Comics belong in the classroom | Gene Luen Yang

Translator: Hiwa Foundation Reviewer: Hiwa Foundation II

When I was in the fifth grade,

ئەو کاتەی لە قۆناغی پێنج بووم،

I bought an issue of "DC Comics Presents #57"

ژمارە ٥٧ی کۆمیکی دی سیم کڕی،

off of a spinner rack at my local bookstore,

لە پەڕتووکفرۆشێکی نزیک خۆمان، و

and that comic book changed my life.

ئەو پەڕتووکی کۆمیکە ژیانی گۆڕیم.

The combination of words and pictures did something inside my head

تێکەڵەی وشە و وێنەکان شتێکی جوڵاند لە ناو مێشکمدا

that had never been done before,

کە قەت پێشتر شتی وام نەدیبوو، و

and I immediately fell in love with the medium of comics.

یەکسەر کەوتمە خۆشەویستی ئەو ناوەندەی کۆمیکەوە.

I became a voracious comic book reader,

بووم بە خوێنەرێکی سەرسەختی کۆمیک،

but I never brought them to school.

بەڵام قەت نەمدەبرد بۆ قوتابخانە.

Instinctively, I knew that comic books didn't belong in the classroom.

بەشێوەیەکی غەریزەیی، دەمزانی کە پەڕتووکی کۆمیک بۆ ناو پۆل نابێت.

My parents definitely were not fans,

دایک و باوکم بەدڵنیاییەوە زۆر پشتیوانی ئەوەیان نەدەکرد، و

and I was certain that my teachers wouldn't be either.

دڵنیاش بووم لەوەی کە مامۆستاکانیشم بە هەمان شێوە دەبن.

After all, they never used them to teach,

هەرچۆنێک بێت، قەت بەکاریان نەدەهێنان بۆ وانە وتنەوە،

comic books and graphic novels were never allowed during silent sustained reading,

پەڕتووکەکانی کۆمیک و ڕۆمانە وێنەییەکان قەت ڕێگەپێدراو نەبوون بۆ خوێندنەوەی بێدەنگ و بەردەوام، و

and they were never sold at our annual book fair.

قەتیش لە پێشانگای پەڕتووکی ساڵانەدا نەدەفرۆشران.

Even so, I kept reading comics,

لەگەڵ ئەوەشدا، بەردەوام بووم لە خوێندنەوەی کۆمیکەکان، و

and I even started making them.

تەنانەت دەستیشم کرد بە درووستکردنیان.

Eventually I became a published cartoonist,

دەرئەنجام بووم بە بەرهەمهێنەرێکی کارتۆنی،

writing and drawing comic books for a living.

پەڕتووکی کۆمیکم دەکێشا و دەنوسییەوە بۆ دابینکردنی بژێوی ژیان.

I also became a high school teacher.

هەروەها بووم بە مامۆستای خوێندنی ئامادەیی.

This is where I taught:

لێرە وانەم دەوتەوە:

Bishop O'Dowd High School in Oakland, California.

قوتابخانەی بیشۆب ئۆ داود لە کالیفۆرنیا، ئۆکلاند.

I taught a little bit of math and a little bit of art,

کەمێک وانەی بیرکاری، و کەمێکیش هونەرم دەوتەوە،

but mostly computer science,

بەڵام بە زۆری زانستی کۆمپیوتەر، و

and I was there for 17 years.

ماوەی ١٧ ساڵ لەوێ بووم.

When I was a brand new teacher,

ئەوکاتەی مامۆستایەکی نوێ بووم،

I tried bringing comic books into my classroom.

هەوڵی ئەوەم دەدا پەڕتووکی کۆمیک بێنمە ناو پۆلەکەمەوە.

I remember telling my students on the first day of every class

بیرمە یەکەم ڕۆژی هەموو پۆلێک بە خوێندکارەکانم دەوت

that I was also a cartoonist.

کە من وێنەکێشی کارتۆنیشم.

It wasn't so much that I was planning to teach them with comics,

بۆ ئەوەم نەبوو پلانم هەبێت فێری کۆمیکیان بکەم،

it was more that I was hoping comics would make them think that I was cool.

زیاتر هیوادار بووم کۆمیکەکان وایان لێبکات بە کەسێکی سەرسوڕهێنەرم بزانن.

(Laughter)

(پێکەنین)

I was wrong.

من هەڵە بووم.

This was the '90s,

ئەمە ساڵانی ٩٠ەکان بوو،

so comic books didn't have the cultural cachet that they do today.

ئەوکاتە وەک ئێستا کۆمیک نەبووبوو بە بەشێک لە کلتور.

My students didn't think I was cool. They thought I was kind of a dork.

خوێندکارەکانم سەرسام نەبوون پێم. وایان دەزانی کەسێکی بێمێشکم.

And even worse, when stuff got hard in my class,

لەوەش خراپتر، کاتێک شتەکان خراپ دەبوون لە پۆلەکەم،

they would use comic books as a way of distracting me.

پەڕتووکەکانی کۆمیکیان بەکاردەهێنا وەک ڕێگایەک بۆ بەلاڕێدا بردنم.

They would raise their hands and ask me questions like,

بۆ نموونە دەستیان هەڵدەبڕی و لێیان دەپرسیم،

"Mr. Yang, who do you think would win in a fight,

"بەڕێز یانگ، پێتوایە کێ شەڕێک دەباتەوە لە نێوان،

Superman or the Hulk?"

سوپەرمان و هەڵکدا؟"

(Laughter)

(پێکەنین)

I very quickly realized I had to keep my teaching and my cartooning separate.

زۆر زوو درکم بەوە کرد کە پێویستە وانە وتنەوە و کارتۆن کێشان جیابکەمەوە.

It seemed like my instincts in fifth grade were correct.

پێدەچوو غەریزەکەی لە پۆلی پێنج هەمبوو ڕاست دەرچووبێت.

Comic books didn't belong in the classroom.

پەڕتووکەکانی کۆمیک بۆ ناو پۆل شیاو نەبوو.

But again, I was wrong.

بەڵام دووبارە، من هەڵە بووم.

A few years into my teaching career,

چەند ساڵێکی تری وانە وتنەوەم تێپەڕی، و

I learned firsthand the educational potential of comics.

هەر زوو درکم بە توانای فێرکردنی پەڕتووکەکانی کۆمیک کرد.

One semester, I was asked to sub for this Algebra 2 class.

لە کاتی خوێندنی وەرزێکدا، داوام لێکرا ببم بە شوێنگرەوە بۆ وتنەوەی وانەی جەبری ٢.

I was asked to long-term sub it, and I said yes, but there was a problem.

داوام لێکرا بۆ ماوەیەکی درێژخایەن شوێنگرەوە بم، و وتم زۆرباشە، بەڵام کێشەیەک هەبوو.

At the time, I was also the school's educational technologist,

ئەوکاتە، تەکنەلۆجیزانی فێرکاری هەمان قوتابخانەش بووم،

which meant every couple of weeks

واتە هەر دوو هەفتە جارێک

I had to miss one or two periods of this Algebra 2 class

ئەبوو یەک دوو وانەی ئەلجێبرای ٢ لەکیس خۆم بەم

because I was in another classroom helping another teacher

چونکە لە پۆلێکی تر بووم یارمەتی مامۆستایەکی ترم ئەیا

with a computer-related activity.

لە چالاکییەکی پەیوەندیدار بە کۆمپیتەر.

For these Algebra 2 students, that was terrible.

بۆ ئەم خوێندکارانەی ئەلجێبرای ٢یان دەخوێند، ئەمە شتێکی خراپ بوو.

I mean, having a long-term sub is bad enough,

هەبوونی مامۆستایەکی جێگرەوەی درێژخایەن خۆی لەخۆیا شتێکی خراپە،

but having a sub for your sub? That's the worst.

بەڵام هەبوونی شوێنگرەوە بۆ ئەو شوێنگرەوەیەش؟ خراپترین شتە.

In an effort to provide some sort of consistency for my students,

لە هەوڵێکدا بۆ دابینکردنی فێربوونێکی باشتر بۆ خوێندکارەکانم،

I began videotaping myself giving lectures.

دەستمکرد بە گرتنی ڤیدیۆی خۆم کاتێک وانە دەڵێمەوە.

I'd then give these videos to my sub to play for my students.

ئینجا ڤیدیۆکانم ئەیا بە مامۆستا شوێنگرەوەکەم بۆ ئەوەی بۆ خوێندکارەکانی لێباتەوة.

I tried to make these videos as engaging as possible.

هەوڵمدەدا هەتا بتوانم کارێک بکەم ئەم ڤیدیۆیانە سەرنج ڕاکێش بن.

I even included these little special effects.

تەنانەت وردەکاری تایبەتی بچووکیشم تێکردبوو.

For instance, after I finished a problem on the board,

بۆ نموونە، دوای ئەوەی پرسیارێکم تەواو دەکرد لەسەر تەختەکە،

I'd clap my hands,

چەپڵەیەکم لێئەیا بەدەستم، و

and the board would magically erase.

یەکسەر تەختەکە بەشێوەیەکی جادووگەری خۆی دەسڕدرایەوە.

(Laughter)

(پێکەنین)

I thought it was pretty awesome.

وامدەزانی شتێکی سەرنجڕاکێشە.

I was pretty certain that my students would love it,

زۆر دڵنیابووم لەوەی کە خوێندکارەکانم حەزیان لەو شتە ئەبێت،

but I was wrong.

بەڵام من هەڵەبووم.

(Laughter)

(پێکەنین)

These video lectures were a disaster.

ئەم وانە ڤیدیۆییانە کارەسات بوون.

I had students coming up to me and saying things like,

خوێندکاری وام هەبوو دەهاتن بۆلام و پێیان دەوتم،

"Mr. Yang, we thought you were boring in person,

مامۆستا یانگ، وامان دەزانی تۆ کەسێکی بێزارکەریت،

but on video, you are just unbearable."

بەڵام لەسەر ڤیدیۆیکان، تەنانەت بەرگەی سەیرکردنیش ناگرین."

(Laughter)

(پێکەنین)

So as a desperate second attempt, I began drawing these lectures as comics.

بۆیە وەک هەوڵێکی بێچارانەی تر، دەستمکرد بە کێشانی وانەکان وەک کۆمیک،

I'd do these very quickly with very little planning.

زۆر بەخێرایی ئەمەم کرد و هیچ پلانێکم بۆ دانەڕشتبوو.

I'd just take a sharpie, draw one panel after the other,

خێرا جافێکم دەردەکرد، و یەک لەدوای یەک وێنەم دەکێشا،

figuring out what I wanted to say as I went.

لەگەڵ بەردەوامبوونم بیرمدەکردەوە دواتر چی بڵێم.

These comics lectures would come out

ئەم وانە کۆمیکییانە زۆربەی جارەکان

to anywhere between four and six pages long,

لە نێوان چوار بۆ پێنج لاپەڕەدا دەردەچوون،

I'd xerox these, give them to my sub to hand to my students.

ئەمانەم کۆپی دەکرد، و دەمیا بە مامۆستا شوێنگرەوەکەم بیات بە قوتابییەکان.

And much to my surprise,

زۆریش سەرسام بووم کاتێک زانیم،

these comics lectures were a hit.

ئەم وانە کۆمیکیانە سەرکەوتوو بوون.

My students would ask me to make these for them

خوێندکارەکانم داوایان لێدەکردم ئەمانەیان بۆ درووست بکەم

even when I could be there in person.

تەنانەت لەو کاتانەشدا کە خۆشمی لێبووم.

It was like they liked cartoon me more than actual me.

زیاتر حەزیان بەوە بوو بە شێوەی کارتۆن بمبینن.

(Laughter)

(پێکەنین)

This surprised me, because my students are part of a generation

ئەمە سەری سوڕماندم، چونکە خوێندکارەکانم بەشێکن لە نەوەیەک

that was raised on screens,

کە بەرامبەر شاشەکان گەورە بوون،

so I thought for sure they would like learning from a screen

بۆیە وام بیردەکردەوە کە حەز بەوە بکەن لەسەر شاشەکانەوە فێر ببن

better than learning from a page.

وەک لە فێربوونی سەر کاغەزێک.

But when I talked to my students

بەڵام کاتێک قسەم لەگەڵ خوێندکارەکانم کرد

about why they liked these comics lectures so much,

دەربارەی ئەوەی بۆچی ئەوەندە حەزیان لە وانەی کۆمیکی بووە،

I began to understand the educational potential of comics.

وردە وردە تێگەشتم لە توانای فێرکردنی کۆمیکەکان.

First, unlike their math textbooks,

یەکەم شت، جیاواز لە کتێبەکانی بیرکاری،

these comics lectures taught visually.

ئەم وانە کۆمیکییانە بە شێوەی وێنە تێیدەگەیاندیت.

Our students grow up in a visual culture,

خوێندکارەکانمان لە کلتورێکدا گەورە بوون کە هەموو شتێک بە بینینە،

so they're used to taking in information that way.

بۆیە ڕاهاتوون لەسەر وەرگرتنی زانیاری بەشێوەی بینین.

But unlike other visual narratives,

بەڵام جیاواز لە وانەوتنەوە بینینەکانی تر،

like film or television or animation or video,

وەک فلیم یان تەلەفزیۆن یان کارتۆنی جوڵاو یان ڤیدیۆ،

comics are what I call permanent.

کۆمیکەکان شتێکن من پێیان دەڵێم درێژخایەن.

In a comic, past, present and future all sit side by side on the same page.

لە کۆمیکێکدا، ڕابردوو، ئێستا و داهاتوو هەموویان لە هەمان لاپەڕەدا جێیدەکرێتەوە.

This means that the rate of information flow

ئەمەش واتای ئەوەیە ڕێژەی وەرگرتنی زانیاری

is firmly in the hands of the reader.

بە تەواوی لە دەستی خوێنەرەکەدایە.

When my students didn't understand something in my comics lecture,

کاتێک خوێندکارەکانم لە شتێک تێنەدەگەشتن لە وانەیەکی کۆمیکدا،

they could just reread that passage as quickly or as slowly as they needed.

دەیان توانی یەکسەر ئەو بەشە بە خێرایی یان بەخاوی بخوێننەوە بەپێی ویستی خۆیان.

It was like I was giving them a remote control over the information.

وەک ئەوە وابوو کۆنترۆڵێکی دوورەدەستیان بدەمێ بۆ هەموو زانیارییەکان.

The same was not true of my video lectures,

ئەوە ڕاست نەبوو بۆ وانە ڤیدیۆییەکانم، و

and it wasn't even true of my in-person lectures.

تەنانەت بۆ وانەکانی خۆشم دەموتەوە لە پۆلدا.

When I speak, I deliver the information as quickly or slowly as I want.

کاتێک قسە دەکەم، بەو خێرایی یان خاوییە زانیاری دەگەیەنم کە خۆم دەمەوێت.

So for certain students and certain kinds of information,

بۆیە بۆ هەندێک خوێندکاری دیاریکراو و هەندێک زانیاری دیاریکراو،

these two aspects of the comics medium, its visual nature and its permanence,

ئەم دوو لایەنەی ژینگەکەی کۆمیک دەیڕەخسێنێت، سرووشتە بیناییەکەی و درێژخایەنییەکەی،

make it an incredibly powerful educational tool.

دەیکات بە ئامرازێکی فێربوونی بەهێز.

When I was teaching this Algebra 2 class,

کاتێک وانەی ئەلجێبرای ٢م دەوتەوە،

I was also working on my master's in education at Cal State East Bay.

کارم لەسەر خوێندنی ماستەری پەروەردەش دەکرد لە زانکۆی کالیفۆرنیا. و

And I was so intrigued by this experience that I had with these comics lectures

زۆریش سەرسام بووم بەم ئەزموونەی هەمبوو لەگەڵ ئەم وانە کۆمیکانە

that I decided to focus my final master's project on comics.

بۆیە بڕیارمدا دوایین پرۆژەی ماستەرم لەسەر کۆمیکەکان بێت.

I wanted to figure out why American educators

ویستم بزانم بۆچی فێرکەرە ئەمریکییەکان

have historically been so reluctant to use comic books in their classrooms.

لە مێژوودا هێندە دوودڵ بوون لە بەکارهێنانی پەڕتووکی کۆمیک لە پۆلەکانیاندا.

Here's what I discovered.

ئەم شتەم بۆ دەرکەوت.

Comic books first became a mass medium in the 1940s,

پەڕتووکەکانی کۆمیک بۆ یەکەمجار بەشێوەیەکی فراوان ساڵانی ١٩٤٠ەکان دەرکەوت،

with millions of copies selling every month,

مانگانە ملیۆنەها دانەی لێدەفرۆشرا، و

and educators back then took notice.

ئەوکاتەش مامۆستایان تێبینیان کرد.

A lot of innovative teachers began bringing comics into their classrooms

چەندین مامۆستای داهێنەر دەستیانکرد بە هێنانی کۆمیک بۆ پۆلەکانیان

to experiment.

وەک تاقیکردنەوە.

In 1944, the "Journal of Educational Sociology"

ساڵی ١٩٤٤، "گۆڤاری کۆمەڵناسی فێرکاری"

even devoted an entire issue to this topic.

تەنانەت بەرگێکی تەواوی دابینکرد بۆ ئەم تەوەرەیە.

Things seemed to be progressing.

خەریکبوو شتەکان بەرەوپێش دەچوون.

Teachers were starting to figure things out.

خەریکبوو مامۆستاکان وردە وردە لە شتەکان تێدەگەشتن.

But then along comes this guy.

بەڵام پیاوێک هاتە مەسەلەکەوە.

This is child psychologist Dr. Fredric Wertham,

دەروون ناسێکی منداڵان ناوی دکتۆر فریدریک وێرتهام بوو، و

and in 1954, he wrote a book called "Seduction of the Innocent,"

ساڵی ١٩٥٤، کتێبێکی نوسی بەناوی "فریودانی بێتاوانەکان،"

where he argues that comic books cause juvenile delinquency.

کە تیایدا باسی ئەوە دەکات کە کتێبەکانی کۆمیک دەبنە هۆی لاساربوونی منداڵ.

(Laughter)

(پێکەنین)

He was wrong.

ئەو هەڵە بوو.

Now, Dr. Wertham was actually a pretty decent guy.

دکتۆر وێرتهام خۆی کەسێکی باش بوو.

He spent most of his career working with juvenile delinquents,

زۆربەی ماوەی کارکردنی بەسەربرد لە لێکۆڵینەوە لەسەر لاساری منداڵی، و

and in his work he noticed that most of his clients read comic books.

لە کارەکەیدا تێبینی ئەوەی کرد زۆربەی نەخۆشەکانی کتێبی کۆمیک دەخوێننەوە.

What Dr. Wertham failed to realize was in the 1940s and '50s,

ئەوەی دکتۆر وێرتهام نەیتوانی درکی پێبکات ئەوەیە چلەکان و پەنجاکان،

almost every kid in America read comic books.

هەموو منداڵانی ئەمریکا پەڕتووکی کۆمیکیان دەخوێندەوە.

Dr. Wertham does a pretty dubious job of proving his case,

دکتۆر وێرتهام کارێکی پڕ گومان دەکات لە سەلماندنی دۆسییەکەی خۆی،

but his book does inspire the Senate of the United States

بەڵام کتێبەکەی توانی ئیلهام ببەخشێت بە ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا

to hold a series of hearings

بۆ ئەوەی زنجیرەیەک کۆبوونەوە ساز بکەن

to see if in fact comic books caused juvenile delinquency.

هەتا بزانن ئایا بەڕاستی پەڕتووکەکانی کۆمیک دەبنە هۆی لاساری منداڵان.

These hearings lasted for almost two months.

ئەم کۆبوونەوانە نزیکەی دوو مانگی خایاند.

They ended inconclusively, but not before doing tremendous damage

بێ ئەنجام کۆتاییان پێهات، بەڵام زیانێکی گەورەیان گەیاند

to the reputation of comic books in the eyes of the American public.

بە ناوبانگی پەڕتووکەکانی کۆمیک لەبەر چاوی خەڵکی ئەمریکادا.

After this, respectable American educators all backed away,

دوای ئەمە، مامۆستا ئەمریکییە بەتواناکان هەموویان دوورکەوتنەوە، و

and they stayed away for decades.

بۆ ماوەی چەندین دەیە دوورەپەرێز بوون لە کۆمیک.

It wasn't until the 1970s

هەتا ساڵەکانی ١٩٧٠کان

that a few brave souls started making their way back in.

چەند کەسێکی چاونەترس توانیان ڕێگای خۆیان بکەنەوە. و

And it really wasn't until pretty recently,

هەتا ئەم ساڵانەی دواییش،

maybe the last decade or so,

لەوانەیە دەیەی پێشوو بێت،

that comics have seen more widespread acceptance

کە کۆمیکەکان قبوڵکردنێکی بەرفراوانی بەخۆیەوە بینی

among American educators.

لەنێو فێرکەرە ئەمریکییەکاندا.

Comic books and graphic novels are now finally making their way

پەڕتووکەکانی کۆمیک و ڕۆمانە وێنەییەکان دواجار ڕێگای خۆیان دەکەنەوە

back into American classrooms

بۆ ناو پۆلەکانی ئەمریکا و

and this is even happening at Bishop O'Dowd, where I used to teach.

ئەمە تەنانەت لە خوێندنگەی بیشۆب ئۆداود ڕوویدا، ئەو شوێنەی وانەی لێدەڵێمەوە.

Mr. Smith, one of my former colleagues,

بەڕێز سمیس، یەکێک لە هاوپیشەکانم،

uses Scott McCloud's "Understanding Comics"

پەڕتووکی "تێگەشتن لە کۆمیکەکان"ی سکۆت ماککلاود بەکاردێنێت

in his literature and film class, because that book gives his students

لە وانەی وێژە و فیلمەکانیدا، چونکە کتێبەکە ئەو زمانە دەدات

the language with which to discuss the relationship between words and images.

بە خوێندکارەکانی بۆ باسکردنی پەیوەندی نێوان وشەکان و وێنەکان.

Mr. Burns assigns a comics essay to his students every year.

بەڕێز بێرنس هەموو ساڵێک خوێندکارەکانی ڕادەسپێرێت وتارێکی کۆمیک بنوسن.

By asking his students to process a prose novel using images,

داوا لە خوێندکارەکانی دەکات بە بەکارهێنانی وێنە ڕۆمانێک بنوسن،

Mr. Burns asks them to think deeply

بەڕێز بێرنس داوایان لێدەکات کە بە قوڵی بیر بکەنەوە

not just about the story

نەک تەنیا دەربارەی چیرۆکەکە

but also about how that story is told.

بەڵکو دەربارەی ئەوەی چیرۆکەکەش چۆن دەگێڕدرێتەوە. و

And Ms. Murrock uses my own "American Born Chinese"

خاتوو مورۆکیش کتێبەکەی خۆم چینی لەدایکبووی ئەمریکا" بەکاردێنێت

with her English 1 students.

بۆ خوێندکارانی ١ی ئینگلیزی.

For her, graphic novels

بۆ ئەو، ڕۆمانە وێنەییەکان

are a great way of fulfilling a Common Core Standard.

ڕێگایەکی مەزنە بۆ بەدیهێنانی ستانداردێکی بنچینەیی هاوبەش.

The Standard states that students ought to be able to analyze

ستانداردەکە دەڵێت کە پێویستە خوێندکاران توانای شیکردنەوەیان هەبێت

how visual elements contribute to the meaning, tone and beauty of a text.

کە چۆن پێکهاتە بیناییەکان رۆڵدەگێڕن لە واتا، تۆن، و جوانی نوسینەکەدا.

Over in the library, Ms. Counts has built a pretty impressive

لە کتێبخانەکە، خاتوو کاونتس سەرکەوتووانە توانیوێتی

graphic novel collection for Bishop O'Dowd.

کۆکراوەیەکی ڕۆمانی وێنەیی بنیات بنێت بۆ قوتابخانەی بیشۆب ئۆداود.

Now, Ms. Counts and all of her librarian colleagues

خاتوو کاونتس و هەموو هاوپیشەکانی لە کتێبخانەکەدا بەڕاستی

have really been at the forefront of comics advocacy,

لە هێڵی پێشەوەی پاراستنی کۆمیکەکاندا بوون،

really since the early '80s, when a school library journal article

لە سەرەتاکانی ٨٠کانەوە کاتێک نوسراوێکی کۆڤاری کتێبخانەی قوتابخانە

stated that the mere presence of graphic novels in the library

ئەوەی خستە ڕوو کە تەنیا هەبوونی ڕۆمانی وێنەیی لەناو کتێبخانەدا

increased usage by about 80 percent

سەردانکردنی بەڕێژەی لە سەدا ٨٠ بەرزدەکاتەوە و

and increased the circulation of noncomics material

هەروەها دەشبێتە هۆی زیادکردنی بەکارهێنانی ماددە ناکۆمیکەکان

by about 30 percent.

بەڕێژەی لەسەدا ٣٠.

Inspired by this renewed interest from American educators,

بە ئیلهام وەرگرتن لەم حەزە نوێبوەوەی مامۆستایانی ئەمریکا،

American cartoonists are now producing more explicitly educational content

بەرهەمهێنەرانی کارتوون ئێستا بەرهەمی فێرکاری زیاتریان هەیە

for the K-12 market than ever before.

بۆ ئەو خوێندکارانەی لە خوێندنی بنەڕەتیدان.

A lot of this is directed at language arts,

زۆرێک لەمانە ئاڕاستەی هونەرەکانی زمان کراوە،

but more and more comics and graphic novels

بەڵام هەتا دێت کۆمیک و ڕۆمانی وێنەیی زیاتر

are starting to tackle math and science topics.

کاری شیکردنەوە بۆ تەوەرەکانی زانست و بیرکاری دەکەن.

STEM comics graphics novels really are like this uncharted territory,

ڕۆمانە وێنەییەکانی کۆمیکەکانی ستێم وەک ئەم بوارە نەدۆزراوەیە وان،

ready to be explored.

ئامادەن بۆ دۆزینەوە.

America is finally waking up to the fact

ئەمریکا دواجار خەریکە بەو ڕاستییە دەزانێت

that comic books do not cause juvenile delinquency.

کە کتێبە کۆمیکەکان نابنە هۆی لاساری لە منداڵاندا.

(Laughter)

(پێکەنین)

That they really do belong in every educator's toolkit.

کەوا پێویستە لە جانتای ئامرازەکانی هەموو مامۆستایاندا هەبێت.

There's no good reason to keep comic books and graphic novels

هیچ هۆکارێکی باش نییە بۆ دوورخستنەوەی کۆمیک و ڕۆمانی وێنەیی

out of K-12 education.

لە خوێندکارانی خوێندنی بنەڕەتی.

They teach visually,

بەشێوەی بینین فێریان دەکەن،

they give our students that remote control.

ئەو کۆنترۆڵە دوورەدەستە دەدەنە دەست خوێندکارەکانمان.

The educational potential is there

توانا فێرکارییەکەی تێدا هەیە

just waiting to be tapped

ئامادەیە بەکاربهێنرێت

by creative people like you.

لەلایەن کەسانی داهێنەری وەک ئێوەوە.

Thank you.

زۆر سوپاس.

(Applause)

(چەپڵەلێدان)