Why I keep speaking up, even when people mock my accent | Safwat Saleem

Translator: Myo Aung Reviewer: sann tint

I used to have this recurring dream

ကျွန်တော့ မကြာမကြာ မက်လေ့ရှိတဲ့ အိပ်မက်ထဲမှာ

where I'd walk into a roomful of people,

ကျွန်တော်ဟာ လူတွေပြည့်နေတဲ့ အခန်းထဲကို ဝင်သွားတယ်၊

and I'd try not to make eye contact with anyone.

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်ဟာ ဘယ်သူနဲ့မှ မျက်လုံးချင်း မဆုံရဲဘူး။

Until someone notices me,

တစ်ယောက်က ကျွန်တော့ကို သတိထားမိရင်၊

and I just panic.

ကျွန်တော် ချောက်ချားနေပြီ။

And the person walks up to me,

အဲဒီလူက ကျွန်တော့ဆီ လျှောက်လာကာ၊

and says, "Hi, my name is So-and-so.

“ကျွန်တော့ အမည်က ဘယ်သူဘယ်ဝါပါ။

And what is your name?"

ခင်ဗျားရဲ့ နာမည်ကကော?"

And I'm just quiet, unable to respond.

ကျွန်တော်ကတော့ နှုတ်ဆိတ်နေတုန်း၊ ဘာမှ ပြန်မပြောနိုင်ဘူး။

After some awkward silence, he goes,

ခဏကြာ တိတ်ဆိတ်မှုရဲ့ နောက်မှာ၊ သူက

"Have you forgotten your name?"

“မင်းကိုယ့်နာမည်ကို မေ့နေပြီလား?"

And I'm still quiet.

ကျွန်တော်က နှုတ်ငုံနေတုန်း။

And then, slowly, all the other people in the room begin to turn toward me

အဲဒီနောက်မှာ အခန်းထဲ ရှိကြတဲ့ လူတွေ အားလုံးကလည်း ကျွန်တော့်ဆီကို

and ask, almost in unison,

လှည့်လျက် တစ်သံတည်းနဲ့ မေးကြတာက

(Voice-over, several voices) "Have you forgotten your name?"

““မင်းကိုယ့်နာမည်ကို မေ့နေပြီလား?"

As the chant gets louder, I want to respond, but I don't.

အသံတွေ ကျယ်လောင်းလာချိန်မှာ ကျွန်တော် ပြန်ဖြေချင်ပေမဲ့၊ မရဘူး။

I'm a visual artist.

ကျွန်တော်ဟာ ပြသမှု ပညာရှင်ပါ။

Some of my work is humorous,

ကျွန်တော့ လက်ရာတချို့က ဟာသပါ၊

and some is a bit funny but in a sad way.

တချို့ကျတော့ ရယ်စရာနဲ့ ဝမ်းနည်းစရာ ရောနေတတ်တယ်။

And one thing that I really enjoy doing

အဲဒီမှာ ကျွန်တော် လုပ်ရတဲ့ အထဲက အကြိုက်ဆုံးက

is making these little animations

အဲဒီ လှုပ်ရှားပုံတွေကို အသံသွင်းပေးပြီး

where I get to do the voice-over for all kinds of characters.

ဇာတ်ကောင် အမျိုးမျိုးကို အသက်သွင်းပေးရတာကိုပါ။

I've been a bear.

ဝက်ဝံ ဖြစ်ခဲ့ဘူးတယ်။

(Video) Bear (Safwat Saleem's voice): Hi.

(ဗီဒီယို) ဝက်ဝံ ((Safwat Saleem အသံနဲ့)-

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Safwat Saleem: I've been a whale.

Safwat Saleem -ဝေလငါး ဖြစ်ခဲ့တယ်။

(Video) Whale (SS's voice): Hi.

(ဗီဒီယို) ဝေလငါး(SS အသံနဲ့)- ဟိုင်း

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

SS: I've been a greeting card.

SS - ပို့စ်ကဒ အသံ ဖြစ်ခဲ့တယ်။

(Video) Greeting card (SS's voice): Hi.

(ဗီဒီယို) ပို့ဒ်ကဒ်(SS အသံနဲ့)- ဟိုင်း။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

SS: And my personal favorite is Frankenstein's monster.

SS- ကျွန်တော် အကြိုက်ဆုံး Frankenstein ရဲ့ ကြောက်စရာ အသံ။

(Video) Frankenstein's monster (SS's voice): (Grunts)

(ဗီဒီယို) Frankenstein အသံ(SS အသံနဲ့)- (ညည်းသံ)

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

SS: I just had to grunt a lot for that one.

SS: အဲဒီလို အသံကို မနည်းကြီး အစ်ထုတ်ယူရတယ်။

A few years ago, I made this educational video

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်တုန်းက ပညာရေး ဗီဒီယို ထုတ်ခဲ့တယ်။

about the history of video games.

ဗီဒီယို ဂိမ်းတွေရဲ့ သမိုင်း အကြောင်းပါ။

And for that one, I got to do the voice of Space Invader.

အဲဒါ့အတွက် ကျွန်တော်ဟာ Space Invader ရဲ့ အသံကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ရတယ်။

(Video) Space Invader (SS's voice): Hi.

(ဗီဒီယို) Space Invader (SS အသံနဲ့)- ဟိုင်း

SS: A dream come true, really,

SS: စိတ်ကူး လက်တွေ့ ဖြစ်လာတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

And when that video was posted online,

အဲဒီဗီဒီယို အွန်လိုင်း တင်ပေးလိုက်တော့၊

I just sat there on the computer, hitting "refresh,"

ကျွန်တော်ဟာ ကွန်ပျူတာနားမှာ ထိုင်နေရင်း “"refresh" ကို

excited to see the response.

နှိပ်ရင်း ရေးမှာကို ကြည့်နေတယ်။

The first comment comes in.

ပထမ သုံးသပ်ချက် ပေါ်လာပြီ။

(Video) Comment: Great job.

(ဗီဒီယို) သုံးသပ်ချက် - သိပ်ကောင်း။

SS: Yes!

SS: ဟုတ်ပြီ!

I hit "refresh."

"refresh" နှိပ်လိုက်တယ်။

(Video) Comment: Excellent video. I look forward to the next one.

(ဗီဒီယို) သုံးသပ်ချက်- အရမ်းကောင်း။ နောက်တစ်ခုကို ကြည့်တယ်။

SS: This was just the first of a two-part video.

SS- ဒါက နှစ်ပိုင်းထဲက တစ်ပိုင်းပဲ ရှိသေးတယ်။

I was going to work on the second one next.

ကျွန်တော်ဟာ ဒုတိယ အပိုင်းကို ဆက်လုပ်မလို့။

I hit "refresh."

"refresh" နှိပ်လိုက်တယ်။

(Video) Comment: Where is part TWO? WHEREEEEE? I need it NOWWWWW!: P

(ဗီဒီယို) သုံးသပ်ချက်- အပိုင်းနှစ် ဘယ်မှာလဲ၊ အခုကို ပြပေးပါ!

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

SS: People other than my mom were saying nice things about me,

SS- ကျွန်တော့ အမေကလွဲလို့ အားလုံးက အင်တာနက်ထဲမှာ ကျွန်တော့ကို

on the Internet!

ချီးကျူးကြတယ်။

It felt like I had finally arrived.

ကျွန်တော်က အရမ်းကို ကျေနပ်နေခဲ့တယ်။

I hit "refresh."

"refresh" နှိပ်လိုက်တယ်။

(Video) Comment: His voice is annoying. No offense.

(ဗီဒီယို) သုံးသပ်ချက်- သူ့အသံက စိတ်ပျက်စရာကြီး။ စိတ်မရှိပါနဲ့။

SS: OK, no offense taken. Refresh.

SS: စိတ်မရှိပါဘူး၊ ဆက်နှိပ်မယ်။

(Video) Comment: Could you remake this without peanut butter in your mouth?

(ဗီဒီယို) သုံးသပ်ချက်- ဒါကို ပါးစပ်ထဲ မြေပဲ မပါဘဲ အသံသွင်းပေးနိုင်မလား?

SS: OK, at least the feedback is somewhat constructive. Hit "refresh."

SS- အိုကေ၊ သုံးသပ်ချက် ကောင်းခဲ့တယ်၊ ဆက်ပြီး "refresh" နှိပ်မယ်။

(Video) Comment: Please don't use this narrator again

(ဗီဒီယို) ကျေးဇူးပြုပြီး ဒီအသံကို ထပ်မသုံးပါနဲ့။

u can barely understand him.

နားလည်ဖို့ သိပ်ခက်တယ်။

SS: Refresh.

SS- Refresh။

(Video) Comment: Couldn't follow because of the Indian accent.

(ဗီဒီယို) အိန္ဒိယ ဝဲသံကြောင့် နားလည် မရဘူး ဖြစ်နေတယ်။

SS: OK, OK, OK, two things.

SS- အိုကေ၊ နှစ်ခုရှင်းပြရမယ်။

Number one, I don't have an Indian accent,

တစ်က၊ ကျွန်တော် ဝဲသံက အိန္ဒိယ ဝဲသံမဟုတ်ဘူး။

I have a Pakistani accent, OK?

ကျွန်တော့ဟာက ပါကစ္စတန် ဝဲသံပါ၊ အိုကေနော်။

And number two, I clearly have a Pakistani accent.

နံပါတ်နှစ်က၊ ကျွန်တော့အသံက ပါကစ္စတန် အသံဘဲ ဖြစ်နိုင်တယ်လေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But comments like that kept coming in,

အဲဒီလို သုံးသပ်ချက်တွေက ဆက်လာနေတယ်၊

so I figured I should just ignore them

အဲဒါတွေကို လျစ်လျူရှုလိုက်ပြီး ဗီဒီယို ရဲ့

and start working on the second part of the video.

ဒုတိယ အပိုင်းကို ဆက်လုပ်ကိုင်နေခဲ့တယ်။

I recorded my audio,

ကျွန်တော်ဟာ အသံကို သွင်းတော့တယ်။

but every time I sat down to edit,

ဒါပေမဲ့ အသံသွင်းဖို့ ထိုင်တိုင်းမှာ၊

I just could not do it.

ဘာမှ လုပ်မရနိုင်ခဲ့ပါ။

Every single time, it would take me back to my childhood,

အသံသွင်းဖို့ စိတ်ကူးလိုက်တိုင်း ကလေးဘဝဆီကို ရောက်သွားတယ်၊

when I had a much harder time speaking.

ကျွန်တော်ဟာ စကားပြောဖို့ အရမ်းကို ခက်နေတဲ့ အချိန်ပါပဲ။

I've stuttered for as long as I can remember.

ကျွန်တော်ဟာ မှတ်မိသလောက် စကားထစ်နေခဲ့တယ်။

I was the kid in class

အတန်းထဲမှာ ကျွန်တော်ဟာ

who would never raise his hand when he had a question --

တစ်ခုခုကို မေးချင်ခဲ့တောင်၊ ဒါမှမဟုတ် အဖြေကို သိနေတောင်

or knew the answer.

လက်ကို မမရဲခဲ့သူပါ။

Every time the phone rang,

ဖုန်းသံ မြည်တာနဲ့

I would run to the bathroom so I would not have to answer it.

ကျွန်တော်ဟာ အဲဒါကို မဖြေရအောင် ရေချိုးခန်းကို ပြေးသွားလေ့ ရှိခဲ့တယ်။

If it was for me, my parents would say I'm not around.

ဖုန်းက ကျွန်တော့အတွက် ဆိုရင် မိဘတွေက မရှိဘူးလို့ ဖြေခဲ့ကြတယ်။

I spent a lot of time in the bathroom.

ကျွန်တော် ရေချိုးခန်းထဲ ခဏခဏ နေခဲ့ရတယ်။

And I hated introducing myself,

ကျွန်တော်ဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို မိတ်ဆက်ပေးရတာ

especially in groups.

အုပ်စုထဲဆို မကြိုက်ခဲ့ပါ။

I'd always stutter on my name, and there was usually someone who'd go,

ကျွန်တော့ နာမည်ကို မရွတ်နိုင်အောင် ထစ်နေတတ်လို့ အမြဲပဲ

"Have you forgotten your name?"

“မင်း ကိုယ့်နာမည် မေ့နေပြီလား?"

And then everybody would laugh.

အဲဒါနဲ့ လူတွေ အားလုံး ရယ်ကြတယ်။

That joke never got old.

အဲဒီလို ရယ်သံတွေ ဘယ်တော့မှ ရပ်စဲမသွားခဲ့ကြပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

I spent my childhood feeling that if I spoke,

ကျွန်တော့ရဲ့ ကလေးဘဝ တစ်ခုလုံးမှာ ကျွန်တော် တစ်ခုခု ပြောလိုက်ရင်၊

it would become obvious that there was something wrong with me,

ကျွန်တော့ဆီမှာ ပြဿနာ ရှိနေတာ၊ ကျွန်တော် ပုံမှန် မဟုတ်တာ ရှင်းလာမယ်လို့

that I was not normal.

ကျွန်တော် ကြောက်မိနခဲ့တယ်။

ဒါကြောင့် အများအားဖြင့်တိတ်နေခဲ့တယ်။

So I mostly stayed quiet.

And so you see, eventually for me to even be able to use my voice in my work

ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျွန်တော့အတွက် ကိုယ့်အလုပ်ထဲ ကိုယ့်အသံ သုံးရေးဟာ

was a huge step for me.

ကျွန်တော့အတွက် ဧရာမ ခြေလှမ်းပါ။

Every time I record audio,

ကျွန်တော်ဟာ အသံကို သွင်းတိုင်း၊

I fumble my way through saying each sentence many, many times,

ဝါကျတိုင်းကို အကြိမ်ကြိမ် ပြောရတာ စိတ်မောစရာကြီးပါ၊

and then I go back in

အဲဒီနောက်မှာ တစ်ခုခုကို

and pick the ones where I think I suck the least.

ရွေးလေ့ ရှိခဲ့တယ်။

(Voice-over) SS: Audio editing is like Photoshop for your voice.

(အသံ) SS- အသံသွင်းမှုဟာ ကိုယ့်အသံအတွက် Photoshop နဲ့ တူပါတယ်။

I can slow it down, speed it up, make it deeper, add an echo.

နှေးလို့ရတယ်၊ မြန်လို့ရတယ်၊ နက်ရှိုင်း အောင်၊ ပဲ့တင်သံပါအောင် လုပ်နိုင်တယ်။

And if I stutter along the way, and if I stutter along the way,

ကျွန်တော် အသံထစ်မိတယ်ဆိုရင်၊ အသံထစ်မိတယ်ဆိုရင်၊

I just go back in and fix it.

ပြန်သွားပြီး ပြင်လိုက်ရုံပါပဲ။

It's magic.

အံ့အားသင့်စရာပါ။

SS: Using my highly edited voice in my work

SS- ကျွန်တော်ရဲ့ အသံကို အများကြီး တည်းဖြတ်သုံးနိုင်ခြင်းက

was a way for me to finally sound normal to myself.

ကိုယ့်အတွက် ကိုယ့်အသံကို ပုံမှန် လုပ်နိုင်တဲ့ နည်း ဖြစ်လာတယ်။

But after the comments on the video,

ဒါပေမဲ့၊ ဗီဒီယိုတွေမှာ ကြားရတဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေ

it no longer made me feel normal.

ကြားရတော့ ပုံမှန်ရယ်လို့ ခံစားမရတော့ပါ။

And so I stopped using my voice in my work.

ဒါနဲ့ ကိုယ့်အလုပ်ထဲ ကိုယ့်အသံ သုံးမှု ရပ်လိုက်တယ်။

Since then, I've thought a lot about what it means to be normal.

အဲဒီနောက်မှာ ကျွန်တော်ဟာ ပုံမှန် ဆိုတာ ဘာပါလိမ့် အများကြီး စဉ်းစားနေခဲ့တယ်။

And I've come to understand

ပုံမှန် ဆိုတဲ့အရာဟာ မျှော်မှန်းချက်တွေနဲ့

that "normal" has a lot to do with expectations.

အများကြီး ဆက်စပ်နေတယ်လို့ နားလည်လာတယ်။

Let me give you an example.

သာဓက တစ်ခု ပြောပါရစေ။

I came across this story

ကျွန်တော်ဟာ ရှေးခေတ်

about the Ancient Greek writer, Homer.

ဂရိ စာရေးဆရာ Homer အကြောင်း ဖတ်လိုက်တယ်။

Now, Homer mentions very few colors in his writing.

Homer ဟာ သူရဲ့ ရေးသားချက်တွေထဲမှာ ဖေါ်ပြခဲ့တဲ့ အရောင်တွေ နည်းခဲ့တယ်။

And even when he does,

အရောင်တွေကို ထည့်ရေးတဲ့ အခါမှာ

he seems to get them quite a bit wrong.

မှားယွင်းနေတတ်တာကို တွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်။

For example, the sea is described as wine red,

ဥပမာ၊ ပင်လယ်ကို ဝိုင်အရက်လို နီနေကြောင်း၊

people's faces are sometimes green and sheep are purple.

လူတွေရဲ့ မျက်နှာတွေက အစိမ်းရောင်၊ သင်္ဘောတွေကျတော့ ခရမ်းရောင် ဖြစ်နေတယ်။

But it's not just Homer.

အဲဒါ Homer တင်မကခဲ့ပါ။

If you look at all of the ancient literature --

ခင်ဗျားတို့ ရှေးခေတ် စာအုပ်တွေကို ကြည့်ကြပါက-

Ancient Chinese, Icelandic, Greek, Indian

ရှေး တရုတ်၊ အိုက်စလန်၊ ဂရိ၊ အိန္ဒိယ

and even the original Hebrew Bible --

ပြီးတော့ မူရင်း ဟာဗြဲ ကျမ်းစာအုပ်ကို ယူကြည်မယ်ဆိုရင်တောင်

they all mention very few colors.

အရောင် အကြောင်း သိပ်ကို နည်းပါတယ်။

And the most popular theory for why that might be the case

အဲဒီလို ဖြစ်ခဲ့ရခြင်းကို ရှင်းပြတဲ့ လူကြိုက်အများဆုံး သီအိုရီက

is that cultures begin to recognize a color

ယဉ်ကျေးမှုတွေက အရောင်ကို သိမှတ်လာတာက

only once they have the ability to make that color.

အဲဒီ အရောင်ကို ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်း ရှိလာချိန်မှာ ဖြစ်ခဲ့တယ် ဆိုတာပါ။

So basically, if you can make a color,

ဒီတော့၊ အခြေခံအားဖြင့်၊ ခင်ဗျားဟာ အရောင် တစ်ခုကို

only then can you see it.

ထုတ်လုပ်နိုင်ရင် မြင်လာနိုင်မှာပါ။

A color like red, which was fairly easy for many cultures to make --

ယဉ်ကျေးမှု တော်တော်များများက လွယ်ကူစွာ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့တဲ့ အနီရောင်ကို

they began to see that color fairly early on.

လူတွေဟာ များစွာမှ စောပြီး မြင်လာနိုင်ခဲ့ကြတယ်။

But a color like blue, which was much harder to make --

ဒါပေမဲ့ အပြာရောင်လို ထုတ်လုပ်ရန် ခဲယဉ်းခဲ့တဲ့ အရောင်ကျတော့

many cultures didn't begin to learn how to make that color

အဲဒီအရောင်ကို ယဉ်ကျေးမှု အများက ထုတ်လုပ်ရန် ခဲယဉ်းခဲ့လို့

until much later.

မကြာမီကမှ ထုတ်လာနိုင်ခဲ့တယ်။

They didn't begin to see it until much later as well.

အဲဒီတော့ အဲဒီအချိန်အထိ သူတို့ဟာ မြင်မရနိုင်ခဲ့ကြပါ။

So until then, even though a color might be all around them,

ဒီတော့ အရောင် တစ်ခုခုဟာ ဝန်းရံလျက် ရှိနေနိုင်ခဲ့တာတောင်၊

သူတို့ဟာ အဲဒါကို မြင်နိုင်စွမ်း ရှိချင်မှရှိနိုင်ကြမှာပါ။

they simply did not have the ability to see it.

It was invisIble.

အဲဒါကို မြင်မရခဲ့လို့ပါ။

It was not a part of their normal.

သူတို့အတွက် အဲဒါဟာ ပုံမှန် မဟုတ်ခဲ့လို့ပါ။

And that story has helped put my own experience into context.

အဲဒီ အကြောင်းကို သိလာလို့ ကျွန်တော် ကိုယ့်ပြဿာကို နားလည်မိတယ်။

So when I first read the comments on the video,

အစပိုင်းတွင် ကျွန်တော် အဲဒီလို သုံးသပ်ချက်တွေကို

my initial reaction was to take it all very personally.

ဖတ်လိုက်ရတော့ ကျွန်တော် တော့်တော့ကို စိတ်ထိခိုက်မိတယ်။

But the people commenting did not know

အဲဒီလို ရေးကြသူတွေဟာ တကယ်တော့

how self-conscious I am about my voice.

ကျွန်တော်က ကျွန်တော့အသံကို ဘယ်လောက် အလေးထားမှန်း မသိကြပါ။

They were mostly reacting to my accent,

သူတို့ဟာ ကျွန်တော့ အသံဝဲပုံကို တုံ့ပြန်ကြတာပါ၊

that it is not normal for a narrator to have an accent.

ထွက်ပေးတဲ့ အသံဟာ ပုံမှန်အတိုင်းဆိုင်ရင် အသံမဝဲသင့်ပါ။

But what is normal, anyway?

ဒါပေမဲ့ ပုံမှန်ဆိုတာက ဘာများလဲ။

We know that reviewers will find more spelling errors in your writing

စာကို တည်းဖြတ်သူဟာ ခင်ဗျားက လူမည်း သိရင် အမှားတွေကို ပိုပြီး

if they think you're black.

ရှာတွေ့မိမှာ အများသိပါ။

We know that professors are less likely to help female or minority students.

ပါမောက္ခတို့ဟာ အမျိုးသမီးတွေကို ဒါမှမဟုတ် တိုင်းရင်းသား ကျောင်းသားတွေကို ကူခဲ့ပါတယ်။

And we know that resumes with white-sounding names

အလုပ်လျှောက်ရင် လူမည်း အမည်များထက်ကို

get more callbacks than resumes with black-sounding names.

လူဖြူ အမည်များကို အခေါ်များတာ အားလုံးအသိပါ။

Why is that?

ဘာလို့ အဲဒီလို ဖြစ်ရတာလဲ။

Because of our expectations of what is normal.

ပုံမှန်အတွက် ထားကြတဲ့ မျှော်မှန်းချက်ကြောင့်ပါ။

We think it is normal

လူမည်း ကျောင်းသား တစ်ယောက်

when a black student has spelling errors.

စာလုံးပေါင်း မှားတာကို ပုံမှန်လို ထင်ရတယ်။

We think it is normal

အမျိုးသမီး တစ်ယောက် ဒါမှမဟုတ်

when a female or minority student does not succeed.

တိုင်းရင်းသား တစ်ယောက် မအောင်ရင် ပုံမှန်လို ကျွန်တော်တို့ ယူဆတယ်။

And we think it is normal

လူဖြူကို အလုပ်ခန့်ခြင်းက လူမည်းထက်

that a white employee is a better hire than a black employee.

ပိုပြီး ပုံမှန်ဖြစ်တယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ထင်မြင်ကြတယ်။

But studies also show that discrimination of this kind,

ဒါပေမဲ့ သုတေသနတွေ အရဆိုရင် ဒီလို ခွဲခြားမှုမျိုးဟာ၊

in most cases, is simply favoritism,

ကိစ္စအများစုမှာ ကိုယ်နဲ့ ဆက်စပ်မှု

and it results more from wanting to help people that you can relate to

မရှိသူတို့ကို ထိခိုက်စချေင်တာထက် ကိုယ်နဲ့ ဆက်စပ်သူအား ကူညီချင်တဲ့

than the desire to harm people that you can't relate to.

အားပေးလိုမှု ရိုးရိုးသာ ဖြစ်ပါတယ်။

And not relating to people starts at a very early age.

ဆက်စပ်မှု မရှိတဲ့ သူတွေဆိုတာ အတော်ကလေး စောတဲ့ အရွယ်မှာ စတင်တယ်။

Let me give you an example.

ဥပမာ တစ်ခုနဲ့ ရှင်းပြပါရစေ။

One library that keeps track of characters

စာကြည့်တိုက် တစ်ခုမှာ ကလေးတွေ နှစ်စဉ် ယူကြတဲ့ စာအုပ်တွေကို

in the children's book collection every year,

စာရင်းဖြင့် မှတ်ထားခဲ့ရာ၊ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင်

found that in 2014, only about 11 percent of the books

စာအုပ်တွေထဲက ၁၁ % တို့ ထဲမှာသာလျှင် အသားအရောင် မျိုးစုံ ရှိတဲ့

had a character of color.

ကလေးဇာတ်ကောင်တွေ ပါခဲ့တယ်။

And just the year before, that number was about eight percent,

အဲဒီမတိုင်မီ တစ်နှစ်တုန်းက ကျတော့ အဲဒီ ဂဏန်းက ၈ % ခန့် ဖြစ်ခဲ့တယ်။

even though half of American children today come from a minority background.

ဒီနေ့ ရှိနေကြတဲ့ အမေရိကန် ကလေး တစ်ဝက်က လူနည်းစု နောက်ခံ ရှိနေချိန်မှာပါ။

Half.

တစ်ဝက်နော်။

So there are two big issues here.

ဒီနေရာ စဉ်စားရမှာက နှစ်ခု ရှိတယ်။

Number one, children are told that they can be anything,

တစ်က ကလေးတွေကို သူတို့ ဘယ်သူမဆို ဖြစ်နိုင်ကြတယ်၊

they can do anything,

ဘာမဆို လုပ်နိုင်ကြောင်း

and yet, most stories that children of color consume

ပြောထားပေမဲ့ ရောင်စုံ ကလေးတွေပါတဲ့ အကြောင်းကို

are about people who are not like them.

သူတို့က သူတို့နဲ့ မတူဘူးလို့ ယူဆကြတယ်။

Number two is that majority groups don't get to realize

နံပါတ်နှစ်က အုပ်စုအများစုတို့က သူတို့ကိုသူတို့ လူနည်းစုနဲ့

the great extent to which they are similar to minorities --

ဆင်တူခြင်းကို မသိနားမလည်ကြလို့ပါ၊

our everyday experiences, our hopes,

ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နေ့စဉ် အတွေ့အကြုံတွေ၊ မျှော်မှန်းချက်တွေ၊

our dreams, our fears

အိပ်မက်တွေ၊ ကြောက်စိတ်တွေနဲ့

and our mutual love for hummus.

လူသားအချင်းချင်း ချစ်ခင်စိတ်တွေ။

It's delicious!

တကယ့်ကို အရသာရှိလိုက်တာ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Just like the color blue for Ancient Greeks,

ရှေးခေတ် ဂရိလူမျိုးအတွက် အပြာရောင် လိုပဲ၊

minorities are not a part of what we consider normal,

လူနည်းစုဟာ ကျွန်တော်က ပုံမှန်လို ထင်ကြတဲ့အထဲမှာ မပါပါဘူး၊

because normal is simply a construction of what we've been exposed to,

ပုံမှန် ဆိုတဲ့ဟာက ကျွန်တော်တို့ တချိန်လုံး တွေ့မြင်နေရရာ ကျွန်တော်တို့ကို

and how visible it is around us.

ဝန်းရံလျက် ရှိနေတဲ့ အရာမို့လို့ပါ။

And this is where things get a bit difficult.

အဲဒီနေရာမှာ အရာတွေ နည်းနည်းလေး ပိုခက်လာကြတယ်။

I can accept the preexisting notion of normal -- that normal is good,

ပုံမှန် ဆိုတာ ကောင်းတယ်၊ ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ ပုံမှန်ရဲ့ အဓိပ္ပါယ် ဖွင့်ဆုချက် အပြင်မှာ

and anything outside of that very narrow definition of normal is bad.

ရှိသမျှ အားလုံးဟာ ဆိုးတယ် ဆိုတဲ့ သမရိုးကျ ယူဆချက်ကို သဘောတူစရာ ရှိပါတယ်။

Or I can challenge that preexisting notion of normal

ဒါမှမဟုတ် ကျွန်တော့ အလုပ်နဲ့ ပတ်သက်လာရင်၊

with my work

ကျွန်တော့ အသံနဲ့ ပတ်သက်ရင်

ကျွန်တော် အသံဝဲပုံနဲ့ ပတ်သက်ရင်

and with my voice

ဒီစင်ပေါ်မှာ ရပ်နေတာနဲ့ ပတ်သက်ရင်

and with my accent

and by standing here onstage,

တကယ်တော့ ကျွန်တော်ဟာ ကြောက်လွန်းလို့

even though I'm scared shitless and would rather be in the bathroom.

ရေချိုးခန်းထဲမှာ ပုန်းနေချင်တာနဲ့ ပတ်သက်ရင် စိန်ခေါ်နိုင်ပါတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

(Video) Sheep (SS's voice): I'm now slowly starting to use my voice

(Video) သိုး (SS ရဲ့ အသံ)- အခုတော့ ကျွန်တော်ဟာ ကျွန်တော့အသံကို

in my work again.

ကိုယ့်အလုပ်ထဲ ပြန်သုံးနေပြီ။

And it feels good.

အဲဒါ အဆင်ပြေသလိုပါပဲ။

It does not mean I won't have a breakdown

ဒါပေမဲ့၊ နောက်ပိုင်းတွင် လူနှစ်ဒါဇင်က

the next time a couple dozen people say that I talk

ကျွန်တော် ပြောနေတာက ပါးစပ်ထဲ မြေပဲထောပတ်

ငုံထားလိုပဲလို့ ပြောလာကြမယ်ဆိုရင် စိတ်ဓာတ်မကျနိုင်ဘူးလို့ မဆိုလိုပါ။

(Mumbling) like I have peanut butter in my mouth.

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

SS: It just means I now have a much better understanding

SS- ကျွန်တော်ဟာ တကယ့် စိုးရိမ်စရာက ဘာလဲ၊ တစ်ခုခုကို

of what's at stake,

လက်လျှော့ပေးမှုဟာ နည်းလမ်းကောင်း

and how giving up is not an option.

မဟုတ်တာကို ပိုပြီး နားလည်လာခြင်းကို ထောက်ပြချင်တာပါ။

The Ancient Greeks didn't just wake up one day and realize

ရှေးခေတ် ဂရိလူမျိုးများဟာ တစ်နေ့တွင် နိုးလာတာနဲ့ ကောင်းကင်ဟာ

that the sky was blue.

အပြာရောင်ပါလား သိမလာခဲ့ကြပါ။

It took centuries, even, for humans to realize what we had been ignoring

အဲဒါဟာ လူသားတို့က အချိန်များစွာ ကြာအောင် တုံဏှိဘာဝေ နေလာခဲ့ကြတာကို

for so long.

သိလာရန် ရာစုနှစ်ချီ ကြာခဲ့တယ်။

And so we must continuously challenge our notion of normal,

ဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပုံမှန်ဆိုတဲ့ ခံယူချက်ကို

because doing so is going to allow us as a society

တစ်ချိန်လုံး စစ်ကြည့်နေရန် လိုပါတယ်၊ အဲဒီလို လုပ်နေမှသာ

လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ ကောင်းကင်က အပြာရောင် ဖြစ်တာကို မြင်နိုင်မှာပါ။

to finally see the sky for what it is.

(Video) Characters: Thank you. Thank you. Thank you. Thank you. Thank you.

(ဗီဒီယို) ဇာတ်ကောင်များ- ကျေးဇူးတင်တယ်၊ ကျေးဇူးတင်တယ်၊ ကျေးဇူးတင်တယ်၊

Frankenstein's monster: (Grunts)

Frankenstein ကြောက်စရာကြီးက-(အသံ)

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

SS: Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)