Hanna Rosin: New data on the rise of women

Translator: Salome Tsereteli-Stephens Reviewer: Michael Kaulashvili

We are now going through an amazing and unprecedented moment

ჩვენ ახლა ვცხოვრობთ საოცარ და უპრეცენდენტო დროში

where the power dynamics between men and women

როდესაც ძალაუფლების დინამიკა ქალებსა და მამაკაცებს შორის

are shifting very rapidly,

ძალიან სწრაფად იცვლება.

and in many of the places where it counts the most,

და ბევრ ადგილას, სადაც ეს ყველაზე უფრო მნიშვნელოვანია,

women are, in fact, taking control of everything.

ქალები მართლაც ყველაფერს აკონტროლებენ.

In my mother's day, she didn't go to college.

დედაჩემის ახალგაზრდობაში, მას უნივერსიტეტში არ უსწავლია.

Not a lot of women did.

ქალებს შორის ბევრს არ ჩაუბარებია.

And now, for every two men who get a college degree,

ახლა კი, ყოველ ორ უმაღლესი განათლების მქონე მამაკაცზე

three women will do the same.

სამი ასეთი ქალი მოდის.

Women, for the first time this year,

წელს პირველად, ქალები გახდნენ

became the majority of the American workforce.

ამერიკაში დასაქმებული მოსახლეობის უმრავლესობა.

And they're starting to dominate lots of professions --

და ისინი ბევრ პროფესიაში დომინირებენ -

doctors, lawyers,

არიან ექიმები, იურისტები,

bankers, accountants.

ბანკირები, ბუღალტრები.

Over 50 percent of managers are women these days,

მენეჯერთა 50 პროცენტზე მეტი დღეისათვის ქალია.

and in the 15 professions

და 15 პროფესიას შორის, რომელიც

projected to grow the most in the next decade,

სავარაუდოდ შემდეგ ათწლეულში ყველაზე მეტად გაიზრდება,

all but two of them are dominated by women.

ორის გარდა, ყველგან ქალები დომინირებენ.

So the global economy is becoming a place

ამდენად, გლობალური ეკონომიკა ხდება ის ადგილი,

where women are more successful than men,

სადაც ქალები მამაკაცებზე მეტად წარმატებულნი არიან.

believe it or not,

შეიძლება დაუჯერებელია,

and these economic changes

მაგრამ ეს ეკონომიკური ცვლილებები

are starting to rapidly affect our culture --

სულ უფრო მეტ გავლენას ახდენს ჩვენს კულტურაზე -

what our romantic comedies look like,

როგორია ჩვენი რომანტიკული კომედიები,

what our marriages look like,

როგორია ოჯახური ცხოვრება,

what our dating lives look like,

როგორია ჩვენი რომანები,

and our new set of superheroes.

ვინ არიან ჩვენი ახალი სუპერგმირები.

For a long time, this is the image of American manhood that dominated --

დიდი ხნის მანძილზე ამერიკელი მამაკაცის გავრცელებული იმიჯი იყო

tough, rugged,

უხეში, ველური,

in control of his own environment.

თავისი გარემოს სრული მაკონტროლებელი.

A few years ago, the Marlboro Man was retired

რამდენიმე წლის წინ კი, მალბოროს ცნობილი სახე

and replaced by this

შეცვალა ამ

much less impressive specimen,

გაცილებით ნაკლებ შთამბეჭდავმა ტიპმა,

who is a parody of American manhood,

რომელიც ამერიკული მამაკაცობის პაროდიაა.

and that's what we have in our commercials today.

აი რა გვაქვს დღევანდელ რეკლამაში.

The phrase "first-born son"

ფრაზა - ”უფროსი ბიჭი”

is so deeply ingrained in our consciousness

იმდენად ღრმადაა ჩვენს ცნობიერებაში ჩაბეჭდილი,

that this statistic alone shocked me.

რომ მხოლოდ ამ სტატისტიკამ შოკი მომგვარა.

In American fertility clinics,

ამერიკის რეპროდუქციულ კლინიკებში

75 percent of couples

წყვილთა 75 პროცენტი

are requesting girls and not boys.

ითხოვს გოგონებს და არა ბიჭებს.

And in places where you wouldn't think,

და ისეთ ადგილებში, სადაც არც კი ვიფიქრებდით,

such as South Korea, India and China,

როგორიცაა სამხრეთ კორეა, ინდოეთი და ჩინეთი,

the very strict patriarchal societies

მკაცრი პატრიარქალური საზოგადოებები

are starting to break down a little,

ნელნელა იშლება

and families are no longer

და ოჯახებს უკვე

strongly preferring first-born sons.

აღარ აქვთ ”უფროსი ბიჭის” განსაკუთრებული მოთხოვნა.

If you think about this, if you just open your eyes to this possibility

ამაზე თუ დაფიქრდებით, თუ წარმოიდგენთ ამ შესაძლებლობას

and start to connect the dots,

და გამოიტანთ დასკვნებს,

you can see the evidence everywhere.

ამის მტკიცებულებას ყველგან დაინახავთ.

You can see it in college graduation patterns,

მაგალითად უნივერსიტეტის დამთავრების ტენდენციებში,

in job projections,

დასაქმების პროგნოზებში,

in our marriage statistics,

ქორწინების სტატისტიკაში,

you can see it in the Icelandic elections, which you'll hear about later,

ისლანდიის არჩევნებში, რომელზეც მოგახსენებთ,

and you can see it on South Korean surveys on son preference,

სამხრეთ კორეაში ვაჟების უპირატესობის შესახებ კვლევაში,

that something amazing and unprecedented

რომ რაღაც საოცარი და უპრეცენდეტო

is happening with women.

ხდება ქალების თავს.

Certainly this is not the first time that we've had great progress with women.

რათქმაუნდა, პირველად არაა, რომ ქალები დიდ პროგრესს განიცდიან.

The '20s and the '60s also come to mind.

გვახსენდება 20იანი და 60იანი წლები.

But the difference is that, back then,

მაგრამ განსხვავება იმაშია, რომ მაშინ,

it was driven by a very passionate feminist movement

წამყვანი იყო ფემინისტური მოძრაობა

that was trying to project its own desires,

რომელიც ცდილობდა წინ წამოეწია საკუთარი სურვილები.

whereas this time, it's not about passion,

დღეს კი ეს ემოციაზე არ არის დამოკიდებული.

and it's not about any kind of movement.

ეს არ არის რაიმე მოძრაობა.

This is really just about the facts

ეს უბრალოდ ფაქტებია

of this economic moment that we live in.

იმ ეკონომიკური მომენტისა, რომელშიც ჩვენ ვცხოვრობთ.

The 200,000-year period

200 000 წლიანი პერიოდი,

in which men have been top dog

რომელშიც მამაკაცი იყო წამყვანი

is truly coming to an end, believe it or not,

მართლაც დასასრულს უახლოვდება, გინდ დაიჯერეთ, გინდ არა.

and that's why I talk about the "end of men."

ამიტომაც ვსაუბრობ ”მამაკაცის დასასრულზე”.

Now all you men out there,

დარბაზში მსხდომო მამაკაცებო,

this is not the moment where you tune out or throw some tomatoes,

ეს არ არის ის დრო როდესაც თქვენ უნდა გამორთოთ გადაცემა ან მესროლოთ პომიდვრები,

because the point is that this

იმიტომ რომ ფაქტია,

is happening to all of us.

რომ ეს ყველას ერთად გვემართება.

I myself have a husband and a father

მეც მყავს მეუღლე და მამა

and two sons whom I dearly love.

და ორი ვაჟი, რომელიც ძალიან მიყვარს.

And this is why I like to talk about this,

ამიტომაც მომწონს ამაზე საუბარი.

because if we don't acknowledge it,

რადგან თუ არ გავაცნობიერეთ ეს,

then the transition will be pretty painful.

გადასვლა იქნება ძალიან მტკივნეული.

But if we do take account of it,

მაგრამ თუ მხედველობაში ვიქონიებთ,

then I think it will go much more smoothly.

მე მგონი ყველაფერი უფრო მსუბუქად ჩაივლის.

I first started thinking about this about a year and a half ago.

ამ საკითხზე ფიქრი დაახლოებით წელიწადნახევრის წინ დავიწყე.

I was reading headlines about the recession just like anyone else,

როგორც ყველა, მეც ეკონომიკური კრიზისის შესახებ ვკითხულობდი სათაურებს,

and I started to notice a distinct pattern --

როდესაც შევამჩნიე მკვეთრი ტენდენცია -

that the recession was affecting men

რომ ეს კრიზისი გაცილებით უფრო მეტად ეხებოდა მამაკაცებს,

much more deeply than it was affecting women.

ვიდრე ქალებს.

And I remembered back to about 10 years ago

და გამახსენდა, რომ დაახლოებით 10 წლის წინ,

when I read a book by Susan Faludi

როდესაც წავიკითხე სუზან ფელუდის წიგნი

called "Stiffed: The Betrayal of the American Man,"

სათაურით: ”გაშეშებული: ამერიკელი მამაკაცის ღალატი”

in which she described how hard the recession had hit men,

რომელშიც ის ასახავდა, თუ რამდენად მძიმედ დაარტყა ეკონომიკურმა კრიზისმა მამაკაცებს.

and I started to think about

დავიწყე ფიქრი იმაზე, თუ

whether it had gotten worse this time around in this recession.

რამდენად მძიმე იყო ეს დარტყმა ამჯერად.

And I realized that two things were different this time around.

და აღმოვაჩინე, რომ ამჯერად ორი რამ იყო განსხვავებული.

The first was that

პირველი, რომ

these were no longer just temporary hits

ეს იყო უფრო გრძელვადიანი და არა დროებითი დარტყმა

that the recession was giving men --

რომელიც მამაკაცებმა განიცადეს -

that this was reflecting a deeper

ეს აისახებოდა უფრო ღრმა,

underlying shift in our global economy.

გლობალური ეკონომიკის საფუძვლიან ცვლილებებში.

And second, that the story was no longer

და მეორე, რომ საქმე მხოლოდ

just about the crisis of men,

მამაკაცების კრიზისს კი არ ეხებოდა,

but it was also about what was happening to women.

არამედ ქალებსაც.

And now look at this second set of slides.

ახლა შეხედეთ ამ სლაიდების მეორე წყებას.

These are headlines about what's been going on with women in the next few years.

ეს არის სათაურები იმის შესახებ, თუ რა ბედი ელით ქალებს შემდეგი რამდენიმე წლის განმავლობაში.

These are things we never could have imagined a few years ago.

ეს არის ის, რასაც რამდენიმე წლის წინ ვერ წარმოვიდგენდით.

Women, a majority of the workplace.

ქალები - დასაქმებულთა უმრავლესობა.

And labor statistics: women take up most managerial jobs.

შრომითი სტატისტიკა: მენეჯერული პოსტების უმრავლესობა ქალებს უკავიათ.

This second set of headlines --

სათაურების მეორე წყება:

you can see that families and marriages are starting to shift.

ხედავთ, რომ ოჯახებისა და ქორწინების მოდელი განიცდიდ ცვლილებას.

And look at that last headline --

და შეხედეთ ბოლო სათაურს:

young women earning more than young men.

ახალგაზრდა ქალების შემოსავალი ახალგაზრდა მამაკაცების შემოსავალზე მეტია.

That particular headline comes to me from a market research firm.

ეს კონკრეტული სათაური საბაზრო კვლევის კომპანიიდანაა.

They were basically asked by one of their clients

მათ მიიღეს შეკვეთა, დაედგინათ,

who was going to buy houses in that neighborhood in the future.

თუ ვინ იყიდდა სახლებს ერთ უბანში მომავალში.

And they expected that it would be young families,

მათ ეგონათ, რომ ეს იქნებოდა ახალგაზრდა ოჯახები,

or young men, just like it had always been.

ან ახალგაზრდა მამაკაცები, როგორც ყოველთვის.

But in fact, they found something very surprising.

მაგრამ, აღმოაჩინეს საოცარი შედეგი.

It was young, single women

ეს იყო ახალგაზრდა, გაუთხოვარი ქალები,

who were the major purchasers of houses in the neighborhood.

რომლებიც სავარაუდოდ შეისყიდდნენ სახლებს ამ უბანში.

And so they decided, because they were intrigued by this finding,

ისინი ისე დაინტრიგდნენ ამ შედეგით, რომ გადაწყვიტეს

to do a nationwide survey.

ჩაეტარებინათ ეროვნული მასშტაბის კვლევა.

So they spread out all the census data,

ამისთვის აიღეს საყოველთაო აღრიცხვის მონაცემები

and what they found, the guy described to me as a shocker,

და მივიდნენ შოკისმომგვრელ დასკვნებამდე -

which is that in 1,997

რაც იყო ის, რომ 2,000 თემიდან

out of 2,000 communities,

1,997 შემთხვევაში

women, young women,

ქალებს, ახალგაზრდა ქალებს

were making more money than young men.

ჰქონდათ გაცილებით მეტი შემოსავალი, ვიდრე ახალგაზრდა მამაკაცებს.

So here you have a generation of young women

ამდენად, გვაქვს ახალგაზრდა ქალების ახალი თაობა,

who grow up thinking of themselves

რომელიც იზრდება იმ აზრით,

as being more powerful earners

რომ მეტი შემოსავლის მიღება შეუძლია,

than the young men around them.

ვიდრე მის გარშემო მყოფ ახალგაზრდა მამაკაცებს.

Now, I've just laid out the picture for you,

აი სურათი სახეზეა, მაგრამ

but I still haven't explained to you why this is happening.

ჯერ არ ამიხსნია თუ რატომ ხდება ეს.

And in a moment, I'm going to show you a graph,

სულ ცოტა ხანში გიჩვენებთ გრაფიკს,

and what you'll see on this graph --

რომელიც გიჩვენებთ -

it begins in 1973,

იწყება 1973 წლიდან

just before women start flooding the workforce,

ცოტათი ადრე, ვიდრე ქალები დატბორავდნენ სამუშაო ბაზარს

and it brings us up to our current day.

და მოდის დღემდე.

And basically what you'll see

პრინციპში, აქ ჩანს ის,

is what economists talk about

რასაც ეკონომისტები უწოდებენ

as the polarization of the economy.

ეკონომიკის პოლარიზაციას.

Now what does that mean?

რას ნიშნავს ეს?

It means that the economy is dividing into high-skill, high-wage jobs

ეს ნიშნავს, რომ ეკონომიკა იყოფა მაღალი სპეციალიზაციის, მაღალი ანაზღაურების მქონე სამუშაოებსა,

and low-skill, low-wage jobs --

დაბალი სპეციალიზაციის, დაბალი ანაზღაურების მქონე სამუშაოებს შორის

and that the middle, the middle-skill jobs,

და საშუალო, საშუალო სპეციალიზაციის სამუშაოები,

and the middle-earning jobs, are starting to drop out of the economy.

რომლებიც საშუალო ანაზღაურებით ხასიათდებიან, ნელნელა ქრებიან ეკონომიკიდან.

This has been going on for 40 years now.

ეს ხდება უკვე ბოლო 40 წელია.

But this process is affecting men

მაგრამ ეს პროცესი სულ სხვანაირ გავლენას ახდენს მამაკაცებზე

very differently than it's affecting women.

ვიდრე ქალებზე.

You'll see the women in red, and you'll see the men in blue.

აი აქ ხედავთ ქალებს წითლად და მამაკაცებს ლურჯად.

You'll watch them both drop out of the middle class,

ხედავთ, რომ ორივე გამოვარდა საშუალო ფენიდან

but see what happens to women and see what happens to men.

მაგრამ უყურეთ, რა ემართებათ ქალებს და რა ემართებათ მამაკაცებს.

There we go.

აი ასე.

So watch that. You see them both drop out of the middle class.

აი უყურეთ, ხედავთ, რომ ორივე გამოვარდა საშუალო ფენიდან.

Watch what happens to the women. Watch what happens to the men.

უყურეთ, რა ემართებათ ქალებს და რა - მამაკაცებს.

The men sort of stagnate there,

მამაკაცები თითქოს რაღაც სტაგნაციას განიცდიან,

while the women zoom up in those high-skill jobs.

მაშინ, როცა ქალები მიიწევენ ზემოთ, მაღალ პროფესიული სამუშაოებისკენ.

So what's that about?

რა ხდება?

It looks like women got some power boost on a video game,

როგორც ჩანს ქალებს რაღაც სუპერ ძალა აქვთ, როგორც კომპიუტერულ თამაშებში

or like they snuck in some secret serum into their birth-control pills

ან რაიმე საიდუმლო შრატს ურევენ კონტრაცეპტივებში

that lets them shoot up high.

რაც მათ ამ წინსვლაში ეხმარება.

But of course, it's not about that.

მაგრამ, რათქმაუნდა ალბათ ამაში არ არის საქმე.

What it's about is that the economy has changed a lot.

საქმე ისაა, რომ ეკონომიკა შეიცვალა.

We used to have a manufacturing economy,

ადრე იყო წარმოებაზე დაფუძნებული ეკონომიკა,

which was about building goods and products,

რომლის ძირითადი საქმიანობა ნივთებისა და პროდუქტების შექმნა იყო.

and now we have a service economy

ახლა კი მომსახურების ეკონომიკაში ვცხოვრობთ

and an information and creative economy.

ინფორმაციისა და შემოქმედებითობის ეკონომიკაში.

Those two economies require very different skills,

ეს ორი ტიპის ეკონომიკა აბსოლუტურად განსხვავებულ უნარებს მოითხოვს.

and as it happens, women have been much better

და როგორც ჩანს, ქალები გაცილებით უკეთესად ახერხებენ

at acquiring the new set of skills than men have been.

ამ ახალი უნარების გამომუშავებას, ვიდრე მამაკაცები.

It used to be that you were

ადრე, თუ იყავი

a guy who went to high school

ბიჭი, რომელიც საშუალო სკოლას დაამთავრებდა,

who didn't have a college degree,

არ ექნებოდა უმაღლესი განათლება,

but you had a specific set of skills,

მაგრამ კონკრეტული უნარები,

and with the help of a union,

და ცოტაოდენი დახმარება პროფკავშირებიდან

you could make yourself a pretty good middle-class life.

საკმაოდ ნორმალურ საშუალო ფენის ცხოვრებას ააწყობდი.

But that really isn't true anymore.

მაგრამ დღევანდელი რეალობა სულ სხვანაირია.

This new economy is pretty indifferent

ახლანდელი ეკონომიკისთვის ზომას

to size and strength,

და ძალას , რომელიც მამაკაცებს ამდენი ხანი ეხმარებოდა,

which is what's helped men along all these years.

მნიშვნელობა არა აქვს.

What the economy requires now

ახლანდელი ეკონომიკა მოითხოვს

is a whole different set of skills.

სულ სხვა უნარებს.

You basically need intelligence,

დღეს საჭიროა გამჭრიახობა,

you need an ability to sit still and focus,

საჭიროა სიმშვიდე და ფოკუსირება,

to communicate openly,

ღია კომუნიკაცია,

to be able to listen to people

ადამიანების მოსმენის უნარი

and to operate in a workplace that is much more fluid than it used to be,

და ადრინდელთან შედარებით გაცილებით უფრო ცვალებად სამუშაო გარემოში ოპერირება.

and those are things that women do extremely well,

ამ ყველაფერს, როგორც ჩანს,

as we're seeing.

ქალები ძალიან კარგად ახერხებენ.

If you look at management theory these days,

მაშინდელი მართვის თეორიას რომ გადახედოთ, ჩანს, რომ

it used to be that our ideal leader

ჩვენი იდეალური ლიდერი

sounded something like General Patton, right?

იქნებოდა გენერალი პეტონის მსგავსი.

You would be issuing orders from above.

ბრძანებები გაიცემოდა ზემოდან.

You would be very hierarchical.

ყველაფერი იქნებოდა ძალიან იერარქიული.

You would tell everyone below you what to do.

თქვენ ყველას ეტყოდით, ვის რა უნდა გაეკეთებინა.

But that's not what an ideal leader is like now.

მაგრამ ახლანდელი იდეალური ლიდერი ასეთი არ არის.

If you read management books now,

ახლანდელი მენეჯმენტის წიგნებს თუ წაიკითხავთ,

a leader is somebody who can foster creativity,

ლიდერს უნდა შეეძლოს შემოქმედებითობის წახალისება,

who can get his -- get the employees -- see, I still say "his" --

რომელიც შეძლებდა თავისი თანამშრომლები - ხედავთ? ისევ მამაკაცზე ვსაუბრობ!

who can get the employees to talk to each other,

რომელიც შეძლებდა ხელი შეეწყო თანამშრომლებს შორის საუბრისთვის,

who can basically build teams and get them to be creative.

რომელიც ააწყობდა გუნდს და შემოქმედებითობას შეუწყობდა ხელს.

And those are all things that women do very well.

ამ ყველაფერს ქალები ძალიან კარგად აკეთებენ.

And then on top of that, that's created a kind of cascading effect.

გარდა ამისა, ამან შექმნა გარკვეული კასკადური ეფექტი.

Women enter the workplace at the top,

ქალები იწყებენ სამუშაოს ზედა რგოლებიდან.

and then at the working class,

მუშათა კლასის დონეზე კი,

all the new jobs that are created

ახალი სამუშაოები, რომელიც იქმნება,

are the kinds of jobs that wives used to do for free at home.

არის ისეთი სამუშაო, რომლებსაც ადრე ქალები სახლში, თავისუფალ დროს აკეთებდნენ.

So that's childcare,

ასეთებია ბავშვის მოვლა,

elder care and food preparation.

მოხუცებულებზე ზრუნვა და საჭმლის მომზადება.

So those are all the jobs that are growing,

ასეთი სამუშაოების რაოდენობა იმატებს,

and those are jobs that women tend to do.

ეს არის ისეთი სამუშაოები, რომელსაც, როგორც წესი ქალები აკეთებენ.

Now one day it might be

ახლა კი, ისე შეიძლება მოხდეს,

that mothers will hire an out-of-work,

რომ დედამ დაიქირაოს უმუშევარი,

middle-aged, former steelworker guy

საშუალო ხნის, ყოფილი ფოლადის მუშა,

to watch their children at home,

თავისი ბავშვების მომვლელად.

and that would be good for the men, but that hasn't quite happened yet.

ეს მამაკაცებისთვისაც კარგი იქნება, მაგრამ ეს ჯერ არ მომხდარა.

To see what's going to happen, you can't just look at the workforce that is now,

იმისათვის, რომ ვნახოთ - რა მოხდება, მხოლოდ არსებულ შრომის ბაზარზე დაკვირვება არ არის საკმარისი.

you have to look at our future workforce.

უნდა შევხედოთ მომავალ შრომის ბაზარსაც.

And here the story is fairly simple.

აქ კი საქმე საკმაოდ მარტივადაა.

Women are getting college degrees

ქალები იღებენ უმაღლეს განათლებას

at a faster rate than men.

უფრო მაღალი ტემპებით, ვიდრე მამაკაცები.

Why? This is a real mystery.

რატომ? ეს გაუგებარია.

People have asked men, why don't they just go back to college,

მამაკაცებს ეკითხებიან, რატომ არ აგრძელებენ ისინი განათლებას.

to community college, say, and retool themselves,

მაგალითად პროფსასწავლებლებში, სადაც გადამზადდებიან,

learn a new set of skills?

მიიღებენ ახალ უნარ-ჩვევებს.

Well it turns out that they're just very uncomfortable doing that.

აღმოჩნდა, რომ ისინი ვერ იღებენ ამ გადაწყვეტილებას.

They're used to thinking of themselves as providers,

ისინი მიჩვეულნი არიან აზრს, რომ უნდა იყონ ოჯახის მარჩენალი,

and they can't seem to build the social networks

და თან არ შეუძლიათ სოციალური ქსელების ჩამოყალიბება,

that allow them to get through college.

რაც მათ უმაღლესი განათლების მიღებაში ხელს შეუწყობდა.

So for some reason

რატომღაც

men just don't end up going back to college.

მამაკაცები უბრალოდ არ აგრძელებენ სწავლას.

And what's even more disturbing

კიდევ უფრო შემაშფოთებელია ის, რომ

is what's happening with younger boys.

ეს უფრო ახალგაზრდა მამაკაცებს ეხება.

There's been about a decade of research

თითქმის ათი წელია მიმდინარეობს კვლევა საკითხზე,

about what people are calling the "boy crisis."

რომელსაც ”ბიჭების კრიზისს” უწოდებენ.

Now the boy crisis is this idea

ამის უკან დგას იდეა, რომ

that very young boys, for whatever reason,

პატარა ბიჭებს, რაღაც მიზეზის გამო

are doing worse in school than very young girls,

სკოლაში უარესი მოსწრება აქვთ, ვიდრე პატარა გოგონებს.

and people have theories about that.

ამაზე თეორიები არსებობს.

Is it because we have an excessively verbal curriculum,

იმიტომ არის ეს, რომ ჩვენ ზედმეტად ვერბალური პროგრამები გვაქვს

and little girls are better at that than little boys?

და ამაში გოგოები ჯობნიან ბიჭებს?

Or that we require kids to sit still too much,

თუ ბავშვებისგან დიდხანს წყნარად ჯდომას მოვითხოვთ,

and so boys initially feel like failures?

ამიტომ ბიჭები თავის თავს უკვე წაგებულებად აფასებენ?

And some people say it's because,

ზოგიერთის აზრით ეს იმიტომ ხდება, რომ

in 9th grade, boys start dropping out of school.

მე-9-ე კლასიდან ბიჭები სკოლას თავს ანებებენ.

Because I'm writing a book about all this, I'm still looking into it,

მე ამაზე წიგნს ვწერ და ჯერ კიდევ ვიკვლევ ამ საკითხს,

so I don't have the answer.

ამიტომ პასუხი არ მაქვს.

But in the mean time, I'm going to call on the worldwide education expert,

მაგრამ მანამდე მოვიხმობ მსოფლიო განათლების ექსპერტს,

who's my 10-year-old daughter, Noa,

ჩემი 10 წლის გოგონას - ნოას.

to talk to you about

რომ გვითხრას, თუ რატომ

why the boys in her class do worse.

ჩამორჩებიან ბიჭები სკოლაში.

(Video) Noa: The girls are obviously smarter.

(ვიდეო) ნოა: გოგოები უფრო ჭკვიანები არიან.

I mean they have much larger vocabulary.

უფრო დიდი ლექსიკა აქვთ.

They learn much faster.

უფრო მალე სწავლობენ.

They are more controlled.

უფრო აკონტროლებენ თავს.

On the board today for losing recess tomorrow, only boys.

ვინ ვერ გავა გარეთ დასვენებაზე? მარტო ბიჭები.

Hanna Rosin: And why is that?

ჰანა როსინი: რატომ?

Noa: Why? They were just not listening to the class

ნოა: რატომ? იმიტომ რომ მასწავლებელს არ უსმენდნენ

while the girls sat there very nicely.

როცა გოგოები მშვიდად ისხდნენ.

HR: So there you go.

ჰ.რ.: აი ასე.

This whole thesis really came home to me

მთელი ეს თემა მაშინ გავიაზრე,

when I went to visit a college in Kansas City --

როდესაც კანზას სიტის ერთერთ

working-class college.

მუშათა კლასის უნივერსიტეტში ვიყავი სტუმრად.

Certainly, when I was in college, I had certain expectations about my life --

მე რომ სტუდენტი ვიყავი, ნამდვილად გარკვეული მოლოდინი მქონდა ჩემი ცხოვრების შესახებ -

that my husband and I would both work,

რომ მე და ჩემი მეუღლე ვიმუშავებდით,

and that we would equally raise the children.

რომ გავინაწილებდით ბავშვებზე ზრუნვის მოვალეობებს.

But these college girls

მაგრამ ამ სტუდენტ გოგონებს

had a completely different view of their future.

მომავლის სულ სხვანაირი ხედვა ჰქონდათ.

Basically, the way they said it to me is

მათ მითხრეს, რომ

that they would be working 18 hours a day,

იმუშავებდნენ დღეში 18 საათი,

that their husband would maybe have a job,

რომ მათ მეუღლეს შეიძლება ჰქონოდა სამუშაო, შეიძლება არა,

but that mostly he would be at home taking care of the kiddies.

მაგრამ ისინი იქნებოდნენ სახლში და მიხედავდნენ პატარებს.

And this was kind of a shocker to me.

ეს ცოტა არ იყოს შოკი იყო ჩემთვის.

And then here's my favorite quote from one of the girls:

ეს კი ჩემი საყვარელი ციტატაა ერთერთი გოგონასგან:

"Men are the new ball and chain."

”კაცები ჩვენი დროის ბორკილებია”.

(Laughter)

(სიცილი)

Now you laugh,

თქვენ გეცინებათ,

but that quote has kind of a sting to it, right?

მაგრამ ეს ციტატა ცოტა მტკივნეულიც არის, არა?

And I think the reason it has a sting

მტკივნეულია იმიტომ, რომ

is because thousands of years of history

ათასი წლის ისტორია

don't reverse themselves

ტკივილის გარეშე

without a lot of pain,

არ იცვლება.

and that's why I talk about

ამიტომაც ვლაპარაკო ამ პროცესის

us all going through this together.

ერთად გადალახვაზე.

The night after I talked to these college girls,

ამ სტუდენტი გოგონების შემდეგ

I also went to a men's group in Kansas,

კანზასში მამაკაცების ჯგუფსაც შევხვდი.

and these were exactly the kind of victims of the manufacturing economy

წარმოების ეკონომიკის ზუსტად ისეთ მსხვერპლებს,

which I spoke to you about earlier.

წეღან რომ ვახსენებდი.

They were men who had been contractors,

იქ იყვნენ კაცები, რომლებსაც ნამუშევარი ჰქონდათ მუშებად,

or they had been building houses

მშენებლებად,

and they had lost their jobs after the housing boom,

და მშენებლობის ბუმის შემდეგ უმუშევრად დარჩენილიყვნენ

and they were in this group because they were failing to pay their child support.

და ამ ჯგუფში იყვნენ იმიტომ, რომ ვეღარ იხდიდნენ ალიმენტებს.

And the instructor was up there in the class

იქვე იყო ინსტრუქტორი,

explaining to them all the ways

რომელიც უხსნიდა მათ, თუ როგორ

in which they had lost their identity in this new age.

შეიძლებოდა ეპოვნათ დაკარგული იდენტობა ან ახალ დროში.

He was telling them they no longer had any moral authority,

ის უხსნიდა მათ, რომ მათ აღარ ჰქონდათ მორალური ძალაუფლება,

that nobody needed them for emotional support anymore,

რომ ისინი აღარავის სჭირდება ემოციური მხარდაჭერისათვის,

and they were not really the providers.

და რომ ისინი აღარც მარჩენალები არიან.

So who were they?

მაშინ ვინღა არიან ისინი?

And this was very disheartening for them.

ეს ყველაფერი მათთვის ძალიან მძიმე აღსაქმელი იყო.

And what he did was he wrote down on the board

ბოლოს მან დაფაზე დაწერა

"$85,000,"

85,000 დოლარი

and he said, "That's her salary,"

”ეს მისი ხელფასია” - თქვა მან.

and then he wrote down "$12,000."

შემდეგ დაწერა 12,000 დოლარი.

"That's your salary.

”ეს თქვენი ხელფასია.

So who's the man now?" he asked them.

აბა, ახლა ვინ არის კაცი?” იკითხა მან.

"Who's the damn man?

”ვინ არის მეთქი კაცი?

She's the man now."

ვინ და ის” - ქალი.

And that really sent a shudder through the room.

და ამან ოთახში ელვასავით გაიარა.

And that's part of the reason I like to talk about this,

ეს ერთერთი მიზეზია იმისა, თუ რატომ მომწონს ამაზე საუბარი.

because I think it can be pretty painful,

მგონია, რომ საკმაოდ მტკივნეული იქნება და

and we really have to work through it.

მართლაც სერიოზულად უნდა ვიმუშავოთ ამაზე.

And the other reason it's kind of urgent

მეორე მიზეზი, რატომაც უნდა ვიჩქაროთ

is because it's not just happening in the U.S.

არის ის, რომ ეს მხოლოდ ამერიკაში არ ხდება.

It's happening all over the world.

ეს მთელს მსოფლიოში ასეა.

In India, poor women are learning English

ინდოეთში, მაგალითად. ღარიბი ქალები ინგლისურს

faster than their male counterparts

მამაკაცებზე უფრო სწრაფად სწავლობენ,

in order to staff the new call centers

რათა იმუშაონ ქოლ ცენტრებში

that are growing in India.

რომლებიც ასე მოხშირდა ინდოეთში.

In China, a lot of the opening up of private entrepreneurship

ჩინეთში, ბევრმა კერძო ბიზნესი წამოიწყო.

is happening because women are starting businesses,

ქალები უფრო სწრაფად იწყებენ

small businesses, faster than men.

მცირე ბიზნესებს, ვიდრე მამაკაცები.

And here's my favorite example, which is in South Korea.

და აი, ჩემი საყვარელი მაგალითი - სამხრეთ კორეა.

Over several decades,

ათწლეულების მანძილზე

South Korea built one of the most patriarchal societies we know about.

სამხრეთ კორეაში იყო ყველაზე უფრო პატრიარქალური საზოგადოება.

They basically enshrined the second-class status of women

მათ, ქალების მეორეხარისხოვანი როლი

in the civil code.

ფაქტიურად დააკანონეს სამოქალაქო კოდექსში.

And if women failed to birth male children,

და თუ ქალი ბიჭს არ გააჩენდა,

they were basically treated like domestic servants.

მას ფაქტიურად შინამოსამსახურესავით ექცეოდნენ.

And sometimes family would pray to the spirits to kill off a girl child

ზოგჯერ ოჯახი სულებს ლოცვით თხოვდა, მოეკლათ ბავშვი, თუ ის გოგო იყო,

so they could have a male child.

რომ ბიჭი შეძენოდათ.

But over the '70s and '80s,

მაგრამ 70იან და 80იან წლებში

the South Korea government decided they wanted to rapidly industrialize,

სამხრეთ კორეის ხელისუფლებამ გადაწყვიტა სწრაფი ინდუსტრიალიზაცია განეხორციელებინა.

and so what they did was,

ამიტომ

they started to push women into the workforce.

ქალები ჩართეს შრომის ბაზარში.

Now they've been asking a question since 1985:

ამის შემდეგ, 1985 წლიდან მოყოლებული სვამენ კითხვას,

"How strongly do you prefer a first-born son?"

”რამდენად ანიჭებთ უპირატესობას პირველ ბიჭს”?

And now look at the chart.

და შეხედეთ ამ ცხრილს.

That's from 1985 to 2003.

ეს არის 1985 წლიდან 2003 წლამდე.

How much do you prefer a first-born son?

რამდენად გირჩევნიათ პირველი შვილი ბიჭი იყოს?

So you can see that these economic changes

ხომ ხედავთ, რომ ამ ეკონომიკურ ცვლილებებს

really do have a strong effect on our culture.

მართლაც დიდი გავლენა აქვთ ჩვენს კულტურაზე.

Now because we haven't fully processed this information,

იმიტომ, რომ ჩვენ სრულად არ გაგვიანალიზებია ეს ინფორმაცია,

it's kind of coming back to us in our pop culture

ის რაღაცნაირად გვიბრუნდება პოპ კულტურის საშუალებითაც

in these kind of weird and exaggerated ways,

უცნაური და გაზვიადებული ფორმებით,

where you can see that the stereotypes are changing.

სადაც ჩანს, რომ სტერეოტიპები იცვლება.

And so we have on the male side

და მამაკაცების მხარეს, ჩნდება ის,

what one of my colleagues likes to call the "omega males" popping up,

რასაც ჩემი ერთი კოლეგა ”ომეგა მამაკაცს” უწოდებს.

who are the males who are romantically challenged losers

ეს არის მამაკაცი, რომელიც რომანტიკის სფეროშიც შეზღუდულია და

who can't find a job.

ვერც სამსახურს შოულობს.

And they come up in lots of different forms.

და ისინი სხვადასხვანაირი ფორმებით გვხვდებიან.

So we have the perpetual adolescent.

ვხვდებით მუდმივ მოზარდს,

We have the charmless misanthrope.

შარმსმოკლებული მისანტროფი.

Then we have our Bud Light guy

გვყავს ბუდვაიზერის რეკლამის ტიპი,

who's the happy couch potato.

რომელიც ბედნიერად უსაქმურია.

And then here's a shocker: even America's most sexiest man alive,

და აი შოკი: ამერიკის ყველაზე სექსუალური მამაკაციც კი,

the sexiest man alive

ცოცხალთაგან ყველაზე სექსუალური მამაკაციც

gets romantically played these days in a movie.

ფილმში რომანტიულ როლს ასრულებს.

And then on the female side, you have the opposite,

ქალების მხარეს კი საწინააღმდეგოს ვაწყდებით,

in which you have these crazy superhero women.

აქ არიან ეს გაგიჟებული სუპერგმირი ქალები.

You've got Lady Gaga.

ლედი გაგა,

You've got our new James Bond, who's Angelina Jolie.

ანჯელინა ჯოლი - ახალი ჯეიმს ბონდი.

And it's not just for the young, right?

და მარტო ახალგაზრდებში კი არა,

Even Helen Mirren can hold a gun these days.

დღეს, ელენ მირენსაც კი იარაღი უჭირავს.

And so it feels like we have to move from this place

ისეთი შეგრძნება მაქვს, რომ უნდა მოვცილდეთ აქაურობას,

where we've got these uber-exaggerated images

სადაც ეს გადამეტებული სახეებია

into something that feels a little more normal.

და რამე ცოტა ნორმალური მოვძებნოთ.

So for a long time in the economic sphere,

ამიტომ, დიდი ხნის მანძილზე, ეკონომიკის სფეროში

we've lived with the term "glass ceiling."

გვხვდებოდა ტერმინი - შუშის ჭერი.

Now I've never really liked this term.

მე ეს ტერმინი არასოდეს მომწონდა.

For one thing, it puts men and women

ჯერ ერთი, ის მამაკაცებს და ქალებს

in a really antagonistic relationship with one another,

ერთმანეთის მიმართ ანტაგონისტურ პოზიციაში აყენებს.

because the men are these devious tricksters up there

იმიტომ რომ კაცები არიან თითქოს რაღაც გაიძვერა მატყუარები,

who've put up this glass ceiling.

რომლებმაც ეს შუშა დააყენეს.

And we're always below the glass ceiling, the women.

და შუშის ჭერის ქვეშ, ქალები ვართ

And we have a lot of skill and experience,

და ბევრი ცოდნა და გამოცდილება გვაქვს,

but it's a trick, so how are you supposed to prepare

მაგრამ ეს რაღაც ხაფანგია, ამიტომ როგორ უნდა მოემზადო,

to get through that glass ceiling?

რომ ეს ჭერი გაარღვიო?

And also, "shattering the glass ceiling" is a terrible phrase.

თანაც შუშის ჭერის ჩამომსხვრევა ხომ საშინელი ფრაზაა.

What crazy person

რომელი ნორმალური ადამიანი

would pop their head through a glass ceiling?

დაეტაკება თავით შუშის ჭერს?

So the image that I like to think of,

ამიტომ, მე შუშის ჭერის ნაცვლად,

instead of glass ceiling,

მინდა ვიფიქრო

is the high bridge.

მაღალ ხიდზე.

It's definitely terrifying to stand at the foot of a high bridge,

მართლაც საშინელი შეგრძნებაა, როდესაც მაღალი ხიდის დასაწყისში დგახარ.

but it's also pretty exhilarating,

მაგრამ ასევე აღმაფრთოვანებელია,

because it's beautiful up there,

რადგან ზემოდან

and you're looking out on a beautiful view.

მშვენიერი ხედია.

And the great thing is there's no trick like with the glass ceiling.

და კარგი ისაა, რომ არავითარი ხაფანგი აქ არ არის.

There's no man or woman standing in the middle

არავითარი ქალი ან კაცი, რომელიც შუაში იდგებოდა

about to cut the cables.

და თოკებს გადაჭრიდა.

There's no hole in the middle that you're going to fall through.

არც ხვრელი, შუა გზაში, რომ ჩავარდეთ.

And the great thing is that you can take anyone along with you.

და თან ყველაზე კარგი ისაა, რომ შეგიძლიათ, ვინც გინდათ, ის წაიყვანოთ თან.

You can bring your husband along.

წაიყვანოთ თქვენი ქმარი,

You can bring your friends, or your colleagues,

მეგობრები, კოლეგები,

or your babysitter to walk along with you.

ძიძაც კი, სასეირნოდ მაინც.

And husbands can drag their wives across, if their wives don't feel ready.

და ქმრებს შეუძლიათ ცოლები გადაათრიონ, თუ ცოლები ამისთვის მზად არ არიან.

But the point about the high bridge

მაგრამ მთავარი აზრი ამ მაღალი ხიდის ისაა,

is that you have to have the confidence

რომ უნდა გქონდეთ საკუთარი თავის რწმენა,

to know that you deserve to be on that bridge,

და იცოდეთ, რომ თქვენ დამსახურებულად ხართ ამ ხიდზე.

that you have all the skills and experience you need

რომ თქვენ გაქვთ ყველა ის უნარი და გამოცდილება, რომელიც

in order to walk across the high bridge,

მაღალი ხიდის გადასალახად გჭირდებათ.

but you just have to make the decision

თქვენ უბრალოდ უნდა გადაწყვიტოთ,

to take the first step and do it.

გადადგათ პირველი ნაბიჯები.

Thanks very much.

დიდი მადლობა

(Applause)

(ტაში)