Richard Sears: Planning for the end of oil

Translator: tornike mamuladze Reviewer: Zakaria Babutsidze

For the next few minutes we're going to talk about energy,

შემდეგი რამოდენიმე წუთის განმავლობაში ჩვენ ვისაუბრებთ ენერგიაზე.

and it's going to be a bit of a varied talk.

და თემა საკმაოდ მრავალფეროვანი იქნება.

I'll try to spin a story about energy,

მე შევეცდები შევთხზა ისტორია ენერგიაზე,

and oil's a convenient starting place.

და ეს გაგვიადვილდება, თუ ნავთობით დავიწყებთ.

The talk will be broadly about energy,

ჩვენ ვისაუბრებთ ენერგიის შესახებ ზოგადად,

but oil's a good place to start.

მაგრამ ნავთობით დაწყება უფრო ადვილია.

And one of the reasons is this is remarkable stuff.

და ერთ-ერთი მიზეზი ის არის, რომ ეს არის შესანიშნავი ნივთიერება.

You take about eight or so carbon atoms,

ავიღოთ 8 ნახშირბადის ატომი,

about 20 hydrogen atoms,

20 წყალბადის ატომი,

you put them together in exactly the right way

დავაწყოთ ისინი ერთად ზუსტად სწორი გზით

and you get this marvelous liquid:

და მივიღებთ საოცარ სითხეს,

very energy-dense and very easy to refine

ის სავსეა ენერგიით, და ადვილად გადამუშავდება

into a number of very useful products and fuels.

სასარგებლო პროდუქტებად.

It's great stuff.

ეს შესანიშნავი ნივთიერებაა.

Now, as far as it goes,

თუ ვისაუბრებთ ნავთობზე, ის დედამიწაზე საკმარისია.

there's a lot of oil out there in the world.

[სლაიდი: ნავთობი არასდროს არ ამოიწურება]

Here's my little pocket map

ეს არის ჩემი ჯიბის რუკა

of where it's all located.

თუ სად არის ის განთავსებული.

A bigger one for you to look at.

აი, უფრო კარგად რომ დაინახოთ.

But this is it, this is the oil in the world.

მაგრამ სულ ეს არის.

Geologists have a pretty good idea of where the oil is.

გეოლოგებმა იციან თუ სადაა ნავთობი.

This is about 100 trillion gallons

ეს არის დაახლოებით 100 ტრილიონი გალონი

of crude oil

გადაუმუშავებელი ნავთობი

still to be developed and produced in the world today.

რაც დღეისთვის მოპოვებული არაა.

Now, that's just one story about oil,

ეს მხოლოდ ერთი ისტორიაა ნავთობის შესახებ,

and we could end it there and say,

და აქ შეგვეძლო დაგვესრულებია და გვეთქვა, რომ

"Well, oil's going to last forever

"ნავთობი მუდამ იქნება -

because, well, there's just a lot of it."

ის ხომ ძალიან ბევრია".

But there's actually more to the story than that.

მაგრამ ამას მეორე მხარეც აქვს.

Oh, by the way, if you think you're very far from some of this oil,

თუ თქვენ ფიქრობთ, რომ თქვენ ძალიან შორს ხართ ნავთობისგან,

1000 meters below where you're all sitting

1000 მეტრის სიღრმეში სადაც თქვენ ზიხართ

is one of the largest producing oil fields in the world.

არის ნავთობის ერთ-ერთი უდიდესი საბადო მთელს მსოფლიოში.

Come talk to me about it, I'll fill in some of the details if you want.

თუ გინდათ რამოდენიმე დეტალს გაგაცნობთ.

So, that's one of the stories of oil; there's just a lot of it.

ეს მხოლოდ ერთი ისტორიაა - ნავთობი ბევრია.

But what about oil? Where is it in the energy system?

მგრამ რა ადგილი უკავია მას ენერგეტიკულ სისტემაში?

Here's a little snapshot of 150 years of oil,

აქ არის ნავთობის სურათი 150 წლის განმავლობაში.

and it's been a dominant part of our energy system

და ის დომინირებს მთელს ენერგეტიკულ სისტემაში

for most of those 150 years.

ამ 150 წლის განმავლობაში.

Now, here's another little secret I'm going to tell you about:

ახლა, აქ არის კიდევ ერთი პატარა საიდუმლო და მე ვაპირებ გითხრათ ის.

For the last 25 years,

უკანასკნელი 25 წლის განმავლობაში,

oil has been playing less and less of a role

ნავთობი სულ უფრო და უფრო ნაკლებ როლს თამაშობს

in global energy systems.

გლობალურ ენერგეტიკულ სისტემაში.

There was one kind of peak oil in 1985,

1985 წელს იყო ნავთობის მოპოვების პიკი,

when oil represented 50 percent of global energy supply.

როდესაც ნავთობის წილმა გლობალურ ენერგეტიკაში 50% შეადგინა.

Now, it's about 35 percent.

ახლა ის დაახლოებით 35%-ა.

It's been declining

ნავთობის წილი ეცემა,

and I believe it will continue to decline.

და მე მჯერა, რომ ის გააგრძელებს დაცემას.

Gasoline consumption in the U.S. probably peaked in 2007

2007 წელს აღინიშნებოდა ბენზინის მოხმარების პიკი ა.შ.შ-ში.

and is declining.

ახლა ის ეცემა.

So oil is playing a less significant role

ასე რომ, ნავთობი სულ უფრო ნაკლებ როლს თამაშობს

every year.

ყოველ წელს.

And so, 25 years ago,

25 წლის წინ

there was a peak oil;

იყო ნავთობის პიკი,

just like, in the 1920s,

როგორც 1920 წელს,

there was a peak coal;

იყო ქვანახშირის მოპოვების პიკი,

and a hundred years before that,

და კიდევ ასი წლის წინ,

there was a peak wood.

იყო ხე-ტყის მასალის პიკი.

This is a very important picture of the evolution of energy systems.

ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი სურათი, რომელიზეც ენერგეტიკული სისტემის ევოლუციაა ასახული.

And what's been taking up the slack in the last few decades?

რატომ დაიწყო ნავთობის წილმა დაცემა?

Well, a lot of natural gas

პირველ რიგში ბუნებრივი გაზის წყალობით,

and a little bit of nuclear, for starters.

და ასევე ბირთვული ენერგიის.

And what goes on in the future?

და რა იქნება მომავალში?

Well, I think out ahead of us a few decades

კარგი!, მე ვფიქრობ, რომ რამოდენიმე ათეული წლის შემდეგ

is peak gas,

იქნება გაზის პიკი.

and beyond that,

და მის შემდეგ,

peak renewables.

აღდგენადი რესურსები.

Now, I'll tell you another little, very important

ახლა მე თქვენ გეტყვით, პატარა თუმცა მნიშვნელოვან

story about this picture.

ამბავს ამ სურათთან დაკავშირებით.

Now, I'm not pretending that energy use in total

მე არ ვამბობ, რომ ენერგიის მოხმარება საერთო ჯამში

isn't increasing, it is --

არ იზრდება.

that's another part of the story. Come talk to me about it,

არა, ის იზრდება.

we'll fill in some of the details --

კიდევ ერთ დეტალს გაგაცნობთ.

but there's a very important message here:

აქ არის ძალიან მნიშვნელოვანი გზავნილი.

This is 200 years of history,

ეს 200 წლის ისტორიაა.

and for 200 years we've been systematically decarbonizing

და ამ 200 წლის მანძილზე, ჩვენ სისტემატურად ვანახლებდით

our energy system.

ჩვენს ენერგეტიკულ სისტემას.

Energy systems of the world

მსოფლიოს ენერგეტიკული სისტემა

becoming progressively -- year on year,

ხდება პროგრესული, წლიდან-წლამდე,

decade on decade, century on century --

ათწლეულიდან ათწლეულამდე, საუკუნიდან საუკუნემდე,

becoming less carbon intense.

და უფრო ნაკლები ნახრიროჟანგი გამოიყოფა.

And that continues into the future

და ეს გაგრძელდება მომავალშიც -

with the renewables that we're developing today,

იმ განახლებადი რესურსების წყალობით რომლებსაც დღეს ჩვენ ვქმნით

reaching maybe 30 percent of primary energy

ამ რესურსების მოხმარება მიაღწევს ჩვენი ენრეგიის მოხმარების 30%-ს

by mid century.

21-ე საუკუნის ნახევარში.

Now that might be the end of the story --

აქ შეგვეძლო საუბრის დამთავრება:

Okay, we just replace it all with conventional renewables --

ყველაფერი გასაგებია - ყველა ჩვეულებრივი რესურსი ახლით ნაცვლდება.

but I think, actually, there's more to the story than that.

მაგრამ მე ვფიქრობ, რომ აქ რაღაც უცნაურობაა.

And to tell the next part of the story --

რომ გავიგოთ რა,

and this is looking out say 2100 and beyond.

შევხედოთ შორეულ მომავალს, დავუშვათ 2100 წელს და შემდეგს.

What is the future

იქნება მომავალი

of truly sustainable, carbon-free energy?

მდგრადი? ნახშირბადის გარეშე?

Well, we have to take a little excursion,

კარგით, პატარა ექსკურსიას მოგიწყობთ.

and we'll start in central Texas.

და ცენტრალური ტეხასიდან დავიწყოთ.

Here's a piece of limestone.

იქ არის კირქვის მარაგი.

I picked it up outside of Marble Falls, Texas.

ეს მე Marble Falls-იდან ავიღე.

It's about 400 million years old.

და ის დაახოებით 400 მილიონი წლისაა.

And it's just limestone, nothing really special about it.

ის მხოლოდ კირქვაა. არაფერი განსაკუთრებული მასში არაა.

Now, here's a piece of chalk.

ახლა, ეს არის ცაცის ნატეხი.

I picked this up at MIT. It's a little younger.

მე ის მასაჩუჩესის ტექნოლოგურ უნივერსიტეტიდან წამოვიღე. ის ცოტათი ახალია.

And it's different than this limestone, you can see that.

და თქვენ ხედავთ, რომ ის კირქვისაგან განსხვავდება.

You wouldn't build a building out of this stuff,

თქვენ შენობას ამ მასალიდან არ ააშენებთ,

and you wouldn't try to give a lecture and write on the chalkboard with this.

და თქვენ ლექციის დროს არ დაიწყებთ დაფაზე ამით წერას.

Yeah, it's very different -- no, it's not different.

კი, ისინი ძალიან განსხვავდებიან. მაგრამ! ისინი არ განსხვავდებიან.

It's not different, it's the same stuff:

ისინი არ არიან სხვადასხვა. ორივე ერთიდაიგივე მასალისგანაა,

calcium carbonate, calcium carbonate.

კალციუმის კარბონატი, კალციუმის კარბონატი.

What's different is how the molecules are put together.

განსხვავება ისაა, თუ როგორ არიან მოლეკულები დალაგებული.

Now, if you think that's kind of neat,

თუ თქვენ იფიქრეთ: " ეს ხომ შესანიშნავია".

the story gets really neat right now.

მაგრამ, რასაც ახლა გეტყვით ის არის ნამდვილად შესანიშნავი.

Off the coast of California comes this:

ეს კალიფორნის სანაპიროდანაა.

It's an abalone shell.

ეს აბალონის მოლუსკის ნიჟარაა.

Now, millions of abalone every year

ყოველ წელს, მილიონობით აბალონი

make this shell.

ასეთ ნიჟარას ქმნის.

Oh, by the way, just in case you weren't already guessing,

ალბათ, უკვე მიხვდით, რომ ეს

it's calcium carbonate.

იგივე კალციუმის კარბონატია.

It's the same stuff as this

იგივე შემადგენლობა, რაც კირვა

and the same stuff as this.

და ცარცი.

But it's not the same stuff; it's different.

მაგრამ ნივთი არაა ერთი და იგივე.

It's thousands of times,

ნიჟარა ათასჯერ,

maybe 3,000 times tougher than this.

შეიძლება 3 ათასჯერ გამძლე იყოს ამაზე.

And why? Because the lowly abalone

და რატომ? იმიტომ რომ მოლუსკი

is able to lay down

კალციუმის კარბონატის კრისტალებს

the calcium carbonate crystals in layers,

ფენებად ალაგებს.

making this beautiful, iridescent

და წარმოიქმნება ეს შესანიშნავი

mother of pearl.

ნივთი.

Very specialized material

ეს განსაკუთრებული მასალაა,

that the abalone self-assembles,

რომელსაც მილიონობით

millions of abalone,

მოლუსკი ქმნის

all the time, every day, every year.

უფასოდ, ყოველ დღე, ყოველ წელს

This is pretty incredible stuff.

ეს შესანიშნავი ნივთიერებაა.

All the same, what's different?

მაინც ერთ და იგივე. რაშია განსხვავება?

How the molecules are put together.

მოლეკულების შეერთების გზებზე.

Now, what does this have to do with energy?

რა შუაშია ამასთან ენერგია?

Here's a piece of coal.

აი ნახშირის ნატეხი.

And I'll suggest that this coal

ა მე გეტყვით, რომ ნახშირი ისევე

is about as exciting

შესანიშნავი ნივთიერებაა,

as this chalk.

როგორც ცარცი

Now, whether we're talking about fuels

და რადგანაც ჩვენ ვსაუბრობთ საწვავზე,

or energy carriers,

ან კარიერებზე,

or perhaps novel materials for batteries

ან სხვა რაიმე

or fuel cells,

საწვავის ტიპზე,

nature hasn't ever built those perfect materials yet

ბუნებას ისინი არასოდეს არ შეუქმნია,

because nature didn't need to.

რადგან ისინი უბრალოდ არ არის საჭირო.

Nature didn't need to because, unlike the abalone shell,

ბუნებას ის არ სჭირდება, რადგან ამ მოლუსკის ნიჟარისგან განსხვავებით,

the survival of a species didn't depend

ამ სახის მასალის შექმნა არაფერს არ მოუტანდა

on building those materials,

ბუნებას. ამ დრომდე,

until maybe now when it might just matter.

მაგრამ ახლა, შეიძლება ძალიან შესცვალოს

So, when we think about the future of energy,

და როდესაც მომავალზე იფირებთ,

imagine

წარმოიდგინეთ,

what would it be like

თუ როგორი იქნებოდა,

if instead of this,

ჩვენ ამის (ნახშირის) მაგივრად

we could build the energy equivalent of this

ამ ნიჟარას ენერგეტიკული ეკვივალენტი,

just by rearranging the molecules differently.

უბრალოდ მოლეკულების ამგვარად განლაგებით.

And so that is my story.

აი რა მინდა რომ თქვენ გაგაგებინოთ.

The oil will never run out.

ნავთობი არასდროს არ დამთავრდება.

It's not because we have a lot of it.

და არა იმიტომ, რომ ის ბევრია.

It's not because we're going to build a bajillion windmills.

არამედ,

It's because, well,

იმიტომ

thousands of years ago,

რომ უკვე ათასი წლის წინ

people invented ideas --

ადამიანები იგონებდნენ რაღაცას

they had ideas, innovations, technology --

მათ ქონათ იდეები, ინოვაცია, ტექნოლოგია.

and the Stone Age ended,

და ქვის ხანა დასრულდა,

not because we ran out of stones.

არა იმიტომ რომ ქვა ამოიწურა.

(Laughter)

(სიცილი)

It's ideas, it's innovation, it's technology

იგივე იდეები, იგივე ტექნოლოგიოები

that will end the age of oil, long before we run out of oil.

დაამტავრებს ნავთობის ერას, სანამ ის ამოიწურება.

Thank you very much.

დიდი მადლობა.

(Applause)

(აპლოდისმენტები)