Why I keep speaking up, even when people mock my accent | Safwat Saleem

Tłumaczenie: Bartłomiej Rękosiewicz Korekta: Barbara Guzik

I used to have this recurring dream

Miałem taki powracający sen,

where I'd walk into a roomful of people,

w którym wchodzę do pokoju pełnego ludzi

and I'd try not to make eye contact with anyone.

i próbuję nie nawiązać z nikim kontaktu wzrokowego.

Until someone notices me,

Wtedy ktoś mnie zauważa,

and I just panic.

a ja wpadam w panikę.

And the person walks up to me,

Ta osoba podchodzi do mnie

and says, "Hi, my name is So-and-so.

i mówi: "Cześć, nazywam się tak-i-tak.

And what is your name?"

Jak masz na imię?".

And I'm just quiet, unable to respond.

A ja milczę, nie mogę odpowiedzieć.

After some awkward silence, he goes,

Po chwili krępującej ciszy mój rozmówca mówi:

"Have you forgotten your name?"

"Zapomniałeś, jak masz na imię?".

And I'm still quiet.

Nadal milczę.

And then, slowly, all the other people in the room begin to turn toward me

A potem inni ludzie z pokoju powoli zwracają się do mnie

and ask, almost in unison,

i pytają, niemalże jednym głosem:

(Voice-over, several voices) "Have you forgotten your name?"

(Lektor, kilka głosów) "Zapomniałeś, jak masz na imię?".

As the chant gets louder, I want to respond, but I don't.

Kiedy pytają głośniej, chcę odpowiedzieć, ale nie robię tego.

I'm a visual artist.

Jestem artystą plastykiem.

Some of my work is humorous,

Niektóre z moich prac są zabawne,

and some is a bit funny but in a sad way.

a inne trochę śmieszne, ale w smutny sposób.

And one thing that I really enjoy doing

To, co naprawdę lubię robić,

is making these little animations

to tworzenie krótkich animacji,

where I get to do the voice-over for all kinds of characters.

gdzie podkładam głosy dla przeróżnych postaci.

I've been a bear.

Byłem niedźwiedziem.

(Video) Bear (Safwat Saleem's voice): Hi.

(Niedźwiedź głosem Saleema) Cześć.

(Laughter)

(Śmiech)

Safwat Saleem: I've been a whale.

SS: Byłem wielorybem.

(Video) Whale (SS's voice): Hi.

(Wieloryb głosem Saalema) Cześć.

(Laughter)

(Śmiech)

SS: I've been a greeting card.

SS: Byłem kartką z życzeniami.

(Video) Greeting card (SS's voice): Hi.

(Kartka głosem Saalema) Cześć.

(Laughter)

(Śmiech)

SS: And my personal favorite is Frankenstein's monster.

SS: Moja ulubiona postać to potwór Frankensteina.

(Video) Frankenstein's monster (SS's voice): (Grunts)

(Potwór głosem Saalema: pomruk)

(Laughter)

(Śmiech)

SS: I just had to grunt a lot for that one.

SS: W tym przypadku musiałem dużo chrząkać.

A few years ago, I made this educational video

Kilka lat temu zrobiłem film edukacyjny o historii gier wideo.

about the history of video games.

And for that one, I got to do the voice of Space Invader.

Do tego filmu potrzebowałem głosu najeźdźcy z kosmosu.

(Video) Space Invader (SS's voice): Hi.

(Najeźdźca głosem Saalema) Cześć.

SS: A dream come true, really,

SS: Spełnienie marzeń, serio.

(Laughter)

(Śmiech)

And when that video was posted online,

Kiedy opublikowałem film w Internecie

I just sat there on the computer, hitting "refresh,"

siedziałem przed komputerem i klikałem "odśwież",

excited to see the response.

żeby zobaczyć komentarze.

The first comment comes in.

Pojawił się pierwszy.

(Video) Comment: Great job.

"Świetna robota".

SS: Yes!

SS: Tak!

I hit "refresh."

Odświeżyłem.

(Video) Comment: Excellent video. I look forward to the next one.

"Świetny film. Czekam na następny".

SS: This was just the first of a two-part video.

SS: To była tylko pierwsza z dwóch części filmu.

I was going to work on the second one next.

Zamierzałem zrobić drugą.

I hit "refresh."

Kliknąłem "Odśwież".

(Video) Comment: Where is part TWO? WHEREEEEE? I need it NOWWWWW!: P

"Gdzie jest część druga? GDZIEEEE? Chcę ją TEERAZZZ! :P".

(Laughter)

(Śmiech)

SS: People other than my mom were saying nice things about me,

SS: Ktoś poza moją mamą mówił o mnie miłe rzeczy,

on the Internet!

i to w Internecie!

It felt like I had finally arrived.

Czułem się, jakbym wreszcie coś osiągnął.

I hit "refresh."

Kliknąłem "Odśwież".

(Video) Comment: His voice is annoying. No offense.

"Denerwujący głos. Bez obrazy".

SS: OK, no offense taken. Refresh.

SS: Ok, bez obrazy. Odśwież.

(Video) Comment: Could you remake this without peanut butter in your mouth?

Komentarz: "Możesz to nagrać jeszcze raz bez masła orzechowego w ustach?".

SS: OK, at least the feedback is somewhat constructive. Hit "refresh."

SS: OK, konstruktywna informacja zwrotna. "Odśwież".

(Video) Comment: Please don't use this narrator again

Komentarz: "Nie korzystaj więcej z tego narratora.

u can barely understand him.

Ledwo można go zrozumieć".

SS: Refresh.

SS: "Odśwież".

(Video) Comment: Couldn't follow because of the Indian accent.

Komentarz: "Nic nie zrozumiałem przez ten hinduski akcent".

SS: OK, OK, OK, two things.

SS: Dobra, dwie sprawy.

Number one, I don't have an Indian accent,

Po pierwsze, nie mam hinduskiego akcentu,

I have a Pakistani accent, OK?

mam akcent pakistański, OK?

And number two, I clearly have a Pakistani accent.

A po drugie, oczywiście, że mam pakistański akcent.

(Laughter)

(Śmiech)

But comments like that kept coming in,

Ale takich komentarzy przybywało,

so I figured I should just ignore them

więc stwierdziłem, że je zignoruję

and start working on the second part of the video.

i zacząłem pracować nad drugą częścią filmu.

I recorded my audio,

Nagrałem ścieżkę dźwiękową,

but every time I sat down to edit,

ale kiedy tylko chciałem ją edytować,

I just could not do it.

nie mogłem tego zrobić.

Every single time, it would take me back to my childhood,

Za każdym razem wracałem do dzieciństwa,

when I had a much harder time speaking.

kiedy miałem duże trudności z mówieniem.

I've stuttered for as long as I can remember.

Jąkałem się odkąd tylko pamiętam.

I was the kid in class

W szkole byłem dzieckiem,

who would never raise his hand when he had a question --

które nigdy nie podnosi ręki, żeby o coś zapytać

or knew the answer.

lub podać odpowiedź.

Every time the phone rang,

Zawsze kiedy dzwonił telefon,

I would run to the bathroom so I would not have to answer it.

biegłem do łazienki, żebym nie musiał go odebrać.

If it was for me, my parents would say I'm not around.

Kiedy ktoś dzwonił do mnie, rodzice mówili, że wyszedłem.

I spent a lot of time in the bathroom.

Dużo czasu spędziłem w łazience.

And I hated introducing myself,

Nienawidziłem się przedstawiać,

especially in groups.

szczególnie w grupach.

I'd always stutter on my name, and there was usually someone who'd go,

Zawsze jąkałem się, podając swoje imię, i zazwyczaj ktoś pytał:

"Have you forgotten your name?"

"Zapomniałeś, jak masz na imię?".

And then everybody would laugh.

I wszyscy się śmiali.

That joke never got old.

Ten żart nigdy nie przestał być śmieszny.

(Laughter)

[Dupki]

(Śmiech)

I spent my childhood feeling that if I spoke,

Przeżyłem dzieciństwo czując, że jeśli coś powiem,

it would become obvious that there was something wrong with me,

okaże się, że coś ze mną nie tak,

that I was not normal.

że nie jestem normalny.

So I mostly stayed quiet.

Więc przeważnie nie odzywałem się.

And so you see, eventually for me to even be able to use my voice in my work

Jak widzicie, to że korzystam ze swojego głosu w pracy,

was a huge step for me.

było dla mnie dużym krokiem.

Every time I record audio,

Zawsze kiedy nagrywam głos,

I fumble my way through saying each sentence many, many times,

borykam się z wielokrotnym powtarzaniem każdego zdania,

and then I go back in

potem do nich wracam

and pick the ones where I think I suck the least.

i wybieram te, które uważam za najmniej spartaczone.

(Voice-over) SS: Audio editing is like Photoshop for your voice.

(Głos) Saleem: Edycja dźwięku jest jak Photoshop dla głosu.

I can slow it down, speed it up, make it deeper, add an echo.

Można go spowolnić, przyśpieszyć, pogłębić i dodać echo.

And if I stutter along the way, and if I stutter along the way,

I jeśli się jąkam, i jeśli się jąkam,

I just go back in and fix it.

wracam i poprawiam to.

It's magic.

To magia.

SS: Using my highly edited voice in my work

SS: Używanie mojego mocno przetworzonego głosu w pracy

was a way for me to finally sound normal to myself.

było sposobem na usłyszenie jego normalnego brzmienia.

But after the comments on the video,

Ale po komentarzach do wideo

it no longer made me feel normal.

nie czułem się już normalnie.

And so I stopped using my voice in my work.

Więc przestałem używać swojego głosu w pracy.

Since then, I've thought a lot about what it means to be normal.

Zacząłem dużo myśleć o tym, co znaczy być normalnym.

And I've come to understand

Zrozumiałem, że "normalny"

that "normal" has a lot to do with expectations.

ma wiele do czynienia z oczekiwaniami.

Let me give you an example.

Oto przykład.

I came across this story

Trafiłem kiedyś na historię

about the Ancient Greek writer, Homer.

o starożytnym greckim pisarzu, Homerze.

Now, Homer mentions very few colors in his writing.

W swoich dziełach wymienia niewiele kolorów.

And even when he does,

A nawet jeśli je podaje,

he seems to get them quite a bit wrong.

wydaje się, że robi to źle.

For example, the sea is described as wine red,

Na przykład, przedstawia morze koloru wina,

people's faces are sometimes green and sheep are purple.

twarze ludzi są czasem zielone, a owce fioletowe.

But it's not just Homer.

Nie tylko Homer tak robił.

If you look at all of the ancient literature --

Jeśli sięgniecie do literatury antycznej,

Ancient Chinese, Icelandic, Greek, Indian

chińskiej, islandzkiej, greckiej, indyjskiej,

and even the original Hebrew Bible --

a nawet do Biblii w języku hebrajskim,

they all mention very few colors.

zauważycie, że zawierają one mało kolorów.

And the most popular theory for why that might be the case

Najpopularniejsza teoria wyjaśniająca ten fakt głosi,

is that cultures begin to recognize a color

że zaczęto rozpoznawać kolor,

only once they have the ability to make that color.

dopiero kiedy ludzie potrafili go stworzyć.

So basically, if you can make a color,

Jeśli będziesz umiał zrobić jakiś kolor,

only then can you see it.

zobaczysz go.

A color like red, which was fairly easy for many cultures to make --

Kolor czerwony był całkiem łatwy do zrobienia dla wielu kultur,

they began to see that color fairly early on.

więc potrafili zobaczyć go dość wcześnie.

But a color like blue, which was much harder to make --

Ale niebieski był trudniejszy do zrobienia

many cultures didn't begin to learn how to make that color

i wiele kultur nie umiało go stworzyć

until much later.

przez bardzo długi czas.

They didn't begin to see it until much later as well.

Dlatego dość późno zaczęli go widzieć.

So until then, even though a color might be all around them,

Nawet jeśli kolor był wokół nich,

they simply did not have the ability to see it.

nie potrafili go zobaczyć.

It was invisIble.

Był niewidzialny.

It was not a part of their normal.

To nie była część ich normalności.

And that story has helped put my own experience into context.

Ta historia pomogła mi włożyć w kontekst moje doświadczenia.

So when I first read the comments on the video,

Kiedy pierwszy raz przeczytałem komentarze do filmiku,

my initial reaction was to take it all very personally.

wziąłem je do siebie.

But the people commenting did not know

Ale komentujący nie wiedzieli,

how self-conscious I am about my voice.

jak przejmuję się swoim głosem.

They were mostly reacting to my accent,

Reagowali głównie na mój akcent,

that it is not normal for a narrator to have an accent.

bo to nie jest normalne, żeby narrator mówił z akcentem.

But what is normal, anyway?

Ale co jest normalne?

We know that reviewers will find more spelling errors in your writing

Wiemy, że recenzenci znajdą więcej błędów w twoim tekście,

if they think you're black.

jeśli sądzą, że jesteś czarny.

We know that professors are less likely to help female or minority students.

Nauczyciel rzadziej pomoże dziewczynom lub uczniom z mniejszości narodowej.

And we know that resumes with white-sounding names

Wiemy też, że CV osób z biało-brzmiącymi nazwiskami

get more callbacks than resumes with black-sounding names.

będą bardziej zauważane niż te z czarno-brzmiącymi.

Why is that?

Dlaczego?

Because of our expectations of what is normal.

Bo oczekujemy tego, co normalne.

We think it is normal

Myślimy, że to normalne,

when a black student has spelling errors.

kiedy czarnoskóry uczeń robi błędy w pisowni.

We think it is normal

Myślimy, że to normalne,

when a female or minority student does not succeed.

kiedy dziewczynie lub uczniowi z mniejszości nie powodzi się.

And we think it is normal

I myślimy, że to normalne,

that a white employee is a better hire than a black employee.

że biały pracownik jest lepszy niż czarnoskóry.

But studies also show that discrimination of this kind,

Badania pokazują, że taka dyskryminacja

in most cases, is simply favoritism,

często jest faworyzowaniem

and it results more from wanting to help people that you can relate to

i bardziej wynika z potrzeby pomocy komuś, kto jest do nas podobny

than the desire to harm people that you can't relate to.

niż z potrzeby skrzywdzenia kogoś, kto jest od nas inny.

And not relating to people starts at a very early age.

To, że ludzie są inni niż my, zauważamy już będąc dzieckiem.

Let me give you an example.

Oto przykład.

One library that keeps track of characters

Pewna biblioteka, która co roku bada postacie z książek dla dzieci,

in the children's book collection every year,

found that in 2014, only about 11 percent of the books

odkryła, że w 2014 roku tylko w 11 procent książek

had a character of color.

występowała postać inna niż biała.

And just the year before, that number was about eight percent,

A rok wcześniej ta liczba wynosiła osiem procent,

even though half of American children today come from a minority background.

chociaż połowa amerykańskich dzieci ma korzenie mniejszościowe.

Half.

Połowa.

So there are two big issues here.

Mamy tu dwa duże problemy.

Number one, children are told that they can be anything,

Pierwszy, mówi się dzieciom, że mogą być kim zechcą,

they can do anything,

że mogą robić co chcą,

and yet, most stories that children of color consume

jednak większość książek dla dzieci z mniejszości

are about people who are not like them.

jest o ludziach innych niż one.

Number two is that majority groups don't get to realize

Drugi, grupy większościowe nie zdają sobie sprawy,

the great extent to which they are similar to minorities --

jak bardzo są podobne do mniejszości,

our everyday experiences, our hopes,

nasze codzienne doświadczenia, nadzieje,

our dreams, our fears

sny, obawy

and our mutual love for hummus.

i nasza wspólna miłość do hummusu.

It's delicious!

Hummus jest przepyszny!

(Laughter)

(Śmiech)

Just like the color blue for Ancient Greeks,

Tak jak niebieski dla starożytnych Greków,

minorities are not a part of what we consider normal,

mniejszość nie jest tym, co uważamy za normalne,

because normal is simply a construction of what we've been exposed to,

bo normalne jest dla nas to, z czym się spotkaliśmy

and how visible it is around us.

i co jest widoczne wokół nas.

And this is where things get a bit difficult.

I tu zaczynają się trudności.

I can accept the preexisting notion of normal -- that normal is good,

Mogę zaakceptować uprzednie pojęcie normalności, jako czegoś dobrego,

and anything outside of that very narrow definition of normal is bad.

a wszystko poza tą wąską definicją normalności jest złe.

Or I can challenge that preexisting notion of normal

Mogę też podważyć uprzednie pojęcie normalności

with my work

moją pracą,

and with my voice

moim głosem,

and with my accent

moim akcentem

and by standing here onstage,

i tym, że stoję tu na scenie,

even though I'm scared shitless and would rather be in the bathroom.

nawet jeśli cholernie się boję i wolałbym być w łazience.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

(Video) Sheep (SS's voice): I'm now slowly starting to use my voice

(Wideo) Owca: "Powoli znowu zaczynam używać swojego głosu w pracy.

in my work again.

And it feels good.

I czuję się świetnie.

It does not mean I won't have a breakdown

Co nie znaczy, że nie załamię się znowu,

the next time a couple dozen people say that I talk

kiedy kilkanaście osób powie,

(bełkocze) że mam masło orzechowe w buzi.

(Mumbling) like I have peanut butter in my mouth.

(Laughter)

(Śmiech)

SS: It just means I now have a much better understanding

SS: Oznacza to, że teraz lepiej rozumiem,

of what's at stake,

o co toczy się gra,

and how giving up is not an option.

i że poddanie się nie jest rozwiązaniem.

The Ancient Greeks didn't just wake up one day and realize

Starożytni Grecy nie wstali pewnego dnia i nie stwierdzili,

that the sky was blue.

że niebo jest niebieskie.

It took centuries, even, for humans to realize what we had been ignoring

Ludziom zajęło wieki, żeby zrozumieć,

for so long.

co tak długo ignorowali.

And so we must continuously challenge our notion of normal,

Dlatego ciągle musimy weryfikować pojęcie normalności,

because doing so is going to allow us as a society

bo to pozwala nam, jako społeczeństwu,

to finally see the sky for what it is.

zobaczyć niebo jakim jest.

(Video) Characters: Thank you. Thank you. Thank you. Thank you. Thank you.

(Wideo) Postaci: "Dziękuję. Dziękuję. Dziękuję. Dziękuję".

Frankenstein's monster: (Grunts)

Frankenstein: (Burczy)

(Laughter)

(Śmiech)

SS: Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)