen in scholen.

in these schools, and what's going to happen is,

Wat er gaat gebeuren is dat alle arbeiders erop vooruit zullen gaan,

all your workers are going to move on,

Wat er gaat gebeuren is dat alle arbeiders erop vooruit zullen gaan.

but hopefully they'll move on into higher jobs within Apple,

Hopelijk komen ze bij Apple in hogere banen terecht.

and you can help their social mobility

Zo help je hun sociale mobiliteit

and their self-improvement.

en hun ontwikkeling.

When you talk to workers, that's what they want.

Wanneer je praat met arbeiders is dat wat ze willen.

They do not say, "I want better hot water in the showers.

Ze zeggen niet: "Ik wil warmer water in de douches.

I want a nicer room. I want a TV set."

Ik wil een mooiere kamer. Ik wil een televisietoestel."

I mean, it would be nice to have those things,

Het zou leuk zijn om die dingen te hebben,

but that's not why they're in the city,

maar daarvoor zijn ze niet in de stad

and that's not what they care about.

en dat is niet waar ze om geven.

CA: Was there a sense from them of a narrative that

CA: Hadden ze het gevoel dat

things were kind of tough and bad, or was there a narrative

hun leven hard en zwaar was

of some kind of level of growth, that things over time

of dat ze een groeiproces doormaakten, dat de zaken na verloop van tijd

were getting better?

beter zouden worden?

LC: Oh definitely, definitely. I mean, you know,

LC: Zeker, zeker.

it was interesting, because I spent basically two years

Ik heb twee jaar

hanging out in this city, Dongguan,

in Dongguan doorgebracht

and over that time, you could see immense change

en ik heb in die tijd de levensomstandigheden

in every person's life: upward, downward, sideways,

enorm zien veranderen: opwaarts, neerwaarts, zijwaarts,

but generally upward.

maar over het algemeen opwaarts.

If you spend enough time, it's upward, and I met people

Als je er genoeg tijd doorbrengt, is het opwaarts. Ik ontmoette mensen

who had moved to the city 10 years ago, and who are now

die 10 jaar geleden naar de stad verhuisd waren.

basically urban middle class people,

Die zijn nu de stedelijke middenklasse.

so the trajectory is definitely upward.

Het traject is dus zeker opwaarts.

It's just hard to see when you're suddenly

Dat is moeilijk te zien als je plots

sucked into the city. It looks like everyone's poor and

in de stad terechtkomt. Iedereen lijkt arm en er slecht aan toe,

desperate, but that's not really how it is.

maar zo is het niet echt.

Certainly, the factory conditions are really tough,

De fabrieksomstandigheden zijn hard,

and it's nothing you or I would want to do,

en jij of ik zouden het niet willen doen,

but from their perspective, where they're coming from

maar vanuit hun perspectief, is waar ze vandaan komen

is much worse, and where they're going

veel erger en waar ze naartoe gaan,

is hopefully much better, and I just wanted to give

is het hopelijk veel beter. Ik wilde alleen aangeven

that context of what's going on in their minds,

dat hun manier om ertegenaan te kijken

not what necessarily is going on in yours.

niet noodzakelijkerwijs die van jou is.

CA: Thanks so much for your talk.

CA: Bedankt voor je verhaal.

Thank you very much. (Applause)

Hartelijk dank. (Applaus)