The next global agricultural revolution | Bruce Friedrich

Translator: Shajwan Muhammad Reviewer: Daban Q Jaff

In 2019, humanity received a warning:

لە ٢٠١٩، مرۆڤایەتی ئاگادارکردنەوەیەکی پێگەشت:

30 of the world's leading scientists released the results

٣٠ زانای ڕابەری جیھان ئەنجامەکانیان بڵاو کردەوە

of a massive three-year study into global agriculture

سەبارەت یە خوێندنێکی گەورەی سێ ساڵە بۆ ناو کشتوکاڵی جیھانی

and declared that meat production is destroying our planet

و ڕایانگەیاند کە بەرھەمی گۆشت ھەسارەکەمان لەناو دەبات

and jeopardizing global health.

و تەندروستی جیھانی دەخاتە مەترسی.

One of the study's authors explained

یەکێک لە نووسەرەکان ڕوونی کردەوە

that "humanity now poses a threat to the stability of the planet ...

کە "ئێستا مرۆڤایەتی ڕووبەڕووی ترسێک دەوەستێتەوە بۆ جێگیری ھەسارەکە ...

[This requires] nothing less than a new global agricultural revolution."

[ئەمە پێویستی] ھیچ نییە کەمتر لە شۆڕشێکی کشتوکاڵی جیھانی نوێ."

As somebody who's spent the last two decades

کە کەسێک دوو دەیەی ژیانی خۆی بەسەر دەبات لە

advocating a shift away from industrial meat production,

پارێزی کردنی گۆڕینی بەرھەمی گۆشتی پیشەسازی،

I wanted to believe that this clarion call was going to make a difference.

ویستم باوەڕ بھێنم کە ئەم بانگ کردنە بەرزە جیاوازییەکی دروست دەکرد.

The thing is, I've seen this sort of thing again and again and again for decades.

شتەکە ئەوە بوو، دووبارە و دووبارە و دووبارە ئەم شتەم بینیوە بۆ چەندان دەیە.

Here's 2018 from the journal "Nature,"

٢٠١٨ لە گۆڤاری "سرووشت،" وە

2017 from "Bioscience Journal,"

٢٠١٧ لە "گۆڤاری زیندە زانست،"

2016 from the National Academy of Sciences.

٢٠١٦ لە ئەکادیمیای جیھانی بۆ زانستەکان.

The main point of these studies tends to be climate change.

خاڵی سەرەکی لەم خوێندنانە بریتییە لە گۆڕانی کەش و ھەوا.

But antibiotic resistance represents just as big of a threat.

بەڵام بەرگری دژە بەکتریا وەکو ترسێکی مەزن دەبینرێت.

We are feeding massive doses of antibiotics to farm animals.

ئێمە دەرمانی دژە بەکتریای زۆر دەدەین بە ئاژەڵانی کێڵگە.

These antibiotics are then mutating into superbugs

دواتر ئەو دژە بەکتریایانە دەگۆڕێن بۆ بەکتریای بچووک

that threaten to render antibiotics obsolete

کە تەمەنی دژە بەکتریاکان درێژ دەکات

within all of our lifetimes.

بە درێژایی ژیانمان.

You want a scare?

ترست دەوێ؟

Google: "the end of working antibiotics."

گووگڵ: "کۆتایی کاری دژە بەکتریاکان."

I'm going to get one thing out of the way:

من شتێک لە ڕێگاکە دەدۆزمەوە:

I am not here to tell anybody what to eat.

من لێرە نیم تا پێتان بڵێم چی بخۆن.

Individual action is great,

ڕەفتاری تاک گەورەیە،

but antibiotic resistance and climate change --

بەڵام بەرگری دژە بەکتریا و گۆڕانی کەش و ھەوا --

they require more.

پێویستیان بە زیاترە.

Besides, convincing the world to eat less meat hasn't worked.

لەگەڵ ئەوەش، قایل کردنی جیھان بۆ کەمتر خواردنی گۆشت کاری نەکردووە.

For 50 years, environmentalists, global health experts and animal activists

بۆ ٥٠ ساڵ، ژینگەزانان، شارەزایانی تەندروستی جیھانی و چالاکانی ئاژەڵ

have been begging the public to eat less meat.

لە خەڵکی پاڕاونەتەوە بۆ کەمتر خواردنی گۆشت.

And yet, per capita meat consumption

و ھێشتا، سەرمایەی گۆشتی جیھانی

is as high as it's been in recorded history.

بەرزترە لەوەی تۆمارکراوە لە مێژوودا.

The average North American last year ate more than 200 pounds of meat.

بەتێکڕا ساڵی ڕابردوو کەسێک لە ئەمریکای باکوور زیاتر لە ٢٠٠ پاوەند گۆشتی خواردووە.

And I didn't eat any.

و من ھیچم نەخواردووە.

(Laughter)

(پێکەنین)

Which means somebody out there ate 400 pounds of meat.

واتا یەک کەس ٤٠٠ پاوەند گۆشتی خواردووە.

(Laughter)

(پێکەنین)

On our current trajectory,

لە ئێستاماندا،

we're going to need to be producing 70 to 100 percent more meat by 2050.

پێویستە ٧٠ بۆ ١٠٠ لە سەدا گۆشتی زیاتر بەرھەم بھێنین لە ساڵی ٢٠٥٠.

This requires a global solution.

پێویستی بە چارەسەرێکی جیھانییە.

What we need to do is we need to produce the meat that people love,

ئەوەی پێویستە بیکەین ئەوەیە کە ئەو گۆشتەی خەڵک حەزی پێ دەکات بەرھەمی بێنین،

but we need to produce it in a whole new way.

بەڵام پێویستی بە ڕێگەیەکی تەواو نوێ بەرھەمی بێنین.

I've got a couple of ideas.

دوو بیرۆکەم ھەیە.

Idea number one: let's grow meat from plants.

بیرۆکەی یەکەم: با گۆشت لە ڕووەک بەرھەم بێنین.

Instead of growing plants, feeding them to animals,

لەجیاتی پێگەیاندنی ڕووەک، بیاندەین بە ئاژەڵەکان،

and all of that inefficiency,

و ھەمووی ناچالاکە،

let's grow those plants, let's biomimic meat with them,

با گەشە بەو ڕووەکانە بدەین، با گۆشت بکەین بە زیندەیی،

let's make plant-based meat.

با گۆشتی سەربە ڕووەک بەرھەم بێنین.

Idea number two: for actual animal meat,

بیرۆکەی دووەم: بۆ گۆشتی ئاژەڵ،

let's grow it directly from cells.

با بە ناڕاستەوخۆ لە خانەوە بەرھەمی بێنین.

Instead of growing live animals, let's grow the cells directly.

لە جیاتی پێگەیاندنی ئاژەڵی زیندوو، با ڕاستەوخۆ خانەکان گەشە پێ بدەین.

It takes six weeks to grow a chicken to slaughter weight.

شەش ھەفتە دەخایەنێت بۆ پێگەیاندنی مریشک بۆ کێشی سەربڕین.

Grow the cells directly, you can get that same growth

ڕاستەوخۆ خانەکان پێبگەیەنە، ھەمان گەشە بەدەست دێنی

in six days.

لە شەش ڕۆژدا.

This is what that looks like at scale.

لەسەر تەرازوو بەم شێوەیەیە.

It's your friendly neighborhood meat brewery.

ئەوە کارگەی گۆشتی دراوسێی ھاوڕێیانەی تۆیە.

(Laughter)

(پێکەنین)

I want to make two points about this.

دەمەوێت دوو خاڵ بڵێم دەربارەی ئەمە.

The first one is, we believe we can do it.

یەکەم، باوەڕمان وایە دەتوانین ئەنجامی بدەین.

In recent years, some companies have been producing meat from plants

لەم ساڵانەدا، ھەندێ کۆمپانیا گۆشتیان لە ڕووەک بەرھەم ھێناوە

that consumers cannot distinguish from actual animal meat,

کە کڕیار ناتوانێت لە گۆشتی ئاژەڵی ڕاستی جیای بکاتەوە،

and there are now dozens of companies growing actual animal meat

و ئێستا چەندین کۆمپانیا ھەن گۆشتی ئاژەڵ گەشە پێ دەدەن

directly from cells.

ڕاستەوخۆ لە خانەکانەوە.

This plant-based and cell-based meat

ئەم گۆشتە بەرھەمھێنراوە لە ڕووەک و خانە

gives consumers everything that they love about meat --

ھەموو ئەوە دەدات بە کڕیار کە حەزی پێ دەکات --

the taste, the texture and so on --

تامەکەی، پێکھاتە و ھتد --

but with no need for antibiotics

بەڵام بەبێ دژە بەکتریا

and with a fraction of the adverse impact on the climate.

و بە کاریگەرییەکی پێچەوانە لەسەر کەش و ھەوا.

And because these two technologies are so much more efficient,

و چونکە ئەو دوو تەکنەلۆجیایە زۆر زیاتر کاریگەرن،

at production scale

لە ئاستی بەرهەمهێناندا

these products will be cheaper.

ئەو بەرھەمانە ھەرزانتر دەبن.

But one quick point about that --

بەڵام خاڵێکی خێرا دەربارەی ئەوە --

it's not going to be easy.

ئەوە ئاسان نابێت.

These plant-based companies have spent small fortunes on their burgers,

کۆمپانیاکانی سەر بە ڕووەک سامانی کەم خەرج دەکەن لە گۆشتەکانیان،

and cell-based meat has not yet been commercialized at all.

و گۆشتی سەر بە خانە بڵاو نەبۆتەوە بە تەواوی.

So we're going to need all hands on deck

بۆیە ھەموومان پێویستمان بە یارمەتی یەکترە

to make these the global meat industry.

بۆ بە پیشەسازی کردنی گۆشتی جیھان.

For starters, we need the present meat industry.

بۆ کەسە تازەکان، پێویستمان بە پیشەسازی گۆشتی ئێستا ھەیە.

We don't want to disrupt the meat industry,

نامانەوێت پیشەسازی گۆشت پارچە پارچە بکەین،

we want to transform it.

دەمانەوێت بیگۆڕین.

We need their economies of scale,

ئابووری ئەوانمان دەوێت بۆ تەرازوو،

their global supply chain, their marketing expertise

زنجیرەی کەل و پەلی جیھانییان، شارەزای تایبەتی بازاڕ دۆزینەوەیان

and their massive consumer base.

و سەرچاوەی گەورەی کڕیاریان.

We also need governments.

ھەروەھا پێویستمان بە حکومەتەکانیشە.

Governments spend tens of billions of dollars every single year

حکومەتەکان ھەموو ساڵێک دەیان بلیۆن دۆلار خەرج دەکەن

on research and development

بۆ توێژینەوە و گەشەپێدان

focused on global health and the environment.

بە جەخت کردن لەسەر تەندروستی جیھانی و ژینگە.

They should be putting some of that money into optimizing and perfecting

پێویستە ھەندێک لەو پارەیە خەرج بکەن بۆ باشتر بەکارھێنان و بێ خەوش کردنی

the production of plant-based and cell-based meat.

بەرھەمی گۆشتی سەر بە ڕووەک و خانە.

Look, tens of thousands of people died from antibiotic-resistant superbugs

سەیر کەن، دەیان ھەزار خەڵک مردوون بەھۆی بەرگری دژە بەکتریاکان

in North America just last year.

لە ئەمریکای باکوور تەنھا لە ساڵی ڕابردوو.

By 2050, that number is going to be 10 million per year globally.

٢٠٥٠، ئەو ژمارەیە دەبێت بە ١٠ ملیۆن لە ساڵێکدا لەسەر ئاستی جیھانی.

And climate change represents an existential threat

و گۆڕانی کەش و ھەوا ترسێکی بوونەوەری دەنوێنێت

to huge portions of our global family,

بۆ بەشی گەورەی خێزانی جیھانیمان،

including some of the poorest people on the face of the planet.

ھەندێک لە ھەژارترین کەسەکان لەسەر ڕووی ھەسارەکە.

Climate change, antibiotic resistance -- these are global emergencies.

گۆڕانی کەش و ھەوا، بەرگری دژە بەکتریا -- ئەوانە باری لەناکاوی جیھانین.

Meat production is exacerbating these emergencies on a global scale.

بەرھەمی گۆشت ئەو بارە لەناکاوانەی سەر تەرازووی جیھانی زیاد دەکات.

But we are not going to decrease meat consumption

بەڵام ئێمە بەرھەمی گۆشت کەم ناکەینەوە

unless we give consumers alternatives

تاوەکو جێگرەوە نەدەین بە کڕیارەکان

that cost the same or less and that taste the same or better.

ھەمان یان کەمتری تێدەچێت و ھەمان تام یان باشتریشە.

We have the solution.

چارەسەرەکەمان ھەیە.

Let's make meat from plants. Let's grow it directly from cells.

با گۆشت لە ڕووەک بەرھەم بێنین. با ڕاستەوخۆ لە خانەوە بەرھەمی بێنین.

It's past time that we mobilize the resources that are necessary

کاتی ڕابردوو جوڵەمان کرد بە سەرچاوەکان کە پێویستن

to create the next global agricultural revolution.

بۆ دروستکردنی شۆڕشی داھاتووی کشتوکاڵی جیھانی.

Thank you.

سوپاس.

(Applause)

(چەپڵە)