A life of purpose | Rick Warren

Translator: YSLU MA translators 2010-2012 Reviewer: Kristine Sargsyan

I'm often asked,

Ինձ հաճախ հարցնում են.

"What surprised you about the book?"

<<Ինչո՞վ է ձեզ զարմացնում այս գիրքը>>:

And I say, "That I got to write it."

Իսկ ես պատասխանում եմ.<< Նրանով, որ հենց ես եմ դրա հեղինակը>>:

I would have never imagined that.

Երբևէ չէի էլ կարող նման բան պատկերացնել,

Not in my wildest dreams did I think --

իմ ամենահամարձակ երազանքներում դրա մասին չեմ մտածել,

I don't even consider myself to be an author.

չնայած ես ինձ գրող չեմ էլ համարում:

And I'm often asked,

Ինձ հաճախ հարցնում են.

"Why do you think so many people have read this?

<< Ի՞նչ եք կարծում, ինչու՞ են այդքան շատ մարդիկ կարդում այս գիրքը>>:

This thing's selling still about a million copies a month."

Ամեն ամիս գրքի մեկ միլիոն օրինակ է վաճառվում:

And I think it's because spiritual emptiness

Ըստ իս՝ պատճառը համընդհանուր հիվանդություն դարձած

is a universal disease.

հոգևոր դատարկության մեջ է:

I think inside at some point, we put our heads down on the pillow and we go,

Կարծում եմ` բոլորիս մոտ էլ լինում է այնպես, որ մի պահ գլուխներս դնում ենք բարձին ու մտածում.

"There's got to be more to life than this."

<<Կյանքը պետք է որ լինի շատ ավելին, քան սա է>>:

Get up in the morning, go to work, come home and watch TV,

Առավոտյան արթնանում ես, գնում աշխատանքի, տուն գալիս, հեռուստացույց դիտում,

go to bed, get up in the morning, go to work, come home, watch TV, go to bed,

գնում քնելու, կրկին առավոտյան արթնանում ես, գնում աշխատանքի, տուն գալիս, հեռուստացույց դիտում, նորից գնում քնելու,

go to parties on weekends.

հանգստյան օրերին մասնակցում երեկույթների:

A lot of people say, "I'm living." No, you're not living -- that's just existing.

Շատ մարդիկ ասում են. <<Ես ապրում եմ>>: Ո'չ, դու չես ապրում, դա ընդամենը գոյություն ունենալ է:

Պարզապես գոյություն ունենալ:

Just existing.

I really think that there's this inner desire.

Ես իսկապես կարծում եմ, որ գոյություն ունի այս ներքին փափագ կոչվածը:

I do believe what Chris said; I believe that you're not an accident.

Ես հավատում եմ Քրիստոսի ասածներին: Ես հավատում եմ, որ դու պատահականություն չես:

Your parents may not have planned you, but I believe God did.

Միգուցե քո ծնողները քեզ չէին ծրագրել, բայց ես հավատում եմ, որ Աստված էր քեզ ծրագրել:

I think there are accidental parents; there's no doubt about that.

Հավատում եմ, որ գոյություն ունեն պատահական ծնողներ, դրանում կասկած չկա:

I don't think there are accidental kids.

Բայց չեմ հավատում, որ կան պատահական երեխաներ:

And I think you matter.

Եվ ես կարծում եմ, որ դու կարևոր ես:

I think you matter to God; I think you matter to history;

Դու կարևոր ես Աստծու համար, պատմության համար,

I think you matter to this universe.

տիեզերքի համար:

And I think that the difference

Ըստ իս՝ կյանքի գոյատևման,

between what I call the survival level of living, the success level of living,

հաջողության և կարևորության մակարդակ

and the significance level of living is:

կոչվածների միջև տարբերությունն այն է, թե

Do you figure out, "What on Earth am I here for?"

գիտակցու՞մ ես արդյոք՝ ինչի համար ես հայտնվել Երկիր մոլորակի վրա:

I meet a lot of people who are very smart,

Շատ մարդկանց եմ հանդիպում, ովքեր բավականին խելացի են

and say, "But why can't I figure out my problems?"

և այս հարցն են ինձ ուղղում. << Ինչու՞ ես չեմ կարողանում լուծել իմ խնդիրները>>:

And I meet a lot of people who are very successful,

Ինչպես նաև հանդիպում եմ բազմաթիվ հաջողակ մարդկանց,

who say, "Why don't I feel more fulfilled?

ովքեր ասում են. <<Ինչու՞ ինձ ավելի կայացած չեմ զգում:

Why do I feel like a fake?

Ինչու՞ եմ ինձ կեղծված զգում:

Why do I feel like I've got to pretend that I'm more than I really am?"

Ինչու՞ եմ ինձ զգում այնպես,

ասես միշտ պետք է ձևացնեմ, թե ես ավելին եմ, քան կամ իրականում>>:

I think that comes down to this issue of meaning, of significance, of purpose.

Ես կարծում եմ, որ այս ամենի հիմքում ընկած է նշանակության, կարևորության և նպատակի ըմբռնումը:

I think it comes down to this issue of:

Կարծում եմ, որ սա հանգեցում է այն խնդրին,

"Why am I here? What am I here for? Where am I going?"

թե ինչու՞ եմ ես այստեղ, ի՞նչ նպատակով եմ այստեղ և ուր՞ եմ գնում:

These are not religious issues.

Սրանք կրոնական հարցադրումներ չեն,

They're human issues.

սրանք համամարդկային խնդիրներ են:

I wanted to tell Michael before he spoke that I really appreciate what he does,

Նախքան Մայքլի խոսելն ուզում էի նրան ասել,

որ իրոք գնահատում եմ այն, ինչ նա անում է,

because it makes my life work a whole lot easier.

որովհետև դա իմ կյանքն ավելի է հեշտացնում:

As a pastor, I do see a lot of kooks.

Որպես հովիվ` ինձ շատ տարօրինակ մարդիկ են հանդիպում:

And I have learned that there are kooks in every area of life.

Եվ ես բացահայտել եմ, որ կյանքի բոլոր բնագավառներում տարօրինակ մարդիկ կան:

Religion doesn't have a monopoly on that,

Դա կրոնի մենաշնորհը չէ,

but there are plenty of religious kooks.

բայց կան նաև շատ տարօրինակ կրոնավոր մարդիկ:

There are secular kooks; there are smart kooks, dumb kooks.

Կան աշխարհիկ տարօրինակ մարդիկ, խելացի տարօրինակ մարդիկ, անխելք տարօրինակ մարդիկ:

There are people -- a lady came up to me the other day,

Կան մարդիկ... անցյալ օրը մի կին մոտեցավ ինձ,

and she had a white piece of paper -- Michael, you'll like this one --

ձեռքին՝ սպիտակ թուղթ,- Մայքլ, այս մեկը քեզ դուր կգա,-

և ասաց. <<Ի՞նչ ես տեսնում այստեղ>>:

and she said, "What do you see in it?"

Ես նայեցի թղթին ու ասացի. <<Դե, ոչինչ էլ չեմ տեսնում>>:

And I looked at it and I said, "Oh, I don't see anything."

And she goes, "Well, I see Jesus," and started crying and left.

ԵՎ նա ասաց. <<Իսկ ես Հիսուսին եմ տեսնում>>: Հետո սկսեց լացել ու հեռացավ:

I'm going, "OK," you know? "Fine."

Թե՝ գնացի: Լավ,

(Laughter)

շատ լավ:

Good for you.

Կեցցե՛ս:

When the book became the best-selling book in the world for the last three years,

Երբ գիրքը դարձավ վերջին երեք տարվա ընթացքում ամենալավ վաճառվող գիրքը,

ես փոքրիկ ճգնաժամի մեջ ընկա:

I kind of had my little crisis.

And that was: What is the purpose of this?

Եվ այն կայանում էր հետևյալում` ո՞րն է այս ամենի նպատակը:

Because it brought in enormous amounts of money.

Որովհետև գիրքն ինձ շատ մեծ եկամուտ բերեց:

When you write the best-selling book in the world,

Երբ դառնում ես աշխարհի ամենալավ վաճառվող գրքի հեղինակը,

այն քեզ հսկայական գումարներ է բերում:

it's tons and tons of money.

And it brought in a lot of attention, neither of which I wanted.

Այն իր հետ բերեց նաև մեծ ուշադրություն, իսկ ես դրանցից ո՛չ մեկը, ո՛չ էլ մյուսը չէի ուզում:

When I started Saddleback Church, I was 25 years old.

Քսանհինգ տարեկան էի, երբ հիմնեցի Սեդլբեք եկեղեցին:

I started it with one other family in 1980.

Այն 1980-ին հիմնեցի մեկ այլ ընտանիքի հետ:

And I decided that I was never going to go on TV,

Որոշել էի, որ երբևէ չէի հայտնվելու հեռուստատեսությունում,

because I didn't want to be a celebrity.

որովհետև չէի ուզում հանրահայտ լինել,

I didn't want to be a, quote, "evangelist, televangelist" --

չէի ուզում ինձ կոչեին <<ավետարանիչ, հեռուստաավետարանիչ>>,

that's not my thing.

դա իմը չէ:

And all of the sudden, it brought a lot of money and a lot of attention.

Եվ բոլորովին անսպասելի կերպով այն ինձ բերեց շատ փող և մեծ ուշադրություն:

I don't think --

Հիմա այդպես չեմ կարծում,

now, this is a worldview,

և սա աշխարհայացք է, ի դեպ` ասեմ ձեզ, որ բոլորս էլ աշխարհայացք ունենք:

and I will tell you, everybody's got a worldview.

Everybody's betting their life on something.

Բոլորն էլ իրենց կյանքի ընթացքում ինչ-որ բանի վրա գրազ են գալիս:

You're betting your life on something,

Դու քո կյանքի ընթացքում գրազ ես գալիս ինչ-որ բանի վրա,

you just better know why you're betting what you're betting on.

սակայն պետք է իմանաս, թե հատկապես ինչու հենց դրա վրա գրազ եկար:

So, everybody's betting their life on something.

Եվ այսպես, բոլորն իրենց կյանքում գրազ են գալիս,

And when I, you know, made a bet,

ու գիտեք, երբ ես գրազ եկա, ես այն համոզմանն էի,

I happened to believe that Jesus was who he said he was.

որ Հիսուսը հենց Նա է, ով Ինքն Իրեն հայտարարում էր:

And I believe in a pluralistic society,

Կարծում եմ, որ բազմակարծիք հասարակության մեջ

everybody's betting on something.

յուրաքանչյուր ոք ինչ-որ բանի վրա գրազ է գալիս:

And when I started the church,

Գիտեք, երբ հիմնում էի եկեղեցին,

you know, I had no plans to do what it's doing now.

իմ ծրագրերի մեջ չէր մտնում այն ամենը, ինչ եկեղեցին այսօր անում է:

And then when I wrote this book,

Հետո, երբ այս գիրքն էի գրում, և հանկարծ նման մեծ ճանաչման հասավ, սկսեցի ինքս ինձ հարցնել`լավ, բա սրա նպատակը ո՞րն է:

and all of a sudden, it just took off,

և բոլորովին անսպասելիորեն

այն մեծ հաջողության հասավ,

and I started saying, now, what's the purpose of this?

սկսեցի ինքս ինձ հարցնել`լավ, բա սրա նպատակը ո՞րն է:

Որովհետև, ինչպես արդեն ասացի,

Because as I started to say,

I don't think you're given money or fame

ես այն կարծիքին չեմ, որ փողն ու ճանաչումը տրվում է մարդուն

for your own ego, ever.

իր եսասիրությունը բավարարելու համար, երբեք…

ես պարզապես չեմ հավատում դրան:

I just don't believe that.

And when you write a book that the first sentence of the book is,

Երբ գիրք ես գրում, որը սկսվում է <<Այս ամենի կենտրոնում դու չես>>

"It's not about you,"

նախադասությամբ,

և հետո, երբ այն հանկարծակի դառնում է

then, when all of a sudden it becomes the best-selling book in history,

պատմության մեջ ամենալավ վաճառվող գիրքը,

you've got to figure, well, I guess it's not about me.

այդժամ դու հասկանում ես, որ, դե, երևի սրա կենտրոնում իրոք ես չեմ:

That's kind of a no-brainer.

Սա ակնհայտ է:

So, what is it for?

Ուրեմն, այս ամենի նպատակը ո՞րն է:

And I began to think about what I call the "stewardship of affluence"

Եվ ես սկսեցի խորհել այն բանի շուրջ, ինչ ինքս կոչում եմ առատության նպատակաուղղում

and the "stewardship of influence."

և ազդեցության նպատակաուղղում:

So I believe, essentially, leadership is stewardship.

Ես համոզված եմ, որ, ըստ էության, առաջնորդությունը նպատակաուղղում է:

That if you are a leader in any area --

: Որ եթե դու առաջնորդ ես ինչ-որ բնագավառում,

in business, in politics, in sports, in art,

լինի դա բիզնես, քաղաքականություն, սպորտ, արվեստ,

in academics, in any area --

գիտություն, թե ցանկացած այլ բնագավառ,

you don't own it.

դու դրա տերը չես,

You are a steward of it.

դու պարզապես դրա ուղղորդողն ես:

For instance, that's why I believe in protecting the environment.

Օրինակ` հենց դրա պատճառով է, որ իմ կարծիքով պետք է պաշտպանել շրջակա միջավայրը:

This is not my planet.

Սա իմ մոլորակը չէ: Այն իմը չէր նախքան իմ ծնվելը:

It wasn't mine before I was born, it's not going to be mine after I die,

Մահանալուց հետո էլ իմը չի լինելու:

I'm just here for 80 years and then that's it.

Ես այստեղ եմ ընդամենը 80 տարով, ընդամենը այդքանը:

I was debating the other day on a talk show,

Անցյալ օրը բանավիճում էի մի հեռուստաշոույում,

and the guy was challenging me and he'd go,

և մի տղա ինձ մարտահրավեր նետեց, թե`

"What's a pastor doing on protecting the environment?"

<<Հովիվն ի՞նչ գործ ունի շրջակա միջավայրի պաշտպանության հետ>>:

And I asked this guy, I said, "Well, do you believe

Ես էլ հարցրեցի այս տղային. <<Լավ, դու համաձայն չե՞ս այն մտքի հետ,

that human beings are responsible

որ մարդիկ պատասխանատու են

to make the world a little bit better place for the next generation?

հաջորդ սերունդների համար այս մոլորակը ավելի լավ տեղ դարձնելու գործում:

Do you think we have a stewardship here, to take the environment seriously?"

Ի՞նչ ես կարծում` այստեղ մենք բոլորս պատասխանատվություն չե՞նք կրում

շրջակա բնությանը լուրջ վերաբերվելու>>:

And he said, "No."

Եվ նա ասաց. <<Ոչ>>:

I said, "Oh, you don't?"

Ես ասացի. <<Ի՞նչ, ո՞չ>>: Հետո ասացի. <<Թույլ տվեք ևս մեկ անգամ պարզաբանել:

I said, "Let me make this clear again:

Do you believe that as human beings -- I'm not talking about religion --

Հավատու՞մ ես, որ որպես մարդիկ- հիմա ես կրոնի մասին չեմ խոսում-

do you believe that as human beings, it is our responsibility

հավատու՞մ ես, որ որպես մարդիկ մենք պատասխանատվություն ենք կրում

to take care of this planet,

այս մոլորակի համար հոգ տանելու և այն ավելի պիտանի դարձնելու հաջորդ սերունդների համար>>:

and make it just a little bit better for the next generation?"

Եվ նա ասաց. <<Ոչ:

And he said, "No. Not any more than any other species."

Համենայն դեպս այդ պատասխանատվությունը մյուս կենդանատեսակների պատասխանատվությունից առավել չէ>>:

When he said the word "species," he was revealing his worldview.

Երբ նա ասաց <<կենդանատեսակ>> բառը, նա դրանով ցույց տվեց իր աշխարհայացքը:

And he was saying,

Նա ասում էր. <<Իմ` շրջակա միջավայրի մասին հոգ տանելու պատասխանատվությունն ավելի մեծ չէ,

"I'm no more responsible to take care of this environment than a duck is."

քան օրինակ`բադիկինը>>:

Well now, I know a lot of times we act like ducks,

Դե, գիտեք, մենք շատ անգամ մեզ պահում ենք հենց բադիկների նման,

but you're not a duck.

բայց դուք բադիկ չեք:

You're not a duck.

Դու բադիկ չես:

And you are responsible -- that's my worldview.

Եվ դու պատասխանատվություն ես կրում` ահա սա է իմ աշխարհայացքը:

And so, you need to understand what your worldview is.

Եվ այսպես, մենք պետք է հասկանանք, որ այն, ինչ քո աշխարհն է, նաև քո աշխարհայացքն է:

The problem is most people never really think it through.

Խնդիրն այն է, որ իրականում շատերը սրա մասին չեն էլ մտածում:

They never really ...

Նրանք երբեք իրականում չեն կոդավորում,

codify it or qualify it or quantify it,

որակավորում կամ արժևորում դա,

and say, "This is what I believe in. This is why I believe what I believe."

և ասում. <<Ես հավատում եմ սրան:

Ահա թե ինչու ես հավատում եմ նրան, ինչին հավատում եմ>>:

I don't personally have enough faith to be an atheist.

Անձամբ իմ հավատքը չի հերիքում, որ ես աթեիստ լինեմ:

But you may, you may.

Բայց կարող է` ձեր հավատքը հերիքում է:

Your worldview, though, does determine everything else in your life,

Ձեր աշխարհայացքը, այնուամենայնիվ, ազդում է ձեր կյանքի մնացած ոլորտների վրա,

because it determines your decisions;

որովհետև այն սահմանում է ձեր որոշումները,

it determines your relationships;

հարաբերությունները,

it determines your level of confidence.

ձեր վստահության աստիճանը:

It determines, really, everything in your life.

Այն, իրոք, ազդում է ձեր ամբողջ կյանքի վրա:

What we believe, obviously --

Այն, ինչին մենք հավատում ենք, գիտեք,

and you know this -- determines our behavior,

բացահայտ ազդում է մեր պահվածքի վրա,

and our behavior determines what we become in life.

մեր պահվածքն էլ ազդում է այն բանի վրա, թե մենք ինչ ենք դառնում կյանքում:

So all of this money started pouring in,

Այդ իսկ պատճառով, երբ մեծ գումարներ հայտնվեցին,

and all of this fame started pouring in.

և սկսեց աճել այս համընդհանուր ճանաչումը,

And I'm going, what do I do with this?

և ես ինքս ինձ հարցրեցի` ի՞նչ պիտի անեմ այս ամենի հետ:

My wife and I first made five decisions on what to do with the money.

Ես ու կինս առաջին հերթին հինգ որոշում կայացրինք, թե ինչ պիտի անեինք փողի հետ:

We said, "First, we're not going to use it on ourselves."

Մենք որոշեցինք. <<Նախ և առաջ,

գումարը մեզ վրա չենք ծախսելու>>:

I didn't go out and buy a bigger house.

Այսինքն չգնացի ու ավելի մեծ տուն չգնեցի:

I don't own a guesthouse.

Ես հյուրերին ընդունելու առանձին տուն չունեմ:

I still drive the same four year-old Ford that I've driven.

Եվ դեռ քշում եմ իմ չորս տարեկան Ֆորդը, որը քշում էի նախկինում:

We just said, we're not going to use it on us.

Մենք պարզապես որոշեցինք, որ այն չէինք ծախսելու մեզ վրա:

The second thing was,

Երկրորդ որոշումն այն էր,

I stopped taking a salary from the church that I pastor.

որ ես հրաժարվեցի աշխատավարձ վերցնել այն եկեղեցուց, որտեղ հովիվ էի:

Third thing is, I added up all that the church had paid me

Երրորդ որոշումը` հաշվեցի, թե եկեղեցին վերջին 25 տարվա ընթացքում որքան էր ինձ վճարել,

over the last 25 years, and I gave it back.

և վերադարձրեցի այդ գումարը:

And I gave it back because I didn't want anybody thinking

Գումարը վերադարձրեցի, քանզի չէի ուզում, որ մարդիկ կարծեին,

that I do what I do for money -- I don't.

թե ես դա անում եմ փողի համար, իրականում այդպես չէ:

In fact, personally, I've never met

Փաստացի, անձամբ ես ոչ մի անգամ չեմ հանդիպել

a priest or a pastor or a minister who does it for money.

հովվի, քահանայի կամ ծառայողի, որն իր գործը անի փողի համար:

I know that's the stereotype; I've never met one of them.

Ես գիտեմ, որ դա կարծրատիպ է: Երբևէ փողի համար ծառայողներին չեմ հանդիպել:

Believe me, there's a whole lot easier ways to make money.

Հավատացեք ինձ` աշխարհում փող վաստակելու ավելի շատ հեշտ տարբերակներ կան:

Pastors are like on 24 hours-a-day call, they're like doctors.

Հովիվներն աշխատում են օրը 24 ժամ: Բժիշկների նման:

I left late today -- I'd hoped to be here yesterday --

Ես այսօր տանից ուշ դուրս եկա: Հույս ունեի, որ երեկ արդեն այստեղ կլինեի,

because my father-in-law is in his last, probably, 48 hours

որովհետև կնոջս հայրը հավանաբար վերջին 48 ժամն է ապրում,

before he dies of cancer.

նախքան քաղցկեղից մահանալը:

And I'm watching a guy who's lived his life --

Ահա տեսնում եմ, թե ինչպես է այս 80-ամյա տղամարդը,

he's now in his mid-80s -- and he's dying with peace.

ով արդեն ապրել է իր կյանքը,

խաղաղ մահանում: Գիտեք, ձեր աշխարհայացքը չի փորձվում նրանով,

You know, the test of your worldview is not how you act in the good times.

թե ինչպես եք դուք ձեզ պահում, երբ ամեն ինչ լավ է:

The test of your worldview is how you act at the funeral.

Այն փորձության է ենթարկվում հուղարկավորությունների ժամանակ:

And having been through literally hundreds if not thousands of funerals,

Եվ մասնակցած լինելով բառացիորեն հարյուրավոր, եթե ոչ հազարավոր հուղարկավորությունների,

it makes a difference.

կարող եմ ասել, որ իրականում շատ մեծ տարբերություն կա:

It makes a difference what you believe.

Տարբերությունն այն է, թե ինչին ես դու հավատում:

So, we gave it all back,

Այսպիսով, մենք ողջ գումարը հետ վերադարձրինք,

and then we set up three foundations,

և հետո 3 հիմնադրամ հիմնեցինք,

working on some of the major problems of the world:

որոնք զբաղվում են աշխարհի գլխավոր հիմնախնդիրներից երեքով`

illiteracy, poverty, pandemic diseases -- particularly HIV/AIDS --

անգրագիտություն, աղքատություն, տարածված հիվանդություններ` մասնավորապես ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ,

and set up these three foundations, and put the money into that.

և հիմնելով այս հիմնադրամները`

փողը ներդրեցինք դրա մեջ:

The last thing we did is we became what I call "reverse tithers."

Վերջին բանը, որ արեցինք` սկսեցինք <<հակադարձ տասանորդ>> տալ:

And that is, when my wife and I got married 30 years ago,

Այսինքն` երբ կինս ու ես ամուսնացանք,

30 տարի առաջ

we started tithing.

մենք սկսեցինք տասանորդ տալ:

Now, that's a principle in the Bible

Դա աստվածաշնչյան սկզբունք է,

that says give 10 percent of what you get back to charity,

որի համաձայն ունեցվածքիդ 10 տոկոսը ներդնում ես բարեգործության մեջ`

give it away to help other people.

ինչ-որ մեկին օգնելու համար:

So, we started doing that, and each year we would raise our tithe one percent.

Այսպիսով, մենք հենց այդպես էլ արեցինք, և ամեն տարի տասանորդը մեկ տոկոսով ավելացնում էինք:

So, our first year of marriage we went to 11 percent,

Այսպես, մեր ամուսնության առաջին տարվա ընթացքում մենք 11 տոկոս էինք տալիս,

second year we went to 12 percent,

հետո երկրորդ տարվա ընթացքում` 12 տոկոս,

and the third year we went to 13 percent,

երրորդ տարվա ընթացքում` 13տոկոս,

and on and on and on.

և այսպես շարունակ: Ինչու՞ էի այդպես վարվում:

Why did I do that?

Because every time I give,

Որովհետև ամեն անգամ, երբ տալիս եմ,

it breaks the grip of materialism in my life.

այն կոտրում է իմ մեջ նյութակապաշտությունը:

Materialism is all about getting -- get, get, get, get all you can,

Նյութապաշտության հիմքում միայն ընկած է ստանալը- ստացիր, ստացիր, հետո էլի ստացիր,

can all you get, sit on the can and spoil the rest.

ստացածդ հավաքիր, նստիր վրան, ինչն էլ քեզ չի հասել` փչացրու:

It's all about more, having more.

Այս ամենը հիմնված է ավելին վաստակելու վրա:

And we think that the good life is actually looking good --

Եվ մենք հաճախ կարծում ենք, թե լավ կյանքը լավ տեսք ունենալն է:

that's most important of all --

Դա ամենից կարևորն է` լավ տեսք ունենալ,

looking good, feeling good and having the goods.

լավ զգալ և ունենալ լավ բաներ:

But that's not the good life.

Բայց լավ կյանքը դա չէ:

I meet people all the time who have those, and they're not necessarily happy.

Ես միշտ էլ հանդիպել եմ մարդկանց, ովքեր ունեն այս ամենը,

բայց իրականում երջանիկ չեն:

If money actually made you happy,

Եթե փողը կարողանար երջանկացնել,

then the wealthiest people in the world would be the happiest.

ապա ամենահարուստ մարդիկ ամենաերջանիկ մարդիկ կլինեին:

And that I know, personally, I know, is not true.

Եվ անձամբ ես գիտեմ, որ դա ճիշտ չէ:

It's just not true.

Դա ճիշտ չէ:

So, the good life is not about looking good, feeling good or having the goods,

Այսպիսով, լավ կյանքը ոչ թե լավ տեսք ունենալը ,լավ զգալը, զանազան բարիքներ ունենալն է,

it's about being good and doing good.

այլ լավ մարդ լինելը, բարիք գործելը

Giving your life away.

և կյանքդ ուրիշներին նվիրաբերելն է:

Significance in life doesn't come from status,

Կյանքի կարևորությունը դիրքից կախված չէ,

because you can always find somebody who's got more than you.

որովհետև միշտ էլ կգտնվի մեկը, ով ավելի բարձր է, քան դու:

It doesn't come from sex.

Այն նաև կախված չէ սեռից,

It doesn't come from salary.

աշխատավարձից:

It comes from serving.

Այն անմիջականորեն կապված է ծառայելու հետ:

It is in giving our lives away that we find meaning,

Մեր կյանքը ուրիշներին նվիրելով մենք ձեռք ենք բերում

we find significance.

իմաստ, նշանակություն:

That's the way we were wired, I believe, by God.

Ես հավատացած եմ, որ Աստված ինքն է մեզ այդպիսին ստեղծել:

And so we began to give away,

Այսպիսով, մենք սկսեցինք մեր ունեցածը տալ,

and now after 30 years,

և հիմա` երեսուն տարի անց,

my wife and I are reverse tithers -- we give away 90 percent and live on 10.

մենք հակադարձ տասանորդ ենք տալիս. տալիս ենք 90%-ը և ապրում ենք 10%-ով:

That, actually, was the easy part.

Բայց սա դեռ գործի հեշտ մասն էր:

The hard part is, what do I do with all this attention?

Դժվար մասը հետևյալն էր` ինչպե՞ս վարվել ինձ վրա հրավիրված ուշադրության հետ:

Because I started getting all kinds of invitations.

Որովհետև սկսել էի ամեն տեսակի հրավերներ ստանալ:

I just came off a nearly month-long speaking tour

Ես նոր եմ վերադարձել մեկամսյա շրջագայությունից

on three different continents,

երեք տարբեր աշխարհամասերում,

and I won't go into that,

չեմ անդրադառնա դրան,

but it was an amazing thing.

բայց շատ հրաշալի շրջագայություն էր:

And I'm going, what do I do with this notoriety

Ու անընդհատ նույն հարցը՝ ի՞նչ անել սրա հետ,

գրքի բերած այս հանրաճանաչության հետ:

that the book has brought?

And, being a pastor, I started reading the Bible.

Եվ որպես հովիվ, սկսեցի կարդալ Աստվածաշունչը:

There's a chapter in the Bible called Psalm 72,

Աստվածաշնչում այսպիսի գլուխ կա` Սաղմոս 72,

and it's Solomon's prayer for more influence.

և դա Սողոմոնի աղոթքն է, որով նա ավելի շատ ազդեցություն է խնդրում:

When you read this prayer,

Երբ կարդում ես այս աղոթքը,

it sounds incredibly selfish, self-centered.

այն անհավատալիորեն եսասիրական է թվում, եսակենտրոն:

Այն հնչում է այսպես.

He says, "God, I want you to make me famous."

<<Աստված, ես ուզում եմ, որ Դու ինձ Ճանաչված դարձնես>>:

That's what he prays.

Հենց այդպես էլ աղոթում է:

He said, "I want you to make me famous.

Նա ասում է. <<Ես ուզում եմ, որ ինձ հանրահայտ դարձնես:

I want you to spread the fame of my name through every land,

Ես ուզում եմ, որ իմ անվան փառքը տարածվի երկրներով մեկ,

I want you to give me power.

ուզում եմ, որ ինձ զորություն տաս,

ինձ ճանաչում տաս:

I want you to make me famous, I want you to give me influence."

Ուզում եմ, որ ինձ ազդեցիկ դարձնես>>:

And it just sounds like the most egotistical request you could make,

Եվ սա կարծես ամենաեսասիրական խնդրանքն է,

որ կարող է հնչել աղոթքի ժամանակ:

if you were going to pray.

Until you read the whole psalm, the whole chapter.

Բայց իրավիճակը փոխվում է, երբ կարդում ես սաղմոսի շարունակությունը:

And then he says, "So that the king ..." --

Եվ հետո նա ասում է. <<…որ թագավորը>>,-

he was the king of Israel at that time, at its apex in power --

այն ժամանակ նա իր զորության գագաթնակետին հասած թագավոր էր,-

"... so that the king may care for the widow and orphan,

<<որ թագավորը ժողովրդին դատե արդարությունով,

support the oppressed, defend the defenseless, care for the sick,

և խեղճերին իրավունքով,

assist the poor, speak up for the foreigner,

և իրավունք անե ժողովրդի աղքատներին,

those in prison."

խեղճերի որդիքը փրկե>>:

Basically, he's talking about all the marginalized in society.

Իրականում նա խոսում է հասարակության մեկուսացած անհատների մասին:

And as I read that,

Եվ երբ կարդում էի սա,

I looked at it, and I thought, you know,

նայեցի մի պահ տեքստին ու մտածեցի,

what this is saying is that the purpose of influence is to speak up

որ սրա իմաստը հետևյալն է՝ ազդեցության նպատակն այն է, որ դու ներկայացնես

for those who have no influence.

այն մարդկանց շահերը, ովքեր այդ ազդեցությունը չունեն:

The purpose of influence is not to build your ego.

Ազդեցության նպատակը սեփական էգոն

Or your net worth.

կամ զուտ արժեքը զարգացնելը չէ:

And, by the way, your net worth is not the same thing as your self-worth.

Եվ, իմիջիայլոց, քո զուտ արժեքը նույն բանը չէ,

ինչ ինքնարժեքը:

Your value is not based on your valuables.

Քո արժեքը կախված չէ քո ունեցած նյութական արժեքներից:

It's based on a whole different set of things.

Այն հիմնված է մի շարք բոլորովին այլ բաների վրա:

And so the purpose of influence is to speak up

Եվ այսպիսով, ազդեցության նպատակն այն է, որ հանդես գաս

for those who have no influence.

նրանց փոխարեն, ովքեր այդ ազդեցությունը չունեն:

And I had to admit:

Եվ պետք է խոստովանեմ,

I can't think of the last time I thought of widows and orphans.

որ այդ պահին չէի հիշում, թե վերջին անգամ երբ էի մտածել որբևայրու և աղքատի մասին:

They're not on my radar.

Նրանք իմ տեսադաշտից դուրս են:

I pastor a church in one of the most affluent areas of America --

Ես հովիվ եմ մի եկեղեցում, որն Ամերիկայի ամենահարուստ տարածքներից մեկում է գտնվում՝

a bunch of gated communities.

մի շարք փակ համայնքներ:

I have a church full of CEOs and scientists.

Իմ եկեղեցին լի է գործադիր տնօրեններով և գիտնականներով:

And I could go five years and never, ever see a homeless person.

Եվ ես կարող էի հինգ տարի երբևէ չհանդիպել անգամ մի անտուն մարդու:

They're just not in my pathway.

Նրանք իմ ճանապարհին պարզապես չեն հանդիպում:

Now, they're 13 miles up the road in Santa Ana.

Հիմա նրանք 13 մղոն հեռավորության վրա են՝ Սանտա Անայում:

So I had to say, ok,

Այսպիսով, ես ստիպված էի ասել. <<Լավ,

I would use whatever affluence and whatever influence I've got

ես կօգտագործեմ ունեցածս ողջ հարստությունն ու ազդեցությունը

to help those who don't have either of those.

այն մարդկանց օգտին, ովքեր ունեն դրա կարիքը>>:

You know, there's a story in the Bible about Moses,

Գիտեք, Աստվածաշնչում մի պատմություն կա Մովսեսի մասին:

whether you believe it's true or not, it really doesn't matter to me.

Անկախ նրանից՝ հավատում եք դրան, թե ոչ,

իրականում դա ինձ չի հետաքրքրում:

But Moses, if you saw the movie, "The Ten Commandments,"

Բայց Մովսեսը, եթե տեսել եք <<Տասը պատվիրաններ>> ֆիլմը,

Moses goes out, and there's this burning bush, and God talks to him,

դուրս է գնում և տեսնում վառվող մորենին, և Աստված խոսում է նրա հետ:

and God says, "Moses, what's in your hand?"

Աստված ասում է նրան. <<Մովսե՛ս,

ի՞նչ կա ձեռքիդ մեջ>>:

I think that's one of the most important questions you'll ever be asked:

Կարծում եմ, որ սա ամենակարևոր հարցն է, որ ձեզ երբևէ կարող են տալ:

Ի՞նչ կա քո ձեռքում:

What's in your hand?

Moses says, "It's a staff. It's a shepherd's staff."

Մովսեսը պատասխանում է. <<Գավազան:

Հովվի գավազան>>:

And God says, "Throw it down."

Աստված ասում է. <<Ցա՛ծ գցիր այն>>:

And if you saw the movie, you know, he throws it down and it becomes a snake.

Եվ եթե ֆիլմը տեսել եք, ապա կհիշեք, որ երբ նա գավազանը գետնին է գցում, այն օձ է դառնում:

And then God says, "Pick it up."

Եվ հետո Աստված ասում է նրան. <<Վերցրու՛ այն>>:

And he picks it back up again,

Նա նորից այն վերցնում է,

and it becomes a staff again.

և այն կրկին գավազան է դառնում:

Now, I'm reading this thing, and I'm going, what is that all about?

Հիմա, ես կարդում եմ այս հատվածը, հետո ինքս ինձ հարցնում՝ ի՞նչն է այս ամենի կենտրոնում:

OK. What's that all about? Well, I do know a couple of things.

Լավ, իրոք, սրա նպատակը ո՞րն է: Դե, մի քանի բան հաստատ գիտեմ:

Number one, God never does a miracle to show off.

Առաջինը՝ Աստված երբևէ ցուցադրական հրաշքներ չի անում:

It's not just, "Wow, isn't that cool?"

Ամեն ինչ նրա համար չէ միայն, որ նայենք ու ասենք.<<Օ, ընտիր է, չէ՞>>:

And, by the way, my God doesn't have to show up on cheese bread.

Եվ, իմիջիայլոց, իմ Աստվածը կարիք չունի Իրեն հաց ու պանրով ցուցադրելու:

You know, if God's going to show up, he's not going to show up on cheese bread.

Հասկանու՞մ եք, եթե Աստված ուզենա Իրեն ցույց տալ,

հաստատ դրա միջոցով Իրեն ցույց չի տա:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Այդպես չէ՞: Հենց դրա համար է, որ սիրում եմ այն, ինչ անում է Մայքլը,

Ok? I just, this is why I love what Michael does,

because it's like, if he's debunking it, then I don't have to.

որովհետև, եթե նա մերկացնում է դա, ապա ես այլևս ստիպված չեմ դա անել:

But God -- my God -- doesn't show up on sprinkler images.

Բայց Աստվածը, իմ Աստվածը, չի երևում նկարների վրա:

He's got a few more powerful ways than that to do whatever he wants to do.

Նա ավելի զորավոր կերպեր ունի, քան դա,

երբ ուզում է ինչ-որ բան անել:

But he doesn't do miracles just to show off.

Բայց Նա երբևէ ոչ մի հրաշք չի անում Իրեն ցուցադրելու համար:

Second thing is, if God ever asks you a question,

Երկրորդը՝ երբ Աստված քեզ հարց է տալիս,

he already knows the answer.

Նա արդեն իսկ պատասխանը գիտի:

Obviously, if he's God, then that would mean

Ակնհայտորեն, եթե Նա Աստված է, ապա դա կնշանակի,

that when he asks the question, it's for your benefit, not his.

որ եթե Նա հարց է տալիս, ապա դա քո օգուտի համար է, ոչ թե Իր:

So he's going, "What's in your hand?"

Այսպիսով, Նա հարցնում է. <<Ի՞նչ կա քո ձեռքում>>:

Now, what was in Moses' hand?

Հիմա, ի՞նչ կար Մովսեսի ձեռքում:

Well, it was a shepherd's staff. Now, follow me on this.

Հովվի գավազան: Հիմա տեսեք, թե ուր եմ տանում խոսքը:

This staff represented three things about Moses' life.

Այս գավազանը երեք բան է պատմում Մովսեսի կյանքի մասին:

First, it represented his identity; he was a shepherd.

Առաջինը՝ ներկայացնում է նրա ինքնությունը:

Նա հովիվ էր: Դա նրա զբաղմունքի խորհրդանիշն էր:

It's the symbol of his own occupation:

I am a shepherd.

Ես հովիվ եմ: Դա նրա ինքնության, աշխատանքի, գործի խորհրդանիշն էր:

It's a symbol of his identity, his career, his job.

Second, it's a symbol of not only his identity,

Երկրորդ՝ դա ոչ միայն նրա ինքնության,

it's a symbol of his income, because all of his assets are tied up in sheep.

այլև նրա եկամուտի խորհրդանիշն էր, որովհետև նրա բոլոր միջոցները կապված էին ոչխարների հետ:

In those days, nobody had bank accounts, or American Express cards, or hedge funds.

Այն օրերին ոչ ոք բանկային հաշվեհամար չուներ,

ոչ էլ ամերիկյան էքսպրես քարտ, ոչ էլ հեդջային ֆոնդեր:

Your assets are tied up in your flocks.

Քո եկամուտը լրիվ քո հոտի մեջ է:

So it's a symbol of his identity, and it's a symbol of his income.

Այսպիսով, դա նրա ինքնության և եկամուտի խորհրդանիշն է:

And the third thing: it's a symbol of his influence.

Եվ երրորդը՝ դա նրա ազդեցության խորհրդանիշն է:

What do you do with a shepherd's staff?

Սովորաբար ի՞նչ են անում հովվի գավազանով:

Well, you know, you move sheep from point A to point B with it,

Դե, ոչխարներին տանում են A կետից B կետ՝

by hook or by crook.

ցուպով ու գավազանով:

You pull them or you poke them. One or the other.

Կա՛մ նրանց քշում եք, կա՛մ հրում. կամ մեկը, կամ մյուսը:

So, he's saying,

Այսպիսով, նա ասում է.

"You're going to lay down your identity.

<<Դու պետք է ցած դնես քո ինքնությունը:

What's in your hand?

Ի՞նչ կա քո ձեռքում: Դու ունես ինքնություն, եկամուտ, ազդեցություն:

You've got identity, you've got income, you've got influence.

What's in your hand?"

Ի՞նչ կա քո ձեռքում>>:

And he's saying, "If you lay it down, I'll make it come alive.

Եվ Նա ասում է. <<Եթե այն ցած դնես, ես այն կկենդանացնեմ:

I'll do some things you could never imagine possible."

Ես կանեմ բաներ, որոնք, քո կարծիքով, անհնարին են>>:

And if you've watched that movie, "Ten Commandments,"

Եվ եթե նայել եք այդ ֆիլմը՝ <<Տասը պատվիրանները>>,

all of those big miracles that happen in Egypt are done through this staff.

այն բոլոր մեծ հրաշքները, որոնք տեղի ունեցան Եգիպտոսում,

կատարվեցին այդ գավազանի միջոցով:

Last year, I was invited to speak at the NBA All-Stars game.

Անցյալ տարի ինձ հրավիրել էին խոսելու NBA-ի All-Stars խաղին:

And so, I'm talking to the players,

Եվ, այսպիսով, ես խոսում էի խաղացողների հետ,

because most of the NBA teams, NFL teams and all the other teams

որովհետև NBA և NFL թիմերի մեծ մասը և մնացած թիմերը

have done this 40 Days of Purpose, based on the book.

անցել են <<Նպատակաուղղված 40 օրեր>> գրքի դասընթացը:

And I asked them, I said, "What's in your hand?

Եվ ես հարցրեցի նրանց՝ասելով. <<Ի՞նչ կա ձեր ձեռքում,

So, what's in your hand?" I said, "It's a basketball.

ի՞նչ ունեք ձեր ձեռքում>>: Հետո ասացի. <<Գնդակ,

And that basketball represents your identity, who you are:

և այդ գնդակը ներկայացնում է ձեր ինքնությունը, թե ով եք դուք:

you're an NBA player.

Դուք NBA-ի խաղացող եք: Դա ներկայացնում է ձեր եկամուտը:

It represents your income:

you're making a lot of money off that little ball.

Դուք այդ փոքր գնդակով շատ գումար եք վաստակում:

And it represents your influence.

Դա ներկայացնում է ձեր ազդեցությունը:

And even though you're only going to be in the NBA for a few years,

Եվ չնայած, որ NBA –ում ձեզ ընդամենը մի քանի տարի է մնացել,

you're going to be an NBA player for the rest of your life.

բայց դուք ձեր ամբողջ կյանքում NBA-ի խաղացող եք լինելու:

And that gives you enormous influence.

Եվ դա ձեզ սարսափելի ազդեցիկ է դարձնում:

So, what are you going to do with what you've been given?"

Ուրեմն, ի՞նչ եք անելու նրա հետ, ինչ տրվել է ձեզ>>:

And I guess that's the main reason I came up here today,

Ենթադրում եմ՝ դա այն հիմնական պատճառն է, որի համար

to all of you very bright people at TED --

այսօր եկել եմ այստեղ՝ TED-ի հանճարեղ մարդկանց մոտ՝

it is to say, "What's in your hand?"

ասելու. <<Ի՞նչ կա ձեր ձեռքում>>:

What do you have that you've been given?

Ձեզ ի՞նչ է տրվել:

Talent, background, education,

Տաղանդ, նախադրյալներ, կրթություն,

freedom, networks, opportunities,

ազատություն, համացանց, հնարավորություններ,

wealth, ideas, creativity.

հարստություն, գաղափարներ, ստեղծարարություն:

What are you doing with what you've been given?

Ի՞նչ եք անում այն ամենի հետ,

ինչ տրվել է ձեզ:

That, to me, is the primary question about life.

Իմ համար դա կյանքի ամենակարևոր հարցն է:

That, to me, is what being purpose-driven is all about.

Ինձ համար դա հենց ինքը՝ նպատակաուղղվածությունն է:

In the book, I talk about how you're wired to do certain things,

Գրքի մեջ ես խոսում եմ այն մասին, թե մենք ծնված ենք հատուկ բաներ անելու համար:

you're "SHAPED" with -- a little acrostic: Spiritual gifts, Heart,

Այս փոքրիկ խաչի համար անհրաժեշտ է հոգևոր պարգև, սիրտ,

Ability, Personality and Experiences.

կարողություն, անհատականություն, փորձառություն:

These things shape you.

Սրանք ձևավորում են ձեզ:

And if you want to know what you ought to be doing with your life,

Եվ եթե ուզում եք իմանալ, թե ինչ անել ձեր կյանքի հետ,

պետք է նայեք ձեր ձևավորվածությանը: Ես ի՞նչ կարող եմ անել:

you need to look at your shape -- "What am I wired to do?"

Why would God wire you to do something and then not have you do it?

Ինչու՞ պետք է Աստված ձեզ ստեղծի հատուկ առաքելության համար,

հետո չթողնի, որ դուք այն կատարեք:

If you're wired to be an anthropologist, you'll be an anthropologist.

Եթե դուք ստեղծված եք մարդաբան լինելու համար, ապա դուք կլինեք մարդաբան:

If you're wired to be an undersea explorer,

Եթե դուք ստեղծված եք ծովերի ընդերքը ուսումնասիրելու համար,

you'll be an undersea explorer.

ապա կլինեք ծովերի ընդերքը ուսումնասիրող:

If you're wired to make deals, you make deals.

Եթե դուք ստեղծված եք գործարքներ կնքելու համար, կկնքեք գործարքներ,

If you're wired to paint, you paint.

թե նկարելու համար, ապա կնկարեք:

Did you know that God smiles when you be you?

Գիտեի՞ք, որ Աստված ժպտում է, երբ դուք պարզապես դուք եք:

When my little kids -- when my kids were little --

Երբ իմ երեխաները փոքր էին,

they're all grown now, I have grandkids --

հիմա բոլորը մեծ են, և ես արդեն թոռնիկներ ունեմ,

I used to go in and sit on the side of their bed,

ես սովորություն ունեի՝ գնում էի, նստում իրենց անկողնու կողքին

և նայում, թե իրենք ինչպես են քնել:

and I used to watch my kids sleep.

And I just watched their little bodies rise and lower, rise and lower.

Եվ ես նայում էի, թե ինչպես էին իրենց փոքրիկ մարմինները շարժվում՝

բարձրանում, իջնում, բարձրանում, իջնում:

And I would look at them: "This is not an accident."

Եվ նայում էի նրանց… դա պատահականություն չէր…

Rise and lower.

բարձրանալ, իջնել:

And I got joy out of just watching them sleep.

Եվ ես ուրախանում էի ընդամենը նրանց քնած տեսնելով:

Some people have the misguided idea that God only gets excited

Որոշ մարդիկ սխալ գաղափար ունեն այն մասին, թե Աստված միայն ուրախանում է քեզնով,

when you're doing, quote, "spiritual things,"

երբ քեզ տեսնում է <<հոգևոր բաներ>> անելիս,

like going to church or helping the poor,

օրինակ, եկեղեցի գնալիս, աղքատներին օգնելիս,

or, you know, confessing or doing something like that.

կամ, մեղքերը խոստովանելիս, կամ էլ նման մի բան անելիս:

The bottom line is, God gets pleasure watching you be you.

Բայց գագաթնակետն այն է, որ Աստված հաճույք է ստանում, երբ դու պարզապես դու ես: Ինչու՞:

Why? He made you.

Նա է քեզ ստեղծել: Եվ երբ դու անում ես այն, ինչի համար որ ստեղծված ես,

And when you do what you were made to do,

he goes, "That's my boy! That's my girl!

Նա ասում է. <<Սա իմ տղան է:

Սա իմ աղջիկն է:

You're using the talent and ability that I gave you."

Դու օգտագործում ես այն տաղանդը, որը Ես եմ քեզ տվել>>:

So my advice to you is:

Այսպիսով, իմ խորհուրդը սա է.

look at what's in your hand --

նայիր, թե ինչ կա ձեռքումդ՝

your identity, your influence, your income --

քո ինքնությունը, ազդեցությունը, եկամուտները,

and say, "It's not about me.

և ասա. <<Սրա կենտրոնում ես չեմ:

It's about making the world a better place."

Սրա նպատակը աշխարհը ավելի լավը դարձնելն է>>:

Շնորհակալութու՛ն:

Thank you.