The dream we haven't dared to dream | Dan Pallotta

Çeviri: Yunus ASIK Gözden geçirme: Ilgar Gokhan

When I think about dreams,

Ne zaman hayaller hakkında düşünsem,

like many of you,

çoğunuzun yaptığı gibi

I think about this picture.

aklıma bu fotoğraf gelir.

I was eight when I watched Neil Armstrong

Neil Armstrong'un ay kapsülünden inip

step off the Lunar Module onto the surface of the Moon.

Ay'ın yüzeyine adım atışını izlediğimde, sekiz yaşındaydım.

I had never seen anything like it before,

Daha önce onun gibi bir şey görmemiştim

and I've never seen anything like it since.

ve o zamandan beri de görmedim.

We got to the Moon for one simple reason:

Ay'a tek ve basit bir sebepten gittik:

John Kennedy committed us to a deadline.

John Kennedy, bizi bir zaman sınırına bağlamıştı.

And in the absence of that deadline,

Zaman sınırının yokluğunda,

we would still be dreaming about it.

hâlâ hayalini kuruyor olurduk.

Leonard Bernstein said two things are necessary for great achievement:

Leonard Bernstein, büyük başarı için iki şeyin gerekli olduğunu söyledi:

a plan and not quite enough time.

Bir plan ve yetersiz zaman.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Deadlines and commitments

Zaman sınırları ve bağlılıklar,

are the great and fading lessons of Apollo.

Apollo'nun muhteşem ve kaybolmakta olan öğretileridir.

And they are what give the word "moonshot" its meaning.

"Aya roket fırlatma" kelimelerine anlamını veren kavramlardır.

And our world is in desperate need of political leaders

Dünyamız, Apollo boyutunda hayalleri başarabilecek,

willing to set bold deadlines

cüretkâr zaman sınırları vermeye istekli liderlere

for the achievement of daring dreams on the scale of Apollo again.

yeniden muhtaç durumda.

When I think about dreams,

Hayaller hakkında düşündüğümde,

I think about the drag queens of LA and Stonewall

LA ve Stonewall'deki eşcinselleri ve gerçekten tehklikeli olduğu zamanlarda

and millions of other people risking everything

her şeylerini riske atıp

to come out when that was really dangerous,

toplum önüne çıkan milyonlarca insanı düşünürüm

and of this picture of the White House lit up in rainbow colors,

ve Beyaz Saray'ın gökkuşağı renkleriyle aydınlanan bu fotoğrafını,

yes --

evet --

(Applause) --

(Alkışlar) --

celebrating America's gay and lesbian citizens' right to marry.

Amerika'nın gey ve lezbiyen vatandaşlarının

evlenme hakkını kutlayışını.

It is a picture that in my wildest dreams I could never have imagined

18 yaşında ve gey olduğumun farkına varmaya başladığım zamanlarda

when I was 18

ve bu yüzden ülkemden ve hayallerimden

and figuring out that I was gay

uzaklaştığım zamanlarda,

and feeling estranged from my country

en gerçek dışı rüyalarımda bile hayalini kuramayacağım bir resimdir.

and my dreams because of it.

I think about this picture of my family

Ailemin asla sahip olabileceğimi

that I never dreamed I could ever have --

düşünemediğim bu fotoğrafını düşünürüm --

(Applause) --

(Alkışlar) --

and of our children holding this headline

ve çocuklarımızın ellerinde tutuğu Yüce Divan kararı hakkındaki

I never dreamed could ever be printed about the Supreme Court ruling.

yayınlanabileceğini hiçbir zaman hayal edemediğim bu başlığı.

We need more of the courage of drag queens and astronauts.

Eşcinsellerin ve astronotların cesaretlerine daha çok ihtiyacımız var.

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

But I want to talk about the need for us to dream

Ama birden fazla boyutta düşünme

in more than one dimension,

ihtiyacımız hakkında konuşmak istiyorum.

because there was something about Apollo that I didn't know when I was 8,

Çünkü Apollo hakkında 8 yaşındayken bilmediğim bir şey vardı

and something about organizing that the rainbow colors over.

ve gökkuşağı renkleri üzerinde örgütlenme ile ilgili bir şey vardı.

Of the 30 astronauts in the original Mercury, Gemini and Apollo programs,

Orijinal Mercury, Gemini ve Apollo programlarına katılan 30 astronotun

only seven marriages survived.

sadece yedisinin evliliği ayakta kalabildi.

Those iconic images of the astronauts bouncing on the Moon

Astronotların ayda sektikleri meşhur görüntüler

obscure the alcoholism and depression on Earth.

dünyadaki alkolizm ve depresyonu gizliyordu.

Thomas Merton, the Trappist monk,

Trappist keşişi Thomas Merton,

asked during the time of Apollo,

Apollo döneminde şunu sordu,

"What can we gain by sailing to the moon

"Aya yelken açarak ne kazanabiliriz ki,

if we are not able to cross the abyss that separates us from ourselves?"

bizi bizden ayıran uçurumu aşamazsak?"

And what can we gain by the right to marry

Evlenme hakkıyla ne kazanabiliriz ki,

if we are not able to cross the acrimony

çoğu zaman bizi sevgimizden koparan

and emotional distance that so often separates us from our love?

duygusal mesafeleri ve huysuzluğu aşamazsak?

And not just in marriage.

Sadece evlilikte de değil.

I have seen the most hurtful, destructive,

En kırıcı, yıkıcı,

tragic infighting in LGBT and AIDS

trajik iç çatışmaları LGBT'de, AIDS'te,

and breast cancer and non-profit activism,

göğüs kanserinde ve kâr amacı olmayan eylemlerde gördüm,

all in the name of love.

hepsi de sevgi adınaydı.

Thomas Merton also wrote about wars among saints

Thomas Merton ayrıca azizler arası çatışmalar hakkında şöyle yazmıştı:

and that "there is a pervasive form of contemporary violence

"Çağdaş şiddetin, idealist insanın kolayca

to which the idealist most easily succumbs:

yenik düştüğü yaygın bir hâli vardır:

activism and overwork.

Eylemcilik ve mesai.

The frenzy of our activism neutralizes our work for peace.

Eylemciliğimizin taşkınlığı, barış için yaptıklarımızı etkisizleştiriyor.

It destroys our own inner capacity for peace."

Kendi içimizdeki barış kabiliyetimizi yok ediyor."

Too often our dreams become these compartmentalized fixations

Çoğunlukla hayallerimiz, belirsiz bir gelecekte bölümlere ayrılmış

on some future

saplantılara dönüşüyor.

that destroy our ability to be present for our lives right now.

Bu, şu anda hayatlarımız için hazır olma kabiliyetimizi yok ediyor.

Our dreams of a better life for some future humanity

Gelecekteki veya başka bir ülkedeki

or some other humanity in another country

insanlık için daha iyi bir hayat hayalleri,

alienate us from the beautiful human beings sitting next to us

bizi, tam bu an yanı başımızdaki

at this very moment.

güzel insanlardan yabancılaştırıyor.

Well, that's just the price of progress, we say.

Gelişimin bir bedeli diyoruz kendi kendimize.

You can go to the Moon

Aya gidebilirsiniz

or you can have stability in your family life.

ya da aile hayatınızda denge olabilir.

And we can't conceive of dreaming in both dimensions at the same time.

Aynı anda bu boyutların ikisinde de hayal kurmayı idrak edemiyoruz.

And we don't set the bar much higher than stability

Konu duygusal hayatımıza gelince

when it comes to our emotional life.

çıtayı dengeliden daha yükseğe çıkarmıyoruz.

Which is why our technology for talking to one another

Bu yüzden birbirimizle konuşma teknolojimiz

has gone vertical,

dikey bir yol aldı.

our ability to listen and understand one another

Birbirimizi dinleme ve anlama yeteneğimiz

has gone nowhere.

hiçbir yol alamadı.

Our access to information is through the roof,

Bilgiye ulaşımımız tavan yapmış durumda,

our access to joy, grounded.

neşeye ulaşımımız ise yerlerde.

But this idea, that our present and our future are mutually exclusive,

Ama bu fikir, şimdiki zamanımız ile geleceğimizin aynı anda var olamaması,

that to fulfill our potential for doing we have to surrender

eyleme geçme potansiyelimizi gerçekleştirmek için

our profound potential for being,

derin var olma potansiyelimizi teslim etmek zorunda olmamız,

that the number of transistors on a circuit can be doubled and doubled,

bir devre üstündeki transistörlerin ikişer ikişer katlanabildiği,

but our capacity for compassion and humanity and serenity and love

fakat şefkat, insaniyet, sükûnet ve sevgi kapasitemizin

is somehow limited

bir şekilde sınırlı olması,

is a false and suffocating choice.

hatalı ve boğucu bir seçim.

Now, I'm not suggesting

Şimdi, size basit bir şekilde

simply the uninspiring idea of more work-life balance.

ilham vermeyen daha fazla iş-hayat dengesi fikri sunmuyorum.

What good is it for me to spend more time with my kids at home

Bunu yaparken aklım hep başka yerde olursa, evde çocuklarımla

if my mind is always somewhere else while I'm doing it?

daha fazla vakit geçirmemin bana ne faydası olur?

I'm not even talking about mindfulness.

Farkındalıktan da bahsetmiyorum.

Mindfulness is all of a sudden becoming a tool for improving productivity.

Farkındalık, birdenbire verimliliği arttırmak için bir araca dönüşüyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Right?

Değil mi?

I'm talking about dreaming

Aynen teknolojide ve endüstride yaptığımız gibi,

as boldly in the dimension of our being

var olduğumuz boyutta da

as we do about industry and technology.

cesurca hayal etmekten bahsediyorum.

I'm talking about an audacious authenticity

Karşılıklı ağlayabilmemizi sağlayan korkusuz güvenilirlikten,

that allows us to cry with one another,

maskelerimizi çıkartmamızı ve gerçek olmamızı sağlayan

a heroic humility that allows us to remove our masks and be real.

kahramanca tevazudan bahsediyorum.

It is our inability to be with one another,

Birbirimizle olamamak, bizim yeteneksizliğimiz.

our fear of crying with one another, that gives rise to so many

Kongresel çıkmazlardan tutun ekonomik zalimliğe kadar

of the problems we are frantically trying to solve in the first place,

her şeyden önce çılgınca çözmeye çalıştığımız bu problemlere yol açan

from Congressional gridlock to economic inhumanity.

karşılıklı ağlama korkumuz.

(Applause)

(Alkışlar)

I'm talking about what Jonas Salk called an Epoch B,

Jonas Salk'un B Çağı diye adlandırdığı şeyden bahsediyorum,

a new epoch in which we become as excited about and curious about

teknolojimizin gelişiminde olduğumuz kadar insanlığımızın gelişiminde,

and scientific about the development of our humanity

heyecanlı, meraklı ve bilimsel olduğumuz

as we are about the development of our technology.

yeni bir çağdan bahsediyorum.

We should not shrink from this opportunity

Sırf tam olarak anlayamıyoruz diye

simply because we don't really understand it.

bu fırsattan kaçınmamalıyız.

There was a time when we didn't understand space.

Uzayı anlayamadığımız zamanlar vardı.

Or because we're more used to technology and activism.

Ya da teknolojiye ve eylemciliğe daha alışkınız diye.

That is the very definition of being stuck in a comfort zone.

Konfor alanında sıkışıp kalmanın tam izahı budur.

We are now very comfortable imagining unimaginable technological achievement.

Artık hayal edilemez teknolojik başarıları düşünebilmekte çok rahatız.

In 2016, it is the dimension of our being itself

2016'da, hayal gücümüzün kendi adil payı için haykırdığı,

that cries out for its fair share of our imagination.

kendimiz olmamız gereken boyuttur.

Now, we're all here to dream,

Hepimiz hayal kurmak için buradayız.

but maybe if we're honest about it,

Ama belki de bu konuda dürüst olursak

each of us chasing our own dream.

hepimiz kendi hayalimizi kovalıyoruz.

You know, looking at the name tags to see who can help me with my dream,

Bilirsiniz, hayalime kimin yardım edebileceğini bulmak için

isim kartlarına bakmak, bazen birbirimizin insanlığının direkt içinden bakmak gibi.

sometimes looking right through one another's humanity.

I can't be bothered with you right now. I have an idea for saving the world.

Şu an seninle uğraşamam. Dünyayı kurtarmak için bir fikrim var.

Right?

Değil mi?

(Laughter)

(Kahkahalar)

Years ago, once upon a time, I had this beautiful company

Yıllar önce bir zamanlar, cesur sivillerin katılımı için

that created these long journeys for heroic civic engagement.

uzun seyahatler düzenleyen çok güzel bir şirketim vardı.

And we had this mantra:

Şöyle bir mantramız vardı:

"Human. Kind. Be Both."

"İnsan. Nezaket. İkisi de olun."

And we encouraged people to experiment outrageously with kindness.

İnsanları, nezaket ile vahşice deneyler yapmaları için cesaretlendiriyorduk.

Like, "Go help everybody set up their tents."

Mesela, "Git herkese çadırlarını kurmada yardımcı ol."

And there were a lot of tents.

Fazlasıyla çadır vardı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

"Go buy everybody Popsicles."

"Git herkese buz parmak ısmarla."

"Go help people fix their flat tires

"Yemek sırasının uzayacağını bilmene rağmen,

even though you know the dinner line is going to get longer."

git insanların inik lastiklerinin tamirine yardım et"

And people really took us up on this,

İnsanlar bu konuda sözümüzü

o kadar iyi dinlediler ki, AIDS yolcuğunda lastiğiniz inerse,

so much so that if you got a flat tire on the AIDS ride,

you had trouble fixing it, because there were so many people there asking you

tamir etmekte çok zorluk çekerdiniz, çünkü etrafınızda yardım eli uzatan

if you needed help.

çok fazla insan olurdu.

For a few days, for tens of thousands of people,

Birkaç günlüğüne, öyle bir dünya yaratmıştık ki,

we created these worlds

on binlerce insan

that everybody said were the way they wish the world could always be.

gerçek dünyanın hep bu şekilde olabilmesini istemişti.

What if we experimented with creating that kind of world

Peki ya bu tarz yeni dünya yaratmada önümüzdeki birkaç gün

these next few days?

boyunca deneyler yapsak?

And instead of going up to someone and asking them, "What do you do?"

Birinin yanına gidip "Ne iş yapıyorsun?" diye sormak yerine,

ask them, "So what are your dreams?"

"Ne tür hayallerin var?"

or "What are your broken dreams?"

ya da "Kırık hayallerin var mı?" diye sorsak.

You know, "TED." Tend to Each other's Dreams.

TED'in açılımını bilirsiniz, "Birbirinizin Hayallerine Eğilimli olun."

(Applause)

(Alkışlar)

Maybe it's "I want to stay sober"

Belki de "Ayık kalmak istiyorum"

or "I want to build a tree house with my kid."

ya da "Çocuğumla bir ağaç evi inşa etmek istiyorum."

You know, instead of going up to the person everybody wants to meet,

Herkesin tanışmak istediği insanın yanına gitmek yerine,

go up to the person who is all alone

yalnız olan insanın yanına gidin

and ask them if they want to grab a cup of coffee.

ve onlara bir fincan kahve içmek isterler mi diye sorun.

I think what we fear most

Sanırım en çok korktuğumuz şey,

is that we will be denied the opportunity to fulfill our true potential,

gerçek potansiyelimizi yerine getirme fırsatımızdan mahrum bırakılacağımız,

that we are born to dream

hayal kurmak için doğup

and we might die without ever having the chance.

ama hiçbir şansımız olmadan ölebileceğimizdir.

Imagine living in a world

Bir dünya hayal edin,

where we simply recognize that deep, existential fear in one another

aramızdaki o derin, varoluşsal korkuyu kolayca tanıyabildiğimiz

and love one another boldly because we know

ve birbirimizi korkmadan sevebildiğimiz, çünkü insan olmanın

that to be human is to live with that fear.

o korkuyla yaşamak olduğunu bildiğimiz bir dünya.

It's time for us to dream in multiple dimensions simultaneously,

Artık birden fazla boyutta aynı anda hayal kurmamızın vakti geldi

and somewhere that transcends all of the wondrous things

ve bir yerde bu yapabileceğimiz, yapacağımız

we can and will and must do

ve yapmamız gereken muhteşem şeylerin hepsini aşıyor

lies the domain of all the unbelievable things we could be.

ve geriye olabileceğimiz akılalmaz şeyleri bırakıyor.

It's time we set foot into that dimension

Artık o boyuta ayak basmanın zamanı geldi

and came out about the fact that we have dreams there, too.

ve orada da hayallerimiz olduğu gerçeğiyle yüzleşmeliyiz.

If the Moon could dream,

Eğer Ay hayal kurabilseydi,

I think that would be its dream for us.

o hayal bizim için kurduğu hayal olurdu.

It's an honor to be with you.

Sizinle olmak büyük bir onurdu.

Thank you very much.

Çok teşekkür ediyorum.

(Applause)

(Alkışlar)