Leslie T. Chang: The voices of China's workers

Leslie T. Chang: Çinli İşçilerin Sesi

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Mert Moralı Gözden geçirme: Zeynep İlbasmış

Hi. So I'd like to talk a little bit about the people

Merhaba. Gündelik hayatımızda sıklıkla kullandığımız ayakkabı,

who make the things we use every day:

çanta, bilgisayar ve cep telefonları gibi eşyaları

our shoes, our handbags, our computers and cell phones.

üreten insanlar hakkında ufak bir konuşma yapmak istiyorum.

Now, this is a conversation that often calls up a lot of guilt.

Yapacağım bu konuşma oldukça hüzünlü

Imagine the teenage farm girl who makes less than

Spor ayakkabılarınızı yapmak için uğraşan

a dollar an hour stitching your running shoes,

ve saatte bir dolardan az para kazanan küçük köylü kızı ya da

or the young Chinese man who jumps off a rooftop

iPad'inizin parçalarını monte edebilmek için fazladan mesaiye kalan

after working overtime assembling your iPad.

ve sonrasında kendini çatıdan atan Çinli bir genci düşünün.

We, the beneficiaries of globalization, seem to exploit

Küreselleşmenin nimetlerinden(!) faydalanan bizler ise

these victims with every purchase we make,

satın aldığımız her ürünle bu insanları sömürüyoruz

and the injustice

ve görünen o ki yaptıkları ürünler

feels embedded in the products themselves.

var olan adaletsizliğin bir kanıtı.

After all, what's wrong with a world in which a worker

Yine de, iPhone'un montajlarını yapan bir işçinin iPhone almaya gücünün

on an iPhone assembly line can't even afford to buy one?

yetmediği bu sistemin neresi yanlış (!)

It's taken for granted that Chinese factories are oppressive,

Çindeki fabrikalar acımasız ve zalim

and that it's our desire for cheap goods

ve şüphesiz ki bunun temel sebebi

that makes them so.

bizim ucuz mallara olan tutkumuz.

So, this simple narrative equating Western demand

Batı'nın bu ürünlere olan talebinin,Çinde çekilen çilelerle

and Chinese suffering is appealing,

doğru orantılı olduğunu gösteren verdiğim bu basit örnek

especially at a time when many of us already feel guilty

özellikle de dünyadaki bu adaletsiz sistemde oynadığımız rol yüzünden

about our impact on the world,

kendimizi kötü hissettiğimiz bir dönemde oldukça çarpıcı fakat ,

but it's also inaccurate and disrespectful.

bir o kadar da yanlış ve saygısızca.

We must be peculiarly self-obsessed to imagine that we

Dünyanın başka bir ucundaki milyonlarca insanı

have the power to drive tens of millions of people

göç etmesine ve bu insanların böylesine acımasız koşullarda

on the other side of the world to migrate and suffer

acı çekmesinden bizim de sorumlu olduğumuzu

in such terrible ways.

her zaman aklımızda bulundurmalıyız.

In fact, China makes goods for markets all over the world,

Çin düşük maliyetli, eğitimli iş gücü

including its own, thanks to a combination of factors:

barındıran ve piyasadaki talebi hızlı bir şekilde

its low costs, its large and educated workforce,

karşılayabilecek üretim kapasitesi olan büyük fabrikaları sayesinde

and a flexible manufacturing system

hem kendisi için hem de

that responds quickly to market demands.

dünyadaki tüm pazarlar için ürün imal etmektedir.

By focusing so much on ourselves and our gadgets,

Kendi zevklerimize ve sahip olduğumuz ürünlere

we have rendered the individuals on the other end

kendimizi o kadar kaptırdık ki dünyanın başka bir

into invisibility, as tiny and interchangeable

ucundaki insanları bir cep telefonunun küçük ve takılıp çıkarılabilir

as the parts of a mobile phone.

parçaları kadar görmezden geliyoruz.

Chinese workers are not forced into factories

Çinli işçiler fabrikalarda sadece bizim açgözlü

because of our insatiable desire for iPods.

iPod isteklerimiz yüzünden çalışmak zorunda kalmıyorlar.

They choose to leave their homes in order to earn money,

Onlar evlerini, para kazanmak için,yeni beceriler edinebilmek için

to learn new skills, and to see the world.

ve dünyayı görebilmek için terkediyorlar.

In the ongoing debate about globalization, what's

Küreselleşme hakkında süregelen tartışmada

been missing is the voices of the workers themselves.

eksik kalan taraf ise işçilerin seslerini duyuramaması.

Here are a few.

İşte bu işçilerden birkaç örnek :

Bao Yongxiu: "My mother tells me to come home

Bao Yongxiu : " Annem evime geri dönüp

and get married, but if I marry now, before I have fully

evlenmemi söylüyor, fakat daha kendimi tam olarak geliştiremeden

developed myself, I can only marry an ordinary worker,

eve dönersem, sadece sıradan bir işçiyle evlenebilirim.

so I'm not in a rush."

Bu yüzden evlenmek için acele etmiyorum."

Chen Ying: "When I went home for the new year,

Chen Ying" Yılbaşı için evime döndüğümde

everyone said I had changed. They asked me,

herkes bana değiştigimi söyledi. Beni böylesine

what did you do that you have changed so much?

değiştirenin ne olduğunu sordular. Onlara okuduğumu

I told them that I studied and worked hard. If you tell them

ve çok çalıştıgımı söyledim. Bu konuda daha fazla şey

more, they won't understand anyway."

söyleseniz de zaten anlamazlar"

Wu Chunming: "Even if I make a lot of money,

Wu Chunming " İyi bir gelirim olsa bile

it won't satisfy me.

bu beni , tatmin edemez.

Just to make money is not enough meaning in life."

Çünkü para, hayatın anlamı değildir.

Xiao Jin: "Now, after I get off work, I study English,

Xiao Jin " İşten çıktıktan sonra ,İngilizce çalışıyorum.

because in the future, our customers won't

Çünkü ilerde müşterilerimiz sadece Çinli olmayacaklar,

be only Chinese, so we must learn more languages."

Daha fazla dil öğrenmek zorundayız.

All of these speakers, by the way, are young women,

Bu arada, bu konuşmacıların hepsi

18 or 19 years old.

18-19 yaşlarındaki genç kadınlar.

So I spent two years getting to know assembly line workers

Güney Çin'de yer alan Dongguan şehrinde bu örnekteki

like these in the south China factory city called Dongguan.

gibi montaj işçileriyle tanışabilmek için iki senemi harcadım.

Certain subjects came up over and over:

Ne kadar para kazandıkları,

how much money they made,

Nasıl bir eşle evlenmek istedikleri

what kind of husband they hoped to marry,

bulundukları fabrikada çalışmaya devam edecekler mi

whether they should jump to another factory

yoksa başka bir fabrikaya geçiş yapacaklar mı ?

or stay where they were.

gibi konular sürekli konuşuldu.

Other subjects came up almost never, including

Bana bir hapis hayatı gibi gelen

living conditions that to me looked close to prison life:

10-15 işçinin tek bir odada kalması

10 or 15 workers in one room,

50 insanın tek bir banyoyu kullanması,

50 people sharing a single bathroom,

gündüz ve gece fabrikadaki çalışma saatlerine göre yaşamaları

days and nights ruled by the factory clock.

gibi konular ise hiç gündeme gelmedi.

Everyone they knew lived in similar circumstances,

İşçilerin tanıdığı herkes benzer durumda yaşıyordu

and it was still better than the dormitories and homes

fakat yine de bu koşullar Çin'in kırsal kesimlerindeki

of rural China.

evlerden ve yurtlardan daha iyiydi.

The workers rarely spoke about the products they made,

İşçiler çok nadiren yaptıkları ürünler

and they often had great difficulty explaining

hakkında konuşurlardı. Ve çoğu zaman ne yaptıklarını

what exactly they did.

tarif etmekte güçlük çekerlerdi.

When I asked Lu Qingmin,

En iyi tanıdığım genç kadına fabrikada

the young woman I got to know best,

tam olarak ne iş yaptıgını sordugum zaman bana

what exactly she did on the factory floor,

kulağa Çince gibi gelen

she said something to me in Chinese that sounded like

"qui xi"

"qiu xi."

diye bir şey söyledi.

Only much later did I realize that she had been saying

Ancak daha sonradan "kalite kontrol"

"QC," or quality control.

dğer bir deyişle " KK" dediğini anladım.

She couldn't even tell me what she did on the factory floor.

Bana fabrikada ne yaptığını bile söyleyemedi.

All she could do was parrot a garbled abbreviation

Tek söylediği şey , anlayamadığı bir dilde

in a language she didn't even understand.

sürekli tekrar ettiği bir kısaltmaydı.

Karl Marx saw this as the tragedy of capitalism,

Karl Marx bunu kapitalizmin acı bir sonucu olarak,

the alienation of the worker from the product of his labor.

işçinin emek sarf ederek ürettiği ürün hakkında bir fikrinin olmaması olarak gördü.

Unlike, say, a traditional maker of shoes or cabinets,

Yerel bir ayakkabıcının ya da mobilyacının aksine,

the worker in an industrial factory has no control,

fabrikada çalışan bir işçi yaptığı işten

no pleasure, and no true satisfaction or understanding

herhangi bir zevk almaz, doyuma ulaşamaz

in her own work.

ve yaptığı işten bir şey anlayamaz.

But like so many theories that Marx arrived at

Fakat, Marx British Museum'un okuma odasında

sitting in the reading room of the British Museum,

ürettiği bir çok teorisinde olduğu gibi

he got this one wrong.

bunda da yanılmıştı.

Just because a person spends her time

Bir insanın bir şey üretirken

making a piece of something does not mean

emek sarfetmesi , o kişinin tüm hayatının

that she becomes that, a piece of something.

o işten ibaret olduğu anlamına gelmez.

What she does with the money she earns,

Esas önemli olan,İşçinin o işten kazandığı para,

what she learns in that place, and how it changes her,

fabrikada edindiği deneyimler, ve bu deneyimlerin

these are the things that matter.

bu kişiyi nasıl geliştirdiğidir.

What a factory makes is never the point, and

Asıl önemli olan bir fabrikanın ne ürettiği değildir ve

the workers could not care less who buys their products.

işçiler de ürettikleri ürünü kimin alacağını önemsemezler.

Journalistic coverage of Chinese factories,

Diğer bir yandan Medya , Çindeki fabrikalarda çalışan

on the other hand, plays up this relationship

bu durumu, yani işçiler ve ürettikleri ürünler

between the workers and the products they make.

olan ilişkilerini sık sık gündeme getirmektedir.

Many articles calculate: How long would it take

Bu konuda pek çok makale, bir işçinin

for this worker to work in order to earn enough money

ürettiği ürünü alabilmesi için

to buy what he's making?

ne kadar çalışması gerektiğini sorguluyor.

For example, an entry-level-line assembly line worker

Örneğin, Çindeki bir İPhone fabrikasında

in China in an iPhone plant would have to shell out

çalışan normal bir montaj işçisi iPhone

two and a half months' wages for an iPhone.

satın alabilmek için 2.5 aylık maaşını vermesi gerekmekte.

But how meaningful is this calculation, really?

Fakat yapılan bu hesaplamalar ne kadar mantıklı ?

For example, I recently wrote an article

Mesela, geçenlerde The New Yorker dergisinde

in The New Yorker magazine,

bir makale yayımladım, fakat makalemde

but I can't afford to buy an ad in it.

kullanabilecegim bir reklamı karşılayamadım.

But, who cares? I don't want an ad in The New Yorker,

Fakat ne farkeder ki ? Ben nasıl The New Yorker dergisinde

and most of these workers don't really want iPhones.

reklam istemiyorsam, işçiler de iPhone istemiyorlar.

Their calculations are different.

Bu işçilerin düşündükleri şeyler farklı.

How long should I stay in this factory?

Bu fabrikada ne kadar çalışmalıyım ?

How much money can I save?

Ne kadar para biriktirebilirim?

How much will it take to buy an apartment or a car,

Bir daire veya bir araba alabilmem için,evlenmek veya çocuğumu okula

to get married, or to put my child through school?

yollayabilmem için ne kadar çalışmalıyım ?

The workers I got to know had a curiously abstract

Tanıdğım işçilerin ürettikleri ürünlerle

relationship with the product of their labor.

garip bir soyut bağları vardı.

About a year after I met Lu Qingmin, or Min,

Lu Qingmin ya da kısaca Min'le tanıştıktan yaklaşık

she invited me home to her family village

bir sene sonra beni Çin Yılbaşı için ailesinin

for the Chinese New Year.

yaşadığı köye davet etti.

On the train home, she gave me a present:

Trenle köye giderken bana bir hediye verdi:

a Coach brand change purse with brown leather trim.

Coach marka kahverengi bir deri bozuk para cüzdanı.

I thanked her, assuming it was fake,

Dongguan'da satılan her şey gibi bu cüzdanın da

like almost everything else for sale in Dongguan.

taklit bir ürün olduğunu düşünerek ona teşekkür ettim.

After we got home, Min gave her mother another present:

Eve vardığımızda Min annesine başka bir hediye daha verdi:

a pink Dooney & Bourke handbag,

Pembe bir Dooney&Bourke marka el çantası ve bundan

and a few nights later, her sister was showing off

bir kaç gün sonra kız kardeşi bize koyu-kızıl kahverengi

a maroon LeSportsac shoulder bag.

LeSportsac marka omuzdan asmalı çantasını gösterdi.

Slowly it was dawning on me that these handbags

Bu çantaların aslında kendi fabrikalarında

were made by their factory,

üretildiğini anlamıştım

and every single one of them was authentic.

ve çantaların hepsi orjinaldi.

Min's sister said to her parents,

Min annesine bu çantaların ABD'de

"In America, this bag sells for 320 dollars."

320 dolara satıldığını söyledi.

Her parents, who are both farmers, looked on, speechless.

Her ikisi de çiftçi olan annesi ve babası şaşkınlıktan dicek söz bulamadılar.

"And that's not all -- Coach is coming out with a new line,

Ayrıca, Coach marka çantaların yeni "2191" üretimiyle piyasaya çıkacağını

2191," she said. "One bag will sell for 6,000."

ve tek bir çantanın 6000'e satılacağını söyledi.

She paused and said, "I don't know if that's 6,000 yuan or

Bir süre durakladıktan sonra bu sefer :" 6000 dolara mı yoksa 6000 yuana mı

6,000 American dollars, but anyway, it's 6,000." (Laughter)

satılacağından emin değilim fakat sonuçta 6000'e satılacak"

Min's sister's boyfriend, who had traveled home with her

Yılbaşı için eve gelen Min'in kız kardeşinin erkek arkadaşı

for the new year, said,

Bu çantanın 6000 dolar ya da yuan

"It doesn't look like it's worth that much."

edecek kadar değerli olmadığını söyledi.

Min's sister turned to him and said, "Some people actually

Min'in kardeşi, erkek arkadaşına dönüp " Sen ne anlarsın böyle şeylerden

understand these things. You don't understand shit."

bazı insanlar böyle şeylerden iyi anlar."

(Laughter) (Applause)

(Gülüşmeler-Alkışlar)

In Min's world, the Coach bags had a curious currency.

Coach marka çantalar Min'in hayatında garip bir değere sahipler.

They weren't exactly worthless, but they were nothing

Tamamen değersiz şeyler değiller fakat

close to the actual value, because almost no one they knew

gerçek değerlerinin yakınından bile geçemezler.Çünkü

wanted to buy one, or knew how much it was worth.

tanıdığı insanlar ne bu çantaları almak istiyor ne de bu çantaların değerini biliyor.

Once, when Min's older sister's friend got married,

Bir keresinde Min'in büyük ablasının bir arkadaşı evlendiğinde

she brought a handbag along as a wedding present.

Min düğün hediyesi olarak bir el çantası getirdi.

Another time, after Min had already left

Başka bir zaman da Min el çantası fabrikasından

the handbag factory, her younger sister came to visit,

çoktan çıksa da küçük kız kardeşi ziyarete geldiginde

bringing two Coach Signature handbags as gifts.

hediye olarak 2 tane Coach marka el çantasıyla geldi.

I looked in the zippered pocket of one,

Birtanesinin fermuarlı iç cebine baktığımda şöyle yazılı ingilizce bir kart gördüm :

and I found a printed card in English, which read,

"Bir Amerikan klasiği.1941 yılında

"An American classic.

bir beyzbol eldiveninin cilali eskitilmiş yüzeyi

In 1941, the burnished patina

Coach'un kurucusunda

of an all-American baseball glove

bu konforlu yumuşak eldivenin derisiyle

inspired the founder of Coach to create

aynı yeni el çantaları

a new collection of handbags from the same

üretme fikri uyandırdı.

luxuriously soft gloved-hand leather.

6 tane becerikli deri ustası

Six skilled leatherworkers crafted 12 Signature handbags

12 özel seriden oluşan mükemmel bir uyuma sahip

with perfect proportions and a timeless flair.

zarif el çantaları ürettiler.

They were fresh, functional, and women everywhere

Bu çantalar yepyeni ve kullanışlıydılar.

adored them. A new American classic was born."

Kadınlar bu çantalara hayran kaldılar.Yeni bir Amerikan klasiği doğmuştu."

I wonder what Karl Marx would have made of Min

Karl Marx, Min ve kardeşleri hakkında

and her sisters.

ne düşünüyordu merak ediyorum.

Their relationship with the product of their labor

Ürettikleri ürünlerle olan bağları, Marx'ın

was more complicated, surprising and funny

hayal edebileceğinden çok daha karmaşık,

than he could have imagined.

şaşırtıcı ve bir o kadar da eğlenceliydi.

And yet, his view of the world persists, and our tendency

Fakat, Marx'ın bu dünya görüşü ve bizim işçileri

to see the workers as faceless masses,

kimliksiz bir topluluk olarak görmeye ve bu işçilerin

to imagine that we can know what they're really thinking.

gerçekte neler düşündüklerini bilebileceğimize dair eğilimimiz hala geçerliliğini sürdürmektedir.

The first time I met Min, she had just turned 18

Min ile tanıştığımda, daha henüz 18'ine

and quit her first job on the assembly line

girmişti ve bir elektronik fabrikasındaki

of an electronics factory.

montaj işçiliğinden henüz çıkmıştı.

Over the next two years, I watched as she switched jobs

İki yıl boyunca, Min'in 5 kez iş değiştirdiğine

five times, eventually landing a lucrative post

ve sonunda bir donanım fabrikasının satış bölümünde

in the purchasing department of a hardware factory.

iyi maaşlı bir mevkide çalıştığına şahit oldum.

Later, she married a fellow migrant worker,

Daha sonra, Min bir göçmen işçi arkadaşıyla evlenip

moved with him to his village,

eşinin köyüne taşındı ve

gave birth to two daughters,

iki kız çocuğu dünyaya getirdi.

and saved enough money to buy a secondhand Buick

Sonunda kendisine ikinci el bir Buick ve ailesene de

for herself and an apartment for her parents.

bir daire alabileceği kadar para biriktirdi.

She recently returned to Dongguan on her own

Son zamanlarda, eşini ve çocuklarını

to take a job in a factory that makes construction cranes,

geçici bir süre köyde bırakarak,

temporarily leaving her husband and children

Dongguan'da vinç üreten

back in the village.

bir fabrikada çalışmaya gitti.

In a recent email to me, she explained,

Son zamanlarda bana attığı bir e-maide şöyle yazmıştı:

"A person should have some ambition while she is young

" İnsan genç yaşlarında azimli olmalı ki,

so that in old age she can look back on her life

yaşlandığında geriye bakıp

and feel that it was not lived to no purpose."

hayatını bir hiç uğruna yaşamadığını görebilsin".

Across China, there are 150 million workers like her,

Çin'de Min gibi 150 milyon işçi var.

one third of them women, who have left their villages

Bu işçilerin 3'te 1'ini otellerde, restorantlarda ve büyük şehirlerin

to work in the factories, the hotels, the restaurants

inşaatlarında çalışmak için köylerini

and the construction sites of the big cities.

terk eden kadın işçiler oluşturuyor.

Together, they make up the largest migration in history,

Hep birlikte bu işçiler tarihteki en büyük göçü oluşturuyorlar

and it is globalization, this chain that begins

ve milyonlarca insanın nasıl çalışacağını

in a Chinese farming village

nasıl evleneceğini, nasıl yaşayıp nasıl düşüneceklerini

and ends with iPhones in our pockets and Nikes on our feet

etkileyen şey ise, Çin'in bir köyünde başlayan,

and Coach handbags on our arms

cebimizdeki iPhonelarla, ayağımızdaki Nike ayakkabılarla

that has changed the way these millions of people

ve kolumuzdaki Coach marka çantalarla sona eren

work and marry and live and think.

bu üretim süreci ve küreselleşmedir.

Very few of them would want to go back

Bu işçilerden çok az bir kısmı

to the way things used to be.

bu işlerin yürüyüş şeklinin değişmesini istiyor.

When I first went to Dongguan, I worried that

Dongguan'a ilk gittiğimde, işçilerle çok fazla vakit

it would be depressing to spend so much time with workers.

geçirmenin iç karartıcı olacağını düşünüyordum.

I also worried that nothing would ever happen to them,

Ayrıca onlar için bir değişiklik olmayacağından

or that they would have nothing to say to me.

ya da bana bir şey söylemeyeceklerinden endişeleniyordum.

Instead, I found young women who were smart and funny

Fakat tam tersine; zeki, komik

and brave and generous.

cesur ve cömert kadınlarla tanıştım.

By opening up their lives to me,

Bu kadınlar hayatlarına beni de dahil ederek

they taught me so much about factories

fabrikalar ve Çin hakkında

and about China and about how to live in the world.

bu dünyada nasıl yaşanacağını öğrettiler bana.

This is the Coach purse that Min gave me

Bu Coach marka cüzdan

on the train home to visit her family.

ailesini ziyarete giderken Min'in trende bana verdiği hediye.

I keep it with me to remind me of the ties that tie me

Bu cüzdanı, hakkında yazı yazdığım kadına olan

to the young women I wrote about,

bağlarımı hatırlatması için,

ties that are not economic but personal in nature,

doğadaki asıl bağların parayla değil de anılarla ölçülebilen

measured not in money but in memories.

ekonomik olmayan insani bağlar olduğunu hatırlatması için saklıyorum.

This purse is also a reminder that the things that you imagine,

Bu cüzdan, ofisinizde ya da kütüphanenizde

sitting in your office or in the library,

otururken hayal ettiğiniz şeylerin

are not how you find them when you actually go out

aslında gerçek dünyada çok farklı olduduğunu

into the world.

hatırlatıyor bana.

Thank you. (Applause)

Dinlediğiniz için teşekkür ederim. (Alkışlar)

(Applause)

(Alkışlar)

Chris Anderson: Thank you, Leslie, that was an insight

Chris Anderson: Teşekkür ederiz Leslie, bu anlattığın

that a lot of us haven't had before.

şeyler bize yeni bir bakış açısı kazandırdı.

But I'm curious. If you had a minute, say,

Fakat merak ettiğim bir şey var, bir dakikanı alacağım bu yüzden.

with Apple's head of manufacturing,

Diyelim ki Apple'ın üretim müdürüyle konuşuyorsun

what would you say?

ona ne söylerdin?

Leslie Chang: One minute?

Bir dakika mı ?

CA: One minute. (Laughter)

Bir dakika. (Gülüşmeler)

LC: You know, what really impressed me about the workers

Biliyorsun ki beni işçiler hakkında en çok etkileyen şey

is how much they're self-motivated, self-driven,

onların bu kadar çok hevesli, becerikli

resourceful, and the thing that struck me,

ve gayretli olmaları. Ve beni en çok sarsan şey ise

what they want most is education, to learn,

en çok istedikleri şeyin eğitim ve öğrenmek olması,

because most of them come from very poor backgrounds.

çünkü bu işçilerin büyük bir kısmı oldukça fakir ailelerden geliyor.

They usually left school when they were in 7th or 8th grade.

Genelde 7 ya da 8 yaşlarında okulu bırakıyorlar.

Their parents are often illiterate,

Ebeveynleri genellikle cahil

and then they come to the city, and they, on their own,

ve bu çocuklar şehre kendi imkanlarıyla gelip

at night, during the weekends, they'll take a computer class,

geceleri ve haftasonları bilgisayar

they'll take an English class, and learn

ve İngilizce derslerine giriyorlar. Öğrendikleri

really, really rudimentary things, you know,

şeyler ise oldukça temel düzeyde şeyler,ne bileyim

like how to type a document in Word,

mesela , Word belgesinde nasıl yazı yazıldığını

or how to say really simple things in English.

ya da İngilizcedeki en basit temel cümleleri öğreniyorlar.

So, if you really want to help these workers,

Eğer gerçekten bu işçilere yardım etmek istiyorsanız

start these small, very focused, very pragmatic classes

bu okullarda verilen ufak , yoğunlaştırılmış ve faydalı

in these schools, and what's going to happen is,

kursları siz de açın ve göreceksiniz ki

all your workers are going to move on,

işçileriniz hayatlarına devam edicekler

but hopefully they'll move on into higher jobs within Apple,

ve bir gün belki de umarım ki Apple içinde daha yüksek yerlere gelecekler

and you can help their social mobility

ve siz bu işçilerin sosyal hareketliliklerine

and their self-improvement.

ve kendilerini geliştirmelerine katkıda bulunabilirsiniz.

When you talk to workers, that's what they want.

İşçilerle sorduğunuz zaman da tüm istediklerinin bu olduğunu göreceksiniz.

They do not say, "I want better hot water in the showers.

Duşta daha sıcak bir duş,

I want a nicer room. I want a TV set."

daha hoş bir oda ya da bir televizyon seti istemiyorlar.

I mean, it would be nice to have those things,

Böyle olanaklara sahip olmaları tabii ki güzel olur

but that's not why they're in the city,

fakat şehre gelmelerinin nedeni bu değil,

and that's not what they care about.

önem verdikleri şey de bu değil.

CA: Was there a sense from them of a narrative that

Chris Anderson: Peki işçilerin konuşmaları genelde

things were kind of tough and bad, or was there a narrative

hayatın zorluğu ve kötü oluşu üzerine miydi yoksa

of some kind of level of growth, that things over time

konuşmalarında hayatlarında bir ilerleme olduğu,

were getting better?

her şeyin zamanla daha da güzel olacağı inancı mı hakimdi?

LC: Oh definitely, definitely. I mean, you know,

Leslie Chang: Tabii ki. Yani oldukça ilginçti,

it was interesting, because I spent basically two years

çünkü sonuçta orada,Dongguan şehrinde

hanging out in this city, Dongguan,

iki senemi geçirdim.

and over that time, you could see immense change

ve zamanla, her bir insanın hayatındaki

in every person's life: upward, downward, sideways,

o yoğun değişimi görüyorsunuz .İnişler ve çıkışlar oluyordu

but generally upward.

fakat genel olarak hayatları daha iyiye gidiyordu.

If you spend enough time, it's upward, and I met people

Yeteri kadar zaman harcarsanız, hayat koşullarınız düzeliyor

who had moved to the city 10 years ago, and who are now

10 yıl önce şehre gelen ve şimdi orta gelirli

basically urban middle class people,

olan insanlarla tanıştım.

so the trajectory is definitely upward.

yani hayatlarındaki değişimin yönü ileriye dönük.

It's just hard to see when you're suddenly

Bir anda şehrinde ortasına düşüverdiğinizde

sucked into the city. It looks like everyone's poor and

neyin nasıl olduğunu kestirmesi zor.Herkes fakir ve

desperate, but that's not really how it is.

umutsuz gözüküyor fakat gerçekte durum böyle değil.

Certainly, the factory conditions are really tough,

Tabii ki de , fabrikadaki koşullar oldukça ağır

and it's nothing you or I would want to do,

ve ne ben böyle bir hayatı isterim ne de siz,

but from their perspective, where they're coming from

bu insanların bakış açılarına göre ise, geldikleri

is much worse, and where they're going

yer, gidecekleri yerden çok daha kötü.

is hopefully much better, and I just wanted to give

Ben konuşmamda sadece

that context of what's going on in their minds,

bu insanların nasıl hissedip neler düşündüğünü

not what necessarily is going on in yours.

anlatmak istedim,sizin aklınızdan geçenleri değil.

CA: Thanks so much for your talk.

Chris Anderson :Konuşman için çok teşekkür ederiz.

Thank you very much. (Applause)

Ben teşekkür ederim. (Alkışlar)