In uncertain times, think like a mother | Yifat Susskind

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

One morning, 18 years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၈ နှစ်က မနက်ခင်းတစ်ခု

I stepped out of a New York City subway on a beautiful day in September.

စက်တင်ဘာရဲ့ လှပတဲ့တစ်နေ့မှာ New York City မြေအောက်ဘူတာ တစ်ခုကနေ လှမ်းထွက်လိုက်တယ်။

The sun was warm and bright, the sky was a clear, perfect blue.

နေရောင်က နွေးထွေး၊ တောက်ပပြီး ကောင်းကင်က ကြည်လင်ပြီး ပကတိ ပြာနေတယ်။

I had my six-month-old son in one of those front-facing baby carriers,

ဒီအရှေ့ကို ဖွင့်ထားတဲ့ ကလေးတွန်းလှည်းတစ်ခု ထဲမှာ ကျွန်မရဲ့ ခြောက်လသား သားလေးရှိတယ်။

you know, so he could see everything.

သိတဲ့အတိုင်း အကုန်လုံးကို သူမြင်ရတယ်လေ။

And when I turned right on Sixth Avenue,

ကျွန်မ ဆဌမမြောက်လမ်းမှာ ညာဘက်ကို ချိုးကွေ့လိုက်တဲ့အခါ

what he saw

သူ မြင်လိုက်ရတာက

was the World Trade Center on fire.

မီးလောင်နေတဲ့ World Trade Center ပါ။

As soon as I realized that this was an attack,

ဒါဟာ တိုက်ခိုက်မှုတစ်လို့ ကျွန်မ သိလိုက်တာနဲ့

the first thing I did, without even really thinking about it,

ဒီအကြောင်းကို တွေးတောင် မတွေးမိဘဲနဲ့ ပထမဆုံး လုပ်ခဲ့တာက

was to take my baby and turn him around in that carrier.

ဒီတွန်းလှည်းထဲက ကလေးကို ယူပြီး တစ်ဘက်ကို လှည့်ပေးဖို့ပါ။

I didn't want him to see what was going on.

ဖြစ်ပျက်နေတာကို သူ့ကို မမြင်စေချင်ဘူးလေ။

And I just remember feeling so grateful that he was still young enough

အတော်လေး ငယ်နေသေးတော့ တစ်ယောက်ယောက်က ဒါကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိလုပ်ခဲ့တယ်လို့

that I didn't have to tell him that someone had done this on purpose.

သူ့ကို ပြောပြဖို့ မလိုခဲ့တာကို သိပ်ကျေးဇူ တင်မိတာကို ကျွန်မ အမှတ်ရမိတယ်။

9/11 was like crossing a border,

9/11 ဟာ နယ်ခြားတစ်ခု ဖြတ်ကျော်နေရတာမျိုးပါ

a hostile border into dangerous, uncharted territory.

ရန်သူ့ နယ်ခြား၊ အန္တရာယ်များတဲ့ မြေပုံမှာ မပါတဲ့ နယ်မြေတစ်ခုထဲကိုပါ။

The world was suddenly in this terrifying new place,

ကမ္ဘာဟာ ရုတ်တရက် ထိတ်လန့်စရာ နေရာသစ်ထဲ ရောက်သွားပြီး

and I was in this place as a new mother.

ကျွန်မက အဲဒီနေရာမှာ မိခင်အသစ်တစ်ယောက်လေ။

I remember my thoughts kind of ping-ponging around

ကျွန်မရဲ့ အတွေးတွေက ပင်ပေါင်ကစားသလို ဖြစ်နေတာ မှတ်မိတယ်။

from, "How am I ever going to protect this baby?"

"ငါ့ကလေးကို ဘယ်လိုများ ကာကွယ်ပေးရမလဲ" ကနေ

to, "How am I ever going to get some sleep?"

"ငါ ဘယ်လိုများ အိပ်စက် ရတော့မလဲ" အထိပါ။

Well, my son turned 18 this year,

ကဲ ကျွန်မ သားက ဒီနှစ် ၁၈ နှစ်ပြည့်တယ်။

along with millions of other people who were babies on 9/11.

9/11 မှာ ကလေးတွေဖြစ်ခဲ့တဲ့ အခြားသူတွေနဲ့အတူပေါ့။

And in that time,

အဲဒီအချိန်တုန်းက

we have all crossed into this hostile, uncharted territory

ကျွန်မတို့အားလုံးဟာ ဒီ မြေပုံမှာမပါတဲ့ ရန်သူ့ နယ်မြေကို ဖြတ်ခဲ့တာလေ၊

of climate breakdown,

ရာသီဥတု ပျက်ယွင်းမှု၊

of endless wars,

အဆုံးမဲ့ စစ်ပွဲတွေ၊

of economic meltdowns,

စီးပွားရေး ထိုးစိုက်ကျမှုတွေ၊

of deep political divisions,

နက်ရှိုင်းတဲ့ နိုင်ငံရေး ကွဲပြားမှုတွေ၊

of the many crises around the world that I don't need to list off,

ကျွန်မ စာရင်းထုတ်ပြစရာ မလိုတဲ့ ကမ္ဘာတစ်လွှားက ကပ်ဘေးများစွာလေ။

because they are blaring at you every single day from your news feed.

ဘာလို့ဆိုတော့ ဒါတွေက ဝင်လာတဲ့သတင်း တွေကနေ သင်တို့ကို နေ့စဉ် ဆူညံနေလို့လေ။

But there is something I've learned in these 18 years of parenting

ဒါပေမဲ့ ဒီ ၁၈ နှစ်တာ မိဘအုပ်ထိန်းမှုနဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အမျိုးသမီးရပိုင်ခွင့်

and in my years leading a global women's rights organization.

အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို ဦးဆောင်တဲ့ နှစ်တွေမှာ သင်ယူခဲ့တာ တစ်ခုရှိတယ်။

There is a way to face these big crises in the world

ကမ္ဘာမှာရှိတဲ့ ဒီကပ်ဘေးကြီးတွေကို စိတ်ထိခိုက်တာ လက်မှိုင်ချတာမပါဘဲ

without feeling overwhelmed and despairing.

ရင်ဆိုင်ဖို့နည်းလမ်းတစ်ခုရှိတယ်။

It's simple, and it's powerful.

ဒါက ရိုးစင်းပြီး အစွမ်းထက်ပါတယ်။

It's to think like a mother.

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးဖို့ပါ။

Now, to be clear, you don't have to be a woman

ကဲ ရှင်းသွားအောင် ဒါကို လုပ်ဖို့ မိန်းမတစ်ယောက်

or a parent to do this.

(သို့) မိဘတစ်ယောက် ဖြစ်စရာမလိုပါဘူး။

Thinking like a mother is a lens that's available to everybody.

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးခြင်းဟာ လူတိုင်း ရနိုင်တဲ့ မှန်ဘီလူးတစ်လက်ပါ။

The poet Alexis De Veaux writes,

ကဗျာဆရာ Alexis De Veaux ရေးထားတာက

"Motherhood is not simply the organic process of giving birth.

"မိခင်ဘဝဟာ ကလေးမွေးပေးခြင်းရဲ့ ကိုယ်အင်္ဂါ လုပ်ငန်စဉ်သက်သက်မဟုတ်ဘူး။

It's an understanding of the needs of the world."

ကမ္ဘာ့ လိုအပ်ချက်တွေကို သိမြင်မှုတစ်ခုပါ။"

Now, it's easy to focus on all of the obstacles

အခု ဒီကမ္ဘာကို အလိုရှိအောင် လုပ်ရာမှာ အတားအဆီး

to making this the world we want:

အားလုံးကို စူးစိုက်ဖို့က လွယ်ပါတယ်။

greed, inequality, violence.

လောဘ၊ မညီမျှ၊ အကြမ်းဖက်မှု။

Yes, there is all of that.

ဟုတ်ပါတယ်၊ ဒါအားလုံး ရှိပါတယ်။

But there's also the option to plant a seed, a different seed,

ဒါပေမဲ့ သစ်စေ့တစ်စေ့၊ ခြားနားတဲ့ သစ်စေ့တစ်စေ့ စိုက်ပျိုးဖို့၊ ကြီးထွားတာ

and cultivate what you want to see grow,

သင်မြင်ချင်တဲ့ အရာကို စိုက်ဖို့ ရွေချယ်မှုတစ်ခု ရှိပါသေးတယ်။

even in the midst of crisis.

အကျပ်အတည်းတွေ ကြားမှာတောင်ပါ။

Majid from Iraq understands this.

အီရတ်က Majid ကတော့ ဒါကို နားလည်တယ်။

He is a housepainter by trade

သူက လုပ်ငန်းအရတော့ အိမ်ဆေသုတ်သမားပါ။

and someone who believes deeply in equal rights for women.

အမျိုးသမီးတွေအတွက် ညီမျှတဲ့ ရပိုင်ခွင့်တွေ ကို နက်ရှိုင်းစွာ ယုံကြည်သူတစ်ဦးပါ။

When ISIS invaded northern Iraq where he lives,

သူနေတဲ့ အီရတ်မြောက်ပိုင်းကို ISIS တွေ ကျူးကျော်တော့

he worked with a local women's organization

မြေအောက် ရထားလမ်းတစ်လမ်း တည်ဆောက်ရာမှာ ကူညီဖို့

to help build an underground railroad,

ဒေသတွင်း အမျိုးသမီး အဖွဲ့အစည်းတစ်ဖွဲ့နဲ့ တွဲလုပ်ခဲ့တယ်။

an escape network for women's rights activists

အမျိုးသမီး ရပိုင်ခွင့်လှုပ်ရှားသူတွေနဲ့

and LGBTIQ folks who were targeted with assassination.

လုပ်ကြံရာမဖျာ ပစ်မှတ်ထားခံရတဲ့ LGBTIQ တွေ အတွက် လွတ်မြောက် ကွန်ရက်ပါ။

And when I asked Majid why he risked his own life

ဘာကြောင့် လူတွေကို ဘေးလွတ်ရာ ပို့ဖို့ သူ့အသက်စွန့်ပြီး လုပ်တာလဲလို့

to bring people to safety,

Majid ကို ကျွန်မ မေးတော့

he said to me,

သူ ကျွန်မကို ပြောတာက

"If we want a brighter future,

"ပိုတောက်ပတဲ့ အနာဂတ်တစ်ခုကို လိုချင်ရင်

we have to build it now in the dark times

တစ်နေ့ အလင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ နေနိုင်အောင်

so that one day we can live in the light."

မှောင်မိုက်တဲ့ ကာလတွေမှာ အခု တည်ဆောက်ဖို့လိုတယ်လေ"တဲ့။

That's what social justice work is, and that's what mothers do.

လူမှု တရားမျှတမှုဆိုတာ ဒါပါ။ မိခင်တွေ လုပ်ကြတာက ဒါပါ။

We act in the present with an idea of the future

ကျွန်မတို့ ဖြစ်ပေါ်ချင်တဲ့ အနာဂတ်ရဲ့ စိတ်ကူးတစ်ခုနဲ့ ပစ္စုပ္ပန်မှာ

that we want to bring about.

ကျွန်မတို့ လုပ်ဆောင်ကြတယ်။

All of the best ideas seem impossible at first.

အကောင်းဆုံး စိတ်ကူးတွေဟာ ပထမတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ထင်ရတယ်။

But just in my lifetime,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မရဲ့ ဘဝတာမှာတင်ပဲ

we've seen the end of apartheid,

လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု အဆုံးသတ်မှု

the affirmation that women's rights are human rights,

အမျိုးသမီးရပိုင်ခွင့်တွေဟာ လူသားရပိုင်ခွင့်တွေလို့ အတည်ပြုမှု၊

marriage equality,

လက်ထပ်တာ တန်းတူညီမှု၊

the fall of dictators who ruled for decades

ဆယ်စုနှစ်ကြာ အုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့ အာဏာရှင်တွေ ကျဆုံးမှုနဲ့

and so much more.

နောက်ထပ် အများကြီးကို မြင်ခဲ့ရတယ်။

All of these things seemed impossible

ဒီအရာအားလုံးဟာ ဒါတွေဖြစ်ပေါ်လာအောင်

until people took action to make them happen,

လူတွေ မလုပ်ခင်အထိတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ထင်ခဲ့ရတယ်။

and then, like, almost right away,

ဒီနောက်မှာတော့ ချက်ချင်းနီပါးကို

they seemed inevitable.

မုချဖြစ်သွားသလို ဖြစ်သွားတယ်။

When I was growing up,

ကျွန်မ ကြီးပြင်းလာစဉ်က

whether we were stuck in traffic or dealing with a family tragedy,

ကားပိတ်နေတာမှာဖြစ်ဖြစ်၊ မိသားစု အဖြစ်ဆိုးနဲ့ ကြုံတာဖြစ်ဖြစ်

my mother would say,

ကျွန်မ အမေ ပြောတတ်တာက

"Something good is going to happen, we just don't know what it is yet."

"ကောင်းတာတစ်ခုတော့ ဖြစ်တော့မယ်၊ ဘာမှန်းသာ ငါတို့ မသိသေးတာ"တဲ့။

Now, I will admit that my brothers and I make fun of her for this,

အခု ကျွန်မနဲ့ မောင်လေးတွေဟာ ဒီအတွက် အမေ့ကို လှောင်ပြောင်ခဲ့တာ ဝန်ခံပါ့မယ်။

but people ask me all the time

ဒါပေမဲ့ လူတွေ တစ်ချိန်လုံး မေးတာက

how I deal with the suffering that I see in my work

ဒုက္ခသည်စခန်းတွေ သဘာဝဘေးဇုန်တွေမှာ ကျွန်မ အလုပ်ထဲမှာ မြင်ရတဲ့ ဒုက္ခကို

in refugee camps and disaster zones,

ကျွန်မ ဘယ်လို ကိုင်တွယ်လဲဆိုတာပါ။

and I think of my mom and that seed of possibility

ကျွန်မက ကျွန်မ မေမေနဲ့ ကျွန်မဆီမှာ သူပျိုးပေးခဲ့တဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေရဲ့

that she planted in me.

မျိုးစေ့ကို တွေးမိတာပါ။

Because, when you believe that something good is coming

ဘာလို့ဆိုတော့ ကောင်းတာ တစ်ခုခု လာတော့မယ်လို့ သင် ယုံကြည်တဲ့အခါ

and you're part of making it happen,

သင်ဟာ ဒါကို ဖြစ်အောင်လုပ်ရာမှာ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုပါ။

you start to be able to see beyond the suffering

အခြေအနေတွေ ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတာ အတွက် ဝေဒနာခံစားခြင်းကို ကျော်ကာ

to how things could be.

သင်စတင် မြင်နိုင်စွမ်းရှိတာပါ။

Today, there is a new set of necessary ideas

ဒီနေ့မှာ လိုအပ်တဲ့ စိတ်ကူးတွေရဲ့ အစုသစ်တစ်ခုရှိတယ်။

that seem impossible but one day will feel inevitable:

မဖြစ်နိုင်ဘူး ထင်ရဟန်ရှိပေမဲ့ တစ်နေ့မှာတော့ မုချဖြစ်ရမယ်ဆိုတာပါ။

that we could end violence against women,

အမျိုးသမီးကို အကြမ်းဖက်မှုကို အဆုံးသတ်နိုင်ခဲ့တယ်။

make war a thing of the past,

စစ်ဆိုတာကို အတိတ်က ဖြစ်ရပ်တစ်ခုလို့ လုပ်နိင်တယ်။

learn to live in balance with nature before it's too late

သိပ်နောက်မကျခင် သဘာဝနဲ့ ဟန်ချက်ညီစွာ နေဖို့ သင်ယူကာ

and make sure that everybody has what they need to thrive.

လူတိုင်းမှာ သူတို့ ရှင်သန်ဖို့ လိုအပ်တာ ရှိအောင် သေချာစေတယ်။

Of course, being able to picture a future like this is not the same thing

တကယ်တမ်းက ဒီလိုမျိုး အနာဂတ်ကို ပုံဖော်နိုင်စွမ်းဟာ

as knowing what to do to make it come about,

ဒါကို ဖြစ်ပေါ်ဖို့ လုပ်ရမှာ သိခြင်းနဲ့ တူတဲ့အရာတော့ မဟုတ်ပေမဲ့

but thinking like a mother can help with that, too.

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးခြင်းကလည်း ထောက်ကူပေးနိုင်တယ်။

A few years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က

East Africa was gripped by a famine,

အရှေ့အာဖရိကဟာ အငတ်ဘေးတစ်ခု ဖိစီးတာခံရတော့

and women I know from Somalia

ဆိုမာလီယာက ကျွန်မသိတဲ့ အမျိုးသမီးတွေက

walked for days carrying their hungry children

အစာနဲ့ ရေရှာဖို့အတွက် သူတို့ရဲ့ ငတ်နေတဲ့ ကလေးတွေကို ချီရင်း

in search of food and water.

နေ့များစွာ လမ်းလျှောက်ခဲ့တယ်။

A quarter of a million people died,

လူတစ်သန်းရဲ့ လေးပုံတစ်ပုံ သေဆုံးပြီး

and half of them were babies and toddlers.

သူ့တို့ ထက်ဝက်ဟာ ကလေးငယ်တွေနဲ့ လမ်းလျှောက်ခါစတွေပါ။

And while this catastrophe unfolded,

ဒီကပ်ဘေးက ဖွင့်ပြခဲ့ပေမဲ့

too much of the world looked away.

ကမ္ဘာ့ အတော်များများက အကြည့်လွှဲခဲ့တယ်။

But a group of women farmers in Sudan,

ဒါပေမဲ့ Fatima Ahmed အပါအဝင်

including Fatima Ahmed -- that's her holding the corn --

ဆူဒန် လယ်သူမတစ်စုဟာ ပြောင်းဖူးကိုင်တားတာ သူပါ

heard about what was happening.

ဖြစ်ပျက်နေတာကို ကြားသိခဲ့တယ်။

And they pooled together the extra money that they had from their harvest

သူတို့ရဲ့ သီးနှံရိတ်သိမ်းမှုက ရတဲ့ အပိုဝင်ငွေတွေကို စုပေါင်းပြီး

and asked me to send it to those Somali mothers.

ဒါကို ဆိုမာလီ မိခင်တွေဆီ ကျွန်မကို ပို့ခိုင်းတယ်။

Now, these farmers could have decided that they didn't have the power to act.

ကဲ ဒီလယ်သူမတွေဟာ သူတို့မှာလုပ်ဆောင်ဖို့ အစွမ်းမရှိတာကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။

They were barely getting by themselves,

တစ်ချို့က သူတို့ကိုယ်တိုင်တောင်

some of them.

အဆင်ပြေရုံသာရှိတာပါ။

They lived without electricity, without furniture.

လျှပ်စစ်မရှိ၊ ပရိဘောဂမရှိဘဲ သူတို့ နေထိုင်ကြတယ်။

But they overrode that.

ဒါပေမဲ့ သူတို့ ဒါကို ဘေးချိတ်ခဲ့တယ်။

They did what mothers do:

မိခင်တွေ လုပ်တာကို လုပ်ခဲ့တာပါ။

they saw themselves as the solution and they took action.

သူတို့ကိုယ်သူတို့ အဖြေလို့ မြင်ပြီး လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်။

You do it all the time if you have kids.

သင့်မှာ ကလေးတွေရှိရင် တစ်ချိန်လုံး ဒါကို လုပ်တယ်။

You make major decisions about their health care,

သူတို့ရဲ့ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု၊ ပညာရေးနဲ့

their education, their emotional well-being,

စိတ်ပိုင်း ကျန်မာမှုအတွက် အဓိက ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချတယ်။

even if you're not a doctor or a teacher or a therapist.

သင်ဟာ ဆရဝန်တစ်ယောက်၊ ကျောင်းဆရာတစ်ယောက်၊ အထူးကုတစ်ယောက် မဟုတ်တာတောင်ပါ။

You recognize what your child needs

သင့်ကလေး လိုအပ်ချက်တွေကို အသိအမှတ်ပြုပြီး

and you step up to provide it the best you can.

ဒါကို အတတ်နိုင်ဆုံး ပံ့ပိုးပေးဖို့ အဟုန်မြှင့်တယ်။

Thinking like a mother means seeing the whole world

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးခြင်းဟာ ခုခံနိုင်စွမ်းမရှိဆုံး

through the eyes of those who are responsible

လူတွေအတွက် တာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ မျက်လုံးတွေကနေ

for its most vulnerable people.

တစ်ကမ္ဘာလုံးကို မြင်ကြည့်တာပါ။

And we're not used to thinking of subsistence farmers as philanthropists,

ဝမ်းစာအတွက် စိုက်တဲ့ လယ်သမားတွေကို ပရဟိတဒါနရှင်တွေအဖြစ် တွေးလေ့မရှိကြပေမဲ့

but those women were practicing the root meaning of philanthropy:

ဒီအမျိုးသမီးတွေကတော့ ပရဟိတအလုပ်ရဲ့ ရင်းမြစ် အဓိပ္ပာယ်ကို ကျင့်သုံးခဲ့ကြတယ်။

love for humanity.

လူသားအတွက် ချစ်မေတ္တာပါ။

What's at the core of thinking like a mother shouldn't be a surprise:

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးခြင်းရဲ့ အဓိက အချက်က အံ့ဩစရာတစ်ခု မဖြစ်သင့်ဘူး။

it's love.

ဒါက ချစ်မေတ္တာပါ။

Because, love is more than just an emotion.

ဘာလို့ဆိုတော့ ချစ်မေတ္တာဟာ စိတ်ခံစားမှုတစ်ခုထက် ပိုတယ်။

It's a capacity, a verb,

ဒါက အစွမ်းတစ်ခု၊ ကြိယာတစ်ခု၊

an endlessly renewable resource --

အဆုံးမဲ့ ပြန်ဖြည့်းနိုင်တဲ့ ရင်းမြစ်တစ်ခု၊

and not just in our private lives.

ကိုယ်ပိုင် ဘဝတွေမှာတင် မဟုတ်ပါ။

We recognize hate in the public sphere.

အများပိုင်နယ်က အမုန်းကို ကျွန်မတို့ အသိအမှတ်ပြုတယ်။

Right? Hate speech, hate crimes.

ဟုတ်တယ်နော်၊ အမုန်းစကား၊ အမုန်း ရာဇဝတ်မှုတွေ၊

But not love.

ဒါပေမဲ့ ချစ်မေတ္တာ မဟုတ်ဘူ။

What is love in the public sphere?

အများပိုင်နယ်ကမှာ ချစ်မေတ္တာက ဘာလဲ။

Well, Cornel West, who is not a mother but thinks like one,

ကောင်းပြီ။ Cornel West, မိခင်တစ်ယောက် မဟုတ်ပေမဲ့ မိခင်လို တွေးသူက

says it best:

အကောင်းဆုံး ပြောထားတာက

"Justice is what love looks like in public."

"တရားမျှတမှုဆိုတာ လူကြားထဲမှာ ချစ်မေတ္တာက အသွင်ဆောင်တာပါ။"

And when we remember that every policy is an expression of social values,

မူဝါဒတိုင်းဟာ လူမှုတန်ဖိုးတွေရဲ့ ဖော်ပြမှု တစ်ခုဆိုတာကို ကျွန်မတို့ သတိရတဲ့အခါ

love stands out as that superstar value,

ချစ်မေတ္တာဟာ အဲဒီ အကျော်အမော် တန်ဖိုးတစ်ခုအဖြစ် ထင်ပေါ်ပါတယ်။

the one best able to account for the most vulnerable among us.

ကျွန်မတို့ကြားက ခုခံနိုင်မှုမရှိဆုံးတွေကို ထည့်တွက်နိုင်ဖို့ အကောင်းဆုံးတစ်ခုပါ။

And when we position love as a kind of leading edge

မူဝါဒချမှတ်ရာမှာ ချစ်မေတ္တာကို ဦးစွန်း တစ်ခုလိုမျိုး နေရချတဲ့အခါ အခြေခံကျတဲ့

in policy making,

လူမှုရေး မေးခွန်းတွေအတွက်

we get new answers to fundamental social questions,

အဖြေသစ်တွေ ရပါတယ်။

like, "What's the economy for?"

ဥပမာ "စီးပွားရေးက ဘာအတွက်လဲ။"

"What is our commitment to those in the path of the hurricane?"

ဟာရီကိန်းလမ်းကြောင်းထဲက သူတွေအတွက် ရည်စူးမှုက ဘာလဲ။"

"How do we greet those arriving to our borders?"

"ကျွန်မတို့ နယ်စပ်တွေကို ရောက်လာသူတွေကို ဘယ်လို ကြိုဆိုနှုတ်ဆက်လဲ။"

When you think like a mother,

မိခင်တစ်ယောက်လို သင်တွေးတဲ့အခါ

you prioritize the needs of the many,

စိတ်ကူးပေါက်ရာ အနည်းအကျဉ်း မဟုတ်ဘဲ အများရဲ့

not the whims of the few.

လိုအပ်ချက်တွေကို သင် ဦးစားပေးတယ်လေ။

When you think like a mother,

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးတဲ့အခါ

you don't build a seawall around beachfront property,

ကမ်းဦးပိုင်နက်တစ်ဝိုက်မှာ ပင်လယ် ရေကာတစ်ခု သင် မဆောက်ဘူး။

because that would divert floodwaters

ဘာလို့ဆိုတော့ ဒါက အကာအကွယ်မဲ့နေဆဲ ရပ်ရွာတွေဆီ

to communities that are still exposed.

လျှံရေတွေကို လမ်းကြောင်း ပြောင်းစေမှာမို့ပါ။

When you think like a mother,

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးတဲ့အခါ

you don't try to prosecute someone

သဲကန္တာရကို ဖြတ်နေတဲ့ လူတွေအတွက်

for leaving water for people crossing the desert.

ရေတွေထားခဲ့သူ တစ်ဦးဦးကို တရားစွဲဖို့ သင် မကြိုးစားဘူး။

Because, you know --

ဘာလို့လဲဆိုတော့ သိကြပါတယ်နော်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

Because you know that migration,

ဘာလို့ဆိုတော့ ဒီရွေ့ပြောင်းမှုကို သိကြပါတယ်။

just like mothering,

မိခင်သဖွယ် စောင့်ရှောက်တာမျိုး

is an act of hope.

မျှော်လင့်ချက်ရဲ လုပ်ရပ်တစ်ခုပါ။

Now, not every mother thinks like a mother.

ကဲ လူတိုင်းတော့ မိခင်တစ်ယောက်လို မတွေးကြဘူးလေ။

When presented with a choice, some of us have made the wrong one,

ရွေးချယ်မှုတစ်ခု ပေးအပ်ခံရတဲ့အခါ ကျွန်မတို့တချို့က အမှားတစ်ခုကို လုပ်ကြတယ်။

hiding behind weapons or barbed wire or privilege

လက်နက်တွေ(သို့) သံဆူးကြီးတွေ (သို့) အခွင့်ထူးရဲ့နောက်မှာ ကွယ်ထားတာက

to deny the rest of the world,

ကျန်ရှိတဲ့ ကမ္ဘာကို ငြင်းဆိုဖို့၊

thinking they can see their way to safety in some kind of armed lifeboat

လူမျိုးကြီးဝါဒ(သို့) သူစိမ်းကြောက်မှုနဲ့ လောင်စာဖြည့်ထားတဲ့ လက်နက်တပ်အသက်ကယ်လှေထဲက

fueled by racism and xenophobia.

ခိုလှုံရာဆီလမ်းကို သူတို့ မြင်နိုင်တယ်လို့ တွေးတာပါ။

Not every mother is a role model,

မိခင်တိုင်းဟာ စံပြတစ်ယောက် မဟုတ်ပေမဲ့

but all of us have a choice.

အားလုံးမှာ ရွေးချယ်စရာ တစ်ခုရှိတယ်။

Are we going to jump on that armed lifeboat

ဒီလက်နက်ဆင်ထားတဲ့ အသက်ကယ်လှေပေါ်ကို ခုန်တက်ကြမလား၊

or work together to build a mother ship that can carry everyone?

(သို့) အားလုံးကို သယ်ဆောင့်ပေးနိုင်တဲ့ မိခင်သင်္ဘောတစ်စီးကို အတူတူ ဆောက်ကြမလား။

You know how to build that mother ship,

ဒီ မိခင်သင်္ဘော တည်ဆောက်ပုံ၊ ကမ္ဘာကို

how to repair the world and ease the suffering.

ပြပြင်ပြီး ဝေဒနာခံစားမှုကိုဖယ်ရှားပုံကို သင်တို့ သိကြပါတယ်။

Think like a mother.

မိခင်တစ်ယောက်လို့ တွေးကြပါ။

Thinking like a mother is a tool we can all use

မိခင်တစ်ယောက်လို တွေးတာဟာ ကျွန်မတို့လိုချင်တဲ့ ကမ္ဘာတည်ဆောက်ဖို့

to build the world we want.

အားလုံးသုံးနိုင်တဲ့လက်နက်ပါ။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)