The dream we haven't dared to dream | Dan Pallotta

Translator: Julia Kalaputi Reviewer: Renata Gjoreska

When I think about dreams,

Кога размислувам за соништата,

like many of you,

како многумина од вас,

I think about this picture.

мислам за оваа слика.

I was eight when I watched Neil Armstrong

Имав 8 години кога го гледав Нил Армстронг

step off the Lunar Module onto the surface of the Moon.

како излегува од Лунарниот модул и стапнува на Месечината.

I had never seen anything like it before,

Никогаш немав видено такво нешто претходно,

and I've never seen anything like it since.

и никогаш немам видено нешто слично оттогаш.

We got to the Moon for one simple reason:

Отидовме на Месечината од една причина:

John Kennedy committed us to a deadline.

Џон Кенеди нѐ обврза со рок.

And in the absence of that deadline,

Без тој рок

we would still be dreaming about it.

уште ќе мечтаевме за тоа.

Leonard Bernstein said two things are necessary for great achievement:

Леонард Бернштајн вели две работи се потребни за големи достигнувања

a plan and not quite enough time.

план и не баш многу време.

(Laughter)

(Смеа)

Deadlines and commitments

Роковите и посветеноста

are the great and fading lessons of Apollo.

се одлични лекции на Аполо кои бледат.

And they are what give the word "moonshot" its meaning.

Тоа е она што дава значење на изразот „Лет на месечина“.

And our world is in desperate need of political leaders

На светот очајно му требаат политички лидери,

willing to set bold deadlines

спремни да постават смели рокови

for the achievement of daring dreams on the scale of Apollo again.

за остварување на смели соништа како оној на Аполо.

When I think about dreams,

Кога размислувам за соништата,

I think about the drag queens of LA and Stonewall

размислувам за трансвеститите од Л.Анџелес и Стонвол

and millions of other people risking everything

и милиони други кои ризикувале сѐ

to come out when that was really dangerous,

за да се појават кога тоа беше навистина опасно,

and of this picture of the White House lit up in rainbow colors,

како и на оваа слика од Белата куќа осветлена во боите на виножитото,

yes --

да-

(Applause) --

(Аплауз)

celebrating America's gay and lesbian citizens' right to marry.

за прославата на правото на брак на хомосексуалците.

It is a picture that in my wildest dreams I could never have imagined

Тоа е слика која не можев да ја замислам ни во моите најлуди соништа

when I was 18

кога имав 18 години

and figuring out that I was gay

и сфатив дека сум геј

and feeling estranged from my country

и се чувствував отуѓен од мојата земја

and my dreams because of it.

и од своите соништа заради тоа.

I think about this picture of my family

Помислувам на сликата од моето семејство

that I never dreamed I could ever have --

кое мислев дека никогаш нема да го имам

(Applause) --

(Аплауз)

and of our children holding this headline

и сликата за нашите деца со овој наслов во рацете

I never dreamed could ever be printed about the Supreme Court ruling.

со одлуката на Врховниот суд кој никогаш не мислев дека ќе биде испечатен.

We need more of the courage of drag queens and astronauts.

Ни треба повеќе од храброста на трансвеститите и астронаутите.

(Laughter)

(Смеа)

(Applause)

(Аплауз)

But I want to talk about the need for us to dream

Сакам да зборувам за нашата потреба да сонуваме

in more than one dimension,

во повеќе од една димензија,

because there was something about Apollo that I didn't know when I was 8,

зашто имаше нешто за Аполо што не го знаев кога имав 8 год.

and something about organizing that the rainbow colors over.

и нешто за организацијата кај боите на виножитото.

Of the 30 astronauts in the original Mercury, Gemini and Apollo programs,

Од сите 30 астронаути во првичните програми на Меркур, Гемини и Аполо,

only seven marriages survived.

само 7 бракови опстанале.

Those iconic images of the astronauts bouncing on the Moon

Впечатливите слики на астронаутите кои скокаат по Месечината

obscure the alcoholism and depression on Earth.

го прикриваат алкохолизмот и депресијата на Земјата.

Thomas Merton, the Trappist monk,

Томас Мертон, Трапистичиот монах,

asked during the time of Apollo,

го запрашале во времето на Аполо:

"What can we gain by sailing to the moon

„ Што можеме да добиеме со патувањето на Месечината

if we are not able to cross the abyss that separates us from ourselves?"

ако не можеме да ја преминеме провалијата што нѐ разделува од нас самите?“

And what can we gain by the right to marry

Што можеме да добиеме со правото на брак

if we are not able to cross the acrimony

ако не можеме да преминеме преку огорченоста

and emotional distance that so often separates us from our love?

и емоционалната дистанца која често нѐ одвојува од нашата љубов?

And not just in marriage.

Не само во бракот.

I have seen the most hurtful, destructive,

Ги имам видено најболните, најдеструктивните

tragic infighting in LGBT and AIDS

трагични внатрешни конфликти во борбата за ЛГБТ, кај заболените од сида и

and breast cancer and non-profit activism,

од рак на дојка и непрофитниот активизам,

all in the name of love.

сѐ во името на љубовта.

Thomas Merton also wrote about wars among saints

Томас Мертон истотака пишувал за војните помеѓу светците

and that "there is a pervasive form of contemporary violence

и за тоа дека „постои распространет начин на современо насилство

to which the idealist most easily succumbs:

пред кое идеалистот најлесно потклекнува:

activism and overwork.

активизмот и претераната работа.

The frenzy of our activism neutralizes our work for peace.

Жестокоста на нашиот активизам ја неутрализира нашата работа за мир.

It destroys our own inner capacity for peace."

Го уништува нашиот внатрешен капацитет за мир.“

Too often our dreams become these compartmentalized fixations

Честопати нашите соништа стануваат преградени фиксирања

on some future

кон некоја иднина

that destroy our ability to be present for our lives right now.

што ја уништува нашата способност да бидеме присутни во нашите животи сега.

Our dreams of a better life for some future humanity

Нашиот сон за подобар живот на некое идно човештво

or some other humanity in another country

или за други луѓе во други земји

alienate us from the beautiful human beings sitting next to us

нѐ отуѓува од убавите човечки суштество кои седат до нас

at this very moment.

токму во овој миг.

Well, that's just the price of progress, we say.

Тоа е цената на напредокот, велиме.

You can go to the Moon

Можете или да одите на Месечината

or you can have stability in your family life.

или да имате стабилност во семејниот живот.

And we can't conceive of dreaming in both dimensions at the same time.

Не можеме да гo сфатиме сонувањето во двете димензии истовремено.

And we don't set the bar much higher than stability

Кога станува збор за нашиот емоционален живот,

when it comes to our emotional life.

посакуваме само стабилност и ништо повеќе од тоа.

Which is why our technology for talking to one another

Затоа нашата технологија за меѓусебни разговори

has gone vertical,

се издигнала високо,

our ability to listen and understand one another

а нашата способност да се слушаме и разбереме меѓусебно

has gone nowhere.

не мрднала од место.

Our access to information is through the roof,

Нашиот пристап до информациите се издигна до небото,

our access to joy, grounded.

а нашиот пристап до радоста стои на земја.

But this idea, that our present and our future are mutually exclusive,

Но оваа идеја, дека нашата сегашност и нашата иднина меѓусебно се исклучуваат,

дека, за да го достигнеме нашиот потенцијал

that to fulfill our potential for doing we have to surrender

за работење мораме да се откажеме

our profound potential for being,

од нашиот потенцијал за суштествување,

that the number of transistors on a circuit can be doubled and doubled,

дека бројот на транзисторите во колото можат да се дуплираат,

but our capacity for compassion and humanity and serenity and love

но не и нашата способност за сочувство хуманост, спокојство и љубов

is somehow limited

кои се ограничени на некој начин,

is a false and suffocating choice.

ваквата идеја е погрешна и нè гуши.

Now, I'm not suggesting

Не предлагам

simply the uninspiring idea of more work-life balance.

клише од типот "поголем баланс меѓу животот и работата."

What good is it for me to spend more time with my kids at home

Што имам од тоа ако поминувам повеќе време со децата дома

if my mind is always somewhere else while I'm doing it?

ако мојот ум е на друго место додека го правам тоа?

I'm not even talking about mindfulness.

Не зборувам ни за полна свесност.

Mindfulness is all of a sudden becoming a tool for improving productivity.

Полната свесност наеднаш станува алат за подобрување на продуктивноста.

(Laughter)

(Смеа)

Right?

Нели?

I'm talking about dreaming

Јас велам дека треба да сонуваме

as boldly in the dimension of our being

онолку смело за нашето суштествување

as we do about industry and technology.

колку што сонуваме за индустрија и технологија.

I'm talking about an audacious authenticity

Зборувам за одважната автентичност

that allows us to cry with one another,

која ни дозволува да плачеме заедно,

a heroic humility that allows us to remove our masks and be real.

херојската понизност која ни дозволува да ги тргнеме маските и да бидеме искрени.

It is our inability to be with one another,

Нашата неспособност да бидеме едни со други,

our fear of crying with one another, that gives rise to so many

нашиот страв да плачеме едни со други, е она што доведува до многу проблеми

of the problems we are frantically trying to solve in the first place,

кои жестоко се трудиме да ги решиме,

from Congressional gridlock to economic inhumanity.

од застој во Конгресот до економската нехуманост.

(Applause)

(Аплауз)

I'm talking about what Jonas Salk called an Epoch B,

Зборувам за она што Џонас Салк го нарекува „Епоха Б“,

a new epoch in which we become as excited about and curious about

нова епоха во која ќе сме исто толку возбудени, љубопитни

and scientific about the development of our humanity

и научно ориентирани кон развитокот на човештвото

as we are about the development of our technology.

колку што сме кон развојот на технологијата.

We should not shrink from this opportunity

Не треба да се плашиме од оваа можност

simply because we don't really understand it.

само заради тоа што не ја разбираме целосно.

There was a time when we didn't understand space.

Едно време не ја разбиравме вселената.

Or because we're more used to technology and activism.

Или затоа што сме повеќе навикнати на технологија и активизам.

That is the very definition of being stuck in a comfort zone.

Тоа е дефиниција за заглавеност во зоната на комфорот.

We are now very comfortable imagining unimaginable technological achievement.

Сега ни е удобно да мечтаеме за неверојатни технолошки достигнувања.

In 2016, it is the dimension of our being itself

Во 2016 г. димензијата за бидеме свои

that cries out for its fair share of our imagination.

тежнее кон својот дел во нашите мечти.

Now, we're all here to dream,

Сите ние сме тука за да сонуваме,

but maybe if we're honest about it,

но, можеби ако сме искрени,

each of us chasing our own dream.

секој од нас го бара својот сопствен сон.

You know, looking at the name tags to see who can help me with my dream,

Гледајќи во имињата, за да видиме кој може да ни помогне околу нашиот сон

sometimes looking right through one another's humanity.

понекогаш гледајќи низ нашата човечност.

I can't be bothered with you right now. I have an idea for saving the world.

Не можам да се замарам со тебе сега, имам идеја за како да го спасам светот.

Right?

Нели?

(Laughter)

(Смеа)

Years ago, once upon a time, I had this beautiful company

Пред повеќе години, еднаш одамна, имав убава компанија

that created these long journeys for heroic civic engagement.

која смислуваше долги патувања за херојски граѓански ангажмани.

And we had this mantra:

И ја имавме оваа мантра:

"Human. Kind. Be Both."

„Човек. Добар. Биди обете. “

And we encouraged people to experiment outrageously with kindness.

Ги храбревме луѓето жестоко да експериментираат со љубезност.

Like, "Go help everybody set up their tents."

На пример; „Одете и помогнете на сите да постават шатори.“

And there were a lot of tents.

А имаше многу шатори.

(Laughter)

(Смеа)

"Go buy everybody Popsicles."

„Одете и купете за секој сладолед.“

"Go help people fix their flat tires

„Помогнете им да ги напумпаат гумите

even though you know the dinner line is going to get longer."

иако знаете дека редот за вечера ќе стане подолг.“

And people really took us up on this,

Луѓето го прифаќаа ова, толку многу

so much so that if you got a flat tire on the AIDS ride,

што ако се дупнеше гума на „Возење против сида„“

you had trouble fixing it, because there were so many people there asking you

имаше проблем да се поправи зашто многу луѓе прашуваа

if you needed help.

дали е потребна помош.

For a few days, for tens of thousands of people,

За неколку дена, за десетици илјади луѓе,

we created these worlds

ги создадовме тие светови

that everybody said were the way they wish the world could always be.

за кои велеа дека е токму светот кој го посакуваат.

What if we experimented with creating that kind of world

Што ако експериментираме со создавање на таков свет

these next few days?

наредниве неколку денови?

And instead of going up to someone and asking them, "What do you do?"

И наместо да прашаме некој „Што работиш?“

ask them, "So what are your dreams?"

да го запрашаме: „Кој е твојот сон?“

or "What are your broken dreams?"

или „Кои се твоите неостварени сни?“

You know, "TED." Tend to Each other's Dreams.

Знаете „ТЕД“ - Тежнеј кон соништата на секој.

(Applause)

(Аплауз)

Maybe it's "I want to stay sober"

Можеби тоа е „Сакам да останам трезен“

or "I want to build a tree house with my kid."

или „Сакам да изградам куќа на дрво со моето дете.“

You know, instead of going up to the person everybody wants to meet,

Наместо да пријдете на личноста која секој сака да ја запознае,

go up to the person who is all alone

одете до оној кој е осамен

and ask them if they want to grab a cup of coffee.

и прашајте го дали сака едно кафе.

I think what we fear most

Мислам дека најмногу се плашиме

is that we will be denied the opportunity to fulfill our true potential,

дека ќе ни биде одземена можноста да го достигнеме нашиот целосен потенцијал,

that we are born to dream

дека сме родени да сонуваме

and we might die without ever having the chance.

и може да умреме без да ја имаме можноста.

Imagine living in a world

Замислете да живеете во свет

where we simply recognize that deep, existential fear in one another

во кој го препознаваме длабокиот егзистенцијален страв еден во друг

and love one another boldly because we know

и смело се сакаме еден со друг зашто знаеме

that to be human is to live with that fear.

дека, за да се биде човек значи да се живее со тој страв.

It's time for us to dream in multiple dimensions simultaneously,

Време е да сонуваме истовремено во повеќе димензии,

and somewhere that transcends all of the wondrous things

и онаму каде се надминуваат сите чудесни работи

we can and will and must do

кои ние ги можеме, сакаме и мораме да ги правиме,

lies the domain of all the unbelievable things we could be.

се наоѓа местото на сите неверојатни нешта кои ние можеме да бидеме.

It's time we set foot into that dimension

Време е да стапнеме во таа димензија

and came out about the fact that we have dreams there, too.

и да сфатиме дека и таму имаме соништа.

If the Moon could dream,

Ако Месечината сонуваше,

I think that would be its dream for us.

мислам дека таков ќе беше нејзиниот сон за нас.

It's an honor to be with you.

Чест ми е да бидам тука со вас.

Thank you very much.

Ви благодарам.

(Applause)

(Аплауз)