Looking for a job? Highlight your ability, not your experience | Jason Shen

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

You know who I'm envious of?

ကျနော်အားကျတာ ဘယ်သူတွေလဲ သိလား။

People who work in a job that has to do with their college major.

သူတို့ရဲ့ ကောလိပ် အဓိကဘာသားနဲ့ဆိုင်တဲ့ အလုပ်တစ်ခုမှာ လုပ်သူတွေပေါ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Journalists who studied journalism,

သတင်းစာပညာ လေ့လာခဲ့တဲ့ သတင်းစာသမားတွေ၊

engineers who studied engineering.

အင်ဂျင်နီယာသင်ခဲ့သူတေွက အင်ဂျင်နီယာတွေလေ။

The truth is, these folks are no longer the rule,

တကယ်က ဒီလူတွေဟာ ထုံးစံမဟုတ်တော့ပဲ

but the exception.

ခြွင်းချက်ပါ။

A 2010 study found that only a quarter of college graduates

၂၀၁၀ လေ့လာမှုတစ်ခုမှာ တွေ့ရတာက ကောလိပ်ဘွဲ့ရ လေးပုံတစ်ပုံပဲ

work in a field that relates to their degree.

ဘွဲ့နဲ့ဆိုင်တဲ့ နယ်ပယ်တစ်ခုမှာ အလုပ်လုပ်တယ်တဲ့။

I graduated with not one but two degrees in biology.

ကျွန်တော်ဟာ ဇီဝဗေဒဘာသာနဲ့ တစ်ဘွဲ့တင်မဟုတ် နှစ်ဘွဲ့ ရခဲ့တယ်။

To my parents' dismay, I am neither a doctor nor a scientist.

မိဘတွေတုန်လှုပ်သွားတာက ကျွန်တော်က ဆရာဝန် လည်းမဟုတ် သိပ္ပံပညာရှင်လည်းမဟုတ်တာပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Years of studying DNA replication and photosynthesis

DNA ပုံတူပွားခြင်းနဲ့ အပင်အစာချက်ခြင်းရဲ့ နှစ်တွေဟာ

did little to prepare me for a career in technology.

နည်းပညာက အလုပ်တစ်ခုအတွက် ကျွန်တော့ကို မပြင်ဆင်ပေးသလောက်။

I had to teach myself everything from sales, marketing, strategy,

ရောင်းချမှု စျေးကွက်ဖော်မှု၊ ၊နည်းဗျူဟာကနေ အကုန်လုံး ကိုယ်တိုင်သင်ယူခဲ့ရတယ်၊

even a little programming, on my own.

ပရိဂရမ်းမင်း နည်းနည်းတောင် ကိုယ့်ဘာသာပါ။

I had never held the title of Product Manager

Etsy ကိုယ်ရေးအကျဉ်း မတင်ခင်က ထုတ်လုပ်မှု မန်နေဂျာ

before I sent my resume in to Etsy.

ခေါင်းစဉ်ကို တစ်ခါမှ မယူခဲ့ဖူးပါဘူး။

I had already been turned down by Google and several other firms

ကျွန်တော်ဟာ Google နဲ့ အခြားမျာစွာသော ကုမ္ပဏီတွေမှ ပယ်ချခံရပြီး

and was getting frustrated.

စိတ်ပျက်လာပါတယ်။

The company had recently gone public,

ကုမ္ပဏီက မကြာခင်ကမှ အများပိုင် ဖြစ်သွားတော့

so as part of my job application,

အလုပ်လျှောက်လွှာရဲ့ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ်

I read the IPO filings from cover to cover

IPO အမှုတွဲတွေကို အစမှအဆုံးဖတ်ပြီး

and built a website from scratch which included my analysis of the business

ကျွန်တော့ လုပ်ငန်းစိစစ်ချက်နဲ့ အဂင်္ါရပ် အသစ် လေးခုပါတဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုကို

and four ideas for new features.

ရသမျှနဲ့ တည်ဆောက်ခဲ့တယ်။

It turned out the team was actively working on two of those ideas

ဖြစ်သွားတာက ဒီအသင်းက ဒီစိတ်ကူးတွေအနက် နှစ်ခုကို တက်ကြစွာလုပ်နေပြီး

and had seriously considered a third.

တတိယတစ်ခုကို အသည်းအသန် စဉ်းစားခဲ့ပြီးပြီ။

I got the job.

ကျွန်တော် အလုပ်ရခဲ့တယ်။

We all know people who were ignored or overlooked at first

လူတွေဟာ အစမှာ လျစ်လျူရှုတာ ခံရပေမဲ့ သူတို့ဝေဖန်မှုတွေ မှားတာ

but went on to prove their critics wrong.

ဆက်လက်သက်သေပြကြတာ အားလုံးသိပါတယ်။

My favorite story?

အကြိုက်ဆုံး ဇာတ်လမ်းလား၊

Brian Acton, an engineering manager

Brian Acton ပါ၊ Twitter နဲ့ Facebook ကနေ

who was rejected by both Twitter and Facebook

ငြင်းပယ်တာခံလိုက်ရတဲ့ အင်ဂျင်နီယာပညာ မန်နေဂျာပါ။

before cofounding WhatsApp,

ဒေါ်လာ ၁၉ ဘီလီယံနဲ့ ရောင်းချမယ့်

the mobile messaging platform that would sell for 19 billion dollars.

မိုဘိုင်း သတင်းပေးပို့ခြင်း စနစ် WhatsApp ကို ပူးပေါင်းမတည်ထောင်ခင်ကပါ။

The hiring systems we built in the 20th century are failing us

၂၀ ရာစုမှာ ဆောက်တဲ့ အလုပ်ခန့်စနစ်တွေက ကျွန်တော်တို့ကို

and causing us to miss out on people with incredible potential.

ကျဆုံးကာ၊ မယုံနိုင်တဲ့အစွမ်းရှိတဲ့ လူတွေ ကို လက်လွတ်ဆုံးရှုံးနေစေတယ်။

The advances in robotics and machine learning

စက်ရုပ်ပညာ တိုးတက်မှုတွေနဲ့ စက်သင်ကြားရေး၊

and transforming the way we work,

အလုပ်လုပ်ပုံ ပြောင်းလဲခြင်း၊

automating routine tasks in many occupations

အလုပ်များစွာမှာ ပုံသေလုပ်ဆောင်မှုတွေကို စက်ဖြင့်လုပ်ဆောင်ခြင်း

while augmenting and amplifying human labor in others.

တစ်ဖက်မှာက အခြားတွေထဲက လူသား လုပ်အားကို တိုးပွား၊ ပွားများအောင်လုပ်ခြင်းတွေပါ။

At this rate, we should all be expecting to do jobs we've never done before

ဒီနှုန်းမှာ ကျန်တဲ့ အလုပ်အကိုင် အားလုံးအတွက် အရင်က မလုပ်ဖူးတဲ့အလုပ်တွေ

for the rest of our careers.

လုပ်ဖို့ မျှော်လင့်နေသင့်ပါတယ်။

So what are the tools and strategies we need

မနက်ဖြန်ရဲ့ စွမ်းဆောင်မှု မြင့်တဲ့သူတွေ ရှာဖို့

to identify tomorrow's high performers?

လိုအပ်တဲ့ ကိရိယာတွေနဲ့ ဗျူဟာတွေက ဘာတွေလဲ။

In search for answers, I've consulted with leaders across many sectors,

အဖြေတွေရှာရာမှာ ကဏ္ဍများစွာက ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တိုင်ပင်ခဲ့တယ်၊

read dozens of reports and research papers

ဒါဇင်ချီတဲ့ အစီရင်ခံစာတွေ၊ သုတေသန စာတမ်းတွေ ဖတ်ခဲ့ပြီး

and conducted some of my own talent experiments.

ကိုယ်ပိုင် အရည်အချင်း စမ်းပ်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တယ်။

My quest is far from over,

ရှာဖွေမှုက ပြီးဖို့ အဝေးကြီးဆိုပေမဲ့

but here are three ideas to take forward.

ရှေ့ဆက်လှမ်းဖို့ စိတ်ကူး သုံးခုရှိပါတယ်။

One: expand your search.

တစ်၊ သင့်ရှာဖွေမှုကို ချဲ့ထွင်ပါ။

If we only look for talent in the same places we always do --

ကျွန်တော်တို့ အမြဲရှာနေကျနေရာမှာပဲ ပင်ကိုယ်စွမ်းရည်ကိုရှာရင်

gifted child programs, Ivy League schools,

ပါရမီရှင်ကလေး အစီအစဉ်တွေ၊ Ivy League ကျောင်းတွေ၊

prestigious organizations --

ဂုဏ်သတင်းကြီးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေဆို

we're going to get the same results we always have.

ကျွန်တော်တို့မှာ အမြဲရနေတဲ့ ရလဒ်တွေပဲ ရတော့မှာပါ။

Baseball was transformed when the cash-strapped Oakland Athletics

ဘေ့စ်ဘော ပြောင်းလဲသွားတာက ဘိုငိကျနေတဲ့ Oakland Athletics ဟာ

started recruiting players who didn't score highly

အမှတ်မမြင့်တဲ့ ကစားသမားတွေ စစုဆောင်းတဲ့အခါမှာပါ။

on traditionally valued metrics, like runs batted in,

အစဉ်အလာ ပြေး ဝင်ရိုက်လို အဖိုးတန် အရည်အချင်းတွေဆိုပေမဲ့

but who had the ability to help the team score points

အသင်းကို အမှတ်တွေရဖို့၊ ကစားပွဲတွေ နိုင်အောင် ကူညီတဲ့

and win games.

အရည်အချင်းရှိသူတွေပါ။

This idea is taking hold outside of sports.

ဒီအယူအဆကက အားကစား အပြင်မှာ လွှမ်းမိုးနေတယ်။

The Head of Design and Research at Pinterest

Pinterest က ဒီဇိုင်းနဲ့ သုတေသန ဦးစီးက

told me that they've built one of the most diverse

ကျွန်တော့ကို ပြောတာက Silicon Valley မှာ

and high-performing teams in Silicon Valley

အစုံဆုံးနဲ့ စွမ်းဆောင်မှု မြင့်တဲ့အသင်းတွေ

because they believe that no one type of person

တည်ဆောက်ထားတာက ပင်ကိုယ်အစွမ်းကို လူတစ်မျိုးက

holds a monopoly on talent.

လက်ဝါးကြီးမအုပ်တာကို ယုံကြည့်လို့ပါ။

They've worked hard to look beyond major tech hubs

ပင်မ နည်းပညာ ဗဟိုတွေအပြင် ကြည့်ဖို့၊နောက်ခံသမိုင်းမဟုတ်ပဲ

and focus on designers' portfolios,

not their pedigrees.

ကြိုးစားလုပ်ခဲ့တယ်။

Two: hire for performance.

နှစ်။ စွမ်းဆောင်မှုအတွက် ခန့်ပါ။

Inspired by my own job experience,

ကိုယ်ပိုင် အလုပ် အတွေ့အကြုံက စေ့ဆော်မှုနဲ့

I cofounded a hiring platform called Headlight,

Headlight ခေါ်တဲ့ အလုပ်ခန့်တဲ့ စနစ် ပူးပေါင်းတည်ထောင်တယ်

which gives candidates an opportunity to shine.

ဒါက အလုပ်လျှောက်သူတွေကို တောက်ပဖို့ အခွင့်အလမ်းပေးတယ်။

Just as teams have tryouts and plays have auditions,

အသင်းတွေမှာ စမ်းသပ်မှုတွေ ပြဇာတ်တွေမှာ အစမ်းလုပ်တာရှိသလို

candidates should be asked to demonstrate their skills

အလုပ်လျှောက်သူတွေကို မခန့်မီ သူတို့ရဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုတွေ

before they're hired.

ထုတ်ပြဖို့ မေးသင့်ပါတယ်။

Our clients are benefiting from 85 years of employment research,

ကျွန်တော်တို့ ဖောက်သည်တွေဟာ ၈၅ နှစ် အလုပ်ခန့်မှု သုတေသနက အကျိုးရနေတယ်။

which shows that work samples

ဒါက အလုပ်နမူနာတွေဟာ အလုပ်

are one of the best predictors of success on the job.

အောင်မြင်မှုရဲ့ အကောင်းဆုံး နိမိတ်တေွကတစ်ခုလို့ ပြတယ်

If you're hiring a data analyst,

ဒေတာ စိစစ်သူတစ်ယောက်ခန့်မယ်ဆိုရင်

give them a spreadsheet of historical data and ask them for their key insights.

သမိုင်းဆိုင်ရာ ဒေတာစာရွက်တစ်ခုပေးပြီး သူတို့ရဲ့ အဓိက ထိုးထွင်းအမြင်တွေ တောင်းပါ

If you're hiring a marketing manager,

စျေးကွက် မန်နေဂျာတစ်ဦး ခန့်မယ်ဆိုရင်

have them plan a launch campaign for a new product.

ထုတ်ကုန်သစ်အတွက် လှုံဆော်ပွဲစဖို့ အစီအစဉ်ချပါစေ။

And if you're a candidate, don't wait for an employer to ask.

သင်ဟာ အလုပ်လျှောက်သူဆိုရင် အလုပ်ရှင်မေးတာကို မစောင့်ပါနဲ့။

Seek out ways to showcase your unique skills and abilities

ပုံမှန် ကိုယ်ရေးအကျဉ်းနဲ့ အပေါ်စာအပြင်ဘက်က သင့်ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုတွေနဲ့

outside of just the standard resume and cover letter.

ကျွမ်းကျင်မှုတွေကို ပြသဖို့ နည်းလမ်းတွေ ရှာဖွေပါ။

Three: get the bigger picture.

သုံး။ ပိုကြီးမားတဲ့ ရုပ်ပုံကိုရပါစေ။

I've heard about recruiters who are quick to label a candidate a job-hopper

ကိုယ်ရေးအကျဉ်းက တာဝန်တိုတာ အခြေခံ ကာ အလုပ်လျှောက်သူကို အလုပ်မမြဲသူလို့

based on a single short stint on their resume;

အမြန် တံဆိပ်ကပ်တဲ့ ဝန်ထမ်းသစ် စုသူတွေအကြောင်း ကြားဖူးတယ်။

read about professors who are more likely to ignore identical messages from students

နာမည်က လူဖြူအစား လူမည်း (သို့) အာရှသား ဖြစ်လို့ ကျောင်းသားတွေဆီက သတင်းတိုကို

because their name was black or Asian instead of white.

လျစ်လျှူရှုဖို့ ပိုဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ ပါမောက္ခတွေအကြောင်းဖတ်ဖူးတယ်။

I was almost put on a special needs track as a child.

ကလေးတုန်းက အထူးလိုအပ်တဲ့ လမ်းကြောင်းမှာ အထားခံရလုလုပါ

A month into kindergarten,

သူငယ်တန်းဝင်ဖို့ တစ်လမှာ

my teacher wrote a page-long memo

ဆရာက ဘာမှမဟုတ်ပေပမဲ့ ကျွန်တော်က

noting that I was impulsive,

စိတ်လိုက်မာန်နဲ့၊ ဂရုစိုက်မှု ကာလတိုတယ်

had a short attention span,

လို့ တစ်မျက်နှာစာ မှတ်စုရေးခဲ့တယ်။

and despite my wonderful curiosity,

ကျွန်တော့ရဲ့ ထူးဆန်းတဲ့ သိလိုစိတ်ဆိုပေမဲ့

I was exhausting to work with.

တွဲလုပ်ဖို့ ဟောဟဲလိုက်နေတာပေါ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

The principal asked my parents into a meeting,

အစည်းအဝေးတစ်ခုမှာ ကျောင်းအုပ်ကြီးက ကျွန်တော့ မိဘတွေကိုမေးတယ်၊

asked my mother if there had been complications at birth

မွေးတုန်းက ရောဂါဖြစ်ခဲ့လားလို့ အမေ့ကို မေးခဲ့ပြီး

and suggested I meet with a school psychologist.

ကျွန်တော့ကို ကျောင်းက စိတ်ပညာရှင်နဲ့ တွေ့ဖို့ အကြံပေးခဲ့တယ်။

My father saw what was happening

ဖြစ်ပျက်နေတာကို အဖေက မြင်တော့

and quickly explained our family situation.

မိသားစုအခြေအနေကို အမြန်ရှင်းပြခဲ့တယ်။

As recent immigrants, we lived in the attic

မကြာခင်က ပြောင်းလာသူတွေဆိုတော့ စိတ်ချို့ယွင်းနေတဲ့

of a home that cared for adults with mental disabilities.

လူကြီးတွေကို စောင့်ရှောက်တဲ့ အိမ်ရဲ့ ထပ်ခိုးမှာ နေခဲ့ရတယ်။

My parents worked nights to make ends meet,

စရိတ်ကာမိဖို့ မိဘတွေဟာ ညဘက် အလုပ်လုပ်ခဲ့ပြီး

and I had little opportunity to spend time with kids my own age.

ကျွန်တော်ဟာ ကိုယ့်ရွယ်တူတွေနဲ့ အချိန်ကုန်ခွင့် မရှိခဲ့သလောက်ပါ။

Is it really a surprise that an understimulated five-year-old boy

တက်ကြွမှုလိုနေတဲ့ ငါးနှစ်သားလေးဟာ သူတစ်ကိုယ်တည်း နွေရာသီတစ်ခုလုံးအပြီးမှာ

might be a little excited in a kindergarten classroom

သူငယ်တန်း စာသင်ခန်းတစ်ခုမှာ မဆိုစလောက် စိတ်လှုပ်ရှားတာ

after an entire summer by himself?

တကယ့်အံ့သြစရာလားဗျာ။

Until we get a holistic view of someone,

တစ်ယောက်ယောက်ရဲ့ ခြုံငုံတဲ့ အမြင်ကိုမရခင်

our judgment of them will always be flawed.

သူတို့အပေါ် အကဲဖြတ်ချက်ဟာ အမြဲတမ်း အားနည်းချက်ရှိနေပါမယ်။

Let's stop equating experience with ability,

အတွေ့အကြုံကို ကျွမ်းကျင်မှုနဲ့၊ အထောက်အထားကို ပြိုင်လုပ်နိုင်စွမ်းနဲ့

credentials with competence.

တန်းတူထားတာ ရပ်လိုက်ရအောင်။

Let's stop settling for the safe, familiar choice

စိတ်ချရတဲ့၊ ရင်းနှီးနေတဲ့ ရွေးချယ်မှု သတ်မှတ်တာကို ရပ်တန့်ပြီး

and leave the door open for someone who could be amazing.

အံ့သြဖွယ်ဖြစ်နိုင်တဲ့ တစ်ယောက်ယောက် အတွက် တံခါးဖွင့်ထားရအောင်။

We need employers to let go of outdated hiring practices

လိုတာက ခေတ်ကုန်နေတဲ့ အလုပ်ခန့်တဲ့ အလေ့အထတွေကိုစွန့်လွှတ်ပြီး

and embrace new ways of identifying and cultivating talent,

အစွမ်းကို ဖော်ထုတ်၊ ပျိုးထောင်ပေးတဲ့ နည်းသစ်တွေကျင့်သုံးတဲ့ အလုပ်ရှင်တွေ

and candidates can help by learning to tell their story

စွမ်းအားရှိ၊ဆွဲဆောင်တဲ့့ နည်းတွေနဲ့ ဇာတ်လမ်းပြောဖို့ သင်ရင်း

in powerful and compelling ways.

ကူနိုင်တဲ့ အလုပ်လျှောက်သူတွေပါ။

We could live in a world where people are seen for what they're truly capable of

လူတွေအမှန်တကယ် တတ်စွမ်းတာအတွက် မြင်ရပြီးသူတို့ရဲ့ ပြည့်ဝတဲ့ အစွမ်းကို

and have the opportunity to realize their full potential.

သဘောပေါက်ဖို့ အခွင့်အလမ်းရှိတဲ့ ကမ္ဘာတစ်ခုမှာ ကျွန်တော်တို့ နေနိင်ပါတယ်။

So let's go out and build it.

ဒီတော့ အပြင်ထွက်ပြီး တည်ဆောက်လိုက်ရအောင်။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)