In uncertain times, think like a mother | Yifat Susskind

Tłumaczenie: Martyna Selke Korekta: Rysia Wand

One morning, 18 years ago,

Pewnego ranka, 18 lat temu,

I stepped out of a New York City subway on a beautiful day in September.

wyszłam z nowojorskiego metra w piękny wrześniowy dzień.

The sun was warm and bright, the sky was a clear, perfect blue.

Słońce świeciło ciepło i jasno,

a na błękitnym niebie nie było ani jednej chmurki.

I had my six-month-old son in one of those front-facing baby carriers,

Sześciomiesięcznego synka ułożyłam w nosidełku przodem do świata,

you know, so he could see everything.

żeby mógł rozglądać się wokół siebie.

And when I turned right on Sixth Avenue,

Kiedy skręciłam w prawo w Szóstą Aleję,

what he saw

moje dziecko zobaczyło World Trade Center w ogniu.

was the World Trade Center on fire.

As soon as I realized that this was an attack,

Gdy zdałam sobie sprawę, że to zamach,

the first thing I did, without even really thinking about it,

bez zastanowienia

was to take my baby and turn him around in that carrier.

odwróciłam syna do siebie.

I didn't want him to see what was going on.

Nie chciałam, żeby widział, co się dzieje.

And I just remember feeling so grateful that he was still young enough

Pamiętam ulgę na myśl, że komuś tak małemu

that I didn't have to tell him that someone had done this on purpose.

nie muszę tłumaczyć, że ktoś zrobił to celowo.

9/11 was like crossing a border,

11 września był niczym przekroczenie granicy,

a hostile border into dangerous, uncharted territory.

wrogiej granicy do niebezpiecznego, nieodkrytego terytorium.

The world was suddenly in this terrifying new place,

Nagle świat znalazł się w przerażającym, nowym miejscu,

and I was in this place as a new mother.

którego byłam częścią, jako młoda mama.

I remember my thoughts kind of ping-ponging around

W głowie miałam gonitwę myśli,

from, "How am I ever going to protect this baby?"

od: "Jak niby mam ochronić to dziecko?"

to, "How am I ever going to get some sleep?"

po: "Czy kiedykolwiek się wyśpię?".

Well, my son turned 18 this year,

W tym roku mój syn skończył 18 lat,

along with millions of other people who were babies on 9/11.

tak jak miliony innych osób będących brzdącami 11. września.

And in that time,

Przez ten czas

we have all crossed into this hostile, uncharted territory

wszyscy wkroczyliśmy na to nieprzyjazne, nieodkryte terytorium

of climate breakdown,

kryzysu klimatycznego,

of endless wars,

nieustających wojen,

of economic meltdowns,

krachów na rynku,

of deep political divisions,

głębokich podziałów politycznych,

of the many crises around the world that I don't need to list off,

niezliczonych kryzysów we wszystkich zakątkach świata,

o których nie muszę wspominać,

because they are blaring at you every single day from your news feed.

bo codziennie czytacie o nich w wiadomościach.

But there is something I've learned in these 18 years of parenting

Jest jednak coś, czego nauczyłam się przez te 18 lat rodzicielstwa

and in my years leading a global women's rights organization.

i lata przewodzenia międzynarodowej organizacji praw kobiet.

There is a way to face these big crises in the world

Istnieje sposób na to, jak radzić sobie z wielkimi kryzysami na świecie,

without feeling overwhelmed and despairing.

nie czując przy tym przytłoczenia i rozpaczy.

It's simple, and it's powerful.

Jest on prosty i niezawodny.

It's to think like a mother.

Należy myśleć jak matka.

Now, to be clear, you don't have to be a woman

Żeby było jasne, nie trzeba do tego być kobietą

or a parent to do this.

ani rodzicem.

Thinking like a mother is a lens that's available to everybody.

Każdy może patrzeć oczami matki.

The poet Alexis De Veaux writes,

Jak pisze poetka Alexis De Veaux:

"Motherhood is not simply the organic process of giving birth.

"Macierzyństwo to więcej niż urodzenie dziecka.

It's an understanding of the needs of the world."

To rozumienie potrzeb świata".

Now, it's easy to focus on all of the obstacles

Łatwo skupić się na przeszkodach

to making this the world we want:

stojących na drodze do świata naszych marzeń,

greed, inequality, violence.

jak chciwość, nierówność, przemoc.

Yes, there is all of that.

Całkiem tego sporo.

But there's also the option to plant a seed, a different seed,

Ale drugą opcją jest zasianie nieco innego ziarenka

and cultivate what you want to see grow,

i uprawianie go tak, żeby wyrosło, jak chcemy,

even in the midst of crisis.

nawet w środku kryzysu.

Majid from Iraq understands this.

Rozumie to Majid z Iraku.

He is a housepainter by trade

Zawodowo maluje domy

and someone who believes deeply in equal rights for women.

i głęboko wierzy w równouprawnienie kobiet.

When ISIS invaded northern Iraq where he lives,

Gdy ISIS zaatakowało północny Irak, gdzie mieszka,

he worked with a local women's organization

pracował dla miejscowej organizacji kobiet

to help build an underground railroad,

przy budowie podziemnej kolei,

an escape network for women's rights activists

którą uciekłyby osoby działające na rzecz kobiet

and LGBTIQ folks who were targeted with assassination.

oraz osoby LGBTIQ, będące celem oprawców.

And when I asked Majid why he risked his own life

Gdy zapytałam Majida, dlaczego narażał życie

to bring people to safety,

dla bezpieczeństwa innych,

he said to me,

powiedział:

"If we want a brighter future,

"Jeśli chcemy lepszej przyszłości,

we have to build it now in the dark times

musimy zacząć budować ją teraz, w czasach ciemności,

so that one day we can live in the light."

żebyśmy pewnego dnia mogli żyć w światłości".

That's what social justice work is, and that's what mothers do.

To jest praca na rzecz równości społecznej i tak też zachowują się matki.

We act in the present with an idea of the future

Działamy w teraźniejszości, mając wizję przyszłości,

that we want to bring about.

którą chcemy stworzyć.

All of the best ideas seem impossible at first.

Najlepsze pomysły najpierw wydają się nierealne.

But just in my lifetime,

A już za mojego życia

we've seen the end of apartheid,

widzieliśmy upadek apartheidu,

the affirmation that women's rights are human rights,

uznanie praw kobiet za prawa człowieka,

marriage equality,

równość małżeńską,

the fall of dictators who ruled for decades

upadek rządzących przez dekady dyktatorów

and so much more.

i wiele więcej.

Te wszystkie pragnienia wydawały się nieosiągalne,

All of these things seemed impossible

until people took action to make them happen,

dopóki ludzie nie zaczęli działać, żeby je zrealizować,

and then, like, almost right away,

i wtedy, niemal od razu,

they seemed inevitable.

wydały się oczywiste.

When I was growing up,

Gdy dorastałam,

whether we were stuck in traffic or dealing with a family tragedy,

podczas każdego stania w korku lub tragedii rodzinnej

my mother would say,

moja matka mawiała:

"Something good is going to happen, we just don't know what it is yet."

"Wydarzy się coś dobrego, po prostu jeszcze nie wiemy co".

Now, I will admit that my brothers and I make fun of her for this,

Przyznaję, ja i bracia śmieliśmy się z tego,

but people ask me all the time

ale wciąż słyszę pytania,

how I deal with the suffering that I see in my work

jak radzę sobie z cierpieniem, którego jestem świadkiem

in refugee camps and disaster zones,

pracując w obozach dla uchodźców i na obszarach klęski żywiołowej.

and I think of my mom and that seed of possibility

Myślę o mamie i tym ziarenku możliwości,

that she planted in me.

które we mnie zasiała.

Because, when you believe that something good is coming

Kiedy wierzysz, że zbliża się coś dobrego

and you're part of making it happen,

i się do tego przyczyniasz,

you start to be able to see beyond the suffering

oprócz cierpienia

to how things could be.

zaczynasz dostrzegać możliwości.

Today, there is a new set of necessary ideas

Obecnie mamy nowy zestaw koniecznych do zrealizowania idei,

that seem impossible but one day will feel inevitable:

które wydają się nierealne, ale wkrótce będą nieuniknione:

that we could end violence against women,

powstrzymanie przemocy wobec kobiet,

make war a thing of the past,

zakończenie wojen,

learn to live in balance with nature before it's too late

życie w równowadze z naturą, zanim będzie za późno,

and make sure that everybody has what they need to thrive.

i dopilnowanie, żeby każdy miał możliwość rozwoju.

Of course, being able to picture a future like this is not the same thing

Oczywiście samo wyobrażenie takiej przyszłości nie oznacza,

as knowing what to do to make it come about,

że wiemy, co należy w tym celu zrobić,

but thinking like a mother can help with that, too.

ale myślenie jak matka na pewno pomoże.

A few years ago,

Parę lat temu

East Africa was gripped by a famine,

w Afryce Wschodniej panował głód

and women I know from Somalia

i znajome kobiety z Somalii

walked for days carrying their hungry children

dniami wędrowały, niosąc głodne dzieci

in search of food and water.

w poszukiwaniu jedzenia i wody.

A quarter of a million people died,

Zmarło ćwierć miliona ludzi,

and half of them were babies and toddlers.

z czego połowę stanowiły dzieci i niemowlęta.

And while this catastrophe unfolded,

Gdy rozgrywała się ta tragedia,

too much of the world looked away.

znaczna część świata odwróciła wzrok.

But a group of women farmers in Sudan,

Jednak grupa farmerek z Sudanu,

including Fatima Ahmed -- that's her holding the corn --

w tym Fatima Ahmed, ta z kukurydzą,

heard about what was happening.

usłyszały o tym, co się dzieje.

And they pooled together the extra money that they had from their harvest

Zebrały dodatkowe pieniądze za zbiory

and asked me to send it to those Somali mothers.

i poprosiły, żebym przesłała je somalijskim matkom.

Now, these farmers could have decided that they didn't have the power to act.

Mogły stwierdzić, że nie mogą pomóc.

They were barely getting by themselves,

Niektórym ledwie starczało na życie.

some of them.

They lived without electricity, without furniture.

Nie miały prądu ani mebli.

But they overrode that.

Ale i tę przeszkodę obeszły.

They did what mothers do:

Zrobiły to, co każda matka:

they saw themselves as the solution and they took action.

widziały w sobie rozwiązanie i podjęły działanie.

You do it all the time if you have kids.

Mając dzieci, ciągle tak się robi.

You make major decisions about their health care,

Podejmujesz istotne decyzje o ich zdrowiu,

their education, their emotional well-being,

edukacji, dobrostanie emocjonalnym,

even if you're not a doctor or a teacher or a therapist.

nawet jeśli nie jesteś lekarką, nauczycielką czy terapeutką.

You recognize what your child needs

Rozpoznajesz potrzeby dziecka

and you step up to provide it the best you can.

i starasz się je zaspokoić najlepiej, jak potrafisz.

Thinking like a mother means seeing the whole world

Myślenie jak matka oznacza patrzenie na świat

through the eyes of those who are responsible

oczami osób odpowiedzialnych

for its most vulnerable people.

za najbardziej bezbronnych ludzi.

Rolnicy produkujący na własne potrzeby nie kojarzą się z filantropami,

And we're not used to thinking of subsistence farmers as philanthropists,

but those women were practicing the root meaning of philanthropy:

a jednak te kobiety postępowały zgodnie z główną ideą filantropii:

love for humanity.

miłością do bliźniego.

What's at the core of thinking like a mother shouldn't be a surprise:

Nikogo chyba nie zaskoczy, że podstawą myślenia jak matka

it's love.

jest miłość.

Because, love is more than just an emotion.

Miłość to nie tylko emocje.

It's a capacity, a verb,

To zdolność, działanie,

an endlessly renewable resource --

stale odnawialne źródło,

and not just in our private lives.

nie tylko w naszym prywatnym życiu.

We recognize hate in the public sphere.

Rozpoznajemy nienawiść w sferze publicznej.

Right? Hate speech, hate crimes.

Mowę nienawiści, przestępstwa z nienawiści.

But not love.

Ale nie miłość.

What is love in the public sphere?

Czym jest miłość w sferze publicznej?

Well, Cornel West, who is not a mother but thinks like one,

Świetnie opisuje to Cornel West,

który matką nie jest, ale jak matka myśli:

says it best:

"Justice is what love looks like in public."

"Sprawiedliwość jest odzwierciedleniem miłości w sferze publicznej".

And when we remember that every policy is an expression of social values,

Pamiętając, że wszystkie zasady są wyrazem wartości społecznych,

love stands out as that superstar value,

miłość wyróżnia się jako najważniejsza z wartości,

the one best able to account for the most vulnerable among us.

jako ta, która skupia uwagę na najbezbronniejszych wśród nas.

And when we position love as a kind of leading edge

Kierowanie się miłością

in policy making,

podczas ustanawiania zasad

we get new answers to fundamental social questions,

udzieli odpowiedzi na podstawowe pytania społeczne,

like, "What's the economy for?"

takie jak: "Po co nam gospodarka?",

"What is our commitment to those in the path of the hurricane?"

"Jakie mamy obowiązki względem tych, którzy ucierpią podczas huraganu?",

"How do we greet those arriving to our borders?"

"Jak powitamy przybyszy u granic?".

When you think like a mother,

Myśląc jak matka,

you prioritize the needs of the many,

priorytetowo traktujesz potrzeby wielu,

not the whims of the few.

nie zachcianki kilku.

When you think like a mother,

Myśląc jak matka,

you don't build a seawall around beachfront property,

nie budujesz wału nadmorskiego wokół posiadłości na plaży,

because that would divert floodwaters

bo skierowałby on wody powodziowe

to communities that are still exposed.

na niezabezpieczonych sąsiadów.

When you think like a mother,

Myśląc jak matka,

you don't try to prosecute someone

nie ścigasz kogoś za to,

for leaving water for people crossing the desert.

że pozostawił wodę dla kroczących przez pustynię.

Because, you know --

Ponieważ wiesz...

(Applause)

(Brawa)

Because you know that migration,

Ponieważ wiesz, że migracja,

just like mothering,

tak jak opieka matki,

is an act of hope.

jest aktem nadziei.

Now, not every mother thinks like a mother.

Jednak nie każda z nas myśli jak matka.

When presented with a choice, some of us have made the wrong one,

Niektóre z nas dokonały złych wyborów,

hiding behind weapons or barbed wire or privilege

chowając się za bronią, drutem kolczastym czy przywilejem,

to deny the rest of the world,

żeby odtrącić resztę świata,

thinking they can see their way to safety in some kind of armed lifeboat

myśląc, że odnajdą bezpieczeństwo na uzbrojonej łodzi ratunkowej

fueled by racism and xenophobia.

napędzanej rasizmem i ksenofobią.

Not every mother is a role model,

Nie każda matka jest wzorem do naśladowania,

but all of us have a choice.

ale każda z nas ma wybór.

Are we going to jump on that armed lifeboat

Lepiej wskoczyć na uzbrojoną łódź ratunkową,

or work together to build a mother ship that can carry everyone?

czy wspólnie zbudować statek-matkę, którym popłyną wszyscy?

You know how to build that mother ship,

Wiecie jak zbudować statek-matkę,

how to repair the world and ease the suffering.

naprawić świat i złagodzić cierpienie.

Think like a mother.

Myślcie jak matka.

Thinking like a mother is a tool we can all use

Myśląc w ten sposób, wszyscy możemy

to build the world we want.

zbudować świat, o jakim marzymy.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)