Don't fear intelligent machines. Work with them | Garry Kasparov

644,059 views ・ 2017-06-20

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Myo Aung Reviewer: sann tint
00:12
This story begins in 1985,
0
12960
2976
ဒီဇာတ်လမ်းဟာ ၁၉၈၅ ခုနှစ်မှာ၊
00:15
when at age 22,
1
15960
1976
ကျွန်တော် အသက် ၂၂ နှစ်တွင်
00:17
I became the World Chess Champion
2
17960
2376
ကျွန်တော် ကမ္ဘာ့ စစ်တုရင် ချန်ပီယံ ဖြစ်ချိန်မှာ စခဲ့တယ်၊
00:20
after beating Anatoly Karpov.
3
20360
3200
Anatoly Karpov ကို အနိုင်ယူလိုက်တဲ့ နောက်မှာပါ။
00:24
Earlier that year,
4
24480
1256
အဲဒီနှစ် အစောပိုင်းတွင်၊
00:25
I played what is called simultaneous exhibition
5
25760
3616
ကျွန်တော်ဟာ တစ်ပြိုင်နက်ပြပွဲ လို့ခေါ်တာကို
00:29
against 32 of the world's best chess-playing machines
6
29400
4296
ကမ္ဘာ့ အကောင်းဆုံး စစ်တုရင် ကစားတဲ့ စက် ၃၂ လုံးနဲ့
00:33
in Hamburg, Germany.
7
33720
1360
ဂျာမနီ နိုင်ငံ ဟမ်းဘတ် မြို့မှာ ကစားခဲ့တယ်။
အဲဒီ ကစားပွဲအားလုံးကို ကျွန်တော် နိုင်ခဲ့တယ်၊
00:36
I won all the games,
8
36160
1200
00:38
and then it was not considered much of a surprise
9
38560
3176
အဲဒီတုန်းက ကျွန်တော် ကွန်ပျူတာ ၃၂ လုံးကို တပြိုင်နက်တည်း ကစားရင်း
00:41
that I could beat 32 computers at the same time.
10
41760
4040
အနိုင်ယူနိုင်ခဲ့တာဟာ သိပ် အံ့ဩစရာကြီး မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။
00:46
To me, that was the golden age.
11
46480
2576
ကျွန်တော့အတွက် ကတော့ အဲဒါဟာ ရွှေခေတ်ကြီးပါ။
(ရယ်သံများ)
00:49
(Laughter)
12
49080
2096
00:51
Machines were weak,
13
51200
1520
စက်တွေ အားနည်းခဲ့ကြတယ်၊
00:53
and my hair was strong.
14
53680
1336
ကျွန်တော့ ဆံပင်တွေက သန်မာတုန်းပဲ။
(ရယ်သံများ)
00:55
(Laughter)
15
55040
2200
00:58
Just 12 years later,
16
58720
2056
အဲဒီနောက် ၁၂ နှစ် မျှပဲ ကြာသွားတော့
01:00
I was fighting for my life against just one computer
17
60800
4616
ကျွန်တော်ဟာ သေရေးရှင်ရေး တိုက်ပွဲကို ကွန်ပျူတာ တစ်လုံးတည်းနဲ့
"Newsweek"က "ဦးနှောက်ရဲ့ နောက်ဆုံး တိုက်ပွဲ"လို့
01:05
in a match
18
65440
1200
01:07
called by the cover of "Newsweek"
19
67360
2056
ခေါ်ခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲထဲမှာ
01:09
"The Brain's Last Stand."
20
69440
1776
လုံးပမ်း နေခဲ့ရတယ်။
ဘယ်လိုမှ ဖိအား မရှိခဲ့ပါဘူး။
01:11
No pressure.
21
71240
1216
01:12
(Laughter)
22
72480
1520
(ရယ်သံများ)
ဒဏ္ဍာရီတွေကနေ သိပ္ပံစိတ်ကူးယဉ်ဆီကို
01:15
From mythology to science fiction,
23
75040
2576
01:17
human versus machine
24
77640
2736
လူသား နဲ့ စက်တွေကို
01:20
has been often portrayed as a matter of life and death.
25
80400
2760
မကြာခဏဆိုသလို သေရေး ရှင်ရေး တိုက်ပွဲကြီး အသွင်နဲ့ ရေးချယ် လာခဲ့ကြပါတယ်။
01:23
John Henry,
26
83960
1576
John Henry၊
01:25
called the steel-driving man
27
85560
1696
သံမဏိ-ကားမောင်းသူလို့ အခေါ်ခံခဲ့ရသူ၊
01:27
in the 19th century African American folk legend,
28
87280
3776
၁၉ ရာစု အမေရိကက အာဖရိက လူမျိုးတွေရဲ့ ရိုးရာဒဏ္ဍာရီထဲမှာ
ရေနွေးငွေ့နဲ့ မောင်းတဲ့ တူက
01:31
was pitted in a race
29
91080
1376
01:32
against a steam-powered hammer
30
92480
2736
ကျောက်တောင်ကို ဖြတ်ပြီး တူမြောင်းကို
01:35
bashing a tunnel through mountain rock.
31
95240
2360
ထုခွဲဖောက်လုပ်ဖို့ ကြိုးစားရင်း ပြိုင်ခဲ့ရတယ်။
01:38
John Henry's legend is a part of a long historical narrative
32
98800
4200
အဲဒီ John Henry ရဲ့ ဒဏ္ဍာရီ ပုံပြင်ဟာ သမိုင်းလာ ရှည်လျားလှတဲ့ ​ပုံပြင်၊
01:43
pitting humanity versus technology.
33
103680
3080
လူသား နဲ့ နည်းပညာ အ​ကြောင်း ပုံပြင် တစ်စိတ် တစ်ပိုင်းပါပဲ။
အဲဒီလို ပြိုင်ဆိုင်မှု ဇာတ်လမ်းတွေကို ဒီနေ့လည်း ကြားနိုင်တုန်းပါ။
01:48
And this competitive rhetoric is standard now.
34
108200
2880
01:51
We are in a race against the machines,
35
111560
1960
ကျွန်တော်တို့ဟာ စက်တွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နေကြရပါတယ်၊
01:54
in a fight or even in a war.
36
114360
2080
တိုက်ပွဲထက် စစ်ပွဲလို့တောင် ခေါ်နိုင်ပါတယ်။
01:57
Jobs are being killed off.
37
117880
1616
အလုပ်နေရာတွေ ပျောက်လာနေကြတယ်။
01:59
People are being replaced as if they had vanished from the Earth.
38
119520
3560
လူတွေကို အလုပ်နေရာမှာ အစားထိုးပစ်လာနေလို့ သူတို့ဟာ ကမ္ဘာကြီးမှ ပျောက်သွားနေသလိုပါ။
ဒါက "Terminator" ဒါမှမဟုတ် "Matrix" လို ရုပ်ရှင်တွေ စိတ်ကူးယဉ် မဟုတ်ဘူးလို့
02:04
It's enough to think that the movies like "The Terminator" or "The Matrix"
39
124240
3496
02:07
are nonfiction.
40
127760
1200
ပြောစရာ ဖြစ်လာတယ်။
02:11
There are very few instances of an arena
41
131640
4320
အခုဆို လူသားရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ ဦးနှောက်က ကွန်ပျူတာ ဒါမှမဟုတ်
ရိုဘော့ စက်ရုပ်နဲ့ တန်းတူရည်တူ ပြိုင်နိုင်တဲ့
02:17
where the human body and mind can compete on equal terms
42
137360
4256
02:21
with a computer or a robot.
43
141639
1841
နေရာတွေ သိပ်ကို နည်းလှပါတယ်။
တကယ်တော့ ဒီထက် နည်းနည်းလေး ပိုပြီး ရှိခဲ့ရင် ကောင်းမယ်လို့ ထင်မိတယ်။
02:24
Actually, I wish there were a few more.
44
144280
1858
02:27
Instead,
45
147760
1200
အဲဒီအစား၊
02:29
it was my blessing and my curse
46
149840
4656
ကျွန်တော့အတွက် ကောင်းချီးမင်္ဂလာလည်း ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကျိန်စာပါ ဖြစ်လာခဲ့တာက
02:34
to literally become the proverbial man
47
154520
2696
လူတိုင်း ဒီနေ့အထိကို ​ပြောဆိုစရာ ဖြစ်လာခဲ့တဲ့
02:37
in the man versus machine competition
48
157240
3096
လူသား နဲ့ စက်တွေရဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မှုကို
02:40
that everybody is still talking about.
49
160360
1880
သက်သေထူပြရမယ့် လူ ဖြစ်လာခဲ့ရပါတယ်။
နာမည်ကြီး လူသား နဲ့ စက်ရဲ့ ပြိုင်ပွဲ ပုံပြင်ထဲက John Henryhn လိုပါပဲ၊
02:45
In the most famous human-machine competition since John Henry,
50
165120
5016
ကျွန်တော်ဟာ ပွဲနှစ်ပွဲကို ကစားခဲ့ရတယ်၊
02:50
I played two matches
51
170160
2576
02:52
against the IBM supercomputer, Deep Blue.
52
172760
3440
IBM ရဲံ စူပါကွန်ပျူတာ Deep Blue နဲ့ ပြိုင်ခဲ့ရတယ်။
အဲဒီတုန်းက ပထမဦးဆုံးပွဲကို ကျွန်တော် နိုင်ခဲ့တာ ဘယ်သူမှာမှ မမှတ်မိကြဘူး -
02:59
Nobody remembers that I won the first match --
53
179040
2176
03:01
(Laughter)
54
181240
2336
(ရယ်သံများ)
03:03
(Applause)
55
183600
3400
(လက်ခုပ်သံများ)
03:07
In Philadelphia, before losing the rematch the following year in New York.
56
187920
4976
Philadelphia မှာပါ၊ နောက်တစ်နှစ် New York ထပ်ကစားစဉ် မရှုံးခင်ကပါ။
03:12
But I guess that's fair.
57
192920
1760
တကယ်တော့ အဲဒါ တရားခဲ့တယ် ထင်ပါတယ်။
03:16
There is no day in history, special calendar entry
58
196320
5096
Sir Edmund Hillary နဲ့ Tenzing Norgay တို့က သမိုင်းထဲမယ်၊
03:21
for all the people who failed to climb Mt. Everest
59
201440
3496
ဧဝရက် တောင်ထိပ်ကို တက် မပြခင်တွင်
အဲဒီအမြင့်ဆုံး တောင်ထိပ် မတက်နိုင်ခဲ့တဲ့ လူတွေ ဆိုပြီး သမိုင်းထဲမှာ အထူးလုပ်
03:24
before Sir Edmund Hillary and Tenzing Norgay
60
204960
2736
03:27
made it to the top.
61
207720
1200
မှတ်တမ်း တင်ခဲ့တာ မရှိခဲ့ပါဘူး။
03:29
And in 1997, I was still the world champion
62
209960
3760
၁၉၉၇ ခုနှစ်တုန်းက ကျွန်တော်ဟာ ကမ္ဘာ့ချန်ပီယံ ဖြစ်နေတုန်းပါပဲ။
03:36
when chess computers finally came of age.
63
216520
4200
စစ်တုရင် ကွန်ပျူတာတွေ ရင့်ကျက်လာတဲ့ နှစ်တွေ ဖြစ်ခဲ့တယ်။
03:41
I was Mt. Everest,
64
221520
1976
ကျွန်တော်က ဧဝရက် တောင်ထိပ် ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊
03:43
and Deep Blue reached the summit.
65
223520
1600
Deep Blue က ထိပ်သီးရင်ဆိုင်ဖို့ အသင့် ဖြစ်လာခဲ့တယ်။
03:46
I should say of course, not that Deep Blue did it,
66
226600
4056
တကယ်တော့ အဲဒါကို လုပ်ပြလိုက်တာက Deep Blue မဟုတ်ခဲ့တာ ထောက်ပြချင်တယ်၊
03:50
but its human creators --
67
230680
2136
၎င်းကို ဖန်တီးခဲ့ကြတဲ့ လူသားတွေပါ-
03:52
Anantharaman, Campbell, Hoane, Hsu.
68
232840
3336
Anantharaman၊ Campbell၊ Hoane၊ Hsu တို့ပါ။
03:56
Hats off to them.
69
236200
1200
သူတို့ကို အလေးပြုဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
03:58
As always, machine's triumph was a human triumph,
70
238840
4416
ခါတိုင်းလိုပဲ စက်ရဲ့အောင်ပွဲဟာ လူသားရဲ့ အောင်ပွဲကြီး ဖြစ်လာတယ်၊
04:03
something we tend to forget when humans are surpassed by our own creations.
71
243280
4760
ကျွန်တော်တို့ တီထွင်ပေးလိုက်တဲ့ဟာက လူသားတွေထက် သာလွန်သွားရင် မေ့တတ်ကြပါတယ်။
04:10
Deep Blue was victorious,
72
250360
1440
Deep Blue ဟာ အောင်ပွဲကြီးပါ။
အဲဒါဟာ အသိဉာဏ် ထက်ခဲ့သလား။
04:13
but was it intelligent?
73
253400
1200
04:15
No, no it wasn't,
74
255360
1760
မဟုတ်ဘူး၊ မထက်မြက်ခဲ့ပါဘူး။
04:18
at least not in the way Alan Turing and other founders of computer science
75
258200
5056
အနည်းဆုံး Alan Turing နဲ့ ကွန်ပျူတာ တီထွင်ရှင်များ မျှော်လင့်ခဲ့ကြသလို
04:23
had hoped.
76
263280
1200
မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။
04:25
It turned out that chess could be crunched by brute force,
77
265240
4776
စစ်တုရင်ကို ကြမ်းတမ်းတဲ့ အားနဲ့ ထုချေပစ်နိုင်​ကြောင်း တွေ့လာခဲ့ရတယ်၊
ဟာ့ဒ်ဝဲတွေ အမြန်နှုန်း ကောင်းလာရင်
04:30
once hardware got fast enough
78
270040
4256
04:34
and algorithms got smart enough.
79
274320
2960
အယ်လဂိုရီသမ် သုံးတာ တော်လာရင်ပေါ့လေ။
04:38
Although by the definition of the output,
80
278760
3696
ဒါပေမဲ့ ထွက်လာတဲ့ ရလဒ်ကို ကြည့်ပြောရပါက၊
04:42
grandmaster-level chess,
81
282480
3216
grandmaster-အဆင့် စစ်တုရင်၊
04:45
Deep Blue was intelligent.
82
285720
1280
Deep Blue ဟာ အသိဉာဏ် တော်ခဲ့ပါတယ်။
04:49
But even at the incredible speed,
83
289320
2400
ဒါပေမဲ့၊ မယုံနိုင်လောက်အောင် မြန်တဲ့နှုန်းနဲ့၊
04:52
200 million positions per second,
84
292560
3200
တစ်စက္ကန့်ကို သန်း ၂၀၀ နှုန်းနဲ့၊
Deep Blue ရဲ့ လုပ်ကိုင်ပုံက
04:57
Deep Blue's method
85
297360
1200
04:59
provided little of the dreamed-of insight into the mysteries of human intelligence.
86
299360
6600
လူသား အသိဉာဏ် အထဲက အံ့ဖွယ် အရာတွေကို နည်းနည်းလေးမျှသာ ဖွင့်ပြနိုင်ခဲ့တာပါ။
05:08
Soon,
87
308960
1816
မကြာခင်မှာပဲ၊
05:10
machines will be taxi drivers
88
310800
2576
စက်တွေဟာ တက္ကစီယာဉ်မောင်းတွေ ဖြစ်လာကြတယ်၊
05:13
and doctors and professors,
89
313400
2416
ဆရာဝန်တွေ၊ ပါမောက္ခတွေ ဖြစ်လာနိုင်ကြပေမဲ့
05:15
but will they be "intelligent?"
90
315840
2600
"အသိဉာဏ်" ကော ရှိလာကြမလား။
05:19
I would rather leave these definitions
91
319840
2496
ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒီလို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်တွေကို
05:22
to the philosophers and to the dictionary.
92
322360
3560
ဒဿနိက ပညာရှင်တွေနဲ့ အဘိဓါန်တွေဆီ လွှဲထားခဲ့ချင်တယ်။
05:27
What really matters is how we humans
93
327440
3880
အရေးကြီးဆုံးက ကျွန်ုပ်တို့ လူသားတွေက အဲဒီ စက်တွေနဲ့
05:32
feel about living and working with these machines.
94
332320
3600
နေထိုင် အလုပ် လုပ်နေရတာကို ဘယ်လို ခံစားရသလဲ။
ကျွန်တော် Deep Blue ကို ၁၉၉၆ ခုနှစ် တုန်းက ပထမဦးဆုံး အကြိမ် တွေ့ရတော့
05:38
When I first met Deep Blue in 1996 in February,
95
338160
5256
05:43
I had been the world champion for more than 10 years,
96
343440
2600
ကျွန်တော်ဟာ ကမ္ဘာ့ချန်ပီယံ ဖြစ်နေခဲ့တာ ဆယ်နှစ် ​ကျော်နေပါပြီ၊
ကမ္ဘာ့ ချန်ပီယံပွဲတွေကို ၁၈၂ ကြိမ် ကစားပြီးခဲ့ပါပြီ
05:48
and I had played 182 world championship games
97
348080
4016
ပြီးတော့ ဒိပြင်ပြိုင်ပွဲတွေမှာ ထိပ်သီး သမားတွေနဲ့ ပွဲရာချီ ကစားပြီးခဲ့ပါပြီ။
05:52
and hundreds of games against other top players in other competitions.
98
352120
5096
05:57
I knew what to expect from my opponents
99
357240
5056
ကျွန်တော်ဟာ ပြိုင်ဘက်တွေဆီက ဘာကို မျှော်လင့်ရမှန်း
06:02
and what to expect from myself.
100
362320
1680
ကျွန်တော်ဆီမှ ဘာကို မျှေ ာ်လင့်ရမှန်း သိခဲ့ပါတယ်။
06:04
I was used to measure their moves
101
364680
5176
ကျွန်တော်ဟာ သူတို့ရဲ့ အကွက်ရွှေ့ပုံကို လေ့လာလေ့ ရှိခဲ့တယ်
06:09
and to gauge their emotional state
102
369880
3616
သူတို့ရဲ့ စိတ်ခံစားမှု အ​ခြေအနေကို ခန့်မှန်းတတ်ခဲ့တယ်
06:13
by watching their body language and looking into their eyes.
103
373520
3840
သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ် ဘာသာစကားကို သူတို့ရဲ့ မျက်စိထဲ ကြည့်ရင်း ပေါ့လေ။
06:17
And then I sat across the chessboard from Deep Blue.
104
377880
4000
အဲဒီနောက်မှာ ကျွန်တော်ဟာ Deep Blue နဲ့ မျက်နှာချင်းဆိုင်ပြီး ထိုင်လာရတယ်။
06:24
I immediately sensed something new,
105
384960
2856
တစ်ခုခု ဆန်းနေတာ ကျွန်တော် ချက်ချင်း ခံစားမိတယ်၊
06:27
something unsettling.
106
387840
1320
တစ်ခုခု မဟုတ်ခဲ့ဘူး။
06:31
You might experience a similar feeling
107
391440
2800
ခင်ဗျားတို့လည်း အလားတူ ခံစားမှုကို ခံစားမိခဲ့မှာပါ
06:35
the first time you ride in a driverless car
108
395320
2536
မောင်းသူမဲ့ကားကို ပထမဦးဆုံး အကြိမ် စီးရတဲ့ အခါမျိုး
06:37
or the first time your new computer manager issues an order at work.
109
397880
4840
ခင်ဗျားတို့ရဲ့ ကွန်ပျူတာ မန်နေဂျာက ပြဿနာ တစ်ခုခုကို ရှင်းပြတဲ့ အခါမျိုး။
06:45
But when I sat at that first game,
110
405800
3120
ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်က အဲဒီပွဲအတွက် ပထမအကြိမ် ထိုင်လိုက်တော့၊
ဒီအရာက ဘာများ လုပ်နိုင်စွမ်း ရှိမလဲ
06:50
I couldn't be sure
111
410080
2136
06:52
what is this thing capable of.
112
412240
3680
ဆိုတာကို ကျွန်တော် မသေချာခဲ့ပါ။
06:56
Technology can advance in leaps, and IBM had invested heavily.
113
416920
3160
နည်းပညာတွေဟာ ခုန်ပျံ တိုးတက်နိုင်ပါတယ်၊ IBM ဟာ အကြီးအကျယ် မြှုပ်နှံခဲ့တယ်။
07:00
I lost that game.
114
420680
1200
ကျွန်တော်ဟာ ပွဲကို ရှုံးသွားတယ်။
ကျွန်တော်ဟာ သိပ်ကို အံ့ဩသွားတယ်၊
07:04
And I couldn't help wondering,
115
424320
1776
အဲဒီစက်ကို နိုင်လို့ကို မရနိုင်တာများလား။
07:06
might it be invincible?
116
426120
1560
07:08
Was my beloved game of chess over?
117
428600
2360
ကျွန်တော် သိပ်ကြိုက်ခဲ့တဲ့ စစ်တုရင်ခေတ် ကုန်သွားပြီလား။
07:12
These were human doubts, human fears,
118
432800
4136
အဲဒါတွေဟာ လူသားရဲ့ သံသယတွေ ကြောက်စိတ်တွေပါ၊
07:16
and the only thing I knew for sure
119
436960
1680
ကျွန်တော် သေချာပေါက် သိထားတာက
07:19
was that my opponent Deep Blue had no such worries at all.
120
439400
2896
ကျွန်တော့ ပြိုင်ဘက် Deep Blue ဆီမှာ စိုးရိမ်မှုတွေ လုံးဝ မရှိခဲ့ဘူး ဆိုတာပါ။
07:22
(Laughter)
121
442320
1760
(ရယ်သံများ)
07:25
I fought back
122
445920
1400
ကျွန်တော်ဟာ စိတ်ဓာတ်ကျစရာ
07:28
after this devastating blow
123
448400
1680
ထိုးနှက်မှုကြီးရဲ့ နောက်မှာ ပထမပွဲကို
နိုင်ဖို့ တိုက်ပွဲ ဝင်ရတယ်၊
07:31
to win the first match,
124
451000
1200
07:32
but the writing was on the wall.
125
452960
1640
ဒါပေမဲ့ အဖြေက နံရံပေါ်မှာ ကမ္မည်း ထိုးထားလျက်ပါ။
နောက်ဆုံးမှာတော့ ကျွန်တော်ဟာ စက်ကို ရှုံးသွားခဲ့တယ်၊
07:36
I eventually lost to the machine
126
456400
2136
07:38
but I didn't suffer the fate of John Henry
127
458560
3056
ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်ဟာ John Henry ရဲ့ ကံကြမ္မာမျိုး မရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါ၊
07:41
who won but died with his hammer in his hand.
128
461640
3040
သူဟာ နိုင်ခဲ့ပေမဲ့ သူ့တူကို လက်ထဲ ကိုင်ထားရင်း သေသွားခဲ့တယ်။
07:44
[John Henry Died with a Hammer in His Hand Palmer C. Hayden]
129
464718
2842
07:47
[The Museum of African American Art, Los Angeles]
130
467580
2300
07:49
It turned out that the world of chess
131
469910
2346
စစ်တုရင် လောကက လူသား စစ်တုရင်
07:52
still wanted to have a human chess champion.
132
472280
3240
ချန်ပီယံကို ဆက်ပြီး လိုချင်ကြတုန်းပါပဲ။
07:56
And even today,
133
476920
1680
ဒီနေ့မှာတောင်
မိုဘိုင်းဖုန်းပေါ်မှာ အခမဲ့ကစားနိုင်တဲ့ Deep Blue ထက်ကို သာတဲ့
08:00
when a free chess app on the latest mobile phone
134
480080
3456
08:03
is stronger than Deep Blue,
135
483560
2016
စစ်တုရင် app ရှိနေတာတောင်၊
08:05
people are still playing chess,
136
485600
1480
လူတွေဟာ စစ်တုရင်ကို ကစားနေကြတုန်းပါပဲ၊
08:08
even more than ever before.
137
488680
2240
အရင်ကထက် ပိုတောင် ကစားလာကြတယ်။
08:11
Doomsayers predicted that nobody would touch the game
138
491800
3216
အဆိုးမြင်သူတွေက စက်ကနေပြီး နိုင်လိုက်မယ့် ဂိမ်းကို ဘယ်သူမှာမှ
ကစားကြမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဟောကိန်း ထုတ်ခဲ့ဘူးတယ်၊
08:15
that could be conquered by the machine,
139
495040
2256
08:17
and they were wrong, proven wrong,
140
497320
2216
သူတို့အားလုံး မှားခဲ့ကြတာ ထင်ရှားနေပြီ၊
08:19
but doomsaying has always been a popular pastime
141
499560
3456
တကယ်တော့ အဆိုးမြင်သူတွေ အစဉ်ပဲ ရှိခဲ့ကြပါတယ်၊ အထူသဖြင့်
နည်းပညာတွေနဲ့ ပတ်သက်လာရင်ပေါ့လေ။
08:23
when it comes to technology.
142
503040
1360
08:26
What I learned from my own experience
143
506360
2736
ကျွန်တော့ အတွေ့အကြုံများထဲကနေပြီး နားလည်လိုက်တာက
ကျွန်တော်တို့ဟာ နည်းပညာထံမှ အများဆုံးကို ရယူချင်ရင်
08:29
is that we must face our fears
144
509120
4656
08:33
if we want to get the most out of our technology,
145
513800
3720
ကိုယ့် ကြောက်စိတ်တွေကို ရင်ဆိုင်ဖို့ လိုတယ်
08:38
and we must conquer those fears
146
518360
2376
ပြီးတော့ လူသားဘဝထဲက အကောင်းဆုံးကို ရယူချင်ရင်
08:40
if we want to get the best out of our humanity.
147
520760
5240
ကျွန်တာ်တို့ဟာ အဲဒီ ​ကြောက်စိတ်တွေကို အနိုင်ယူရန် လိုပါတယ်။
ကိုယ့်ဒဏ်ရာတွေကို ကုစားရင်း၊
08:48
While licking my wounds,
148
528120
1775
08:49
I got a lot of inspiration
149
529919
1961
ကျွန်တော်ဟာDeep Blue နဲ့ ဝင်ခဲ့ရတဲ့ တိုက်ပွဲထဲကနေပြီး
အားတက်စရာ အချက်တွေ အများကြီး ရခဲ့ပါတယ်။
08:53
from my battles against Deep Blue.
150
533080
2695
08:55
As the old Russian saying goes, if you can't beat them, join them.
151
535799
3121
ရုရှားစကားပုံဟောင်းက ဆိုထားသလို ကိုယ်မနိုင်နိုင်ရင်၊ လက်တွဲလိုက်ပါ။
09:00
Then I thought,
152
540880
1376
အဲဒါနဲ့ စဉ်းစားမိတာက၊
09:02
what if I could play with a computer --
153
542280
2336
ကျွန်တော်ကရော ကွန်ပျူတာနဲ့အတူနှင့်အတူ ကစားရင်ကော--
09:04
together with a computer at my side, combining our strengths,
154
544640
3160
ကိုယ့်ဘေးမှာ ကွန်ပျူတာ ချထားပြီး ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အားကို ပေါင်းလိုက်ရင်၊
လူရဲ့ ထိုးထွင်ဉာဏ်နဲ့ ကွန်ပျူတာရဲ့ တွက်ချက်နိုင်စွမ်း ပေါင်းလိုက်ရင်၊
09:09
human intuition plus machine's calculation,
155
549160
3776
09:12
human strategy, machine tactics,
156
552960
2696
လူရဲ့ မဟာဗျူဟာနဲ့ စက်ရဲ့ နည်းဗျူဟာ၊
09:15
human experience, machine's memory.
157
555680
2416
လူ့အတွေ့အကြုံ နဲ့ စက်ရဲ့ မှတ်ဉာဏ်။
အဲဒီလို မကြုံစဖူး ကောင်းတဲ့ က စားပွဲများ ဖြစ်လာမလား။
09:18
Could it be the perfect game ever played?
158
558120
2200
ကျွန်တော့ စိတ်ကူးဟာ
09:22
My idea came to life
159
562000
1680
09:24
in 1998 under the name of Advanced Chess
160
564920
3376
၁၉၉၈ ခုနှစ်မှာ လက်တွေ့ ဖြစ်လာတယ်၊ အဆင့်မြင့် စစ်တုရင် ဆိုတဲ့ နာမည်နဲ့
09:28
when I played this human-plus-machine competition against another elite player.
161
568320
5680
ကျွန်တော်က လူသားနဲ့ကွန်ပျူတာ ပြိုင်ပွဲတွင် အခြား အထက်တန်းစား ကစားသမားနဲ့ ကစားခဲ့တယ်။
09:35
But in this first experiment,
162
575280
1896
ဒပေမဲ့ ပထမဦးဆုံး စမ်းသပ်ပွဲတွင်
09:37
we both failed to combine human and machine skills effectively.
163
577200
6360
ကျွန်တော်တို့ နှစ်ဖက်စလုံး လူသားနဲ့ စက်ရဲ့ ကျွမ်းမှုကို ထိရောက်စွာ မတွဲဖက်နိုင်ပါ။
09:46
Advanced Chess found its home on the internet,
164
586920
2240
အဆင့်မြင့် စစ်တုရင်ဟာ အင်တာနက် ပေါ်တွင် နေရာယူလိုက်ပါတယ်၊
အဲဒါနဲ့ 2005 ခုနှစ်တွင် အလွတ်သဘော စစ်တုရင်ပြိုင်ပွဲမှာ
09:50
and in 2005, a so-called freestyle chess tournament
165
590160
4856
ကျွန်တော်တို့ မျက်စိ ပွင့်လာခဲ့တယ်။
09:55
produced a revelation.
166
595040
1360
09:59
A team of grandmasters and top machines participated,
167
599240
3536
grandmaster အသင်းနဲ့ နာမည်ကြီး စက်တွေ ပါဝင်ခဲ့ကြတယ်၊
10:02
but the winners were not grandmasters,
168
602800
2736
ဒါပေမဲ့ နိုင်ခဲ့သူတွေဟာ grandmaster တွေ မဟုတ်ခဲ့ကြပါ၊
10:05
not a supercomputer.
169
605560
1360
စူပါ ကွန်ပျူတာလည်း မဟုတ်ခဲ့ပါ။
10:07
The winners were a pair of amateur American chess players
170
607680
4336
အပျော်တမ်း အမေရိကန် စစ်တုရင် ကစားသူ နှစ်ဦး နိုင်ခဲ့ကြတယ်။
တစ်ချိန်တည်းမှာ သာမန် PC သုံးလုံးကို တပြိုင်နက်တည်း သုံးခဲ့ကြတယ်။
10:12
operating three ordinary PCs at the same time.
171
612040
3160
10:17
Their skill of coaching their machines
172
617560
3016
သူတို့က သူတို့စက်တွေကို အသုံးပြုနိုင်ခဲ့ပုံက
10:20
effectively counteracted the superior chess knowledge
173
620600
5776
ပြိုင်ဖက် grandmaster တွေရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေကို
ပြီးတော့ အားကောင်းလှတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေရဲ့ စွမ်းပကားတွေကို
10:26
of their grandmaster opponents
174
626400
1576
နောက်ကောက် ချန်ရစ် နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။
10:28
and much greater computational power of others.
175
628000
4160
10:33
And I reached this formulation.
176
633600
1960
အဲဒါနဲ့ ကျွန်တော်ဟာ ဒီလို ဖေါ်မြူလာကို တွေ့လာတယ်။
10:36
A weak human player plus a machine
177
636560
3376
အားနည်းတဲ့ အားကစားသမားနဲ့ စက်ကိုပေါင်းလိုက်ပြီး
10:39
plus a better process is superior
178
639960
3256
ပိုကောင်းစွာ စီမံလုပ်ကိုင်ပေးရင်
10:43
to a very powerful machine alone,
179
643240
2416
အားကောင်းလှတဲ့ စက်ကြီး သက်သက်ထက်၊
10:45
but more remarkably, is superior to a strong human player
180
645680
3896
ပြီးတော့ အားကောင်းတဲ့ ကစားသူနဲ့ သိပ် မကောင်းလှတဲ့ စက်နဲ့
10:49
plus machine
181
649600
1960
စာရင်တောင်
ပိုသာမယ် ဆိုတဲ့ အချက်ပါပဲ။
10:53
and an inferior process.
182
653120
2400
10:58
This convinced me that we would need
183
658360
2120
အဲဒီအချက်က ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိုယ့်စက်တွေကို
ပိုပြီး ဦးနှောက်ပါပ သုံးလာနိုင်အောင်် သင်ကြား အသုံးချကြရာတွင်
11:02
better interfaces to help us coach our machines
184
662000
3680
11:06
towards more useful intelligence.
185
666520
1720
ပိုကောင်းတဲ့ အင်တာဖေ့စ် လိုတာကို နားလည်လာစေတယ်။
11:10
Human plus machine isn't the future,
186
670320
3296
လူတွေကို စက်နဲ့ ပေါင်းပေးခြင်းဟာ အနာဂတ် မဟုတ်ပါဘူး၊
11:13
it's the present.
187
673640
1216
အဲဒါ အခု ပစ္စုပ္ပန်ပါ။
11:14
Everybody that's used online translation
188
674880
4136
လူတိုင်းဟာ အွန်လိုင်း ဘ ဘာသာပြန်မှုကို သုံးပြီး
နိုင်ငံခြား သတင်းစာထဲက ဆောင်းပါးကို အကြမ်းဖျင်း သိဖို့ အသုံးပြုပါတယ်၊
11:19
to get the gist of a news article from a foreign newspaper,
189
679040
4296
11:23
knowing its far from perfect.
190
683360
1640
အဲဒါဟာ သိပ်မပြည့်စုံမှန်း သိပါတယ်။
အဲဒီ ဘာသာပြန်ကို ယူပြီး ကျွန်တော်တို့ဟာ ကိုယ့်အတွေ့အကြုံကို သုံးပြီး
11:25
Then we use our human experience
191
685680
2096
11:27
to make sense out of that,
192
687800
2096
အဲဒီထဲက အနှစ်သာရကို ထုတ်ယူကြတယ်၊
11:29
and then the machine learns from our corrections.
193
689920
2776
အဲဒီနောက်မှာ စက်က ကျွန်တော်တို့ ပြင်ပေးလိုက်တာ သင်ယူပါတယ်။
11:32
This model is spreading and investing in medical diagnosis, security analysis.
194
692720
4960
အဲဒါကို ဆေးဘက်ဆိုင် ရာရောဂါ ရှာဖွေမှု၊ လုံခြုံရေး ဆန်းစစ်မှုထဲ သုံးနေကြပါပြီ။
11:38
The machine crunches data,
195
698440
2120
စက်ဟာ ဒေတာကို ခွဲခြမ်း လေ့လာတယ်
11:41
calculates probabilities,
196
701320
1736
ဖြစ်နိုင်ခြေကို တွက်ပေးတယ်၊
အလုပ်ကြမ်း ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်း လုပ်ပေးတယ်၊
11:43
gets 80 percent of the way, 90 percent,
197
703080
3656
11:46
making it easier for analysis
198
706760
4376
ဆန်းစစ်ရတာ လွယ်ကူလာစေတယ်
ပြီးတော့ လူသားရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ပေးရတယ်။
11:51
and decision-making of the human party.
199
711160
2600
11:54
But you are not going to send your kids
200
714280
4840
ဒါပေမဲ့ ခင်ဗျားတို့ဟာ ကိုယ့်ကလေးတွေကို မိမိဘာသာမိမိ မောင်းနိုင်တဲ့
ကားနဲ့ ကျောင်းကို ပို့မှာ မဟုတ်ပါဘူး၊ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်း သေချာတောင်။
12:00
to school in a self-driving car with 90 percent accuracy,
201
720000
3560
12:04
even with 99 percent.
202
724600
1600
99 ရာခိုင်နှုန်း ဆိုလည်း မပို့ပါဘူး။
12:07
So we need a leap forward
203
727560
2856
ဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ ရှေ့ကို ခုန်ပျံရန် လိုပါတယ်
12:10
to add a few more crucial decimal places.
204
730440
6160
အရေးပါတဲ့ နောက်ထပ် ဒဿမတွေကို ထည့်ပေးနိုင်ဖို့ အတွက်ပါ။
Deep Blue နဲ့ ကျွန်တော့ ကစားခဲ့တဲ့ ပွဲရဲ့ နောက် နှစ် နှစ်ဆယ် အကြာတွင်၊
12:19
Twenty years after my match with Deep Blue,
205
739160
4040
12:24
second match,
206
744200
1616
ဒုတိယပွဲ မှာ၊
12:25
this sensational "The Brain's Last Stand" headline
207
745840
6296
မြင်ခဲ့ကြရတဲ့ "ဦးနှောက်ရဲ့ နောက်ဆုံး တိုက်ပွဲ" ခေါင်းစဉ်ဟာ
သာမန်ကိစ္စ ဖြစ်လာပါပြီ
12:32
has become commonplace
208
752160
1576
12:33
as intelligent machines
209
753760
2536
အသိဉာဏ်ပါတဲ့ စက်တွေဟာ
12:36
move
210
756320
1200
နေ့စဉ်
12:38
in every sector, seemingly every day.
211
758560
2200
ကဏ္ဍတိုင်းမှာ လှုပ်ရှား ရွေ့လျားနေတယ်။
ဒါပေမဲ့ အတိတ်ကာလနှင့်မတူဘဲ၊
12:42
But unlike in the past,
212
762160
3096
12:45
when machines replaced
213
765280
1640
စက်က လယ်သမားတွေ၊
12:48
farm animals, manual labor,
214
768480
2376
လူရဲ့ လုပ်အားကို အစားထိုးမှု မဟုတ်ဘဲ
12:50
now they are coming after people with college degrees
215
770880
2496
၎င်းတို့ဟာ ဒီဂရီ ရထားတဲ့ သူတွေကို အစားထိုးဖို့ လာနေကြတယ်၊
12:53
and political influence.
216
773400
1280
နိုင်ငံရေး သြဇာလွှမ်းမိုးဖို့ ကြိုးစားနေတယ်။
စက်ကို အရှုံးပေးခဲ့ရသူ တစ်ဦးအနေနဲ့ ပြောချင်တာက
12:56
And as someone who fought machines and lost,
217
776120
2096
12:58
I am here to tell you this is excellent, excellent news.
218
778240
2640
ဒီသတင်းတွေဟာ သိပ်ကို ကောင်းပါတယ်၊ အရမ်းကောင်းတဲ့ သတင်းတွေပါ။
နောက်ဆုံးမှာတော့ ကျွမ်းကျင် အလုပ်တိုင်းဟာ
13:03
Eventually, every profession
219
783000
2216
13:05
will have to feel these pressures
220
785240
2096
အဲဒီလို ဖိအားပေးမှုကို ခံစားရမှာပါ၊
13:07
or else it will mean humanity has ceased to make progress.
221
787360
5600
မဟုတ်ရင် လူသားဟာ တိုးတက်မှု မရှိတော့တာကို ဆိုလိုမှာပါ။
13:14
We don't
222
794760
1200
ကျနော်တို့ဆီမှာ
13:17
get to choose
223
797440
1720
နည်းပညာ တိုးတက်မှု
13:20
when and where technological progress stops.
224
800480
2720
ဘယ်တော့ ရပ်သွားမယ် ဆိုတာကို ရွေးခွင့် မရှိပါ။
ကျွန်တော်တို့ဟာ
13:25
We cannot
225
805160
1360
13:27
slow down.
226
807960
1496
အရှိန်ကို လျှော့ချ မရနိုင်ပါ။
13:29
In fact,
227
809480
1816
တကယ်တော့၊
13:31
we have to speed up.
228
811320
1920
ကျွန်တော်တို့ဟာ အရှိန်ကို မြှင့်ရပါမယ်။
13:36
Our technology excels at removing
229
816600
2640
ကျွန်ုတော်တို့ရဲ့ နည်းပညာတွေဟာ
13:41
difficulties and uncertainties from our lives,
230
821200
3360
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘဝထဲက အခက်အခဲတွေနဲ့ မရေရာမှုတွေကို ဖယ်ရှားရာတွင် သိပ်တော်တယ်။
ကျွန်တော်တို့ဟာ ပိုလို့ကို ခက်ခဲတဲ့
13:47
and so we must seek out
231
827000
2816
13:49
ever more difficult,
232
829840
1856
အရာတွေ၊ ပိုစိန်ခေါ်ရာကျတဲ့
13:51
ever more uncertain challenges.
233
831720
4080
ဆက်ပြီး ရှာကြံဖို့ လိုပါတယ်။
14:00
Machines have
234
840200
1200
စက်တွေဆီမှာ
14:03
calculations.
235
843880
1816
တွက်ချက်မှုတွေ ရှိတယ်။
14:05
We have understanding.
236
845720
1576
ကျွန်တော်ဆို့ဆီမှာ အသိပညာ ရှိတယ်။
14:07
Machines have instructions.
237
847320
2040
စက်တွေဆီမှာ ညွှန်ကြားချက်တွေ ရှိတယ်။
14:10
We have purpose.
238
850840
1856
ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ရည်ရွယ်ချက် ရှိတယ်။
14:12
Machines have
239
852720
2280
စက်တွေဟာ
ဓမ္မဓိဋ္ဌာန် ကျပါတယ်။
14:17
objectivity.
240
857080
1216
14:18
We have passion.
241
858320
1200
ကျွန်တော်တို့မှာ စိတ်ထက်သန်မှု ရှိတယ်။
14:20
We should not worry about what our machines can do today.
242
860600
5976
စက်တွေ ဒီနေ့ ဘာတွေ လုပ်နိုင်တာကို ကျွန်တော်တို့ စိုးရိမ်ရန် မလိုပါ။
14:26
Instead, we should worry about what they still cannot do today,
243
866600
4576
အဲဒီအစား ၎င်းတို့ ဘာတွေကို မလုပ်နိုင် သေးတာကို စဉ်းစားဖို့ လိုပါတယ်။
14:31
because we will need the help of the new, intelligent machines
244
871200
5496
ကျွန်တော်တို့ဟာ အသိဉာဏ်ပါမယ့် စက်သစ်တွေရဲ့ အကူအညီကို လိုအပ်မှာ မို့လို့ပါ။
14:36
to turn our grandest dreams into reality.
245
876720
4080
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အကြီးမားဆုံး စိတ်ကူးတွေ လက်တွေ့ ရုပ်လုံးဖေါ်ဖို့ အတွက်ပါ။
ကျွန်တော်တို့ ကျရှုံးပါက၊
14:42
And if we fail,
246
882000
1320
14:44
if we fail, it's not because our machines are too intelligent,
247
884240
4656
ကျရှုံးခဲ့ရင်၊ စက်တွေ အသိဉာဏ် သိပ်တော်လို့ ဒါမှမဟုတ်
14:48
or not intelligent enough.
248
888920
1400
လုံလောက်စွာ မတော်လို့ မဟုတ်ပါ။
14:51
If we fail, it's because we grew complacent
249
891200
3080
ကျွန်တော်တို့ ကျရှုံးခဲ့ရင် ကျွန်တော်တို့ ကျေနပ်အားရနေခဲ့လို့
14:55
and limited our ambitions.
250
895680
1560
ရည်မှန်းချက်တွေကို ကန့်သတ်ခဲ့ကြလို့ပါ။
14:58
Our humanity is not defined by any skill,
251
898520
3040
ကျွန်တော်တို့ လူသားကို ဘယ်လို ကျွမ်းကျင်မှုနဲ့မှ ကန့်သတ် မထားပါ၊
15:03
like swinging a hammer or even playing chess.
252
903280
2680
တူပစ်တာ၊ စစ်တုရင်ကစားတာ ဟာမျိုးဖြင့် ကန့်သတ် မထားပါ။
15:06
There's one thing only a human can do.
253
906560
3016
လူသား တစ်ဦးတည်းသာ လုပ်နိုင်တဲ့ အရာ တစ်ခု ရှိပါတယ်။
15:09
That's dream.
254
909600
1200
အိပ်မက်ပါ။
ဒီတော့ အိပ်မက်ကြပါစို့။
15:12
So let us dream big.
255
912120
2536
15:14
Thank you.
256
914680
1216
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
15:15
(Applause)
257
915920
3887
(လက်ခုပ်သံများ)
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7