Why fascism is so tempting -- and how your data could power it | Yuval Noah Harari

Translator: sadegh zabihi Reviewer: Leila Ataei

Hello, everyone.

سلام به همه.

It's a bit funny, because I did write that humans will become digital,

کمی خنده‌دار است، چون نوشته بودم که انسان‌ها دیجیتالی خواهند شد،

but I didn't think it will happen so fast

اما فکر نمی‌کردم این‌قدر سریع اتفاق بیفتد

and that it will happen to me.

و برای خودم اتفاق بیفتد.

But here I am, as a digital avatar,

اما من اینجا هستم، به صورت یک آواتار دیجیتالی،

and here you are, so let's start.

و شما هم که هستید، پس شروع می‌کنیم.

And let's start with a question.

و بیایید با یک سوال شروع کنیم.

How many fascists are there in the audience today?

امروز چند نفر اینجا فاشیست هستند؟

(Laughter)

(خنده)

Well, it's a bit difficult to say,

خوب، گفتن آن کمی دشوار است،

because we've forgotten what fascism is.

چون یادمان رفته که فاشیسم چیست.

People now use the term "fascist"

امروز مردم از عبارت «فاشیست»

as a kind of general-purpose abuse.

بعنوان نوعی سوءاستفاده کلی استفاده می‌کنند.

Or they confuse fascism with nationalism.

یا اینکه آنها فاشیسم را با ملی‌گرایی اشتباه می‌گیرند.

So let's take a few minutes to clarify what fascism actually is,

خوب پس بیایید چند دقیقه وقت بگذاریم و معنای فاشیسم،

and how it is different from nationalism.

و تفاوت آن با ملی‌گرایی را مشخص کنیم.

The milder forms of nationalism have been among the most benevolent

گونه‌های ملایم‌تر ملی‌گرایی در میان خیراندیش‌ترین

of human creations.

انسان‌ها وجود داشته است.

Nations are communities of millions of strangers

ملت‌ها اجتماع میلیون‌ها غریبه هستند

who don't really know each other.

که یکدیگر را نمی‌شناسند.

For example, I don't know the eight million people

برای مثال، من هشت میلیون نفری را

who share my Israeli citizenship.

که شهروندی اسرائیل را با آنها شریک هستم نمی‌شناسم.

But thanks to nationalism,

اما با تشکر از ملی‌گرایی،

we can all care about one another and cooperate effectively.

همه ما می‌توانیم به یکدیگر اهمیت بدهیم و به شکلی موثر همکاری کنیم.

This is very good.

این خیلی خوب است.

Some people, like John Lennon, imagine that without nationalism,

بعضی افراد، مثل جان لنون، تصور می‌کنند بدون ملی‌گرایی،

the world will be a peaceful paradise.

دنیا بهشتی پر از صلح و آرامش خواهد بود.

But far more likely,

اما بیشتر این احتمال می‌رود

without nationalism, we would have been living in tribal chaos.

که بدون ملی‌گرایی، در آشوبی قبیله‌ای زندگی می‌کردیم.

If you look today at the most prosperous and peaceful countries in the world,

اگر امروز به خوشبخت‌ترین و آرام‌ترین کشورهای دنیا نگاه کنید،

countries like Sweden and Switzerland and Japan,

کشورهایی مثل سوئد و سوئیس و ژاپن،

you will see that they have a very strong sense of nationalism.

خواهید دید که آنها احساس ملی‌گرایی بسیار قدرتمندی دارند.

In contrast, countries that lack a strong sense of nationalism,

در مقابل، کشورهایی که فاقد حس ملی‌گرایی پرقدرت هستند،

like Congo and Somalia and Afghanistan,

مثل کنگو و سومالی و افغانستان،

tend to be violent and poor.

به خشونت و فقر متمایل شده‌اند.

So what is fascism, and how is it different from nationalism?

پس فاشیسم چیست، و چه فرقی با ملی‌گرایی دارد؟

Well, nationalism tells me that my nation is unique,

خوب، ملی‌گرایی به من می‌گوید که ملت من یکتا است،

and that I have special obligations towards my nation.

و من تعهدات بخصوصی به ملتم دارم.

Fascism, in contrast, tells me that my nation is supreme,

فاشیسم، در مقابل، به من می‌گوید که ملت من برترین است،

and that I have exclusive obligations towards it.

و من به آن تعهدات انحصاری دارم.

I don't need to care about anybody or anything other than my nation.

نیازی نیست که به کسی یا چیزی غیر از ملتم اهمیت بدهم.

Usually, of course, people have many identities

معمولاً، البته، مردم چندین هویت دارند

and loyalties to different groups.

و به گروه‌های متفاوتی وفادار هستند.

For example, I can be a good patriot, loyal to my country,

برای مثال، من می‌توانم یک میهن‌پرست خوب و وفادار به کشورم باشم،

and at the same time, be loyal to my family,

و در عین حال، به خانواده‌ام،

my neighborhood, my profession,

محله‌ام، تخصصم،

humankind as a whole,

انسانیت واحد،

truth and beauty.

و حقیقت و زیبایی هم وفادار باشم.

Of course, when I have different identities and loyalties,

البته، وقتی هویت‌ها و وفاداری‌های متفاوتی دارم،

it sometimes creates conflicts and complications.

گاهی تناقض و پیچیدگی به وجود می‌آید.

But, well, who ever told you that life was easy?

اما، خوب، چه کسی تا به حال به شما گفته که زندگی آسان است؟

Life is complicated.

زندگی پیچیده است.

Deal with it.

با آن کنار بیایید.

Fascism is what happens when people try to ignore the complications

فاشیسم وقتی اتفاق می‌افتد که مردم سعی کنند پیچیدگی‌ها را نادیده بگیرند

and to make life too easy for themselves.

تا زندگی را برای خودشان خیلی آسان کنند.

Fascism denies all identities except the national identity

فاشیسم غیر از هویت ملی، تمام هویت‌ها را انکار می‌کند

and insists that I have obligations only towards my nation.

و اصرار می‌کند که من تنها به ملت خودم متعهد هستم.

If my nation demands that I sacrifice my family,

اگر ملت من بخواهد که خانواده‌ام را قربانی کنم،

then I will sacrifice my family.

پس خانواده‌ام را قربانی خواهم کرد.

If the nation demands that I kill millions of people,

اگر ملت از من بخواهد که میلیون‌ها نفر را بکشم،

then I will kill millions of people.

پس میلیون‌ها نفر را خواهم کشت.

And if my nation demands that I betray truth and beauty,

و اگر ملت من از من بخواهد که به حقیقت و زیبایی خیانت کنم،

then I should betray truth and beauty.

پس باید به حقیقت و زیبایی خیانت کنم.

For example, how does a fascist evaluate art?

برای مثال، یک فاشیست هنر را چطور ارزیابی می‌کند؟

How does a fascist decide whether a movie is a good movie or a bad movie?

یک فاشیست چطور تصمیم می‌گیرد که یک فیلم خوب است یا بد؟

Well, it's very, very, very simple.

خوب، این خیلی، خیلی، خیلی ساده است.

There is really just one yardstick:

واقعاً فقط یک معیار وجود دارد:

if the movie serves the interests of the nation,

اگر فیلم در خدمت منافع ملت باشد،

it's a good movie;

فیلم خوبی است؛

if the movie doesn't serve the interests of the nation,

اگر فیلم در خدمت منافع ملت نباشد،

it's a bad movie.

فیلم بدی است.

That's it.

همین.

Similarly, how does a fascist decide what to teach kids in school?

به همین صورت، یک فاشیست چطور تصمیم می‌گیرد چه چیزهایی باید در مدرسه آموزش داده شوند؟

Again, it's very simple.

دوباره، خیلی ساده است.

There is just one yardstick:

فقط یک معیار وجود دارد:

you teach the kids whatever serves the interests of the nation.

به بچه‌ها چیزهایی را آموزش می‌دهید که در خدمت منافع ملت هستند.

The truth doesn't matter at all.

حقیقت ذره‌ای اهمیت ندارد.

Now, the horrors of the Second World War and of the Holocaust remind us

حال، وقایع دهشتناک جنگ جهانی دوم و هولوکاست

of the terrible consequences of this way of thinking.

عواقب فجیع این طرز فکر را به ما یادآور می‌شوند.

But usually, when we talk about the ills of fascism,

اما معمولاً، وقتی درباره معایب فاشیسم صحبت می‌کنیم،

we do so in an ineffective way,

این کار را به شکلی غیر موثر انجام می‌دهیم،

because we tend to depict fascism as a hideous monster,

زیرا تمایل داریم فاشیسم را هیولایی خوفناک تصور کنیم،

without really explaining what was so seductive about it.

بدون اینکه واقعاً توضیح بدهیم چه چیز آن این قدر فریبا است.

It's a bit like these Hollywood movies that depict the bad guys --

کمی شبیه این فیلم‌های هالیوودی است که آدم بدها را --

Voldemort or Sauron or Darth Vader --

ولدمورت یا سائرون یا دارت ویدر --

as ugly and mean and cruel.

کریه و خبیث و بی‌رحم نمایش می‌دهند.

They're cruel even to their own supporters.

آنها حتی نسبت به حامیانِ خودشان هم بی‌رحم هستند.

When I see these movies, I never understand --

وقتی این فیلم‌ها را می‌بینم، هیچ وقت نمی‌فهمم --

why would anybody be tempted to follow a disgusting creep like Voldemort?

چرا هرگز کسی باید به دنباله روی از خزنده چندش‌آوری مثل ولدمورت وسوسه شود؟

The problem with evil is that in real life,

مشکل شخصیت بد در زندگی واقعی این است،

evil doesn't necessarily look ugly.

که بد لزوماً زشت به نظر نمی‌آید.

It can look very beautiful.

می‌تواند بسیار زیبا باشد.

This is something that Christianity knew very well,

مسیحیت از این نکته به خوبی آگاه است،

which is why in Christian art, as [opposed to] Hollywood,

چرا که در هنر مسیحی، در [مقابل] هالیوود،

Satan is usually depicted as a gorgeous hunk.

شیطان معمولاً در سیمای شاهدی زیبارو است.

This is why it's so difficult to resist the temptations of Satan,

به همین دلیل مقاومت در برابر وسوسه‌های شیطان این قدر سخت است،

and why it is also difficult to resist the temptations of fascism.

و به همین دلیل مقاومت در برابر وسوسه فاشیسم هم دشوار است.

Fascism makes people see themselves

فاشیسم کاری می‌کند که مردم فکر کنند

as belonging to the most beautiful and most important thing in the world --

به زیباترین و مهم‌ترین چیز دنیا تعلق دارند --

the nation.

ملت.

And then people think,

و بعد مردم فکر می‌کنند،

"Well, they taught us that fascism is ugly.

«خوب، به ما یاد دادند که فاشیسم زشت است.

But when I look in the mirror, I see something very beautiful,

اما وقتی به آینه نگاه می‌کنم چیزی بسیار زیبا می‌بینم،

so I can't be a fascist, right?"

پس من نمی‌توانم یک فاشیست باشم، درست؟»

Wrong.

اشتباه است.

That's the problem with fascism.

این مشکل فاشیسم است.

When you look in the fascist mirror,

وقتی در آینه فاشیست نگاه می‌کنید،

you see yourself as far more beautiful than you really are.

خودتان را خیلی زیباتر از آنچه واقعاً هستید می‌بینید.

In the 1930s, when Germans looked in the fascist mirror,

در دهه ۱۹۳۰، وقتی آلمانی‌ها در آینه فاشیست نگاه کردند،

they saw Germany as the most beautiful thing in the world.

آلمان را زیباترین چیز دنیا دیدند.

If today, Russians look in the fascist mirror,

اگر امروز، روس‌ها در آینه فاشیست نگاه کنند،

they will see Russia as the most beautiful thing in the world.

روسیه را زیباترین چیز دنیا خواهند دید.

And if Israelis look in the fascist mirror,

و اگر اسرائیلی‌ها در آینه فاشیست نگاه کنند،

they will see Israel as the most beautiful thing in the world.

اسرائیل را زیباترین چیز دنیا خواهند دید.

This does not mean that we are now facing a rerun of the 1930s.

این به آن معنا نیست که دوباره با دهه ۱۹۳۰ روبرو هستیم.

Fascism and dictatorships might come back,

فاشیسم و حکومت‌های استبدادی ممکن است بازگردند،

but they will come back in a new form,

اما به شکلی تازه بازخواهند گشت،

a form which is much more relevant

گونه‌ای که تطابق خیلی بیشتری

to the new technological realities of the 21st century.

با واقعیت‌های فناوری جدید قرن ۲۱ام داشته باشد.

In ancient times,

در دوران باستان،

land was the most important asset in the world.

زمین مهم‌ترین دارایی دنیا بود.

Politics, therefore, was the struggle to control land.

بنابراین سیاست، تلاش برای کنترل زمین بود.

And dictatorship meant that all the land was owned by a single ruler

و حکومت استبدادی به این معنا بود که تمام سرزمین

به حاکم یا گروه کوچکی ثروتمند تعلق داشت.

or by a small oligarch.

And in the modern age, machines became more important than land.

و در عصر جدید، ماشین‌ها مهم‌تر از سرزمین شدند.

Politics became the struggle to control the machines.

سیاست به تلاش برای کنترل ماشین‌ها بدل شد.

And dictatorship meant

و معنای حکومت استبدادی این شد

that too many of the machines became concentrated

که تعداد بسیار زیادی ماشین

in the hands of the government or of a small elite.

در دستان یک حکومت یا عده کمی نخبه متمرکز شود.

Now data is replacing both land and machines

حالا اطلاعات دارد جای زمین و ماشین را

as the most important asset.

به عنوان مهم‌ترین دارایی می‌گیرد.

Politics becomes the struggle to control the flows of data.

سیاست‌ها به تلاش برای کنترل جریان اطلاعات تبدیل شده‌اند.

And dictatorship now means

و حالا حکومت استبدادی یعنی

that too much data is being concentrated in the hands of the government

مقدار بسیار زیادی اطلاعات در دستان حکومت

or of a small elite.

یا عده اندکی نخبه قرار داشته باشد.

The greatest danger that now faces liberal democracy

بزرگترین خطری که حالا دموکراسی آزاد را تهدید می‌کند

is that the revolution in information technology

این است که انقلاب در فناوری اطلاعات

will make dictatorships more efficient than democracies.

حکومت‌های استبدادی را پربازده‌تر از حکومت‌های دموکراسی کند.

In the 20th century,

در قرن ۲۰ام،

democracy and capitalism defeated fascism and communism

دموکراسی و نظام سرمایه‌داری فاشیسم و کمونیسم را شکست دادند

because democracy was better at processing data and making decisions.

چرا که دموکراسی در پردازش اطلاعات و تصمیم‌گیری بهتر بود.

Given 20th-century technology,

با فناوری قرن ۲۰ام،

it was simply inefficient to try and concentrate too much data

تمرکز مقدار بسیار زیادی اطلاعات

and too much power in one place.

و مقدار بسیار زیادی قدرت در یک جا اصلاً کارآمد نبود.

But it is not a law of nature

اما این قانون طبیعت نیست

that centralized data processing is always less efficient

که پردازش متمرکز اطلاعات همیشه بازدهی کمتری

than distributed data processing.

نسبت به پردازش پراکنده اطلاعات داشته باشد.

With the rise of artificial intelligence and machine learning,

با اوج گرفتن هوش مصنوعی و یادگیری ماشین،

it might become feasible to process enormous amounts of information

ممکن است پردازش پربازده حجم بسیار زیاد اطلاعات در یک نقطه

very efficiently in one place,

امکان پذیر شود،

to take all the decisions in one place,

و همه تصمیم‌گیری‌ها در یک نقطه انجام شود،

and then centralized data processing will be more efficient

و بعد پردازش متمرکز اطلاعات بازدهی بیشتری

than distributed data processing.

نسبت به پردازش پراکنده اطلاعات خواهد داشت.

And then the main handicap of authoritarian regimes

و بعد ناتوانی عمده رژیم‌های اقتدارگرا

in the 20th century --

در قرن ۲۰ام --

their attempt to concentrate all the information in one place --

تلاش برای متمرکز کردن تمام اطلاعات در یک نقطه --

it will become their greatest advantage.

به بزرگترین برتری آنها بدل خواهد شد.

Another technological danger that threatens the future of democracy

خطر تکنولوژیکی دیگری که آینده دموکراسی را تهدید می‌کند

is the merger of information technology with biotechnology,

ادغام فناوری اطلاعات با فناوری زیستی است،

which might result in the creation of algorithms

که ممکن است منجر به ایجاد الگوریتم‌هایی شود

that know me better than I know myself.

که من را بهتر از خودم بشناسند.

And once you have such algorithms,

و وقتی چنین الگوریتم‌هایی داشته باشید،

an external system, like the government,

یک سیستم بیرونی، مانند حکومت،

cannot just predict my decisions,

نه تنها خواهد توانست تصمیمات مرا پیش‌بینی کند،

it can also manipulate my feelings, my emotions.

بلکه خواهد توانست احساسات و عواطف من را هم دستکاری کند.

A dictator may not be able to provide me with good health care,

شاید یک دیکتاتور نتواند مراقبت‌های بهداشتی خوبی به من ارائه دهد،

but he will be able to make me love him

اما می‌تواند کاری کند که عاشقش شوم

and to make me hate the opposition.

و کاری کند که از مخالفانش متنفر باشم.

Democracy will find it difficult to survive such a development

دموکراسی نجات از چنین پیشرفتی را دشوار خواهد یافت،

because, in the end,

زیرا، در نهایت،

democracy is not based on human rationality;

دموکراسی بر اساس منطق بشری بنا نشده است؛

it's based on human feelings.

بنیان آن بر احساسات بشری است.

During elections and referendums,

در طول انتخابات‌ها و همه‌پرسی‌ها،

you're not being asked, "What do you think?"

از شما نمی‌پرسند، «چه فکر می‌کنی؟»

You're actually being asked, "How do you feel?"

در واقع از شما می‌پرسند، «چه احساسی داری؟»

And if somebody can manipulate your emotions effectively,

و اگر کسی بتواند احساسات شما را به شکلی مؤثر دستکاری کند،

democracy will become an emotional puppet show.

دموکراسی یک خیمه‌شب‌بازی احساسی خواهد بود.

So what can we do to prevent the return of fascism

خوب برای جلوگیری از بازگشت فاشیسم

and the rise of new dictatorships?

و ظهور حکومت‌های استبدادی جدید چه می‌توان کرد؟

The number one question that we face is: Who controls the data?

سوال اولی که با آن روبرو هستیم این است: چه کسی اطلاعات را کنترل می‌کند؟

If you are an engineer,

اگر شما یک مهندس هستید،

then find ways to prevent too much data

راه‌هایی برای جلوگیری از تجمع مقدار بسیار زیاد اطلاعات

from being concentrated in too few hands.

در دستان بسیار اندک پیدا کنید.

And find ways to make sure

و راه‌هایی پیدا کنید تا مطمئن شویم

the distributed data processing is at least as efficient

که پردازش پراکنده اطلاعات

حداقل به اندازه پردازش متمرکز آنها بازدهی دارد.

as centralized data processing.

This will be the best safeguard for democracy.

این بهترین راه حراست از دموکراسی خواهد بود.

As for the rest of us who are not engineers,

و برای بقیه ما که مهندس نیستند،

the number one question facing us

سوال شماره یکی که روبروی ماست

is how not to allow ourselves to be manipulated

این است که اجازه ندهیم آنها که اطلاعات را کنترل می‌کنند

by those who control the data.

ما را دستکاری کنند.

The enemies of liberal democracy, they have a method.

دشمنان دموکراسی آزاد روشی دارند.

They hack our feelings.

آنها احساست ما را هک می‌کنند.

Not our emails, not our bank accounts --

نه ایمیل‌های ما را، نه حساب‌های بانکی‌مان را --

they hack our feelings of fear and hate and vanity,

آنها احساس ترس و نفرت و غرور ما را هک می‌کنند،

and then use these feelings

و بعد از این احساسات

to polarize and destroy democracy from within.

برای قطبی ساختن و از درون نابود کردن دموکراسی استفاده می‌کنند.

This is actually a method

این در واقع روشی است

that Silicon Valley pioneered in order to sell us products.

که سیلیکون ولی برای فروش محصول به ما پیشگام آن است.

But now, the enemies of democracy are using this very method

اما حالا، دشمنان دموکراسی از همین روش استفاده می‌کنند

to sell us fear and hate and vanity.

تا به ما ترس و نفرت و غرور بفروشند.

They cannot create these feelings out of nothing.

آنها نمی‌توانند این احساسات را از هیچ بسازند.

So they get to know our own preexisting weaknesses.

پس ضعف‌هایی که از پیش داریم را پیدا می‌کنند.

And then use them against us.

و از آنها علیه ما استفاده می‌کنند.

And it is therefore the responsibility of all of us

و بنابراین این مسئولیت همه ماست

to get to know our weaknesses

که ضعف‌های خود را بشناسیم

and make sure that they do not become a weapon

و اطمینان حاصل کنیم که آنها

in the hands of the enemies of democracy.

به سلاحی در دستان دشمنان دموکراسی تبدیل نخواهند شد.

Getting to know our own weaknesses

شناخت ضعف‌هایمان

will also help us to avoid the trap of the fascist mirror.

همچنین به ما کمک می‌کند تا از دام آینه فاشیست دوری کنیم.

As we explained earlier, fascism exploits our vanity.

همان‌طور که پیش‌تر توضیح دادیم، فاشیسم از غرور ما سوءاستفاده می‌کند.

It makes us see ourselves as far more beautiful than we really are.

کاری می‌کند که خود را خیلی زیباتر از آنچه هستیم ببینیم.

This is the seduction.

این فریب است.

But if you really know yourself,

اما اگر واقعاً خودتان را بشناسید،

you will not fall for this kind of flattery.

در دام این چاپلوسی‌ها نخواهید افتاد.

If somebody puts a mirror in front of your eyes

اگر کسی آینه‌ای پیش چشمان شما گذاشت

that hides all your ugly bits and makes you see yourself

که بخش‌های زشت شما را پنهان می‌کرد و باعث می‌شد

as far more beautiful and far more important

خودتان را خیلی زیباتر و خیلی مهم‌تر

than you really are,

از آنچه واقعاً هستید ببینید،

just break that mirror.

فقط آن آینه را بشکنید.

Thank you.

متشکرم.

(Applause)

(تشویق)

Chris Anderson: Yuval, thank you.

کریس اندرسون: یووال، متشکرم.

Goodness me.

جالب بود.

It's so nice to see you again.

خیلی خوب است که تو را دوباره می‌بینیم.

So, if I understand you right,

خوب، اگر درست متوجه شده باشم،

you're alerting us to two big dangers here.

اینجا به ما از دو خطر بزرگتر هشدار می‌دهی.

One is the possible resurgence of a seductive form of fascism,

یکی تجدید حیات احتمالی گونه فریبنده‌ای از فاشیسم،

but close to that, dictatorships that may not exactly be fascistic,

اما نزدیک به آن، حکومت‌های استبدادی که ممکن است کاملاً فاشیستی نباشند،

but control all the data.

اما تمام اطلاعات را کنترل کنند.

I wonder if there's a third concern

به نظر من نگرانی سومی هم هست

that some people here have already expressed,

که بعضی افراد اینجا آن را بیان کرده‌اند،

which is where, not governments, but big corporations control all our data.

و آن این است که، نه دولت‌ها، بلکه شرکت‌های بزرگ همه اطلاعات ما را کنترل کنند.

What do you call that,

تو چه می‌گویی،

and how worried should we be about that?

و چقدر باید در این باره نگران باشیم؟

Yuval Noah Harari: Well, in the end, there isn't such a big difference

یووال نوح هراری: خوب، در انتها، تفاوت خیلی زیادی

between the corporations and the governments,

بین شرکت‌ها و دولت‌ها وجود ندارد،

because, as I said, the questions is: Who controls the data?

چون همان‌طور که گفتم، سوال این است: چه کسی اطلاعات را کنترل می‌کند؟

This is the real government.

آن دولت واقعی است.

If you call it a corporation or a government --

اگر شما آن را یک شرکت یا یک دولت بخوانید --

if it's a corporation and it really controls the data,

اگر این یک شرکت است و واقعاً اطلاعات را کنترل می‌کند،

this is our real government.

این همان دولت واقعی ما است.

So the difference is more apparent than real.

پس تفاوت بیشتر ظاهری است تا واقعی.

CA: But somehow, at least with corporations,

ک ا: اما به هر حال، حداقل با شرکت‌ها،

you can imagine market mechanisms where they can be taken down.

می‌توان ساز و کارهایی برای بازار تصور کرد که قابل فروپاشی هستند.

I mean, if consumers just decide

منظور من این است که اگر مصرف کنندگان تصمیم بگیرند

that the company is no longer operating in their interest,

که کمپانی دیگر در جهت منافع آنها عمل نمی‌کند،

it does open the door to another market.

در به روی بازار دیگری گشوده می‌شود.

It seems easier to imagine that

از این تصور ساده‌تر به نظر می‌رسد

than, say, citizens rising up and taking down a government

که مثلاً، شهروندان به پا خیزند و حکومتی

that is in control of everything.

که کنترل همه چیز را در دست دارد را پایین بکشند.

YNH: Well, we are not there yet,

ی ن ه: خوب، هنوز به آنجا نرسیده‌ایم،

but again, if a corporation really knows you better than you know yourself --

اما باز هم، اگر یک شرکت شما را بهتر از خودتان بشناسد --

at least that it can manipulate your own deepest emotions and desires,

حداقل آنقدر بشناسد که بتواند عمیق‌ترین احساسات و تمایلات شما را دستکاری کند،

and you won't even realize --

و شما حتی متوجه آن هم نخواهید شد --

you will think this is your authentic self.

فکر می‌کنید که این خود واقعی‌تان هستید.

So in theory, yes, in theory, you can rise against a corporation,

پس روی کاغذ، بله، در تئوری می‌توانید علیه یک شرکت قیام کنید،

just as, in theory, you can rise against a dictatorship.

همان طور که در تئوری، می‌توانید علیه یک حکومت استبدادی قیام کنید.

But in practice, it is extremely difficult.

اما در عمل، بسیار دشوار است.

CA: So in "Homo Deus," you argue that this would be the century

ک ا: پس در «هومو دئوس،» بحث می‌کنی که این قرنی خواهد بود

when humans kind of became gods,

که انسان‌ها به نوعی خدا شوند،

either through development of artificial intelligence

یا از راه توسعه هوش مصنوعی

or through genetic engineering.

یا از طریق مهندسی ژنتیک.

Has this prospect of political system shift, collapse

آیا این چشم‌انداز تغییر یا فروپاشی نظام سیاسی،

impacted your view on that possibility?

تاثیری بر نقطه نظر تو از آن احتمال گذاشته است؟

YNH: Well, I think it makes it even more likely,

ی ن ه: خوب، فکر می‌کنم حتی احتمال آن را بیشتر می‌کند،

and more likely that it will happen faster,

و حتی شاید زودتر اتفاق بیفتد،

because in times of crisis, people are willing to take risks

چون در زمان بحران، انسان‌ها آماده پذیرفتن خطرهایی هستند

that they wouldn't otherwise take.

که در شرایط دیگر قبول نمی‌کردند.

And people are willing to try

و مردم می‌خواهند

all kinds of high-risk, high-gain technologies.

تمام فناوری‌های پرخطر با نفع زیاد را امتحان کنند.

So these kinds of crises might serve the same function

پس این گونه بحران‌ها ممکن است در خدمت همان عملکردی باشند

as the two world wars in the 20th century.

که دو جنگ جهانی در قرن ۲۰ام بودند.

The two world wars greatly accelerated

دو جنگ جهانی

به پیشرفت فناوری‌های جدید و خطرناک شتاب چشم‌گیری داد.

the development of new and dangerous technologies.

And the same thing might happen in the 21st century.

و همین اتفاق ممکن است در قرن ۲۱ام هم بیفتد.

I mean, you need to be a little crazy to run too fast,

منظور من این است که باید کمی دیوانه باشی

let's say, with genetic engineering.

که مثلاً در مهندسی ژنتیک خیلی تندروی کنی.

But now you have more and more crazy people

اما حالا آدم‌های دیوانه بیشتر و بیشتری داریم

in charge of different countries in the world,

که قدرت را در کشورهای مختلف جهان به دست دارند،

so the chances are getting higher, not lower.

پس احتمالات بیشتر می‌شوند، نه کمتر.

CA: So, putting it all together, Yuval, you've got this unique vision.

ک ا: پس، با در نظر گرفتن همه این‌ها، یووال، تو دیدگاه منحصر به فردی داری.

Roll the clock forward 30 years.

ساعت را ۳۰ سال جلو می‌بریم.

What's your guess -- does humanity just somehow scrape through,

حدس تو چیست -- آیا انسان به زحمت موفق می‌شود،

look back and say, "Wow, that was a close thing. We did it!"

به عقب نگاه می‌کند و می‌گوید، «وای، خیلی نزدیک بود، موفق شدیم!»

Or not?

یا نه؟

YNH: So far, we've managed to overcome all the previous crises.

ی ن ه: تا حالا، از پس تمام بحران‌هایی که پیش آمده‌اند برآمده‌ایم.

And especially if you look at liberal democracy

و مخصوصاً اگر به دموکراسی آزاد نگاه کنید

and you think things are bad now,

و فکر کنید که الان وضعیت بد است،

just remember how much worse things looked in 1938 or in 1968.

تنها به یاد بیاورید که در ۱۹۳۸ یا ۱۹۶۸ چقدر وضع بدتر بود.

So this is really nothing, this is just a small crisis.

پس این واقعاً چیزی نیست، این فقط یک بحران مختصر است.

But you can never know,

اما هیچ وقت نمی‌دانید،

because, as a historian,

چون، به عنوان تاریخ‌دان،

I know that you should never underestimate human stupidity.

من می‌دانم که هرگز نباید حماقت بشر را دست کم گرفت.

(Laughter) (Applause)

(خنده) (تشویق)

It is one of the most powerful forces that shape history.

این یکی از قدرتمندترین نیروهایی است که تاریخ را شکل می‌دهند.

CA: Yuval, it's been an absolute delight to have you with us.

ک ا: یووال، واقعاً لذت بخش بود که تو را در کنارمان داشتیم.

Thank you for making the virtual trip.

متشکرم که این سفر مجازی را انجام دادی.

Have a great evening there in Tel Aviv.

شب خوبی داشته باشی در تل‌آویو.

Yuval Harari!

یووال هراری!

YNH: Thank you very much.

ی ن ه: خیلی متشکرم.

(Applause)

(تشویق)